Ανάλςζη κόζηοςρ-οθέλοςρ ηυν ηλεκηπονικών πεπιοδικών ζηα οποία είναι ζςνδπομηηήρ ηο Εθνικό Αςηόνομο Πανεπιζηήμιο ηος Μεξικού (UNAM)

Ανάλςζη κόζηοςρ-οθέλοςρ ηυν ηλεκηπονικών πεπιοδικών ζηα οποία είναι ζςνδπομηηήρ ηο Εθνικό Αςηόνομο Πανεπιζηήμιο ηος Μεξικού (UNAM) Samira García Durán και Sergio Márquez Rangel Γεληθή Γηεχζπλζε Βηβιηνζεθψλ. Δζληθφ Απηφλνκν Παλεπηζηήκην ηνπ Μεμηθνχ (UNAM). Av. Universidad 3000. Ciudad Universitaria. Mexico D.F. C.P. 04510 smarquez@dgb.unam.mx Τίηινο πξσηνηχπνπ: Análisis del costo-beneficio de las revistas electrónicas suscritas en la UNAM, Ibersid, 2007, No. 1, pp. 133-141. Πεπίλητη Μεηάθξαζε: Veronica Vaitsis-Guajardo Καζεγήηξηα Ιζπαληθψλ ζην Instituto Cervantes vaitsi.guajardo@gmail.com Πξαγκαηνπνηείηαη ε αλάιπζε θφζηνπο-νθέινπο ησλ ειεθηξνληθψλ πεξηνδηθψλ ζηα νπνία είλαη ζπλδξνκεηήο ην Δζληθφ Απηφλνκν Παλεπηζηήκην ηνπ Μεμηθνχ (UNAM) ζπζρεηίδνληαο ηηο ζηαηηζηηθέο εθζέζεηο ζρεηηθά κε ηε ρξήζε κε ην θφζηνο ζπλδξνκήο. Αλαιχνληαη νη εθζέζεηο ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ηεο ιήςεο απφ ην δηαδίθηπν άξζξσλ πιήξνπο θεηκέλνπ θαη ην θφζηνο ζπλδξνκήο ζε έμη εθδφηεο: American Chemical Society, Emerald, Elsevier, Nature, Springer θαη Wiley. Τα ζηνηρεία πνπ αλαιχζεθαλ αληηζηνηρνχλ ζην δηάζηεκα 2005-2006. Υπνινγίδνληαη ζηνηρεία ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ησλ ηίηισλ ζηα νπνία είλαη ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην ζχκθσλα κε ην είδνο ζπλδξνκήο (έληππε έθδνζε ζπλ ειεθηξνληθή ή κφλν ειεθηξνληθή) θαη ην επίπεδν ρξήζεο (πςειφ, ρακειφ ή κεδεληθφ). Φξεζηκνπνηείηαη ε πξνζέγγηζε ηνπ θφζηνπο αγνξάο κίαο ππεξεζίαο ζε ηξίηνπο, πνπ πξφηεηλε ν Lancaster, γηα λα ππνινγηζηεί ην θφζηνοφθεινο ζε επίπεδν ζπιινγψλ θαη ρξήζεο. Η ζπλδξνκή ζηνπο παξαπάλσ εθδφηεο ζπλνιηθά αληηπξνζσπεχεη έλα θαζαξφ απμεκέλν φθεινο γηα ην UNAM. Τξεηο εθδφηεο μερσξηζηά παξνπζηάδνπλ έλα ζεκαληηθφ θαζαξφ φθεινο. Γχν αθφκε, παξφιν πνπ πξνζθέξνπλ φθεινο, δηαζέηνπλ θάπνηνπο ηίηινπο πνπ, εμαηηίαο ηεο ρακειήο ή κεδεληθήο ηνπο ρξήζεο, παξάγνπλ έιιεηκκα ζην θφζηνο ηεο ζπλδξνκήο. Σηελ πεξίπησζε ηνπ ηειεπηαίνπ εθδφηε ην 95% ηεο ζπιινγήο ηνπ βξίζθεηαη ζε ρακειφ επίπεδν ρξήζεο θαη απηφ ζεκαίλεη φηη πξέπεη λα κειεηεζνχλ ελαιιαθηηθέο ιχζεηο γηα λα βειηησζεί. Λέξειρ-κλειδιά: Αλάιπζε Κφζηνπο-Οθέινπο. Αμηνιφγεζε Σπζηεκάησλ Πιεξνθφξεζεο. Μειέηεο θφζηνπο. Ηιεθηξνληθά πεξηνδηθά. Δζληθφ Απηφλνκν Παλεπηζηήκην ηνπ Μεμηθνχ 1. Ειζαγυγή Σήκεξα ηα ειεθηξνληθά πεξηνδηθά είλαη κέζα πιεξνθφξεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ εθαηνκκχξηα αλζξψπνπο ηαπηφρξνλα θαη απεξηφξηζηα απφ φιεο ηηο ρψξεο ηνπ θφζκνπ. Η ελζσκάησζε ησλ ςεθηαθψλ ηερλνινγηψλ ζε πξντφληα θαη ππεξεζίεο πιεξνθφξεζεο ζπλνδεχεηαη απφ λέεο απαηηήζεηο ζηηο εκπιεθφκελεο δηαδηθαζίεο εξγαζίαο. Τν βαζηθφ πξφβιεκα κε απηά ηα κέζα είλαη ε πεξηνξηζκέλε πξφζβαζε: γηα λα ππάξμεη πξφζβαζε ζε απηά απαηηείηαη εγγξαθή, πιεξσκή ηεο ππεξεζίαο ή ηεο ζπλδξνκήο. Καη θπξίσο αλ απηέο νη ππεξεζίεο ζεσξνχληαη αθαδεκατθέο ή επηζηεκνληθέο, ην θφζηνο απμάλεη ζεκαληηθά. Σε ζπλέρεηα ησλ πξνεγνπκέλσλ, ζήκεξα ε πιεξνθφξεζε ζεσξείηαη έλα πξντφλ ηθαλφ λα παξάγεη πφξνπο. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα νη κνλάδεο πιεξνθφξεζεο λα έρνπλ ηελ αλάγθε λα αμηνινγνχλ ηα νθέιε πνπ απνθηνχλ απφ ηε ζπιινγή ηνπο, ζε ζρέζε κε ηνπο πφξνπο, θπξίσο νηθνλνκηθνχο, πνπ επελδχνληαη ζε απηή. Απνηέιεζκα είλαη φηη φια ηα παλεπηζηήκηα ληψζνπλ ηελ αλάγθε λα αμηνινγνχλ ζπλερψο θαη κε ηξφπν απζηεξφ ηηο ζπιινγέο πεξηνδηθψλ ηνπο, ηφζν ηηο έληππεο φζν θαη ηηο ειεθηξνληθέο. Καη απηφ πξαγκαηνπνηείηαη κε ζθνπφ λα κάζνπλ πψο ρξεζηκνπνηνχληαη, λα γλσξίζνπλ ηελ 1

ηθαλφηεηά ηνπο λα ηθαλνπνηνχλ ηε δήηεζε ησλ ρξεζηψλ θαη ηέινο λα ιακβάλνπλ απνθάζεηο κε βάζε απηά ηα απνηειέζκαηα. Ο πξνυπνινγηζκφο πνπ νξίζηεθε απφ ην Δζληθφ Απηφλνκν Παλεπηζηήκην ηνπ Μεμηθνχ (UNAM) γηα ηε ζπλδξνκή ζε ηίηινπο πεξηνδηθψλ ην 2005 ήηαλ 140 εθαηνκκχξηα πέζνο, πνπ ηζνδπλακεί κε 12,5 εθαηνκκχξηα δνιάξηα. Απφ απηά ηα 25 εθαηνκκχξηα πέζνο (ηζνδπλακνχλ κε 2,2 εθαηνκκχξηα δνιάξηα) δηαηέζεθαλ γηα ειεθηξνληθά πεξηνδηθά. Τν 2006 ν πξνυπνινγηζκφο απμήζεθε ζηα 158 εθαηνκκχξηα πέζνο, πνπ αληηζηνηρεί ζε 14,8 εθαηνκκχξηα δνιάξηα. Δθείλν ην έηνο ε επέλδπζε ζε ειεθηξνληθά πεξηνδηθά απμήζεθε ζηα 29 εθαηνκκχξηα πέζνο (πεξίπνπ 2,7 εθαηνκκχξηα δνιάξηα). Καη ηα δχν έηε ην πνζνζηφ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ γηα ηε ζπλδξνκή ζε απηά ηα κέζα ήηαλ άλσ ηνπ 18% (Orozco Aguirre, 2007). Σήκεξα ην UNAM, κέζσ ηεο Υπνδηεχζπλζεο Υπεξεζηψλ Δμεηδηθεπκέλεο Πιεξνθφξεζεο ηεο Γεληθήο Γηεχζπλζεο Βηβιηνζεθψλ (DGB) ηνπ, είλαη ζπλδξνκεηήο θαη δηαρεηξίδεηαη ηελ πξφζβαζε ζε πάλσ απφ 19.000 ειεθηξνληθά πεξηνδηθά (DGB: UNAM, 2006). Απηά αληηπξνζσπεχνπλ ζεκαληηθφ κέξνο ηεο ζπιινγήο ηεο Χεθηαθήο Βηβιηνζήθεο (http://www.bidi.unam.mx) θαη, φπσο αλαθέξζεθε, ηνπ πξνυπνινγηζκνχ πνπ νξίδεηαη γηα ηελ απφθηεζε επηζηεκνληθψλ θαη ηερληθψλ ειεθηξνληθψλ πεξηνδηθψλ. Σε ζρέζε κε ην παξαπάλσ ζέκα, κέζσ ηεο παξνχζαο κειέηεο, ζα πξαγκαηνπνηεζεί αλάιπζε θφζηνπο-νθέινπο ησλ ειεθηξνληθψλ πεξηνδηθψλ ζηα νπνία είλαη ζπλδξνκεηήο ην UNAM. Με βάζε ηα απνηειέζκαηα πνπ ζα εμαρζνχλ, ζα πξνζδηνξηζηεί αλ ε επέλδπζε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε είλαη δηθαηνινγεκέλε ή αλ είλαη αλαγθαίν λα γίλνπλ ηξνπνπνηήζεηο ζηελ αλάπηπμε απηήο ηεο ζπιινγήο. 2. Έγγπαθα και μέθοδοι Αλαιχνληαη ηα ζηνηρεία ρξήζεο θαη ην θφζηνο ηεο ζπλδξνκήο γηα ηα έηε 2005 θαη 2006. Καηά πξψηνλ, ιήθζεθαλ ππφςε νη εθζέζεηο ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ησλ ιήςεσλ απφ ην δηαδίθηπν άξζξσλ πιήξνπο θεηκέλνπ έμη εθδνηψλ: American Chemical Society (ACS), Elsevier Science, Emerald Group Publishing, Nature Publishing Group, Springer θαη Wiley InterScience. Ο δείθηεο ρξήζεο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ήηαλ ν COUNTER Journal Report 1. Γηα ηε ζσζηή ρξήζε ησλ πιεξνθνξηψλ νη ηίηινη ρσξίζηεθαλ ζχκθσλα κε ην είδνο ζπλδξνκήο ηνπο ζε: ηίηινπο κε ζπλδξνκή ζηελ έληππε θαη ειεθηξνληθή ηνπο έθδνζε θαη ηίηινπο κε ζπλδξνκή κφλν ζηελ ειεθηξνληθή ηνπο έθδνζε. Οη ηίηινη πνπ δηαθφπεθαλ, πνπ παξνπζηάδνπλ αιιαγέο ζηε βηβιηνγξαθία ή αιιαγή εθδφηε, φπσο επίζεο εθείλνη νη ηίηινη πνπ απνηέιεζαλ κέξνο κίαο πεξηφδνπ δνθηκήο, απνηεινχλ ηελ νκάδα ηίηισλ ζηνπο νπνίνπο δελ έγηλε ζπλδξνκή, θαη γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο κειέηεο, απνξξίθζεθαλ. Τν θφζηνο ησλ ζπλδξνκψλ παξνπζηάδεηαη ζε ακεξηθαληθά δνιάξηα (USD). Σηηο πεξηπηψζεηο εθείλεο ζηηο νπνίεο ηα ηηκνιφγηα πιεξψζεθαλ ζε κεμηθαληθά πέζνο έγηλε ε κεηαηξνπή ζχκθσλα κε ηελ ηηκή ζπλαιιάγκαηνο ηελ εκέξα έθδνζεο ηνπ ηηκνινγίνπ. Τν θφζηνο πνπ παξνπζηάδνπκε ζηε ζπλέρεηα αληηπξνζσπεχεη κφλν ηα έμνδα γηα ειεθηξνληθή πξφζβαζε ζηηο δηάθνξεο ζπιινγέο, ζηηο νπνίεο είλαη ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην. Γελ πεξηιακβάλεηαη ην θφζηνο ησλ ζπλδξνκψλ ζηηο έληππεο εθδφζεηο, θάηη ην νπνίν ζα αχμαλε ζεκαληηθά ην πξαγκαηηθφ ζχλνιν ησλ ειεθηξνληθψλ πξνζβάζεσλ. Σε απηή ηελ αλάιπζε εληνπίζηεθαλ ηξία κνληέια ζπλδξνκήο. Σε θάζε κνληέιν ππάξρνπλ δχν απφ ηνπο έμη εθδφηεο πνπ αλαιχζεθαλ: Σπλδξνκή κε ζηαζεξφ θφζηνο: Πξφθεηηαη γηα κία ηηκή ή πνζνζηφ επί ηεο αμίαο ηεο ζπλδξνκήο ζηελ έληππε έθδνζε. Οη εθδφηεο πξνζθέξνπλ ηνπο ηίηινπο ηνπο ζε παθέην θαη πξνζθέξνπλ 2

ειεθηξνληθή πξφζβαζε ζηνπο ηίηινπο ηεο έληππεο ζπιινγήο κέζσ ρξέσζεο ελφο ειάρηζηνπ πνζνζηνχ. Απηή είλαη ε πεξίπησζε ησλ ζπλδξνκψλ ζηα Elsevier Science θαη Springer Link. Σπιινγέο: Μπνξεί λα είλαη νιφθιεξεο ζπιινγέο, ζεκαηηθέο ή αλάινγα κε ηελ πνζφηεηα ησλ ηίηισλ ζηηο νπνίεο είλαη ζπλδξνκεηήο ην ίδξπκα (Martin González θαη Merlo Vega, 2003). Πξφθεηηαη γηα παθέηα πνπ πξνζθέξνπλ πξφζβαζε ζε κία νιφθιεξε ζπιινγή, ρσξίο λα έρεη ζεκαζία ην ζχλνιν ή νη ηίηινη ζε έληππε κνξθή, ζηνπο νπνίνπο είλαη ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην. Απηή είλαη ε πεξίπησζε ησλ ζπιινγψλ ηνπ Emerald Group Publishing θαη American Chemical Society. E-only: Πξφθεηηαη γηα πεξηνδηθά κε ειεθηξνληθή πξφζβαζε κφλν, πνπ ιφγσ ηεο θχζεο ηνπο δελ ππάξρνπλ θαη ζε έληππε κνξθή ή δελ ρξεηάδεηαη λα ππάξρεη ζπλδξνκή ζηελ έληππε έθδνζε γηα λα ππάξμεη ειεθηξνληθή πξφζβαζε (Lugo Hubp θαη Orozco Aguirre, 2003, ζ.147). Δδψ ζπλαληνχκε ηα πεξηνδηθά ηνπ Nature Publishing Group θαη Wiley InterSciences. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ νθέινπο ηεο ζπλδξνκήο ζε ειεθηξνληθά πεξηνδηθά κέζσ απηψλ ησλ έμη εθδνηψλ θαη γηα λα δηθαηνινγεζεί ή φρη ε αλαλέσζή ηνπο, ρξεζηκνπνηήζεθε ε πξνζέγγηζε ηνπ θφζηνπο αγνξάο κίαο ππεξεζίαο ζε ηξίηνπο, πνπ πξνηείλεηαη απφ ηνλ Lancaster (1996, ζ. 314). Σχκθσλα κε απηή ηελ πξνζέγγηζε, ην ζέκα πνπ πξέπεη λα ιεθζεί ππφςε είλαη αλ ζεσξείηαη θαιχηεξν γηα ηελ εηαηξεία ή ην ίδξπκα λα έρεη ηελ ππεξεζία απηή κέζα ζηε βηβιηνζήθε ηνπ ή κέζσ άιισλ ηξφπσλ. Ο ππνινγηζκφο ηνπ θφζηνπο-νθέινπο πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηνλ εμήο ηξφπν. Λήθζεθε ππφςε ην δπλεηηθφ θφζηνο βάζεη ηνπ ζπλφινπ ησλ άξζξσλ πνπ ειήθζεζαλ απφ ην δηαδίθηπν κέζα ζην έηνο, πνιιαπιαζηαδφκελν επί ηνπ θφζηνπο ηεο κεκνλσκέλεο αγνξάο θάζε άξζξνπ, ην νπνίν νξίδεηαη απφ ηνλ εθδφηε ζηελ ππεξεζία ηνπ pay per view. Η κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε είλαη ε εμήο: ην ζχλνιν ησλ ιήςεσλ επί ηνπ θφζηνπο ηνπ άξζξνπ ηνπ εθδφηε δηαηξεκέλν δηα ηνπ δπλεηηθνχ θφζηνπο. Καηφπηλ ππνινγίζηεθε ην κέζν θφζηνο ηνπ θάζε άξζξνπ πνπ ιήθζεθε απφ ην δηαδίθηπν βάζεη ηνπ θφζηνπο ηεο ζπλδξνκήο ζηελ ειεθηξνληθή έθδνζε ηεο ζπιινγήο, δηαηξψληαο ην θφζηνο ηεο ζπλδξνκήο δηα ησλ ιήςεσλ. Καη απηφλ ηνλ ηξφπν θαζνξίζηεθε ην εηήζην φθεινο αλά ζπιινγή θαη αλά επίπεδν ρξήζεσο γηα ην UNAM, επεηδή δηαηήξεζε ηε ζπλδξνκή θαη είρε έλα πεξηνδηθφ ή έλα ζχλνιν πεξηνδηθψλ κέζα ζηε ζπιινγή ηνπ, κέζσ ηεο κεζφδνπ δπλεηηθφ θφζηνο πιελ ην θφζηνο ηεο ζπλδξνκήο δηαηξεκέλν δηα ηνπ εηήζηνπ νθέινπο. Γηα λα θαζνξηζηεί ην θφζηνο-φθεινο αλά επίπεδν ρξήζεο - ζχκθσλα κε ηε κειέηε ησλ Bevan, Dalton θαη Conyers (2005) - νη ηίηινη θάζε εθδφηε ζηνπο νπνίνπο είλαη ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην δηαηξέζεθαλ ζε ηξεηο θαηεγνξίεο, ζχκθσλα κε ηνλ αξηζκφ ησλ άξζξσλ πνπ ιήθζεθαλ απφ ην δηαδίθηπν ζηε δηάξθεηα ελφο έηνπο: ηίηινη κε πςειή ρξήζε, εθείλνη κε 100 ή πεξηζζφηεξεο ιήςεηο νιφθιεξσλ άξζξσλ, ηίηινη κε ρακειή ρξήζε, κεηαμχ 1 θαη 99 ιήςεσλ, θαη ηίηινη κε κεδεληθή ρξήζε, αλ δελ παξνπζίαζαλ θακία ιήςε ην ζπγθεθξηκέλν δηάζηεκα. Αθνχ ππνινγίζηεθε ν αξηζκφο ησλ άξζξσλ πνπ ειήθζεζαλ απφ ην δηαδίθηπν θαη ην ζχλνιν ησλ ζπλδξνκψλ ησλ ηίηισλ πνπ αλήθνπλ ζε θάζε θαηεγνξία, θαηέζηε δπλαηφ λα ππνινγηζηεί ην δπλεηηθφ θφζηνο απηψλ ησλ ιήςεσλ θαη ην κέζν θφζηνο αλά άξζξν. Ψο απνηέιεζκα ησλ πξνεγνπκέλσλ θαζνξίζηεθε ην θαζαξφ φθεινο αλά άξζξν θαη ην εηήζην θαζαξφ φθεινο απφ ηηο ζπλδξνκέο ζε απηά ηα άξζξα. 3. Αποηελέζμαηα Οη ηίηινη ζηνπο νπνίνπο εγγξάθεθε ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην ην 2005 θαη νη νπνίνη ππάξρνπλ θαη ζε έληππε έθδνζε απνηεινχλ ην 73,29% ηνπ ζπλφινπ ησλ ζπιινγψλ πνπ αλαιχζεθαλ. Σε απηνχο ζπγθεληξψλεηαη ην 92,17% ηεο ζπλνιηθήο ρξήζεο εθείλνπ ηνπ έηνπο. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, νη ηίηινη ζηνπο νπνίνπο ην Παλεπηζηήκην έγηλε ζπλδξνκεηήο ζε έληππε θαη ειεθηξνληθή έθδνζε ην 2006 αληηπξνζσπεχνπλ ην 72,95% ηεο ζπιινγήο θαη απνηεινχλ ην 92,15% ηεο ρξήζεο. Δπνκέλσο ε γεληθή ρξήζε ησλ ηίηισλ πνπ είλαη κφλν ζε ειεθηξνληθή κνξθή (πεξίπνπ ην 27% ηεο ζπιινγήο) θαη ηα δχν έηε είλαη θαηψηεξε ηνπ 8%. (Πίλαθαο 1). 3

Δθδφηεο Έληππεο ACS 29 29 Elsevier 795 802 Emerald 36 36 Nature 9 10 Springer 491 481 Wiley 149 158 ΣΥΝΟΛΟ 1.509 1.516 Πίλαθαο 1. Τίηινη αλά είδνο ζπλδξνκήο Ηιεθηξνληθέο 4 7 151 151 71 71 20 20 296 301 8 12 550 562 Σχλνιν 33 36 946 953 107 107 29 30 787 782 157 170 2.059 2.078 Δθδφηεο Έληππεο ACS 55.281 70.824 Elsevier 690.350 755.454 Emerald 1.298 1.633 Nature 112.046 130.215 Springer 50.190 57.445 Wiley 46.287 56.938 ΣΥΝΟΛΟ 955.452 1.072.509 Μφλν ειεθηξνληθέο 2.073 2.792 63.056 80.680 916 1.477 8.745 8.660 7.654 9.633 1.082 931 83.526 104.173 Σχλνιν 57.354 73.616 753.406 836.134 2.214 3.110 120.791 138.875 57.844 67.078 47.369 57.869 1.038.978 1.176.682 Πίλαθαο 2. Λήςεηο πιήξνπο θεηκέλνπ αλά είδνο ζπλδξνκήο Με απηφ ηνλ ηξφπν κπνξνχκε λα εθηηκήζνπκε φηη ν εθδφηεο κε ηε κεγαιχηεξε ζπιινγή είλαη ν Elsevier Science θαη αθνινπζεί ν Springer. Έπεηηα αθνινπζνχλ νη εθδφηεο Wiley θαη Emerald, πνπ δηαζέηνπλ κία ζπιινγή κε ιίγν πεξηζζφηεξνπο απφ 100 ηίηινπο. Απηνί αληηπξνζσπεχνπλ ην 12% ηεο ζπιινγήο πνπ αλαιχζεθε γηα ην 2005 θαη ην 13% γηα ην 2006. Απφ ηελ άιιε, νη εθδφηεο κε ηηο κηθξφηεξεο ζπιινγέο είλαη νη American Chemical Society (ACS) θαη Nature, πνπ θαιχπηνπλ ην 3% ηα δχν έηε ηεο κειέηεο. 3.1. Γενική σπήζη Σχκθσλα κε ηε ρξήζε ησλ ηίηισλ πνπ νκαδνπνηήζεθαλ αλά είδνο ζπλδξνκήο, παξαηεξείηαη φηη νη ιήςεηο πιήξνπο θεηκέλνπ απμάλνπλ ζεκαληηθά, κεηαμχ 2005 θαη 2006 απμήζεθαλ 13%. Ο εθδφηεο πνπ παξνπζηάδεη πεξηζζφηεξεο ιήςεηο είλαη ν Elsevier, θαζψο ε ζπιινγή ηνπ αληηπξνζσπεχεη ην 72% ησλ ιήςεσλ ην 2005 θαη ην 71% ην 2006.Τα παξαπάλσ δείρλνπλ φηη απφ ηηο ζπιινγέο ησλ έμη εθδνηψλ εθείλε είλαη πνπ ρξεζηκνπνηείηαη πεξηζζφηεξν. Ψζηφζν έθπιεμε πξνθαινχλ νη ζπιινγέο ησλ ACS θαη Nature, θαζψο είλαη νη πην κηθξέο θαη αληηπξνζσπεχνπλ ην 18% ησλ ιήςεσλ πιήξνπο θεηκέλνπ. Απηφ ζε ζχγθξηζε κε ηηο ζπιινγέο ησλ Springer, Wiley θαη Emerald, πνπ καδί απνηεινχλ ην ππφινηπν 10% ησλ ιήςεσλ (Πίλαθαο 2). 4

3.2. Μέζο κόζηορ Γηα λα ππνινγηζζεί ην κέζν θφζηνο αλά εθδφηε δηαηξέζεθε ην θφζηνο ηεο ζπιινγήο δηα ηνπ αξηζκνχ ησλ ιήςεσλ άξζξσλ πνπ αληηζηνηρνχλ ζε θάζε έηνο. Ψο απνηέιεζκα απηνχ ηνπ γεληθνχ κέζνπ φξνπ, βξέζεθε φηη ην 2005 ηα άξζξα πνπ ειήθζεζαλ απφ ην Γηαδίθηπν απφ ηνπο ηίηινπο ησλ ACS, Elsevier θαη Nature παξνπζίαζαλ θφζηνο κηθξφηεξν ηνπ 1 USD. Ο Springer Verlag, απφ ηελ άιιε, έρεη έλα κέζν θφζηνο 1,50 USD ην ρξφλν. Ο Wiley έρεη κέζν θφζηνο 13 USD αλά άξζξν πνπ ιακβάλεηαη απφ ην δηαδίθηπν, θάηη πνπ δείρλεη φηη ππάξρεη απμεκέλν θφζηνο ζε ζρέζε κε ηνπο εθδφηεο, ζηνπο νπνίνπο πξναλαθεξζήθακε. Ο Emerald είλαη ν εθδφηεο πνπ παξνπζηάδεη ην πην απμεκέλν κέζν θφζηνο θαη ηα δχν έηε. Τν 2005 ηα άξζξα θφζηηζαλ 42 USD θαη 32 USD ην 2006. Δθδφηεο Μέζν θφζηνο ACS 0,97 0,88 Elsevier 0,57 0,54 Emerald 42,61 32,49 Nature 0,43 0,45 Springer 1,59 1,56 Wiley 13,57 13,31 ΣΥΝΟΛΟ 1,31 1,32 Πίλαθαο 3. Μέζν θφζηνο αλά εθδφηε Σηε ζπλέρεηα, δηαηξέζεθαλ νη ζπιινγέο θαη νη ιήςεηο ηνπ θάζε εθδφηε αλά επίπεδν ρξήζεο. Οκαδνπνηήζεθαλ ζε κεδεληθή, ρακειή θαη πςειή ρξήζε. Με απηφ ηνλ ηξφπν, ν Πίλαθαο 4, καο πξνεηδνπνηεί φηη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ηίηισλ κε κεδεληθή ρξήζε αλήθεη ζηνλ εθδφηε Springer, κε 69 ηίηινπο γηα ην 2005 θαη 64 γηα ην 2006. Δπίζεο, νη ηίηινη ρακειήο ρξήζεο απνηεινχλ ην 45% ηεο ζπιινγήο ην 2005 θαη ην 43% ζηε ζπιινγή ηνπ 2006. Ο εθδφηεο Springer ηνπνζεηεί ην 74% ησλ ηίηισλ ηνπ ζε απηή ηελ θαηεγνξία. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, ν εθδφηεο Nature ηνπνζεηεί ην ζχλνιν ησλ ηίηισλ ηνπ ζην επίπεδν πςειήο ρξήζεο. Η ACS έρεη έλαλ απφ ηνπο 34 ηίηινπο ηεο ηνπ 2005 θαη δχν απφ ηνπο 36 ηίηινπο ηεο ηνπ 2006 ζε ρακειφ επίπεδν ρξήζεο. Ο Emerald είλαη ν εθδφηεο πνπ έρεη ιηγφηεξνπο ηίηινπο ζηελ θαηεγνξία πςειήο ρξήζεο, θαη φπσο πξναλαθέξζεθε, απηφ πξνεηδνπνηεί ζρεηηθά κε ηε γεληθή ηνπ ρξήζε ζην UNAM. Τίηινη Μεδεληθή Φακειή Υςειή ACS 0 0 1 2 32 34 Elsevier 3 0 179 176 764 777 Emerald 2 2 102 101 3 4 Nature 0 0 0 0 29 30 Springer 64 52 585 565 138 165 Wiley 0 4 61 63 96 103 ΣΥΝΟΛΟ 69 58 928 907 1,062 1,113 Πίλαθαο 4. Τίηινη αλά επίπεδν ρξήζεο 5

Με απηφ ηνλ ηξφπν νξγαλψζεθαλ επίζεο νη ιήςεηο πιήξνπο θεηκέλνπ. Δπνκέλσο, ν Πίλαθαο 5 παξνπζηάδεη ηηο ιήςεηο αλά επίπεδν ρξήζεο θαη αλά εθδφηε γηα ηα έηε πνπ κειεηήζεθαλ. Τίηινη Φακειή Υςειή ACS 95 58 57.259 73.558 Elsevier 9.890 9.045 743.516 834.240 Emerald 1.840 2.668 374 442 Nature 0 0 120.791 1.301.215 Springer 13.536 13.501 44.308 53.577 Wiley 2.532 2.644 44.837 55.225 ΣΥΝΟΛΟ 27.893 27.916 1.011.085 2.318.257 Πίλαθαο 5. Λήςεηο αλά επίπεδν ρξήζεο Παξαηεξψληαο ηνπο πίλαθεο 2 θαη 4 βιέπνπκε φηη νη εθδφηεο κε ην κεγαιχηεξν αξηζκφ ηίηισλ θαη ιήςεσλ δηαηεξνχλ ηε ζέζε ηνπο ζην δηαρσξηζκφ αλά επίπεδν ρξήζεο. Γειαδή ν Elsevier παξακέλεη ζηελ αξρή ηνπ θαηαιφγνπ γηα ηηο ιήςεηο ηίηισλ πςειήο ρξήζεο θαη ηνλ αθνινπζεί ν εθδφηεο Nature. Σηελ ηξίηε ζέζε βξίζθνληαη νη εθδφηεο ACS, Emerald θαη Wiley κε ιίγν πεξηζζφηεξεο απφ 50 ρηιηάδεο ιήςεηο, ν θαζέλαο, θαηά ην 2006. Ψο απνηέιεζκα απηψλ ησλ ζηνηρείσλ θαη βάζεη ησλ κνληέισλ ζπλδξνκήο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ, ν ππνινγηζκφο ηνπ κέζνπ θφζηνπο αλά επίπεδν ρξήζεο δελ εθαξκφδεηαη γηα ηνπο εθδφηεο Emerald θαη ACS, θαζψο δελ δηαζέηνπκε ην θφζηνο ζπλδξνκήο αλά ηίηιν. Σην ηέινο ππνινγίζηεθε ην κέζν θφζηνο αλά άξζξν, αλά επίπεδν ρξήζεο. Τα απνηειέζκαηα ήηαλ πνιχ ζεκαληηθά, επεηδή αλ ηα ζπγθξίλνπκε κε ην γεληθφ κέζν θφζηνο, ζα δνχκε ηα νθέιε πνπ απνθηψληαη αλά ηίηιν. Η αλάιπζε αλά επίπεδν ρξήζεο δείρλεη φηη ην θφζηνο ησλ ηίηισλ κε κεδεληθή ρξήζε γηα ην 2005 είλαη USD 1.542 θαη USD 2.270,08 ην 2006. Γελ είλαη πνιχ πςειφ ην θφζηνο, αιιά θαη ζηα δχν έηε, ζηελ πιεηνςεθία ηνπο, αληηζηνηρνχλ ζε ηίηινπο ηνπ εθδφηε Springer θαη αληηπξνζσπεχνπλ κφλν ην 3% ηεο ζπλνιηθήο ζπιινγήο. Σε απηή ηελ πεξίπησζε νη ηίηινη κε ρακειή ρξήζε ησλ εθδνηψλ Elsevier, Springer θαη Wiley έρνπλ κέζν θφζηνο άλσ ησλ 2 δνιαξίσλ. Μάιηζηα ην 2005 ν Wiley άγγημε έλα κέζν θφζηνο ησλ USD 41,52 θαη ν Elsevier ησλ USD 30,54 ην 2006. Ο εθδφηεο Nature πνπ νκαδνπνηεί φινπο ηνπο ηίηινπο ηνπ ζην πςειφ επίπεδν ρξήζεο, δηαηεξεί ην κέζν θφζηνο ηνπ θάησ απφ ην έλα δνιάξην. Απηφ επηηξέπεη λα δνχκε φηη πξάγκαηη δελ ρξεζηκνπνηνχληαη αξθεηά φιεο νη ζπιινγέο. Όπσο πξναλαθέξζεθε, νη ηίηινη πνπ είλαη ζηελ θαηεγνξία ρακειήο ρξήζεο είλαη ην 45% ην 2005 θαη ην 43% ην 2006, δειαδή ζρεδφλ ε κηζή ζπιινγή δελ παξνπζηάδεη πςειή ρξήζε. 3.3. Κόζηορ-όθελορ ανά ζςλλογή Σχκθσλα κε ην κνληέιν ζπλδξνκήο αλά ζπιινγή, ην κέζν θφζηνο θαη ην θφζηνο-φθεινο ησλ άξζξσλ ηεο ACS θαη Emerald ππνινγίζηεθαλ βάζεη ηνπ ζπλφινπ ησλ ιήςεσλ θαη ηνπ ζπλφινπ ηεο ζπλδξνκήο. Τν θφζηνο γηα ηε ιήςε ελφο άξζξνπ ηεο ACS ρσξίο λα ππάξρεη ζπλδξνκή ζηε ζπιινγή ηεο είλαη USD 25. Αληίζεηα έρνληαο κία ζπλδξνκή κε ειεθηξνληθή πξφζβαζε ζε απηνχο ηνπο 6

ηίηινπο, θάζε άξζξν θνζηίδεη ιηγφηεξν απφ έλα δνιάξην. Τν θφζηνο γηα ηνλ ίδην αξηζκφ άξζξσλ πιεξψλνληαο ηελ ηηκή ηνπ εθδφηε ζα ήηαλ άλσ ησλ 1,4 εθαηνκκπξίσλ δνιαξίσλ ην 2005 θαη 1,8 εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2006. Η πιεξσκή ζπλδξνκήο ζηε ζπιινγή ηεο ACS ην 2005 θαη 2006 ζεκαίλεη θαζαξφ φθεινο γηα ην Παλεπηζηήκην 1,3 εθαηνκκπξίσλ USD θαη 1,7 εθαηνκκπξίσλ USD αληίζηνηρα. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ε αχμεζε ηνπ θφζηνπο ζπλδξνκήο ην 2006 ήηαλ 15,83% ζε ζρέζε κε ην πξνεγνχκελν έηνο. Απηή ε επέλδπζε είλαη δηθαηνινγεκέλε θαζψο ε ρξήζε ηεο ζπιινγήο απμήζεθε ζρεδφλ 30%. Σηελ πεξίπησζε ηνπ Emerald παξαηεξείηαη φηη, ζε γεληθέο γξακκέο, ην θφζηνο ηεο ζπλδξνκήο είλαη πςειφ γηα ην Παλεπηζηήκην. Καη ηηο δχν ρξνληέο ην κέζν θφζηνο αλά άξζξν είλαη πνιχ αλψηεξν απφ ην θφζηνο ησλ USD 25 πνπ επηβάιιεη ν εθδφηεο. Απηφ νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη ζην 95% ησλ ηίηισλ γίλνληαη ιηγφηεξεο απφ 100 ιήςεηο εηεζίσο. Σπλνςίδνληαο ε ρξήζε απηήο ηεο ζπιινγήο δελ είλαη αξθεηή γηα λα δηθαηνινγεί ηελ επέλδπζε πνπ γίλεηαη ζε απηήλ. Δπνκέλσο ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε ηα αλαγθαία ζηνηρεία γηα λα ζπλερηζηεί ή φρη ε ζπλδξνκή ζε απηή. 3.4. Κόζηορ-όθελορ ανά επίπεδο σπήζηρ Τα ππφινηπα δχν κνληέια ζπλδξνκήο επηηξέπνπλ λα γλσξίζνπκε ην θφζηνο ηεο ζπλδξνκήο αλά ηίηιν πεξηνδηθνχ. Έηζη είλαη δπλαηφλ λα ππνινγηζηεί ην φθεινο ηεο ζπλδξνκήο απηψλ ησλ ηίηισλ ζχκθσλα κε ην επίπεδν ρξήζεο ηνπο. Άιιν ζεκείν πνπ ζα πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςε είλαη ε επέλδπζε ζηνπο ηίηινπο ζηνπο νπνίνπο ππάξρεη κία ή παξαπάλσ ζπλδξνκή ζηελ έληππε έθδνζε, ζε ζχγθξηζε κε ηνπο κφλν ειεθηξνληθνχο ηίηινπο. Ο εθδφηεο Nature είλαη ν κφλνο πνπ παξνπζηάδεη αχμεζε ζην κέζν θφζηνο αλά άξζξν απφ ηε κία ρξνληά ζηελ άιιε. Ψζηφζν, φινη νη ηίηινη ηνπ έρνπλ πςειφ επίπεδν ρξήζεο. Ψο απνηέιεζκα, ην κέζν θφζηνο αλά άξζξν κεηψλεηαη θαη ην θαζαξφ φθεινο απμάλεηαη. Τν θφζηνο ελφο άξζξνπ πνπ απνθηάηαη απφ έλαλ ηίηιν ζηνλ νπνίν ππάξρεη ζπλδξνκή ζε έληππε θαη ειεθηξνληθή έθδνζε κφιηο πνπ μεπεξλάεη ηα USD 0,30. Τν κέζν θφζηνο ελφο άξζξνπ ησλ ηίηισλ κε ζπλδξνκή κφλν ζηελ ειεθηξνληθή έθδνζε είλαη USD 1,78 ην 2005 θαη USD 2,3 ην 2006. Γηα λα κπνξέζνπκε λα πξνζδηνξίζνπκε ην θφζηνο αλά άξζξν ηνπ εθδφηε ππνινγίζηεθε ν κέζνο φξνο ηνπ θφζηνπο πνπ ν εθδφηεο θαζφξηζε γηα ηα δηάθνξα ηεθκήξηα. Απηφ δηαθπκαίλεηαη απφ 18 έσο 30 δνιάξηα. Υπνινγίζηεθε θφζηνο αλά άξζξν 24 USD. Απηφο ν αξηζκφο ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα κπνξέζνπκε λα ππνινγίζνπκε ην δπλεηηθφ θφζηνο. Η ζπλδξνκή ζηνπο ηίηινπο ηνπ Nature παξνπζηάδεη πςειφ φθεινο γηα ην Παλεπηζηήκην, θαζψο απνθηάηαη κεγάιε πνζφηεηα άξζξσλ απφ έλαλ πεξηνξηζκέλν αξηζκφ ηίηισλ. Αλ δελ ππήξραλ απηέο νη ζπλδξνκέο, ην δπλεηηθφ θφζηνο γηα ηελ απφθηεζε απηψλ ησλ άξζξσλ ζα ήηαλ άλσ ησλ 2,8 εθαηνκκπξίσλ δνιαξίσλ ην 2005 θαη 3,3. εθαηνκκχξηα δνιάξηα ην 2006. Μφλν απφ ηνπο ηίηινπο γηα ηνπο νπνίνπο ππάξρεη ζπλδξνκή ζηελ έληππε θαη ειεθηξνληθή έθδνζε απνθηάηαη εηήζην φθεινο 2,6 εθαηνκκπξίσλ USD ην 2005 θαη 3 εθαηνκκπξίσλ USD ην 2006. Σε απηφ πξνζηίζεηαη ην εηήζην φθεινο απφ ηνπο ηίηινπο πνπ είλαη κφλν ζε ειεθηξνληθή έθδνζε: πάλσ απφ 194 ρηιηάδεο δνιάξηα ην 2005 θαη 188 ρηιηάδεο δνιάξηα ην 2006. Τν θφζηνο αλά άξζξν φπσο έρεη νξηζηεί απφ ηνλ Wiley είλαη 25 δνιάξηα. Σε αληίζεζε κε ηελ παξαπάλσ πεξίπησζε, απηφο ν εθδφηεο δηαζέηεη κεγαιχηεξν αξηζκφ ηίηισλ θαη ην ζχλνιν 7

ησλ ιήςεψλ ηνπ δελ είλαη ηφζν απμεκέλν. Απηφ επεξεάδεη ην θαζαξφ φθεινο ησλ ηίηισλ κε ρακειή ρξήζε. Τν ζχλνιν ησλ ιήςεσλ ησλ ηίηισλ κε ρακειή ρξήζε δελ είλαη αξθεηφ γηα λα απνθηεζεί φθεινο απφ ηηο ζπλδξνκέο ζε απηνχο. Απφ ην 2005 έσο ην 2006, νη αξηζκνί κεηψζεθαλ θαη ην θφζηνο αλά άξζξν απμήζεθε. Η πην μερσξηζηή πεξίπησζε είλαη ην κέζν θφζηνο αλά άξζξν ησλ ηίηισλ πνπ είλαη κφλν ζε ειεθηξνληθή κνξθή κε ρακειή ρξήζε, θαζψο ην 2006 απμάλεη απφ ηα USD 19,42 ζηα USD 214,03. Με ηνλ ίδην ηξφπν, νη ζπλδξνκέο ζε έληππα θαη ειεθηξνληθά πεξηνδηθά θαη ησλ δχν εηψλ παξνπζηάδνπλ έιιεηκκα αξθεηψλ ρηιηάδσλ δνιαξίσλ. Απφ ηελ άιιε πιεπξά, βξέζεθαλ 4 ηίηινη πνπ δελ ρξεζηκνπνηήζεθαλ ην 2006, ησλ νπνίσλ ην θφζηνο ζπλδξνκήο αχμεζε ην αξλεηηθφ ππφινηπν. Γεληθά ζε ζρέζε κε απηφλ ηνλ εθδφηε κπνξεί λα ζεκεησζεί φηη ην απνθηεκέλν φθεινο αληηζηνηρεί ζηνπο ηίηινπο κε πςειή ρξήζε. Απηφ ζε αξθεηά κεγάιν βαζκφ αληηζηαζκίδεη ηηο νηθνλνκηθέο απψιεηεο απφ ηνπο ππφινηπνπο ηίηινπο. Τν θαζαξφ φθεινο πνπ απνθηήζεθε απφ ηηο ζπλδξνκέο ζε ηίηινπο ηνπ Wiley είλαη πεξίπνπ 541 ρηιηάδεο δνιάξηα ην 2005 θαη 676 ρηιηάδεο δνιάξηα ην 2006. Ο Elsevier είλαη ν εθδφηεο κε πεξηζζφηεξεο ζπλδξνκέο ζε ηίηινπο ηνπ θαη ιήςεηο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζε φια ηα έηε, φρη κφλν εθείλα ηα νπνία αμηνινγνχληαη. Γηαηεξεί κέζν θφζηνο θαηψηεξν ησλ USD 0,50 γηα ηα δχν έηε. Με απηφ ηνλ ηξφπν θαηνξζψλεη λα απνθηήζεη έλα εηήζην φθεινο 14 εθαηνκκπξίσλ δνιαξίσλ γηα ην 2005 θαη 16 εθαηνκκπξίσλ γηα ην 2006, κε ηηο ζπλδξνκέο πνπ παξνπζηάδνπλ πςειή ρξήζε. Σρεηηθά κε ηνπο ηίηινπο πνπ παξνπζηάδνπλ ρακειή ρξήζε, ην κέζν θφζηνο ππεξβαίλεη ηα δχν δνιάξηα, αιιά αθφκα θαη έηζη, πεηπραίλεη εηήζην φθεινο 136 ρηιηάδσλ γηα ην 2005 θαη 142 ρηιηάδσλ USD γηα ην επφκελν έηνο. Γηα ην 2005, φηαλ αλαθέξνληαη νη ηίηινη κε ρακειή ρξήζε, ηφζν ζε έληππε φζν θαη ζε ειεθηξνληθή κνξθή κφλν, αθήλνπλ έιιεηκκα 1.048,93 δνιαξίσλ ην έηνο. Ο Springer παξνπζηάδεη κία ηδηφκνξθε θαηάζηαζε: κπνξεί λα ππνινγηζηεί κφλν ην θφζηνο ησλ ηίηισλ κε ζπλδξνκή ζε έληππε έθδνζε, θαζψο ην θφζηνο ησλ ηίηισλ ζε ειεθηξνληθή κνξθή θαζνξίζηεθε κε κία κέζνδν ζχκθσλα κε ηελ νπνία ν εθδφηεο εθάξκνζε έθπησζε θαη επνκέλσο ηα απνηειέζκαηα ζα ήηαλ δηαζηξεβισκέλα. Απηφ είρε σο απνηέιεζκα, ην θφζηνο-φθεινο ησλ ηίηισλ Springer λα ππνινγηζηεί κφλν γηα ηηο έληππεο εθδφζεηο. Γηα ηνπο ηίηινπο κε πςειή ρξήζε ππήξμε δπλεηηθφ θφζηνο 900 ρηιηάδσλ δνιαξίσλ ην 2005 θαη 1,075 εθαηνκκπξίσλ ην 2006. Τν κέζν θφζηνο δελ ππεξέβε ηα USD 0,70 θαη ηα δχν έηε. Απηφ είρε εηήζην φθεινο 1,044 εθαηνκκχξηα ην 2005 θαη 874 ρηιηάδεο USD ην 2006. Ο ππνινγηζκφο γηα ηνπο ηίηινπο κε ρακειή ρξήζε παξνπζηάδεη θέξδνο, παξφιν πνπ νη ηίηινη, νη νπνίνη αλήθνπλ ζε απηή ηελ θαηεγνξία αγγίδνπλ ην 74% ηεο ζπιινγήο ηνπ. Τν εηήζην φθεινο θπκαίλεηαη κεηαμχ 165 θαη 164 ρηιηάδεο USD γηα ηα 2005 θαη 2006 αληίζηνηρα. Τέινο ην έιιεηκκα ησλ ηίηισλ κε κεδεληθή ρξήζε θηάλεη ηα USD 1.021,91. Σηελ πξαγκαηηθφηεηα δελ πξφθεηηαη γηα κεγάιν αξηζκφ, αιιά απνηειεί πξνεγνχκελν γηα ηελ παξαθνινχζεζε απηψλ ησλ ηίηισλ. 8

4. Σςμπεπάζμαηα Με βάζε ηελ αλάιπζε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηηο ζπιινγέο απηψλ ησλ έμη εθδνηψλ, ζηνπο νπνίεο είλαη ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην, ζπκπεξαίλνπκε φηη: Τα ειεθηξνληθά πεξηνδηθά ζηα νπνία είλαη ζπλδξνκεηήο ην UNAM ζπλνδεχνληαη απφ ζεκαληηθφ αξηζκφ ζπλδξνκψλ θαη ζε έληππε έθδνζε: 73% ην 2005 θαη 72% ην 2006. Γηα ηελ πιεηνςεθία ησλ εθδνηψλ, ην κέζν θφζηνο αλά άξζξν είλαη ζεκαληηθά πην ρακειφ απφ ην θφζηνο αλά άξζξν ηνπ εθδφηε. Δπνκέλσο, είλαη ζεηηθφ γηα ην UNAM λα δηαηεξεί κία ζπλδξνκή ζε απηέο ηηο ζπιινγέο. Τν 51% θαη 53% ησλ ηίηισλ ζηνπο νπνίνπο είλαη ζπλδξνκεηήο ην Παλεπηζηήκην κέζσ απηψλ ησλ εθδνηψλ ην 2005 θαη 2006, αληίζηνηρα, δηαηεξνχλ πςειή ρξήζε, επηβεβαηψλνληαο ην φθεινο γηα ην UNAM. Οη ηίηινη κε ρακειή ρξήζε επίζεο πξνζθέξνπλ φθεινο ζην Παλεπηζηήκην. Ψζηφζν απηφ δελ ζπκβαίλεη ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο, θαζψο ζηελ πεξίπησζε ηνπ Wiley, ην φθεινο δελ είλαη ηφζν πξνθαλέο. Ο εθδφηεο Emerald αλαθέξεη έιιεηκκα ζηε γεληθή ρξήζε ηεο ζπιινγήο, πνπ ζεκαίλεη φηη είλαη αλάγθε λα εμεηαζηνχλ νη ελαιιαθηηθέο ιχζεηο πνπ ππάξρνπλ γηα λα βειηησζεί. 5. Πποηάζειρ Δίλαη αλαγθαίν λα εμαπισζεί αθφκε πεξηζζφηεξν ε πξφζβαζε ζε ειεθηξνληθά πεξηνδηθά θαη λα ιεθζνχλ δξάζεηο κε ζηφρν λα απμεζεί ε ρξήζε ηνπο. Πξέπεη λα αλαιπζνχλ κε πξνζνρή νη ειιεηκκαηηθνί ηίηινη, είηε γηα λα πξνζαλαηνιηζηεί εθ λένπ ε ρξήζε ηνπο ή λα αθπξσζεί. Γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί απηή ε αλάιπζε, ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε γεληθφηεξνη παξάγνληεο πνπ κπνξεί λα επεξεάζνπλ, ζεηηθά ή αξλεηηθά, ηε ρξήζε ησλ ειεθηξνληθψλ πεξηνδηθψλ. Πξνο ηελ ίδηα θαηεχζπλζε, δελ πξέπεη λα αγλνεζεί ε αλάγθε λα δηαηεξεζεί κία ηζνξξνπεκέλε ζπιινγή θαη λα θαιχπηνληαη νη απαηηήζεηο κεγάιεο πνηθηιίαο ρξεζηψλ. Όινη νη ρξήζηεο δελ ηθαλνπνηνχλ απαξαίηεηα ηηο αλάγθεο ηνπο γηα πιεξνθφξεζε ρξεζηκνπνηψληαο ηνπο ηίηινπο κε πςειή δήηεζε. Ψο κεηαγελέζηεξε θάζε ηεο κειέηεο, ζα ήηαλ θαιφ λα αλαιπζεί ε επίπησζε ηεο ρξήζεο ειεθηξνληθψλ πεξηνδηθψλ ζηελ αθαδεκατθή δξαζηεξηφηεηα ηνπ UNAM. Βιβλιογπαθία Conyers, A. (2006), Building on sand?: Using statistical measures to assess the impact of electronic services, Performance Measurement and Metrics, Vol. 7 No. 1, pp. 37-44. Devan, S.; Dalton, P. & Conyers, A. (July 2005), How usage statistics can inform national negotiations and strategies, Serials, Vol. 18 No. 2, pp. 116-123. Dirección General de Bibliotecas; UNAM (2006), Estadísticas de uso 2000-2006. Uso de las bases de datos y revistas electrónicas suscritas por la UNAM, δηαζέζηκν ζην http://dgb.unam.mx/sbusite/uso_rec_elect2006.htm, αλαθηήζεθε ζηηο 05-06-2007. Lancaster, F. W. (1996), Evaluación de la biblioteca. Madrid: Asociación Española de Archiveros, Bibliotecarios, Museólogos y Documentalistas. Lugo Hubp, M.; Orozco Aguirre, A. (julio-diciembre 2003), La revista electrónica en la UNAM: retos presentes y futuros, Biblioteca Universitaria, Vol.6 No. 2, pp. 138-151. 9

Martín González, J. C.; Merlo Vega, J. A. (2003), Las revistas electrónicas: características, fuentes de información y medios de acceso, Anales de Documentación, Vol. 6, pp. 155-186. Orozco Aguirre, A. (Febrero 8, 2007), Asignación presupuestal real y estimación de pago de suscripciones por año, Documento interno de trabajo 10