ΙΕΝΕ Ελέξγεηα θαη Αλάπηπμε 2006 Ελεξγεηαθή ηξαηεγηθή θαη Αβεβαηόηεηα ζηελ Επξσπατθή Έλσζε Παληειή Κάπξνπ Καζεγεηή Οηθνλνκηθώλ ζην Εζληθό Μεηζόβεην Πνιπηερλείν Δηεπζπληή ηνπ Εξγαζηεξίνπ E 3 MLab Energy-Economy-Environment Modeling Laboratory
πγθπξία Ραγδαίσλ Εμειίμεσλ ζηελ ΕΕ 1. 2. 3. 4. Επίκνλα πςειέο ηηκέο πεηξειαίνπ θαη θπζηθνύ αεξίνπ απαηζηόδνμεο πξννπηηθέο Έληνλνο πξνβιεκαηηζκόο γηα ηε κειινληηθή εμάξηεζε από εηζαγσγέο θπζηθνύ αεξίνπ Οιηγνπσιηαθή εζσηεξηθή αγνξά ελέξγεηαο ζηελ ΕΕ, πςειέο ηηκέο θαη αλεπαξθείο επελδύζεηο Απόθιηζε από ηνπο ζηόρνπο κείσζεο εθπνκπώλ CO2, ζεκαληηθό θόζηνο θαη πξνζπάζεηα ηδίσο κεηά ην 2010 γηα απνηξνπή ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 2
Επίκνλα πςειέο ηηκέο πεηξειαίνπ θαη θπζηθνύ αεξίνπ απαηζηόδνμεο πξννπηηθέο
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 4 500 450 Γιεθνείς Σιμές Κασζίμφν ζε Δσρώ'2005 ανά η.ι.π. 400 350 300 Πεηρέλαιο 250 200 150 100 Φσζ. Αέριο 50 Άνθρακας 0 1980 1985 1990 1995 2000 2005
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 5 500 450 Γιεθνείς Σιμές Κασζίμφν ζε Δσρώ'2005 ανά η.ι.π. 400 350 300 250 Πεηρέλαιο Λόγνο ηηκώλ Αεξίνπ πξνο Άλζξαθα 200 = 3 ην 2006 150 100 50 Άνθρακας Φσζ. Αέριο 0 1980 1985 1990 1995 2000 2005
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 6 500 450 400 Γιεθνείς Σιμές Κασζίμφν ζε Δσρώ'2005 ανά η.ι.π. Πεηρέλαιο 350 300 250 ελάξην Αλαθνξάο 200 Φσζικό Αέριο 150 100 50 Άνθρακας 0 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 7 500 450 400 Γιεθνείς Σιμές Κασζίμφν ζε Δσρώ'2005 ανά η.ι.π. Πεηρέλαιο 350 300 250 ελάξην Αλαθνξάο 200 150 Φσζικό Αέριο ελάξην πξν ηξηώλ εηώλ 100 50 Άνθρακας 0 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 8 500 450 400 Γιεθνείς Σιμές Κασζίμφν ζε Δσρώ'2005 ανά η.ι.π. Πεηρέλαιο ελάξην Τςειώλ Σηκώλ 350 300 250 ελάξην Αλαθνξάο 200 150 Φσζικό Αέριο ελάξην πξν ηξηώλ εηώλ 100 50 Άνθρακας 0 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 9 500 450 400 Γιεθνείς Σιμές Κασζίμφν ζε Δσρώ'2005 ανά η.ι.π. Πεηρέλαιο Λόγος ηιμών Φ.Αερίοσ προς Άνθρακα από 1.5 θθάνει > 3 ελάξην Τςειώλ Σηκώλ 350 300 250 ελάξην Αλαθνξάο 200 150 Φσζικό Αέριο ελάξην πξν ηξηώλ εηώλ 100 50 Άνθρακας 0 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
ρέζε ηηκώλ Φπζηθνύ Αεξίνπ θαη Άλζξαθα Σν πεηξέιαην είλαη θαύζηκν γηα νξηζκέλνπο κόλν ηνκείο νπόηε ε αύμεζε ησλ ηηκώλ ηνπ έρεη ζρεηηθά κηθξέο επηπηώζεηο ζηελ νηθνλνκία ηεο Επξώπεο Όκσο ζπκπαξαζύξνληαη νη ηηκέο ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ ην νπνίν απνηεινύζε ηε θύξηα επηινγή γηα κεζνπξόζεζκε επέθηαζε ηεο ειεθηξνπαξαγσγήο, επεηδή Είλαη ν πην νηθνλνκηθόο ηξόπνο πεξηνξηζκνύ ησλ εθπνκπώλ CO2 κεζνπξόζεζκα Οη δαπάλεο θεθαιαίνπ είλαη κηθξέο άξα θαη ην ξίζθν ζην πιαίζην ησλ ππό απειεπζέξσζε αγνξώλ Η επηδείλσζε ηεο αληαγσληζηηθόηεηαο ηνπ θπζηθνύ αεξίνπ ζε ζρέζε κε άλζξαθα-ιηγλίηε δεκηνπξγεί Σάζεηο κεζνπξόζεζκεο αύμεζεο εθπνκπώλ CO2 Απμεκέλεο ηηκέο ειεθηξηζκνύ δεδνκέλσλ ησλ επηβαξύλζεσλ ETS Καζπζηέξεζε ή αθύξσζε επελδύζεσλ ζηελ ειεθηξνπαξαγσγή E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 10
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 11 45.0% Μερίδια ζηην Ηλεκηροπαραγφγή ηης ΔΔ (%) - PRIMES ενάρια Αναθοράς 40.0% 35.0% 30.0% Άνθρακας Λιγνίηης Μερίδιο Φσζ. Αερίοσ: -13% 25.0% 20.0% Φσζικό Αέριο 15.0% Μερίδιο Άνθρακα: +5% 10.0% 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
'1000 ηιπ 300,000 Καηανάλφζη Φσζικού Αερίοσ και ηερεών Κασζίμφν ζηην Ηλεκηροπαραγφγή ηης ΔΔ PRIMES ενάρια Αναθοράς 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000-2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 Αέριο - Παλαιά πρόβλευη ηερελα - Παλαιά Πρόβλευη Αέριο - Νέα Πρόβλευη ηερεά - Νέα Πρόβλευη back E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 12
Έληνλνο πξνβιεκαηηζκόο γηα ηε κειινληηθή εμάξηεζε από εηζαγσγέο θπζηθνύ αεξίνπ
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 14 Ανάγκες ζε Φσζικό Αέριο και Προέλεσζή ηοσ PRIMES - Δσρφπαχκή Ένφζη ( διζ. κ.μ. ) 418 107 112 168 470 128 514 161 111 113 188 197 587 573 193 169 128 134 216 223 31 43 42 49 46 2000 2005 2010 2020 2030 Ηλεκηρικός Σομέας Βιομητανία Κηίρια Λοιπά 30% 30% 5% 24 170 174 128 122 105 129 132 66 108 51 44 62 62 117 118 219 219 61 191 110 60 90 2000 2005 2010 2020 2030 Έλλειμμα (Ρφζία Μέζη Αναηολή και LNG) Ρφζία Βόρεια Αθρική Νορβηγία Χώρες ΔΔ
Αζθάιεηα Εθνδηαζκνύ κε Φπζηθό Αέξην Οη επηπιένλ πνζόηεηεο Φπζηθνύ Αεξίνπ πνπ ζα έρεη αλάγθε ε ΕΕ ζα θαηαλαισζνύλ θπξίσο ζηελ ειεθηξνπαξαγσγή Οη επηπιένλ απηέο πνζόηεηεο είλαη πνιύ κηθξόηεξεο από απηέο πνπ εθηηκνύληαλ 2-3 ρξόληα πξηλ +100 bcm/έηνο αληί >200 bcm/έηνο Παξά ηαύηα, ε εμάξηεζε από εηζαγσγέο από Ρσζία θαη Μέζε Αλαηνιή ζα απμεζεί ζεκαληηθά ζην κέιινλ Σπρόλ αλάπηπμε παγθόζκηαο αγνξάο LNG ζα πηέζεη ηηο ηηκέο πξνο ηα πάλσ, όπσο ζα γίλεη θαη ιόγσ ηεο έληνλα νιηγνπσιηαθήο δνκήο ηεο πξνζθνξάο upstream back E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 15
Οιηγνπσιηαθή εζσηεξηθή αγνξά ελέξγεηαο ζηελ ΕΕ, πςειέο ηηκέο θαη αλεπαξθείο επελδύζεηο
Σιμή Διζαγφγής ΦΑ ($/1000 m3) Η επηβάξπλζε ηνπ Αεξίνπ ζρεηηθά κε ηνλ άλζξαθα ζε ζπλδπαζκό κε ηελ αγνξά δηθαησκάησλ εθπνκπήο CO 2 (ηηκέο ETS) εμεγνύλ ηηο πςειέο ηηκέο ειεθηξηζκνύ Κακπύιεο Ίζνπ πλνιηθνύ Κόζηνπο Ηιεθηξνπαξαγσγήο από λέεο Μνλάδεο Αεξίνπ θαη Άλζξαθα γηα δηάθνξεο ηηκέο ETS 350 300 Σιμή ETS 42 32 27 250 200 2006 16 7 0 150 2002 100 40 45 50 55 60 65 70 75 80 Σιμή Διζαγφγής Άνθρακα ($/metric ton) E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 17
Τςειέο ηηκέο Ηιεθηξηζκνύ: πλδπαζκόο ηηκώλ Φπζηθνύ Αεξίνπ θαη Σηκώλ ETS ( /MWh) back E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 18
Απόθιηζε από ηνπο ζηόρνπο κείσζεο εθπνκπώλ CO 2, ζεκαληηθό θόζηνο θαη πξνζπάζεηα ηδίσο κεηά ην 2010 γηα απνηξνπή ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 20 4,500 4,000 Οη ηάζεηο εμέιημεο ησλ εθπνκπώλ CO 2 απνθιίλνπλ από ηνπο ζηόρνπο ηεο ΕΕ Mt CO2 ημερινές Σάζεις 3,500 Kyoto 3,000 2,500 post Kyoto 2,000 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030
130 120 110 σνολικό Κόζηος Δνέργειας για Μείφζη Δκπομπών ζε -30% από ηο 1990 Σιμές ζε '05/MWh - PRIMES Ππξεληθά = 126 Δέζκεπζε CO2= 121 Εμνηθνλόκεζε θαη ΑΠΕ = 113 100 90 Παθέην Πνιηηηθήο θαη Σερλνινγίαο = 104 εκεξηλέο Εμειίμεηο = 97 80 Επηβάξπλζε post-kyoto από 7% έσο 30% ην 2030 78 70 2005 2010 2015 2020 2025 2030 E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 21
Οη ζηόρνη post-kyoto απαηηνύλ καθξόρξνλε αλαδηάξζξσζε ηνπ ελεξγεηαθνύ ζπζηήκαηνο Πεξηιακβάλνληαη: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Επηηάρπλζε πνιηηηθώλ εμνηθνλόκεζεο ελέξγεηαο Energy Efficiency Directive Αλαζεώξεζε ζηόρσλ θαη πνιηηηθήο γηα ηηο ΑΠΕ New Renewables Directive Αλαβίσζε ππξεληθώλ πξνγξακκάησλ ζε ρώξεο κε εκπεηξία, επέθηαζε ρξόλνπ δσήο παιαηώλ ζηαζκώλ, λέα αζθαιήο ηερλνινγία Ωξίκαλζε ηεο ηερλνινγίαο CCS (Δέζκεπζε θαη Απνζήθεπζε CO2) Berlin declaration, Zero Emission Technology Directive Νέεο ηερλνινγίεο ειεθηξηζκνύ ζηηο κεηαθνξέο plug in hybrid vehicles Γελίθεπζε ηεο αγνξάο δηθαησκάησλ εθπνκπήο CO2 E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 22
Carbon Price in Euro per ton CO2 Competitiviness of Power Technologies for Baseload PRIMES database for year 2030 120.00 110.00 100.00 90.00 80.00 Coal Supercritical CCS Oxyfuel 70.00 60.00 Gas CC CCS pre combustion 50.00 40.00 30.00 20.00 10.00 Gas Combined Cycle (No CCS) Coal Gasification CC CCS pre combustion Coal Supercritical (No CCS) 0.00 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 Ratio Gas to Coal Prices E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 23
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 24 1,400 1,200 Εληζρύεηαη ν ξόινο ηνπ ειεθηξηθνύ ηνκέα γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ post Kyoto ενάριο Αναθοράς 1,400 1,200 ενάριο Πολιηικής post-kyoto 1,000 1,000 800 ΑΠΔ 800 ΑΠΔ 600 400 Φσζικό Αέριο 600 400 Φσζικό Αέριο 200 ηερεά Καύζιμα 200 ηερεά Καύζιμα - Πσρηνικά 2005 2010 2015 2020 2025 2030 - Πσρηνικά 2005 2010 2015 2020 2025 2030
70. 0 60. 0 50. 0 40. 0 30. 0 20. 0 45.0 40.0 35.0 30.0 Αλαδηάξζξσζε Ηιεθηξνπαξαγσγήο ζην ελάξην Πνιηηηθήο post-kyoto Μερίδιο ηφν ΑΠΔ 40.8% Μερίδιο ηφν Πσρηνικών 30.5% 25.0 20.0 15.0 Ποζοζηό Γέζμεσζης CO2 13.8% 10.0 5.0 0.0 2010 2015 2020 2025 2030 E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 25
120.0 100.0 Δπλαηόηεηεο Εμνηθνλόκεζεο Ελέξγεηαο ζην ελάξην Πνιηηηθήο post Kyoto Οικιακός Δείκτηρ Εξοικονόμησηρ Ενέπγειαρ 80.0 60.0 Υπηρεζίες Μεηαθορές Βιομηχανία 40.0 20.0 0.0 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 back E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 26
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 27 Οη ΑΠΕ ζην ελάξην Πνιηηηθήο post Kyoto 2000000 1800000 1600000 1400000 1200000 Βιομάζα 1000000 800000 Αιολικά Ηλιακά 600000 400000 Υδροηλεκηρικά Ροής Αιολικά ζηη Θάλαζζα 200000 Υδροηλεκηρικά με 0 Φράγμαηα 2005 2010 2015 2020 2025 2030
E3MLab ICCS/NTUA, 14 Nov. 2006 28 From Green Paper on Energy Policy to Strategic Energy Review (2007) 1. Εμαζθάιηζε πξνκήζεηαο Φπζηθνύ Αεξίνπ 2. Επελδύζεηο ζηελ αγνξά ελέξγεηαο θαη αληαγσληζκόο 3. Post Kyoto 1. Εμνηθνλόκεζε ελέξγεηαο 2. ΑΠΕ 3. Δέζκεπζε θαη Απνζήθεπζε CO 2 4. Ππξεληθά πξνγξάκκαηα 5. Επέθηαζε ηεο Αγνξάο Δηθαησκάησλ Εθπνκπήο CO 2