ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΚΟΥΝΟΥΠΙΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΝΕΣΤΟΥ

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΚΟΥΝΟΥΠΙΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΝΕΣΤΟΥ Ι. Εισαγωγή - Τα είδη των κουνουπιών στο δέλτα του Νέστου - Λίγα στοιχεία για τη βιολογία των κουνουπιών - Το πρόβλημα των κουνουπιών ΙΙ. Εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών - Προβλήματα - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα ΙV. Συνολικές προτάσεις 1

Ι. Εισαγωγή Τα είδη των κουνουπιών στο δέλτα του Νέστου Τουλάχιστον 20 διαφορετικά είδη κουνουπιών που ανήκουν σε 7 γένη και 2 υποοικογένειες, έχουν καταγραφεί στην περιοχή της Καβάλας (Πιάκης 2004) 2

Ι. Εισαγωγή Λίγα στοιχεία για τη βιολογία των κουνουπιών (Ι) Για κάθε είδος ισχύει η δική του βιολογία δηλαδή: Διαφορετικές προτιμήσεις οικοτόπων αναπαραγωγής Διαφορετικές τροφικές προτιμήσεις Διαφορετικές ικανότητες μετακίνησης Διαφορετικές στρατηγικές διαχείμασης Διαφορετική συμπεριφορά σε ετήσιο και ημερήσιο κύκλο Διαφορετική δυνητική ικανότητα μεταφοράς μικροβίων και ασθενειών Διαφορετικές προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση τους 3

Ι. Εισαγωγή Λίγα στοιχεία για τη βιολογία των κουνουπιών (ΙΙ) 4

Ι. Εισαγωγή Το πρόβλημα των κουνουπιών στην περιοχή Ιδιαίτερα έντονο κατά τη θερινή περίοδο Όχληση των κατοίκων Όχληση των επισκεπτών Κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία (ελονοσία, ιός του Δυτικού Νείλου, Δάγκειος πυρετός, εγκεφαλίτιδες κτλ) Αναστολή τουριστικής ανάπτυξης Οικονομικές επιπτώσεις (πχ πτώση της αξίας της γης) 5

Ι. Εισαγωγή -Τα είδη των κουνουπιών στο δέλτα του Νέστου - Λίγα στοιχεία για τη βιολογία των κουνουπιών - Το πρόβλημα των κουνουπιών ΙΙ. Εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών - Προβλήματα - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα ΙV. Συνολικές προτάσεις 6

ΓΙΑΤΙ ΛΟΙΠΟΝ ΤΟΣΑ ΠΟΛΛΑ ΚΟΥΝΟΥΠΙΑ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΝΕΣΤΟΥ; Τι φταίει; 7

Φυσικό σύστημα (γενικά στοιχεία) Έκταση φυσικού συστήματος: 12.942 στρ. Τουλάχιστον 1062 στρ. είναι νησιά στις λιμνοθάλασσες 18 φυσιογνωμικά διακριτοί τύποι βλάστησης Πλημμυρίζουν κυρίως με την παροδική άνοδο της στάθμης της θάλασσας Πρόκειται για οικολογικά ευαίσθητες περιοχές που γειτνιάζουν με φυσικά ιχθυοτροφεία και προστατεύονται από εθνικές και διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις Δυναμικά συστήματα => συνεχείς αλλαγές => διαρκής παρακολούθηση 8

Φυσικό σύστημα (Πρόβλημα 1: μεγάλες πυκνότητες προνυμφών ταυτόχρονα σε μεγάλες εκτάσεις) 9

Φυσικό σύστημα (Πρόβλημα 2: μαζικές εκκολάψεις μετά από έντονες βροχοπτώσεις) 10

Φυσικό σύστημα (Πρόβλημα 3: δύσκολη πρόσβαση) 11

Φυσικό σύστημα (Πρόβλημα 4: δύσκολη εφαρμογή) 12

Φυσικό σύστημα (Πρόβλημα 5: Bti) Ακριβότερο στην εφαρμογή του από τα συμβατικά σκευάσματα Μειωμένης αποτελεσματικότητας (όχι μεγάλης πάντως) σε σχέση με τα συμβατικά σκευάσματα Δεν είναι και τόσο αποτελεσματικό σε μεγάλα στάδια, άρα τα χρονικά περιθώρια εφαρμογής περιορίζονται Όχι τόσο αποτελεσματικό σε συγκεκριμένα γένη κουνουπιών 13

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (γενικά στοιχεία) 697 ρυζοχώραφα συνολικής έκτασης 21.042 στρ. Από 2,3 μέχρι 201 στρ. Μ.Ό. στρ./ρυζοχώραφο: 30 στρ. 87 ρυζοχώραφα έκτασης 2961 στρ. τέμνονται με καλώδια της ΔΕΗ & του ΟΤΕ 100 ρυζοχώραφα έκτασης 3425 στρ. βρίσκονται σε απόσταση 10m από καλώδια της ΔΕΗ & του ΟΤΕ 413,5 στρ. ορυζώνων βρίσκονται σε απόσταση 15m από καλώδια 14

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (χάρτης) 15

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (Πρόβλημα 1: κατανομή ορυζώνων) Πίνακας 1: Κατανομή ορυζώνων σε σχέση με την απόσταση τους από τους οικισμούς. 16

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες Λαμίας (χάρτης) 17

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες Λαμίας 51 ρυζοχώραφα συνολικής έκτασης: 9.067, 5 στρ. Από 12,7 έως 356,8 στρ. Μ.Ό. στρ./ρυζοχώραφο: 178 στρ. 18

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (Πρόβλημα 1: κατανομή ορυζώνων => προβληματικοί αεροψεκασμοί) Αυξημένες απαιτήσεις παρακολούθησης δειγματοληψιών Δυσκολίες στους αεροψεκασμούς Δυσκολία προσανατολισμού Δυσκολία εύρεσης του σωστού αγροτεμαχίου Δυσκολία ολοκληρωμένου αεροψεκασμού Αυξημένη επικινδυνότητα 19

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (Πρόβλημα 2: Μικρή μέση έκταση ανά ορυζώνα) 20

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (Πρόβλημα 2: Εμπόδια αεροψεκασμού) 21

Αγροτικό σύστημα ορυζώνες (Πρόβλημα 3: Διαρροές νερού από ορυζώνες) 22

Αγροτικό σύστημα χέρσα (γενικά στοιχεία) 324 χέρσα αγροτεμάχια συνολικής έκτασης 4.702 στρ. Από 0,84 μέχρι 217,4 στρ. Μ.Ό. στρ./χέρσο: 14,5 στρ. Τρεις επιμέρους υποκατηγορίες χέρσων χωραφιών: i) μακροχρόνια ακαλλιέργητα ii) αγροτεμάχια σε ολιγοετή αγρανάπαυση iii) βοσκοτόπια Υψηλή παραγωγικότητα σε προνύμφες κουνουπιών 23

Αγροτικό σύστημα χέρσα (χάρτης) 24

Αγροτικό σύστημα χέρσα (Πρόβλημα 1: Κατανομή χέρσων) Πίνακας 2: Κατανομή χέρσων σε σχέση με την απόσταση τους από τους οικισμούς. 25

Αγροτικό σύστημα χέρσα (Πρόβλημα 2: Κατάκλυση χέρσων για αύξηση χορτονομής 1) Φραγή αποστραγγιστικού καναλιού 26

Αγροτικό σύστημα χέρσα (Πρόβλημα 2: Κατάκλυση χέρσων για αύξηση χορτονομής 2) 27

Αγροτικό σύστημα χέρσα (Πρόβλημα 2: Κατάκλυση χέρσων για αύξηση χορτονομής 3) 28

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (καλαμπόκι 1) 29

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (καλαμπόκι 2) 30

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (καλαμπόκι 3) 31

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (καλαμπόκι 4) 32

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (σιτάρι 1) 33

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (σιτάρι 2) Προνύμφες κουνουπιών 34

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (σιτάρι 3) 35

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (σιτάρι 4) 36

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (σιτάρι 5, σκόπιμη κατάκλυση) 37

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (ζαχαρότευτλα) 38

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (πεπόνια) 39

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (καρυδιές) 40

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (ακτινίδια 1) 41

Αγροτικό σύστημα άλλες καλλιέργειες (ακτινίδια 2) 42

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (γενικά) Περίπου 800 km τσιμεντένιων αρδευτικών καναλέτων Κατασκευάστηκε πριν 40 περίπου χρόνια Πολλές διαρροές και πολλά σπασμένα καναλέτα Όπου διαρροή => δυνητική εστία αναπαραγωγής κουνουπιών Σε αυτό οφείλεται η αναπαραγωγή κουνουπιών και σε άλλες, εκτός του ρυζιού καλλιέργειες 43

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές σπασμένα καναλέτα 1) 44

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές σπασμένα καναλέτα 2) 45

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές σπασμένα καναλέτα 3) 46

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές καναλέτο χωρίς τέρμα 4) 47

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές λείπει ενδιάμεσο καναλέτο 5) 48

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές 6) 49

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές 7) 50

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές 8) 51

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές 9) 52

Αγροτικό σύστημα αρδευτικό σύστημα (Πρόβλημα: διαρροές 10) 53

Αγροτικό σύστημα αποστραγγιστικό σύστημα Περίπου 1150 χλμ αποστραγγιστικών καναλιών, τάφρων και ρεμάτων Αυξημένη παραγωγικότητα σε κανάλια κυρίως κοντά σε οικισμούς και κτηνοτροφικές μονάδες λόγω απόρριψης οργανικών λυμάτων Αυξημένη παραγωγικότητα σε στεγνά κανάλια που πλημμυρίζουν λόγω του άφθονου αρδευτικού νερού Πολλά σημεία με δύσκολη ή και αδύνατη πρόσβαση Δυσκολίες στην εφαρμογή λόγω πυκνής βλάστησης 54

Αγροτικό σύστημα αποστραγγιστικό σύστημα (χάρτης) 55

Αγροτικό σύστημα αποστραγγιστικό σύστημα (κανάλι με λύματα κτηνοτροφικής μονάδας) 56

Αγροτικό σύστημα άλλα προβλήματα (κακή κατάσταση αγροτικού οδικού δικτύου σε ορισμένα σημεία 1) 57

Αγροτικό σύστημα άλλα προβλήματα (κακή κατάσταση αγροτικού οδικού δικτύου σε ορισμένα σημεία 2) 58

Αγροτικό σύστημα άλλα προβλήματα (δυσκολίες διέλευσης λόγω ποτισμάτων) 59

Αγροτικό σύστημα άλλα προβλήματα (αμμοληψίες 1) 60

Αγροτικό σύστημα άλλα προβλήματα (αμμοληψίες 2) 61

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 1: βόθροι 1) Μη καλά κλεισμένο καπάκι 62

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 1: βόθροι 2) Ανοιχτός εξαερισμός 63

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 1: βόθροι 3) Καλά κλεισμένο καπάκι Ανοιχτός εξαερισμός 64

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 1: βόθροι 4) 65

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 1: βόθροι 5) 66

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 2: πιατάκια από γλάστρες) 67

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 2: γλάστρες) 68

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 3: τσιμεντένια καναλέτα) 69

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 4: βάρκες) 70

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 5: ελαστικά 1) 71

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 5: ελαστικά 2) 72

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 6: πρόχειρες ποτίστρες) 73

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 7: πηγάδια) 74

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 8: οτιδήποτε κρατά νερό) 75

Αστικό σύστημα (Πρόβλημα 8: κυριολεκτικά οτιδήποτε κρατά νερό) 76

IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Τι πρέπει και μπορεί να γίνει; 77

IΙΙ. Ι. Επιμέρους προτάσεις Εισαγωγή - Τα είδη των κουνουπιών στο δέλτα του Νέστου - Λίγα στοιχεία για τη βιολογία των κουνουπιών - Το πρόβλημα των κουνουπιών ΙΙ. Εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών - Προβλήματα - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα IΙΙ.Επιμέρους προτάσεις - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα ΙV. Συνολικές προτάσεις 78

IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Φυσικό σύστημα Πολύτιμα και ευαίσθητα οικοσυστήματα που απαιτούν προσοχή στον χειρισμό τους. Άρα: Καταγραφή χωρική και χρονική όλων των εφαρμογών που γίνονται Συλλογή δεδομένων παραγωγικότητας προνυμφών Διευκόλυνση της πρόσβασης σε δύσκολα σημεία Παροχή δεδομένων (π.χ. κλιματικών, στάθμης νερού) στον εκάστοτε ανάδοχο Διερεύνηση του προβλήματος με τα πολλά νησάκια Δημιουργία μοντέλων χωρικής και χρονικής πρόβλεψης των εκκολάψεων προνυμφών κουνουπιών 79

ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΚΟΥΝΟΥΠΙΩΝ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ 2011 IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Αγροτικό σύστημα (ορυζώνες) Η ορυζοκαλλιέργεια είναι πολύτιμο διαχειριστικό εργαλείο και δυναμική καλλιέργεια. Η ανεξέλεγκτη κατανομή τους και το μικρό μέγεθος τους δημιουργεί προβλήματα. Άρα: Καθορισμός ζωνών επιτρεπόμενης ορυζοκαλλιέργειας Απαγόρευση καλλιέργειας ρυζιού σε μια ελάχιστη απόσταση από κατοικημένες περιοχές Απαγόρευση καλλιέργειας ρυζιού κάτω από πυλώνες και κολώνες δικτύων κοινής ωφελείας Έγκαιρη ενημέρωση των εμπλεκομένων φορέων για τα καλλιεργούμενα στρέμματα και την χωροθέτηση τους 80

IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Αγροτικό σύστημα (ορυζώνες υποθετική κατανομή) 81

ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΚΟΥΝΟΥΠΙΩΝ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΚΑΒΑΛΑΣ 2011 IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Αγροτικό σύστημα (ορυζώνες υποθετική κατανομή) Πίνακας 3: Κατανομή υποθετικών ορυζώνων σε σχέση με την απόσταση τους από τους οικισμούς. 82

IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Αγροτικό σύστημα (χέρσα) Κτηνοτροφία και καταπολέμηση κουνουπιών μπορούν να συνυπάρξουν με την τήρηση κάποιων απλών κανόνων. Άρα: Ναι στην προγραμματισμένη άρδευση τους για αύξηση της χορτονομής Όχι στην ανεξέλεγκτη κατάκλυση των ακαλλιέργητων αγροτεμαχίων Αξιοποίηση τους για άλλους σκοπούς πέρα από την αναπαραγωγή κουνουπιών 83

IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Αγροτικό σύστημα (αρδευτικό δίκτυο) Μια διαρροή μπορεί να προκαλεί ζημιές σε καλλιέργειες, στο οδικό δίκτυο, να σπαταλά πολύτιμο νερό και να παράγει κουνούπια εσαεί. Εκτός αν επισκευαστεί. Άρα: Καλύτερη συντήρηση αρδευτικού δικτύου ταχύτερη επιδιόρθωση διαρροών Ορισμός υπεύθυνου επικοινωνίας στους ΤΟΕΒ για την άμεση αναφορά διαρροών με σκοπό την συντομότερο δυνατόν επιδιόρθωση τους Οι αγρότες να βοηθούν στη συντήρηση του (αντί, ευτυχώς λίγοι, να προκαλούν ζημιές) 84

IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις Αστικό σύστημα Όλες οι αστικές εστίες μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα, με μικρό κόστος και σε μόνιμη βάση. Άρα: Ενημέρωση, ενημέρωση, ενημέρωση Ενημερωτικά φυλλάδια Ενημέρωση ενηλίκων και ενημέρωση σε σχολεία Τηλεόραση, εφημερίδες, περιοδικά Έλεγχος, έλεγχος, έλεγχος Επιτόπιος έλεγχος και συμβουλές από σπίτι σε σπίτι Εφαρμογές όπου χρειαστεί Επανέλεγχος και παρακολούθηση της κατάστασης 85

IV. Συνολικές προτάσεις Ι. Εισαγωγή - Τα είδη των κουνουπιών στο δέλτα του Νέστου - Λίγα στοιχεία για τη βιολογία των κουνουπιών - Το πρόβλημα των κουνουπιών ΙΙ. Εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών - Προβλήματα - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα IΙΙ. Επιμέρους προτάσεις - Φυσικό σύστημα - Αγροτικό σύστημα - Αστικό σύστημα ΙV. Συνολικές προτάσεις 86

IV. Συνολικές προτάσεις Βαθύτερα αίτια του προβλήματος Μερικότητα στην αντίληψη του προβλήματος και άρα αποσπασματικές προσπάθειες αντιμετώπισης του Ασυνέχεια στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Κάθε χρονιά ξεκινούμε πάλι από την αρχή, από το μηδέν Δεν φταίει πάντα κάποιος άλλος (οι ορυζοκαλλιεργητές, οι απατεώνες εργολάβοι, οι ανίκανοι δήμαρχοι, οι οικολόγοι, οι παράγοντες που τα παίρνουν, οι ΤΟΕΒ, οι βάλτοι, ο καιρός κτλ κτλ.). ΦΤΑΙΜΕ ΟΛΟΙ (σε διαφορετικό βαθμό βέβαια). ΑΡΑ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΡΑΣΟΥΜΕ. (συντονισμένα σαν ομάδα και όχι σαν άθροισμα μονάδων) Η φύση, αλλά κυρίως ο άνθρωπος έχει κάνει ότι ήταν δυνατόν στην Καβάλα για να αναπαράγει προνύμφες κουνουπιών Τουλάχιστον 80% των κουνουπιών στην Καβάλα οφείλονται στον άνθρωπο και σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες (προσωπική εκτίμηση) 87

IV. Συνολικές προτάσεις Βαθύτερα αίτια του προβλήματος 88

IV. Συνολικές προτάσεις Βαθύτερα αίτια του προβλήματος Ζούμε σε έναν πολιτισμό δικαιωμάτων (πχ. δικαίωμα σε μια ζωή χωρίς κουνούπια) Πρέπει να προσθέσουμε και έναν πολιτισμό υποχρεώσεων (πχ. πρέπει να μην παράγω κουνούπια στο σπίτι μου ή να μην έχω τον ορυζώνα μου ακριβώς δίπλα στο σπίτι ενός συνανθρώπου μου ή να συντηρώ το αρδευτικό δίκτυο που περνά από το χωράφι μου) Θα πρέπει να δοθεί προβάδισμα στο αναγκαίο για το σύνολο και όχι στο ευχάριστο για τους μερικούς (πλέον το διακύβευμα είναι η δημόσια υγεία) Θα πρέπει να μάθουμε να συζητάμε ουσιαστικά για να μπορέσουμε επιτέλους να επικοινωνήσουμε χρησιμοποιώντας κοινή γλώσσα και τελικά να συνεννοηθούμε 89

IV. Συνολικές προτάσεις Απλές λύσεις οριστικής επίλυσης του προβλήματος (όχι χωρίς κόστος) 1.Περιοδικός αεροψεκασμός των πάντων οικονομική λύση περιβαλλοντικό κόστος: ανυπολόγιστο νομικά: παράνομο (μέχρι στιγμής) 2.Ολοκληρωτική απαγόρευση ορυζώνων, υπογειοποίηση αρδευτικού δικτύου, μπάζωμα λιμνοθαλασσών οικονομικό κόστος: μεγάλο βραχυπρόθεσμα, ανυπολόγιστο μακροπρόθεσμα περιβαλλοντικό κόστος: ανυπολόγιστο νομικά: μη πραγματοποιήσιμο 90

IV. Συνολικές προτάσεις Απλές λύσεις οριστικής επίλυσης του προβλήματος (όχι χωρίς κόστος) 3.Δημιουργία πρότυπου κέντρου καταπολέμησης οικονομικό κόστος: απροσδιόριστο (μόνιμο εξειδικευμένο προσωπικό, εγκαταστάσεις, εξοπλισμός, ελικόπτερα, βοηθητικό προσωπικό κτλ κτλ) περιβαλλοντικό κόστος: ελαχιστοποιημένο νομικά: σύννομη Ανεφάρμοστη στο σημερινή συγκυρία ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΥΚΟΛΕΣ ΛΥΣΕΙΣ 91

IV. Συνολικές προτάσεις Βασικό ερώτημα: Τι θέλουμε να κάνουμε στην περιοχή μας; Ποιες είναι οι προτεραιότητες μας; Θέλουμε τουρισμό; Θέλουμε αγροτική παραγωγή; Θέλουμε προστασία του περιβάλλοντος; Θέλουμε κτηνοτροφία; Θέλουμε ιχθυοκαλλιέργειες; Θέλουμε προστασία της δημόσιας υγείας; Θέλουμε ποιότητα ζωής; Τα θέλουμε όλα; Θα πρέπει να ακολουθήσουμε τον δύσκολο δρόμο. Ποιος είναι αυτός; 92

IV. Συνολικές προτάσεις Κατανόηση από όλους του προβλήματος στις πραγματικές του διαστάσεις Έγκαιρη διεξαγωγή διαγωνισμού και έγκαιρη έναρξη έργου καταπολέμησης Επαρκής και έγκαιρη χρηματοδότηση Συντονισμός όλων των εμπλεκομένων φορέων και διαρκής ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ τους Κεντρική διαχείριση και χωροθέτηση των ορυζώνων και των χέρσων της περιοχής με βάση ένα προκαθορισμένο σχέδιο που θα λαμβάνει υπόψιν και παραμέτρους δημόσιας υγείας Διαχείριση των άφθονων υδάτινων πόρων με τρόπο που να αποφεύγεται στο μέτρο του δυνατού η αναπαραγωγή κουνουπιών, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της σπατάλης 93

IV. Συνολικές προτάσεις Ουσιαστική και διαρκής παρακολούθηση της πορείας εξέλιξης του έργου καταπολέμησης και ειδικότερα των ψεκαστικών εφαρμογών Συνεχής παρακολούθηση της προκαλούμενης από τα κουνούπια όχλησης Διαρκής αξιολόγηση των κινδύνων για την δημόσια υγεία Διαρκείς δράσεις ενημέρωσης σε όλα τα επίπεδα Τήρηση δεδομένων και στοιχείων, ώστε χρόνο με τον χρόνο να βελτιώνεται το αποτέλεσμα και να περιορίζεται το κόστος Διεπιστημονική και εξειδικευμένη προσέγγιση του προβλήματος Αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών (GIS, GPS, εργαστηριακών αναλύσεων υπολειμματικότητας, ανθεκτικότητας κ.ά.) για την επίτευξη των παραπάνω 94

IV. Συνολικές προτάσεις Θέματα προς περαιτέρω διερεύνηση: εναλλακτικές μέθοδοι καλλιέργειας ρυζιού (κυρίως διαφορετική διαχείριση του νερού) με έμφαση στην αποτροπή μαζικών εκκολάψεων προνυμφών κουνουπιών βιολογική σημασία των ορυζώνων στα υπάρχοντα φυσικά οικοσυστήματα αποτροπή μαζικών εκκολάψεων στο φυσικό σύστημα μέσω της ρύθμισης της στάθμης των νερών εντός των λιμνοθαλασσών με μηχανικά μέσα εάν αυτό είναι δυνατόν χωρίς σημαντικέ επιπτώσεις και πάντα σε συνεννόηση με τους αλιευτικούς συνεταιρισμούς και τον φορέα διαχείρισης βελτίωση της διαχείρισης των υδατικών πόρων εναλλακτικές μη χημικές μέθοδοι καταπολέμησης εναλλακτικά χημικά ή βιολογικά σκευάσματα ανθεκτικότητες και υπολειμματικότητες σκευασμάτων 95

Πανέμορφο μέρος παραλίες περιβαλλοντικό ενδιαφέρον (παραποτάμιο δάσος, λιμνοθάλασσες, πανίδα, χλωρίδα) αγροτική παραγωγή (απεριόριστο αρδευτικό νερό) κτηνοτροφία ιχθυοτροφεία, μυδοκαλλιέργειες διπλά στη Θάσο και σε δύο σημαντικά αστικά κέντρα με σύγχρονο αεροδρόμιο ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΚΟΥΝΟΥΠΙΑ; 96