ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ/ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Αφήστε το γόνο να γίνει γονιός» ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Γνωστικό/- ά αντικείμενο/- α της Διδακτικής Πρακτικής: 1. Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Ε Δημοτικού Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου (Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και κόσμου). 2. Γεωγραφία Ε Δημοτικού Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου (Η αλιεία στην Ελλάδα). ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟ ΑΠΣ & ΤΟ ΔΕΠΠΣ. 1. Το κεφάλαιο Είμαστε πολίτες της Ελλάδας, της Ευρώπης και κόσμου αποτελεί διδακτικό κεφάλαιο της 1 ης Ενότητας του σχολικού βιβλίου Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή της Ε Δημοτικού, το οποίο έχει γραφεί σύμφωνα με το ΑΠΣ. 2. Το κεφάλαιο Η αλιεία στην Ελλάδα αποτελεί διδακτικό κεφάλαιο της Γ ενότητας (37 ο Κεφάλαιο) του σχολικού βιβλίου Γεωγραφία Ε Δημοτικού Μαθαίνω την Ελλάδα της Ε Δημοτικού, το οποίο έχει γραφεί σύμφωνα με το ΑΠΣ. Σελ.2/1

ΣΚΕΠΤΙΚΟ (γιατί επέλεξα να υλοποιήσω τη συγκεκριμένη πρακτική) Η κατανάλωση γόνου είναι μια διαδεδομένη πρακτική για τους Έλληνες καταναλωτές που πρέπει να καταπολεμηθεί άμεσα. Κεντρικό θέμα της εκστρατείας για την Ελλάδα είναι ότι ο γόνος θα πρέπει να πάψει να θεωρείται μια 'αθώα' νοστιμιά στο τραπέζι. Και, αντιθέτως, θα πρέπει να γίνει ευρύτερα γνωστό ότι ο γόνος που τρώει ένας καταναλωτής είναι ψάρι που δεν το αφήνουμε να μεγαλώσει, αφαιρώντας την δυνατότητα να τραφούμε στο μέλλον με επαρκείς ποσότητες ψαριών και επίσης καταστρέφοντας την δυνατότητα αναπαραγωγής και διατήρησης σε ικανά αποθέματα των ειδών των οποίων ο γόνος καταναλώνεται (κεντρικό θέμα της εκστρατείας). Όλα τα παραπάνω, με δεδομένες τις συνήθειες των καταναλωτών, των επιχειρηματιών στην αγορά των ψαριών, των εστιατορίων και κάθε άλλου παράγοντα που συμμετέχει στην διακίνηση και την κατανάλωση ψαριών, προβλήθηκαν στους μαθητές οι οποίοι αποτελούν τους αυριανούς ενεργούς πολίτες της χώρας μας αλλά και της Ευρώπης, για να γνωρίσουν ότι στο τραπέζι του καταναλωτή είναι ανάγκη να φτάνουν μόνο ψάρια βιώσιμης αλιείας. Σελ.2/2

ΣΚΟΠΟΣ Με την παρούσα εργασία έγινε γνωστή στους μαθητές, αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία, η εκστρατεία για την νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική, η οποία έχει ως κεντρικό στόχο τη βιώσιμη αλιεία. Ανιχνεύθηκαν οι δράσεις της Ε.Ε. και η ευρωπαϊκή νομοθεσία που καθορίζει το ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος ανά είδος που επιτρέπεται να αλιεύεται, πότε επιτρέπεται η αλιεία κάθε είδος ψαριού, σε ποιες ποσότητες σε κάθε περιοχή κοκ. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΧΟΙ Οι στόχοι του συγκεκριμένου σχεδίου εργασίας ανταποκρίνονται άμεσα στους στόχους των τεσσάρων επιπέδων της UNESCO (1996). Έτσι επιμέρους στόχοι της εργασίας είναι οι μαθητές: 1. Να διερευνήσουν εντοπίσουν τις δράσεις της Ε.Ε. και την ευρωπαϊκή νομοθεσία που καθορίζει το ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος ανά είδος που επιτρέπεται να αλιεύεται, πότε επιτρέπεται η αλιεία κάθε είδος ψαριού, σε ποιες ποσότητες σε κάθε περιοχή κοκ. ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ 2. Να γνωρίσουν και να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της βιώσιμης αλιείας μέσα από την προστασία του γόνου (η Ε.Ε έχει θεσπίσει ελάχιστα επιτρεπόμενα μεγέθη για όλα τα είδη που ψαρεύουν οι ψαράδες). ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΝΑ ΕΝΕΡΓΟΥΜΕ 3. Να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν μεταξύ τους κατά την παραγωγή και παρουσίαση των προϊόντων της εργασίας μέσα στην τάξη. ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΝΑ ΣΥΜΒΙΩΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ 4. Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής. ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΠΩΣ ΝΑ ΥΠΑΡΧΟΥΜΕ Σελ.2/3

ΕΙΔΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Ως διδακτική μέθοδο επέλεξα τη μέθοδο project ή σχέδιο εργασίας αφού αυτή αποτελεί μια εργασιακή, συνεργατική και ανοιχτή μορφή διδασκαλίας. Προωθεί τη διερεύνηση, έχει κοινωνικό προσανατολισμό, αναπτύσσει την προσωπικότητα και την κριτική ικανότητα των μαθητών, δίνει στα παιδιά ευκαιρίες να εφαρμόσουν δεξιότητες και τα δέχεται ως ειδικούς σε κάθε τι που αφορά τις ανάγκες τους. (Πηγή: Katz, L.G. & Chard, S.C., 1989) ΟΜΑΔΑ / ΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Το project υλοποιήθηκε από τους μαθητές/τριες της Ε2 τάξης του Ιδιωτικού Δημοτικού Σχολείου Κολεγίου Δελασάλ Θεσσαλονίκης. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ PROJECT (χρονοδιαγράμματα επιμέρους φάσεων) 1 η Εβδομάδα: Παρουσίαση του θέματος στους μαθητές, προβληματισμός και ευαισθητοποίησή τους. Στη συνέχεια μέσα από διάφορες Βιωματικές μεθόδους, δημιουργήθηκαν ομάδες εργασίας στην τάξη και καλλιεργήθηκε κλίμα θετικής διάθεσης και συνεργασίας μεταξύ των μελών της κάθε ομάδας. Σελ.2/4

2 η Εβδομάδα : Αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική της Ε. Ε. 3 η Εβδομάδα : Έρευνα (στο εθνικό και κοινοτικό δίκαιο πλαίσιο) από τους μαθητές για την ευρωπαϊκή νομοθεσία που καθορίζει το ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος ανά είδος που επιτρέπεται να αλιεύεται, πότε επιτρέπεται η αλιεία κάθε είδος ψαριού, σε ποιες ποσότητες σε κάθε περιοχή κοκ. 4 η Εβδομάδα : Αξιολόγηση της εργασίας από τους μαθητές (των γνώσεων και των εμπειριών που αποκόμισαν) και παρουσίαση των προϊόντων της στο σχολείο. ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΔΟΜΗ / ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΜΕΣΑ Για την πραγματοποίηση του σχεδίου εργασίας χρησιμοποιήθηκαν εποπτικά μέσα (προβολέας για την προβολή video και φωτογραφιών), ο διαδραστικός πίνακας της τάξης με σύνδεση στο διαδίκτυο (για την προβολή της ιστοσελίδας της Ε.Ε., την αναζήτηση πληροφοριών αλλά και την τελική παρουσίαση των αποτελεσμάτων) και η αίθουσα πολυμέσων του Κολεγίου. Σελ.2/5

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ 1. Στο πρώτο στάδιο του σχεδίου εργασίας προσπάθησα να δημιουργήσω ένα κλίμα προβληματισμού και αναζήτησης ώστε να οδηγήσω τους μαθητές στην ερευνητική διαδικασία του συγκεκριμένου θέματος. Το αρχικό ερέθισμα προέκυψε μέσα από προβολή video και φωτογραφιών από την καμπάνια της Ε.Ε. για τη βιώσιμη αλιεία και την προστασία του γόνου. Ακολούθησε συζήτηση και ζητήθηκε από τους μαθητές να περιγράψουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια μέσω του καταιγισμού ιδεών ζητήθηκε από τους μαθητές να προτείνουν λύσεις. Μία από τις προτεινόμενες λύσεις ήταν και η προστασία των μικρών ψαριών. Με τη βοήθεια του διαδραστικού πίνακα και του διαδικτύου που διαθέτει η τάξη μας, επισκεφτήκαμε τις σελίδες: http://www.wwf.gr/images/pdfs/fishtips.pdf (συµβουλές στους καταναλωτές ψαριών) http://www.greenpeace.org/greece/fishguide/ (οδηγός "καλού ψαροφαγά") http://www.greenpeace.org/greece/fishguide/#fourth (ψαροµεζούρα) και σε pdf: http://www.greenpeace.org/greece/global/greece/image/2012/oceans/code/web%20fg_final. pdf) http://greenpeacegreece.org/projects/201208_oceans_quiz/ (κουίζ για ψαροφαγάδες) Όλα τα παραπάνω λειτούργησαν ως σφυγμομέτρηση του ενδιαφέροντος των παιδιών για το συγκεκριμένο θέμα και συμφωνήθηκε η πραγματοποίηση του σχεδίου εργασίας. Τα παιδιά δουλεύουν ήδη σε ομάδες, οι οποίες αλλάζουν ανά συχνά χρονικά διαστήματα. Το παρόν σχέδιο εργασίας μάς έδωσε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε νέες ομάδες. Σημειώνεται ότι στην αρχή του σχεδίου εργασίας στάλθηκε ενημερωτική επιστολή στους γονείς των μαθητών. Τη δεύτερη και την τρίτη εβδομάδα, αφού εντοπίσαμε προηγουμένως την ενότητα με την οποία θα ασχοληθούμε, προγραμματίσαμε και υλοποιήσαμε τις διδακτικές δραστηριότητες. Σελ.2/6

Αποφασίσαμε πώς θα δουλέψει η κάθε ομάδα, τι δραστηριότητες θα υλοποιήσει, και πώς θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της εργασίας. Έτσι, η πρώτη ομάδα πληροφοριών σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική της Ε. Ε.. Η δεύτερη ομάδα πρότεινε δράσεις που θα συμβάλλουν στην πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου σε τοπικό - εθνικό επίπεδο αλλά και σε ευρύτερο Ευρωπαϊκό. Η τρίτη και η τέταρτη ομάδα πραγματοποίησαν έρευνα (στο εθνικό και κοινοτικό δίκαιο πλαίσιο χρήση της σύνοψης της νομοθεσίας της Ε.Ε.) για την ευρωπαϊκή νομοθεσία που καθορίζει το ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος ανά είδος που επιτρέπεται να αλιεύεται, πότε επιτρέπεται η αλιεία κάθε είδος ψαριού, σε ποιες ποσότητες σε κάθε περιοχή κοκ. Οι ομάδες πραγματοποίησαν την έρευνα στη βιβλιοθήκη του σχολείου και της τάξης μας καθώς και μέσω του διαδικτύου που διαθέτουμε στην τάξη. Επίσης στο μέσο της διαδικασίας, δηλαδή τη 2 η εβδομάδα, έγινε διάλειμμα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης με σκοπό την αλληλοενημέρωση των ομάδων για την εξέλιξη της έρευνας και την ανταλλαγή απόψεων για τις επόμενες δραστηριότητες. 2. Στο δεύτερο στάδιο του σχεδίου εργασίας (την τέταρτη εβδομάδα) οι ομάδες παρουσίασαν τα αποτελέσματα της έρευνας αρχικά στην ολομέλεια του project και έπειτα στις τρεις μεγαλύτερες τάξεις του σχολείου, ήτοι στα δύο τμήματα της Δ τάξης, στο δεύτερο τμήμα της Ε τάξης και στα δύο τμήματα της ΣΤ τάξης. Ακολούθησε δημιουργική συζήτηση για το κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι αρχικοί στόχοι, πώς κύλησε η όλη διαδικασία και ποια ήταν τα αποτελέσματα. Έγινε εντοπισμός των δυσκολιών και των προβλημάτων που συναντήσαμε, αλλά και υπενθύμιση όλου του παραγόμενου υλικού. Σελ.2/7

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Η αξιολόγηση της διδασκαλίας ως αναπόσπαστο στοιχείο της μαθησιακής διαδικασίας πραγματοποιήθηκε σε τρεις φάσεις: 1. Διαγνωστική αξιολόγηση: Χρησιμοποιήθηκε στο αρχικό στάδιο του σχεδίου εργασίας και στόχο είχε το να αναγνωρίσω τις προϋπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες των μαθητών πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Επίσης μέσα από αυτήν την διαδικασία αναδείχθηκαν οι αδυναμίες, οι ελλείψεις και οι ικανότητες των μαθητών αλλά και πιθανά προβλήματα που θα συναντούσαμε στη συνέχεια. 2. Διαμορφωτική αξιολόγηση: Χρησιμοποιήθηκε στο διάλειμμα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης και στόχο είχε την ενημέρωσή μου από την ολομέλεια για την πορεία του σχεδίου εργασίας. Σε αυτό το στάδιο δόθηκαν οδηγίες και έγιναν παρεμβάσεις στους μαθητές για τη βελτίωση και ολοκλήρωση του project. 3. Τελική αξιολόγηση: Πραγματοποιήθηκε στο τελικό στάδιο υλοποίησης του σχεδίου εργασίας και στόχο είχε την τελική αποτίμηση. Μέσα από μια δημιουργική συζήτηση εξετάστηκε από τους μαθητές το κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι αρχικοί στόχοι, πώς κύλησε η όλη διαδικασία και ποια ήταν τα αποτελέσματα. Έγινε εντοπισμός των δυσκολιών και των προβλημάτων που συναντήσαμε, αλλά και υπενθύμιση όλου του παραγόμενου υλικού. Αξίζει να τονιστεί ότι σε αυτό το στάδιο οι μαθητές κλήθηκαν να αξιολογήσουν το ρόλο των μελών μέσα στην ομάδα τους και τη συμβολή του καθενός στην υλοποίηση του σχεδίου εργασίας. Έτσι λοιπόν, δόθηκε στους μαθητές η ευκαιρία να παρουσιάσουν την εργασία τους και να κάνουν ένα είδος ετεροαξιολόγησης στηρίζοντας την άποψή τους σε κριτήρια ποιότητας. Σελ.2/8

ΟΝΟΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥ: ΜΑΥΡΙΔΗΣ ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ/ ΟΜΑΔΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ / Β ΟΜΑΔΑ Ομάδα Teachers4Europe 2011-2012 Σελ.2/9