«ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ 10-14 ΕΤΩΝ & Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥΣ» Αντώνιος Γρηγοριάδης Εργοφυσιολογία M.Sc & Αθλητική Διατροφή M.Sc Ludwig Maximilians Universität München Τ.Ε.Φ.Α.Α. /Α.Π.Θ
ΟΙ ΘΡΕΠΤΙΚΕΣ ΑΥΤΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΙΝΑΙ: ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΛΙΠΗ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟ ΣΙΔΗΡΟ ΝΕΡΟ
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: Οι μαθητές θα πρέπει να καταναλώνουν στα γεύματα τους 50 60% υδατάνθρακες Τροφές πλούσιες σε Υδατάνθρακες : το ρύζι το κριθαράκι τα κολοκυθάκια το ψωμί τα δημητριακά τα ζυμαρικά
ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ: Οι μαθητές θα πρέπει να καταναλώνουν στα γεύματα τους 10 20% πρωτεΐνες. Τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες : το κρέας το κοτόπουλο τα γαλακτοκομικά Δεν πρέπει να γίνεται υπερκατανάλωση, θα πρέπει όμως να καταναλώνουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ώστε να ανταποκριθούν στο γρήγορο ρυθμό ανάπτυξης του σώματος.
ΛΙΠΗ: Τα λίπη αποτελούν το 20 30% των γευμάτων ημερησίως, αποθηκεύονται κάτω από το δέρμα στην περιοχή της κοιλιακής χώρας..
Οι υδατάνθρακες και τα λίπη αποτελούν πηγή ενέργειας, ενώ η πρωτεΐνη βοηθά στην οικοδόμηση και αντικατάσταση φθαρμένων μυικών ιστών.
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ: Η ηλικία της αυξητικής αιχμής εκτός από τις μεγάλες απαιτήσεις της σε ενέργεια, έχει αυξημένες ανάγκες σε: ΘΕΙΑΜΙΝΗ ΝΙΑΣΙΝΗ ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ Βιταμίνες που σχετίζονται άμεσα με τη μεταφορά ενέργειας.
ΟΙ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΕΙΝΑΙ: D: Απαραίτητη για την ανάπτυξη των οστών (γαλακτοκομικά). Α: Aπαραίτητη στην όραση (γάλα, αυγά, ψωμί). Ε: Aπαραίτητη στην ανάπλαση των ιστών (ξηροί καρποί). C: Aπαράιτητη στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος (εσπεριδοειδή).
Β6: Απαραίτητη στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαίριον (κοτόπουλο, αυγό, ψωμί). ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ: Βοηθάει στην παραγωγή του D.N.A (λάχανα με φύλλα).
AΣΒΕΣΤΙΟ: Η γρήγορη ανάπτυξη των οστών έχει ως αποτέλεσμα, να υπάρχουν μεγάλες απαιτήσεις σε ασβέστιο. Αναγκαία είναι η κατανάλωση τουλάχιστον τριών μερίδων γαλακτοκομικών την ημέρα: Γάλα Γιαούρτι Τυρί Ποσότητα που ισοδυναμεί με 1200 mg ημερησίως.
ΣΙΔΗΡΟ: Οι ανάγκες σε σίδηρο είναι αυξημένες και στα δύο φύλα, αφού λόγω της αυξημένης μυικής μάζας, αυξάνεται ο όγκος του αίματος και επομένως η σύνθεση ανοσφαιρικής και μυοσφαιρίνης. Ιδιαίτερα προσεκτικά σε πρόσληψη σιδήρου πρέπει να είναι τα κορίτσια, ώστε να αναπληρώνουν τις απώλειες που έχουν στην περίοδο της εμμηνορρυσίας. Ι
ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΓΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ : 15 mg ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΙΑ: 12 mg
Κύριες πηγές σιδήρου στη διατροφή είναι: το κρέας, το ψωμί, τα προϊόντα δημητριακών, οι πατάτες. Οι ζωικές πηγές σιδήρου απορροφώνται πολύ καλύτερα, διότι ο σίδηρος είναι οργανικά συνδεδεμένος στην αιμοσφαιρίνη. Στα φυτά, ο σίδηρος είναι παρόν σε μια ανόργανη μορφή που απορροφάται σε πολύ μικρό βαθμό.
ΝΕΡΟ: 40 ml αν κιλό βάρος σώματος δηλ. μαθητής με 50 κιλά θα χρειαστεί 50Χ40=2000. Αφυδάτωση που ισοδυναμεί με 5% του σωματικού βάρους μειώνει την ικανότητα του οργανισμού για μυική προσπάθεια από 20% - 30%.
ΑΓΟΡΙ ΥΨΟΥΣ 1,50 ΠΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙ 2500 ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΑΥΤΕΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ: ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: 1500 (50-60%) ΛΙΠΗ: 500 (20-30%) ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ: 500 (10-20%)
ΠΡΩΙΝΟ: 18% δηλ. 450 θερ. ΜΕΣΗΜΕΡΙ:42% δηλ.1050 θερ. ΒΡΑΔΙΝΟ: 40% δηλ.1000 θερ.
ΚΟΡΙΤΣΙ ΥΨΟΥΣ 1,40 ΠΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙ 1800 ΘΕΡΜΙΔΕΣ ΑΥΤΕΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ: ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: 1080 (50-60%) ΛΙΠΗ: 360 (20-30%) ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ:360 (10-20%)
ΠΡΩΙΝΟ: 18% δηλ. 324 θερ. ΜΕΣΗΜΕΡΙ: 42% δηλ.756 θερ. ΒΡΑΔΙΝΟ : 40% δηλ.720 θερ.
ΟΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ 10-14 ΕΤΩΝ 1997 2008.
ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΦΑΓΗΤΟ;
ΠΟΣΑ ΠΟΤΗΡΙΑ ΓΑΛΑ ΠΙΝΕΙΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ;
ΠΟΣΑ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ ΠΙΝΕΙΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ;
ΠΟΣΕΣ ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ;
ΠΟΣΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ;
Ας δούμε στη συνέχεια, ποια φαγητά ή ποτά χρησιμοποιούν οι μαθητές μας, πανελλαδικά κατά τη διάρκεια της ημέρας εκτός από το γεύμα και το δείπνο.
ΜΑΘΗΤΕΣ: 1.ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ 2.ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ 3.ΦΡΟΥΤΑ 4.ΣΑΝΤΟΥΙΤΣ 5.ΧΥΜΟΙ 6.ΓΑΛΑ 7.ΚΡΟΥΑΣΑΝ 8.ΠΑΤΑΤΑΚΙΑ 9.ΜΠΙΣΚΟΤΑ
ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ: 1.ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ 2.ΧΥΜΟΙ 3.ΦΡΟΥΤΑ 4.ΣΑΝΤΟΥΙΤΣ 5.ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ 6.ΠΑΤΑΤΑΚΙΑ 7.ΝΕΡΟ 8.ΓΑΛΑ 9.ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ
Η ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ THN ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥΣ;
ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ: Η αιμοσφαιρίνη είναι μια ουσία στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει οξυγόνο. Αυξάνεται με όλα τα φρούτα. Επιδρά στη γλώσσα, μνήμη, συμπεριφορά και στο σχολικό βαθμό.
ΑΙΜΑΤΟΚΡΙΤΗΣ: Ποσοστιαία αναλογία ερυθρών αιμοσφαίριων στον συνολικό όγκο του αίματος. Αυξάνεται με όλα τα φρούτα. Επιδρά στη γλώσσα, μνήμη, προσοχή, κίνηση και συμπεριφορά.
ΣΙΔΗΡΟΣ: Απαραίτητος για τον σχηματισμό αιμοσφαιρίνης. Βρίσκεται στο συκώτι, κόκκινο κρέας, ξηροί καρποί, ψωμί, ρύζι και ζυμαρικά. Επιδρά στη νοητική ανάπτυξη και στη μνήμη
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α: Ωφελεί τα μαλλιά, το δέρμα και είναι σημαντική για το σχηματισμό των ιστών. Βρίσκεται στο συκώτι μοσχαριού, στα καρότα, αβγά, πεπόνια, πορτοκάλια και βερίκοκα. Επιδρά στη συμπεριφορά.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β12: Βοηθάει στην προστασία των αρτηρίων του εγκεφάλου. Βρίσκεται στα ζωικά προϊόντα. Επιδρά στις μαθησιακές επιδόσεις
ΑΣΒΕΣΤΙΟ: Συμβάλλει στη δημιουργία και προστασία οστών και δοντιών. Βρίσκεται στα γαλακτοκομικά. Επιδρά στη μνήμη.
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΧΑΝ ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ, ΦΡΟΥΤΩΝ, ΚΡΕΑΤΩΝ ΚΑΙ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΗ ΕΠΙΔΟΣΗ Eurostat septemper 2008
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: 2-3 φορές κρέας την εβδομάδα 1-2 φορές ψάρι την εβδομάδα 2 φορές όσπρια την εβδομάδα 4 γαλακτοκομικά την ημέρα (γάλα,γιαούρτι,τυρί) Θα προτιμάμε το γάλα και το γιαούρτι και μετά το σοκολατούχο γάλα και το τυρί γιατί αυτά τα δυο προϊόντα έχουν φώσφορο και αυτό μειώνει την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό. 4-5 φρούτα 3-4 λαχανικά
ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ; 82,9% ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ 15,3% ΥΠΕΡΒΑΡΟ 1,8% ΠΑΧΥΣΑΡΚΟ Eurostat märts 1997
ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Eurostat märts 1997
Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟ ΒΑΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ΚΑΤΑ 25.000 ΕΤΗΣΙΩΣ.
ΤΟ 1997 ΕΙΧΑΜΕ ΤΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΟ 2008 Η ΚΡΗΤΗ ΕΙΜΑΙ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΑ ΕΥΡΩΠΗΣ
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ: ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΕΠΤΑΝΗΣΑ ΝΗΣΙΑ Β/Α ΝΗΣΙΑ Ν/Α ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ
Το να μη τρως πολύ είναι υγεία Ιπποκράτης
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΜΟΝΗ ΣΑΣ... ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ: Berthold V. Koletzko (2008). Stoffwechselforschung, Wie Ernährung und Gene auf die Gesundheit wirken. München: Kösel. Schlau Kinder, Eurostar 1997-2008 Moggi, F. (2002) (Hrsg.), Doppeldiagnosen, Kommorbidität psychischer Störungen. Bern: Huber. Schmidt, L. (1997). Lernen geht durch den Magen, Wie Ernährung die geistige Leistungsfähigkeit unserer Kinder beeinflusst. Berlin: Springer. Schorr, A. (1990).Schlaue Kinder essen richtig, Fit für die Schule: Clevere Ernährung für gute Noten.Weinheim: Beltz. Wienberg, G. (2001). Die vergessene Mehrheit heute Teil I bis V. In: G. Wienberg, Driessen, M. (Hrsg.), Auf dem Weg zur vergessenen Mehrheit. Bonn: Psychiatrie- Verlag.