ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΕΣ Β & C

Παθολογική Κλινική & Οµώνυµο Ερευνητικό Εργαστήριο Ιατρικής Σχολής Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας Ινστιτούτο Εσωτερικής Παθολογίας & Ηπατολογίας Διευθυντής: Καθηγητής Γ.Ν. Νταλέκος ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΕΣ Β & C www.med.uth.gr/internalmedicine/

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ

Ιός της ηπατίτιδας Β (HBV) Ανακάλυψη 1965 (Blumberg et al) Hepadnavirus (DNA)

F D A, B, C, D D D C C D Bj F E A F A, B, C, D 350 εκατοµµύρια ασθενείς µε ΧΗΒ 1 εκατοµµύριο θάνατοι ετησίως 75% είναι ασιάτες 25-40% θάνατος: κίρρωση, ΗΚΚ

Συχνότητα (%) HBsAg Αιµοδοτικός πληθυσµός

Changing prevalence of HBV markers in Greek army recruits Papaevangelou 1994, Papaevangleou, Intervirology 1999, Stamouli, Eur J Epidemiol 1999

αλλά

HBsAg (%) σε µετανάστες στην Ελλάδα Αλβανοί Αλβανοί & Ασιάτες Κούρδοι

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΕΡΙΠΟΥ 18 ΧΡΟΝΙΑ Milionis C. Serological markers of HBV and HCV among juvenile immigrants from Albania settled in Greece. Eur J Gen Pract 2010 Oct 18, 2010 Health Centre of Delvinaki-Regional Medical Department of Pogoniani National School of Public Health, Greece 504 (418 M, 86 F; 10-23 years) HBsAg 11.7% (vs 22.9%); anti-hbc 40.5% (vs 67.9%) HBeAg 8.5% (vs 17.6%); anti-hcv 0.6% (vs 1.4%) Ειδικά µέτρα Δηµόσιας Υγείας είναι ΑΚΟΜΑ αναγκαία!!!

Άλλες οµάδες κινδύνου Malliori Addiction 1998, Giotakos Epidemiol Infecti 2003, Dalekos Eur J Epidemiol 1996, Elefsiniotis J Clin Virol 2004, Tsakris Genitourin Med 1997, Antypa-Theodoropoulou J Chemother 2005. Mina World J Gastroenterol 2010.

Συχνότητα (%) HBV στη Θεσσαλία γενικός πληθυσµός, 18-80 ετών Stefos et al Eur J Intern Med 2009

Descriptive epidemiology of chronic hepatitis B by using data from a hepatitis registry in Central Greece (n=303) Stefos, Eur J Intern Med 2009 Origin Residence Geographic distribution of HBV-infected patients in Central Greece (n=838)

Πως µεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας Β; (Ι) O ιός της ηπατίτιδας Β µεταδίδεται παρεντερικά, µε διαδερµική έκθεση σε µολυσµένο αίµα ή παράγωγά του, σεξουαλικά και περιγεννητικά (κάθετη µετάδοση)

Πως µεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας Β; (IΙ) Από µολυσµένο αίµα ή παράγωγα αίµατος που χορηγήθηκαν πριν το 1975 (εξαιρετικά σπάνια πια, λόγω του συστηµατικού ελέγχου στις αιµοδοσίες) Με σεξουαλική επαφή χωρίς χρήση προφυλακτικού, µε άτοµο που έχει µολυνθεί από τον ιό Με την κοινή χρήση συριγγών ή άλλων εργαλείων κατά την ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών Με την κοινή χρήση προσωπικών αντικειµένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσα, νυχοκόπτες, σύριγγες, κοφτές βεντούζες)

Πως µεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας Β; (ΙΙΙ) Από µολυσµένη µητέρα στο παιδί κατά τον τοκετό (κάθετη µετάδοση) Από επαφή µε αίµα µολυσµένου ατόµου µέσα στην οικογένεια (οριζόντια µετάδοση) Με τρύπηµα µε µολυσµένη βελόνα ή αιχµηρό αντικείµενο (ατυχήµατα σε προσωπικό νοσοκοµείων, εκτέλεση τατουάζ, τρυπήµατος αυτιών ή άλλων σηµείων του σώµατος, κλπ) - ιός που παραµένει ζωντανός 7 ηµέρες

Intrafamilial spread of HBV infection in Greece E.K. Zervou, N.K. Gatselis, E. Xanthi, K. Ziciadis, S.P. Georgiadou, G.N. Dalekos Eur J Gastroenterol 2005 p<0.001 Παράγοντες κινδύνου 1. κοινόχρηστες σύριγγες 2. χαµηλό εκπαιδευτικό επίπεδο 3. διαµονή σε αγροτική περιοχή

Ο ΙΟΣ ΤHΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ C (HCV) 170 εκ. άνθρωποι παγκοσµίως έχουν χρόνια λοίµωξη 3-4 εκατ. νέες περιπτώσεις/έτος ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΜΒΟΛΙΟ Envelope Core Envelope Glycoproteins Viral RNA (9400 nucleotides) 55-65 nm

Ιός της ηπατίτιδας C (HCV)

anti-hcv (%) in several populations Hadziyannis, J Hepatol 1993. Roussos, WJG 2003. Dalekos, Eur J Clin Invest 1993. Dalekos, Eur J Gastroenterol Hepatol 1995. Sypsa, Eur J Epidemiol 2001. Mazokopakis, Eur J Epidemiol 2000. Skliros, J Gastronenterol Hepatol 2001. Goritsas, Hepatogastroenterology 2000. Koulentaki, BMC Public Health 2001. Papatheodoridis, Iatriki 1993. Koulentaki, J Viral Hepat 1999. Gogos, Eur J Epidemiol 2003.

anti-hcv (%) in high risk groups Malliori, Addiction 1998. Lionis, J Viral Hepat 1997. Tsakris, Int J STD AIDS 1997. Kakisi, Psychiatric Services 2009.

Επιπολασµός (%) anti-hcv στις ΜΤΝ Θεσσαλίας (n = 365) 40 35 30 Anti-HCV Rigopoulou et al, J Clin Virol 2005 36,2 35,7 25 20 23,3 21,8 15 10 5 11,7 11,5 0 ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝ.Α ΜΟΝ.Β ΜΟΝ.Γ ΜΟΝ.Δ ΜΟΝ.Ε

Συχνότητα (%) HCV στη Θεσσαλία (γενικός πληθυσµός, ηλικία: 18-80 έτη, n=1174) Γ.Ν. Κουκούλης & Γ.Ν. Νταλέκος 2004 1.8 1.6 αντι-hcv (+) 1.4 1.2 1 0.9 0.8 0.6 0.4 0.34 0.34 0.2 0 Ν. Λάρισας (n=483) Ν. Καρδίτσας (n=112) 0 Ν. Τρικάλων (n=579) Σύνολο 3 Νοµών (n=1174)

Risk factors associated with HCV infection in semirural areas of central Greece Gatselis, Eur J Intern Med 2007 Origin Residence The use of multiple-use glass syringes (OR=2.3; CI 95%=1.1-4.9) was significantly associate with place of birth and/or residence.

Πως µεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας C; (Ι) Από µολυσµένο αίµα που µεταγγίσθηκε πριν το 1992 (εξαιρετικά σπάνια πια, λόγω συστηµατικού ελέγχου) Με την κοινή χρήση συριγγών κατά την ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών Με την κοινή χρήση µολυσµένων προσωπικών αντικειµένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσα, σύριγγες, κα) Με τρύπηµα µε µολυσµένη βελόνα ή αιχµηρό αντικείµενο (ατυχήµατα σε προσωπικό νοσοκοµείων, τατουάζ, τρύπηµα αυτιών ή άλλων σηµείων του σώµατος, κλπ)

Πως µεταδίδεται ο ιός της ηπατίτιδας C; (ΙΙ) Σπανιότατα από σεξουαλική επαφή µε µολυσµένο άτοµο Σπάνια από µολυσµένη µητέρα στο νεογνό κατά τον τοκετό (όχι µε το θηλασµό)

O ιός της ηπατίτιδας Β ΔΕΝ µεταδίδεται: Με την κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτάρνισµα κ.λπ. Τα µαγειρικά σκεύη και τα σκεύη εστιάσεως Από τις τουαλέτες Με το νερό και τη τροφή

Ο ιός της ηπατίτιδας Β Τρόποι προφύλαξης (I) Προγράµµατα εµβολιασµού Υποχρεωτικός στα βρέφη και παιδιά (1998) Όλα τα παιδιά πρέπει να είναι εµβολιασµένα πριν τη συµπλήρωση του έτους Συνιστάται στις οµάδες υψηλού κινδύνου Εφαρµογή απλών κανόνων υγιεινής Δεν µοιραζόµαστε σύριγγες, βελόνες, ψαλίδια, νυχοκόπτες, ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες Να βεβαιώνεστε ότι χρησιµοποιούνται κατάλληλα αποστειρωµένα εργαλεία κατά την περιποίηση νυχιών, βελονισµό, τατουάζ, piercing κ.α.

Ο ιός της ηπατίτιδας Β Τρόποι προφύλαξης (IΙ) Χρήση προφυλακτικού κατά τη σεξουαλική επαφή Έλεγχος εγκύων (υποχρεωτική σύσταση από γυναικολόγο στον προγενετικό έλεγχο) Ανοσοποίηση νεογνών µε µητέρες µε χρόνια HBV λοίµωξη (χορήγηση ειδικής σφαιρίνης & 1 ης δόσης του εµβολίου εντός 24ώρου) Έλεγχος αιµοδοτών και δωρητών οργάνων Εµβολιασµός επαγγελµατιών υγείας Κατάλληλη αποστείρωση ιατρικών & οδοντιατρικών εργαλείων

Εμβολιασμός έναντι της ηπατίτιδας Β CDC, MMWR 1997.! τρεις δόσεις εμβολίου: 0-1- 6 μήνες! έλεγχος ανταπόκρισης με anti-hbs 1-2 μήνες μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος! σε μη ανταπόκριση (anti-hbs<10 miu/ml) επανάληψη του ίδιου σχήματος με 3 δόσεις (οι μισοί θα ανταποκριθούν)! ο τίτλος των αντισωμάτων προοδευτικά μειώνεται και το 60% των εμβολιασμένων χάνουν τα αντισώματα μετά από πάροδο 12 ετών, ωστόσο η ανοσία παραμένει και προστατεύει από ενδεχόμενη μόλυνση, χωρίς να χρειάζονται booster δόσεις ή περιοδικός έλεγχος των αντισωμάτων

Υπάρχουν σημαντικές παρενέργειες μετά τον εμβολιασμό έναντι της ηπατίτιδας Β; Ασφαλές εμβόλιο- από το 1982 Δεν ενέχει κίνδυνο μετάδοσης του ιού Οι πιο συχνά αναφερόμενες επιπλοκές Πόνος στο σημείο της έγχυσης (3%-29%) Κεφαλαλγία, καταβολή (0-20%) Αύξηση θερμοκρασίας (>37.7 C) (1%-6%) Σπανιότατα αλλεργικές αντιδράσεις Ο επανεμβολιασμός δεν σχετίζεται με αύξηση παρενεργειών

Εµβόλια που κυκλοφορούν στην Ελλάδα Μονοδύναµα 1. HBVax Pro (Aventis Pasteur) i. 5µg/0.5ml (0-19 ετών) ii. 10µg/1ml (ενήλικες >20 ετών) iii. 40µg/1ml (αιµοκαθαιρόµενοι) 2. Engerix (GlaxoSmithKline) i. 10µg/0.5ml (0-19 ετών) ii. 20µg/1ml (ενήλικες >20 ετών) 3. Fendrix (GlaxoSmithKline) i. 20µg/0.5ml µε ανοσοενισχυτικό (αιµοκαθαιρόµενοι >15ετών) Συνδυασµένα

Εργαζόµενοι στον τοµέα Υγείας 216 νοσηλεύτριες 20 κέντρων αιµοκάθαρσης Αθηνών 87.5% anti-hbs (+) Topka et al, J Ren Care 2011 175 εργαζόµενοι στον τοµέα υγείας σε γενικό νοσ. Αθηνών 57% anti-hbs (+) (γιατροί: OR 4.45 έναντι λοιπού προσωπικού εµβολιασµένοι). Rachiotis et al Med Lav 2005 432 σπουδαστές νοσηλευτές 65.7% anti- HBs (+) Noula et al, Nursing & Health Sci 2008

Τρόποι προφύλαξης Εργαζόµενοι στο χώρο της υγείας 1. Εµβολιασµός όλου του προσωπικού 2. Χρήση γαντιών 3. Βελόνες και εργαλεία µίας χρήσης 4. Απόρριψη σε ειδικά δοχεία των βελονών & αιχµηρών αντικειµένων 5. Επαρκή µέσα αποστείρωσης (οδοντίατροι) 6. Αντιµετώπιση έκθεσης Lanphear Clin Infect Dis 1993. Pattison Lancet 1973.

Ο ΙΟΣ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ C Πως θα προστατευθούµε; (Ι) Μη µοιράζεστε µε άλλους σύριγγες, βελόνες, ψαλίδια, νυχοκόπτες ή προσωπικά αντικείµενα (π.χ. οδοντόβουρτσα, ξυραφάκια) Να βεβαιώνεστε ότι χρησιµοποιούνται αποστειρωµένα εργαλεία πριν κάνετε περιποίηση νυχιών, βελονισµό, τατουάζ, τρύπηµα σηµείων σώµατος, κλπ

Ο ΙΟΣ ΤΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ C Πως θα προστατευθούµε; (ΙI) Χρησιµοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή εάν έχετε προσωρινούς ή πολλαπλούς συντρόφους Δεν συνιστάται η χρήση προφυλακτικού σε µονογαµικά ζευγάρια ΕΜΒΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΗCV ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Κλινική εικόνα οξείας HBV Περίοδος επώασης 1-6 µήνες Κάθαρση HBsAg Ασυµπτωµατική Συµπτωµατική/ικτερική Σπάνια <1 έτους 10% <5 ετών 30-80% ενήλικες Εξαφάνιση ικτέρου 1-3 µήνες Πιο σοβαρή ηπατίτιδα: συν-λοιµώξεις και υποκείµενη ηπατοπάθεια McManon et al, J Infect Dis 1985

Εξέλιξη οξείας ηπατίτιδας Β Ανάρρωση Υποκλινική ηπατίτιδα Οξεία ηπατίτιδα Κεραυνοβόλος ηπατίτιδα Θάνατος ή Μεταμόσχευση Οξεία λοίμωξη Χρόνια λοίμωξη

ΤΥΠΟΙ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΩΝ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΩΝ ΤΗΣ ALT ΣΕ HBeAg (- ) ΧΡΟΝΙΑ HBV ΛΟΙΜΩΞΗ

Χρόνια ηπατίτιδα Β Μακροχρόνιες επιπλοκές Κίρρωση Ηπατοκυτταρικός καρκίνος Σπειραµατονεφρίτιδα Οζώδης πολυαρτηριίτιδα

HBV prevalence in Greek oncologic patients (solid tumors) Hepatitis B re-activation with rituximab therapy: treat the patient not the disease Zachou & Dalekos, Liver Int 2011 1986-1995 1008 patients, with various solid tumors Alexopoulos Br J Cancer 1999.

Κλινική εικόνα οξείας HCV Ασυµπτωµατική (70-75%) Συµπτωµατική: 6-8 εβδ. από έκθεση, διάρκεια: 3-12 εβδ. Kamal, Am J Gastroenterol 2008

HCV προοδευτικά εξελισσόμενη νόσος Οξεία λοίμωξη Χρόνια λοίμωξη 75 85% Κίρρωση 10 20% σε 20 χρ Εξωηπατικές εκδηλώσεις ΗΚΚ 1 4% το χρόνο Ρήξη αντιρρόπησης 5- ετής επιβίωση 50% Κάθαρση HCV RNA 15 25% Κίνδυνος ρήξης αντιρρόπησης 5% (1 χρόνο) - 30% (10 χρόνια) από τη διάγνωση της κίρρωσης Chen SL, Morgan TR. Int J Med Sci 2006;3:47 52

Χρόνια ηπατίτιδα C Μακροχρόνιες επιπλοκές Κίρρωση Ηπατοκυτταρικός καρκίνος Σπειραµατονεφρίτιδα Κρυοσφαιριναιµία Non-Hodgkin Λέµφωµα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Διάγνωση και παρακολούθηση της HBV λοίµωξης Ορολογικές µέθοδοι HBsAg, HBsAb HBcAb (IgM, IgG) HBeAg, HBeAb Μοριακές τεχνικές ü Ανίχνευση ιικών σωµατιδίων του HBV (HBV-DNA) ü Ανάλυση του ιικού γονιδιώµατος

Δείκτες οξείας λοίµωξης Δείκτης Αρχική φάση Φάση παράθυρου Ίαση HBsAg (+) (-) (-) Anti-HBc IgM (+) (+) (-) ή τίτλοι Anti-HBc (+) (+) (+) HBeAg (+) (-) (-) Anti-HBe (-) (+)/(-) (+)/(-) Anti-HBs (-) (-) (+) HBV DNA (-)

Αξιολόγηση δεικτών για το στάδιο της HBV λοίµωξης Οξεία HBV λοίµωξη Χρόνια HBV λοίµωξη Παλιά HBV λοίµωξη HBsAg + + - HBeAg + αρχικά, αργότερα- ± - anti-hbs - - + anti-hbcigm + - - anti-hbcigg + + + anti-hbe - αρχικά, αργότερα+ ± + HBV DNA + αρχικά, αργότερα- ± - ALT αυξηµένες (σηµαντικά) αυξηµένες (ήπια µέτρια) φυσιολογικές

ΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ: anti-hbc(+) HBsAg(-) anti-hbs(-) Anti-HBc only Οξεία HBV Παλαιά HBV Χρόνια HBV Ψευδώς (+) core window (IgM anti-hbc) Ελάττωση τίτλων anti-hbs Λανθάνουσα HBV (Το ποσοστό ποικίλλει σε σχέση µε το µελετώµενο πληθυσµό) Georgiadou SP, J Viral Hepat 2004 Giovanni Raimondo, J Hepatol 2007 Georgiadou SP, Liver Int 2008

ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΝΤΙ- HDV ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΤΟ ΞΕΧΝΑΜΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΕΞΑΡΣΗΣ

Hepatitis Delta Virus (HDV) απαραίτητη η ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ HBV για την είσοδο στα ηπατοκύτταρα µέσω περιβλήµατος από το αντιγόνο επιφανείας του HBV HDV virion Ø Τα µόνα κύτταρα που προσβάλλονται από τον HDV in vivo είναι τα ηπατοκύτταρα Ø Εξάρτηση από τον HBV (HBsAg) για τη συναρµολόγηση και την έξοδο του HDV από το ηπατοκύτταρο Ø Παρόµοιος µηχανισµός εισόδου στο κύτταρο µε τον HBV HBsAg coat

Hepatitis Delta Virus (HDV) HBV-HDV συνλοίµωξη Οξεία HBV Οξεία HDV 95% κάθαρση Συχνά σοβαρή/ κεραυνοβόλος HBV-HDV επιλοίµωξη Οξεία HDV Χρόνια HΒV 90% χρόνια δέλτα Σοβαρότερη νόσος από την χρόνια HBV Κίρρωση 60-70% ΗΚΚ 3x

Ορολογικές µέθοδοι Anti-HCV Abs Μοριακές τεχνικές ü Ανίχνευση ιικών σωµατιδίων του HCV (HCV-RNA) ü Ανάλυση του ιικού γονιδιώµατος v v v Έλεγχος οµάδων αυξηµένου κινδύνου για HCV λοίµωξη Έλεγχος ατόµων µε αναφερόµενο παράγοντα κινδύνου Έλεγχος ατόµων µε κλινικά έκδηλη ηπατική νόσο

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

HBV Treatment Landscape in 2014 Peginterferon alfa- 2a Lamivudine Entecavir Tenofovir 1990 1998 2002 2005 2006 2008 Interferon alfa- 2b Adefovir Telbivudine

HCV Therapy Past, Present and Future Interferon Ribavirin Proof of concept for DAA (PI) Suppression of HCV with DAA combina on (PI + NI) Telaprevir and boceprevir Frequent curability of diverse popula ons without IFN Approval of other DAAs with IFN (daclatasvir) IFN- free DAA combina ons (GT1) 1990 2000 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015- Pegylated interferons Curability of HCV without interferon Approval of simeprevir and sofosbuvir with IFN First approved IFN- free therapy: SOF + RBV for GT2/3

Υποδιάγνωση και φραγμοί στη λήψη θεραπείας στην Ελλάδα Σ υνολικές π εριπ τώσεις Δ ιαγνωσμένες π εριπ τώσεις Έ λαβαν θεραπ εία 100% 90% 80% 100% N=167.000 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 19.2% N=32.010 9.4% N=15.700 Papatheodoridis et al 2014

Resolution Stabilisation Compensated Cirrhosis Acute Infection Chronic Hepatitis Cirrhosis Liver Cancer Death Chronic Carrier Progression Decompensated Cirrhosis (Death) 30-50 Years

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΕ HBV, HCV, HIV

Από ποιους ασθενείς πρέπει να προφυλαχθούμε; Συνολική προφύλαξη Το αίμα και τα σωματικά υγρά όλων των ασθενών πρέπει να θεωρούνται δυνητικά μολυσματικά διότι στις περισσότερες των περιπτώσεων οι ασθενείς με HBV, HCV, HIV είναι ασυμπτωματικοί ή δε γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί.

Οι επαγγελματίες υγείας είναι υποχρεωμένοι να εμβολιάζονται! Οι επαγγελματίες υγείας βρίσκονται σε κίνδυνο να εκτεθούν και να μολυνθούν από λοιμώδεις μικροοργανισμούς, αλλά και να εκθέσουν σε κίνδυνο τους ασθενείς τους. Hepatitis B recombinant vaccine Influenza vaccine MMR vaccine VZV vaccine DTP vaccine Άρα εμβολιαζόμενοι προστατεύουμε τους εαυτούς μας αλλά και τους ασθενείς μας!

Λανθασμένες κινήσεις

Σωστές κινήσεις

Kίνδυνος μόλυνσης μετά από τραυματισμό από βελόνα HBV 37-62% από ασθενείς με ιδιαίτερα αυξημένο πολλαπλασιασμό του ιού ο ιός επιβιώνει στις επιφάνειες σε θερμοκρασία περιβάλλοντος για 1 εβδομάδα γεγονός που επιτρέπει τη μετάδοση μέσω λύσεων της συνέχειας του δέρματος (π.χ. αμυχές, εγκαύματα) άλλα σωματικά υγρά όπως μητρικό γάλα, κόπρανα, ούρα, σάλιο, ιδρώτας, ρινοφαρυγγικά εκπλύματα δεν είναι μολυσματικά

Kίνδυνος μόλυνσης μετά από τραυματισμό από βελόνα HCV μεταδίδεται λιγότερο εύκολα κίνδυνος μετά από τραυματισμό: μέσος όρος 1.8% (εύρος 0-7%) μόνο τρεις αναφορές μετάδοσης μετά από επαφή αίματος με τον οφθαλμό HIV κίνδυνος μετά από τραυματισμό: μέσος όρος 0.3% (εύρος 0.2%-0.5%) κίνδυνος μετά από έκθεση των βλεννογόνων: 0.1% παράγοντες κινδύνου: βαθύς τραύμα, ορατό αίμα στο αντικείμενο που προκάλεσε τον τραυματισμό, βελόνα που τοποθετήθηκε σε αρτηρία ή φλέβα, τελικού σταδίου νόσος στην πηγή της λοίμωξης

Παροχή άμεσης φροντίδας στο σημείο της έκθεσης καθαρισμός με σαπούνι και νερό χρήση αντισηπτικών δεν αντενδείκνυται δεν πρέπει να ασκούμε πίεση ξέπλυμα των βλεννογόνων με νερό αποφυγή χρήσης χλωρίνης και άλλων καυστικών διαλυμάτων για το δέρμα

Συστάσεις Εκτίμηση κινδύνου μετά από μετάδοσης έκθεση σε κατά ηπατίτιδα την έκθεση Β Τύπος έκθεσης (διαδερμικά, έκθεση βλεννογόνων, λύση της συνέχειας του δέρματος, δάγκωμα) Τύπος βιολογικού υγρού Μολυσματικότητα της πηγής έκθεσης HBsAg Anti- HCV HCV RNA σε (+) Anti- HCV (-) ανοσοκατασταλμένους Anti HIV Σε άγνωστη πηγή έκθεσης εκτιμάται η επιδημιολογική πιθανότητα μετάδοσης Σε άρνηση πηγής για εξέταση εκτιμάται πιθανότητα βάσει κλινικών συμπτωμάτων Εργαστηριακός έλεγχος του αιχμηρού αντικειμένου δεν συνιστάται Ευαισθησία του εκτεθέντος πριν τη χορήγηση χημειοπροφύλαξης: HBsAg, anti HBs Anti- HCV, ALT Anti HIV

ΔΙΑΓΝΩΣΗ: ΟΞΕΙΑ HCV επαγρύπνηση μετά έκθεση CDC: baseline προσδιορισµός αντι-hcv, ALT 4-6 w προσδιορισµός HCV RNA 4-6 m προσδιορισµός αντι-hcv, ALT MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2001 Προτιµητέο: αντι-hcv baseline, 3m, 6m HCV RNA baseline, 4w, 3m Πρώιµη έναρξη θεραπείας στους 2-3 µήνες έχει άριστα αποτελέσµατα άρα συνιστάται HCV RNA και στις 8w Maheshwari A, Lancet 2008 Kamal SM, Am J Gastroenterol 2008

Πρόληψη λοίμωξης HIV Χημειοπροφύλαξη (αντιρετροϊκά) πρέπει εντός 48-72 ώρες. O κίνδυνος μετάδοσης μειώνεται μέχρι και 81%.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΓΙΑ ΧΡΟΝΙΕΣ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΕΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ q Στόχος του προγράμματος Έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση ατόμων με χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες σε γενικό πληθυσμό στη Θεσσαλία (έλεγχος 1000-2000 κατοίκων της Θεσσαλίας). q Συμμετέχουσες Κλινικές /Εργαστήρια Παθολογική Κλινική & Ομώνυμο Ερευνητικό Εργαστήριο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας Διευθυντής: Καθηγητής Γεώργιος Ν. Νταλέκος Εργαστήριο Μικροβιολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας Διευθύντρια: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ευθυμία Πετεινάκη q Σε συνεργασία με Την 5 η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας Τα Κέντρα Υγείας της 5 ης ΥΠΕ Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας Τις Κινητές Μονάδες της ΠΦΥ της 5 ης ΥΠΕ Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.