Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Ενότητα 1: Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων (1/4)

Σχετικά έγγραφα
ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

Λογιστική Ι Ενότητα 5: Μελέτες Περιπτώσεων.

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 5: Μέτρηση της απόδοσης της εταιρίας Επίκ. Καθηγητής Θεμιστοκλής Λαζαρίδης Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Σύγχρονες μορφές Χρηματοδότησης

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Λογιστική Κόστους. Ενότητα 1: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ (ΕΓΛΣ) Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Λογιστική Κόστους Ενότητα 3: Αρχές Κόστους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 9: Πρότυπο κόστος

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Τεχνολογία και Καινοτομία - Οικονομική Επιστήμη και Επιχειρηματικότητα

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων Ενότητα 1: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

Σύγχρονες Μορφές Χρηματοδότησης

Λογιστική Κόστους Ενότητα 2: Θεωρία Λογιστικής Κόστους

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Ενότητα 3: Πολλαπλή Παλινδρόμηση. Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων

ΟΙΚΟΝΟΜΕΤΡΙΑ. Ενότητα 1: Εκτιμητές και Ιδιότητες. Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ. Ενότητα 10: Επενδυτικά Κεφάλαια Κυριαζόπουλος Γεώργιος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

Τεχνολογία και Καινοτομία - Οικονομική Επιστήμη και Επιχειρηματικότητα

Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων.

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ενότητα #5 Λογιστική Συμμετοχών και Χρεογράφων

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Ενότητα 4: Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων (4/4)

Στατιστική Ι. Ενότητα 3: Στατιστική Ι (3/4) Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Πολιτική Έρευνας Τεχνολογίας & Καινοτομίας

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Σύγχρονες μορφές Χρηματοδότησης

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Ενότητα 1: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΑ. ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Τμήμα ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Σύγχρονες μορφές Χρηματοδότησης

Λογιστική Κόστους Ενότητα 5: Προορισμός Κόστους

Χρηματοοικονομικά Παράγωγα και Χρηματιστήριο

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 4: Πηγές Δεδομένων- Δευτερογενή Στοιχεία. Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Χρηματοοικονομικά Παράγωγα και Χρηματιστήριο

Διοικητική Λογιστική

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ

Λογιστική Κόστους. Ενότητα 4: ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ - ΦΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ. Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Ενότητα 7: ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ

Διοίκηση Έργου. Ενότητα 2: Επιλογή Έργων. Σαμαρά Ελπίδα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Σύγχρονες Μορφές Χρηματοδότησης

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ. Ενότητα #1: Λογιστική και Αποτίμηση Άυλων Πάγιων Περιουσιακών Στοιχείων

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ. Ενότητα 15: Χρηματιστηριακές Αγορές Κυριαζόπουλος Γεώργιος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Στατιστική Ι. Ενότητα 2: Στατιστική Ι (2/4) Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Διοικητική Λογιστική

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Διοίκηση Επιχειρήσεων

Οικονομετρία Ι. Ενότητα 3: Θεώρημα των Gauss Markov. Δρ. Χαϊδώ Δριτσάκη Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Εισαγωγή στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 3: Λήψη Αποφάσεων Επίκ. Καθηγητής Θεμιστοκλής Λαζαρίδης Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων (Γρεβενά)

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Βάσεις Δεδομένων. Ενότητα 1: Εισαγωγή στις Βάσεις δεδομένων. Πασχαλίδης Δημοσθένης Τμήμα Ιερατικών σπουδών

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ

Σύγχρονες Μορφές Χρηματοδότησης

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων Ενότητα 8: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΠΩΛΗΤΩΝ

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ. Ενότητα 2: ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΥΡΙΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Τμήμα ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Χρηματοοικονομικά Παράγωγα και Χρηματιστήριο

Εργαστήριο Εκπαίδευσης και Εφαρμογών Λογιστικής. Εισαγωγή στην Χρηματοοικονομική Ανάλυση

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Οργάνωση και Διοίκηση Πωλήσεων

Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι. Ενότητα #9: Μεταβατικοί Λογαριασμοί- Λογιστικές Εγγραφές Τέλους Χρήσης

Ανάλυση Λογιστικών Καταστάσεων

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ. Ενότητα #8: Λογαριασμοί Τάξεως. Δημήτρης Τζελέπης Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

Διοίκηση Έργου. Ενότητα 3: Κύκλος Προγραμματισμού και ελέγχου. Σαμαρά Ελπίδα Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Οικονομετρία Ι. Ενότητα 5: Ανάλυση της Διακύμανσης. Δρ. Χαϊδώ Δριτσάκη Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών. Ενότητα 11: ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ 2 Λοΐζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1

Εισαγωγή στην. χρηματοοικονομική ανάλυση

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι. Ενότητα #8: Λογιστική των Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων

O ΕΙΚΤΗΣ PRICE SALES RATIO ( ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ / ΠΩΛΗΣΕΙΣ )

Εισαγωγή στην Χρηματοοικονομική ανάλυση

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΑ-ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

Χρηματοοικονομική των Επιχειρήσεων

Transcript:

Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Ενότητα 1: Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων (1/4) Αναπλ. Καθηγητής Νικόλαος Σαριαννίδης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη)

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

Σκοποί ενότητας 1. Απόκτηση ικανής γνώσης για την αξιολόγηση επιχειρηματικών σχεδίων. 2. Ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων και κατανόηση της χρησιμότητάς τους στην πληροφόρηση και τη λήψη αποφάσεων. 3. Απόκτηση της ικανότητας στη συναγωγή συμπερασμάτων σ ότι αφορά στη ρευστότητα, κεφαλαιακή δομή αποδοτικότητα, πιστοληπτική ικανότητα κ.λ.π των επιχειρήσεων διαμέσου της ανάλυσης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. 4. Απόκτηση της ικανότητας στη σύγκριση διαδοχικών χρηματοοικονομικών καταστάσεων αλλά και καταστάσεων διαφορετικών επιχειρήσεων με σκοπό τον εντοπισμό προβλημάτων και την ανάδειξη πλεονεκτημάτων ή μειονεκτημάτων. 5. Αξιολόγηση επενδύσεων κάτω από συνθήκες βεβαιότητας και κινδύνου. 4

Περιεχόμενα ενότητας (1 από 3) Αξιολόγηση Οικονομικών Καταστάσεων. Σκοπός της αναλύσεως των λογιστικών καταστάσεων. Οι Κυριότεροι Αριθμοδείκτες. P/BV Τιμή προς Λογιστική Αξία. Χρήση P/E και P/BV. Μερισματική απόδοση. 5

Περιεχόμενα ενότητας (2 από 3) Ονομαστική αξία. Λογιστική αξία. Αξία ρευστοποίησης. Χρηματιστηριακή αξία. Εσωτερική αξία. Δείκτης ΒΕΤΑ. 6

Περιεχόμενα ενότητας (3 από 3) Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις». Η πρακτική εφαρμογή του δείκτη. 7

Εισαγωγή Τα περιουσιακά στοιχεία συγκροτούν το ενεργητικό της επιχειρήσεως (assets). Τα κεφάλαια που απαιτήθηκαν για την απόκτηση των περιουσιακών στοιχείων. Εικόνα 1: Κεφάλαια. Πηγή: Διδάσκων (2015). 8

Αξιολόγηση Οικονομικών Καταστάσεων (1 από 2) Πίνακας 1: Ενεργητικό. Πηγή: Διδάσκων (2015). 9

Αξιολόγηση Οικονομικών Καταστάσεων (2 από 2) Τα ίδια κεφάλαια και οι υποχρεώσεις προς τρίτους συνιστούν το καλούμενο παθητικό της επιχειρήσεως. Τα ίδια κεφάλαια συνιστούν την Καθαρή Περιουσία ή Καθαρή Θέση της επιχειρήσεως. πραγματικό παθητικό θεωρούνται μόνο οι υποχρεώσεις προς τρίτους. Εικόνα 2: Ίδια κεφάλαια. Πηγή: Διδάσκων (2015). 10

Σκοπός της αναλύσεως. των λογιστικών καταστάσεων (1 από 2) Αυτοί που χρησιμοποιούν την τεχνική της ανάλυσης των λογιστικών καταστάσεων είναι: Επενδυτές ~ μέτοχοι. Δανειστές της επιχειρήσεως. Διοικούντες την επιχείρηση. Οικονομικοί αναλυτές, χρηματιστές, στελέχη τραπεζών επενδύσεων και χρηματιστηρίου. 11

Σκοπός της αναλύσεως. των λογιστικών καταστάσεων (2 από 2) Αναλυτές σε περιπτώσεις εξαγορών και συγχωνεύσεων. Ελεγκτές λογιστικών καταστάσεων. Λοιπές ομάδες ενδιαφερομένων (Εφορία Μελετητές Στατιστικοί Οργανισμοί κ.λ.π.). 12

Οι Κυριότεροι Αριθμοδείκτες (1 από 3) Αριθμοδείκτες ρευστότητας. Χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό. Της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσεως ή αλλιώς Της ικανότητας κάλυψης των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Αριθμοδείκτες δραστηριότητας. Χρησιμοποιούνται προκειμένου να μετρηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας μιας επιχειρήσεως στη χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων. 13

Οι Κυριότεροι Αριθμοδείκτες Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας. Εκτιμάται: Η αποδοτικότητα. Η δυναμικότητα των κερδών. Ικανότητα της διοικήσεως. (2 από 3) Αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων και βιωσιμότητας. Εκτιμάται: Η μακροχρόνια ικανότητα μιας επιχειρήσεως να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της. Ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. 14

Οι Κυριότεροι Αριθμοδείκτες Αριθμοδείκτες επενδύσεων. (3 από 3) Συσχετίζουν τον αριθμό των μετοχών και τη χρηματιστηριακή τιμή με: Τα κέρδη. Τα μερίσματα. Τα άλλα περιουσιακά στοιχεία. 15

P/BV Τιμή προς Λογιστική Αξία (1 από 3) Όσο μικρότερος είναι ο δείκτης τόσο πιο δελεαστική θεωρείται η μετοχή. Διαπιστώνεται ο "αέρας" του τίτλου. Το μέγεθος αυτού του αέρα θα μας δείξει κατά πόσο η μετοχή είναι υπερτιμημένη ή υποτιμημένη. Η λογιστική αξία της μετοχής είναι ίση με τη συνολική λογιστική αξία της εταιρείας δια του αριθμού των μετοχών της. 16

P/BV Τιμή προς Λογιστική Αξία (2 από 3) Λογιστική Αξία Μετοχής = 1.000.000/200.000=5$ Εάν η τιμή της μετοχής είναι 10 $. Τότε P/BV=10/5=2 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ (000) $ Walker Wilson ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΑΘΗΤΙΚΟ (000) Α. ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 19Χ1 19Χ2 Α. ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 200.000 Μετοχές 19Χ1 19Χ2 Έξοδα ίδρυσης & πρώτης εγκατάστ. 1610 1800 Μετοχικό κεφάλαιο 600 600 - Αποσβέσεις -400-500 Αποθεματικά 380 400 Σύνολο παγίων 1210 1300 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 980 1000 Β. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Β. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Αποθέματα 355 300 Ι. Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Απαιτήσεις 250 200 Δάνεια τραπεζών 720 700 Χρεόγραφα 175 150 ΙΙ. Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Διαθέσιμα 52 50 Προμηθευτές 110 100 Σύνολο κυκλοφορούντων 832 700 Τράπεζες λογ/σμοί βραχ. υποχ. 87 60 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ (Α+Β) 2042 2000 Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη 10 15 Ασφαλιστικοί οργανισμοί 135 125 Σύνολο υποχρεώσεων 1062 1000 ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ (Α+Β) 2042 2000 Εικόνα 3: Ενεργητικό - Παθητικό. Πηγή: Διδάσκων (2015). 17

P/BV Τιμή προς Λογιστική Αξία (3 από 3) Η λογιστική αξία προσδιορίζεται εύκολα από τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της εταιρείας. Ο λόγος του δείκτη μας δείχνει πόσες φορές η τιμή της κοινής μετοχής είναι μεγαλύτερη από την λογιστική αξία. -Θεωρείται ικανοποιητικός όταν είναι περίπου ένα. 18

P/BV Όταν ο δείκτης είναι : - Μικρότερος από τη μονάδα η μετοχή θεωρείται υποτιμημένη. - Μεγαλύτερος από τη μονάδα θεωρείται υπερτιμημένη. Όσο πλησιέστερος προς τη μονάδα είναι τόσο ελκυστικότερη καθίσταται η αγορά της. Από τη σχέση του δείκτη προς τη μονάδα προκύπτει και το ποσοστό της τυχόν υποτίμησης ή της υπερεκτίμησης της μετοχής. 19

Χρήση P/E και P/BV (1 από 4) Οι δύο δείκτες όταν συγκρίνονται και αναλύονται ταυτόχρονα μπορούν να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες Οι τέσσερις περιπτώσεις αναγνώρισης μετοχών: 1 η περίπτωση. Όταν η μετοχή έχει χαμηλό Ρ/BV σε σχέση πάντα με το μέσο όρο του κλάδου στον οποίο ανήκει και χαμηλό Ρ/Ε έναντι του μέσου όρου του κλάδου της. Τότε η μετοχή θεωρείται υποτιμημένη καθώς η τιμή υπολείπεται των μεγεθών που έχει. 20

Χρήση P/E και P/BV (2 από 4) 2 η περίπτωση. Όταν η μετοχή έχει υψηλό P/BV και P/E σε σχέση με τους μέσους όρους του κλάδου. Σε αυτή την περίπτωση η μετοχή θεωρείται υπερτιμημένη, καθώς η χρηματιστηριακή αγορά έχει αξιολογήσει σε μεγαλύτερο ύψος τα μεγέθη της εταιρείας από ότι πραγματικά είναι. 21

Χρήση P/E και P/BV (3 από 4) 3 η περίπτωση. Όταν η μετοχή εμφανίζει υψηλό P/BV και χαμηλό Ρ/Ε. Με σχετικά μικρό ύψος ιδίων κεφαλαίων εμφανίζονται μεγάλα κέρδη. Η μετοχή της εταιρείας φαίνεται να έχει αρκετά περιθώρια να ανατιμηθεί. Η επέκταση της εταιρίας μπορεί να προέλθει ακόμη και με τραπεζικό δανεισμό. Η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων είναι μεγάλη και η κάλυψη των τόκων δεδομένη. 22

Χρήση P/E και P/BV (4 από 4) 4 η περίπτωση. Όταν η μετοχή εμφανίζει χαμηλό P/BV και Ρ/Ε σε υψηλά επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι η μετοχή δεν έχει μεγάλα περιθώρια ανόδου. Η εταιρεία διαθέτει αρκετά ίδια κεφάλαια και επίτευξη μικρών σχετικά κερδών. Δεν γίνεται η βέλτιστη χρήση των ιδίων κεφαλαίων. Υπάρχει συρρίκνωση των αποτελεσμάτων και Χρηματοοικονομική δυσλειτουργία της εταιρείας. 23

Μερισματική απόδοση (1 από 5) Απεικονίζει τη σχέση που υπάρχει μεταξύ του μερίσματος και της τιμής της μετοχής. Υπολογίζεται με τη διαίρεση του μερίσματος που έδωσε η εταιρεία δια της τιμής που πωλείται η μετοχή στο χρηματιστήριο. Δηλώνει την απόδοση που θα πρέπει να πάρουν οι μέτοχοι για το χρόνο που κρατούν την μετοχή της επιχείρησης. 24

Μερισματική απόδοση (2 από 5) Οι μέτοχοι αναλαμβάνουν κάποιο ρίσκο κρατώντας τις μετοχές, άρα επιζητούν μια απόδοση ανάλογη τουλάχιστον του ρίσκου αυτού. Η μερισματική απόδοση θεωρείται κανονική στο 5% και ικανοποιητική κάθε μεγαλύτερη αλλά αυτό πάντοτε σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό και τα επιτόκια. 25

Μερισματική απόδοση (3 από 5) Θα πρέπει να χρησιμοποιείται συγκριτικά με την κερδοφορία της επιχείρησης. Παράδειγμα: Έστω τον Απρίλιο του 2002 μια μετοχή πουλιόταν στο χρηματιστήριο 2.000 δραχμές και έδωσε μέρισμα 300 δραχμές από τα κέρδη χρήσης του 2001. Η μερισματική απόδοσή της μετοχής ήταν 15% (300/2000) και εθεωρείτο μια από τις καλύτερες εκείνης της περιόδου. 26

Μερισματική απόδοση (4 από 5) Στη συνέχεια οι επενδυτές με την υποψία της μείωσης των κερδών: Πίεσαν την τιμή της μετοχής στις 1.500 δραχμές (Μάρτιος 2003). Η μερισματική απόδοση της εταιρείας με βάση το μέρισμα που έδωσε στην τελευταία χρήση, φθάνει το 20% (300/1500). Μη πληροφορημένοι επενδυτές θεωρούν ότι είναι ευκαιρία. 27

Μερισματική απόδοση (5 από 5) Όταν η εταιρεία δημοσιεύσει τα αποτελέσματά της της χρήση 2003 και ανακοινώσει μέρισμα 50 δρχ. Η μερισματική της απόδοση θα διαμορφωθεί στο 3,33 % - αν η τιμή της δεν έχει διαφοροποιηθεί από τις 1500. 28

Ονομαστική αξία (1 από 2) Για την έναρξη των εργασιών μίας εταιρείας απαιτούνται κεφάλαια τα οποία και παραχωρεί ο ιδρυτής και ο μέτοχός της. Τα κεφάλαια αυτά διαιρούνται σε μικρότερα ίσα μερίδια, τις μετοχές, τις οποίες και κατέχει ο ιδρυτής της. Η ονομαστική αξία προκύπτει αν διαιρέσουμε τα συνολικά κεφάλαια με τον αριθμό των μετοχών που αντιστοιχούν. 29

Ονομαστική αξία (2 από 2) Η ονομαστική αξία συνήθως δεν έχει καμιά πρακτική αξία και δεν σχετίζεται με τη χρηματιστηριακή αξία της μετοχής. Απεικονίζει το ύψος του μετοχικού κεφαλαίου που αντιστοιχεί σε κάθε μετοχή μιας εταιρείας, το οποίο όμως είναι ένα μόλις μέρος των ιδίων κεφαλαίων της καθαρής θέσης. 30

Λογιστική αξία (1 από 2) Η επιχείρηση αυξάνει τις επενδυτικές της δραστηριότητες με την πάροδο των ετών, ενώ μεταβάλλονται παράλληλα και τα κέρδη της. Η επιχείρηση προς αναζήτηση νέων κεφαλαίων εκδίδει νέες μετοχές προς πώληση αλλάζοντας έτσι την κεφαλαιακή διάρθρωσή της. Η ονομαστική αξία που παραμένει η ίδια στα βιβλία της εταιρείας, δεν εκπροσωπεί την πραγματική αξία της μετοχής και της εταιρείας. 31

Λογιστική αξία (2 από 2) Το ύψος των ιδίων κεφαλαίων που αντιστοιχούν σε κάθε μετοχή το μετρά η λογιστική αξία της μετοχής. Καταγράφει το μέγεθος και την ευρωστία μιας επιχείρησης ή αλλιώς το «βάρος» μιας μετοχής. Προσδιορίζεται εύκολα από τον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της. Προκύπτει από τη διαίρεση του ύψους των ιδίων κεφαλαίων της με τον αριθμό των μετοχών της. 32

Αξία ρευστοποίησης (1 από 3) Η αξία ρευστοποίησης αναφέρεται ως προς το ποσό που θα πραγματοποιηθεί από τυχόν πώληση των ενεργητικών χωριστά από την επιχείρηση που τα χρησιμοποιεί. Η αξία ρευστοποίησης είναι γνωστή μόνο μετά από πραγματική πώληση. Μπορούμε να την υποθέσουμε αν από την τρέχουσα αξία των ενεργητικών αφαιρεθούν οι υποχρεώσεις που προηγούνται των προνομιούχων και κοινών μετοχών, καθώς και τα έξοδα ρευστοποίησης. 33

Αξία ρευστοποίησης (2 από 3) Θα ανάμενε κανείς ότι η αξία ρευστοποίησης που θα απομείνει για τους μετόχους θα ήταν περίπου ίδια με τη λογιστική. Στην πράξη όμως δεν συμβαίνει αυτό. Η θεωρητική αξία ρευστοποίησης των εταιρειών που δεν έχουν προβεί σε επανεκτίμηση της αξίας των γηπέδων και κτιρίων θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη της λογιστικής. Ορισμένα από τα ενεργητικά στα οποία δόθηκε υπεραξία, με βάση τους διάφορους νόμους, μπορούν να πωληθούν σε χαμηλότερες τιμές. 34

Αξία ρευστοποίησης (3 από 3) Στις περιπτώσεις εκείνες που η χρηματιστηριακή αξία της μετοχής είναι μικρότερη από την αξία ρευστοποίησης, μπορεί να επιδιωχθεί η αγορά των μετοχών από την ορισμένα άτομα μέχρι αποκτήσεως της πλειοψηφίας, για να προβούν στη διάλυση της εταιρείας, τη ρευστοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων και τη διανομή του προϊόντος εκκαθάρισης, το οποίο είναι μεγαλύτερο του κόστους κτήσης των μετοχών. Η αξία της ρευστοποίησης ενδιαφέρει τους επενδυτές μόνο σε περίπτωση πτώχευσης. 35

Χρηματιστηριακή Αξία (1 από 2) Η χρηματιστηριακή ή αγοραία αξία μιας μετοχής, είναι η σημαντικότερη των αξιών Έχει άμεση σχέση με την αξία των μετοχών στο χρηματιστήριο μέσα από τη διαδικασία της προσφοράς και της ζήτησης και καθορίζει το κέρδος ή τη ζημιά από την εκάστοτε επιλογή. Η χρηματιστηριακή αξία είναι η τρέχουσα αξία της μετοχής στην επίσημη χρηματιστηριακή αγορά στην οποία διαπραγματεύονται οι μετοχές. Η χρηματιστηριακή αξία είναι συνάρτηση των μελλοντικών κέδρων και του κινδύνου κατά την αντίληψη των επενδυτών. 36

Χρηματιστηριακή Αξία (2 από 2) Συνήθως η χρηματιστηριακή αξία υπερβαίνει την ονομαστική αξία (αξία που αναγραφόταν πάνω στο σώμα της μετοχής). Είναι ευκόλως εννοούμενο ότι εάν η χρηματιστηριακή αξία μιας μετοχής δεν υπερβαίνει την Λογιστική αξία, τότε η μετοχή είναι είτε πολύ υποτιμημένη, είτε κακής ποιότητος. 37

Εσωτερική αξία (1 από 2) Η εσωτερική αξία μιας μετοχής περιλαμβάνει συνήθως, πέραν της λογιστικής αξίας, και στοιχεία που δεν έχουν αποτιμηθεί στο ενεργητικό μιας επιχείρησης, όπως είναι οι υπεραξίες ακινήτων, χρεογράφων, συμμετοχών, εμπορικών σημάτων κ.ά., για τα οποία μόνον εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν. Ο προσδιορισμός της εσωτερικής αξίας περιλαμβάνει και στοιχεία υποκειμενικά του εκάστοτε αναλυτή. 38

Εσωτερική αξία (2 από 2) Η εσωτερική αξία της μετοχής δικαιολογείται αν λάβουμε υπόψη μας βασικές οικονομικές δυνάμεις, όπως ενεργητικά, κέρδη, μερίσματα, προοπτικές καθώς και τον παράγοντα διοίκηση. Για τις εισηγμένες εταιρίες η εσωτερική τους αξία μετρά την πραγματική τους αξία προς την οποία πρέπει να ταυτίζεται και να συγκλίνει η χρηματιστηριακή αξία. Αυτό συμβαίνει μόνο σε αποτελεσματικές αγορές. 39

ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΕΤΑ (1 από 2) Δείκτης beta: Είναι ο δείκτης ο οποίος μετρά την αστάθεια μιας μετοχής και δείχνει τη διακύμανση της μεταβλητικότητας των τιμών μίας μετοχής σε σύγκριση με τη γενικότερη διακύμανση της αγοράς. Η δυσκολία χρήσης αυτού του δείκτη έγκειται στον τρόπο υπολογισμού του. 40

ΔΕΙΚΤΗΣ ΒΕΤΑ (2 από 2) Ελκυστικές θεωρούνται εκείνες οι μετοχές που έχουν beta ανάμεσα από το 0 και το 1 καθότι θεωρούνται χαμηλού κινδύνου. 41

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / Ο λόγος: πωλήσεις» (1 από 5) - «Κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις». - Price / sales Ratio (PSR). Δείχνει πόσο δημοφιλής είναι μια εταιρεία στους επενδυτικούς κύκλους. Με βάση την ικανότητά της να «παράγει» πωλήσεις σε μια συγκεκριμένη χρονιά. 42

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (2 από 5) Προσδιορίζεται από τα δύο θεμελιώδη μεγέθη της εταιρείας. - Την κεφαλαιοποίηση - χρηματιστηριακή αξία σε δραχμές ή ευρώ. - Το γινόμενο «συνολικός αριθμός μετοχών της εταιρείας Χ τρέχουσα τιμή μετοχής στο Χρηματιστήριο». - Τις πωλήσεις (κύκλο εργασιών) της εξεταζόμενης εταιρείας (μέγεθος σε δρχ. ή ευρώ). 43

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (3 από 5) Είναι ορθότερο να λαμβάνουμε τις πωλήσεις του τελευταίου διαθέσιμου (δημοσιευμένου) ισολογισμού της εταιρείας. Ο παρονομαστής του κλάσματος να βρίσκεται όσο το δυνατόν πιο κοντά χρονικώς με την τρέχουσα κεφαλαιοποίηση. 44

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (4 από 5) Δεν είναι τόσο διαδεδομένος στην ελληνική επενδυτική κοινότητα. Προσφέρει αποτελέσματα τα οποία είναι ιδιαιτέρως αξιόλογα. Πιο αξιόπιστα από τον μεγαλύτερο αριθμό των διαφόρων δεικτών αξιολόγησης, που εμφανίζονται σχετικά ευρύτερα στην αγορά. 45

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (5 από 5) Μοιάζει αρκετά με τον δείκτη Ρ/Ε. Σύμφωνα με τους «οπαδούς» του λειτουργεί αποτελεσματικότερα από τον δείκτη Ρ/Ε. Πίνακας 2: Αποτελέσματα Χρήσεις. Πηγή: Διδάσκων (2015). Αποτελέσματα Χρήσεις Πωλήσεις 100 Μείον: κόστος πωληθέντων 40 Μικτά Κέρδη 60 Άλλα έσοδα εκμετάλλευσης 5 Συνολικά Κέρδη/Ζημιές Εκμ/σης 65 Μείον: Έξοδα Διοικ/σης κ.λ.π. 35 Κέρδη/Ζημιές Εκμετάλλευσης 30 Άλλα Έσοδα/Έξοδα (τόκους + κ.λ.π) -10 Αποσβέσεις 5 Καθαρά κέρδη προ φόρων 15 46

Η πρακτική εφαρμογή του δείκτη (1 από 2) Οι τιμές του συγκεκριμένου δείκτη στο ελληνικό χρηματιστήριο κινούνται σήμερα από 0 ως 20 φορές. Για τη μεγαλύτερη δυνατή πλειοψηφία των εισηγμένων εταιρειών. Υποδηλώνει πόσες φορές υπερβαίνει ή υπολείπεται η χρηματιστηριακή αξία τις πωλήσεις (ή κύκλο εργασιών) της κάθε εταιρείας. 47

Η πρακτική εφαρμογή του δείκτη (2 από 2) Για ελληνικούς εισηγμένους κλάδους: -Όπως οι τράπεζες. -Οι εταιρείες επενδύσεων. -Οι εταιρείες συμμετοχών. Δεν συνιστάται γενικώς η χρήση αυτού του δείκτη. Αντίθετα : Η χρησιμότητα του δείκτη είναι σημαντική στις εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις. 48

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (1 από 5) Όσο πιο χαμηλός είναι ο δείκτης τόσο πιο ευνοϊκά είναι τα εξαγόμενα συμπεράσματα για την εταιρεία. Σε επιχειρήσεις με μεγάλες διαφορές στο καθαρό περιθώριο κέρδους. Πάνω του 5% Η συγκριτική αξιοπιστία του δείκτη είναι χαμηλή. 49

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (2 από 5) Εκφράζει τη δημοτικότητα της επιχείρησης στον οικονομικό κόσμο. Η αξιοπιστία του δείκτη αντλείται από τη διαχρονική σταθερότητα των πωλήσεων σε σχέση με τις άλλες μεταβλητές της εταιρείας. 50

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (3 από 5) Οι τρεις βασικοί κανόνες που συνδέονται με την εφαρμογή του δείκτη: - Εξαγωγή του μέσου δείκτη «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» της χρηματιστηριακής αγοράς. -Αθροιστική χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων εταιρειών προς αθροιστικές πωλήσεις των εισηγμένων εταιρειών. -Αποτελεί ένα καθοριστικό μέτρο σύγκρισης της κάθε εταιρείας με το σύνολο της αγοράς. -Στα τέλη του 1998 ο δείκτης αυτός (με πωλήσεις χρήσης 1997) κυμαινόταν στο εύρος των 4-5 φορών. 51

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (4 από 5) -Αποφυγή μετοχών που έχουν δείκτη σημαντικά μεγαλύτερο από το μέσο επίπεδο της αγοράς (π.χ. 8 ή 10 φορές) -Συγκρατημένη επένδυση σε μετοχές με δείκτη κοντά στο μέσο επίπεδο της αγοράς. -Αναζήτηση μετοχών που εμφανίζονται με δείκτη «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» χαμηλότερο των 1-2 φορών. -Τέτοιες περιπτώσεις καταλήγουν συνήθως σε ευχάριστες εκπλήξεις για τους επενδυτές. Ιδιαίτερα στο μακροπρόθεσμο διάστημα. 52

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (5 από 5) -Προχωρούμε σε πώληση των μετοχών του χαρτοφυλάκιό μας με δείκτη σημαντικά υψηλότερου του μέσου επιπέδου ή των 10 φορών. -Διαφορετικά Αναλαμβάνουμε υψηλό ρίσκο για το μέλλον των κεφαλαίων μας. Η διόρθωση των ακριβών αποτιμήσεων που χαρακτηρίζουν το χαρτοφυλάκιό μας είναι πάντα πιθανή. 53

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (1 από 2) 1)Οι εταιρείες με μεγάλη κεφαλαιοποίηση τείνουν να εμφανίσουν υψηλότερες τιμές του δείκτη. 2)Οι μεγάλες ευχάριστες εκπλήξεις προέρχονται από εταιρείες οι οποίες παρουσιάζουν δείκτη μικρότερο του 1 ή και του 2. -Οι περισσότερες απογοητεύσεις προέρχονται από εταιρείες που διαπραγματεύονται με υψηλό δείκτη «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις». 54

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (2 από 2) Μέσω των διαφόρων ερευνών έχει διαπιστωθεί ότι -Oι υψηλότερες τιμές του δείκτη εμφανίζονται στις εταιρείες μεγάλης κεφαλαιοποίησης. Συνήθως η δραστηριότητά τους αφορά κλάδους με ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης. Όπως είναι σήμερα η πληροφορική και η υψηλή τεχνολογία. 55

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (1 από 2) Σε αισιόδοξη αγορά (αγορά-«ταύρο» ή bull market) ο συσχετισμός του συγκεκριμένου δείκτη με τη μετοχή της εταιρείας εξασθενεί σε σημαντικό ορισμένες φορές βαθμό. -Λόγω του θετικού κλίματος που ωθεί την αγορά υψηλότερα χωρίς να καθιστά αναγκαία την ορθολογική ή επιστημονική προσέγγιση των τιμών. 56

Ο δείκτης «κεφαλαιοποίηση / πωλήσεις» (2 από 2) Όταν το κλίμα αντιστρέφεται και υφίσταται μια απαισιόδοξη αγορά (αγορά-«αρκούδα» ή bear market). -Τότε οι πιθανότητες για μεγαλύτερες ζημιές θα προέλθουν από τις εταιρείες με μεγάλους δείκτες. -Ολοένα και περισσότερο η αγορά θα αντιδρά ορθολογικά και βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων αξιολόγησης. 57

Σημείωμα Αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Νικόλαος Σαριαννίδης. «Ανάλυση Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων». Έκδοση: 1.0. Κοζάνη 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: URL. 58

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 59

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 60

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων έργων: Εικόνες/Σχήματα/Διαγράμματα/Φωτογραφίες. Πηγή: Διδάσκων (2015). 61