5.337 (επιβάρυνση ΓΓΕΤ) 3.227 (επιβάρυνση χρήστη Ναυπ. Ελευσίνος Α.Ε.) 2.014 (επιβάρυνση φορέα έργου, ΕΜΠ) 10.578 (συνόλο)

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛ ΥΤΕΧΝΕΙΟ Τμήμα Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών Εργαστήριο Μελέτης Πλοίου ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ ΦΟΡΤΗΓΩΝ ΠΛΟΙΩΝ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ Η/Υ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΝΑ ΥΠΗΓΕΙΩΝ Τελική Εκθεση 1.3.1991-31.12.1994 τεύχος α' Πρός ΓΓΕΤ - Δ/νση Ερευνητικών Προγραμμάτων Ναυπηγεία Ελευσίνος Α. Ε. Φορέας Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Τμήμα Ναυπηγών Μηχ/γων Μηχ/κων Επιστ. Υπεύθυνος Απόστολος Παπανικολάου, Καθηγητής Τηλ.: 74 84 622/625, FAX: 74 84 627 Επιστ. Συνεργάτες Ηλίας Καρυαμπάς, Διπλ. Ναυπηγός Μ-Μ Κώστας Πηγουνάκης, Διπλ. Ναυπηγός Μ-Μ Διάρκεια 24 μήνες Κόστος (χιλ. δραχμές) 5.337 (επιβάρυνση ΓΓΕΤ) 3.227 (επιβάρυνση χρήστη Ναυπ. Ελευσίνος Α.Ε.) 2.014 (επιβάρυνση φορέα έργου, ΕΜΠ) 10.578 (συνόλο) Δεκέμβριος 1994

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα 1. Εισαγωγή - Σύνοψη 3 2. Συγκεντρωτικά Στοιχεία Ερευνητικού Εργου 2.1. Εντυπα ΓΓΕΤ (πρόταση) 2.2. Αλλαγές στοιχείων (31.12.1994) 6α 7 3. Εξέλιξη και Περάτωση Εργου 3.1. Φάση Α (Διατύπωση σεναρίου - Μοντελοποίηση συστήματος βελτιστοποίησης) 3.2. Φάση Β (Βελτιστοποίηση κύριων διαστάσεων) 3.3. Φάση Γ (Προκαταρκτική μελέτη και σχεδίαση με Η/Υπρόγραμμα CATEDE) 3.4. Φάση Δ (Κοστολόγηση κατασκευής πλοίου) 3.5 Συμπεράσματα - Προτάσεις 3.6 Βιβλιογραφικές Αναφορές 8 14 18 22 24 26 4. Οικονομικός Απολογισμός (Πίνακες) 4.1. Απορρόφηση πιστώσεων (24.6.91-31.12.1994) 29 S. Λοιπές Δραστηριότητες Ερευνητικής Ομάδας 5.1. Ανακοινώσεις / Δημοσιεύσεις 5.2. Συναφείς ερευνητικές προτάσεις 5.3. Συνεργασία με εξωτερικούς φορείς 5.4. Διπλωματικές / Διδακτορικές εργασίες 33 34 34 35 Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη Προσφοράς φoρτη~oύ ΠΑοίου με Η/γ ~ια τις Aνά~Kες ΕΑΑηνικών Nαυπη~είων", ΤεΑική Έκ9εση Ερευνητικού Έρ~oυ 89 ΠΣ 49, ΕΜΠ - ΓΓΕΤ - Nαυπη~εία ΕΑευσίνος Α. Ε., 1991-1994.

6. Παραρτήματα 6.1. Βασικά αποτελέσματα Φάσης Α (Διατύπωση σεναρίου - Μοντελοποίηση συστήματος βελ τιστοποί ησης) τεύχος α 6.2. Βασικά αποτελέσματα Φάσης Β (Βελτιστοποίηση κυρίων διαστάσεων) τεύχος α 6.3. Βασικά αποτελέσματα Φάσης Γ τεύχος β (Προκαταρκτική μελέτη και σχεδίαση με Η/Υ- Εγχειρίδιο προγράμματος CATEDE) 6.4. Βασικά αποτελέσματα Φάσης Δ (Παραδείγματα εφαρμογής) τεύχος α 6.5. Ανακοινώσεις / Δημοσιεύσεις τεύχος γ Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη ΠροσιΡοράς φορτη(jού ΠΑοίου με Η/γ (jla τις Αvd(jκες ΕΑΑηνικών Ναυπη(jείωv", Τεflική Έκ9εση Ερευνητικού 'EP(jou 89 ΠΣ 49, ΕΗΠ - ΓΓΕΤ - Ναυπη(jεία ΕΑευσίνος Α. E' J 1991-1994. 2

1. ΕΙΣΑΙΏΓΗ - ΣΥΝΟΨΗ Το παρόν ερευνητικό πρόγραμμα "Προμελέτη Προσφοράς Φορτηγού Πλοίου με Η/Υ για τις Ανάγκες Ελληνικών Ναυπηγείων" του Τμήματος Ναυπηγών Μηχ/γων Μηχ/κών του ΕΜΠ (Εργαστήριο Μελέτης Πλοίου) ασχολείται με την ανάπτυξη ενός βοηθητικού εργαλείου για τις άμεσες ανάγκες του Γραφείου Μελετών της συνεργαζόμενης Ναυπηγικής Βιομηχανίας, εδώ τα Ναυπηγεία Ελευσί νος Α. Ε.. Το ερευνητικό έργο εμπεριέχει την εφαρμογή γνωστών αλλά και αναπτυχθέντων νέων μεθόδων της μελέτης, σχεδίασης και κοστολόγησης πλοίων και τον προγραμματισμό των μεθόδων αυτών σε Η/Υ (επιπέδου τουλάχιστον συμβατού PC-AT, σειράς 386/486). Η παρούσα έρευνα ήταν αρχικά προσαρμοσμένη σε ένα επιλεγμένο τύπο φορτηγού πλοίου (εδώ bulkcarrier) και τις ανάγκες, όπως και υποδομή σε υπολογιστικά συστήματα, ενός συγκεκριμένου Ναυπηγείου (εδώ Ναυπηγεία Ελευσίνας Α.Ε.). Όμως, με δεδομένες τις δυνατότητες μελλοντικής επέκτασης της εφαρμογής του αναπτυχθέντος λογισμικού συστήματος και σε άλλους τύπους πλοίων, όσο και σε διαφορετικές κατασκευαστικές η μελετητικές μονάδες, πέραν των Ναυπηγείων Ελευσίνος, καθώς και της κατ' αρχήν μόνο εκεί, περιορισμένα διαθέσιμης υπολογιστικής υποδομής (MICRO-V ΑΧ Workstations), το ερευνητικό έργο επεκτάθηκε κατα την πορεία εξέλιξής του στην εφαρμογή ενός περαιτέρω τύπου πλοίου (δεξαμενόπλοια) και πέραν αυτού στηρίχθηκε εξ ολοκλήρου στην ευραίως διαδεδομένη και εύκολα διαθέσιμη υπολογιστική τεχνολογία των συμβατών ΙΒΜ Ρ C/AT, υπερκαλύπτωντας έτσι διττά τις αρχικές απαιτήσεις του εδώ χρηματοδοτούμενου ερευνητικού προγράμματος. Η διάρθρωση του παρόντος έργου περιλαμβάνει στην αρχική φάση την διατύπωση χαρακτηριστικών σεναρίων ( απαιτήσεις ενός ενδεχόμενου πλοιοκτήτη) για ένα υπό σχεδίαση και κοστολόγηση πλοίο, συγκεκριμένου τύπου (bulkcarrier η δεξαμενόπλοιο), τη βελτιστοποίηση των κύριων διαστάσεων του πλοίου με βάση ορισμένα, υπο επιλογή τεχνικοοικονομικά κριτήρια, όπως το κριτήριο του "ελάχιστου κόστους ναυπήγησης" ή του "ελάχιστου απαιτούμενου ναύλου" (RFR Required Freight Rate) η της "καθαράς παρούσας αξίας" (NPV Net Present Value και ΝΡΥΙ Net Present Value Index), την προκαταρκτική μελέτη και Α. Δ. ΠαπανΙKOrιάOυ, "Πρoμεrιέτη Προσφοράς φορτηοού πrιoίoυ με Η/γ οια τις Α νάοκες ErιrιηνΙKών Ναυπηοε(ων", ΤεrιΙKή Έκ9εση Ερευνητικού Έροου 89 ΠΣ 49, ΕΜΠ - ΓΓΕΤ - Ναυπηοε( α Erιευσίνoς Α. Ε., 1991-1994. 3

σχεδίαση του πλοίου με τη βοήθεια προγραμματισμένων σε FORTRAN αλγορίθμων, την κοστολόγηση του πλοίου με βάση μοναδοποιημένα οικονομικά στοιχεία (συντελεστές κόστους), που διατέθηκαν στην ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ από το συνεργαζόμενο Ναυπηγείο και, τέλος, την σύνδεση τών επιμέρους αναπτυχθέντων αλγορίθμων και ρουτινών σε ένα ενιαίο πακέτο "Μελέτης / Σχεδίασης / Βελτιστοποίησης και Προκαταρκτικής Κοστολόγησης Πλοίου με HJY", που είναι σε θέση να βοηθήσει τον ενδιαφερόμενο χρήστη στην ταχεία σύνταξη έγκυρων προσφορών προς ενδιαφερόμενους πλοιοκτήτες και συνεπώς στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας του συνεργαζόμενου Ναυπηγείου. Το αναπτυχθέν σε επίπεδο συμβατου ΙΒΜ - PC ολοκληρωμένο πρόγραμμα CATEDE (Computer Aided Τendeήng Design), που περιγράφεται αναλυτικά στο Παράρτημα 6.3., ικανοποιεί, ως προς την φιλοσοφία ανάπτυξης και τις επιμέρους δυνατότητες, πλήρως τις προδιαγραφές ενός σύγχρονου ολοκληρωμένου λογισμικού συστήματος μελέτης και σχεδίασης πλοίου σε προσωπικό υπολογιστή και παρέχει στον μελετητή του Ναυπηγείου, η και στον σύμβουλο ενός ενδιαφερόμενου πλοιοκτήτη, όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την λήψη κρίσιμων αποφάσεων που δεσμεύουν το Ναυπηγείο η την δυνατότητα επένδυσης του πλοιοκτήτη. Το αναπτυχθέν πρόγραμμα εξυπηρετεί, ώς προς τους στόχους και εν μέρει την φιλοσοφία ανάπτυξης, τις βασικές απαιτήσεις των "έμπειρων λογισμικών συστημάτων" (expert systems), εφόσον διαθέτει την δυνατότητα επανατροφοδότησης και επανεπεξεργασίας τεχνικοοικονομικών πληροφοριών στο σύστημα από τον χρήστη μέσω των δημιουργηθέντων βάσεων δεδομένων ("Feedback"), και βέβαια καθοδηγεί τον χρήστη προς την βέλτιστη λύση, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις γνώσεων από μέρους του. Η πορεία εκπόνησης του προκείμενου έργου επηρεάστηκε, δυστυχώς δυσμενώς, από ορισμένους εξωγενείς παράγοντες, που αφορούσαν στην ανωμαλία χρηματοδότησης και στην κατά περιόδους αδυναμία συνεργασίας με τον ενδιαφερόμενο χρήστη. Οπως προαναφέρθηκε, το παρόν ερευνητικό πρόγραμμα εκπονήθηκε σε συνεργασία με τα Ναυπηγεία Ελευσίνος Α.Ε., τα οποία και συγχρηματοδότησαν το έργο με το 31 % περίπου του συνολικού προϋπολογισμού. Πρέπει εδώ να επισημανθεί, ότι η διαδικασία πρότασης προς την ΓΓΕΤ Α. Δ. Παπαvικοflάου, "Προμεflsτη Προσφοράς φoρτη~oύ Πfιοίου με Η/γ ~ια τις Α νά~kες Εfιfιηvικώv Ναυπη~ε(ωv"ι Τεflική Έκ9εση Ερευvητικού Έρ~oυ 89 ΠΣ 491 ΕΜΠ - ΓΓΕΤ - Nαυπη~εία Εfιευσ(vος Α. Ε. ι 1991-1994. 4

(Μάρτιος 1989), της έγκρισης του έργου και της εκπόνησής του (Μάρτιος 1991 έως Δεκέμβριος 1994) συνέπεσε με την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των Ναυπηγείων Ελευσίνος (ιδιωτικοποίηση της εταιρίας) και μία κατ' αρχήν ασάφεια για την συνέχιση της συνεργασίας στα πλαίσια του συγκεκριμένου ερευνητικού προγράμματος. Επίσης, οι αλλεπάλληλες αλλαγές στελεχών στο συνεργαζόμενο Γραφείο Μελετών του Ναυπηγείου, όπως και των υπεύθυνων παρακολούθησης του έργου μας απο πλευράς Ναυπηγείου, οδήγησε σε ποικίλες δυσλειτουργίες. Όπως άλλωστε επισημαίνεται στην ετήσια έκθεση προόδου του Επιστημονικού Υπεύθυνου (Απρίλιος 1992) η περάτωση του έργου είχε προγραμματισθεί για τον Μάρτιο 1993, εφόσον θα συνεχιζετο ομαλά η χρηματοδότηση του έργου. τόσο από τη ΓΓΕΤ όσο και απο τα συνεργαζόμενα Ναυπηγεία Ελευσίνος. Δυστυχώς, παρά τις επανειλημένες προσπάθειες του Ε/Υ προς τα Ναυπηγεία και την ΓΓΕΤ, η ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ αναγκάσθηκε μετά τον Απρίλιο του 1992 να προχωρήσει στη δεύτερη φάση και την ολοκλήρωση του έργου, χωρίς να πληρώνεται για την εργασία του, και με το δεδομένο της πλήρους αδυναμίας συνεργασίας με το Ναυπηγείο, τουλάχιστον για κάποιες περιόδους. Σημειωτέον, ότι η μη πληρωμή της απαιτούμενης β' δόσης χρηματοδότησης του έργου από πλευράς Ναυπηγείου προκάλεσε και την μη πληρωμή της β' δόσης επίσης και από πλευράς ΓΓΕΤ. Τελικά, μετά τον επαναπροσδιορισμό της θέσης του συνεργαζόμενου Ναυπηγείου και την επανάληψη της συνεργασίας μαζί του, τον Δεκέμβριο του 1993, οπότε και κατεβλήθη από μέρους του η β' δόση συγχρηματοδότησης, το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε και τυπικά, με διευρυμένο περιεχόμενο (επέκταση σε ένα πρόσθετο τύπο πλοίου), εντός δωδεκαμήνου, ενώ εκκρεμεί πάντα η χρηματοδότηση της β' δόσης από πλευράς ΓΓΕΤ. Βέβαια η ολοκλήρωση του έργου θα ήταν αδύνατη, εάν οι εκπονήσαντες το έργο συνεργάτες δεν παρέβλεπαν τις καθυστερήσεις πληρωμής τους και ο Ε/Υ δεν φρόντιζε για την εν μέρει μισθοδότησή τους απο άλλες πηγές, πέραν του ιδίου ενδιαφέροντος που επέδειξαν όλοι οι συμμετέχοντες από πλευράς ΕΜΠ για την επιτυχή περάτωση του έργου, που για τους συνεργάτες, κατα ευτυχή συγκυρία, συνέπεσε η συμπίπτει εν μέρει με την περάτωση της διδακτορικής η της διπλωματικής τους διατριβής. Α. Δ. Παπανικοflάου, "Προμεflέτη Προσφοράς φορτη(fού Πfιοίου με Η/γ (fla τις Α νά(fκες εflflηνικών Ναυπη(fείωv", Τεflική Έκθεση ερευνητικού 'EP(fOU 89 ΠΣ 49, εl1π - ΓΓετ - Ναυπη(fεία εflευσ{νος Α. ε., 1991-1994. 5

Παρά τις προαναφερθείσες δυσκολίες στην χρηματοδότηση και την εκ των πραγμάτων δύσκολη συνεργασία με τον φορέα χρήστη θεωρείται ότι οι στόχοι του προκείμενου έργου επιτεύχθησαν πλήρως και σε ορισμένα σημεία υπερκαλύφθηκαν με την επιτυχή επέκταση της εφαρμογής σε πρόσθετους τύπους πλοίων, καθώς και την πλήρη ανάπτυξη του συστήματος σε επίπεδο προσωπικού υπολογιστή, πράγμα που επιβεβαιώνει την εύκολη, άνετη και ταχεία διεκπεραίωση των διαδικασιών μελέτης, σχεδίασης και κοστολόγησης απο κάθε ενδιαφερόμενο χρήστη, πέραν της δυνατότητας επέκτασης σε άλλους τύπους πλοίων και σε άλλα υπολογιστικά συστήματα. Ο Επιστημ. Υπεύθυνος Α. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Καθηγητής ΕΜΠ Α. Δ. Παπαvικοflάου, "Προμεflέτη Πρoσqιoράς φορτη150ύ Πfιοίου με Η/γ 15ta τις Α vά15κες Εfιfιηvικώv Ναυπη15ε{ωv", Τεflική Έκ9εση Ερευνητικού 'EP150U 89 ΠΣ 49, ΕΜΠ - ΓΓΕΤ - Ναυπη15εία Εfιευσ{vος Α. Ε., 1991-1994. 6

.t..ντυπο Π1-~ ΥΠΕΥθΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΥΠΕΥθΥΝΟ ------Σ------~-----------------~---~------. λ Προμελέτη Πρoσφo~ χετικα με την 1f,εuν η τικη προταση με τιτ ο..... Ρ'qς, ~~Ρ:nJΎψ~~.Aλ:o.ί9~.tJ:ε.../';:. xιq... τι,ς. q.υq"(1ςε.ς. ~~!1Y1-~~~.Ν:(ΨJ1!1:Υ~*Ι}'! ο επιστημονικός υπεύθυνος δηλώνει υπεύθυνα, κατά το νόμο 105/69 τα ακόλουθα: 1. Η διοίκηση του φορέα που έχει ενημερω&εί σε επαρκή για την πρόταση αυτή, την έχει εγκρίνει κι έχει δεσμευτικά να την υποστηρίςει διοικητικά, όταν και πρόταση αυτή εγκριθεί από τη ΓΓΕΤ για χρηματοδότηση. βαθμό δεχ&εί αν η 2. Οι εγκαταστάσεις και ο εςοπλισμός που ήδη υπάρχουν στο φορέα και που θα χρησιμοποιηθούν για αυτό το ερευνητικό έργο είναι διαθέσιμα και δεν υπάρχει εμπόδιο για την χρήση τους σόυτό το ερευνητικό έργο. 3. Τα πρόσωπα που προτείνονται να εργασθούν για την εκτέλεση του ερευνητικού έργου έχουν ενημερωθεί, έχουν δεχθεί να συμμετάσχουν και έχουν βεβαιώσει ότι η εργασία και η αμοιβή τους για την εκτέλεση αυτού του έργου δεν είναι ασυμβίβαστες (νομικά, χρονικά ή λειτουργικά) με ενδεχόμενες αλλες απασχολήσεις, υποχρεώσεις ή αμοιβές τους. 4. ΑΠ'όσό είναι σε θέση:να γνωρι~ει, KGvtva τμήμα της πρότασης δεν έχει εκτελεσθεί προηγούμενα. 5. Δεν έχει εγκριθεί χρηματοδότηση από άλλη πηγή για το τμημα της προτασης που ~ητείται χρηματοδότηση απο το ΠΡΟΥραμμα. Αν εχει υποβληθεί σχετικη αίτηση χρηματοδοτησης, να δοοεί ένα αντίγραφο της αίτησης. 6. Τα ερευνητικά έργα που εκτελούνται με χρηματοδότηση της ΓΓΕΤ με συμμετοχή του επιστημονικού u~εύθυνoυ κατά ~ην υποβολη της πρότασης και τα αντίστοιχα ποσα είναι:.... ';ΤQQQδ.υΥ!lμ:μ;;ή Αν.ά!-.μρη. J$:q:L. f'ii.εrvtt1:l.4t.?~qτ.οίilίcj1"!.η:~qί~.ν.?y.z:a;~i:έ.....c.π::r:qu:ε.&6.-f3η':.-.. T~.os. χρnμςιίqδ.ό:τη9'ljς.5. ~1~ :χιλ. 9ρ'Χ:... '" '"... -..... 7. Τα κονδύλια που στην πρόταση αναγράφονται ως χρηματοδότηση εκτος του Προγράμματος είναι εςασφαλισμένα. 8. Η ακρίβε,ια των παραπάνω είναι μ,ε, τους, :ςι).ς περι.ο,ρισμούς: r9. q~cj1τ:ερ.ω. ςιυςιφ~ρ.9ι.μ:,!q.εp~~y-i:πψ? ~Ρ.Ύq. ~~.o: ~ ~. ~Ρ'qβ.λ.εTt~~q:l: y~.... 1:t~Ρ'qτ~~~.~τ:ις. ~1.- J.~: ~~8.9:. ~~~~.ε:υ!cρ~~ί..,. <y:-~q.δ~y. ~~~~.ζ~~ί:~ήσ.ε:ι.. ακόμα, μι.α ερευνητική πρόταση στα πλαίσι.α του 88 ΠΣ 8 με τίτλο "ΤδροδυναμιΧή Ανάλυση και Μελέτη Δυνατοτήτων Ταχύπλοου CATA MARAN Ύι.α τον Ελληνικό ΧώροΙ! προϋπολούισμού 9.023 χιλ.δρχ. CΠΣ: 4.{)00 χιλ.δρχ., χρήστης: 2.707 ΧΙλ.δρχ., φορέας: 1.698. χιλ. δρχ.). 2β

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΔΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΉ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ EPEYNA~ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΓΧΡΉΜΑΤΟΔΟΤΒΣΕΩΝ 1989 Εντυπο ΠΣ-Ι ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ \ 2. 2. 1 2.2 2.3 2.4 3. 3. 1 3.. 2 4. 4. 1 4.2 4.3 5. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΥΠΕΥθΥΝΟΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Ο ν ομα τ ε πώνυ μ Ο A~ό.σ.τ??--~ς.:φ~:.~~~~~~<?~.... Ι δ ι ό τ η τ α - θ έ σ η... J(.α~'J'τπ"ής.............................. ~... Ο Ρ γα ν L σ μ ό ς - ι δ Ρ υ u α - Υπ η Ρ ε σ ί. α. ~yy\κ:.ό. rv'ip:r99~ι.p. μ9~νί~'x,,!~ί9....... "... rμi1bj ~ )~q.φ'fηύ.ώ.ν.. ~Ύyχ/Ύ.ω.ν.!\Ί.ηχ.!!CφΥ... Τακ υ δ Ρ ο μ Ι κη Δ ι ε υ;) υ νση.. J!.α:rnςψ.ι},,!.4.2... '....... AfJ:ήY~.lQ6.8f... Τηλεφωvο. ~6.1~?~~.. ΑΝΑΔΟΧΟΙ ΤΟΥ EPr6Y Ε π ω ν υ μ ί. α...'.. E.~~}-~q )Ψ~τ.σ.όβ}C!.:q~λ:υ.τ~χ.:Ι,ε~C!...,....... T.~ηιJ:α. r.α~:τ-:ίί~υ. ~Ί.ιΊ-<:tΥ<?I;-~,,(~'-:.~η'Χ;c:~ι.~:υ:-,.... Τ δ. Δ.". Πα-rnσίων 4? αχυ ρομικη ιευvυjση... ~ J ~... ~%,!q.1.o?$~... Τηλεφωνο.3~μ9.9.1... ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΗΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΣΤΗΙ Επωνυ μ ία... ~.α:-.>rτnί~\q :ε~νq~~c1:ς. A..~:.... Ο ν Ο μα ν ό μ ι μο υ ε κπ ροσώπο υ... Θ..,Κ.. J(~:rg9.Ρ.1Jς.... Ταχυδρομική Διεu;Jυνση.......... Ε~μg~,,!q.1~79Q... Τηλέφωνο.5?~~~0.9... (συνημμ. σχετικά δικαιολογητικά) ΟΙΚΟΝΟΗΙΚΑ ΣTOIX~IA (σε χιλιάδες δρχ. και σε ποσοστό) - ΔΙΑΡΚΕΙΑ 5. 1 5.2 5. 3 5.4 5.5 Επιβάρυνση του Προγρ. Συγχρηματοδοτήσεων.. Συμμετοχή του φορέα χρήστη.... Συμμετοχή του φορέα από δικούς του πόρους.. Κονδύλια από άλλες πηγές.... Συνολικό κόστος έργου.... 5337. 3227. 2014. 105-78. 50 % 31 % 19 % i. lοοϊ. 5.6 5.7 Χ Ρ ο ν ι κ ή δ ι ά Ρ κ ε ι α ε κ τ έ λ ε σ η ς έ Ρ γ ο υ...,... ~ f4. μ ή ν ε ς Π Ρ ο τ ε ο'.'. ι:: 1 Ιανουαρι.ου, 1990 ' ιν μενη ημερομηνια εναρςης.... 2α

9. Αν πριν από την ολοκλήρωση της κρίσης και tnv υηογραφή ενδεχόμενης σχετικής απόφασης ανάθεσης παύσει να ισχύει κάτι από τα παραπάνω, τότε η ΓΓΕΤ θα ειδοηοιηθει αμέσως, με αναφορά στην αιτία της αλλαγής και την αντίστοιχη η ημερομηνια. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος 2γ

Συμπληρωματικό στη ΣΤΝΟΨΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ (Εντυπο ΠΣ-3.1) (*) Θεωρε{ται ότι με το υπό ανάπτυξη προϊόν θ'α βελτιωθ'ε{ σημαντικά η δυνατότητα δωτύπωσης έ"(κυρων προσφορών από το Ναυπη"(ε'ίο σε ενδωφερόμενους πλο'loκτήτες. (**) Ετσι, θ'α μειωθ'ε'ί ο χρόνος. ανταπόκρισης ως προς τις προσφορές σε ενδεχόμενους πλο'loκτήτες και το υπεύθ'υνο προσωπικό του Ναυπη"(είου θ'α έχει τη δυνατότητα απασχόλησης σε άλλες παρα"(ω"(ικές δια.δικασί.ες. (***) Ελληνικόc: χώρος - Στον χώρο των ΑΕΙ (ΕΜΠ) ικανοποιητική τεχ νο"(νωσω και επ'ί μέρους προ- "(ράμματα Η/Τ Ύια. χρήση σε δωδικασί.ες CASD. - Στον κατασκευαστικό τομέα (Ναυπη"(ική Βιομηχανία), μέχρι τώρα, υποτυπώδης χρήση σχετικών nρούραμμάτων Η/Τ, λόύω έλλειψης σχετικών επενδύσεων σ ε hard - και soft\vare. 2δ

ΣΎΝΟψΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Εντυπο ΠΣ-3.1 1. 1 1. 2 Ποιο είναι το αντικείμενο του έργου και ποιό το τελικό προιον που αναμένεται να προκύψει ~ραχυπpόδεσμα (μετά από 1-2 χρόνια) και μακροπρόδεσμα; Πρόκειται για την ανάπτυξη ενός βοηθητικού ερύαλείου Ύια τις άμεσες ανάύκες του Γραφείου Μελετών της συνερύαζόμενης ΝαυπηΎικής Βιομηχανίας. Το παρόν ερευνητικό έρύο εμπεριέχει. την εφαρμούή Ύνωστών μεijόδων της μελέτης, σχεδίασης και κοστολόύησης πλοίων και τον προ Ύραμματισμό των μεijόδων αυτών σε Η/Τ (Micro). Η έρευνα είναι αρχικά προσαρμοσμένη σε ένα επιλεύμένο τύπο φορτηύού πλοίου (bulkcarriers) και τις ανάγκ:ες, όπως και υποδομή, ενός συύκεκριμένου ΝαυπηΎείου (ΝαυπηΎεία Ελευσίνας Α.Ε.). Τπάρχουν δυνατότητες μελλοντικής επέκτασης της περιοχής εφαρμούών σε άλλους τι)πους πλοίων και ΝαυπηΎεία. (*) βλ. όπισijεν Πως σκοπεύετε να κατοχυρώσετε (αν συντρέχει λογος) τα αποτελέσματα του ερευνητικού έργου (ανακοινώσεις, δημοσιεύσεις, διπλώματα ευρεσιτεχνίας, κ.τ.λ.) ; - Συνοπτικά αποτελέσματα του ερευνητικού έρύου θα παρουσιασθούν σε ένα (1) δι.εijνές συνέδριο και. μία (1) δημοσίευση σε επιστημονικό περωδικό. - Μία (1) συναφής δι.δακτορυcή διατριβή (Η. Καρυαμπά) και τρεις (3) τουλάχ ι.στον συναφείς δι.πλ. ερύασίες., - Το "Τίακέτο των αναπτύχijέντων ΠΡΟΎραμμάτων Η/Υ μπορε'ί να διατεijεί σε άλλους ενδιαφερόμενους φορείς-χρήστες μέάω της ΓΓΕΤ, αλλά με τη σύμφωνη Ύνώμη του ΕΜΠ και. των ΝαυπηΎείων Ελευσίνας Α. Ε. 1. 3 2. 1 Ποιες συγκεκριμενες αναγκες και nροβλhματα του φορεα που 8α συγχρηματοδοτησει το έργο προβλεπετε να αντιμε~ωπισε~ε; Ο φορέας χρήστης είναι από πλευράς δυναμι.κότητας η δεύτερη μεύά.\.η ΝαυπηΎι.κή Βι.ομηχανία του Ελληνικού χώρου με συύκεκρι.μένες εμπει.ρίες στην κατασκευή του επιλεύμένου φορτηύού τύπου (bulk-carriers, 6000 και 40000 td,v). Το ΝαυπηΎείο έχει πρόσφατα επενδύσει. τόσο στην αύορά hardware (Micro-VAX Ι Work-Stations), όσο και. software (STEERBEAR ΝΑΡΡΑ). Με το υπό ανάπτυξη πακέτο ΠΡΟΎραμμάτων ija συμπληρωθεί η υπάρχουσα σειρά software με ένα σημαντικό ερύα,λείο σχεδίασης και κοστολόύησης νέων κατασκευών bulk-carriers. (**) βλ. όπισijεν Ποιο είναι το σημερινό επίπεδο γνώσεων (στην Ελλάδα και σε διεδνη κλίμακα) στην επιστημονικn και τεχνολουικη neploxh του έργου που προτείνετε; Δ ι.εijνής κλίμακα Καλή έως άρι.στη ανάπτυξη τεχ νούνωσίας και πακέτων software στον τομέα CASD (Computer-Aided Ship Design) Ύια συύκεκριμένους τύπους πλοίων σε συνερύασία με συύκεκριμένα ναυπηύεία (π.χ. Blohm & Voss, Δ.Γερμανία, Mitsubishi, Ιαπωνία). (***) βλ. όπισijεν 2.2 Σε ποιο βαδμό το προτεινόμενο έργο συμπληρώνει ή υπερκαλύπτει ερευνηlικά έργα που εκτελούνται τωρα στην' Ελλάδα (αν υπάρχουν) i Κατά τη Ύνώση του Ε/Τ, το προτεινόμενο έρύο δεν υπερκαλύπτει κάποι.ο άλλο ερευνητικό έρύο που να εκτελείται τώρα στην Ελλάδα. Θεωρεί-τα"\... ότι η πρόταση συύύενεύει σχετικά με το εκτελούμενο ερευνητucό έρύο του Ε/Τ με ijέμα "Τεχνικο-:οικονομικά κρι.τήρια και προδιαύραφή αλι.ευτικών μέσης αλιείας!! της ΔΙνσης.;μ.ι.είας. 2ε

Εντυπο ΠΣ - 3.2 2.3 Πόσο εκτενή εμπειρία έχει η ερευνητική ομάδα στο προτεινόμενο 5έμα; - Ο Ε/Τ έχει 15ετή θητεία σε ΑΕΙ του εζωτερικού και 4ετή στο ΕΜΠ στον Τομέα Μελέτης και Σχεδίασης Πλοίου, με συμμετοχή σε σχεηκά ερευνηηκά έρύα και ι.δωίτερα από τη θητεία του στο Τ. U. Berlin στην έδρα CASD του Καθ-. H.Nowacki (1969-1983). - Οι προτεινόμενοι ερευνητές είναι ο μεν ένας υποψήφιος διδάκτορας του Τμήματος ΝαυπηΎών με θ'έμα διατριβής στο άμεσο αντικείμενο της πρότασης, ο δε δεύτερος έχει. σχεηκές εμπειρίες από την ερύασία του σε συναφές ερευνηηκο'έρύο της Δ/νση Αλιείας. (*) βλ. όπισθ'εν 3.1 Ποιά μεθοδολογία σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε και γιατι; - Δι.ατύπωση απαιτήσεων ενδεχόμενου πλοιοκτήτη Ύια τον υπό μελέτη τύπο πλοί.ου ι - Βελ ηστοποίηση κύρι.ων δωστάσεων με βάση οι.κονομοτεχ νικά κρι. τήρια (RFR, NPV, κόστος ναυπή-γησης) - Προκαταρκτική μελέτη και. σχεδίαση σκάφους ΚοστολόΎηση πλοίου με βάση τα δεδομένα του συνερύαζόμενου φορέα χρήqτη. 3.2 Ποιες προβλέπετε να είναι οι κύριες φασεις της εργασίας; ΦΑΣΗ Α Δωτύπωση χαρακτηρι.στικού σεναρίου (απαιτήσει.ς πλοι.οκτήτη) ΦΑΣΗ Β Βεληστοποίηση κύρι.ων διαστάσεων με βάση οικονομοτεχνικά κρι τήρι.α. ΦΑΣΗ Γ Προκαταρκηκή Μελέτη και. Σχεδίαση Πλοίου με Η/Τ ΦΑΣΗ Δ ΚοστολόΎηση ΝαυπήΎησης Πλοίου ΦΑΣΗ Ε ΣυναρμολόΎηση επί μέρους ΠΡΟΎραμμάτων - Συμπεράσματα - Προτάσετ Ποιες είναι οι εεοπλισμό καλύψετε; ΠροσωΠ1.χό και κυριότερες ανάγκες του έργου σε προσωπικο, εγκαταστάσεις και πως προβλέπετε να τις 2 επιστ. συνερύάτες, συνολικά 24 μήνες, 80% απασχόληση 4 προπτυχιακοί σπουδαστές, συνολικά 24 μήνες, μερικής απασχόλησης 1 Ύραμματέας, 6 μήνες μερικής πασχόλησης Ε/Τ, 24 μήνες, μερι.κής απασχόλησης. ( **) βλ. όπισθ'εν 3.4 Υπάρχουν άλλες πηγές χρηματοδότησης της ομάδας για το ίδιο ή άλλο ερευνητικό αντικείμενο; Αν ναι, ποιές είναι αυτές; Μέλη της παρούσας ερευνητικής ομάδας του ΕΜΠ χρηματοδοτούνται κατά μέρος (1 ερευνητής, δίδα Γ.Καράμπαλη, μερική απασχόληση 50%, Ε/Τ μερική απασχόληση 5%) από τη Δ/νση Αλιείας στα πλαίσια συναφούς Ερευνηηκού ΠΡΟΎράμματος. Πάντως, θ'εωρείται ότι η έναρζη του παρόντος ερευνηηκού ΠΡΟΎράμματος δεν θ-α πραύματοποιηθ'εί πριν από την λήζη του τρέχουτος ΠΡΟΎράμματος της Δ/νσης Αλιείας (πρώτο τρίμηνο 1990).. 2ζ

------~- fi Σ υμπληρω ματι.κό στο Εντυπο ΠΣ - 3.2 (*) Οι. δύο ερευνητές θ"α βοηθηθ"ούν από σπουδαστές που εκπονούν δι.πλωματι.κές ερύασίες στο αντι.κείμενο έρευνας. - Τα ΝαυπηΎεία Ελευσίνας Α. Ε. έχουν καταο-κευαστική και. μελετητι.κή εμπει. ρία στη Nαυπή~ση Πλοίων bulk-carriers και. δι.αθ"έτουν την υποδομή (hardκαι. software) Ύι.α την εκμετάλλευση του υπό ανάπτυξη προϊόντος. (**) ΕΎκαταστάσει.c - Εςοπλισμός Τπάρ'Χ.ουσες υπολούιοτικές ~ΎKαταστάσεις Τμήματος ΝαυπηΎών (Micro- ναχ και SUN 3./60).' ι Τπάρ'Χ.ουσες υπολούιοτικές εύκαταστάσεις ΝαυπηΎεί.ων Ελευσί.νας (Micro VAX και VAX-stations). 2η

_.0 ΧΡΟΝΟΔΙΑrΡΑΜ.ΜΑ Ε\ιτυπο ΠΣ-4 O~:OMA ΦΑΣΗΣ ο,. " Ί 10' - \>< Ι-Ιήνε:ς - ο (Α) _ Δωτύπωση σεναρίου (Β) Μοντελοποίηση συστήματος Βελτιστοποίηση κύριων ι ι. ι Α Ι. ι, Ι, ι ι Ι,, --_ Ι..... \ \ : ;. Ι Ι Ι Ι ι Ι,.. ~~~~~~~ω~~~;~~τη- I~~~ ~ ~B~ ~ ~~ Ι ι,,, Ι Ι Ι Ι,, ι \ \.. Ι,, Ι,,,,, (Γ) Προκαταρκτι.κή μελέτη (Δ) και 'ι..ε σχεδίαση Η/Τ ΚοστολόΎηση κατ,ασκευής Ι Ι \ Ι!~ Γ ~.' Ι 1~~~--~------~--------------~~~-----------~~----~------~ Ι ι (E)Σύν~εση στοιχείων- i Ι συμπεράσματα-πρoτάσεις:~ ------~----~~~~~----~--~--~~~--~~----~~--~--~--- ::=.ΞΞ:::::::::?x;~o'!. L -'±~...:;X~ ' --::~. -_. -.. ""---.. ~.... - _... -_... L ι.δ... Ε! [ ()., '.',~ ι Ι '\ I~ ;1 ~~ν[ς Yf10MNr:~Uoo (χοησ L μο;ίο ι:: L στ Ε τα nc.οg.ιιό. Τυ c,jt..:.β ολα) -< >- Διό.D).{Eια for1.gtic * Yπoβcλ~ Έκ3εαης προόδου Ο \'nοβολι) 'ϊι.:λι).{ής 'ΕΗ,)εσηc Κατανομή ΦΑΣΗ Α ΦΑΣΗ Β ΦΑΣΗ Γ ΦΑΣΗ Δ ΦΑΣΗ Ε ΕΡΎου ΕΜΠ ΕΜΠ ΕΜΠ, ΝΕ ΝΕ, ΕΜΠ ΕΜΠ, ΝΕ 28

2.2. AΛΛArEΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (με αναφορά τις 31.12.1994) Αναφορά : Evι:υπo ΠΣ-Ι ΓΓΕΤ 4. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΧΡΗΣΤΗΣ 4.1. Ναυπηγεία Ελευσίνας Α.Ε. 4.2. Νόμιμος εκπρόσωπος (αλλαγή) : κος... Κώτσος, τηλ. 5542314 5. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ-ΔΙΑΡΚΕΙΑ 5.8. Πραγματική ημερομηνία έναρξης: 15 Μαρτίου 1991 5.9. Τυπική ημερομηνία έναρξης : 24 Ιουνίου 1991 (έναρξη ροής χρηματοδότησης, Ε. Ερευνών ΕΜΠ) Αναφορά: Evι:υπo ΠΣ-5.1 ΓΓΕΤ 1.2. Επιστημονικό προσωπικό - Συνεργάτες Ε2 (αλλαγή) : Κώστας Π ηγουνάκης Αναφορά : Evι:υπo ΠΣ- Ζ 1 ΓΓΕΤ 1.4. Νόμιμος εκπρόσωπος (αλλαγή) : κος... Κώτσος, τηλ. 5542314 2.2. Επιστημονικός υπεύθυνος του ερευνητικού έργου (φορέα χρήστη) : κος... Κώτσος, τηλ. 5542314 Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη Προσψοράς φορτη1)ού ΠΑοίου με Η/γ 1)ια τις Ανά1)κες ΕflΑηνικών ΝαυΠΓ)1)είων", ΤεΑική Έκ9εσΓ) Ερευνητικού ΈΡ1)ου 89 ΠΣ 49, ΕI'1Π - ΓΓΕΤ - Ναυπη1)ε(α ΕΑευσ(νος Α. Ε., 1991-1994. 7

3. ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΠΕΡΑΤΩΣΗ ΕΡΓΟΥ 3.1. ΦΑΣΗ Α (Διατύπωση σεναρίου - Μοντελοποίηση συστήματος βελτιστοποίησης) Α.Ι. Διατύπωση σεναρίου - Περιορισμοί προβλήματος Κατ' αρχήν θεωρείται δεδομένο, ότι οι συνήθεις, τυπικές απαιτήσεις ενός ενδιαφερόμενου πλοιοκτήτη (owner' s requirements) για το υπο μελέτη, σχεδίαση και κατασκευή πλοίο ως προς τη μεταφορική ικανότητα, ταχύτητα, ακτίνα ενέργειας, Νηογνώμονα/κλάση, αριθμό πληρώματος, τύπο μηχανής κ.λ.π., είναι δεδομένες και συνεπώς είναι δυνατόν να διαμορφώσουν μία σειρά ισοτικών κυρίως ή/και ανισοτικών περιορισμών για το υπό βελτιστοποίηση σύστημα "Πλοίο". Στον αλγόριθμο που αναπτύχθηκε εδώ κατ' άρχήν για πλοία bulkcarriers, και σε δεύτερη φάση για δεξαμενόπλοια, δεδομένα θεωρούνται τα εξής : 1. Πρόσθετο βάρος DWT ή/και όγκος κυτών (gra.in) 2. Ταχύτητα υπηρεσίας V s. 3. Ακτίνα ενέργειας R. 4. Νηογνώμονας/Κλάση. 5. Αριθμός πληρώματος N CREW, ποιότητα ενδιαίτησης. 6. Τύπος μηχανής (δηζελομηχανή-αργόστροφη/μεσόστροφη, ατμοστρόβιλος). Ζ Φορτοεκφορτωτικά μέσα. 8. Είδος φορτίου, απαιτήσεις ειδικών χώρων φορτίου. 9. Τύπος bulkcarrier (γενική διάταξη, τυποποίηση διάταξης και μέσης τομής) η τύπος δεξαμενοπλοίου. Επίσης ο πλοιοκτήτης μπορεί να προδιαγράψει ορισμένα μέγιστα όρια ως προς τις κύριες διαστάσεις λόγω της απαίτησης διέλευσης από διώρυγες ή ελλιμενισμού σε συγκεκριμένους λιμένες, ή για την εξυπηρέτηση από μία Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη Προσφοράς φορτη(fού ΠΑοίου με Η/γ (fla τις Αvά(fκες ΕΑΑηνικών Ναυπη(fε(ωv", ΤεΑική Έκθεση Ερευνητικού 'EP(fOU 89 ΠΣ 491 ΕΝΠ - ΓΓΕΤ - Ναυπη(fεία ΕΑευσ(νος Α. Ε. ι 1991-1994. 8

συγκεκριμένη ναυπηγική κλίνη, δηλ. 10. Β < B max 11. Τ < T max 12. L < L max Ο τελευταίος περιορισμός ως προς το μήκος προκύπτει εδώ από το μέγιστο επιτρεπόμενο μήκος της διαθέσιμης ναυπηγικής κλίνης του συνεργαζόμενου Ναυπηγείου Ελευσίνας (L max = 200m). Ο περιορισμός αυτός σημαίνει ότι, όταν από τις απαιτήσεις του πλοιοκτήτη προκύπτει, μετά από μία βελτιστοποίηση χωρίς περιορισμούς, πλοίο με μήκος μεγαλύτερο των 200m, ο προκείμενος αλγόριθμος οδηγεί στη σχεδίαση σκάφους με L=200m και αυξημένο πλάτος, κοίλο, βύθισμα ή/και συντελεστή γάστρας σε σχέση με το βέλτιστο πλοίο. Στην βάση του αναπτυχθέντα αλγόριθμου έχουν συνυπολογισθεί ορισμένες τυποποιημένες σχεδιάσεις για τους υπο επεξεργασία τύπους πλοίων (bulkcaπiers και tankers) όσον αφορά στη γενική διάταξη του σκάφους, Π.χ. διάταξη μέσης τομής (θέση δεξαμενών και χώρων φορτίου), τύπος καλυμμάτων στομίων κυτών (bulkcarήers), αριθμός καταστρωμάτων των υπερκατασκευών, ποιότητα ενδιαίτησης κ.λ.π., που περιγράφονται αναλυτικά στο Παράρτημα 6.1. Οι ανωτέρω απαιτήσεις του πλοιοκτήτη, συμπληρώνονται από περιορισμούς που προκύπτουν από τους Κανονισμούς Ασφάλειας και αφορούν : 1. Την αρχική ευστάθεια του πλοίου, δηλ. ένα ελάχιστο GM σε όλες τις καταστάσεις φόρτωσης, Π.χ. GM > GMrmn. 2. Τη γραμμή φόρτωσης κατά SOLAS για πλοία τύπου Β ή Β-60, που απολήγει στην απαίτηση για ένα ελάχιστο ύψος εξάλων : Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη Προσφοράς φορτηοού ΠΑοίου με Η/γ οια τις Α νάοκες ΕΑΑηνικών Ναυπηοείων", ΤεΑική Έκ9εση Ερευνητικού Έροου 89 ΠΣ 49, ΕI1Π - ΓΓΕΤ - Ναυπηοε(α ΕΑευσ(νος Α. Ε., /991-1994. 9

FB > FBmin. 3. Τη συμπεριφορά του υπο μελέτη πλοίου σε κυματισμούς, ιδιαίτερα τις κινήσεις διατοιχισμών, που σχετίζονται άμεσα με ένα άνω 6ριο για το GM, λ6γω της συναρτ6μενης θέσης της ιδιοπερι6δου διατοιχισμών του πλοίου και της πιθαν6τητας συντονισμού των βασικών κινήσεων του σκάφους σε συνήθεις κυματισμούς στην περιοχή πλεύσης. Όλα τα ανωτέρω διαμορφώνουν ένα πλήρες πλαίσιο ωοτικών και ανισοτικών περιορισμών για το υπό μελέτη πλοίο, όπως αναλυτικότερα περιγράφεται στο Παράρτημα 6.1 της παρούσας έκθεσης. Εκεί διατυπώνεται ένα τυπικό σενάριο για το υπό σχεδίαση και βελτιστοποίηση πλοίο, γίνεται ποσοτικά ο προσδιορισμός των περιορισμών του προβλήματος, τόσο ώς προς τις απαιτήσεις του πλοιοκτήτη, όσο και σχετικά με τους φυσικούς περιορισμούς, τους κανονισμούς ασφάλειας και τις προδιαγραφές Νηογνωμόνων, και τέλος τις τεχνικές προδιαγραφές που προκύπτουν από απαιτήσεις βέλτιστης υδροδυναμικής συμπεριφοράς του πλοίου σε ήρεμο νερό και κυματισμούς. Η παρούσα Φάση Α.Ι του Ε.Π., που ουσιαστικά είχε ολοκληρωθεί κατά το πρώτο δωδεκάμηνο εκπόνησης του έργου (Απρίλιος 1992), προσαρμόσθηκε εκ των υστέρων στις απαιτήσεις σχεδίασης δεξαμενοπλοίων, πέραν των bulkcarήers, υπερκαλύπτοντας την αρχική ερευνητική πρόταση. Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη Προσφοράς φορτη(fού ΠΑοίου με Η/γ (fla τις Α νά(fκες ΕΑΑηνικών Ναυπη(fε(ων", ΤεΑική Έκθεση Ερευνητικού 'EP(fOU 89 ΠΣ 49, Ef1n - ΓΓΕΤ - Naunry(fe{a ΕΑευσ{νος Α. Ε., 1991-1994. 10

Α.2. Μοντελοποίηση του πρoβλ'iιματoς Τα βασικά στοιχεία του υπό μελέτη προβλήματος, που είναι δυνατόν να ορισθεί ως ένα μη γραμμικό πρόβλημα βελτιστοποίησης του συστήματος "πλοίο" με μη γραμμικούς περιορισμούς, περιγράφονται ακολούθως: ο ", ρ Ι... Ο System Ship ιιι... Μ C, " Σύστημα-Πλοίο προς βελτιστοποίηση D Μεταβλητές απόφασης (decision variables) η μελέτης (design variables) Ρ Παράμετροι (parameters) C : Περιορισμοί (constraints) Μ : Μέτρο αξιολόγησης (measure of meήt) Ι : Στοιχεία εισόδου (input) Ο : Στοιχεία εξόδου (output) Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη ΠροσιΡοράς φορτηοού ΠΑοίου με Η/γ οια τις Ανάοκες ΕΑΑηνικών Ναυπηοείων", ΤεΑική Έκ9εση Ερευνητικού Έροου 89 ΠΣ 49, ΕΜΠ - ΓΓΕΤ - Ναυπηοεία ΕΑευσίνος Α. Ε., 1991-1994, 1 1

Η διαδικασία μοντελοποίησης που ακολουθείται είναι η εξής: 1. Εξακρίβωση των μεταβλητών μελέτης του προβλήματος (Design variables D, Π.χ. ανεξάρτητες μεταβλητές : Μήκος L, πλάτος Β, Κοίλο D, Βύθισμα Τ, συντελεστής γάστρας CB, συντελεστής ισάλου επιφανείας C\vp, πρισματικ6ς συντελεστής Cp, ή λ6γοι αυτών L/B, UD, Β/Ι" 2. Το ίδιο για τις παραμέτρους Ρ : Π.χ. ταχύτητα υπηρεσίας Vs, ακτίνα ενέργειας. 3. Το ίδιο για τους περιορισμούς C (βλ. Α.1.) : Π.χ. αvισoτικoί περιορισμοί : Β < Bmax, Τ < Τ max, L < Lmax, D > DmJn, (GM)min < GM < (GM)max, FB > FBmin η/και ισοτικοί περιορισμοί DWT = (DWT)o, SF = (SF)o. 4. Επιλογή μέτρου αξιολ6γησης Μ : Π.χ. κ6στος ναυπήγησης C (BuiIding Cost), απαιτούμενος ναύλος RFR (Required Freight Rate). 5. Προσδιορισμ6ς μαθηματικού μοντέλου (αλγ6ριθμος) του συστήματος S μεταξύ των μεταβλητών απ6φασης, του μέτρου αξιολ6γησης καθώς και των περιορισμών (βλ. Φάση Β). 6. Ολοκλήρωση μαθηματικού μοντέλου του συστήματος, έλεγχος αριθμού μεταβλητών και ισοτικών/ανισοτικών περιορισμών. Στον αλ γ6ριθμο που αναπτύχθηκε γίνεται χρήση 5-7 ανεξαρτήτων μεταβλητών και 20-25 περιορισμών. Ζ Επιλογή μεθ6δου επίλυσης του προβλήματος βελτιστοποίησης (βλ. Φάση Β). Α. Δ. ΠαπανικοΑάου, "ΠρομεΑέτη Προσφοράς φορτη(fού ΠΑοίου με Η/γ (fla τις Αvά(fκες ΕΑΑηνικών Ναυπη(fείωv", ΤεΑική Έκ9εση Ερευνητικού 'EP(fOU 89 ΠΣ 49, ΕΝΠ - ΓΓΕΤ - Ναυπη(fεία ΕΑευσίνος Α. Ε., 1991-1994. 12

Στην εξέλιξη της ανάπτυξης της φάσης αυτής του αλγόριθμου δοκιμάσθηκαν διάφορες εναλλακτικές λύσεις όσον αφορά στην μοντελοποίηση του προβλήματος. Εξετάσθηκαν διαφορετικές ομάδες ανεξάρτητων μεταβλητών και παραμέτρων σε συνδυασμό με τους περιορισμούς και την κατάλληλη μέθοδο βελτιστοποίησης με στόχο την επίτευξη έγκυρων και ταχέων αποτελεσμάτων. Λεπτομέρειες για τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους βελτιστοποίησης περιγράφονται στο Παράρτημα 6.1. Α. Δ. Παπανικοπάου, "Προμεπέτη Προσφοράς Ψορτη(fού Πποίου με Η/γ (fla τις Αvά(fκες Εππηνικών Ναυπη(fείωv", Τεπική Έκ9εση Ερευνητικού 'EP(fOU 89 ΠΣ 49, ΕI'1Π - ΓΓΕΤ - Ναυπη(fε{α Επευσ{νος Α. Ε., 1991-1994. 13