Ε & Α Δραςτθριότθτεσ Ομάδασ Κυματικισ Διάδοςθσ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ Η Κριτθ είναι μία περιοχι υψθλοφ ςειςμικοφ κινδφνου. Η παρακολοφκθςθ τθσ ςειςμικισ δραςτθριότθτασ ςτθν Κριτθ αποτελεί επομζνωσ κζμα πρϊτθσ προτεραιότθτα για κοινωνικοφσ και επιςτθμονικοφσ λόγουσ. Η ομάδα κυματικισ διάδοςθσ του Ινςτιτοφτου Υπολογιςτικϊν Μακθματικϊν του ΙΤΕ ζχει το απαραίτθτο υπόβακρο για να ςυμβάλει ςε αυτόν τον ςτόχο με τθν παροχι χϊρου για τθν ανάπτυξθ ενόσ ςειςμολογικοφ ςτακμοφ και τθσ επιςτθμονικισ εμπειρίασ των μελϊν τθσ για τθ μελζτθ και ανάλυςθ τθσ ςειςμικισ διάδοςθσ, βαςιςμζνθ ςτισ μετριςεισ του ςειςμολογικοφ ςτακμοφ Ζτςι το 2009 θ ομάδα κυματικισ διάδοςθσ επεξζτεινε τισ δραςτθριότθτζσ τθσ ςτον τομζα τθσ διάδοςθσ ςειςμικϊν κυμάτων. Σε ςυνεργαςία με το Γεωδυναμικό Ινςτιτοφτο του Εκνικοφ Αςτεροςκοπείου Ακθνϊν, αγοράςτθκε ο βαςικόσ εξοπλιςμόσ, και ανεγζρκθ ζνα νζο μικρό κτιριο ςφμφωνα με τα διεκνι πρότυπα ςτο οποίο εγκαταςτάκθκε και λειτουργεί ο ςειςμολογικόσ ςτακμόσ IACM_HL. Ο ςτακμόσ ςυνδζεται με το Εθνικό Σειςμολογικό Δίκτυο (NOA_HL) του Εκνικοφ Αςτεροςκοπείου Ακθνϊν, και γίνεται ςυνεχισ καταγραφι τθσ ςειςμικότθτασ ςτθν περιοχι Ηρακλείου. Ο ςτακμόσ είναι εξοπλιςμζνοσ με τα ακόλουκα όργανα (Εικόνεσ 1-3). Σειςμόμετρο τριϊν αξόνων ( STS-2 from G. STRECKEISEN AG) Επιταχυνςιόμετρο ( CMG-5T from GURALP SYSTEMS) Ψθφιοποιθτισ 6 καναλιϊν. ( Model-2400 6 Channel from EARTHDATA) Υπολογιςτισ (PC-104 Linux) για τθν ςυνεχι καταγραφι των ςειςμικϊν ςθμάτων ( SeisComp from Alpha2000). Εικόνα 1: Το φρεάτιο όπου το ςειςμόμετρο και το επιταχυνςιόμετρο τοποθετήθηκαν και μονϊθηκαν. Στο φρεάτιο αργότερα τοποθετήθηκε υλικό μόνωςησ προκειμζνου να κρατηθεί η θερμοκραςία ςταθερή.
Εικόνα 2: Το εςωτερικό του ςταθμοφ. Φαίνονται ο ψηφιοποιητήσ, ο υπολογιςτήσ Seiscomp, το τροφοδοτικό και η μπαταρία για την ανελλιπή τροφοδοςία του ςταθμοφ με ρεφμα Εικόνα 3: Το κτίριο του ςειςμολογικοφ ςταθμοφ. Φαίνεται ςτα δεξιά ο δζκτησ GPS.. Οι καταγραφζσ των ςθμάτων ςτο ςτακμό μποροφν να αναλυκοφν από το προςωπικό του ςτακμοφ με δφο τρόπουσ:
1. Με τθν αποτφπωςθ ςε πραγματικό χρόνο των ςθμάτων με τθν χριςθ κατάλλθλου λογιςμικοφ 1 (Εικόνα 4) ι Figure 4: Σειςμικά ςήματα καταγεγραμμζνα ςτα τρία κανάλια του ςειςμομζτρου και ςτα τρία κανάλια του επιταχυνςιομζτρου ςε πραγματικό χρόνο. 2. Με τθν ανάλυςθ των αποκθκευμζνων ςθμάτων με τθν χριςθ μεκόδων επεξεργαςίασ ςιματοσ. Στθν Εικόνα 5 φαίνεται ζνα παράδειγμα ενόσ καταγεγραμμζνου ςειςμοφ. Figure 5: (a) Ζνασ ςειςμόσ (14 Ιουνίου 2010) όπωσ είχε καταγραφεί ςτο ςειςμόμετρο και (b) Το ίδιο ςήμα μετά την αποθορυβοποίηςη του. 1 SeisGram2K Seismogram Viewer v5.1.0x57 (05Apr2006) (BETA) Copyright 2000-2006 Anthony Lomax (www.alomax.net)
Ο ςτακμόσ είναι τϊρα μζροσ του Εκνικοφ Σειςμολογικοφ Δικτφου. Επομζνωσ, οι πλθροφορίεσ για το ςτακμό και τθ λειτουργία του είναι διακζςιμεσ από το World Wide Web: Πλθροφορίεσ ςτακμοφ. Ο ςτακμόσ ελζγχεται ςυνεχϊσ και θ κατάςταςθ του είναι διακζςιμθ ςτο Διαδίκτυο. Κατά ςυνζπεια οποιοδιποτε πρόβλθμα με τθ λειτουργία των οργάνων μπορεί να ανιχνευκεί γριγορα. (Εικόνα 6) Εικόνα 6: Πληροφορίεσ για το ςταθμό. Ζλεγχοσ ποιότθτοσ. Τα ςιματα που καταγράφονται εμφανίηονται γραφικά για διάφορεσ χρονικζσ περιόδουσ (προθγοφμενθ εβδομάδα, μινασ χρόνοσ κλπ). (Figure 7) Figure 7: Η PSD (power spectrum density) των ςημάτων που κατεγράφηςαν από την αρχή του 2010 μζχρι τισ 19/10/2010 ςτο ςταθμό του ΙΥΜ.
Τρζχουςα καταγραφι ςθμάτων. Παρουςιάηεται ςτο διαδίκτυο μια φιλτραριςμζνθ ζκδοςθ των ςθμάτων που καταγράφονται από το ςειςμόμετρο και ζτςι οποιοςδιποτε ςειςμόσ μπορεί να φανεί. (Εικόνα 8). Εικόνα 8: Ζνασ ςειςμόσ που κατεγράφη ςτο ςταθμό του ΙΥΜ όπωσ εμφανίςτηκε ςτο web. Ήταν μεγζθουσ 4.5 και ζγινε ςτην Κρήτησ ςτισ 6 Ιουνίου 2010. Το φίλτρο WWSSN-SP ζχει εφαρμοςτεί ςτο καταγραμμζνο ςήμα. Προςωπικό Ταρουδάκησ Μιχαήλ Κακθγθτισ Πανεπιςτθμίου Κριτθσ (e-mail : taroud@iacm.forth.gr, τθλ : 2810-391784) Παπαδάκησ Παναγιώτησ Διευκυντισ Εφαρμογϊν ΙΤΕ (e-mail : panos@iacm.forth.gr, τθλ : 2810-391786) Πιπεράκησ Γιώργοσ Ειδικόσ Τεχνικόσ Επιςτιμονασ ΙΤΕ (e-mail : piperak@iacm.forth.gr, τθλ : 2810-391781) Ταυτότητα Σταθμού o Όνομα: Heraklio Crete o Κωδικόσ: IACM_HL o Γεωγραφικό μικοσ: N 35.3058 o Γεωγραφικό πλάτοσ: E 25.0709 o Υψόμετρο: 45m o Ζναρξθ λειτουργίασ: 10/11/2009 Επικοινωνία Παναγιϊτησ Παπαδάκησ Διευθυντήσ Εφαρμογϊν Ινςτιτοφτο Υπολογιςτικϊν Μαθηματικϊν Ίδρυμα Τεχνολογίασ και Ζρευνασ Ν. Πλαςτήρα 100 Βαςιλικά Βουτϊν 70 013, Ηράκλειο Κρήτη Τηλ. 2810 391786 (Γραφείο), 2810 391885 (Εργαςτήριο) Φαξ. 2810 391728 e-mail: panos@iacm.forth.gr