PROJECT Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΩΣΟΒΟΛΣΑΪΚΑ & ΑΝΑΝΕΩΙΜΕ ΠΗΓΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

1 Ο ΔΠΑΛ ΚΟΡΧΠΙΟΤ PROJECT Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΩΣΟΒΟΛΣΑΪΚΑ & ΑΝΑΝΕΩΙΜΕ ΠΗΓΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Τμήμα ΑΠ 4 Υπεύζσνες Καζεγήτρηες: Ζώρδοσ Δήμετρα Τδαβέλλα Μαρία ΚΟΡΧΠΙ 2012

2

Δηζαγσγή Ο φξνο θσηνβνιηατθά πξνέξρεηαη απφ ην ζπλδπαζκφ δχν ιέμεσλ ηεο ιέμεο «θσο» θαη ηεο ιέμεο «volt» (ειεθηξηθή ελέξγεηα). Δπί ιέμεη ινηπφλ ζεκαίλεη «ειεθηξηθή ελέξγεηα θσηφο». 3

4

Κεθάιαην 1 Πεξηβάιινλ θαη ελέξγεηα Οκάδα καζεηψλ: Αηδακφγινπ ηέθαλνο Γέζπνο Γηψξγνο Κεξάηζαο Γεκήηξηνο Το πεπιβάλλον ζήμεπα από ηον Σηέθανο Αηδαμόγλος ηηο ζεκεξηλέο κέξεο ην πεξηβάιινλ δε βξίζθεηαη ζηελ θαιχηεξε θαηάζηαζε. ηελ αηκφζθαηξα βξίζθνληαη 430ppm. Σν 2100 ζα ππάξρνπλ 730ppm CO 2 θαη ην απνηέιεζκα ζα είλαη ε αχμεζε ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ πιαλήηε θαηά 5 ν C. Έηζη, πξέπεη λα βξνχκε ελαιιαθηηθέο πεγέο ελέξγεηαο. Έλαο εηδηθφο ππνζηεξίδεη φηη ε ζπγθέληξσζε CO 2 ζηελ αηκφζθαηξα κπνξεί λα πεξηνξηζηεί θη έηζη λα απμεζεί ε ζεξκνθξαζία θαηά 3 βαζκνχο. Οη ελαιιαθηηθέο πεγέο ελέξγεηαο, φπσο ν ήιηνο πξέπεη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ σο κηα πεγή εθκεηάιιεπζεο γηα ην θαιφ ηνπ πεξηβάιινληνο. Χζηφζν, δεκηνπξγήζεθαλ ηα θσηνβνιηατθά πνπ παίξλνληαο ηελ ειηαθή ελέξγεηα δίλνπλ ξεχκα ζηνπο αλζξψπνπο κε αζθαιέζηεξν θαη θαιχηεξν ηξφπν γηα ην πεξηβάιινλ. Η αλάπηπμή ηνπο είλαη θαηαθφξπθε θαη ηα ίδηα είλαη ζε κεγάιε δήηεζε απφ πνιχ θφζκν. Σν θφζηνο εγθαηάζηαζεο κπνξεί λα είλαη γηα θάπνηνπο πςειφ, αιιά ζε κεξηθά ρξφληα γίλεηαη απφζβεζε ηνπ θφζηνπο, αιιά θαη θέξδνο ρξεκάησλ γηα ηνλ θαηαλαισηή-επελδπηή. Τα θυηοβοληαφκά είναι ε λύζε από ηο Γιώπγο Γέζπο εκαληηθή αλάπηπμε έρνπλ επίζεο θαη ηα θσηνβνιηατθά πάξθα. Έλα θσηνβνιηατθφ πάξθν ηζρχνο 2MW κε trackers δηπινχ άμνλα παξάγεη πεξίπνπ 3700000KWh ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απνηξέπνληαο αληίζηνηρα ηελ έθιπζε ηνπιάρηζηνλ 3150 ηφλσλ CO 2. 5

Πξφζζεην ραξαθηεξηζηηθφ ησλ θσηνβνιηατθψλ είλαη φηη κπνξνχλ λα ηνπνζεηεζνχλ ζε πεξηνρέο κε δχζθνιεο θαηξηθέο ζπλζήθεο (αλεκφπησζε, πγξαζία). Πνιιά ζηξαηφπεδα (αλελεξγά) δίδνληαη γηα εγθαηάζηαζε θσηνβνιηατθψλ πάξθσλ κε ζηφρν ην 10πιαζηαζκφ ηεο εγθαηεζηεκέλεο ηζρχνο (ζηα 200MW ην 2020). Η Αζήλα ππνινγίδεη φηη απφ ηελ παξαγφκελε ελέξγεηα, πεξίπνπ ην 30% ζα δηαηίζεηαη ζηελ Διιάδα θαη ε ππφινηπε ζα εμάγεηαη. Σα αλελεξγά ζηξαηφπεδα ηεο βνξείνπ Διιάδαο κνηάδνπλ σο ηδαληθή πεξίπησζε γηα ηελ απνδνρή θσηνβνιηατθψλ πάξθσλ, ελψ εθηάζεηο αλαδεηνχληαη ηφζν ζε ζπλεξγαζία κε ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο φζν θαη κε ηε ΓΔΗ, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα δηαζέζεη αλελεξγά ηα νξπρεία γηα εγθαηάζηαζε θσηνβνιηατθψλ πάξθσλ κε ζηφρν ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Ππάζινερ ππυηεύοςζερ Από ηο Γεμήηπε Κεπάηζα Αθφκα έλα ζεκαληηθφ έξγν είλαη νη «πξάζηλεο» πξσηεχνπζεο ηεο Δπξψπεο. Η ηνθρφικε θαη ην Ακβνχξγν γίλνληαη νη πξψηεο πφιεηο ζηηο νπνίεο απνλεκήζεθε ην λέν βξαβείν ηεο επξσπατθήο πξάζηλεο πξσηεχνπζαο. Η ζνπεδηθή πξσηεχνπζα ζα είλαη ε επξσπατθή πξάζηλε πξσηεχνπζα ην 2010, ελψ ην Ακβνχξγν ην 2011. Σν λέν ζχζηεκα απνλνκήο βξαβείσλ ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο ελζαξξχλεη ηηο πφιεηο σο πξνο ηελ πνηφηεηα ηεο αζηηθήο δσήο. Η ηνθρφικε, κηα δπλακηθά αλαπηπζζφκελε πφιε 800000 θαηνίθσλ έζεζε γηα ηνλ εαπηφ ηεο ην θηιφδνμν ζηφρν λα έρεη απαιιαγεί απφ ην νξπθηφ θιάζκα ησλ απνβιήησλ κέρξη ην 2050. Πεξίπνπ ην 95% ηνπ πιεζπζκνχ δεη ζε απφζηαζε κηθξφηεξε ησλ 300m απφ πεξηνρέο πξαζίλνπ πνπ βειηηψλνπλ ηελ ηνπηθή πνηφηεηα δσήο, πξνσζψληαο ηελ ςπραγσγία, ηνλ θαζαξηζκφ ηνπ λεξνχ, ηνλ πεξηνξηζκφ ησλ ζνξχβσλ, ηε βηνπνηθηιφηεηα θαη ηελ νηθνινγία. 6

Κεθάιαην 2 Φσηνβνιηατθά ζηηο ζηέγεο Οκάδα καζεηψλ: Σζεβάο Γηάλλεο Σζέιηνο Αιέμεο Σξάηθν Βέιηνλ Οικολογικό ζπίηι από ηο Γιάννε Τζεβά Η αλάγθε γηα νξζνινγηθή ρξήζε ηεο ελέξγεηαο θαη ησλ θπζηθψλ πφξσλ έρνπλ νδεγήζεη ηνλ άλζξσπν ζε κηα ελαιιαθηηθή ελέξγεηα πνπ ηαπηφρξνλα είλαη θαη αλαλεψζηκε πεγή. Υξφληα κε ηα ρξφληα ε θαηαζθεπή ησλ θσηνβνιηατθψλ έρεη γίλεη πην πνιχπινθε, γηα λα θαιχςεη ηηο ελεξγεηαθέο καο αλάγθεο ζε ειεθηξηθφ ξεχκα. ηγά-ζηγά αξρίδνπλ ηα θηίξηα λα θαηαζθεπάδνληαη κε ελεξγεηαθά πιηθά θαη κε εηδηθέο νξνθέο γηα λα είλαη πην εχθνιε ε ηνπνζέηεζε ησλ θσηνβνιηατθψλ. εκαληηθφ ξφιν παίδεη θαη ε πνηφηεηα ηνπ θσηνβνιηατθνχ ζηελ πςειή απφδνζε ζε ειεθηξηθφ ξεχκα. ηελ Διιάδα δελ ππάξρνπλ πνιιέο εγθαηαζηάζεηο θσηνβνιηατθψλ. Τπάξρνπλ αξθεηά είδε θσηνβνιηατθψλ, ηα trackers πνπ θηλνχληαη κε βάζε ηνλ ήιην θαη ηα ζπζηήκαηα ζηαζεξψλ βάζεσλ. Απόζβεζε εγκαηάζηαζερ από ηον Αλέξε Τζέλιο Η εγθαηάζηαζε θσηνβνιηατθψλ ζηα ζπίηηα καο κπνξεί λα είλαη πνιχ δαπαλεξή, φκσο ηα ρξήκαηα πνπ ζα δψζνπκε γηα λα ηα αγνξάζνπκε θαη λα ηα εγθαηαζηήζνπκε ζα ηα πάξνπκε πάιη πίζσ. Γειαδή, γίλεηαη απφζβεζε πάλσ-θάησ πεξίπνπ 5 ρξφληα, αλ είλαη θαιφ ην θσηνβνιηατθφ. Σα πεξηζζφηεξα θσηνβνιηατθά έρνπλ εγγχεζε 25 ρξφληα απφδνζεο ηνπιάρηζηνλ 80%, ελψ ηα 3-5 πξψηα ρξφληα ηνπ θσηνβνιηατθνχ έρνπκε εγγχεζε, ψζηε αλ καο ραιάζνπλ λα ηα αιιάμνπκε, ρσξίο επηπιένλ θφζηνο. Όκσο, ε εγθαηάζηαζε πξέπεη λα πιεξεί θάπνηεο πξνυπνζέζεηο. Γηα παξάδεηγκα ε ηαξάηζα ηνπ ζπηηηνχ πξέπεη λα έρεη εκβαδφλ ηνπιάρηζηνλ 80-100ηκ. Φπζηθά, φπνηνο έρεη παξαπάλσ απφ 100ηκ, δε ζεκαίλεη φηη ζα εγθαηαζηήζεη 7

πεξηζζφηεξα θσηνβνιηατθά. Μπνξνχκε ινηπφλ, λα εγθαηαζηήζνπκε θσηνβνιηατθά κέρξη 10KWh φζν καο επηηξέπεη θαη ην Τπνπξγείν. Σα θέξδε κπνξνχλ λα μεπεξάζνπλ ην 500-600 αλά κήλα, έλαο κηζζφο δειαδή, ελψ ηα εηήζηα θέξδε ηα 8.000-9.000. Βέβαηα, εάλ θάπνηνο δε ζέιεη λα ηνπνζεηήζεη πνιιά θσηνβνιηατθά γηα δηάθνξνπο ιφγνπο κπνξεί λα ηνπνζεηήζεη θσηνβνιηατθά 1KWh θαη λα κελ πιεξψλεη ρξήκαηα γηα ξεχκα ζηε ΓΔΗ γηα 25 ρξφληα. Σν θφζηνο ηεο εγθαηάζηαζήο ηνπο δελ μεπεξλά ηηο 3500. Αθφκε έλα πιενλέθηεκα είλαη φηη ν ηδηνθηήηεο δε ζα αλεζπρεί πιένλ γηα δηαθνπέο ξεχκαηνο. Σπίηι με θυηοβοληαφκά ζςνδεδεμένα με ηε ΓΔΗ από ηο Βέλιον Τπάικο Γηα ηε ζχλδεζε ηνπ θσηνβνιηατθνχ ζπζηήκαηνο ε ΓΔΗ ζα εγθαηαζηήζεη έλα λέν κεηξεηή γηα λα θαηαγξάθεη ηελ παξαγφκελε ελέξγεηα. Όιε ε παξαγφκελε απφ ην θσηνβνιηατθφ ζχζηεκα ειεθηξηθή ελέξγεηα δηνρεηεχεηαη ζην δίθηπν ηεο ΓΔΗ θαη πιεξψλεζηε γηα απηή κε 0,55 /KWh, ηηκή πνπ είλαη εγγπεκέλε γηα 25 ρξφληα. Ο πνιίηεο-επελδπηήο δε ζεσξείηαη επαγγεικαηίαο, κε άιια ιφγηα απαιιάζζεηαη απφ ην άλνηγκα βηβιίσλ ζηελ εθνξία. Όπσο αλαθέξεη ε ζρεηηθή θνηλή ππνπξγηθή απφθαζε, «δελ πθίζηαηαη γηα ηνλ θχξην ηνπ θσηνβνιηατθνχ ζπζηήκαηνο θνξνινγηθέο ππνρξεψζεηο γηα ηε δηάζεζε ηεο ελέξγεηαο απηήο ζην δίθηπν». Με άιια ιφγηα, ηα φπνηα έζνδα έρεηε απφ ηελ πψιεζε ηεο ελέξγεηαο δε θνξνινγνχληαη. 8

Κεθάιαην 3 Φσηνβνιηατθά πάλει θαη πάξθα Οκάδα καζεηψλ: Νηνχλεο Βαζίιεο παλέιιεο Μάλνο Φχιιαο Ισαθείκ Φ/Β Πάνελ. Από ηι αποηελούνηαι και πυρ ζςνδέονηαι; από ηο Βαζίλε Νηούνε Σν βαζηθφ κέξνο ελφο θσηνβνιηατθνχ ζπζηήκαηνο είλαη θπζηθά ηα θσηνβνιηατθά. Απνηεινχληαη απφ έλα πιαίζην (πάλει) κέζα ζην νπνίν βξίζθνληαη ηα θσηνβνιηατθά ζηνηρεία, νη ιεγφκελεο θπςέιεο. Σν ραξαθηεξηζηηθφ ησλ θσηνβνιηατθψλ ζηνηρείσλ είλαη φηη κεηαηξέπνπλ ην θσο ηνπ ειίνπ ζε ειεθηξηθφ ξεχκα. Σα θσηνβνιηατθά πάλει κεηαηξέπνπλ κφλν έλα πνζνζηφ ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο ζε ειεθηξηζκφ. Σν πφζν κεγάιν είλαη απηφ ην πνζνζηφ εμαξηάηαη απφ ηνλ ηχπν ησλ θσηνβνιηατθψλ ζηνηρείσλ. Αλ έρνπκε 10 θσηνβνιηατθά πάλει ηζρχνο 100W ην θάζε έλα, ζπλδεδεκέλα ζε ζεηξά ζα έρνπλ ζπλνιηθή ηάζε πεξίπνπ 200V θαη έληαζε 5Α. πλδεδεκέλα παξάιιεια ζα έρνπλ ζπλνιηθή ηάζε πεξίπνπ 20V θαη έληαζε 50Α. Φσηνβνιηατθά ζπλδεδεκέλα ζε ζεηξά ελλννχκε φηαλ θαηά ηε ζχλδεζε κεηαμχ ηνπο, ην ζεηηθφ θαιψδην εμφδνπ ηνπ ελφο πάλει ζπλδέεηαη κε ην αξλεηηθφ ηνπ άιινπ, δειαδή ελαιιάμ. Παξάιιειε ζχλδεζε έρνπκε φηαλ ζπλδένπκε ην ζεηηθφ θαιψδην ηνπ ελφο πάλει κε ην ζεηηθφ ηνπ επφκελνπ θαη ην αξλεηηθφ θαιψδην εμφδνπ κε ην αξλεηηθφ ηνπ επνκέλνπ. Σν ζπκπέξαζκα είλαη φηη ηα θσηνβνιηατθά ηα ζπλδένπκε ζε ζεηξά γηα λα δεκηνπξγήζνπκε κεγαιχηεξε ηάζε (Volt) φηαλ πξφθεηηαη λα γίλεη ζχλδεζε κε ην δίθηπν ηεο ΓΔΗ. Αλ πξννξίδεηαη γηα απηφλνκν ζχζηεκα κε ζπζζσξεπηέο (κπαηαξίεο), ηφηε ε απαηηνχκελε ηάζε εμαξηάηαη απφ απηή ησλ ζπζζσξεπηψλ. Πποδιαγπαθέρ εγκαηάζηαζερ Φ/Β Από ηο Μάνο Σπανέλλε Σν πξφγξακκα «θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα ζε πάξθα» είλαη κηα κνξθή επέλδπζεο, ε νπνία απνθέξεη κεγάια θέξδε εληζρχνληαο ηαπηφρξνλα ηελ 9

πξάζηλε νκπξέια ηνπ πιαλήηε. Σν πξφγξακκα βέβαηα αθνξά εθηάζεηο γεο νη νπνίεο πξέπεη λα πιεξνχλ ηηο αθφινπζεο πξνδηαγξαθέο: Να κε ζθηάδνληαη Να είλαη απνραξαθηεξηζκέλεο δαζηθέο εθηάζεηο Να έρεη βεβαησζεί φηη δελ απνηεινχλ έθηαζε κε αξραηνινγηθά επξήκαηα Να κε βξίζθνληαη ζε δψλεο πςειήο παξαγσγηθφηεηαο Φ/Β Πάπκα από ηον Ιυακείμ Ψύλλα Σα θσηνβνιηατθά πάξθα είλαη έλαο κεγάινο αξηζκφο απφ θσηνβνιηατθά ηα νπνία ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο θαη παξάγνπλ κεγάιεο πνζφηεηεο ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο. ηα θσηνβνιηατθά πάξθα ζπλαληνχκε κεγάιεο εθηάζεηο θσηνβνιηατθψλ ηα νπνία ηα πεξηζζφηεξα είλαη ζηαζεξά, αιιά ππάξρνπλ θαη ηα trackers ηα νπνία βέβαηα θνζηίδνπλ πνιχ πεξηζζφηεξν απφ ηα ζηαζεξά. Φσηνβνιηατθά πάξθα άξρηζαλ λα δεκηνπξγνχληαη ζηελ Διιάδα ηα ηειεπηαία 10 ρξφληα. Αμηνπνηεί ηελ ειηαθή ελέξγεηα θαη ηε κεηαηξέπεη ζε ειεθηξηθή. ηελ Αηηηθή δελ έρνπκε πνιιά θσηνβνιηατθά πάξθα κεγάιεο έθηαζεο, εθηφο απηφ ηεο εγθαηάζηαζεο ηνπ αεξνδξνκίνπ Διεπζέξηνο Βεληδέινο,, φπνπ θαιχπηνπλ ζηαζεξά θσηνβνιηατθά γχξσ απφ ην αεξνδξφκην αμηνπνηψληαο έθηαζε πνπ δελ κπνξνχζε κε θαλέλαλ άιιν ηξφπν λα αμηνπνηεζεί. Έλα απφ ηα κεγαιχηεξα θσηνβνιηατθά πάξθα ηεο Διιάδαο ζπλαληάκε ζηε Θήβα, φπνπ ζηαζεξά θσηνβνιηατθά θαιχπηνπλ κία έθηαζε πεξίπνπ 100 ζηξεκκάησλ παξάγνληαο ηεξάζηηεο πνζφηεηεο ζε ειεθηξηθφ ξεχκα. 10

Κεθάιαην 4 Απφδνζε θσηνβνιηατθψλ & ραξαθηεξηζηηθά θσηνβνιηατθψλ ζπζηεκάησλ Οκάδα καζεηψλ: Υνχληα Φξαληο Υαζαλάη Έλδν Υαηδεξάη Βαζίιεο Φ/Β ζςζηήμαηα από ηο Βαζίλε Χαηδεπάι Σα θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα απνηεινχλ κηα απφ ηηο εθαξκνγέο ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο κε ηεξάζηην ελδηαθέξνλ γηα ηελ Διιάδα. Δθκεηαιιεπφκελν ην θσηνβνιηατθφ θαηλφκελν, ην θσηνβνιηατθφ ζχζηεκα παξάγεη ειεθηξηθή ελέξγεηα απφ ηελ ειηαθή ελέξγεηα. Απνηειείηαη απφ έλα ή πεξηζζφηεξα πάλει, ζπλήζσο ηεηξάγσλα, θηηαγκέλα απφ ππξίηην. Η απφδνζε ησλ θσηνβνιηατθψλ πιαηζίσλ ππνινγίδεηαη θαη εθηηκάηαη απφ ην εξγνζηάζην θαηαζθεπήο. Τι επεπεάδει ηεν απόδοζε ηυν θυηοβοληαφκών ζςζηεμάηυν; από ηο Φπάνηρ Χούνηα Σελ απφδνζε ησλ θσηνβνιηατθψλ ζπζηεκάησλ επεξεάδνπλ νη θαηξηθέο ζπλζήθεο θαη ε ζεξκνθξαζία. Η πνζφηεηα ηνπ ειηαθνχ θσηφο είλαη πιένλ θαζνξηζηηθφο παξάγνληαο ζηελ εθηίκεζε ηνπ πνζνχ ηεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο πνπ ζα παξαρζεί απφ έλα θσηνβνιηατθφ ζχζηεκα. Δπίζεο ε ζεξκνθξαζία είλαη έλαο ζεκαληηθφο παξάγνληαο θαη ζε αληίζεζε κε απηφ πνπ πηζηεχνπλ νη πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη νη θσηνβνιηατθέο κνλάδεο ειεθηξνδφηεζεο ζηελ πξαγκαηηθφηεηα παξάγνπλ πεξηζζφηεξε ελέξγεηα ζε ρακειέο ζεξκνθξαζίεο, εθφζνλ φινη νη παξάγνληεο παξακέλνπλ νη ίδηνη. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί νη ειηαθέο θπςέιεο είλαη ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο πνπ παξάγνπλ ειεθηξηζκφ απφ ην θσο θη φρη απφ ηε ζεξκφηεηα. Όπσο θαη νη πεξηζζφηεξεο ειεθηξνληθέο ζπζθεπέο νη θσηνβνιηατθέο θπςέιεο ιεηηνπξγνχλ απνδνηηθφηεξα ζε ςπρξφηεξεο ζεξκνθξαζίεο. 11

ηα εχθξαηα θιίκαηα νη θσηνβνιηαίθέο κνλάδεο ζα παξάγνπλ ιηγφηεξε ελέξγεηα ην ρεηκψλα απ φηη ην θαινθαίξη, αιιά απηφ νθείιεηαη ζηε κηθξφηεξε δηάξθεηα ηεο εκέξαο, ηε ρακειφηεξε γσλία ηνπ ειίνπ θαη ηε κεγαιχηεξε θάιπςε ησλ λεθψλ θαη φρη ζηηο ςπρξφηεξεο ζεξκνθξαζίεο. Οη θσηνβνιηατθέο κνλάδεο είλαη αζθαιψο ιηγφηεξν απνδνηηθέο ζε λεθειψδεηο ζπλζήθεο ρακειήο ειηνθάλεηαο. Έηζη, ε παξαγσγή κεηψλεηαη φζν ιηγφηεξν θσο θζάλεη ζηελ επηθάλεηα ησλ θσηνβνιηατθψλ πιαηζίσλ. πλήζσο, ε ειεθηξηθή παξαγσγή νπνηαζδήπνηε θσηνβνιηατθήο κνλάδαο κεηψλεηαη απφ 5 έσο 20% ηεο κέγηζηεο δπλαηήο παξαγσγήο ηνπ, φηαλ ιεηηνπξγεί ππφ πνιχ λεθειψδεηο ζπλζήθεο. Χαπακηεπιζηικά θυηοβοληαφκών από ηο Ένδο Χαζανάι Σα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θσηνβνιηατθψλ ζπζηεκάησλ πνπ ηα δηαθνξνπνηεί απφ ηηο άιιεο αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο είλαη: Απεπζείαο παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, αθφκα θαη ζε πνιχ κηθξή θιίκαθα, πρ ζε επίπεδν κεξηθψλ δεθάδσλ W. Δίλαη εχρξεζηα. Σα κηθξά ζπζηήκαηα κπνξνχλ λα εγθαηαζηαζνχλ απφ ηνπο ίδηνπο ηνπο ρξήζηεο. Μπνξνχλ λα εγθαηαζηαζνχλ κέζα ζηηο πφιεηο, ελζσκαησκέλα ζε θηίξηα θαη δελ πξνζβάιινπλ αηζζεηηθά ην πεξηβάιινλ. Μπνξνχλ λα ζπλδπαζηνχλ κε άιιεο πεγέο ελέξγεηαο (πβξηδηθά ζπζηήκαηα). Δίλαη βαζκσηά ζπζηήκαηα, δειαδή κπνξνχλ λα επεθηαζνχλ ζε κεηαγελέζηεξε θάζε γηα λα αληηκεησπίζνπλ ηηο απμεκέλεο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ, ρσξίο κεηαηξνπή ηνπ αξρηθνχ ζπζηήκαηνο. Λεηηνπξγνχλ αζφξπβα, εθπέκπνπλ κεδεληθνχο ξχπνπο, ρσξίο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ. Οη απαηηήζεηο ζπληήξεζεο είλαη ζρεδφλ κεδεληθέο. Έρνπλ κεγάιε δηάξθεηα δσήο θαη αμηνπηζηία θαηά ηε ιεηηνπξγία. Οη εγγπήζεηο πνπ δίδνληαη απφ ηνπο θαηαζθεπαζηέο γηα ηηο θσηνβνιηατθέο γελλήηξηεο είλαη πεξηζζφηεξν απφ 25 ρξφληα θαιήο ιεηηνπξγίαο. 12

Κεθάιαην 5 Inverter Μεηαζρεκαηηζηήο θαη Κπςέιε Οκάδα καζεηψλ: Αγγειήο Βαγγέιεο Γεσξγνχιαο Σάζνο Αλησλίνπ Γηάλλεο Μεηαηποπέαρ Τάζερ Inverter από ηο Βαγγέλε Αγγελή Σν Inverter, αλαθέξεηε θαη σο αληηζηξνθέαο ή κεηαηξνπέαο) είλαη κηα ζπζθεπή πνπ κεηαηξέπεη ην ζπλερέο (DC) ξεχκα ηνπ θσηνβνιηατθνχ ζπζηήκαηνο ζε ελαιιαζζφκελν (AC) ξεχκα 220V. Έηζη, κπνξνχκε λα ηξνθνδνηήζνπκε απφ ηελ κπαηαξία ηνπ θσηνβνιηατθνχ ζπζηήκαηνο φιεο ηηο νηθηαθέο ζπζθεπέο πνπ απαηηνχλ 220Volt. Σν Inverter ή κεηαηξνπέαο 220Volt ζπλδέεηαη κε έλα δηπιφ θαιψδην (ζεηηθφαξλεηηθφ) πάλσ ζηνπο πφινπο ηεο κπαηαξίαο. Έρεη ζπλήζσο κηα ή δπν ππνδνρέο ζαλ ηηο πξίδεο πνπ έρνπκε ζηνπο ηνίρνπο ηνπ ζπηηηνχ καο, πάλσ ζηηο νπνίεο ζπλδένπκε ηηο ζπζθεπέο πνπ απαηηνχλ 220V, απ επζείαο ή ρξεζηκνπνηψληαο πνιχκπξηδν ή θα κπαιαληέδα. Γελ έρεη ζεκαζία πφζεο ζπζθεπέο ζα ζπλδέζνπκε ηαπηφρξνλα, αξθεί ε ηζρχο φισλ ησλ ζπζθεπψλ πνπ ιεηηνπξγνχλ ηαπηφρξνλα λα κελ μεπεξλά ηελ επηηξεπφκελε ηζρχ ηνπ inverter-κεηαηξνπέα ηάζεο. Έηζη, αλ έρνπκε έλαλ inverter 200W κπνξνχκε λα ιεηηνπξγήζνπκε ηαπηφρξνλα κηα ηειεφξαζε 60W, έλαλ αλεκηζηήξα 40W, έλα θνξεηφ ππνινγηζηή 60W θαη ιακπηήξεο νηθνλνκίαο κε 40W ζπλνιηθήο ηζρχνο. Inverter & αζθάλεια ελεκηπικών ζςζκεςών από ηον Τάζο Γευπγούλα Έλαο κεηαηξνπέαο θαιήο πνηφηεηαο ζα θιείζεη αλ απφ ιάζνο ζπλδέζνπκε κηα ζπζθεπή κε παξαπάλσ Watt απφ απηά πνπ κπνξεί λα αληέμεη, πξνζηαηεχνληαο έηζη ηηο ειεθηξηθέο ζπζθεπέο καο. Σν ίδην ζα θάλεη έλαο inverter θαιήο πνηφηεηαο αλ δηαπηζηψζεη φηη θνληεχεη λα αδεηάζεη ε κπαηαξία. 13

Τπάξρνπλ Inverter απφ 50W έσο 10000W. πλήζσο, ρξεζηκνπνηνχκε inverter απφ 150W έσο 1200W αλάινγα βέβαηα θαη κε ηηο αλάγθεο καο. Έλα κηθξφ θσηνβνιηατθφ ζχζηεκα back-up γηα ηηο πεξηπηψζεηο δηαθνπήο ξεχκαηνο κπνξεί λα εμππεξεηείηαη απφ έλαλ inverter 300W, αιιά έλα κεγάιν θσηνβνιηατθφ ζχζηεκα πνπ θαιχπηεη φιεο ηηο θαζεκεξηλέο αλάγθεο γηα έλα νιφθιεξν ζπίηη ζα ζέιεη Inverter κέρξη θαη πάλσ απφ 4000W. Λειηοςπγία και καηαζκεςή μιαρ θυηοβοληαφκήρ κςτέλερ από ηο Γιάννε Ανηυνίος Η θσηνβνιηατθή θπςέιε ιεηηνπξγεί σο εμήο: Παίξλεη ηελ ειηαθή ελέξγεηα θαη ηε κεηαηξέπεη ζε ειεθηξηθή γηα θαζεκεξηλή θαηαλάισζε. Οπζηαζηηθά ηα θσηνβνιηατθά είλαη εκηαγσγνί πνπ κεηαηξέπνπλ ην θσο απεπζείαο ζε ειεθηξηζκφ. Σα θσηνβνιηατθά αλήθνπλ ζηελ ίδηα θαηεγνξία κε ηα ηξαλδίζηνξ ειεθηξνληθψλ ζπζθεπψλ. Η θαηαζθεπή ησλ θσηνβνιηατθψλ θπςειψλ γίλεηαη απφ ππξίηην ην νπνίν πεξηέρεηαη ζην ραιαδία θαη ηελ άκκν. 14

Κεθάιαην 6 Δθπαηδεπηηθή εθδξνκή Οκάδα καζεηψλ: Μπαηξάο Νίθνο Μετληάλεο Σάζνο ηδεξάο Παλαγηψηεο Διζαγυγή από ηο Νίκο Μπαηπά ηελ εθδξνκή πνπ πήγακε ζηελ εηαηξία Alexakis Energy κηιήζακε γηα ηα θσηνβνιηατθά ζε ζηέγεο. Σα θσηνβνιηατθά ζε ζηέγεο αθνξνχλ νηθηαθνχο θαηαλαισηέο ή κηθξέο επηρεηξήζεηο, φπνπ επηζπκνχλ λα εγθαηαζηήζνπλ θσηνβνιηατθά έσο 10KW ζηηο ζηέγεο ηνπο. Δπίζεο, αλ θαηνηθείηαη θαη ζε πνιπθαηνηθία κπνξείηε λα εγθαηαζηήζεηε θσηνβνιηατθά ζε θνηλφρξεζην ή θνηλφθηεην ρψξν φπσο ηαξάηζα. Απαξαίηεηε είλαη ε έγγξαθε ζπκθσλία θαη ησλ ππνινίπσλ ηδηνθηεηψλ, ψζηε λα εγθαηαζηαζνχλ ηα θσηνβνιηατθά επ νλφκαηη φισλ ησλ ηδηνθηεηψλ. Σα θσηνβνιηατθά δε ρξεηάδνληαη θάπνηα εηδηθή άδεηα φπσο ίζρπε παιαηφηεξα απφ ηελ πνιενδνκία. Ο ρψξνο πνπ ζα ρξεηαζηείηε εμαξηάηαη απφ ην αλ ζα γίλεη ε εγθαηάζηαζε ζε ηαξάηζα ή ζε θεξακνζθεπή. Σν ζεκείν ζα πξέπεη λα είλαη αζθίαζην θαη ηα θσηνβνιηατθά πξέπεη λα βιέπνπλ ην λφην κε θιίζε 30 ν ζε ηαξάηζα. Η έθηαζε εμαξηάηαη απφ ηνλ ηχπν ησλ θσηνβνιηατθψλ. 15

Απόδοζε ιζσύορ Από ηον Τάζο Μεφνηάνε Η απφδνζε εμαξηάηαη απφ ηελ θιίζε θαη απφ ηελ θαηεχζπλζε, φπσο θαίλεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα: Απφδνζε Κιίζε Ννηην-Αλαηνιηθά Αλαηνιηθά Νφηηα Ννηην-Γπηηθά Γπηηθά 0 ν 90% 90% 90% 15 ν 98% 95% 88% 30 ν 100% 95% 85% 90 ν 60% 60% 50% Σα θσηνβνιηατθά είλαη ειαθξηά θαη ηo βάξνο ηνπο αληέρνπλ φιεο νη θεξακνζθεπέο, ζηδεξνθαηαζθεπέο ή ηαξάηζεο θαη δπγίδνπλ 20-25kg/m 2. Δμάιινπ, γίλεηαη έιεγρνο απφ εηδηθνχο πξηλ ηελ παξαγγειία θαη δελ ππάξρεη θαλέλα πξφβιεκα αλ ππάξρεη κφλσζε θαη θακία πεξίπησζε ππεξζέξκαλζεο. Ο εμνπιηζκφο πνπ ζα ρξεηαζηεί είλαη ηα εμήο: 1. Πιαίζηα 2. Φσηνβνιηατθή γελλήηξηα 3. Inverter (αληηζηξνθέαο) πνπ κεηαηξέπεη ην ζπλερέο ξεχκα πνπ παξάγνπλ ηα θσηνβνιηατθά ζε ελαιιαζζφκελν ηδίαο πνηφηεηαο κε ηεο ΓΔΗ. Απόδοζε σπεμάηυν από ηον Παναγιώηε Σιδεπά Σν θφζηνο είλαη φζν έλα απηνθίλεην. Σν θζελφ θσηνβνιηατθφ 2kW θνζηίδεη φζν έλα απηνθίλεην κηθξνχ θπβηζκνχ θαη έλα ζχζηεκα θσηνβνιηατθνχ 5-10kW φζν ελφο κεγαιχηεξνπ θπβηζκνχ απηνθίλεην. Σν απηνθίλεην φκσο έρεη έμνδα θαη κεηά βίαο ζα βγάιεη δεθαεηία. Αληίζεηα, ην θσηνβνιηατθφ ζα έρεη έζνδα θαη ζα απνθέξεη θέξδε εγγπεκέλα γηα πάλσ απφ 25 ρξφληα. Σα θέξδε 16

εηεζίσο ελφο θσηνβνιηατθνχ εμαξηψληαη απφ ηελ ηζρχ ηνπ θσηνβνιηατθνχ, φπσο θαίλεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα: Ιζρχο (KW/panel) Δηήζηα έζνδα 1 650-800 3 1.950-2.400 5 3.250-4.000 7 4.550-6.600 10 6.500-8.000 17

Κεθάιαην 7 ηαηηζηηθή επεμεξγαζία εξσηεκαηνινγίσλ 18

19

20