Παπαδοπούλου Χ. Λευκοθέα. Aναπληρώτρια Καθηγήτρια Φαρμακολογίας Τμήματος Φαρμακευτικής, Α.Π.Θ. ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ - ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Σχετικά έγγραφα
Παπαδοπούλου Χ. Λευκοθέα. Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Φαρμακευτικής, Α.Π.Θ. ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ - ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ανοσολογική απόκριση στην λοίμωξη Ενεργητική και παθητική ανοσοποίηση Εμβόλια

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

Εμβόλια Χημειοπροφύλαξη ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Ενεργητική Ανοσοποίηση. Παθητική Ανοσοποίηση

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ. Dr. Αθανάσιος Ν. Φίλιας Επιμελητής Α Παιδιατρικής Κλινικής Καραμάνδανειο Νοσοκομείο Παίδων Πατρών

ΘΕΜΑ Αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών με εμβόλια και ορούς

ΑΡΧΕΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...

Τύποι ανοσίας. Ενεργητική ανοσία Εμβόλιο. Γιαννακοπούλου Αμαλία

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ)

ΚΕΦ. 4.3 ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ

Συστάσεις εμβολιασμού εφήβων, ενηλίκων και εγκύων Δημήτρης Καφετζής Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής ΕΚΠΑ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 15/11/2015

Επίκτητη Ανοσιακή Απάντηση (χυμικό σκέλος) Β λεμφοκύτταρα

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS)

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ZAΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΘΕΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013

Γιάννης Δρακόπουλος 1 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΚΕΦ.1.3 ΘΕΜΑΤΑ (ομάδα Δ)

Επιλεγόµενο µάθηµα:λευχαιµίες. Γεωργόπουλος Χρήστος Καρκατσούλης Μάριος Μπρίκος Νικήτας

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο

HIV & Ca τραχήλου μήτρας. Άτομα μολυσμένα με HIV έχουν αυξημένη ροπή για την ανάπτυξη καρκίνου.

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Διδάσκων - Δρ. Ιωάννης Δρίκος

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ - ΛΑΘΟΥΣ. ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΟΡΟΣΗΜΟ ΘΑΛΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. Α1. γ Α2. α Α3. β Α4. β Α5. δ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

μαθητικό φροντιστήριο

Εμβολιασμοί Δημήτρης Καφετζής Καθηγητής Παιδιατρικής

ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ. Περιέχουν µικρό ποσοστό της γενετικής πληροφορίας και αποτελούν το 1-2% του βακτηριακού DNA. Ένα βακτήριο µπορεί

Βιολογία Γ Ενιαίου Λυκείου Γενικής Παιδείας

Φαρµακευτική Ανοσολογία. Απαραίτητο συµπλήρωµα στο κεφ. 8

ΑΝΤΙΓΟΝΑ. Aπτίνες Ετερόφιλα αντιγόνα Ομάδες αίματος 18/3/2015, M.ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΟΥ

Μοριακή κυτταρική βιοχημεία Ανοσοποιητικό σύστημα

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία

Βιολογία Γενικής Παιδείας

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

Γιάννης Δρακόπουλος 1. ΚΕΦ.1.3 ΘΕΜΑΤΑ (ομάδα Δ)

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 15/11/2015

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑ. 1. Εισαγωγή (κυρίως στην επίκτητη ανοσία) 2. Φυσική ανοσία ΕΠΙΚΤΗΤΗ ΑΝΟΣΙΑ

ΜΕΛΕΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥΣ ΑΜΥΝΑΣ

όλοι αναπνευστική οδός στομάχι στόμα

Η πρωτογενής ανοσοβιολογική απόκριση ενεργοποιείται κατά την πρώτη επαφή του οργανισμού με ένα αντιγόνο. Περιλαμβάνει τα εξής στάδια:

2. Τα πρωτόζωα α. δεν έχουν πυρήνα. β. είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί. γ. είναι πολυκύτταρα παράσιτα. δ. είναι αυτότροφοι οργανισμοί.

04/11/2018 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α

ΕΜΒΟΛΙΑ. Dr.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ

ÃËÕÖÁÄÁ - ÅËËÇÍÉÊÏ ÓÕÃ ÑÏÍÏ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΊΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α ΘΕΜΑ Β B1.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΗΤΑΛΑΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

Ιοί & HPV. Ευστάθιος Α. Ράλλης. Επικ. Καθηγητής Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας

The new multicomponent vaccine against meningococcal serogroup B, 4CMenB: immunological, functional and structural characterization of the antigens

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑ ΘΕΩΡΙΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ

ΜΕΛΕΤΗ ΙΛΑΡΑΣ ΣΕ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 2015 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Aβραμίδου Δέσποινα

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΡΙΩΡΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΣΤΟ 1 0 ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΣΤΗΛΗ Α Αντιβιοτικό Αντισώματα ιντερφερόνες Τ- Τ- (αντιγόνα) κυτταροτοξικά βοηθητικά Τοξίνες Vibrio cholera

ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Εξεταστική Ιανουαρίου 2010

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ. Εξειδίκευση: προϊόντα (κύτταρα ή αντισώματα) ειδικά για το αντιγόνο. Μνήμη: κύτταρα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΤΕΤΑΡΤΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

KΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : Άνθρωπος και Υγεία

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016

Η διατύπωση σχετικά με την κύηση και τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς θα πρέπει να είναι η ακόλουθη:

ΑΝΤΙΙΚΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Προκλήσεις και Προοπτικές

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ZAΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ KEΦΑΛΑΙΟ 1ο

Κεφάλαιο 4 ο ΑΙΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 4 Ο, 7 Ο, 8 Ο, 9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ - ΑΝΟΣΙΑ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Πανδηµική γρίπη A(H1N1) 2009 και η σηµασία του εµβολιασµού στη συλλογική ανοσία. Συλλογική ανοσία. (herd immunity) ιασπορά της µόλυνσης: όλοι επίνοσοι

Εισαγωγή στην Ανοσολογία Επίκτητη Ανοσία I. Σωτήρης Ζαρογιάννης Επίκ. Καθηγητής Φυσιολογίας Εργαστήριο Φυσιολογίας Τμήμα Ιατρικής Π.Θ.

Βιολογία γενικής παιδείας τάξη Γ

Εμβόλιο ηπατίτιδας Α

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΡΑΣΗΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ. Μαρία Χατζηστυλιανού Σιδηροπούλου Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Ανοσολογίας Τμήματος Ιατρικής, ΣΕΥ, ΑΠΘ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Β 3 Α 4 Α 5 Β 6 Β 7 Α

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002 ÈÅÌÅËÉÏ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002

Μηχανισμοί άμυνας ανθρώπινου οργανισμού Βασικές αρχές ανοσίας.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Σας αποστέλλουμε τις προτεινόμενες απαντήσεις που αφορούν τα θέματα της Βιολογίας Γενικής Παιδείας των Ημερησίων Γενικών Λυκείων και ΕΠΑΛ (Ομάδας Β ).

Εισαγωγή στην Ανοσολογία

Κίνδυνος έκθεσης στη νόσο Ηλικία Κατάσταση υγείας ταξιδιώτη Ιστορικό εμβολιασμού ταξιδιώτη Παρενέργειες (π.χ. αλλεργική αντίδραση) σε προηγούμενο

Πολύ πριν την εφεύρεση των εμβολίων, ήταν γνωστό ότι οι άνθρωποι που ανάρρωναν από ορισμένες νόσους, όπως η ευλογιά, ήταν στη συνέχεια άνοσοι στη

5 Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ Dr.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Φάσμα. προπαρασκευή για Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι. ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝ.ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ Α ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ Α.Π.Θ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

CAR-T CELLS ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΥΧAIΜΙΑΣ

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 1ο

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

Transcript:

Παπαδοπούλου Χ. Λευκοθέα Aναπληρώτρια Καθηγήτρια Φαρμακολογίας Τμήματος Φαρμακευτικής, Α.Π.Θ. ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ - ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Vaccines Εμβόλια Reproduced from the Wellcome Library (London, UK; http://library.wellcome.ac.uk). The Scientist, Vol 18, Issue 14, 15 Jul.19, 2004

Detroit Medical Center Occupational Health Services (ιλαρά) (παρωτίτιδα) (κοκκύτης) (ερυθρά)

Τα εμβόλια αποτρέπουν 3.500.000 θανάτους και γλυτώνουν 386 εκατομμύρια έτη ζωής το χρόνο

plus, έναντι του ορότυπου Β (Bexero) http://www.tovima.gr/science/article/?aid=455072

http://www.medscape.com/viewarticle/769824?src=mp

http://the-scientist.com/2012/04/03/opinion-the-risk-of-forgoing-vaccines/ But if a significant percentage of individuals decides against vaccination, for one reason or another, we may lose herd immunity, and infectious disease will spread. Unfortunately, we are beginning to see signs of this phenomenon, due in part to parents refusing to vaccinate their children because of the fear that it could cause autism the now completely debunked message delivered by Andrew Wakefield in 1998.

Herd immunity (ανοσία αγέλης? / πληθυσμού? ) Αναφέρεται μόνον στην περίπτωση ασθενειών που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο Απαιτείται ένα ποσοστό ανοσίας στον πληθυσμό για να παρεμποδιστεί η εξάπλωση της ασθένειας στην κοινότητα Προσφέρει έμμεση προστασία και στους μη εμβολιασμένους (το MMR που δίνεται στα παιδιά προσφέρει προστασία στις εγκύους από την ερυθρά) Για τις περισσότερες λοιμώξεις, θεωρείται απαραίτητη για την προστασία ΟΛΩΝ των παιδιών

Προστασία πληθυσμού έχουμε όταν ένα μεγάλο ποσοστό πληθυσμού έχει εμβολιαστεί (95% για το MMR).

Επιτακτική η ανάγκη παρασκευής νέων εμβολίων έναντι μολυσματικών ασθενειών (HIV, HCV, N. meningitidis type B, group B Streptococcus, TB, malaria) πανδημίας της γρίππης 2009-2010??? παθογόνων μικροοργανισμών, ανθεκτικών στα αντιβιοτικά (vancomycin-resistant Staphylococcus infections, multidrug-resistant TB and drug-resistant strains of HIV) νέο-εμφανιζόμενων (απειλητικών για τη ζωή) - μολυσματικών ασθενειών (West Nile virus, severe acute respiratory syndrome (SARS), Ebola, Hanta, Dengue viruses) της απειλής της βιοτρομοκρατίας (εμβόλιο έναντι του βακίλλου του άνθρακα) Μολυσματικών παραγόντων που οδηγούν σε χρόνιες ασθένειες (ηπατίτιδα, καρκίνο, αυτοάνοσα νοσήματα)

TO BHMA 15-11-09

ιδεατό εμβόλιο Παραγωγή της ίδιας ανοσολογικής απόκρισης (χυμική - κυτταρική ανοσία, κύτταρα μνήμης) που ακολουθεί τη φυσική μόλυνση, αλλά χωρίς την πρόκληση ασθένειας Ανοσία καθ όλη τη διάρκεια της ζωής, ει δυνατόν με μία μόνο χορήγηση Παρεμπόδιση εξάπλωσης της μόλυνσης 100% αποτελεσματικό σε όλα τα άτομα όλων των ηλικιών Σταθερό σε διάφορες συνθήκες περιβάλλοντος (θερμοκρασίας, φωτός, μεταφοράς) Ευκολία χορήγησης, ει δυνατόν από το στόμα Επάρκεια ποσότητας για όλο τον πληθυσμό, σε όλον τον πλανήτη Χαμηλό κόστος

Aνοσοποίηση μέσω εμβολίων Vaccination Immunisation vaccination :Ο όρος προέρχεται από το πρώτο εμβόλιο που χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση της ευλογιάς με ορό αγελάδας, επιμολυσμένης με τον ιό της δαμαλίτιδας vaccinia virus (from the latin vacca, or cow) (Edward Jenner, 1796). Immunisation Department, Centre for Infections, Health Protection Agency see http://www.hpa.org.uk/infections/topics_az/vaccination/training_menu.htm)

Η Βασική ιδέα είναι: Η έγκαιρη αναγνώριση από το ανοσοποιητικό μας σύστημα παθογόνων παραγόντων ιών, στους οποίους δεν έχουμε προηγουμένως εκτεθεί Απαιτείται Η προηγούμενη έκθεση στον παθογόνο παράγοντα, χωρίς να προκληθεί ασθένεια

Η επαγόμενη από τα εμβόλια ενεργητική ανοσοποίηση βασίζεται κυρίως στην επίκτητη ανοσολογική απόκριση Antibody Antibody CD8 CD4 MHC I MHC II Cytotoxic T Lymphocyte T helper Lymphocyte Barney Graham, M.D., Ph.D. http://www.vrc.nih.gov/clintrials/clinslides.htm

Aντισώματα χυμική ανοσία T λεμφοκύττρα κυτταρική ανοσία κύτταρα (Β / Τ) μνήμης «ιδεατό» εμβόλιο ιός στο αίμα μη ενεργός ιός Αντίσωμα +++ +/- - - - Τ κύτταρα +++ κύτταρο μολυσμένο με ιό ενεργό http://www.the-scientist.com/2011/3/1/58/1/

https://ec.europa.eu/research/health/pdf/event17/s2-2-rino-rappuoli_en.pdf

Ανοσοποίηση Εμβολιασμός Παθητική Ανοσοποίηση Ενεργητική Ανοσοποίηση Ανοσοσφαιρίνες Αντιτοξίνες Ζωντανά εξασθενημένα εμβόλια Νεκρά-Αδρανοποιημένα εμβόλια Εμβόλια υπομονάδας (rdna)

Είδος εμβολίου Παραδείγματα Ανοσοσφαιρίνες (Immunoglobulin, IG) Αντι-τοξίνες Νεκρά- Αδρανοποιημένα εμβόλια εμβόλια υπομονάδας (Κilled-Inactivated/subunit vaccine) Ζωντανά εξασθενημένα Εμβόλια (Live attenuated) Varicella Zoster IG Human Normal IG Hep B IG, Tetanus IG diphtheria anti-toxin botulinum anti-toxin Diphtheria/tetanus/acellular pertussis /inactivated polio/haemophilus influenzae b (DTaP/IPV/Hib), Meningococcal C (MenC), Hepatitis B vaccine, Hepatitis A vaccine (HBV & HAV) (ΗPV) Oral polio vaccine (OPV), measles, mumps and rubella (MMR), yellow fever see http://www.hpa.org.uk/infections/topics_az/vaccination/training_menu.htm)

Συστατικά εμβολίων, πέραν του αντιγόνου In addition to the antigen, vaccines may contain some or all of the following components: Συστατικά Σκοπός Παράδειγμα Eνισχυτικά Adjuvants Συντηρητικά Preservatives Προσθετικά Additives Υπολείμματα Residuals from manufacturing process Ενίσχυση της ανοσολογικής απόκρισης Παρεμπόδιση βακτηριακής - μυκητιακής επιμόλυνσης Σταθεροποίηση σε διαφορετικές συνθήκες περιβάλλοντος (πάγωμα-ξεπάγωμα, θερμότητα κλπ) ουσίες αδρανοποίησης Αντιβιοτικά Πρωτεϊνες αυγού (για αδρανοποιημένους ιούς που αναπτύσσονται σε εμβρυονικά κύτταρα κότας) Πρωτεϊνες ζύμης (ζαχαρομήκυτα) aluminium salts Freund s adjuvant thiomersal gelatine formaldehyde neomycin, streptomycin, polymyxin B influenza, yellow fever HepB vaccine

Παθητική Ανοσοποίηση: άμεση πηγή αντισωμάτων Ανοσοσφαιρίνες : συμπυκνωμένα παρασκευάσματα αντισωμάτων, χορηγούμενα i.m / i.v., τα οποία προσφέρουν άμεση, μικρής διάρκειας (εβδομάδες-μήνες) προστασία από την ασθένεια Χορηγούνται σε άτομα ευρισκόμενα σε υψηλό κίνδυνο να αναπτύξουν σοβαρή ασθένεια ή να εμφανίσουν σοβαρές παρενέργειες (π.χ. ηπατίτιδα, τέτανος) see http://www.hpa.org.uk/infections/topics_az/vaccination/training_menu.htm)

Σκευάσματα Αντισωμάτων Ανθρώπινη πηγή (pooled blood preparations from donors) Human Normal Immunoglobulin (HNIG) (for contacts of Hep A, measles, polio and rubella) Varicella Zoster Immunoglobulin (VZIG) Hepatitis B Immunoglobulin (HBIG) Human Rabies Immunoglobulin (HRIG) Tetanus Immunoglobulin (TIG) Μονοκλωνικά αντισώματα (Μabs) Ζωϊκή πηγή (π.χ. αντιτοξίνη διφθερίτιδας: ΘΕΡΑΠΕΙΑ και όχι πρόληψη) (see http://www.hpa.org.uk/infections/topics_az/vaccination/training_menu.htm) http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcmed.nsf/pages/cscdipat/$file/cscdipat.pdf

Ενεργητική Ανοσοποίηση Ζωντανά εξασθενημένα Εμβόλια Εξασθενημένα στελέχη βακτηρίων-ιών, (ιοί ιλαράς, ερυθράς, ευλογιάς, ) με μειωμένη ικανότητα παθογένεσης, Εισέρχονται μέσα στα κύτταρα αναπτύσσονται στον ξενιστή χωρίς να προκαλούν ασθένεια και επάγουν χυμική ανοσία και κυτταρική ανοσία δρούν ως φυσική μόλυνση και γι αυτό αναπτύσσεται ισχυρή - μακράς διάρκειας ανοσολογική απόκριση

Παραδοσιακά, οι ιοί εξασθενούν με επιλογή σε μη ανθρώπινα κύτταρα Immunobiology

Η εξασθένιση των ιών μπορεί να γίνει και με τη χρήση της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA Λοιμογόνος δράση με την απομάκρυνση του ή των γονιδίων, των υπεύθυνων για την λοιμογόνο δράση ή την εισαγωγή πολλών μεταλλάξεων στα αντίστοιχα γονίδια, που θα αποτρέψουν τη δυνατότητα επανάκτησης της μολυσματικότητας [κάτι που δυστυχώς συνέβη σε πιθήκους που εμβολιάστηκαν με εξασθενημένα στελέχη του HIV (simian form)] Immunobiology

Η εξασθένιση των ιών μπορεί να γίνει και με τη αντικατάσταση πολλών κωδικονίων των παθογόνων γονιδίων των ιών από τα αντίστοιχα σπάνια χρησιμοποιούμενα, που οδηγούν σε πολύ αργό πολλαπλασιασμό των ιών και αδυναμία επιστροφής στη φυσιολογική πρότερη μορφή Virus Attenuation by Genome-Scale Changes in Codon Pair Bias J. Robert Coleman, Dimitris Papamichail, Steven Skiena, Bruce Futcher, Eckard Wimmer, and Steffen Mueller. Science 27 June 2008 320: 1784-1787

Ζωντανά εξασθενημένα Εμβόλια Πλεονεκτήματα Μία μοναδική δόση, επαρκής Ισχυρή ανοσολογική απόκριση Τοπική-Συστηματική ανοσία Μειονεκτήματα Πιθανότητα επανάκτησης της παθογένειας Αντένδειξη για ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς Πιθανή παρεμβολή από άλλα εμβόλια Μειωμένη σταθερότητα Δυναμικό επιμόλυνσης

http://www.medscape.com/viewarticle/776783

Νεκρά - Αδρανοποιημένα εμβόλια Αιωρήματα νεκρών - άθικτων οργανισμών whole cell pertussis (κοκκύτης), influenza, rabies (λύσσα), HepA Εμβόλια υπομονάδας (rdna) Υποκυτταρικά συστατικά υπομονάδες acellular pertussis vaccine contains between 2-5 components of the whole cell pertussis bacteria diphtheria toxoid ΗΒsAg Hib polysaccharide - meningitec - Bexcero

Αιωρήματα νεκρών - άθικτων οργανισμών "dirty vaccines" whole-cells Συνήθως, εμφανίζουν σειρά από παρενέργειες (πυρετό, σπασμούς, εγκεφαλικές βλάβες, αλλεργικές αντιδράσεις από την παρουσία παραπροϊόντων) Εμβόλια υπομονάδας - "subunit" vaccines (π.χ. εμβόλια έναντι HBV / ΗPV) (αναπτύχθηκαν με τη χρήση της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA)

Αδρανοποιημένα / εμβόλια υπομονάδας Πλεονεκτήματα Σταθερά Γνωστή σύσταση Δεν μπορούν να οδηγήσουν σε μόλυνση Μειονεκτήματα Απαιτούνται αρκετές δόσεις Πιθανότητα εμφάνισης τοπικής αντίδρασης Απαιτείται ενισχυτικό για την ανοσοποίηση Ενεργοποιεί τα αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα Συγκρατεί το ενεργό συστατικό στο σημείο έγχυσης Μικρότερης διάρκειας ανοσία

Αδρανοποιημένα / εμβόλια υπομονάδας Νεκρά παθογόνα Εξασθενημένη μορφή του παθογόνου Απομονωμένα αντιγόνα του μολυσματικού παράγοντα Χυμική ανοσία ΑΔΥΝΑΝΙΑ εισόδου ΜΕΣΑ στα κύτταρα ΜΗ ενεργοποίηση των Τ- κυτταροτοξικών κυττάρων (MHC class I-specific responses)

έναντι της ηπατίτιδας Β ENGERIX Ξενιστής: ζαχαρομύκητας

HPV infections: ~ 42.5% των γυναικών HPV and Cancer - National Cancer Institute έναντι του ιού των ανθρώπινων κονδυλωμάτων (ΗPV) Low-risk HPVs (types 6,11) High-risk or oncogenic HPVs types 16,18

HPV Vaccine Is Credited in Fall of Teenagers' Infection Rate By SABRINA TAVERNISE NYTimes June 19, 2013 One possible reason is a phenomenon known as herd immunity, in which people who are vaccinated reduce the overall prevalence of the virus in society, decreasing the chances that unvaccinated people would be exposed to someone who is infected. Another is the unexpected effectiveness of a partial dosage of the HPV vaccine, said Dr. Lauri E. Markowitz, a medical epidemiologist at the C.D.C. and the lead author of the study. About half of teenage girls in the United States have received at least one dose of the vaccine.

Αν το αντιγόνo του μολυσματικού παράγοντα είναι πολυσακχαρίτης, έχουμε ανοσολογική απόκριση ανεξάρτητη των Τ λεμφοκυττάρων ΔΕΝ παράγονται ΙgG αντισώματα και κύτταρα μνήμης Conjugate vaccine Bacteria Carrier protein Polysaccharide linked to carrier protein Polysaccharide (sugar) coating Πρόσδεση του πολυσακχαριδικού αντιγόνου σε πρωτεϊνη-φορέα (π.χ. τοξίνη διφθερίτιδας ή τετάνου), την οποία μπορεί να αναγνωρίσει το «ανώριμο» ανοσολογικό σύστημα των βρεφών (see http://www.hpa.org.uk/infections/topics_az/vaccination/training_menu.htm) προάγει την ανοσολογική απόκριση

B-cell activation by thymus-independent type 2 antigens can lead to IgM antibody production polysaccharide antigens Fusion with toxins may activate helper T cells and lead to isotype switching (IgM IgG)

Immunobiology Part IV. The Adaptive Immune Response 9. The Humoral Immune Response (on line) Σύζευξη του πολυσακχαριδικού αντιγόνου με πρωτεϊνη φορέα οδηγεί και σε ισοτυπική αλλαγή (isotype switching)

Meningitec κατά του ορότυπου C conjugate vaccine αποτελείται από πολυσακχαρίτες της κάψας συνδεδεμένους με ειδική πρωτεϊνη-φορέα (conjugate vaccine: tetanus toxoid or diptheria toxin).

Recombinant DNA Technology and Vaccine Development In vitro antigen production CHO, yeast, or insect cells Vaccine vector Barney Graham, M.D., Ph.D. http://www.vrc.nih.gov/clintrials/clinslides.htm In vivo antigen production

Εμβόλια DNA Δραστικά στα ποντίκια ΟΧΙ ακόμα, τα αναμενομένα αποτελέσματα στους ανθρώπους Immunobiology Part V. The Immune System in Health and Disease 14. Manipulation of the Immune Response Manipulating the immune response to fight infection. Όταν το πλασμιδιακό DNA, που περιέχει το γονίδιο του ενδιαφέροντος, χορηγείται ενδομυϊκά, εισέρχεται σε κάποια κύτταρα, εκφράζεται η αντίστοιχη πρωτεϊνη (με Β και Τ επιτόπια) και οδηγεί τόσο σε χυμική (αντισώματα) όσο και σε κυτταρική ανοσία (cytotoxic CD8 T cells) Πολλές φορές, συγχορηγείται πλασμιδιακό DNA, που περιέχει κάποιο γονίδιο για κυτοκίνες, για ενίσχυση της ανοσολογικής απόκρισης

SCIENTIFIC AMERICAN, July 16, 1999 (making of a genetic vaccine)

Οι ιικοί φορείς αποκτούν πρόσβαση στο κύτταρο μέσω εξειδικευμένων υποδοχέων και είτε αντιγράφονται είτε εκφράζουν απευθείας τις πρωτεϊνες τους ενδοκυτταρικά. Π.χ. ο VEE φορέας, ένας RNA ιός, εισέρχεται μέσω των υποδοχέων και εκφράζει τις πρωτεϊνες του στο κυτταρόπλασμα; ο αδενοϊός (adenovector), ένας DNA ιός, εισέρχεται μέσω άλλων κυτταρικών υποδοχέων, τα νουκλεϊνικά του οξέα πάνε στον πυρήνα, χωρίς όμως να ενσωματώνονται στο γένωμα του ξενιστή κυττάρου. Το πλασμιδιακό (Plasmid) DNA εισέρχεται στον πυρήνα του κυττάρου, αρκετά αποτελεσματικά μετά από ηλεκτροδιάτρηση (electroporation) και λιγότερο αποτελεσματικά μετά από έγχυση. Οι κωδικοποιούμενες πρωτεϊνες εκφράζονται, και είτε εκκρίνονται για ενεργοποίηση των Β κυττάρων και παραγωγή αντισωμάτων (χυμική ανοσία), είτε επεξεργάζονται στο ενδοπλασμικό δίκτυο και παρουσιάζονται ως πεπτίδια στην επιφάνεια του κυττάρου μέσω σύνδεσης με τις πρωτεϊνες του συστήματος ιστοσυμβατότητας (MHC class I or class II) για ενεργοποίηση της κυτταρικής ανοσίας.

Kλασσική ανοσολογία: βασισμένη σε παθογόνα που αναπτύσσονται in vitro Ανάστροφη «Reverse» ανοσολογία: βασισμένη στη διαθεσιμότητα της γονιδιακής αλληλουχίας των παθογόνων μικροοργανισμών Επιτρέπει την ταυτοποίηση αντιγόνων, ικανών να επάγουν ανοσολογική απόκριση

Kλασσική ανοσολογία: βασισμένη σε παθογόνα που αναπτύσσονται in vitro Ανάστροφη «Reverse» ανοσολογία: βασισμένη στη διαθεσιμότητα της γονιδιακής αλληλουχίας των παθογόνων μικροοργανισμών Επιτρέπει την ταυτοποίηση αντιγόνων, ικανών να επάγουν ανοσολογική απόκριση

Nature Biotechnology, 20: 914-921, 2002 1. Ανάλυση αλλαγών γονιδιακής έκφρασης μετά από αλληλεπίδραση των βακτηρίων με ανθρώπινα επιθηλιακά κύτταρα («μίμηση» πρώτων σταδίων μόλυνσης) 2. Ταυτοποίηση γονιδίων που εμπλέκονται στην ιαιμία και στην παθογένεση 3. Επιλογή επιφανειακών πρωτεϊνών που παίζουν ρόλο στην προσκόλληση και προσφέρουν προφυλακτική ανοσία

Αλληλούχιση γονιδιώματος N. meningitidis strain MC58 Circular representation of the N. meningitidis strain MC58 genome. Outer circle, predicted coding regions on the plus strand color-coded by role categories : salmon, amino acid biosynthesis; light blue, biosynthesis of cofactors, prosthetic groups, and carriers; light green, cell envelope; red, cellular processes; brown, central intermediary metabolism; yellow, DNA metabolism; green, energy metabolism; purple, fatty acid and phospholipid metabolism; pink, protein fate and synthesis; orange, purines, pyrimidines, nucleosides, and nucleotides; blue, regulatory functions; gray, transcription; teal, transport and binding proteins; black, hypothetical and conserved hypothetical proteins. Second circle, predicted coding regions on the minus strand color-coded by role categories. Third circle, predicted coding regions on the plus strand color-coded by function in virulence : red, acquisition; cyan, colonization; magenta, evasion; yellow, toxins; green, unknown; dark green, putative phase-variable genes; blue, candidate vaccine genes that were expressed in vitro and whose products are potentially located on the surface of the meningococcus ; black, hypothetical and conserved hypothetical proteins. Fourth circle, predicted coding regions on the minus strand color-coded by function in virulence. Fifth circle, Neisseria USSs. Sixth circle, N. gonorrhoeae inverted repeats. Seventh circle, atypical nucleotide composition curve [the dinucleotide signatures analysis is shown]. Eighth circle, percent G+C curve. Ninth circle, trnas. Tenth circle, ribosomal RNAs. Science. 2000 Mar 10;287(5459):1809-15.

*M. Pizza et al., "Identification of vaccine candidates against serogroup B meningococcus by whole-genome sequencing," Science, 287:1816-20, 2000.? BioEquipment, 20:22-25, 2007 Εφαρμογή: Neisseria meningitides, ορότυπος B (Men B) The common B serotype surface antigens are either too variable or too closely resemble human antigens, which could provoke autoimmunity

Flow-chart of NERVE working process Η αμινοξική αλληλουχία του βακτηριακού πρωτεώματος υπόκειται σε 6 αναλυτικά στάδια: Πρόβλεψη υποκυτταρική κατανομής των πρωτεϊνών (1), Πρόβλεψη της ικανότητάς των να είναι μόρια σύνδεσης (2), Προσδιορισμός ΤΜ (διαμεμβρανικών) περιοχών (3), Σύγκριση με το ανθρώπινο πρωτέωμα (4), Σύγκριση με το πρωτέωμα του επιλεγμένου παθογόνου (5), Πρόβλεψη πιθανής δράσης της επιλεγμένης πρωτεϊνης (6). Each of these steps stores data mined in an SQL database. After filtering and ranking, the best VCs are presented in a user-friendly html table BMC Biotechnol. 2006; 6: 35. 2006 10.1186/1472-6750-6-35

SCIENCE 31 MAY 2013 VOL 340, 1064

Ανοσοποίηση - Προφύλαξη ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗ Θεραπευτικά εμβόλια ΠΑΘΗΤΙΚΗ Μονοκλωνικά αντισώματα Κυτταροκίνες

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Στοχεύουν στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος (χυμική-κυτταρική ανοσία) για την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών ή/και τη θεραπεία σε χρόνιες μολυσματικές - παθολογικές καταστάσεις

(A) Προφύλαξη από μόλυνση: ένα προφυλακτικό εμβόλιο επάγει T (ανοιχτό μπλέ) and B (χρυσαφί) κύτταρα (δραστικά και μνήμης) πριν την έκθεση σε παθογόνο παράγοντα (σκούρη μπλέ γραμμή) Προφυλακτικά εμβόλια (B) Φυσική εξέλιξη χρόνιας μόλυνσης, κατά την οποία η συνεχής παρουσία του παθογόνου παράγοντα εξαντλεί το ανοσοποιητικό σύστημα και το οδηγεί σε αποτυχία (C) Θεραπευτικά εμβόλια, προστιθέμενα στην αντιμικροβιακή θεραπεία, μπορεί να «αποκαταστήσουν» το ανοσοποιητικό σύστημα και να θέσουν υπό έλεγχο την ασθένεια Θεραπευτικά εμβόλια Published by AAAS modified from B. Autran et al., Science 305, 205-208 (2004)

Eμβόλια στη θεραπεία του καρκίνου Κυτταρικές θεραπείες με στόχο την ενεργοποίηση της ανοσολογικής απόκρισης του ασθενούς

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Υψηλότερου βαθμού παρενέργειες, λόγω χρήσης από άτομα με ήδη εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα benefit-to-risk ratio

Προτεινόμενο ανοσοθεραπευτικό σχήμα σε ασθενή με μελάνωμα Adoptive T cell therapy (ACT) with tumour infiltrating lymphocytes is currently the best treatment option for metastatic melanoma Τ-λεμφοκύτταρα ασθενούς με μελάνωμα «τροποποιούνται γενετικά» ώστε να εκφράσουν έναν εξειδικευμένο υποδοχέα (ΤCR) που αναγνωρίζει ένα μόριο που έκφραζεται στην επιφάνεια των κυττάρων του μελανώματος. Τα τροποποιημένα Τ- λεμφοκύτταρα πολλαπλασιάζονται ex-vivo και στην συνέχεια επαναχορηγούνται στον ασθενή για την καταστροφή των κυττάρων του μελανώματος Science 6 October 2006:Vol. 314. no. 5796, pp. 68-69

Παραγωγή εμβολίων έναντι του καρκίνου, επηρεάζοντας τη Ρύθμιση της φυσικής ανοσίας Ρύθμιση της χυμικής ανοσίας Ρύθμιση της κυτταρικής ανοσίας Published by AAAS Modified from J. N. Blattman et al., Science 305, 200-205 (2004)

1. Pharmaceutical Biotechnology, 1997 (Edit. by D. J.A. Crommelin and R.D. Sindelar) 2. Immunobiology, 5 th Edition, Janeway CA. Travers P, Walport M, Schomchic M 3. Molecular Biology of the Cell (NCBI) 4. Molecular Cell Biology 5. Endocrinology. An intergrated approach. Nussey SS and Whitehead SA (NCBI)