Ο Ρόλορ ηων Ινκπεηινών ζηεν Ομοιοζηαζία ηερ Γλςκόδερ

Ο Ρόλορ ηων Ινκπεηινών ζηεν Ομοιοζηαζία ηερ Γλςκόδερ Σηασρούλα Α. Πάζτοσ, MD, PhD Ειδικεσόμενη Ενδοκρινολόγος Νοζοκομείο «Ερσθρός Σηασρός» Γενικά Ωο «Φαηλόκελν ηεο Ηλθξεηίλεο» νξίδεηαη ε κεγαιύηεξε απάληεζε ζηελ έθθξηζε ηλζνπιίλεο πνπ αθνινπζεί ηελ πξόζιεςε γιπθόδεο από ην ζηόκα ζε ζύγθξηζε κε ηελ ελδνθιέβηα ρνξήγεζε ηζνδύλακεο πνζόηεηαο γιπθόδεο. Οη Ηλθξεηίλεο απνηεινύλ πεπηίδηα ηα νπνία απειεπζεξώλνληαη από ην έληεξν θαηά ηελ πέςε θπξίσο πδαηαλζξάθσλ αιιά θαη ιηπώλ. ηνλ άλζξσπν ηα ζεκαληηθόηεξα ηλθξεηηληθά πεπηίδηα είλαη ην Glucagon-Like-Peptide-1 (GLP-1) θαη ην Glucosedependent Insulinotropic Polypeptide (GIP), ηα νπνία ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηελ νκνηνζηαζία ηεο γιπθόδεο πξνάγνληαο θπξίσο ηε κεηαγεπκαηηθή πξόζιεςή ηεο ζηνπο πεξηθεξηθνύο ηζηνύο. Απηό επηηπγράλεηαη κε ηελ ηλζνπιηλόηξoπν δξάζε ηνπο (GLP 1 θαη GIP) αιιά θαη κε άιινπο κεραληζκνύο, όπσο ηελ αλαζηνιή ηεο έθθξηζεο ηεο γιπθαγόλεο (GLP-1), ηελ θαζπζηέξεζε ηεο γαζηξηθήο θέλσζεο (GLP-1) θαη ελδερνκέλσο κέζσ αύμεζεο ηεο πεξηθεξηθήο επαηζζεζίαο ζηελ ηλζνπιίλε (GLP 1 θαη GIP). Οη Ηλθξεηίλεο επζύλνληαη γηα ην 70% πεξίπνπ ηεο ζπλνιηθήο πνζόηεηαο ηλζνπιίλεο πνπ εθθξίλεηαη κεηά ηε ρνξήγεζε γιπθόδεο από ην ζηόκα. Σόζν ην GLP- 1 όζν θαη ην GIP έρνπλ κηθξό ρξόλν εκηδσήο (2 θαη 7 ιεπηά αληηζηνίρσο) θαη απνδνκνύληαη από ην έλδπκν DPP-4 (serine protease dipeptidylpeptidase-4). Έκκπιζε και Μεηαβολιζμόρ ηων Ινκπεηινών 1

Σν GLP-1 παξάγεηαη κεηά από ηζηηθή κεηα-κεηαθξαζηηθή επεμεξγαζία ηνπ γνλίδηνπ ηνπ πξνγιπθαγόλνπ πνπ εδξάδεηαη ζην καθξύ ζθέινο ηνπ ρξσκνζώκαηνο 2, ελώ ην γνλίδην γηα ην GIP έρεη εληνπηζηεί ζην καθξύ ζθέινο ηνπ ρξσκνζώκαηνο 17. Παξόιν πνπ θύηηαξα ηθαλά λα εθθξίλνπλ Ηλθξεηίλεο βξίζθνληαη δηάζπαξηα ζε νιόθιεξν ην ιεπηό έληεξν, ην GIP παξάγεηαη θπξίσο από ηα θύηηαξα Κ ζην δσδεθαδάθηπιν, ελώ ην GLP-1 εθθξίλεηαη θαηά θύξην ιόγν από ηα θύηηαξα L ζηνλ εηιεό. Ο κεραληζκόο ηεο εληεξηθήο ξύζκηζεο ηεο απειεπζέξσζεο Ηλθξεηηλώλ δελ είλαη απνιύησο ζαθήο. Τπνδνρείο G πξσηετλώλ πνπ αληηιακβάλνληαη ηα ρεκηθά ζπζηαηηθά ησλ ηξνθώλ (αλάινγνη κε απηνύο πνπ έρνπλ ηαπηνπνηεζεί ζηε γιώζζα) έρνπλ ζπλεληνπηζηεί ζην αλζξώπηλν δσδεθαδάθηπιν κε GLP-1. Οη πδαηάλζξαθεο θαη ηα ιίπε πνπ πεξηέρνληαη ζηε ιακβαλόκελε ηξνθή απνηεινύλ ηα πην ηζρπξά εξεζίζκαηα απειεπζέξσζεο ησλ Ηλθξεηηλώλ. Ζ έθθξηζε πξαγκαηνπνηείηαη κέζα ζε ιίγα ιεπηά από ηελ ιήςε ηνπ γεύκαηνο, ελώ ηα αξρηθά επίπεδα απνθαζίζηαληαη ζε πεξίπνπ ηξεηο ώξεο. Σν έλδπκν DPP-4, επίζεο γλσζηό σο CD26, κεηαβνιίδεη ηόζν ην GLP-1 (ρξόλνο εκηδσήο 2 ιεπηά) όζν θαη ην GIP (ρξόλνο εκηδσήο 7 ιεπηά) πξνο ηνπο κεηαβνιίηεο GLP-1 (9-36) θαη GIP (3-42) αληίζηνηρα. Ο κεηαβνιίηεο GLP-1 (9-36) κπνξεί λα παξακείλεη βηνινγηθά δξαζηηθόο (ρξόλνο εκηδσήο 5 ιεπηά), όρη όκσο θαη ν κεηαβνιίηεο GIP (3-42). Δπηπιένλ, έλα ζεκαληηθό πνζνζηό ηνπ θπθινθνξνύληνο GLP-1 κπνξεί λα ππνζηεί δηάζπαζε ζην θαξβνμπιηθό άθξν ηνπ από ηελ ελδνπεπηηδάζε 24.11 (ΝΔΡ- 24.11). Οη κεηαβνιίηεο ησλ Ηλθξεηηλώλ ηειηθώο απνβάιινληαη θπξίσο από ηνπο λεθξνύο. Υποδοσείρ GLP-1 και GIP Σα πεπηίδηα GLP-1 θαη GIP ζπλδένληαη κε ηνπο αληίζηνηρνπο G πξσηετληθνύο ππνδνρείο GLP-1R θαη GIPR πνπ αλεπξίζθνληαη θαηά θύξην ιόγν ζηα β θύηηαξα ηνπ 2

παγθξέαηνο θαη κεζνιαβνύλ ζηελ έθθξηζε ηλζνπιίλεο. Μεηά ηε ζύλδεζε ηνπ GLP-1, ην θύξην βηνρεκηθό κνλνπάηη πνπ ελεξγνπνηείηαη είλαη απηό ησλ camp - ΡΚΑ (Protein Kinase A), αλ θαη ζεσξείηαη όηη ζπκκεηέρεη ζε κηθξό βαζκό θαη έλα αλεμάξηεην ηεο ΡΚΑ κνλνπάηη. Παξόκνηα βηνρεκηθά κνλνπάηηα ελεξγνπνηνύληαη θαη κεηά ηε ζύλδεζε ηνπ GIP ζηνπο αληίζηνηρνπο ππνδνρείο. Δθηόο από ηα παγθξεαηηθά θύηηαξα, ν ππνδνρέαο GLP-1R εθθξάδεηαη επίζεο ζηελ θαξδηά, ζην θεληξηθό λεπξηθό ζύζηεκα, ζηνπο λεθξνύο, ζηνπο πλεύκνλεο, ζηελ ππόθπζε, ζην δέξκα, ζην νδώδεο γάγγιην ηνπ πλεπκνλνγαζηξηθνύ λεύξνπ θαη ζην γαζηξεληεξηθό ζσιήλα. Πξόζθαηεο κειέηεο έρνπλ θαηαδείμεη ππνδνρείο GLP-1R θαη ζε θαξθηληθά θύηηαξα ζπξενεηδνύο. Όζνλ αθνξά ηνλ ππνδνρέα GIPR έρεη απνδεηρζεί όηη κπνξεί λα είλαη παξώλ εθηόο από ηα θύηηαξα ηνπ παγθξέαηνο, ζην γαζηξεληεξηθό ζσιήλα, ζην ιηπώδε ηζηό, ζην θινηό ησλ επηλεθξηδίσλ, ζηελ ππόθπζε, ζηελ θαξδηά, ζηνπο όξρεηο, ζηα ελδνζειηαθά θύηηαξα, ζηα νζηά θαη ζην θεληξηθό λεπξηθό ζύζηεκα. Δπάζειρ ηων Ινκπεηινών Οη δξάζεηο ησλ πεπηηδίσλ GLP-1 θαη GIP είλαη παξόκνηεο ζηα β θύηηαξα ηνπ παγθξέαηνο, ελώ ζηα ππόινηπα θύηηαξα κπνξεί λα δηαθέξνπλ (Πίλαθαο 1). Οη Ηλθξεηίλεο κπνξνύλ δπλεηηθά λα δξνπλ ζε όζα θύηηαξα αλεπξίζθνληαη ππνδνρείο ηνπο. Δπί ηνπ παξόληνο, ζα αλαθεξζνύκε αλαιπηηθόηεξα ζηηο δξάζεηο πνπ αθνξνύλ ζηελ νκνηνζηαζία ηεο γιπθόδεο (ρήκα 1). Δράζεις ζηο Πάγκρεας Καη αξράο, πξνάγνπλ άκεζα ηελ εμαξηώκελε από ηε γιπθόδε έθθξηζε θαη βηνζύλζεζε ηεο ηλζνπιίλεο από ηα β θύηηαξα ηνπ παγθξέαηνο, ζπκβάιινληαο έηζη ζηε ξύζκηζε ησλ κεηαγεπκαηηθώλ επηπέδσλ γιπθόδεο. ε πεηξακαηηθά κνληέια βέβαηα απνδείρηεθε όηη ηόζν ην GLP-1 όζν θαη ην GIP 3

πξνάγνπλ επίζεο ηνλ πνιιαπιαζηαζκό θαη αλαζηέιινπλ ηελ απόπησζε ησλ β θπηηάξσλ. Σα απνηειέζκαηα απηά ππνζηεξίδνληαη θαη από κειέηεο παξέκβαζεο κε GLP-1 αγσληζηέο θαη αλαζηνιείο ηνπ DPP-4 ζε αζζελείο κε αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2. πγθεθξηκέλα, ζε κειέηεο πνπ ρνξεγήζεθε γηα κεξηθέο εβδνκάδεο ζεξαπεία κε ζαμαγιηπηίλε θαη βηιληαγιηπηίλε (αλαζηνιείο ηνπ DPP-4), παξαηεξήζεθε παξόκνηα αύμεζε ζηελ έθθξηζε ηλζνπιίλεο ηόζν κεηαγεπκαηηθά όζν θαη πξνγεπκαηηθά, εύξεκα πνπ κπνξεί λα εμεγεζεί από ηηο καθξνπξόζεζκεο επηδξάζεηο ησλ Ηλθξεηηλώλ ζηα β θύηηαξα. ε αληίζεζε κε ην GIP, ην GLP-1 αλαζηέιιεη επηπξόζζεηα θαη ηελ έθθξηζε ηόζν ηεο ζσκαηνζηαηίλεο όζν θαη ηεο γιπθαγόλεο. Ζ αλαζηνιή ηεο έθθξηζεο ηεο ζσκαηνζηαηίλεο γίλεηαη κε απεπζείαο δξάζε ζηα δ θύηηαξα ηνπ παγθξέαηνο. Σν βηνρεκηθό κνλνπάηη κε ην νπνίν αλαζηέιιεηαη ε απειεπζέξσζε ηεο γιπθαγόλεο από ηα α θύηηαξα είλαη ιηγόηεξν ζαθέο. Ζ ήπηα ππεξγιπθαηκία πνπ παξαηεξείηαη ζε GLP- 1R-/- πνληίθηα ππνζηεξίδεη ηε ζεκαζία ηνπ GLP-1 ζηελ επαγσγή ηεο αλαζηαιηηθήο δξάζεο επί ηεο έθθξηζεο ηεο γιπθαγόλεο. Δράζεις ζηο Γαζηρενηερικό Σύζηημα Σν GLP-1 επηβξαδύλεη ηε γαζηξηθή θέλσζε θαη αλαζηέιιεη ηελ έθθξηζε πεληαγαζηξίλεο θαζώο θαη ηελ έθθξηζε γαζηξηθνύ νμένο κεηά ηα γεύκαηα. Ζ επηβξάδπλζε ηεο γαζηξηθήο θέλσζεο είλαη κηα από ηηο ζεκαληηθόηεξεο νδνύο κέζσ ηεο νπνίαο νη αγσληζηέο GLP-1 ειέγρνπλ ηα κεηαγεπκαηηθά επίπεδα γιπθόδεο. Δπηπξόζζεηα, ε ζεκαληηθή βειηίσζε πνπ παξνπζηάδνπλ νη κεηαβνιηθέο παξάκεηξνη παρύζαξθσλ αζζελώλ ζε ζρεηηθά κηθξό ρξνληθό δηάζηεκα κεηά από βαξηαηξηθέο επεκβάζεηο νθείιεηαη θαηά θύξην ιόγν ζηελ αύμεζε ησλ ζπγθεληξώζεσλ ηνπ GLP-1. Δράζεις ζηο Νεσρικό Σύζηημα Τπνδνρείο GLP-1 εθθξάδνληαη ζηνλ ππνζάιακν, ζην ζάιακν, ζηνλ ηππόθακπν, θαη ζην εγθεθαιηθό ζηέιερνο. Δλώ ηα πεξηθεξηθό GLP-1 4

θαίλεηαη λα έρεη ηελ ηθαλόηεηα δηέιεπζεο ηνπ αηκαηνεγθεθαιηθνύ θξαγκνύ, επηπξόζζεηα GLP-1 ζεσξείηαη όηη παξάγεηαη επίζεο εληόο ηνπ θεληξηθνύ λεπξηθνύ ζπζηήκαηνο (ζπγθεθξηκέλα ζηνλ ππξήλα ηεο κνλήξνπο νδνύ ζην νπξαίν ηκήκα ηνπ εγθεθαιηθνύ ζηειέρνπο). Απηή ε κνξθή ηνπ GLP-1 ιεηηνπξγεί σο λεπξνδηαβηβαζηήο. Σν GLP-1 ζπκκεηέρεη ζηνλ έιεγρν ηεο πξόζιεςεο ηξνθήο, ζηε δηαδηθαζία επαγσγήο ηνπ αηζζήκαηνο θνξεζκνύ θαη έηζη ζηελ ελεξγεηαθή νκνηνζηαζία θαη ζηε ξύζκηζε ησλ επηπέδσλ ηεο γιπθόδεο. Οη δξάζεηο απηέο επηηπγράλνληαη κέζσ ηόζν ηνπ θεληξηθώο όζν θαη ηνπ πεξηθεξηθώο παξαγόκελνπ GLP-1. Δράζεις ζηο Λιπώδη Ιζηό Τπνδνρείο κόλν GIPR θαη όρη GLP-1R εθθξάδνληαη θαη ζην ιηπώδε ηζηό. Σν GIP εκπιέθεηαη ζηνλ κεηαβνιηζκό ησλ ιηπηδίσλ αιιά θαη ζηελ δηαδηθαζία ελεξγεηαθήο απνζήθεπζεο, αθνύ πξνάγεη θαηά βάζε ηε βηνζύλζεζε ιίπνπο. Έηζη, GIPR-/- πνληίθηα ζε δηαηξνθή πςειήο ζεξκηδηθήο αμίαο πνπ θπζηνινγηθά πξνάγεη ηελ παρπζαξθία θαίλεηαη λα παξνπζηάδνπλ ζπλνιηθά ειαηησκέλε κάδα ιηπνθπηηάξσλ αιιά παξάιιεια θαη δηαηαξαγκέλε αλνρή ζηε γιπθόδε. Γηαηαξαρή ζηελ αλνρή ηεο γιπθόδεο παξαηεξήζεθε θαη ζε πνληηθνύο κε θπζηνινγηθή έθθξαζε ηνπ ππνδνρέα GIPR, όηαλ ζε απηνύο ρνξεγήζεθε αληαγσληζηήο ηνπ GIP. Πξόζθαηεο κειέηεο έδεημαλ επίζεο όηη ηόζν GIPR-/- πνληίθηα ζε θαλνληθή δίαηηα όζν θαη πνληίθηα άγξηνπ ηύπνπ γηα ην γνλίδην ηνπ ππνδνρέα GIPR πνπ ηέζεθαλ ζε αγσγή κε αληαγσληζηή GIP παξνπζίαζαλ δηαηαξαρή αλνρήο γιπθόδεο. Δπηπξόζζεηα, ε καθξνρξόληα ρνξήγεζε ελόο αλαιόγνπ GIP αλέζηεηιε ηε δξαζηηθόηεηα ηεο ιηπνπξσηετληθήο ιηπάζεο θαη πξνήγαγε ηελ απώιεηα βάξνπο ηόζν ζε παρύζαξθα όζν θαη ιεπηόζσκα πνληίθηα. Ωζηόζν, επεηδή κέρξη ζήκεξα ε έξεπλα αθνξά κόλν δσηθά πεηξακαηηθά κνληέια, ρξεηάδνληαη πεξαηηέξσ κειέηεο γηα λα επηβεβαησζνύλ ηα απνηειέζκαηα. 5

Ινκπεηίνερ και ακσαπώδερ Διαβήηερ ηύπος 2 Ζ θπζηνινγηθή ζεκαζία ελόο ζπζηήκαηνο ζηε δηαηήξεζε ηεο νκνηνζηαζίαο ζηελ Ηαηξηθή, αιιά θαη γεληθόηεξα ζηελ Δπηζηήκε θαη ζηελ ίδηα ηε Εσή, θαηαδεηθλύεηαη ζαθώο θη από ηηο επηπηώζεηο πνπ πξνθαιεί ε δηαηαξαρή ή έιιεηςή ηνπ. ηνλ αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2 παξαηεξείηαη κεησκέλε απάληεζε ζην θαηλόκελν ηεο Ηλθξεηίλεο. Σν γεγνλόο απηό απνδίδεηαη ζε ειαηησκαηηθή έθθξηζε ηνπ GLP-1 από ηε κηα θαη αληίζηαζε ζηε δξάζε ηνπ GIP από ηελ άιιε. Οη ζπγθεληξώζεηο ηνπ GIP δηαηεξνύληαη ζηα θπζηνινγηθά επίπεδα ή είλαη αθόκε θαη απμεκέλεο, ελώ ε ηλθξεηηληθή επίδξαζε ηνπ GIP είλαη απνύζα, αθόκε θαη ζηηο πνιύ απμεκέλεο ζπγθεληξώζεηο. Αλ θαη ε παζνθπζηνινγηθή εξκελεία ηεο ειαηησκέλεο απάληεζεο ζην GIP είλαη αζαθήο, εθηηκάηαη όηη νθείιεηαη ζε δεπηεξνπαζή αλεπάξθεηα πνπ εδξάδεηαη ζην επίπεδν ηνπ ππνδνρέα ή ζε δηαηαξαρή ηεο ζεκαηνδόηεζεο κεηά ηε ζύλδεζε κε ηνλ ππνδνρέα. Όζνλ αθνξά ην GLP-1, ηα επίπεδα ζπγθέληξσζήο ηνπ είλαη ζπλνιηθά ειαηησκέλα ζηνλ αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2. ηε κεγαιύηεξε ζρεηηθή κειέηε πνπ εμέηαζε δηαθνξέο κεηαμύ αζζελώλ κε αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2 θαη θπζηνινγηθώλ καξηύξσλ, παξαηεξήζεθε ειαηησκέλε έθθξηζε GLP-1 θαηά 53% ζηνπο αζζελείο κεηά ηε ρνξήγεζε κεηθηνύ γεύκαηνο. Ωζηόζν, πξέπεη λα ζεκεησζεί όηη ππάξρνπλ θαη κειέηεο πνπ δελ αλέδεημαλ δηαθνξέο. Σα αληηθαηηθά απνηειέζκαηα κπνξνύλ λα εμεγεζνύλ από κηα πιεζώξα παξαγόλησλ. Γηα παξάδεηγκα, ε αλεπάξθεηα ηνπ GLP-1 επεξεάδεηαη από ηε δηάξθεηα ηνπ αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2, θαζώο επίζεο θαη από ηνλ Γείθηε Μάδαο ώκαηνο. Δπηπξόζζεηα, ηα επίπεδα ηνπ GLP-1 πνηθίιινπλ κεηαγεπκαηηθά αλάινγα κε ην είδνο ηνπ γεύκαηνο, ην ξπζκό ηεο γαζηξηθήο θέλσζεο θαη ηπρόλ ζπλππάξρνπζα ζεξαπεπηηθή αγσγή (γηα παξάδεηγκα ε 6

κεηθνξκίλε απμάλεη ηελ παξαγσγή GLP-1). Σν ζεκαληηθό πάλησο είλαη όηη ζηνλ αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2 ην GLP-1 δηαηεξεί ηε δξάζε ηνπ. Έηζη, ε ζεξαπεπηηθή πξνζέγγηζε ηνπ αθραξώδε Γηαβήηε ηύπνπ 2 πνπ βαζίδεηαη ζην θαηλόκελν ηεο Ηλθξεηίλεο έρεη αλαγθαζηηθά επηθεληξσζεί ζην GLP-1. Γεδνκέλνπ όηη απνδνκείηαη ηαρύηαηα από ην έλδπκν DPP-4, νη δύν ζρεηηθέο ζεξαπεπηηθέο θαηεγνξίεο πνπ δηαηίζεληαη ζήκεξα είλαη: 1) Σα αλζεθηηθά ζην DPP-4 αλάινγα ηνπ GLP-1 (Δμελαηίδε θαη Ληξαγινπηίδε), ηα νπνία ρνξεγνύληαη παξεληεξηθά θαη 2) Οη αλαζηνιείο ηνπ ελδύκνπ DPP-4 (DPP4 inhibitors, DPP4i) (ζηηαγιηπηίλε, ζαμαγιηπηίλε, βηιληαγιηπηίλε θαη ιηλαγιηπηίλε), νη νπνίνη ρνξεγνύληαη από ην ζηόκα. Οη βαζηδόκελεο ζην θαηλόκελν ηεο Ηλθξεηίλεο ζεξαπείεο έρνπλ πξνθαιέζεη ην θιηληθό θαη εξεπλεηηθό ελδηαθέξνλ γηαηί, εθηόο από ηε ζρεηηδόκελε κε ηε ρξήζε ηνπο απώιεηα βάξνπο (GLP-1 αγσληζηέο) θαη ηελ ειάρηζηε εκθάληζε ππνγιπθαηκίαο, πηζαλά αζθνύλ ζεηηθή δξάζε ηόζν ζηε βηνινγία ηνπ β θπηηάξνπ όζν θαη ζην θαξδηαγγεηαθό ζύζηεκα. Βέβαηα, παξακέλεη λα δηεπθξηληζηεί ε αζθάιεηα κεηά από ηε καθξνρξόληα ρνξήγεζή ηνπο. Ενδεικηική Βιβλιογπαθία 1. Baggio LL, Drucker DJ. Biology of incretins: GLP-1 and GIP. 2007 Gastroenterology 132:2131 2157. 2. Drucker DJ. The role of gut hormones in glucose homeostasis. 2007 J Clin Invest. 117:24-32. 3. Holst JJ, Vilsbøll T, Deacon CF. The incretin system and its role in type 2 diabetes mellitus. 2009 Mol Cell Endocrinol. 297:127-36. 4. Matikainen N, Bogl LH, Hakkarainen A, Lundbom J, Lundbom N, Kaprio J, Rissanen A, Holst JJ, Pietiläinen KH. GLP-1 responses are heritable and 7

blunted in acquired obesity with high liver fat and insulin resistance. 2013 Diabetes Care. 2013 [Epub ahead of print]. 5. Nauck MA, Vardarli I, Deacon CF, Holst JJ, Meier JJ. Secretion of glucagonlike peptide-1 (GLP-1) in type 2 diabetes: what is up, what is down? 2011 Diabetologia 54:10-8. 6. Phillips LK, Prins JB. Update on incretin hormones. 2011 Ann N Y Acad Sci. 1243:E55-74. 7. Thaler JP, Cummings DE. Minireview: Hormonal and metabolic mechanisms of diabetes remission after gastrointestinal surgery. 2009 Endocrinology 150:2518-25. 8. Wilding JP, Hardy K. Glucagon-like peptide-1 analogues for type 2 diabetes. 2011 BMJ 16:d410. 8

Πίνακαρ 1. Δπάζειρ ηων Ινκπεηινών Δπάζειρ GLP-1 GIP β κύηηαπα παγκπέαηορ α και δ κύηηαπα παγκπέαηορ Έθθξηζεο Ηλζνπιίλεο (Γιπθνδνεμαξηώκελε) Πνιιαπιαζηαζκνύ Απόπησζεο Γιπθαγόλεο (Γιπθνδνεμαξηώκελε) σκαηνζηαηίλεο Έθθξηζεο Ηλζνπιίλεο (Γιπθνδνεμαξηώκελε) Πνιιαπιαζηαζκνύ Απόπησζεο Γαζηπική Κένωζε Καζπζηέξεζε Όπεξε και ωμαηικό Βάπορ Νεςποπποζηαζία Καπδιαγγειακό ύζηεμα Οζηά Διάηησζε ηεο Όξεμεο Βειηίσζε.Β. Δλδείμεηο λεπξνπξνζηαηεπηηθήο δξάζεο ζε πξνθιηληθέο κειέηεο Βειηίσζε παξαγόλησλ Καξδηαγγεηαθνύ Κηλδύλνπ: ΑΠ, Ληπηδαηκηθό Πξνθίι, Γείθηεο Φιεγκνλήο Οζηηθήο ύλζεζεο Οζηηθήο Απνξξόθεζεο Δλδείμεηο λεπξνπξνζηαηεπηηθήο δξάζεο ζε πξνθιηληθέο κειέηεο Οζηηθήο ύλζεζεο Οζηηθήο Απνξξόθεζεο Λιπώδερ Ιζηόρ Ληπνγέλεζεο 9

σήμα 1. Ο πόλορ ηων Ινκπεηινών ζηεν Ομοιοζηαζία ηερ Γλςκόδερ *Πεγή: Drucker DJ. The role of gut hormones in glucose homeostasis. 2007 J Clin Invest. 117:24-32 10