ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ)ΚΑΡΚΙΝΟΥ) ))))))))))))ΤΟΥ)ΠΝΕΥΜΟΝΑ) )))))))))))))))))))))))))))))Ιωάννης)Δ.)Τσιμπουκέλης) ))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))Πνευμονολόγος))))))))))
Ο"καρκίνος"του"πνεύμονα"είναι"το"δεύτερο" σε"συχνότητα"νεόπλασμα"και"στα"δύο"φύλλα" ("μετά"τον"καρκίνο"του"μαστού"στις"γυναίκες" και"τον"καρκίνο"του"προστάτη"στους"άνδρες")" Ο"κυριότερος"προδιαθεσικός"παράγοντας" είναι"το"κάπνισμα."
Οι"βασικές"θεραπευτικές"δυνατότητες"είναι" "!!!!!!!!!!!1.!Η!χειρουργική!εξαίρεση!!!!!!!!!!!!2.!Η!χημειοθεραπεία!!!!!!!!!!!!!3.!Η!ακτινοθεραπεία! "
Το"είδος"της"αντιμετώπισης"θα"καθορισθεί" από"τρείς"παράγοντες":"" 1."Τον"ιστολογικό"τύπο" 2."Την"γενική"κατάσταση"του"ασθενούς" 3."Την"σταδιοποίηση"της"νόσου"
"""""""""""ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΣ"ΤΥΠΟΣ"!!!!Η!βασική!διάκριση!είναι!ανάμεσα!σε! ))))))))))))μικροκυτταρικό)(sclc)))))και! ))))ΜΗ)μικροκυτταρικό)()NSCLC))!τύπο!!!!Ο!λόγος!είναι!ότι!ο!SCLC!είναι!τόσο!!!!επιθετικός!καρκίνος!που!στη!φάση!της!!!!διάγνωσης!θεωρείται!ήδη!γενικευμένη!!!!!νόσος!που!δεν!επιδέχεται!χειρουργικής!!!!αντιμετώπισης!!!!
""""""""""""""""""ΓΕΝΙΚΗ"ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ"!!!Επάρκεια!της!αναπνευστικής!και!!!!!καρδιακής!λειτουργίας!!!!(!επιβαρυμένοι!καπνιστές!)!!!!αλλά!και!!ηπατικής!και!νεφρικής!!!!λειτουργίας!(!τοξικότητα!!των!!!!χημειοθεραπευτικών!φαρμάκων!)!
""""""""ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ""NSCLC"!!!!!!!!!!!!Διεθνές!σύστημα!!!!TNM!!!!!!!T!!!(Primary!tumor)!Πρωτοπαθής!όγκος!!!N!!(Regional!notes!)!Επιχώριοι!λεμφαδένες!! M!!(distant!!metastasis!)!!Απομ.!μεταστάσεις!!
"""""ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ"ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗΣ" " Από!την!πρώτη!δημοσιευμένη!σταδιοποίηση!!το!1968!μέχρι!το!2009!που!φτάσαμε!στην!7 η!!αναθεώρηση!,!διάφορα!διαγνωστικά!μέσα! (!CT,!MRI,!echo,!scanning!και!οι!βελτιώσεις!!τους!βοήθησαν!στην!καλύτερη!κατανόηση!!και!συμπεριφορά!των!νεοπλασμάτων!.!
Η!!CThr,!η!μεσοθωρακοσκόπηση!και!η!PET! έδωσαν!!νέα!στοιχεία!!στην!χαρτογράφηση! και!προσβολή!των!λεμφαδένων!αλλά!και! στην!ανίχνευση!των!μεταστάσεων.! Τα!νέα!δεδομένα!οδήγησαν!σε!πλέον! χρήσιμες!τροποποιήσεις!της!σταδιοποίησης! με!αποτέλεσμα!σωστότερη!θεραπευτική! προσέγγιση!αλλά!και!πρόγνωση.!
Οι!περισσότερες!τροποποιήσεις!της! αναθεώρησης!του!2009!αφορούν!!τους! παράγοντες!!t!(!tumor!)!και!!m!(metastasis)! Ιδιαίτερο!!ρόλο!στην!πρόγνωση!παίζει!το! μέγεθος!του!όγκου!και!η!διάγνωσή!του!πρίν! την!εμφάνιση!λεμφαδενικών!μεταστάσεων.!
Ετσι!και!οι!νομισματοειδείς!σκιάσεις!των! πνευμόνων!,ανεξαρτήτως!μεγέθους,! προτείνεται!να!υπόκεινται!σε!επιθετική! διερεύνηση!(!με!ανοιχτή!βιοψία,!vats! η!τμηματεκτομή)!εγκαταλείποντας!την! πολιτική!της!αναμονής!και!περιοδικής! παρακολούθησης!με!ct!θώρακος.!
Πρώιμη"εντόπιση"με"Ν0"και"Μ0" )Μέγεθος)όγκου) ))))Πενταετής) )))))επιβίωση) <!2!cm!!!!!!!77%! >!2!cm!και!<!3!cm!!!!!!!71%! >!3!cm!και!<!5!cm!!!!!!!58%! >!5!cm!και!<!7!cm!!!!!!!49%! >!7!cm!!!!!!!35%!
Η"σημασία"της"προσβολής"των"λεμφαδένων""""" ανεξάρτητα"από"το"μέγεθος"του"t"και"με""m0"" )Παράμετρος)Ν) ))Πενταετής)))) )))επιβίωση)!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!n0!!!!!!!56%!!!!!!!!!!!!!!n1!!!!!!!38%!!!!!!!!!!!!!!n2!!!!!!!22%!!!!!!!!!!!!!!!!n3!!!!!!!!!6%!
))Στάδιο) )))TNM)6 η ))()2002))) )))TNM))7 η ))()2009))) )))IA)!!!!!!T1N0M0!!!!T1a,b!N0M0!!!!IB)!!!!!!T2N0M0!!!!!!T2a)N0M0! ))IIA)!!!!!!T1N1M0!!!!T1a,b,2a,N1M0!!!!!T2b)N0M0! ))IIB) )IIIA) )IIIB)!!!!!!T2N1M0!!!!!!!T3N0M0! )))))))T3N1M0!!!!!!!!T1w3N2M0!!!!)!!!!!!!T4N0w3M0!!!!!!!!T1w4N3M0! ))))T2b)N1M0!!!!!!T3N0M0) ))))))))))))))+) )))))T4N0M0)!!!!!T4N2M0! ))))))T1w4N3M0! )))IV)!!Κάθε!T,!N,!M1!!!!!!!Κάθε!T,!N,!M1a,b!
"""""""Παράγων""T""("tumor")" Τ0) Δεν!υπάρχει!μαρτυρία! πρωτοπαθούς!όγκου! Τ1! Ογκος!<3!cm!που!περιορίw! ζεται!εντός!του!πνευμονικού! παρεγχύματος!ή!εντός!των! ορίων!του!σπλαχνικού! υπεζωκότα!χωρίς! βρογχοσκοπική!μαρτυρία! διήθησης!εγγύτερου!λοβαίου! βρόγχου!
""""""""""""""""Τροποποίηση" T1a) Όγκος!!<!2!cm! T1b!!!!!!!Όγκος! >!2!cm!αλλά!<!3!cm!
T2) Ογκος!>!3!cm!αλλά!<!7!cm! με!ένα!από!τα!ακόλουθα:! wπροσβολή!του!στελεχιαίου! βρόγχου!σε!απόσταση!>!2! cm! από!την!τρόπιδα.! w Διήθηση!του!περισπλάχνιου! πέταλου!του!υπεζωκότα.! w Συνοδεύεται!από!ΑΤΛ!ή) αποφρακτική!πνευμονίτιδα! που!επεκτείνεται!μέχρι!την! πύλη!(όχι!όλο!τον!πνεύμονα)!
""""""""""""""""Τροποποίηση" T2a)!!!!!!!!!Ογκος!!>3!cm!αλλά!<!5!cm! T2b)!!!!!!!!!!!!!Ογκος! >!5!cm!αλλά!<!7!cm!
T3) wογκος!>!7!cm!ή!οποιουδήποτε! μεγέθους!που!διηθεί!άμεσα! το!θωρακικό!τοίχωμα!ή!το! διάφραγμα!ή!τον!υπεζωκότα! του!μεσοθωρακίου!ή!το! τοιχωματικό!περικάρδιο! wογκος!σε!απόσταση!<!2!cm! από!την!τρόπιδα!χωρίς!να!την! έχει!διηθήσει.! w Συνοδεύεται!από!ΑΤΛ!όλου! του!πνεύμονα!ή!κακοήθη! δορυφορικά!οζίδια!στον!ίδιο! λοβό!με!την!βλάβη!
Τ4)!Ογκος!οποιουδήποτε! μεγέθους!που!διηθεί!ένα! από!τα!εξής!όργανα:! wμεσοθωράκιοw!καρδιά! w Οισοφάγο! w Σώματα!σπονδύλων! w Τρόπιδα! w Δορυφορικά!οζίδια!σε! διαφορετικούς!! ομόπλευρους!λοβούς!
"""""""""Παράγων""N"("notes")" N0) Δεν!υπάρχουν!! επιχώριοι!λεμφαδένες! N1) Μετάσταση!σε!περιβρογχικούς! λεμφαδένες!ομοπλεύρως!! ))ή!πυλαίους!λεμφαδένες!! ομοπλεύρως!και!ενδοπνευμοw! νικούς!λεμφαδενες!από!! άμεση!επέκταση!του!όγκου!
N2) Μετάσταση!σε! λεμφαδένες!του! μεσοθωρακίου!! ομοπλεύρως!!ή)!σε!λεμφαδένες!!της!τρόπιδας!
N3) Μετάσταση!σε!ετερόw! πλευρους!λεμφαδένες! του!μεσοθωρακίου,! ετερόπλευρους!! πυλαίους,ετερόπλευρους! ή!ομόπλευρους! σκαληνούς!ή) υπερκλείδιους!
"""""παράγων""m"("metastasis")" M0) Δεν!υπάρχουν! μεταστάσεις! M1a) Παρουσία!κακοήθων! όζων!στον!ετερόπλευρο! πνεύμονα!και!διακριτών! υπεζωκοτικών!!!!! εμφυτεύσεων!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ή!παρουσία!κακοήθους! υπεζωκοτικής!συλλογής!
M1b) Απομεμακρυσμένη! Μετάσταση!! w Ηπαρ! w Οστά! w Εγκέφαλος! w Επινεφρίδια!
""""""""ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ" ))))))))))Στάδιο))Ι) )))))))Υποστάδιο))ΙΑ)!!Όγκος!<!2!cm!!(!T1a!)!!ή!!!!!!!όγκος!>2!cm!αλλά!<!3!cm! (T1b!)!!!!!χωρίς!λεμφαδενικές!!!!!μεταστάσεις!(!N0!)!
))))))))Στάδιο)Ι) )))))Υποστάδιο)ΙB)!Όγκος!>!3!cm!αλλά!<5!cm!!!(!T2a!)!με!(!N0!)!
))))))Στάδιο)ΙΙ) ))Υποστάδιο)ΙΙΑ) Όγκος!<!5!cm!(T1a,b!!&!T2a!)!!με!διήθηση!ενδοπνευμονικών!!ή!πυλαίων!λεμφαδένων!(!N1!)!!ή!όγκοι!>!5cm!αλλά!<!7cm!!(!Τ2b!)!με!N0!
))))))Στάδιο)ΙΙ) ))Υποστάδιο)ΙΙΑ) Όγκος!<!5!cm!(T1a,b!!&!T2a!)!!με!διήθηση!ενδοπνευμονικών!!ή!πυλαίων!λεμφαδένων!(!N1!)!!ή!όγκοι!>!5cm!αλλά!<!7cm!!(!Τ2b!)!με!N0!
)))))Στάδιο)ΙΙ) ))Υποστάδιο)ΙΙΒ) Όγκος!>!5!cm!αλλά!<!7cm!!!(!Τ2b!)!με!N1!!ή!!!Τ3!όγκος!!με!Ν0!
T3) wογκος!>!7!cm!ή!οποιουδήποτε! μεγέθους!που!διηθεί!άμεσα! το!θωρακικό!τοίχωμα!ή!το! διάφραγμα!ή!τον!υπεζωκότα! του!μεσοθωρακίου!ή!το! τοιχωματικό!περικάρδιο! wογκος!σε!απόσταση!<!2!cm! από!την!τρόπιδα!χωρίς!να!την! έχει!διηθήσει.! w Συνοδεύεται!από!ΑΤΛ!όλου! του!πνεύμονα!ή)κακοήθη! δορυφορικά!οζίδια!στον!ίδιο! λοβό!με!την!βλάβη!
))))Στάδιο)ΙΙΙ) Υποστάδιο)ΙΙΙΑ)!Όγκος!!Τ1w3!με!διήθηση! ομόπλευρων!!μεσοθωρακικών! λεμφαδένων!(!ν2!)!!!!!!ή) όγκος!τ3!με!ν1!!!!!!!!!!!!ή) ογκος!τ4!με!!ν0!ή!ν1!
))))Στάδιο)ΙΙΙ) Υποστάδιο)ΙΙΙΑ)!Όγκος!!Τ1w3!με!διήθηση! ομόπλευρων!!μεσοθωρακικών! λεμφαδένων!(!ν2!)!!!!!!ή) όγκος!τ3!με!ν1!!!!!!!!!!!!ή) ογκος!τ4!με!!ν0!ή!ν1!
)))Στάδιο)ΙΙΙ) Υποστάδιο)ΙΙΙΒ) Όγκος!Τ4!με!Ν2!!!ή! οποιουδήποτε!σταδίου!t!όγκος! με!μεταστάσεις!στους!ετερόw! πλευρους!μεσοθωρακικούς!ή) πυλαίους!λεμφαδένες!ή) μεταστάσεις!στους! ομόπλευρους!!! ή!ετερόπλευρους!υπερκλείδιους! ή!σκαληνούς!λεμφαδένες!(!ν3!)!
Τ4)!Ογκος!οποιουδήποτε! μεγέθους!που!διηθεί!ένα! από!τα!εξής!όργανα:! wμεσοθωράκιοw!καρδιά! w Οισοφάγο! w Σώματα!σπονδύλων! w Τρόπιδα! w Παλίνδρομο!λαρυγγικό! w Δορυφορικά!οζίδια!σε! διαφορετικούς!! ομόπλευρους!λοβούς!
))))))Στάδιο))IV) Όγκοι!οποιουδήποτε!σταδίου!!T!και!Ν!με!μετάσταση!σε! κάποιο!λοβό!του!άλλου!πνεύμονα! ή!με!μεταστατικά!οζίδια!στον! υπεζωκότα!ή!πλευριτική!συλλογή! με!θετική!κυτταρολογική!!εξέταση! (υποστάδιο!μ1a!))ή!με!! απομεμακρυσμένες!μεταστάσεις! (!Υποστάδιο!Μ1b!)!
))))))Στάδιο))IV) Όγκοι!οποιουδήποτε!σταδίου!!T!και!Ν!με!μετάσταση!σε! κάποιο!λοβό!του!άλλου! πνεύμονα! ή!με!μεταστατικά!οζίδια!στον! υπεζωκότα!ή!πλευριτική! συλλογή! με!θετική!κυτταρολογική!! εξέταση!(υποστάδιο!μ1a!))ή!με!! απομεμακρυσμένες!μεταστάσεις!
""""""""Σταδιοποίηση""SCLC" )))cπεριορισμένος))sclc)!!(!όγκος!στη!μία!πλευρά!του!θώρακα!)!! ))))c)εκτεταμένος))sclc)!!(!όγκος!και!στις!δύο!πλευρές!του!θώρακα!!!!ή!με!εντόπιση!και!σε!άλλα!όργανα!του!!!!σώματος!)!
!!!Το!4%!του!SCLC!παρουσιάζεται!με!την!!!!μορφή!μονήρους!πνευμονικού!όζου!που!!!!!αντιστοιχεί!!στο!στάδιο!T1N0!!!!!!!!!!!!!!!!!Χειρουργήσιμο!!?!
!Η!σταδιοποίηση!του!NSCLC!!με!το!TNM! αντανακλά!μόνο!την!εντόπιση!της!νόσου.!!θα!ήταν!πολύ!χρήσιμο!να!εκτιμούμε!και!!την!βιολογική!συμπεριφορά!του!όγκου.!!η!ταχύτητα!ανάπτυξής!του,!το!!πρότυπο! διασποράς!του!και!η!συμπεριφορά!του!σε! μοριακόwκυτταρικό!επίπεδο!θα!έδιναν! πολύτιμες!πληροφορίες!στην!εξέλιξη!! της!νόσου.!
Οι!καρκινικοί!δείκτες!όπως!η!CYFRA!21w1,! η!nse!και!το!tpa!!θα!μας!δώσουν! xρήσιμες!πληροφορίες!για!την!πορεία!!της!! vόσου.! Ακόμη!περισσότερο!η!αξιοποίηση!του!! γονιδίου!limd1!διαγνωστικά!μπορεί!να!δώσει! άλλη!έννοια!στον!όρο!σταδιοποίηση!!!!!στο!μέλλον.!
!Η!σταδιοποίηση!και!η!αντιμετώπιση!του!!!καρκίνου!του!πνεύμονα!αποτελούν!!!αλληλένδετες!έννοιες.!!Η!καλύτερη!και!ακριβέστερη!!σταδιοποίηση!!προσβλέπει!στην!καλύτερη!θεραπεία!και!!επιβίωση!των!ασθενών.!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!Ευχαριστώ!!!!!!!!!για!την!προσοχή!σας!