10 ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ, ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ Α.Μ.Ε, ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ Α.Μ.Ε ΑΠΟ ΑΤΥΧΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΚΡΗΞΕΙΣ ΕΜΠΛΟΚΗΣ ΕΚΡΗΚΤΙΚΩΝ ΥΛΩΝ (Ε.Υ) ΕΞΑΕΤΙΑΣ ΙΟΥΛ. 1997- ΙΟΥΛ. 2003 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ. ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΣΧΟΛΙΑ. Ν. ΠΑΠΑ ΙΟΝΥΣΙΟΥ ΜΜΜ ΕΜΠ ΝΤΗΣ ΑΣΦ.ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΥΡ-ΚΑΛ Α.Ε ΣΥΜΒ.ΑΣΦ.ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Α. ΓΕΝΙΚΑ- ΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ 1. Από τα 106 επίσηµα γνωστά παγκοσµίως ατυχήµατα στην εξαετία 07/1997-07/2003 από ατυχηµατικές εκρήξεις µε εµπλοκή Ε.Υ. µε ή χωρίς θύµατα, µε ή χωρίς σοβαρές καταστροφές, µέσα ή έξω από εργοστάσια ή αποθηκευτικούς χώρους εξαιρουµένων των χώρων χρήσης τους, µε συνολικά 201 απώλειες και πάνω από 3288 σοβαρά ή ελαφρά τραυµατίες, αποµονώθηκαν από τον εισηγητή: 1.1 Έξι (6) Ατυχήµατα Μεγάλης Έκτασης (Α.Μ.Ε) 1.2 Πέντε (5) ατυχήµατα καταστροφικά, δηλαδή ατυχήµατα πολυµετοχικά µε πολλά θύµατα και ζηµιές που υπό συνθήκες θα µπορούσαν να είναι Α.Μ.Ε ή είναι Α.Μ.Ε χωρίς να είναι καταφανές λόγω µη επαρκούς πληροφόρησης από τον παραγωγό ή/και τις Αρχές της χώρας. 1.3 Τέσσερα (4) ατυχήµατα χωρίς ή, αναλογικά µε την έκρηξη, ολίγα θύµατα και ζηµιές, που υπό συνθήκες θα µπορούσαν να είναι Α.Μ.Ε ή είναι χωρίς να είναι καταφανές, λόγω µη επαρκούς πληροφόρησης από τον παραγωγό ή/και τις Αρχές της χώρας. 2 Στα πιο πάνω ατυχήµατα, ο εισηγητής εντάσσει ως Α.Μ.Ε και οδικά ατυχήµατα µεταφοράς επικίνδυνων ουσιών, στη συγκεκριµένη περίπτωση Ε.Υ, τα οποία εκτός από την σύνδεση τους µε τη συνεχιζόµενη µετά την παραγωγή και αποθήκευση τους δραστηριότητα της µεταφοράς µε ευθύνη του παραγωγού ή/και του αντιπροσώπου του ή/και του χρήστη, έχουν εξ ίσων καταστροφικά αποτελέσµατα. Συγκεκριµένα µάλιστα από τα 53 επίσηµα γνωστά παγκόσµια Ο ΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ µεταφοράς Ε.Υ. από το 1956 µέχρι και 07/2003 στα οδικά δίκτυα των χωρών (εκτός χώρων του χρήστη) µε πάνω από 723 απώλειες και 590 σοβαρά και ελαφρά τραυµατίες πέραν των ζηµιών, συµµετέχουν: Στην οµάδα 1.1 δύο (2) Στην οµάδα 1.2 ένα (1) Στην οµάδα 1.3 τρία (3)
11 Ας σηµειωθεί ότι το σοβαρότερο οδικό Α.Μ.Ε συνέβη στη ΚΟΛΟΜΒΙΑ, το 1956 µε ~1500 απώλειες, άγνωστο αριθµό σοβαρά ή ελαφρά τραυµατιών και άγνωστες λοιπές επιπτώσεις, οφειλόµενο πιθανώς σε Sabotage σε κοµβόι 8 σταθµευµένων σε χώρο parking αυτοκινήτων φορτωµένων µε εµπορικά εκρηκτικά (δυναµίτες) Το σοβαρότερο από τα σχετικά πρόσφατα (1991) συνέβη στη ΤΑΥΛΑΝ Η (127 απώλειες, 98 σοβαρά ή ελαφρά τραυµατίες, καταστροφές σε αποστάσεις πάνω από 1 Κm από έκρηξη φορτίου εµπορικών εκρηκτικών και καψυλλίων 1 ώρα και 15 από την ανατροπή του σε διαδικασία περισυλλογής του φορτίου. 3. Στην ονοµασία εκρηκτικές ύλες (Ε.Υ) εντάσσονται για λόγους συντοµίας εκτός των καθαρά Ε.Υ (εµπορικών ή στρατιωτικών) και των τυχόν µιγµάτων τους, οι µηχανισµοί πυροδότησης Ε.Υ (π.χ. καψύλλια ), οξυγονοδοτικές ύλες για τη παραγωγή Ε.Υ ή/και πυροτεχνουργικών µιγµάτων, πυροτεχνουργικά µίγµατα ή/και πυροτεχνήµατα, οξυγονοδοτικά υλικά που εκτός της χρήσης τους όπως πιο πάνω χρησιµοποιούνται και για λιπάσµατα. 4. Βασική πηγή πληροφόρησης του εισηγητή µε τη µορφή λήψης εκτεταµένων ή όχι αναφορών των ατυχηµατικών εκρήξεων από παραγωγούς ή/και έγκυρη πληροφόρηση από ΜΜΕ, είναι η SAFEX INTERNATIONAL, οργανισµός µη κερδοσκοπικός για την ανταλλαγή εµπειριών και πληροφόρησης στη Βιοµηχανία Ε.Υ ή/και πυροµαχικών παγκόσµια, στην οποία εκπροσωπεί την Εταιρεία στη Μονάδα Ασφάλειας Εργασίας της οποίας προίσταται. Μια δεύτερη βασική πηγή πληροφόρησης είναι ιεθνή Συνέδρια που πραγµατοποιούν οι παραγωγοί Ε.Υ και τα αντίστοιχα Πρακτικά των Συνεδρίων όπως και η υπάρχουσα Βιβλιογραφία. 5. Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται όλα τα επιλεγµένα από τον εισηγητή ατυχήµατα 1.1, 1.2, 1.3 συντοµευµένα µε όλες τις βασικές πληροφορίες σε στήλες ώστε να υπάρχει η ευχέρεια σύντοµης ενηµέρωσης και σύγκρισης. Στις στήλες παρέχεται η πιο κάτω πληροφόρηση: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΑ όπου συνέβη. εν αναφέρεται πόλη ή περιοχή εκτός δύο πολύ γνωστών Β.Α.Μ.Ε και από τα ΜΜΕ (ΤΟΛΟΥΖΗ-ΓΑΛΛΙΑ και ENCHEDE-ΟΛΛΑΝ ΙΑ). εν αναφέρεται επίσης όνοµα Επιχείρησης ΧΩΡΟΣ ΕΚΡΗΞΗΣ: -ΣΥΝΕΡΓΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, είναι ο χώρος του Εργοστασίου όπου γίνεται η παραγωγική διαδικασία.
12 -Ο ΙΚΟ ΙΚΤΥΟ ΕΚΤΟΣ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ -Ο ΙΚΟ ΙΚΤΥΟ ΕΝΤΟΣ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ -ΚΛΕΙΣΤΗ ΑΠΟΘΗΚΗ, είναι η αποθήκη των Ε.Υ ή συγκρότηµα αποθηκών αδειοδοτηµένο ή όχι. -ΑΝΟΙΚΤΟΣ ΧΩΡΟΣ Αποθήκευσης είναι ανοικτό υπόστεγο µικρού χρόνου αποθήκευσης ή/και εντελώς ανοικτός χώρος. ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΕΚΡΗΚΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ, όπως διευκρινίζεται στη παρ.3 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΥΛΙΚΕΣ ΖΗΜΙΕΣ, όπου και όσες έχουν αναφερθεί. ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΡΑΣΗΣ ΩΣΤΙΚΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ, όπου, δυστυχώς, οι αναφορές είναι ελάχιστες. Περιέχονται εδώ αναφερθείσες διαστάσεις κρατήρων στην εστία της έκρηξης που δίνουν και κάποιο µέτρο των επιπτώσεων για άτοµα έµπειρα σε εκρήξεις Ε.Υ, µαζί µε τη: ΠΤΩΣΗ ΑΝΑΒΛΗΜΑΤΩΝ, όπου έχει αναφερθεί ή αν υπάρχει. ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΝΑΣΧΕΣΗΣ ΜΕΤΑ ΟΣΗΣ ΩΣΤΙΚΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ, όπως αναχώµατα, κτίρια κατασκευασµένα µέσα σε εκσκαφές σε βράχο, ανθεκτικοί θώρακες beton ή ενδιάµεσες αντίστοιχες κατασκευές ανάσχεσης µε αντοχή ανάλογη µε τη µέγιστη επιτρεπόµενη ποσότητα Ε.Υ στο παραγωγικό συνεργείο ή αποθήκη. Κατασκευές πρόληψης ΕΚΤΟΞΕΥΣΗΣ ΑΝΑΒΛΗΜΑΤΩΝ, µε την έννοια ελαφρών κτιριακών κατασκευών που διαλύονται εύκολα µη επιτρέποντας εκτόξευση τους, ειδικά ογκωδών, µηδενίζοντας ή ελαττώνοντας τον κίνδυνο σε πολύ χαµηλό βαθµό. ΑΙΤΙΕΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ-ΣΧΟΛΙΑ: -ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΙΕΡΕΥΝΗΣΕΩΝ από διερευνητές που εστάλησαν από τις Αρχές της χώρας ή διερευνητές εµπειρογνώµονες των Επιχειρήσεων. -ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ αναφερόµενες σαν πιθανές από τους όπως πιο πάνω διερευνητές -ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΙΣΗΓΗΤΗ, είναι αυτές που πηγάζουν από πληροφορίες περιεχόµενες στις αναφορές των ατυχηµάτων τις οποίες αξιοποιεί ο εισηγητής σύµφωνα µε τη δική του γνώση και εµπειρία. -ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΙΣΗΓΗΤΗ, είναι αυτές που πιθανολογούνται από τον εισηγητή µε βάση πληροφορίες των αναφορών ή ευρηµάτων σύµφωνα µε τη δική
13 τους γνώµη και εµπειρία.-α ΥΝΑΜΙΑ ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ, έστω και πιθανών, λόγω έλλειψης ανεκτής πληροφόρησης από τους παραγωγούς ή τα ΜΜΕ. 6. Είναι κατανοητό από τη µελέτη των πινάκων ότι εκτός ορισµένων περιπτώσεων τα αναφερόµενα στοιχεία δεν καλύπτουν όλη τη κλίµακα της απαιτούµενης πληροφόρησης ώστε να είναι δυνατή η εξέταση τους για πληρέστερα συµπεράσµατα. Παρ όλα αυτά και µε τα παρατηθέµενα στοιχεία δίνεται η ευκαιρία εξαγωγής βασικών συγκεντρωτικών συµπερασµάτων, πολύ χρησίµων στα µαθήµατα πρόληψης και µάλιστα επιβεβαιωτικά των θεωρητικά δυνατών αιτιών πρόκλησης ατυχηµατικών εκρήξεων και ειδικά Α.Μ.Ε. 7. Θεωρείται απαραίτητο να δοθεί και η πιο κάτω πληροφόρηση: 7.1 Συνολικά θύµατα των 106 γνωστών : απώλειες 201, τραυµατίες. > 3288 ατυχηµάτων της 6ετίας 7.2 Συνολικά θύµατα στα 6 Α.Μ.Ε : απώλειες 120, τραυµατίες. > 3221 7.3 Συνολικά θύµατα στα 5 καταστροφικά : απώλειες 58, τραυµατίες. 30 παρ ολίγον Α.Μ.Ε. 7.4 Συνολικά θύµατα στα 4 παρ ολίγον Α.Μ.Ε : απώλειες 2, τραυµατίες. 3 ΣΥΝΟΛΙΚΑ: - Τα 15 πιο πάνω ατυχήµατα (7.2, 7.3, 7.4) αποτελούν το ~14% των αναφερθέντων στην 6ετία. - Τα 6 Α.Μ.Ε είχαν το ~60% των απωλειών και 98% των τραυµατιών των αναφερθέντων στην 6ετία - Τα 11 Α.Μ.Ε + καταστροφικά παρ ολίγον Α.Μ.Ε είχαν το 89% των απωλειών και το αι99% των τραυµατιών των αναφερθέντων στην 6ετία. Β. ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Ακολουθούν οι πιο κάτω πίνακες ατυχηµάτων: ΑΝΑΦΕΡΘΕΝΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΜΕ ΕΚΡΗΚΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ (ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΚΑΙ Ο ΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ): ΙΟΥΛ. 1997-ΙΟΥΛ. 2003 (σελίδες 3) ΑΝΑΦΕΡΘΕΝΤΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕ ΕΚΡΗΚΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ, ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ : ΙΟΥΛ 1997-ΙΟΥΛ 2003 (σελίδες 2)
14 ΑΝΑΦΕΡΘΕΝΤΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕ ΕΚΡΗΚΤΙΚΕΣ ΥΛΕΣ, ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ: ΙΟΥΛ 1997- ΙΟΥΛ 2003 (σελίδες 1) Γ. ΣΧΟΛΙΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: εν σηµαίνει ότι µε τα παρατιθέµενα πιο κάτω συγκεντρωτικά συµπεράσµατα που αφορούν µόνο τα αίτια που προκάλεσαν τα ατυχήµατα της εισήγησης, όπου υπάρχουν, εξαντλούµε όλες τις πιθανές αιτίες που µπορούν άµεσα ή/και σαν ακολουθία να δηµιουργήσουν τις προϋποθέσεις κινδύνου ατυχηµατικής έκρηξης, πιθανού Α.Μ.Ε ή Α.Μ.Ε. Σε γενικές γραµµές η πρόληψη της ατυχηµατικής έκρηξης και των συνεπειών της διασφαλίζεται µε: Τη διαρκή µελέτη βιβλιογραφίας για Ε.Υ και ειδικά της νέας από όλους τους εµπλεκόµενους άµεσα ή έµµεσα (επιστηµονικό προσωπικό των Επιχειρήσεων, των Ελεγκτικών Αρχών, των Αρχών Επέµβασης) και µεταφορά της γνώσης σε εργαζόµενους και λοιπό προσωπικό µε διαρκή εκπαίδευση. Τη σωστή εµπειρία που προκύπτει από τη µακροχρόνια ενασχόληση µε τις Ε.Υ (παραγωγή, φόρτωση-µεταφορά, αποθήκευση, χρήση εµπορικών ή/και στρατιωτικών Ε.Υ). Η σωστή εµπειρία δίνει τη δυνατότητα σε καταρτισµένα και θεωρητικά άτοµα να µπορούν να εκτιµούν µε σηµαντική προσέγγιση την επικινδυνότητα (RISK), ειδικά µάλιστα τη σοβαρότητα και πιθανότητα της ατυχηµατικής έκρηξης και των συνεπειών της σαν συντελεστών του γνωστού γινοµένου (Επικινδυνότητα=Σοβαρότητα x Πιθανότητα x Έκθεση) όταν η έκθεση στον κίνδυνο είναι συγκεκριµένη. Επίσης παρέχει τη δυνατότητα σωστής χρήσης όλων των λοιπών τακτικών εκτίµησης της επικινδυνότητας, εφ όσον ανά περίπτωση είναι εφαρµόσιµες και ωφέλιµες, ώστε να αποφεύγεται η ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος χωρίς να δηµιουργούνται ακραίες καταστάσεις και αποφάσεις κάτω από κλίµα πανικού η ευφορίας. Την εφαρµογή της Νοµοθεσίας που αφορά Ε.Υ. και ενός σηµαντικού µέρους αυτής που αφορά Ασφάλεια και Υγεία Εργασίας. Τη σωστή τελικά ιαχείριση της Ασφάλειας µε την ανάλογη πολιτική, οργάνωση, σχεδιασµό, µετρήσεις, ελέγχους επιδόσεων και πρακτικές, όχι µόνο από τις Επιχειρήσεις ( ιοικήσεις, προστηθέντες από αυτές, απαραίτητες Εσωτερικές Υπηρεσίες Ασφάλειας-Υγείας, Σύµβουλοι Ασφάλειας Μεταφοράς Ε.Υ, Σωµατεία Εργαζοµένων, ΕΥΑΕ, λοιποί εργαζόµενοι) αλλά και όλους τους εµπλεκόµενους εκτός Επιχειρήσεων (Ελεγκτικές Αρχές, Αρχές Επέµβασης) και τελικά την απαραίτητη Πολιτική Βούληση.
15 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ: 1. Υποτίµηση του κινδύνου από: Έλλειψη σαφούς γνώσης των ιδιοτήτων των Ε.Υ συµπεριλαµβανοµένων αυτών που δεν είναι καθαρά εµπορικές ή στρατιωτικές Ε.Υ αλλά ύλες που χρησιµοποιούνται και σε εντελώς διαφορετικές δραστηριότητες εκρηγνυόµενες υπό συνθήκες. Η έλλειψη της γνώσης συµπεριλαµβάνει επιστηµονικό δυναµικό µέχρι και απλούς εργαζόµενους ή/και ελεγκτικά όργανα και ανάλογα επέµβασης. Παραδείγµατα: Τα αναφερόµενα οξυγονοδοτικά ΝΗ 4 ΝΟ 3, ΚClO 3, νιτρική γουανιδίνη. 2. Υποτίµηση κινδύνου που πηγάζει από κακή εµπειρία στη παραγωγή, αποθήκευση, µεταφορά Ε.Υ. Κάτι που δεν συνέβη για πολλά χρόνια θεωρείται µηδενικής ή σχεδόν µηδενικής πιθανότητας να συµβεί. Τέτοιες υποτιµήσεις του κινδύνου είναι σχετικές µε: -Μετακινήσεις φορτίων Ε.Υ. -Μακροχρόνια αποθήκευση Ε.Υ. σε άσχηµες συνθήκες (θερµοκρασία, υγρασία, αερισµό) -Οµάδες επικινδυνότητας-συµβιβαστικότητας - ιενέργεια Sabotage ή/και άλλων τροµοκρατικών πράξεων -Ανεπαρκή ποιοτικό έλεγχο Α υλών ή/και ετοίµων προϊόντων -Αποθήκευση η παραµονή στα παραγωγικά συνεργεία ποσοτήτων µεγαλυτέρων από τις εγκεκριµένες. 3. Έλλειψη κατάλληλων µέτρων κατά την σχεδίαση των εγκαταστάσεων και την λειτουργία τους αναφορικά µε: -Κατάλληλες αποστάσεις ασφαλείας -Κατάλληλες κατασκευές ανάσχεσης του ωστικού κύµατος (αναχώµατα, θώρακες), που παρατηρείται ότι λείπουν σε όλες τις εγκαταστάσεις των περιγραφόµενων ατυχηµάτων εκτός βέβαια των οδικών -Κατάλληλες ελαφρές κατασκευές, ειδικά στεγών για αποφυγή αναβληµάτων -Κατάλληλο µηχανικό εξοπλισµό. Πολλές φορές είναι αναξιόπιστος. -Πυρόσβεση µε κατάλληλο εξοπλισµό σωστά τοποθετηµένο -Αυθαίρετες τροποποιήσεις σε layout παραγωγής χωρίς επίσηµο τρόπο 4. Έλλειψη εκπαίδευσης ή ανεπαρκή εκπαίδευση µε αποτελεσµατικό και επίσηµο τρόπο και µε συγκεκριµένα ειδικά θέµατα που αναφέρεται στο:
16 -Επιστηµονικό και λοιπό προσωπικό Επίβλεψης, σε προσωπικό Ασφάλειας και Υγείας, συνδικαλιστικά στελέχη και µέλη Ε.Υ.Α.Ε, λοιπό εργατοτεχνικό προσωπικό. -Προσωπικό των Αρχών Επέµβασης (Πυροσβεστική-Αστυνοµία) και των αδειοδοτικώνελεγκτικών αρχών. 5. Έλλειψη ή ανεπάρκεια από µέρους των Αρχών σε: -Κανονισµούς Ασφαλείας -Ελέγχους Ασφαλείας στις Επιχειρήσεις -Συντονισµός µεταξύ τους σε καταστάσεις ανάγκης -Σύντοµο χρόνο επέµβασης 6. Έλλειψη ή µη επαρκείς ιαδικασίες Ασφάλειας 7. Έλλειψη µελετών αντικατάστασης ή βελτίωσης διαδικασιών και εξοπλισµού µε άλλες ελάχιστης επικινδυνότητας από τα υπάρχοντα. 8. Έλλειψη ή ανεπαρκές Οδηγίες Ασφάλειας Παραγωγής του προϊόντος στο χώρο της παραγωγής. 9. Έλλειψη τακτικής επίβλεψης των εργασιών και ειδικά µάλιστα από λεγόµενο «έµπειρο» προσωπικό επίβλεψης που έχει τη πεποίθηση ότι όλα πάνε «καλά». 10. Έλλειψη Εκτιµήσεων Επικινδυνότητας των διαδικασιών παραγωγής, µεταφοράς, αποθήκευσης Ε.Υ µε συµµετοχικά µοντέλα που να λαµβάνουν υπόψη: -Τις πρόσφατες επιστηµονικές γνώσεις -Τη σωστή εµπειρία στελεχών που σχεδίασαν, κατασκεύασαν, λειτουργούν, συντηρούν τις εγκαταστάσεις µε Ε.Υ. -Τη γνώµη και συµµετοχή εργαζοµένων στις εγκαταστάσεις -Παραδείγµατα από το παρελθόν της εγκατάστασης και τη διεθνή εµπειρία βασισµένη σε επίσηµα στοιχεία -Τη γνώµη και συµµετοχή ειδικών εκτός Επιχείρησης µε αναγνωρισµένη Επιστηµονική γνώση και Εµπειρία εφ όσον είναι απαραίτητοι 11. Ανεπαρκείς Εκτιµήσεις Επικινδυνότητας όπως αναφέρεται πιο πάνω. 12. Μη εφαρµογή των Εκτιµήσεων Επικινδυνότητας ολικά ή µερικά. 13. Άγνοια στοιχειωδών οδηγιών ασφαλούς µεταφοράς Ε.Υ ή έστω Εµπειρικής Εφαρµογής τους αναφορικά µε: - Εκπαίδευση οδηγών - Ακολουθητέες πρακτικές από οδηγούς σε περίπτωση πυρκαγιάς - Αποµάκρυνση τρίτων
17 - Κακή συντήρηση σχηµάτων - Έλλειψη µέσων πυρόσβεσης ή/και µη εκπαίδευση σε αυτά ή/και µη προσπάθεια πυρόσβεσης εφ όσον είναι δυνατόν. - Μεταφορά από οδηγούς για δική τους χρήση ακατάλληλων συσκευών - Σωστή φόρτωση φορτίου ώστε να αποφεύγεται µετακίνησή του. - Φόρτωση Ε.Υ µε πυροδοτικά µέσα (ασυµβίβαστες οµάδες Επικινδυνότητας 1,1D µε 1,4B π.χ.) και κακή διαδικασία απροσεξία στην εκφόρτωση η τη περισυλλογή τους σε περίπτωση ατυχήµατος µε ολική ή µερική εκκένωση του φορτίου. - Αδιευκρίνιστα αίτια όπως: κουρασµένος οδηγός, φθαρµένα ελαστικά, ολισθηρότητα οδικού δικτύου - Κυκλοφορία οχηµάτων µέσα σε κατοικηµένες περιοχές -Έλλειψη εκπαίδευσης των οργάνων από τις αρχές επέµβασης (Αστυνοµία για έγκαιρη αποµάκρυνση τρίτων σε ασφαλείς θέσεις και των ιδίων) ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Η πυρκαγιά και η πυρκαγιά µε επακόλουθο έκρηξη προκάλεσαν τα 45 από τα 53 γνωστά µέχρι σήµερα οδικά ατυχήµατα λόγω σύγκρουσης συµπεριλαµβανοµένης αυτής µε άλλο αυτοκίνητο ή µηχανική βλάβη ή βλάβης ελαστικών ή ηλεκτρικής βλάβης ή εξωτερικής επέµβασης (π.χ. τσιγάρο) ή άγνωστης αιτίας. Τα υπόλοιπα 8 συνέβησαν µε άµεση έκρηξη λόγω σύγκρουσης, ή εξωτερικής επέµβασης (Sabotage) ή µηχανικής βλάβης η µετακίνηση φορτίου η άγνωστης αιτίας.