Ἑλλημικά 2, 3, 50-51

Ἑλλημικά 2, 3, 50-51 ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ 50 Ὡπ δέ (Θηοαμέμηπ) ἐπαύραςξ εἰπώμ ςαῦςα καί ἡ βξσλή δήλη ἐγέμεςξ εὐμεμῶπ ἐπιθξοσβήραρα, γμξύπ ὁ Κοιςίαπ ὅςι εἰ ἐπιςοέφξι ςῆ βξσλῆ διαφητίζερθαι πεοί αὐςξῦ, ἀματεύνξιςξ, καί ςξῦςξ ξὐ βιχςόμ ἡγηράμεμξπ, ποξρελθώμ ςξῖπ ςοιάκξμςα καί διαλευθείπ ςι ἐνλθε, καί ἐκέλεσρε ςξύπ ἔυξμςαπ ςά ἐγυειοίδια ἐπιρςμαι ςῆ βξσλῆ ταμεοῶπ ἐπί ςξῖπ δοστάκςξιπ. 51 Δἰρελθώμ δέ πάλιμ εἶπεμ «Ἐγώ, ὦ βξσλή, μξμίζχ εἶμαι ἔογξμ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Όςαμ (ξ Θηοαμέμηπ) ρςαμάςηρε ατξύ είπε ασςά και η βξσλή ταμεοά ςξμ επιδξκίμαρε με τχμέπ, επειδή καςάλαβε ξ Κοιςίαπ όςι, αμ επιςοέφει ρςη βξσλή μα απξταρίρει με φητξτξοία γι ασςόμ, θα γλιςώρει, και επειδή ασςό δεμ μπόοερε μα ςξ αμευςεί, ατξύ πληρίαρε ςξσπ ςοιάκξμςα και ρσζήςηρε κάςι μαζί ςξσπ, βγήκε ένχ και διέςανε ασςξύπ πξσ είυαμ ςα νιτίδια μα ρςαθξύμ μποξρςά ρςξσπ βξσλεσςέπ (κοαςώμςαπ ςα) ταμεοά κξμςά ρςα δούιμα κιγκλιδώμαςα (πξσ υώοιζαμ ςιπ θέρειπ ςχμ βξσλεσςώμ από ςξ υώοξ ςξσ ακοξαςηοίξσ ςηπ βξσλήπ). Και ατξύ ήοθε πάλι μέρα, είπε: «Δγώ, βξσλεσςέπ, μξμίζχ όςι είμαι καθήκξμ 1

ποξρςάςξσ ξἵξσ δεῖ, ὅπ ἄμ ὁοῶμ ςξύπ τίλξσπ ἐναπαςχμέμξσπ μή ἐπιςοέπῃ. Καί ἐγώ ξὖμ ςξῦςξ πξιήρχ. Καί γάο ξἵδε ξἱ ἐτερςηκόςεπ ταριμ ξὐ ἡμῖμ ἐπιςοέφειμ, εἰ ἀμήρξμεμ ἄμδοα ςόμ ταμεοῶπ λσμαιμόμεμξμ ςήμ ὀλιγαουίαμ. Ἔρςι δέ ἐμ ςξῖπ καιμξῖπ μόμξιπ ἀπξθμῄρκειμ μηδέμα ςῶμ μέμ ὄμςχμ ἐμ ςξῖπ ςοιρυιλίξιπ ἄμεσ ςπ ὑμεςέοαπ φήτξσ, ςξύπ δέ ςοιάκξμςα εἶμαι κσοίξσπ θαμαςξῦμ ςῶμ ἔνχ ςξῦ καςαλόγξσ. Ἐγώ ξὖμ, ἔτη, ἐναλείτχ ἐκ ςξῦ καςαλόγξσ ςξσςξμί Θηοαμέμημ, ρσμδξκξῦμ ἅπαριμ ἡμῖμ. Καί ςξῦςξμ, ἔτη, ἡμεῖπ θαμαςξῦμεμ». κάθε άνιξσ ηγέςη, όςαμ βλέπει ςξσπ τίλξσπ (ςξσ) μα εναπαςώμςαι, μα μημ ςξ επιςοέπει. Και εγώ λξιπόμ ασςό θα κάμχ. Γιαςί και ασςξί εδώ πξσ έυξσμ ρςαθεί μποξρςά (ρςα κιγκλιδώμαςα) λέμε όςι δε θα μαπ (ςξ) επιςοέφξσμ, αμ ατήρξσμε ελεύθεοξ έμαμ άμδοα πξσ ταμεοά καςαρςοέτει ςημ ξλιγαουία. Οοίζεςαι βέβαια ρςξσπ μέξσπ μόμξσπ μα μη θαμαςώμεςαι καμέμαπ από όρξσπ αμήκξσμ ρςξσπ ςοιρυιλίξσπ υχοίπ ςη δική ραπ φήτξ, μα έυξσμ όμχπ ξι ςοιάκξμςα ςξ δικαίχμα μα θαμαςώμξσμ όρξσπ είμαι ένχ από ςξμ καςάλξγξ. Δγώ λξιπόμ, είπε, διαγοάτχ από ςξμ καςάλξγξ ασςόμ εδώ ςξ Θηοαμέμη με ςη ρύμτχμη γμώμη όλχμ μαπ (ςχμ ςοιάκξμςα). Και ασςόμ, είπε, εμείπ ςξμ καςαδικάζξσμε ρε θάμαςξ». ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΠΥΡΗΝΑΣ ΠΑΡΩΔΙΑ ΔΙΚΗΣ ΘΗΡΑΜΔΝΗ: Δσμξψκή ρςάρη βξσλήπ ποξπ Θηοαμέμη αποξκάλσπςη επέμβαρη ΚΡΙΤΙΑ. 2

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΡΙΤΙΑΣ : Όςαμ, μεςά ςημ απξλξγία ςξσ Θηοαμέμη, ξι βξσλεσςέπ δείυμξσμ ςημ αθχχςική ςξσπ διάθερη ποξπ ασςόμ, ξ Κοιςίαπ επεμβαίμει χμά, για μα αμαςοέφει ςημ αθώχρή ςξσ και άοα μα εκβιάρει ςη δικαρςική απόταρη. Σςα πλαίρια ασςά αυθαιρετεί αποξκάλσπςα. Έυει ήδη καςαογήρει ςη μσρςική φητξτξοία ςχμ δικαρςώμ. Ποξρκαλεί ρςξμ ιεοό υώοξ ςηπ Δικαιξρύμηπ μεαοξύπ μαυαιοξτόοξσπ, πξσ επιδεικμύξσμ ρςξσπ βξσλεσςέπ ςα όπλα ςξσπ και ςξσπ καθιρςξύμ γμχρςό ςι ςξσπ πεοιμέμει, αμ αθχώρξσμ ςξμ καςηγξοξύμεμξ. Διακόπςει παοάμξμα ςη δικαρςική διαδικαρία και παοξσριάζεςαι χπ ποξρςάςηπ ςχμ δικαρςώμ από πιθαμή δικαρςική πλάμη! Δε διρςάζει μα διαγοάφει ςξ Θηοαμέμη από ςξμ καςάλξγξ ςχμ ςοιρυιλίχμ, υχοίπ μα ρεβαρςεί ξύςε καμ ςιπ απξτάρειπ ςχμ ίδιχμ ςχμ ςοιάκξμςα. Και ατξύ ποξενξτλεί έςρι ςξ θάμαςξ ςξσ ξμξψδεάςη ςξσ, αμαγκάζει και ςξσπ σπόλξιπξσπ ςσοάμμξσπ αλλά και ςξσπ βξσλεσςέπ μα ρσμεογήρξσμ ριχπηοά και τξβιρμέμα ρςη θαμαςική καςαδίκη εμόπ αθώξσ. Η ποόςανη ςηπ ποξρχπικήπ αμςχμσμίαπ «ἐγώ» ρςα λόγια ςξσ καςαδεικμύει ςξμ ποχςαγχμιρςικό οόλξ πξσ παίζει ξ αδίρςακςξπ Κοιςίαπ ρςη δίκη (και όυι μόμξ ρε ασςή), ςημ σπεοβξλική ασςξπεπξίθηρη και ςξμ εγχιρμό ςξσ. Μόμξ ρςξ ςέλξπ υοηριμξπξιεί α πληθυμτικό ποόρχπξ, για μα ποξρδώρει κύοξπ και καθξλική ιρυύ ρςη δική ςξσ απόταρη, αλλά και για μα ςημ παοξσριάρει χπ ποξψόμ ρσλλξγικήπ εσθύμηπ. ΠΑΡΩΔΙΑ ΔΙΚΗΣ: καςαδεικμύει ςη βαθύτατη, πολιτική και ηθική κρίση πξσ πεομά η Αθήμα ασςό ςξ διάρςημα. Καςαλύξμςαι ξι δημξκοαςικξί θερμξί ςηπ πόληπ και αλλξιώμεςαι η ρύμθερη ςχμ θερμικώμ ξογάμχμ ςηπ. Τξ ρξβαοόςεοξ, όμχπ, είμαι ςξ όςι σπξμξμεύξμςαι η ρςξιυειώδηπ έμμξμη ςάνη και η διαδικαρία ρςη λήφη δικαρςικώμ απξτάρεχμ. Ο μόμξπ δεμ είμαι ρςήοιγμα και εγγύηρη ςηπ πξλιςικήπ ζχήπ αλλά μέρξ ςοξμξκοαςίαπ. Αλλάζει από ρςιγμή ρε ρςιγμή, καθώπ ρςόυξπ ςξσ είμαι η επιβξλή ςηπ βξύληρηπ ςχμ ιρυσοώμ. Ακόμη και μέρα ρςξμ ιεοό υώοξ ςηπ Θέμιδαπ παοαβιάζεςαι κάθε έμμξια ηθικήπ και δικαίξσ. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ἐπαύραςξ = γ εμικό ξοιρς. Αξο. Α ςξσ παύξμαι (= ρςαμαςώ, ςελειώμχ) ΟΜΟΡ. μ.ε. : παύλα, αμάπασλα, αμαπασςικόπ, παύρη, (αμά-, καςά-)- πασρη, πασρίπξμξ, πασρίλσπξπ (= όπξιξπ καςαποαΰμει ςξμ πόμξ), ακαςάπασρςα. Α.Χ. : παύξμαι, ἐπασόμημ, παύρξμαι - πασ(ρ)θήρξμαι, ἐπασράμημ - ἐπαύ(ρ)θημ, πέπασμαι, ἐπεπαύμημ. 3

ἐσμεμῶπ < εὐμεμήπ, -ήπ, -έπ (= εσμξψκά διαςεθειμέμξπ) < εὖ + μέμξπ (= φσυική διάθερη / δύμαμη, ξομή / μαμία / επίμξμξπ ρκξπόπ) ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : εσμέμεια, Δσμεμίδεπ ( = ξι Δοιμύεπ). ΟΜΟΡ. μ.ε. : δσρμεμήπ, δσρμέμεια, Μέμςηπ, μαμία, (εογαριξ-, ςελειξ-, κλεπςξ-, ςξνικξ-, ηοχιμξ-, μσθξ-, πσοξ-, αουξ-, μσμτξ-, ρενξ-)-μαμήπ, μαμιώδηπ, αοειμαμίχπ, μαίμξμαι, μαιμάδα, μάμςηπ, μαμςεύχ, (υειοξ-, υαοςξ-, μεςχπξ-)-μαμςεία. ἐπιθξοσβήραρα = θηλ. ξμξμ. εμικ. μςυ. Αξο. Α ςξσ ἐπιθξοσβέχ, -ῶ < ἐπί + θξοσβέχ, -ῶ (= ποξκαλώ ςαοαυή) < θόοσβξπ ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : θξοσβώδηπ, αθόοσβξπ, αθξούβηςξπ. Α.Χ. : θξοσβῶ, ἐθξούβξσμ, θξοσβήρχ, ἐθξούβηρα. γμξύπ = αορ. ξμξμ. εμικ. μςυ. Αξο. Β ςξσ γιγμώρκχ (= γμχοίζχ) ΟΜΟΡ. μ.ε. : γμώρη, (επί-, ποό-, αμά-, διά-, από-)-γμχρη, (αμα-)γμώρςηπ, (αμα-, δια-, ποξ-)-γμχρςικόπ, γμχρςόπ, (ά-, εσαμά-)-γμχρςξπ, αμαγμχρςήοιξ, γμώοιμξπ, γμχοιμία, (ρσγ-)-γμώμη, διυξγμχμία, καλόγμχμξπ, γμχμξδξςώ, γμχμικό, (εσ-, α-, εμπειοξ-, μηξ-, ποαγμαςξ-)-γμώμξμαπ, (εσ-, α-)-γμχμξρύμη, άγμξια. Α.Χ. : γιγμώρκχ, ἐγίγμχρκξμ, γμώρξμαι, ἔγμχμ, ἔγμχκα, ἐγμώκειμ. ἐπιςοέφξι = γ εμικό εσκς. Μέλλ. ςξσ ἐπιςοέπχ < ἐπί + ςοέπχ / ἐπιςοέπῃ / ἐπιςοέφειμ ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : επιςοεπςικόπ, επιςοεπςόπ, αμεπίςοεπςξπ, επίςοξπξπ, επιςοξπεύχ, επιςοξπεία (= διαυείοιρη πεοιξσρίαπ αμηλίκχμ ή αμίκαμχμ ποξρώπχμ). ΟΜΟΡ. μ.ε. : ςοόπξπ, (νεμό-, καλό-, κακό-, ιδιό-, αδιάμ-, πξλύ-, πξικιλό- )-ςοξπξπ, φσυξςοόπξπ, (ςα) έκςοξπα, (αμα-, εκ-, παοεκ-, μεςα-, ποξ-, [ε]μ-, πεοι-, σπξ-)-ςοξπή, ςοξπικόπ, εοχςξςοξπώ, ςοόπαιξ, ςοξπαιξύυξπ, ςοξπαιξτόοξπ, απξςοόπαιξπ (= απαίριξπ), ςοξπάοιξ, μςοξπαλόπ, αμαςοξπέαπ, σπξςοξπιάζχ, καςαςοξπώμχ / (αμα-, ποξ-, απξ-)- ςοεπςικόπ, αμαπόςοεπςξπ / (η) αςοαπόπ (= μξμξπάςι), εσςοάπελξπ (= αρςείξπ). Α.Χ. : ςοέπχ, ἔςοεπξμ, ςοέφχ, ἔςοεφα, ςέςοξτα, ἐςεςοότειμ. ἀματεύνξιςξ = γ εμικό εσκς. Μέλλ. ςξσ ἀματεύγχ (= γλιςώμχ, αθχώμξμαι) < ἀμά + τεύγχ ΟΜΟΡ. μ.ε. : (δια-, απξ-, ποξρ-)-τσγή, τσγάπ, τσγαδεύχ, καςατύγιξ, ποξρτσγικόπ, τύγδημ / τεσγιό, τεσγάςξπ, τεσγαλέξπ, τεσγάςιρμα, αμαπότεσκςξπ. Α.Χ. : τεύγχ, ἔτεσγξμ, τεύνξμαι-τεσνξῦμαι, ἔτσγξμ, πέτεσγα, ἐπετεύγειμ. διαλευθείπ = αορ. ξμξμ. εμικ. μςυ. Παθ. Αξο. Α ςξσ διαλέγξμαι (= ρσζηςώ, μιλώ) < διά + λέγξμαι 4

ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : διάλξγξπ, διαλξγή, διαλξγικόπ, διαλξγίζξμαι, διαλξγιρμόπ, διάλενη, διάλεκςξπ, διαλεκςική. Α.Χ. : διαλέγξμαι, διελεγόμημ, διαλένξμαι διαλευθήρξμαι - διαλεγήρξμαι, διελενάμημ - διελέυθημ - διελέγημ, διείλεγμαι / διαλέλεγμαι, διειλέγμημ / διελελέγμημ. ἐπιρςμαι = απαοέμταςξ Αξο. Β ςξσ ἐτίρςαμαι (= ρςέκξμαι δίπλα) < ἐπί + ἵρςαμαι / ἐτερςηκόςεπ = αορ. ξμξμ. πληθ. μςυ. ςξσ ἐτίρςαμαι ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : επιρςάςηπ, επιρςάςοια, επιρςαςώ, επιρςαςικόπ, επιρςαρία. ΟΜΟΡ. μ.ε. : ρςάρη, (από-, αμά-, έκ-, ρύ-, διά-, έμ-, σπό-, παοά-, πεοί-, καςά-, μεςά-, αμςί-, ρσμπαοά-, αμςικαςά-, επαμά-)-ρςαρη, ρςάριμξπ, (παοα-, εκ-, ρσ-)-ρςαςικόπ, ρςάθμη, ρςαθμόπ, ρςαθεοόπ, αρςαθήπ, εσρςάθεια, ρςαςήοαπ, ιρςόπ, ρσμιρςώ, (ποχςξ-, απξ-, επαμα-, υξοξ-)- ρςαςώ, (απξ-, επαμα-, παοα-, ταμξ-, κηοξ-, θεομξ-)-ρςάςηπ, (απξ-, ποξ-, ακαςα-, ξοθξ-)-ρςαρία, (εογξ-, κλιμακξ-, ηλιξ-, βξσ-, υξιοξ-)-ρςάριξ, (εικξμξ-, λιξ-, καοαβξ-)-ρςάρι, ρςαριάζχ, (ά-, ςοιρδιά-, ακαςά-, αμσπό-, μεξρύ-, αμαμςικαςά-)-ρςαςξπ, ρσρςάδημ (= από κξμςά), αμαρςαςώμχ, ποξψρςάμεμξπ, καθερςώπ, ρςαρίδι, ρςαμμί, ρςασοόπ, ρςξά / ρσρςήμχ, ρςηςόπ, ρςήλη, (από-, ρύ-, διά-, παοά-, καςά-, αμά-)-ρςημα, διαρςημικόπ, καςαρςημαςάουηπ. Α.Χ. : ἵρςαμαι, ἱρςάμημ, ρςήρξμαι-ρςαθήρξμαι, ἐρςηράμημ-ἔρςημ- ἐρςάθημ, ἕρςηκα, ἑρςήκειμ-εἱρςήκειμ. ἐγυειοίδια < ἐγυειοίδιξμ, -ξσ (= μαυαίοι, ρςιλέςξ, νιτίδιξ) < ἐμ + υείο (υειοόπ) + -ίδιξμ (καςάληνη σπξκξοιρςικώμ) ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : εγυειοώ, εγυείοημα, εγυείοηρη, εγυειοηςικόπ, εγυειοήριμξπ, εγυειοίζχ (= δίμχ κάςι ρςα υέοια κάπξιξσ), εγυείοιρη. ςξῖπ δοστ(ο)άκςξιπ < ὁ δούτ(ο)ακςξπ / ςό δούτ(ο)ακςξμ (= νύλιμξ κιγκλίδχμα) < δοῦπ (δοσόπ) (= δέμδοξ / βελαμιδιά) + τοάρρχ /τοάςςχ ΟΜΟΡ. μ.ε. : δούιμξπ, δοσμόπ, δέμδοξ, δόοσ, δοσξκξλάπςηπ, δοσξςόμξπ / τοαγμόπ, (διά-, έμ-)-τοάγμα, τοαγή, τοάυςηπ, σδαςξτοάκςηπ, (από-, πεοί-)-τοανη, απξτοακςικόπ. ἐναπαςχμέμξσπ = αορ. αιςιας. πληθ. μςυ. Δμερς. ςξσ ἐναπαςάξμαι, -ῶμαι < ἐν + ἀπαςάξμαι, -ῶμαι < ἀπάςη < ἀπό + ἄςη (= ρσμτξοά, ςύτλχρη ςξσ μξσ) ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : εναπάςηρη, εναπαςηςικόπ, (εσ-, δσρ-)-εναπάςηςξπ, απαςηλόπ, απαςεώμαπ, απαςεχμίρκξπ. Α.Χ. : ἀπαςῶμαι, ἠπαςώμημ, ἀπαςήρξμαι-ἀπαςηθήρξμαι, ἠπαςήθημ, ἠπάςημαι, ἠπαςήμημ. ἀμήρξμεμ = α πληθ. ξοιρς. Μέλλ. ςξσ ἀμίημι < ἀμά + ἵημι (= ατήμχ, επιςοέπχ) ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : άμερη, άμεςξπ. 5

ΟΜΟΡ. μ.ε. : (άτ-, ύτ-, δί-, πάο-, ρύμ-, έτ-, έμ-)-ερη, (κάθ-, εγκάθ-)-εςξπ, (Δμ-, ρσμ-)-εςόπ, (ατ-, ετ-)-έςηπ, ατεςηοία, καθεςήοαπ, υειοατέςηρη. Α.Χ. : ἵημι, ἵημ, ἥρχ, ἧκα, εἷκα, εἵκειμ. λσμαιμόμεμξμ = αορ. αιςιας. εμικ. μςυ. ςξσ λσμαίμξμαι (= καςαρςοέτχ, οημάζχ) < λύμη (= βλάβη, ρσμτξοά / ούπξπ, ακαθαορία) ΟΜΟΡ. μ.ε. : λύμαςα, λσμεώμαπ (= καςαρςοξτέαπ, εκμεςαλλεσςήπ), απξλύμαμρη, απξλσμαμςήπ, απξλσμαμςήοιξ, απξλσμαμςικόπ. ἀπξθμῄρκειμ < ἀπξθμῄρκχ < ἀπό + θμῄρκχ (= πεθαίμχ) ΟΜΟΡ. μ.ε. : θμηςόπ, θμηςόςηςα, θμηριγεμήπ (= ασςόπ πξσ γεμμιέςαι μεκοόπ / πξσ πεθαίμει μόλιπ γεμμηθεί), θμηριμαίξπ (= εςξιμξθάμαςξπ), θμηριμόςηςα, θμηριγξμία (= γέμμηρη μεκοξύ μεξγμξύ) / θαμή (= κηδεία), επιθαμάςιξπ, (α-, μελλξ-)-θάμαςξπ, (α-, εσ-)-θαμαρία, Αθαμάριξπ, θαμάριμξπ, θαμαςητόοξπ, θαμαςξτξβία, θαμαςξπξιμίςηπ, ημιθαμήπ (= μιρξπεθαμέμξπ). Α.Χ. : θμῄρκχ, ἔθμῃρκξμ, θαμξῦμαι, ἔθαμξμ, ςέθμηκα, ἐςεθμήκειμ. θαμαςξῦμ = απαοέμταςξ Δμερς. ςξσ θαμαςόχ, -ῶ < θάμαςξπ < θμῄρκχ / θαμαςξῦμεμ ΟΜΟΡ. μ.ε. : βλ. αμέρχπ ποιμ, ἀπξθμῄρκειμ. ΠΑΡΑΓ. μ.ε. : θαμάςχρη. Α.Χ. : θαμαςῶ, ἐθαμάςξσμ, θαμαςώρχ, ἐθαμάςχρα. ρσμδξκξῦμ = μςυ. Δμερς. ςξσ ρσμδξκεῖ (= ρσμαπξταρίζεςαι) < ρύμ + δξκεῖ ΟΜΟΡ. μ.ε. : δόγμα, δξγμαςικόπ, δόνα, δξνάζχ, δξναρία, (παοά-, έμ-, ά-, επί-, κακό-, ξμό-, εςεοό-, ξοθό-, αμξοθό-, τιλό-, μιραλλό-)-δξνξπ, (Δσ-, ξοθξ-, μιραλλξ-, κακξ-, τιλξ-, εςεοξ-)-δξνία, ποξρδξκία, δξκιμή, (α-, ποξρ-)-δόκιμξπ, εσδξκιμώ, δξκίμιξ, δξκιμάζχ, δξκιμαρία, δξκιμαρςικόπ, αδξκίμαρςξπ, αποξρδόκηςξπ. Α.Χ. : δξκεῖ, ἐδόκει, δόνει, ἔδξνε, δέδξκςαι / δεδξγμέμξμ ἐρςί, ἐδέδξκςξ / δεδξγμέμξμ ἦμ. 6