Παράρτημα 6.6.3 Μελέτη υφιστάμενης κατάστασης εδάφους
Σελίδα 2 από 80 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 Εισαγωγή 5 1.1 Γενικά Δεδομένα και Πληροφορίες 5 2 Μεθοδολογία 5 2.1 Κριτήρια Επιλογής Θέσεων Δειγματοληψίας 6 2.2 Καθορισμός των Φυσικών και των Χημικών Ιδιοτήτων των Εδαφικών Δειγμάτων 13 2.2.1 Διαδικασία χαρτογράφησης εδάφους με χρήση GIS 16 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 17 3.1 Αποτελέσματα Ανάλυσης Έρευνας Πεδίου 17 3.1.1 Δείγμα εδάφους S1 E (X.Θ. 3.3) 17 3.1.2 Δείγμα εδάφους S2 E (X.Θ. 18) 18 3.1.3 Δείγμα εδάφους S3 E (X.Θ. 57) 20 3.1.4 Δείγμα εδάφους S4 E (X.Θ. 78) 22 3.1.5 Δείγμα εδάφους S5 E (X.Θ. 87) 24 3.1.6 Long. N41 03.637, Lat. E25 29.168. 24 3.1.7 Δείγμα εδάφους S6 - E (X.Θ. 99.8) 26 3.1.8 Δείγμα εδάφους S7 E (X.Θ.104.2) 28 3.1.9 Δείγμα εδάφους S8 E (X.Θ. 135.9) 30 3.1.10 Δείγμα S9 E (X.Θ. 154) 32 3.1.11 Δείγμα εδάφους S10 E (X.Θ. 180) 34 3.1.12 Δείγμα εδάφους S11 E (X.Θ. 270) 35 3.1.13 Δείγμα εδάφους S12 E (X.Θ. 357.4) 37 3.1.14 Δείγμα εδάφους S1 - Χ.Θ. 362 39 3.1.15 Δείγμα εδάφους S2 1,4 km νότια της Χ.Θ. 395 40 3.1.16 Δείγμα εδάφους S3 - Χ.Θ. 424 42 3.1.17 Δείγμα εδάφους S4 - Χ.Θ. 434 44 3.1.18 Δείγμα εδάφους S5 - Χ.Θ. 450 45 3.1.19 Δείγμα εδάφους S6 Χ.Θ. 460 47 3.1.20 Δείγμα εδάφους S7 X.Θ. 472 48 3.1.21 Δείγμα εδάφους S8 Χ.Θ. 492 50 3.1.22 Δείγμα εδάφους S9 - Χ.Θ. 501 51 3.1.23 Δείγμα εδάφους S10 - Χ.Θ. 533 53 3.1.24 Δείγμα εδάφους S11 Χ.Θ. 542 55 3.2 Αποτελέσματα Εργαστηριακής Ανάλυσης των Εδαφικών Δειγμάτων 57 3.3 Χαρτογραφημένες κλάσεις εδάφους 57 3.3.1 Fluvisols 57 3.3.2 Cambisols 58 3.3.3 Leptosols 59 3.3.4 Luvisols 60 3.3.5 Vertisols 61 3.3.6 Τύποι και Ποιότητα του κατά μήκος της Όδευσης του Αγωγού 62
Σελίδα 3 από 80 3.4 Περιοχές με Δυνητική Μόλυνση 78 3.4.1 Νιτρικά Άλατα 78 3.4.2 Βαρέα Μέταλλα 79 ΛΙΣΤΑ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 3-1 Πιθανές Υψηλές Συγκεντρώσεις Νιτρικών Αλάτων κατά μήκος της Όδευσης του Αγωγού 79 ΛΙΣΤΑ ΣΧΗΜΑΤΩΝ Σχήμα 2-1 Θέσεις Σημείων Δειγματοληψίας (Ανατολικό Τμήμα) Χ.Θ. 0 359 7 Σχήμα 2-2 Θέσεις Σημείων Δειγματοληψίας (Δυτικό Τμήμα) Χ.Θ. 359 543,2 8 Σχήμα 2-3 Συλλογή Εδαφικού Δείγματος 14 Σχήμα 3-1 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 E 17 Σχήμα 3-2 Εδάφη που δεν αποστραγγίζουν καλά 18 Σχήμα 3-3 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S2 - E 19 Σχήμα 3-4 Η θέση της δειγματοληψίας του εδάφους 20 Σχήμα 3-5 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S3 - E 21 Σχήμα 3-6 Απουσία αναβρασμού των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl (όξινο έδαφος) 22 Σχήμα 3-7 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S4 E 23 Σχήμα 3-8 Τα πηλώδη εδάφη του τμήματος 23 Σχήμα 3-9 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S5 E 24 Σχήμα 3-10 Συγκρίματα σιδήρου (χρώμα κίτρινο πορτοκαλί) 25 Σχήμα 3-11 Καθορισμός υφής εδάφους 25 Σχήμα 3-12 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S6 E 26 Σχήμα 3-13 Εδαφικό Δείγμα Χιονορέματος (S6 E) 27 Σχήμα 3-14 Χρωματικός Προσδιορισμός του εδάφους στο Χιονόρεμα (S6 E) 27 Σχήμα 3-15 Θέση εδαφικής δειγματοληψίας S7 E 28 Σχήμα 3-16 Εδαφικό Δείγμα Ασπροποτάμου (S7 E) 29 Σχήμα 3-17 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος Ασπροποτάμου 29 Σχήμα 3-18 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S8 - E 30 Σχήμα 3-19 Εδαφικό δείγμα στον ποταμό Κόσυνθο 31 Σχήμα 3-20 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος του Κόσυνθου 31 Σχήμα 3-21 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S9 - E 32 Σχήμα 3-22 Εδαφικό δείγμα Νέστου 33 Σχήμα 3-23 Χρωματικός προσδιορισμός εδαφικού δείγματος Νέστου 33 Σχήμα 3-24 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S10 - E 34 Σχήμα 3-25 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος στην Καβάλα 35 Σχήμα 3-26 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S11 - E 36 Σχήμα 3-27 Χρωματικός προσδιορισμός εδαφικού δείγματος στη θέση των Σερρών 36 Σχήμα 3-28 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S12 - E 37 Σχήμα 3-29 Έλεγχος οξύτητας του εδαφικού δείγματος στη Νέα Μεσημβρία 38 Σχήμα 3-30 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος στη Νέα Μεσημβρία 38 Σχήμα 3-31 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 39 Σχήμα 3-32 Υφή εδάφους 40 Σχήμα 3-33 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S2 41
Σελίδα 4 από 80 Σχήμα 3-34 Ο ισχυρός αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl 41 Σχήμα 3-35 Συγκρίματα σιδήρου (πορτοκαλί χρώμα) 42 Σχήμα 3-36 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S3 43 Σχήμα 3-37 Υφή εδάφους στο δείγμα S3 43 Σχήμα 3-38 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S4 44 Σχήμα 3-39 Απουσία αναβρασμού των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl (όξινο έδαφος) 45 Σχήμα 3-40 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S5 46 Σχήμα 3-41 Προσδιορισμός της υφής εδάφους 46 Σχήμα 3-42 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S6 47 Σχήμα 3-43 Διαδικασία δειγματοληψίας εδάφους με δειγματολήπτη πυρήνα 48 Σχήμα 3-44 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S7 49 Σχήμα 3-45 Καθορισμός υφής εδάφους 49 Σχήμα 3-46 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S8 50 Σχήμα 3-47 Σημείο δειγματοληψίας εδάφους 51 Σχήμα 3-48 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S9 52 Σχήμα 3-49 Εδαφικό προφίλ 53 Σχήμα 3-50 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S10 54 Σχήμα 3-51 Απουσία αναβρασμού των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl 54 Σχήμα 3-52 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S11 55 Σχήμα 3-53 Καθορισμός υφής εδάφους 56 Σχήμα 3-54 Πολύ ασθενής αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl 56
Σελίδα 5 από 80 1 Εισαγωγή 1.1 Γενικά Δεδομένα και Πληροφορίες Στην παρούσα έκθεση, παρουσιάζονται λεπτομερή στοιχεία αναφορικά με την υφιστάμενη κατάσταση των εδαφών, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων της μελέτης εδάφους, της χαρτογράφησης εδάφους και της μελέτης ταξινόμησης, την αναγνώριση και την περιγραφή των χρήσεων γης και τα χαρακτηριστικά κάλυψης κατά μήκος της ζώνης εργασίας του αγωγού TAP στην Ελλάδα. 2 Μεθοδολογία Η μελέτη πεδίου πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2011, για το δυτικό τμήμα (Χ.Θ. 359 543) και τον Νοέμβριο του 2012, για το ανατολικό τμήμα (Χ.Θ. 0 359) κατά μήκος της προτεινόμενης όδευσης του αγωγού στην Ελλάδα με βασικό στόχο τον καθορισμό των διαφορετικών εδαφών που συναντώνται εντός της ζώνης 500 μέτρων κατά μήκος της όδευσης του αγωγού. Οι μελέτες ποιότητας εδάφους είχαν τους ακόλουθους στόχους: Παροχή ολοκληρωμένων δεδομένων σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση της Ποιότητας στην όδευση του αγωγού TAP. Αναγνώριση και αξιολόγηση της περιβαλλοντικής ευαισθησίας της όδευσης του αγωγού TAP μέσα από αγροτικές καλλιέργειες, και αντιστρόφως. Αξιολόγηση των σχετικών και πιθανών επιπτώσεων στο περιβάλλον από τις εργασίες που σχετίζονται με τον αγωγό. Αξιολόγηση των πιθανώς μολυσμένων εδαφών κατά μήκος της όδευσης του αγωγού καθώς επίσης και στις θέσεις των σταθμών συμπίεσης. Κατά μήκος της όδευσης του αγωγού, το έδαφος στην περιοχή μελέτης εξετάστηκε όσον αφορά τις παραμέτρους ευφορίας, συμπεριλαμβανομένης δειγματοληψίας των ανώτερων στρωμάτων του εδάφους σε αρκετές τοποθεσίες, για ανάλυση των βασικών χαρακτηριστικών του εδαφικού
Σελίδα 6 από 80 τύπου, όπως ανάλυση μεγέθους σωματιδίων, ολικός οργανικός άνθρακας, μακρο και μικροθρεπτικά στοιχεία. 2.1 Κριτήρια Επιλογής Θέσεων Δειγματοληψίας Κατά τη μελέτη πεδίου συλλέχθηκαν δείγματα εδάφους από 23 προφίλ εδάφους με μέγιστο βάθος 1 m. Οι θέσεις δειγματοληψίας εδάφους επιλέχτηκαν ώστε να χαρακτηρίζουν τις τυπικές συνθήκες κατά μήκος της όδευσης του Διαδριατικού αγωγού και των σχεδιαζόμενων υπέργειων κατασκευών, με βάση τα παρακάτω κριτήρια: Γεωλογικά δεδομένα Βιοκλιματικές ζώνες Ατμοσφαιρική Kατακρήμνιση Bλάστηση Χρήσεις γης Παρατηρημένες ενδείξεις διατάραξης και ρύπανσης Προτεινόμενες θέσεις των σταθμών συμπίεσης και Πλημμυρικές κοίτες Οι θέσεις όπου έγινε δειγματοληψία απεικονίζονται στα σχήματα Σχήμα 2-1και Σχήμα 2-2.
Σελίδα 7 από 80 Έργου Σχήμα 2-1 Θέσεις Σημείων Δειγματοληψίας (Ανατολικό Τμήμα) Χ.Θ. 0 359 Πηγή : Exergia και ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 8 από 80 Σχήμα 2-2 Θέσεις Σημείων Δειγματοληψίας (Δυτικό Τμήμα) Χ.Θ. 359 543,2 Πηγή: ERM (2011) Συγκεκριμένα, οι παράμετροι για κάθε θέση δειγματοληψίας εδάφους είναι οι παρακάτω: Θέση δειγματοληψίας S1 - E (~ Χ.Θ. 3.3, Long. N40 58.542, Lat. E26 17.603) Γεωργικά εδάφη. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 400 έως 600 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Επίσης, αυτή είναι η προκαθορισμένη θέση του Σταθμού Συμπίεσης GCS00. Θέση δειγματοληψίας S2 E (~Χ.Θ. 18, Long. N40 54.904, Lat. E26 09.090,) Γεωργικά εδάφη και βοσκότοποι. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 400 έως 600 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ημι-ξηρού βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Τα ορυχεία / λατομεία βρίσκονται ανατολικά, νότια και νοτιοδυτικά αυτού του τμήματος.
Σελίδα 9 από 80 Θέση δειγματοληψίας S3 E (~Χ.Θ. 57, Long. N40 55.917, Lat. E25 45.717) Εδάφη που προέρχονται από δάση. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Ο κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους κυμαίνεται από μέτριος έως πολύ υψηλός. Σε αυτό το τμήμα παρατηρείται ελεγχόμενη βόσκηση. Θέση δειγματοληψίας S4 E (~Χ.Θ. 78, Long. N41 02.508, Lat. E25 35.223,) Γεωργικά εδάφη που προέρχονται από ποτάμια ιζήματα αλλουβιακής προέλευσης. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Θέση δειγματοληψίας S5 E (~Χ.Θ. 87, Long. N41 03.637, Lat. E25 29.168) Γεωργικά εδάφη. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Βορειοδυτικά αυτού του τμήματος βρίσκεται εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ. Θέση δειγματοληψίας S6 E (~Χ.Θ. 99.8, Long. N41 10.073, Lat. E25 36.413,) Το εδαφικό δείγμα όσον αφορά στην ταξινόμησή του, ανήκει στα εδάφη με αλλουβιακά αποθέματα και αναμίξεις με Regosols. Συλλέχθηκε στην ευρύτερη περιοχή του ρέματος, κατάντη του βιολογικού καθαρισμού και κάποιων σφαγείων, όπου και παρατηρήθηκε μικρή καλλιεργητική δραστηριότητα. Το εν λόγω δείγμα είναι πλούσιο σε οργανικά υλικά και χαρακτηρίζεται από καλή αποστράγγιση, μέτρια συνεκτικότητα. Θέση δειγματοληψίας S7 - E (~Χ.Θ. 104.2, Long. N41 12.043, Lat. E25 31.206) Στο σημείο της δειγματοληψίας παρατηρήθηκαν κτηνοτροφικές και καλλιεργητικές δραστηριότητες. Το εδαφικό δείγμα του Ασπροποτάμου παρουσίασε μέτρια αποστράγγιση και ανήκει στην κατηγορία των εδαφών με αλλουβιακά αποθέματα και αναμίξεις με Regosols.
Σελίδα 10 από 80 Θέση δειγματοληψίας S8 E (~Χ.Θ. 135.9, Long. N41 09.778, Lat. E24 95.163) Το εδαφικό δείγμα παρουσιάζει χαλαρή συνεκτικότητα, μέτρια αποστράγγιση και εντοπίζεται σε μια περιοχή που δέχεται έντονες αστικές επιβαρύνσεις (λύματα). Σύμφωνα με το εδαφολογικό σύστημα ταξινόμησης FAO, ο τύπος εδάφους ανήκει στα αλλουβιακά εδάφη όξινης αντίδρασης. Θέση δειγματοληψίας S9 E (~Χ.Θ. 154, Long. N41 06.311, Lat. E24 75.215) Το εδαφικό δείγμα του Νέστου ποταμού συλλέχθηκε από την ευρύτερη περιοχή, στην οποία εντοπίστηκαν καλλιέργειες και οικισμοί. Το έδαφος δεν έχει καμία συνεκτικότητα, έχει καλή αποστράγγιση και είναι αμμώδες. Ο τύπος εδαφών της ευρύτερης περιοχής ανήκει στην κατηγορία των εδαφών με ασβεστολιθογενείς ρεντζίνες. Θέση δειγματοληψίας S10 E (~Χ.Θ. 180, Long. N40 97.437, Lat. E24 50.805) Στην ευρύτερη περιοχή της Καβάλας παρατηρήθηκαν καλλιέργειες και το έδαφός του χαρακτηρίζεται από καλή αποστράγγιση, χαμηλή συνεκτικότητα. Aνήκει στα εδάφη με ασβεστολιθογενείς ρεντζίνες και ορφανά μεσογειακά. Θέση δειγματοληψίας S11 E (~Χ.Θ. 270, Long. N40 95.823, Lat. E24 29.642) Tο εδαφικό δείγμα στις Σέρρες χαρακτηρίζεται από μέτρια αποστράγγιση, μέτρια συνεκτικότητα και την παρουσία αμμώδους αργίλου. Όσον αφορά στην εδαφολογική ταξινόμηση του δείγματος, ανήκει στα αλλουβιακά εδάφη όξινης αντίδρασης. Θέση δειγματοληψίας S12 E (~Χ.Θ. 357.4, Long. N41 10.073, Lat. E25 36.413) Στην ευρύτερη περιοχή της Ν. Μεσημβρίας, η έκταση είναι πεδινή και πρόσφατα καλλιεργημένη. Στο δείγμα εδάφους υπάρχουν έντονες ενδείξεις αμμώδους αργίλου, είναι μέτρια αποστραγγιζόμενο, με μέτρια έως καλή δομή. Η κατηγοριοποίηση του συγκεκριμένου εδάφους σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης FAO είναι αλλουβιακά αποθέματα με ανάμιξη με Regosols.
Σελίδα 11 από 80 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 (~Χ.Θ. 362, Γ.μήκος. N40 44.164, Γ.πλάτος. E22 44.779) Γεωργικά εδάφη που προέρχονται από λιμναία και ποτάμια ιζήματα αλλουβιακής προέλευσης. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 400 έως 600 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ημι-ξηρού βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S2 (~Χ.Θ. 395, Γ.μήκος. N40 43.356, Γ.πλάτος. E22 24.214) Γεωργικά εδάφη που προέρχονται από ιζήματα της αποστραγγισμένης «λίμνης των Γιαννιτσών». Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 400 έως 600 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ημι-ξηρού βιοκλιματικού ορόφου με κρύους χειμώνες. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S3 (~ Χ.Θ. 424, Γ.μήκος. N40 42.913, Γ.πλάτος. E22 04.916) Εδάφη που προέρχονται από ασβεστόλιθο, ο οποίος είναι το μητρικό υλικό. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 χλστ mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες, ενώ υπάρχουν δάση βελανιδιάς, βοσκότοποι και καλλιέργειες. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S4 (~Χ.Θ. 434, Γ.μήκος. N40 42.947, Γ.πλάτος. E21 59.006) Εδάφη που προέρχονται από ασβεστόλιθο (μητρικό υλικό) και ηφαιστειακά ιζήματα. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 1000 έως 1600 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες, ενώ υπάρχουν δάση οξιάς (Fagus spp) και ο κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους είναι πολύ υψηλός. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S5 (~Χ.Θ. 450, Γ.μήκος. N40 41.097, Γ.πλάτος. E21 49.090) Εδάφη που προέρχονται από ασβεστόλιθο, ο οποίος είναι το μητρικό υλικό. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες, ενώ υπάρχουν βοσκότοποι και καλλιέργειες.
Σελίδα 12 από 80 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S6 (~Χ.Θ. 460, Γ.μήκος. N40 37.691, Γ.πλάτος. E21 44.323) Γεωργικά εδάφη που προέρχονται από λιμναία και ποτάμια ιζήματα αλλουβιακής προέλευσης. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S7 (~Χ.Θ. 472, Γ.μήκος. N40 32.913, Γ.πλάτος. E21 41.051) Γεωργικά εδάφη που ανήκουν στην «πεδιάδα της Πτολεμαΐδας» και έχουν διαμορφωθεί από κροκαλοπαγές μητρικό υλικό. Σε αυτή την πεδιάδα υπάρχουν ορυχεία λιγνίτη και ο κίνδυνος μόλυνσης από βαρέα μέταλλα είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S8 (~Χ.Θ. 492, Γ.μήκος. N40 32.592, Γ.πλάτος. E21 28.229) Εδάφη που προέρχονται από όξινα πυριγενή και μεταμορφικά πετρώματα (μητρικό υλικό). Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 1000 έως 1600 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες, ενώ υπάρχουν δάση κωνοφόρων (Pinus nigra) και ο κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους είναι πολύ υψηλός. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S9 (~Χ.Θ. 501, Γ.μήκος. N40 31.563, Γ.πλάτος. E21 23.966) Γεωργικά εδάφη που προέρχονται από ποτάμια ιζήματα. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες, ενώ υπάρχουν βοσκότοποι και καλλιέργειες. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S10 (~Χ.Θ. 533, Γ.μήκος. N40 30.715, Γ.πλάτος. E21 07.617) Γεωργικά εδάφη που προέρχονται από Τριτογενή ιζήματα. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες, ενώ υπάρχουν βοσκότοποι και καλλιέργειες.
Σελίδα 13 από 80 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S11 (~Χ.Θ. 542, Γ.μήκος. N40 34.175, Γ.πλάτος. E21 03.392) Τα μητρικά υλικά είναι το αλλούβιο και οι αναβαθμίδες του Ολόκαινου. Κοντά στην Ιεροπηγή υπάρχουν ενεργά ορυχεία σιδηρονικελίου και ο κίνδυνος μόλυνσης από βαρέα μέταλλα είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Ο ετήσιος υετός κυμαίνεται από 600 έως 1000 mm. Η περιοχή αποτελεί μέρος της του ύφυγρου βιοκλιματικού ορόφου με δριμείς χειμώνες και φιλοξενεί καλλιέργειες, βοσκότοπους και δάση βελανιδιάς. 2.2 Καθορισμός των Φυσικών και των Χημικών Ιδιοτήτων των Εδαφικών Δειγμάτων Η συλλογή των δειγμάτων εδάφους έγινε με χρήση ενός δειγματολήπτη πυρήνα χειρός (βλέπε Σχήμα 2-3). Κατά τη μελέτη πεδίου, εξετάστηκαν 23 εδαφικά δείγματα για τα παρακάτω χαρακτηριστικά σε βάθος περίπου 30 cm: Υφή εδάφους, Οξύτητα (χημική αντίδραση αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl), Αποστράγγιση εδάφους, και Δομή εδάφους Οι παρατηρήσεις των 23 αυτών δειγμάτων δίνονται στην Ενότητα 3.1.
Σελίδα 14 από 80 Σχήμα 2-3 Συλλογή Εδαφικού Δείγματος Πηγή: EXERGIA (2012) και ΕΛΚΕΘΕ (2012) Επιπλέον, συλλέχθηκαν 12 εδαφικά δείγματα για τον καθορισμό των φυσικών και χημικών ιδιοτήτων του εδάφους με εργαστηριακή ανάλυση (εργαστήρια Agrolab S.A., ΕΛKΕΘΕ και Andreou A. Labs S.A.) τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στην Ενότητα 6 6.2.3. Αυτά τα δείγματα προέρχονται από τις παρακάτω θέσεις: 1. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 E (βάθος 0 25 cm), 2. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S3 E (βάθος 0 25 cm), 3. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S6 E (βάθος 0 30 cm), 4. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S7 E (βάθος 0 30 cm), 5. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S8 E (βάθος 0 30 cm), 6. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S9 E (βάθος 0 30 cm), 7. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S10 E (βάθος 0 30 cm), 8. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S11 E (βάθος 0 30 cm), 9. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S12 E (βάθος 0 30 cm), 10. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 (βάθος 0 25 cm),
Σελίδα 15 από 80 11. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S7 (βάθος 0 25 cm) και 12. Θέση δειγματοληψίας εδάφους S11 (βάθος 0 25 cm). Στη θέση δειγματοληψίας S1 E (Χ.Θ. 3.3), υπάρχουν γεωργικά εδάφη και επίσης η θέση αυτή είναι η προκαθορισμένη τοποθεσία για το Σταθμό Συμπίεσης GCS00. Στη θέση δειγματοληψίας S3 E (Χ.Θ. 57), υπάρχουν δασικά εδάφη και ελεγχόμενοι βοσκότοποι. Επίσης σε αυτό το τμήμα, είναι πολύ συχνή η διαφορετική οξύτητα του εδάφους. Στις θέσεις εδαφικής δειγματοληψίας S6 E (Χ.Θ. 99.8), S7 E (Χ.Θ. 104.2), S8 E (Χ.Θ. 135.9), S9 E (Χ.Θ. 154), S10 E (Χ.Θ. 180), S11 E (Χ.Θ. 270) και S12 E (Χ.Θ. 357.4) ο κύριος σκοπός ήταν η συλλογή και η ανάλυση μιας σειράς περιβαλλοντικών πληροφοριών σχετικά με την ποιότητα του εδάφους κοντά σε διαφορετικά υδάτινα σώματα που θα διασχίσει ο αγωγός. Το προφίλ εδάφους από την τοποθεσία δειγματοληψίας εδάφους S2 (1.4 km νότια της Χ.Θ. 395) επιλέχθηκε επειδή εκεί υπάρχουν γεωργικά εδάφη που προέρχονται τα ιζήματα της αποστραγγισμένης «λίμνης των Γιαννιτσών». Επίσης, αυτή η περιοχή πλημμυρίζει κατά περιόδους. Το προφίλ εδάφους από την τοποθεσία δειγματοληψίας S7 (Χ.Θ. 471,8) επιλέχθηκε επειδή στην «πεδιάδα Πτολεμαΐδας» υπάρχουν ενεργά ορυχεία λιγνίτη και υπάρχει πιθανότητα να υπάρχουν υψηλές συγκεντρώσεις μολυσματικών στοιχείων στο έδαφος αυτού του τμήματος. Στην τοποθεσία δειγματοληψίας S11 (400 m ανατολικά της Χ.Θ.542,6)_υπάρχουν γεωργικά εδάφη. Επιπλέον, αυτή η τοποθεσία, η οποία βρίσκεται ανατολικά της Ιεροπηγής, είναι πιθανό να έχει υψηλές συγκεντρώσεις μολυσματικών στοιχείων στο έδαφος αυτού του τμήματος, εξαιτίας των ενεργών ορυχείων σιδηρονικελίου. Η εργαστηριακή ανάλυση περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των παρακάτω: υφή εδάφους, ph, ηλεκτρική αγωγιμότητα, οργανικές ύλες, ανθρακικά άλατα, ανταλλάξιμα κατιόντα (K +, Na +, Ca 2+, Mg 2+ ) και των διαθέσιμων μορφών Zn, Fe, Mn, Cu, Pb, Cr, Ni, Cd.
Σελίδα 16 από 80 2.2.1 Διαδικασία χαρτογράφησης εδάφους με χρήση GIS Τα εδάφη έχουν ταξινομηθεί σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης εδαφών της Παγκόσμιας Βάσης Αναφοράς για εδαφικούς πόρους (FAO, 2006) και στη συνέχεια, έχουν χαρτογραφηθεί κατά μήκος της προτεινόμενης όδευσης και σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης πεδίου.
Σελίδα 17 από 80 3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 3.1 Αποτελέσματα Ανάλυσης Έρευνας Πεδίου 3.1.1 Δείγμα εδάφους S1 E (X.Θ. 3.3) Long. N40 58.542, Lat. E26 17.603, Σε αυτό το τμήμα υπάρχουν καλλιέργειες αλφάλφα (Σχήμα 3-1) καθώς και άλλες σημαντικές καλλιέργειες (βαμβάκι, καλαμπόκι). Συλλέχθηκε δείγμα, σε βάθος 0-25 cm. Οι ανώτεροι ορίζοντες του εδάφους είναι πηλώδεις ενώ οι κατώτεροι αργιλώδεις. Δεν παρατηρήθηκε καθόλου αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους σε βάθος 0-25 cm. με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν όξινα εδάφη σε αυτό το τμήμα. Αυτό το τμήμα δεν αποστραγγίζει καλά (Σχήμα 3-2), ενώ η δομή του είναι ισχυρή. Σχήμα 3-1 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 E Πηγή: EXERGIA (2012)
Σελίδα 18 από 80 Σχήμα 3-2 Εδάφη που δεν αποστραγγίζουν καλά Πηγή: EXERGIA (2012) 3.1.2 Δείγμα εδάφους S2 E (X.Θ. 18) Long. N40 54.904, Lat. E26 09.090 Σε αυτό το τμήμα οι καλλιέργειες κυριαρχούνται από σιτηρά και άλλες μικρότερες καλλιέργειες. Συλλέχθηκε δείγμα, σε βάθος 0-25 cm. Ο ανώτερος ορίζοντας (0-25 cm) του εδάφους είναι πηλώδης. Παρατηρήθηκε ελάχιστος αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν αλκαλικά εδάφη σε αυτό το τμήμα. Αυτό το τμήμα αποστραγγίζει καλά, ενώ η δομή του είναι μέτρια.
Σελίδα 19 από 80 Σχήμα 3-3 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S2 - E Πηγή: EXERGIA (2012)
Σελίδα 20 από 80 Σχήμα 3-4 Η θέση της δειγματοληψίας του εδάφους Πηγή: EXERGIA (2012) 3.1.3 Δείγμα εδάφους S3 E (X.Θ. 57) Long. N40 55.917, Lat. E25 45.717 Σε αυτό το τμήμα υπάρχουν δασικά εδάφη (Σχήμα 3-5). Συλλέχθηκε δείγμα, σε βάθος 0-25 cm. Τα εδάφη είναι πηλώδη. Δεν παρατηρήθηκε καθόλου αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν όξινα εδάφη σε αυτό το τμήμα (Σχήμα 3-6). Εντοπίστηκαν υψηλά επίπεδα οργανικής ύλης στον ορίζοντα της επιφάνειας. Αυτό το τμήμα αποστραγγίζει καλά, ενώ η δομή του είναι μέτρια έως αδύναμη.
Σελίδα 21 από 80 Σχήμα 3-5 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S3 - E Πηγή: EXERGIA (2012)
Σελίδα 22 από 80 Σχήμα 3-6 Απουσία αναβρασμού των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl (όξινο έδαφος) Πηγή: EXERGIA (2012) 3.1.4 Δείγμα εδάφους S4 E (X.Θ. 78) Long. N41 02.508, Lat. E25 35.223 Σε αυτό το τμήμα υπάρχουν καλλιέργειες βαμβακιού (Σχήμα 3-7). Συλλέχθηκε δείγμα, σε βάθος 0-25 cm. Τα εδάφη είναι πηλώδη (Σχήμα 3-8). Παρατηρήθηκε ελάχιστος αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν αλκαλικά εδάφη σε αυτό το τμήμα. Σύμφωνα με την ιδιομορφία και το χρώμα του εδάφους, είναι πολύ πιθανή η παρουσία οργανικής ύλης σε μεγάλο ποσοστό. Αυτό το τμήμα αποστραγγίζει επαρκώς, ενώ η δομή του είναι ισχυρή.
Σελίδα 23 από 80 Σχήμα 3-7 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S4 E Πηγή: EXERGIA (2012) Σχήμα 3-8 Τα πηλώδη εδάφη του τμήματος Πηγή: EXERGIA (2012)
Σελίδα 24 από 80 3.1.5 Δείγμα εδάφους S5 E (X.Θ. 87) 3.1.6 Long. N41 03.637, Lat. E25 29.168. Σε αυτό το τμήμα υπάρχουν καλλιέργειες βαμβακιού και καπνών (Σχήμα 3-9). Συλλέχθηκε δείγμα, σε βάθος 0-25 cm. Τα εδάφη είναι πηλώδη (Σχήμα 3-11). Παρατηρήθηκε μέτριος αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν αλκαλικά εδάφη σε αυτό το τμήμα. Η δομή του εδάφους είναι ισχυρή. Σχήμα 3-9 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S5 E Πηγή: EXERGIA (2012)
Σελίδα 25 από 80 Σχήμα 3-10 Συγκρίματα σιδήρου (χρώμα κίτρινο πορτοκαλί) Πηγή: EXERGIA (2012) Σχήμα 3-11 Καθορισμός υφής εδάφους Πηγή: EXERGIA (2012)
Σελίδα 26 από 80 3.1.7 Δείγμα εδάφους S6 - E (X.Θ. 99.8) Long. N41,10073, Lat. E25,36413 Το εδαφικό δείγμα συλλέχθηκε στην ευρύτερη περιοχή του ρέματος, κατάντη του βιολογικού καθαρισμού και κάποιων σφαγείων, όπου και παρατηρήθηκε μικρή καλλιεργητική δραστηριότητα. Το εν λόγω δείγμα είναι πλούσιο σε οργανικά υλικά και χαρακτηρίζεται από καλή αποστράγγιση, μέτρια συνεκτικότητα και την παρουσία αργιλώδους άμμου (Σχήμα 3-13). Δεν αντέδρασε με το HCl (όξινο έδαφος) και το χρώμα του είναι λαδί-καφέ με κωδικό Hue 2.5Y 4/3 (Σχήμα 3-14). Όσον αφορά στην ταξινόμησή του, ανήκει στα εδάφη με αλλουβιακά αποθέματα και αναμίξεις με Regosols. Σχήμα 3-12 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S6 E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 27 από 80 Σχήμα 3-13 Εδαφικό Δείγμα Χιονορέματος (S6 E) Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) Σχήμα 3-14 Χρωματικός Προσδιορισμός του εδάφους στο Χιονόρεμα (S6 E) Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 28 από 80 3.1.8 Δείγμα εδάφους S7 E (X.Θ.104.2) Long. N41,12043, Lat. E25,31206 Στο σημείο της δειγματοληψίας παρατηρήθηκαν κτηνοτροφικές και καλλιεργητικές δραστηριότητες. Το εδαφικό δείγμα του Ασπροποτάμου παρουσίασε μέτρια αποστράγγιση, μέτρια συνεκτικότητα και εμφανίσεις αργιλώδους άμμου και οργανικών υλικών (Σχήμα 3-16). Το δείγμα εδάφους δεν αντέδρασε με HCl και το χρώμα του είναι λαδί-καφέ με κωδικό Hue 2.5Y 4/2 (Σχήμα 3-17). Τέλος, ανήκει στην κατηγορία των εδαφών με αλλουβιακά αποθέματα και αναμίξεις με Regosols. Σχήμα 3-15 Θέση εδαφικής δειγματοληψίας S7 E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 29 από 80 Σχήμα 3-16 Εδαφικό Δείγμα Ασπροποτάμου (S7 E) Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) Σχήμα 3-17 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος Ασπροποτάμου Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 30 από 80 3.1.9 Δείγμα εδάφους S8 E (X.Θ. 135.9) Long. N41,19778, Lat. E24,95163 Ο σταθμός στον Κόσυνθο ποταμό εντοπίζεται σε μια περιοχή που δέχεται έντονες αστικές επιβαρύνσεις (λύματα). Το εδαφικό δείγμα παρουσιάζει χαλαρή συνεκτικότητα, μέτρια αποστράγγιση και ενδείξεις αργιλώδους άμμου. Επιπρόσθετα, είναι πλούσιο σε οργανική ύλη με οξείδια σιδήρου και εμφανίσεις κοκκινοκίτρινων ενστρώσεων (Σχήμα 3-19). Τα ανθρακούχα άλατα δεν αντέδρασαν με το HCl και το χρώμα του δείγματος είναι λαδί-καφέ με κωδικό 2.5Y 4/3 (Σχήμα 3-20). Σύμφωνα με το εδαφολογικό σύστημα ταξινόμησης FAO, ανήκει στα αλλουβιακά εδάφη όξινης αντίδρασης. Σχήμα 3-18 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S8 - E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 31 από 80 Σχήμα 3-19 Εδαφικό δείγμα στον ποταμό Κόσυνθο Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) Σχήμα 3-20 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος του Κόσυνθου Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 32 από 80 3.1.10 Δείγμα S9 E (X.Θ. 154) Long. N41, 06311, Lat. E24, 75215 Το εδαφικό δείγμα του Νέστου ποταμού συλλέχθηκε από την ευρύτερη περιοχή, στην οποία εντοπίστηκαν καλλιέργειες και οικισμοί. Το έδαφος δεν έχει καμία συνεκτικότητα, έχει καλή αποστράγγιση και είναι αμμώδες (Σχήμα 3-22). Δεν αντέδρασε με το HCl και το χρώμα του είναι κίτρινο-καφέ με κωδικό Hue 2.5Y 5/3 (Σχήμα 3-23). Τέλος, το συγκεκριμένο δείγμα ανήκει στην κατηγορία των εδαφών με ασβεστολιθογενείς ρεντζίνες. Σχήμα 3-21 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S9 - E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 33 από 80 Σχήμα 3-22 Εδαφικό δείγμα Νέστου Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) Σχήμα 3-23 Χρωματικός προσδιορισμός εδαφικού δείγματος Νέστου Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 34 από 80 3.1.11 Δείγμα εδάφους S10 E (X.Θ. 180) Long. N40, 974347, Lat. E24, 50805 Στο σταθμό της Καβάλας παρατηρήθηκαν καλλιέργειες (Σχήμα 3-24) και το έδαφός του χαρακτηρίζεται από καλή αποστράγγιση, χαμηλή συνεκτικότητα και δεν παρουσίασε καμία αντίδραση με HCl. Το χρώμα του είναι καφέ με κωδικό Hue 7.5 YR 4/4 (Σχήμα 3-25) και ανήκει στα εδάφη με ασβεστολιθογενείς ρεντζίνες και ορφνά μεσογειακά. Σχήμα 3-24 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S10 - E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 35 από 80 Σχήμα 3-25 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος στην Καβάλα Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) 3.1.12 Δείγμα εδάφους S11 E (X.Θ. 270) Long. N41, 04235, Lat. E23, 54465 Η επικρατούσα χρήση γης στην ευρύτερη περιοχή του σταθμού των Σερρών είναι οι καλλιέργειες (Σχήμα 3-26) και το εδαφικό δείγμα χαρακτηρίζεται από μέτρια αποστράγγιση, μέτρια συνεκτικότητα και την παρουσία αμμώδους αργίλου. Τα εδαφικά ανθρακούχα άλατα αντέδρασαν ελαφρώς με HCl και το χρώμα του εδαφικού δείγματος είναι σκούρο λαδί-καφέ με κωδικό 2.5 Y Όσον αφορά στην εδαφολογική ταξινόμηση του δείγματος, ανήκει στα αλλουβιακά εδάφη όξινης αντίδρασης.
Σελίδα 36 από 80 Σχήμα 3-26 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S11 - E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) Σχήμα 3-27 Χρωματικός προσδιορισμός εδαφικού δείγματος στη θέση των Σερρών Πηγή: ΕΛΕΚΘΕ (2012)
Σελίδα 37 από 80 3.1.13 Δείγμα εδάφους S12 E (X.Θ. 357.4) Long. N40, 73707, Lat. E22, 80031 Στην ευρύτερη περιοχή του σταθμού της Ν. Μεσημβρίας, η έκταση είναι πεδινή και πρόσφατα καλλιεργημένη. Στο δείγμα εδάφους υπάρχουν έντονες ενδείξεις αμμώδους αργίλου, είναι μέτρια αποστραγγιζόμενο, με μέτρια έως καλή δομή. Η κατηγοριοποίηση του συγκεκριμένου εδάφους σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης FAO είναι αλλουβιακά αποθέματα με ανάμιξη με Regosols. Επιπρόσθετα, δεν παρατηρήθηκε αντίδραση μεταξύ των εδαφικών ανθρακούχων αλάτων με το HCl (Σχήμα 3-29), υποδεικνύοντας την απουσία όξινου εδάφους στο συγκεκριμένος σταθμό. Το χρώμα του δεδομένου εδαφικού δείγματος είναι καφέ με κωδικό Hue 7.5 4/3 (Σχήμα 3-30). Σχήμα 3-28 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S12 - E Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 38 από 80 Σχήμα 3-29 Έλεγχος οξύτητας του εδαφικού δείγματος στη Νέα Μεσημβρία Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012) Σχήμα 3-30 Χρωματικός προσδιορισμός του εδαφικού δείγματος στη Νέα Μεσημβρία Πηγή: ΕΛΚΕΘΕ (2012)
Σελίδα 39 από 80 3.1.14 Δείγμα εδάφους S1 - Χ.Θ. 362 Long. N40 44.164, Lat.. E22 44.779 Σε αυτό το τμήμα υπάρχουν καλλιέργειες σιτηρών (Σχήμα 3-31) και άλλες μικρότερες καλλιέργειες (αμπελώνες). Συλλέχθηκε δείγμα εδάφους, σε βάθος 0-25 cm Τα εδάφη είναι πηλώδη (Σχήμα 3-32). Δεν παρατηρήθηκε καθόλου αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν όξινα εδάφη σε αυτό το τμήμα. Αυτό το τμήμα αποστραγγίζει καλά, ενώ η δομή του είναι ισχυρή. Σχήμα 3-31 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S1 Πηγή: ERM (2011)
Σελίδα 40 από 80 Σχήμα 3-32 Υφή εδάφους Πηγή: ERM (2011) 3.1.15 Δείγμα εδάφους S2 1,4 km νότια της Χ.Θ. 395 Long. N40 43.356, Lat.. E22 24.214 Σε αυτό το τμήμα οι καλλιέργειες κυριαρχούνται από βαμβάκι και καλαμπόκι, άλλες μικρότερες καλλιέργειες και καλαμιές (Σχήμα 3-33). Συλλέχθηκε δείγμα εδάφους, σε βάθος 0-25 cm. Τα εδάφη είναι αργιλώδη. Παρατηρήθηκε ισχυρός αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl, αποδεικνύοντας έτσι ότι υπάρχουν αλκαλικά εδάφη σε αυτό το τμήμα (Σχήμα 3-34). Εντοπίστηκαν συγκρίματα σιδήρου και μαγγανίου, τα οποία σχηματίστηκαν κάτω από συνθήκες ανεπαρκούς αποστράγγισης (Σχήμα 3-35). Η δομή του εδάφους είναι ισχυρή.
Σελίδα 41 από 80 Σχήμα 3-33 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S2 Πηγή: ERM (2011) Σχήμα 3-34 Ο ισχυρός αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl Πηγή: ERM (2011)
Σελίδα 42 από 80 Σχήμα 3-35 Συγκρίματα σιδήρου (πορτοκαλί χρώμα) Πηγή: ERM (2011) 3.1.16 Δείγμα εδάφους S3 - Χ.Θ. 424 Long. N40 42.913, Lat. E22 04.916, Σε αυτό το τμήμα υπάρχουν δενδρόκηποι με βερικοκιές και ροδακινιές, και άλλες μικρότερες καλλιέργειες (Σχήμα 3-36). Συλλέχθηκε δείγμα, σε βάθη 0-25 cm. Τα εδάφη είναι πηλώδη (Σχήμα 3-37). Παρατηρήθηκε μέτριος αναβρασμός των ανθρακικών αλάτων του εδάφους με HCl σε βάθος 0-25 εκ αποδεικνύοντας ότι υπάρχουν αλκαλικά εδάφη σε αυτό το τμήμα. Αυτό το τμήμα αποστραγγίζει καλά, ενώ η δομή του είναι ισχυρή.
Σελίδα 43 από 80 Σχήμα 3-36 Θέση δειγματοληψίας εδάφους S3 Πηγή: ERM (2011) Σχήμα 3-37 Υφή εδάφους στο δείγμα S3 Πηγή: ERM (2011)