Editorial Γιάννης Πανάγος Εκδότης Διευθυντής Κάτι στράβωσε μετά το 81 Μια χώρα κατ εξοχήν αγροτική και με σοβαρά συγκριτικά πλεονεκτήματα στον πρωτογενή τομέα, είναι ελλειμματική στις συναλλαγές της με τις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες όχι μόνο στα κτηνοτροφικά, αλλά και σε προϊόντα στα οποία εξειδικεύεται (για παράδειγμα, τα φρούτα και τα λαχανικά). Αυτό επισημαίνεται σε πρόσφατη (Μάρτιος 2014) Κλαδική Μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς, σύμφωνα με την οποία η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας μειώνεται δραματικά (αρχικά στα μεταποιημένα και εν συνεχεία και στα νωπά - ακατέργαστα) μετά την ένταξη της χώρας στην Ε.Ο.Κ. το 1981. Το σημαντικότερο αλλά και το πλέον παράδοξο, όπως αναφέρεται στη μελέτη, την οποία υπογράφει ο οικονομικός αναλυτής της τράπεζας Δρ. Αθανάσιος Δαγκαλίδης, είναι η πολύ χαμηλή ανταγωνιστικότητα της χώρας μας στις συναλλαγές της με τις ευρωπαϊκές βιομηχανικές χώρες. Άλλο αξιοσημείωτο είναι η σημαντική συμμετοχή των γειτονικών χωρών στις ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και μάλιστα με ιδιαίτερα θετικό για τη χώρα μας εμπορικό ισοζύγιο. Αυτό φανερώνει ότι η απώλεια μεριδίων και ανταγωνιστικότητας έ- ναντι των ανεπτυγμένων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ήταν δραματική, αν δεν αναπληρωνόταν σε σημαντικό βαθμό από το ά- νοιγμα των γειτονικών αγορών. Από την ανάλυση των συναλλαγών ανά κατηγορία, προκύπτει υψηλή ανταγωνιστικότητα των συναλλαγών της για όλες τις ομάδες προϊόντων με την Αλβανία και την Κύπρο και χαμηλή κυρίως με την Ισπανία και την Ιταλία αλλά και τις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες. Η ανταγωνιστικότητα στα φρούτα με όλες σχεδόν τις χώρες είναι υ- ψηλή (με εξαίρεση την Ισπανία και την Ιταλία), ενώ στα λαχανικά είναι ικανοποιητική σε σχέση με τις περισσότερες χώρες (με εξαίρεση την Τουρκία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία). 03_05_Editorial_Periexomena.indd 3 5/21/14 3:50 PM
Περιεχόμενα 30 Η Ελλάδα διαθέτει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να αποτελέσει το λαχανόκηπο των Βαλκανίων. 36 Τα πρώτα κεράσια υψηλής ποιότητας οδηγούνται κάθε χρόνο κυρίως σε Βόρεια Ευρώπη και Ρωσία. 4 ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑ Α & ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ 8 Περισσότερες φυτεύσεις µηλεώνων στην Καστοριά 9 Η FRESKON στο καλεντάρι της ΕΘ το 2015 10 Με «κατ αποκοπή αξία η εισαγωγή» οπωροκηπευτικών 11 Λαχανικά... στο διάστηµα υπόσχεται η NASA 11 Κορυφαίος µεταποιητής στην Ευρώπη η Γερµανία ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 44 Γιώργος Μπιτσάκος: Οι ξένες αλυσίδες θέλουν νέες ποικιλίες Fresher www.agronews.gr χορηγοσ Περιοδική έκδοση για τα φρούτα και τα λαχανικά Τώρα πάμε με Ομάδες Τα σχήματα των πέντε βολεύουν τις εκμεταλλεύσεις στη χώρα μας Κυκλοφορεί ένθετο στην Agrenda και στο Wine Trails Ι Μάιος 2014 5 Μετά το '81 χάθηκε η ανταγωνιστικότητα Σωτήριες οι αγορές νέων χωρών Γιώργος Μπιτσάκος Οι αλυσίδες λιανικής πληρώνουν για τις νέες ποικιλίες φρούτων.indd 6 5/21/14 3:46 PM Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή µερική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχοµένου µε οποιονδήποτε τρόπο, µηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλον, χωρίς άδεια του εκδότη. Νόµος 2121/1993 και κανόνες ιεθνούς ικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. ΑΓΟΡΑ 12 Μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς: Ανασταλτικός παράγοντας για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής οι επιδοτήσεις 18 Χονδρεµπόριο: Αφετηρία η Θεσσαλονίκη για άνοιγµα στις διεθνείς αγορές και αυµφωνίες µε τους Κινέζους 34 Καρπούζι, κεράσι, βερίκοκο: Όλες οι πρόσφατες εξελίξεις της αγοράς για αυτά τα καλοκαιρινά φρούτα ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ 30 Αποστολή στη Λακωνία: Στόχος για τη χώρα µας οι βιώσιµες θερµοκηπιακές µονάδες 26 Αµπέλια: Τον πρώιµο τρύγο εγκαινιάζει το ΤΕΙ Κρήτης µε στόχο την επιµήκυνση της περιόδου διαθεσιµότητας 48 Σχέδια επέκτασης στα Νότια προάστια και Joint Venture στην Ελβετία ετοιµάζει το Farmers Republic ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΑ 54 Ενίσχυση της φυτοπροστασίας για ήσσονες χρήσεις ζητά µε σχετική µελέτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή 57 Τεράστια... η «όρεξη» της Μύγας της Μεσογείου @ Fresher Ειδική έκδοση µε τις πιο φρέσκες ειδήσεις για ό,τι νεότερο συµβαίνει στον κλάδο των οπωρολαχανικών. Για συνεχή ενηµέρωση µπορείτε να επισκέπτεστε και τη διαδικτυακή πύλη ενηµέρωσης: www.agronews.gr Fresher 5 / 2014 03_05_Editorial_Periexomena.indd 4 5/21/14 3:50 PM
03_05_Editorial_Periexomena.indd 5 5/21/14 3:50 PM
Εισαγωγή Οι ομάδες παραγωγών θέλουν προγράμματα, το κράτος μπορεί; Σχεδόν 70 μέρες έμειναν στα συρτάρια του αναπληρωτή υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης για να πάρουν υπογραφή τα 84 νέα Επιχειρησιακά Προγράμματα Από τις 21 Ιανουαρίου του 2014 είχε στο συρτάρι του ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάξιμος Χαρακόπουλος, 84 επιχειρησιακά προγράμματα ο- μάδων παραγωγών οπωροκηπευτικών. Τα υπέγραψε λίγες ώρες πριν δώσει τη θέση του στο νέο αναπληρωτή, Θεόφιλο Λεονταρίδη, στις 31 Μαρτίου. Κανείς δεν θα μας εξηγήσει ποτέ γιατί χρειάστηκαν 70 μέρες για να μπουν 84 υπογραφές και 6 Η ίδρυση Ενώσεων Ομάδων Παραγωγών για κάθε προϊόν θα επιτρέψει τη μαζική διαχείριση της παραγωγής, πώλησης και προώθησης μάλιστα ενώ επρόκειτο στην πλειοψηφία τους για απλές αλλαγές στα ήδη εγκεκριμένα προγράμματα, προκειμένου να εφαρμοστούν καλύτερα μέσα στο 2014. Η κρατική μηχανή λειτουργεί με τον ί- διο τρόπο σε πολλά επίπεδα προκαλώντας εμπόδια στην καθημερινότητα των παραγωγών και των οργανώσεών τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα αποτελούν οι νομοθετικές αποφάσεις που λαμβάνει η Ελλάδα. Τουλάχιστον στον τομέα των ο- μάδων οπωροκηπευτικών, μεγάλο πρόβλημα δημιουργείται με τα κριτήρια α- ναγνώρισης της ομάδας, τα οποία είναι αρκετά αυστηρά, ειδικά για την περίπτωση της Ελλάδας. Βέβαια, οι υπέρμαχοι των μεγάλων σχημάτων και της α- νταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων θα πούνε ότι με τις μικρές ομάδες κατακερματίζεται η ισχύς των καλλιεργητών και αφήνει πολύ μεγάλο πεδίο ελεύθερο σε χονδρέμπορους και λιανέμπορους. Αυτό το θέμα μπορεί να λυθεί με την ίδρυση Ενώσεων Ομάδων Παραγωγών για κάθε προϊόν που θα διαχειρίζονται την παραγωγή, την πώληση και την προώθησή του. Οι μικρές ομάδες-μέλη των Ενώσεων θα μπορούν να υλοποιούν και να διαχειρίζονται καλύτερα τα επιχειρησιακά τους προγράμματα αξιοποιώντας και τα κοινοτικά κονδύλια. Επιστρέφοντας στις εγκρίσεις Χαρακόπουλου, οι πιο δημοφιλείς δράσεις που περιλαμβάνουν τα συγκεκριμένα προγράμματα είναι η δημιουργία συσκευαστηρίου, η ανανέωση δενδρώνων και η προμήθεια εξοπλισμού συγκομιδής. To σύνολο του προϋπολογισμού των εν λόγω προγραμμάτων για το 2014 είναι 19,2 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων τα 10,7 εκατ. ευρώ αποτελούν κοινοτική επιχορήγηση. Σύμφωνα με τις εγκρίσεις που υπογράφτηκαν στις 31 Μαρτίου, συνολικά για το 2014 εγκρίθηκαν οι τροποποιήσεις προγραμμάτων για 66 ομάδες. Επιπλέον, εγκρίθηκαν νέα προγράμματα για την τριετία 2014-2016 σε 18 οργανώσεις παραγωγών. Πέρα από τους αριθμούς και τα ποσά, σημασία έχει στην προκειμένη περίπτωση η πολιτική διαχείριση του συγκεκριμένου θέματος. Η καθυστέρηση των 70 ημερών εγείρει πολλά ερωτηματικά, ε- κτός από το εύλογο «γιατί;». Ελέγχθηκαν όπως έπρεπε τα εγκεκριμένα προγράμματα; Ή οι υπογραφές μπήκαν στα γρήγορα, λόγω έλλειψης χρόνου; Μην ξεχνάμε ότι οι αποφάσεις δημοσιεύτηκαν όλες μαζί την ίδια μέρα... Ποιες ήταν οι άλλες τόσο σημαντικές προτεραιότητες που είχε ο κ. Χαρακόπουλος, για να μην μπορεί επί 70 μέρες να εξετάσει τους φακέλους των ομάδων οπωροκηπευτικών; Πότε θα πληρωθούν την ανάλογη κοινοτική ενίσχυση οι δικαιούχοι ομάδες για τα έτη 2013 και 2014; Το υπουργείο έβγαλε διευκρινιστική ε- γκύκλιο στις 7 Απριλίου για το πώς έ- πρεπε να γίνουν οι δαπάνες το 2013 (!) και το 2014, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότερες ομάδες δεν το γνώριζαν αυτό πέρυσι. Για παράδειγμα, ο ΟΠΕΚΕ- ΠΕ δεν δέχεται καμία πληρωμή τοις μετρητοίς πάνω από 500 ευρώ, μέσω των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Επιπλέον, ο Οργανισμός ζήτησε τις λίστες των μελών την περίοδο 2010-2012 για να ελέγξει τα προγράμματά τους. Όλα τα παραπάνω πρέπει να γίνουν για να υπάρχει διαφάνεια, αλλά να ενημερώνεται το κράτος κάθε χρόνο και όχι μία φορά στα πέντε χρόνια, δημιουργώντας επιπλέον καθυστερήσεις. Fresher 5 / 2014 06_07_EISAGWGH_APOPSH.indd 6 5/21/14 5:17 PM
Εισαγωγή Fresher 5 / 2014 7 06_07_EISAGWGH_APOPSH.indd 7 5/21/14 3:44 PM
Νέα απ την Ελλάδα και τον κόσµο Αυξηµένες οι φυτεύσεις µηλεώνων στην Καστοριά H ισχυρή ζήτηση που υπάρχει για τα µήλα Καστοριάς, ιδίως από το εξωτερικό, οδήγησε τους παραγωγούς της περιοχής να στραφούν στη δυναµική αυτή καλλιέργεια. Ενδεικτικό της τάσης αυτής είναι ότι µόνο στη χρονιά που «τρέχει» οι νέες φυτεύσεις µηλιάς φθάνουν τα 1.200 1.300 στρέµµατα, ενώ άλλα περίπου τόσα φυτεύτηκαν πέρσι. «Εκτιµώ ότι σε 3 χρόνια η παραγωγή µήλων θα υπερβεί τους 50.000 τόνους στο νοµό, µε προοπτική σε µια πενταετία να προσεγγίσει τους 100.000 τόνους», τονίζει ο πρόεδρος της ΓΕΟΚ ΑΕ,. Μωϋσίδης. Το κόστος εγκατάστασης είναι µεταξύ 600-700 ευρώ και 1.300 1.500 ευρώ το στρέµµα, ανάλογα µε την πυκνότητα φύτευσης, την ποικιλία και την προέλευση των δενδρυλλίων. (Πηγή: Agrenda) Απογειώθηκε ο Πήγασος στη φετινή Fruit Logistica Παγκόσµιας αναγνώρισης ανάµεσα στις εταιρείες του κλάδου χαίρει η «7Grapes Α.Σ. Πήγασος Οργάνωση Παραγωγών», η µόνη οµάδα επιτραπέζιου σταφυλιού στην Ελλάδα. εν είναι τυχαίο ότι το πρόγραµµα «Επιτραπέζια Σταφύλια», το οποίο η Οµάδα εξελίσσει σε συνεργασία µε τις ε- ταιρείες MackMultiples και Βayer CropScience, επιλέχθηκε από την τελευταία ως το καλύτερο παράδειγµα στην κατηγορία του, στο εµπόριο φρέσκων προϊόντων, και παρουσιάστηκε στις 6 Φεβρουαρίου στο φόρουµ των εκθετών της Βayer CropScience στη διεθνή έκθεση Fruit Logistica, στο Βερολίνο. (Πηγή: Agrenda) Κυκλοφόρησε το αρωµατικό πιρούνι Έρχεται η ΒιοΜοριακή e-τικέτα Αρωµατικό πιρούνι έρχεται να καλύψει τα γευστικά κενά, καθώς διαθέτει µία ενσωµατωµένη κάψουλα που απελευθερώνει µυρωδιές. Πρόκειται για το Aromafork το οποίο δηµιουργεί στο χρήστη την ψευδαίσθηση διαφόρων γεύσεων µέσω της ό- σφρησης, σύµφωνα µε την Καναδική εταιρεία Molecule-R που το εφηύρε, η οποία ειδικεύεται σε α- ξεσουάρ µοριακής κουζίνας. Το φουτουριστικό πιρούνι, συνοδεύεται από 21 αρώµατα, όπως π.χ. σοκολάτα, φρούτο του πάθους, φράουλα, βασιλικός, µέντα, αµύγδαλο, ελαιόλαδο, κ.ά. Το µυστικό του Aromafork κρύβεται σε µια κάψουλα η οποία περιέχει ένα ειδικό χαρτάκι για την προσθήκη αρωµατικού υ- γρού, που εντοπίζεται στο τελείωµα της λαβής του λίγο πάνω α- πό το πιρούνι. Το πρώτο καινοτόµο εργαλείο Βιοπληροφορικής και Επιστη- µονικού Marketing Φυσικών Προϊόντων και Τροφίµων παρουσιάζει η πρώτη πλήρως καθετοποιηµένη Πράσινη Βιοτεχνολογική Μονάδα στη χώρα µας CorinGreen Life Sciences SA. Πρόκειται για τη ΒιοΜοριακή e-τικέτα, που αλλάζει τις σχέσεις καταναλωτή-προϊόντος, καθώς είναι µία ετικέτα που πιστοποιεί, πέρα από τη γενικότερη πιστοποίηση του προϊόντος, τη συγκεκριµένη διατροφική του αξία και περιεκτικότητα ανά συσκευασία. Με αυτό τον τρόπο, κάθε προϊόν θα αυτοαποκαλύπτεται κυριολεκτικά µπροστά στα µάτια του απαιτητικού κοσµοπολίτη καταναλωτή και ταυτόχρονα θα τον συνδέει µε τον ίδιο τον παραγωγό. Η ΒιοΜοριακή ετικέτα αποτελεί «διαβατήριο» των ελληνικών προϊόντων για είσοδο σε α- νταγωνιστικές αγορές. 8 Fresher 5 / 2014 08_11_Nea_kosmos3.indd 8 5/21/14 2:39 PM
Συρραπτικό... για λάχανα Μία καινοτόµα τεχνική αυτοµατοποίησης της επίπονης εργασίας διπλώµατος φυλλωµάτων στην κεφαλή του λάχανου µε σκοπό να µην αλλοιώνεται το χρώµα τους ανέπτυξε ο Ολλανδός διανοµέας µηχανηµάτων Kooy. Γνωστή απλός ως λαχανοδετικη-δετική µηχανή, η αυτοκινούµενη υδροστατική µονάδα είναι εξοπλισµένη µε έ- ναν ήσυχο κινητήρα 52 ίππων Lombardini, έχει σύστηµα κίνησης 4 τροχών και λειτουργεί µε ταχύτητα 1 χλµ./ώρα. (Πηγή: www.profi.gr) H FRESKON στο καλεντάρι της ΔΕΘ από το 2015 Μια νέα έκθεση με την επωνυμία FRESKON και στόχο την προβολή ελληνικών φρούτων και λαχανικών στις διεθνείς α- γορές, εντάσσει στον προγραμματισμό της από το 2015 η ΔΕΘ -Helexpo, στο πλαίσιο του ρόλου της για την ενίσχυση της ελληνικής παραγωγής και του πρωτογενούς τομέα εν γένει. H νέα διεθνής Έκθεση Φρούτων και Λαχανικών αποφασίστηκε να οργανωθεί από 23 έως και 25 Απριλίου του 2015, στο εκθεσιακό κέντρο Θεσσαλονίκης και θα αποτελέσει ένα εξειδικευμένο και μοναδικό εκθεσιακό γεγονός στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ροδακινιές «νάνοι» έρχονται για να μειώσουν το κόστος παραγωγής Δοκιμές για το πώς οι κοντύτερες ροδακινιές και νεκταρινιές μπορούν να είναι αποδοτικές σε σύγκριση με τα συμβατικά δέντρα έχουν ξεκινήσει ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Οι δοκιμές έχουν ήδη αρχίσει σε μία έκταση 40 στρεμμάτων κοντά στη Καλιφόρνια, όπου οι επιστήμονες έχουν ριζώματα «νάνους» σε διάφορες αποστάσεις μεταξύ τους σε μία προσπάθεια να εξαλείψουν την ανάγκη για σκάλες, γεγονός που θα βοηθούσε στην εξοικονόμηση κόστους όσον α- φορά το εργατικό δυναμικό. «Αυτό είναι κάτι για το οποίο έ- κανα έρευνα εδώ και περίπου 20 χρόνια», λέει ο Kevin Day, έ- νας γεωπόνος που συνεργάζεται με το πανεπιστήμιο. Ο ίδιος υ- ποστηρίζει πως παρατήρησε μείωση κατά 25 με 45% σε προκαταρκτικές δοκιμές των πειραματικών αυτών δέντρων. H χρήση σκάλας σε συμβατικούς οπωρώνες είναι ο λόγος που οι παραγωγοί ροδάκινου και νεκταρινιών πληρώνουν περίπου 40% μεγαλύτερη ασφάλιση σε εργάτες έναντι εκείνων που εργάζονται σε αμπελώνες. Τα συμβατικά δέντρα μεγαλώνουν περίπου στα 4 μέτρα, με τους εργάτες να περνάνε σχεδόν τη μισή τους μέρα να μετακινούν τη σκάλα και να σκαρφαλώνουν σε αυτήν. Τα πειραματικά δέντρα θα φτάνουν σε ύψος περίπου τα 2 μέτρα. (Πηγή: capitalpress.com) Καλλιέργεια και πώληση λαχανικών από τον όμιλο Toshiba Ο ιαπωνικός βιομηχανικός όμιλος Toshiba, γνωστός για τις ηλεκτρονικές συσκευές του και τους πυρηνικούς αντιδραστήρες του, α- νακοίνωσε πρόσφατα μια νέα δραστηριότητα: την πώληση λαχανικών που θα παράγει σε δικό του εργοστάσιο. Σε μια επιφάνεια σχεδόν 2.000 τ.μ., ο όμιλος θα παράγει, χωρίς φυτοφάρμακα ούτε άλλες χημικές ουσίες σ ένα εντελώς κλειστό και αποστειρωμένο εργοστάσιο, 3 εκατ. σαλάτες ετησίως και θα προμηθεύει με μαρούλια, σπανάκι και άλλα λαχανικά σούπερ-μάρκετ, καταστήματα και εστιατόρια. Η εταιρεία Toshiba δεν είναι ο πρώτος ιαπωνικός όμιλος ηλεκτρονικών συσκευών που ενδιαφέρεται για τα «εργοστάσια λαχανικών». Σημειώνεται ότι οι ιαπωνικοί όμιλοι Panasonic και Fujitsu έχουν επίσης καθένας τους «αγροτικές εκμεταλλεύσεις» αυτού του τύπου. (Πηγή: Fresh Plaza) Fresher 5 / 2014 9 08_11_Nea_kosmos3.indd 9 5/21/14 4:05 PM
Νέα απ την Ελλάδα και τον κόσμο ση, αναφέρει ο ειδικός Σύμβουλος του Incofruit Hellas Γιώργος Πολυχρονάκης, ωστόσο ο σύνδεσμος ζητά την περαιτέρω αυστηροποίηση του συστήματος τιμών εισόδου οπωροκηπευτικών προς αποφυγή εισαγωγών σε τιμές dambing. Στην Ελλάδα, σχεδόν αποκλειστικά, ο προσδιορισμός των δασμών γίνεται µε βάση την κατ αποκοπή αξία, η ο- ποία υπολογίζεται από την Επιτροπή κάθε εργάσιμη ημέρα για κάθε προέλευση βάση στοιχείων που στέλνουν τα κράτη μέλη. Το νέο σύστημα, VFI, θα ισχύσει για όλα τα φρουτολαχανικά που εισάγονται στην Ευρώπη. Αλλάζει ο εκτελωνισμός οπωροκηπευτικών από 1ης Οκτωβρίου Τα φρούτα και τα λαχανικά από τρίτες χώρες πλέον θα καθορίζονται με μια «κατ αποκοπή α- ξία κατά την εισαγωγή» (VFI) συμπεριλαμβανομένου του μέσου όρου των προϊόντων τρίτων χωρών στις 50 ευρωπαϊκές αγορές και όχι με βάση την πραγματική αξία των εμπορευμάτων, όπως μέχρι σήμερα. Οι αλλαγές αυτές στο Σύστημα Τιμών Εισόδου των φρούτων και λαχανικών θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2014 βάσει της ρύθμισης που υιοθέτησε το Συμβούλιο Υ- πουργών Γεωργίας της Ε.Ε για τις κατ εξουσιοδότηση πράξεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Η ψηφισθείσα ρύθμιση, με την οποία ουσιαστικά περιορίζονται σε δύο οι επιλογές για τον εκτελωνισμό των εισαγομένων φρούτων και λαχανικών, θα βελτιώσει την υφιστάμενη κατάστα- Αρνητικοί οι Γάλλοι Την ίδια ώρα, την έντονη ανησυχία της εξέφρασε η πρώτη ιδιωτική ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την εμπορία φρούτων και λαχανικών, στο Περπινιάν της Γαλλίας (Saint-Charles International) για τη VFI. «Θα έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στις πωλήσεις 150 ε- ταιρειών στα Ανατολικά Πυρηναία», υποστήριξε ένας εκπρόσωπός της. Θα έχει επίσης αρνητικές συνέπειες για τη δραστηριότητα του Port - Vendres, όπου διαθέτει ένα τερματικό για τα φρούτα. Η Saint- Charles International τονίζει ότι «δεν αμφισβητεί την ανάγκη προσαρμογής στον ευρωπαϊκό τελωνειακό κώδικα της ΚΑΠ», αλλά ζητά την αξιολόγηση των επιπτώσεων. Στο επίκεντρο η ελληνική παραγωγή για την εταιρεία Μπάρμπα-Στάθης Υπερτριπλάσια μήλα με το σήμα KIKU από την Emphyton στα επόμενα 3 χρόνια Ψήφο εμπιστοσύνης προς τον Έλληνα αγρότη, δίνει η εταιρεία Μπάρμπα Στάθης, η οποία ό- χι μόνο αυξάνει τις καλλιέργειες λαχανοκηπευτικών, που χρησιμοποιεί για την παραγωγή των μεταποιημένων νωπών και κατεψυγμένων προϊόντων της, αλλά σταδιακά υποκαθιστά και τις εισαγωγές πρώτων υ- λών, που πραγματοποιεί σε κάποια είδη λαχανοκομίας. Έτσι, για παράδειγμα, οι ανάγκες σε αρακά σήμερα καλύπτονται κατά 95% από τους συνεργαζόμενους Έλληνες αγρότες, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν όταν το προϊόν γινόταν εισαγωγή από την Ουγγαρία. Αντίστοιχα, ελληνικής παραγωγής είναι το 100% των ποσοτήτων μπάμιας που χρησιμοποιεί η επιχείρηση, το 95% από τα στρογγυλά και το 100% από τα πλατιά φασολάκια και σχεδόν το 95% από το σπανάκι, το ο- ποίο πριν το προμηθευόταν α- πό το Βέλγιο. (Πηγή: Agrenda) Σε υπερτριπλασιασµό της παραγωγής µήλων µε το σήµα «KIKU», θα προχωρήσει η «Emphyton» φθάνοντας τα 5 ε- κατ. κιλά µέσα την επόµενη τριετία, ώστε να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς και ταυτόχρονα να επιχειρήσει εξαγωγές στην Κύπρο. Στα σχέδια της καθετοποιηµένης αγροτικής επιχείρησης από τα Μονόσπιτα Νάουσας είναι, επίσης, να σταθεροποιήσει τις εξαγωγές κόκκινων και πράσινων µήλων Fuji στις αγορές που επιχειρεί, να επεκταθεί στη συµβολαιακή ροδάκινου, δαµάσκηνου και νεκταρινιού, για να «κλείσει» και το τρίµηνο του καλοκαιριού και µελλοντικά να δραστηριοποιηθεί και στη χυµοποίηση µήλου. «Tο πλάνο είναι από τα 1,5 εκατ. κιλά του 2013, σε 3 χρόνια να φθάσουµε τα 5 ε- κατ. κιλά», τονίζει ο Γεν. Δ/ντής της Empyton Γ. Πουλτσίδης. (Πηγή: Agrenda) 10 Fresher 5 / 2014 08_11_Nea_kosmos3.indd 10 5/21/14 1:41 PM
Λαχανικά στο διάστημα από τη NASΑ Ένα τεράστιο βήµα στη διαστηµική γεωργία πραγµατοποίησε η NASA εκτοξεύοντας τον πρώτο θαλαµίσκο καλλιέργειας λαχανικών στο διάστηµα. Η NASA φιλοδοξεί να χρησιµοποιήσει τα φυτά ώστε να ανακυκλώνουν τον αέρα και το νερό ε- νώ θα παρέχουν στους αστροναύτες φρέσκια τροφή. Το πρόγραµµα Veggie, όπως το ονόµασε η εταιρεία ORBITEC που το σχεδίασε, περιλαµβάνει έναν θάλαµο 29x36 εκατοστών, ο οποίος χρησιµοποιεί τη θερµοκρασία και την ατµόσφαιρα στην µονάδα που αποθηκεύεται, αντί του εξωτερικού περιβάλλοντος. (Πηγή: The Guardian) Eγκρίθηκαν 3 νέα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων Συγκομίζει 2,5 στρέμματα καρότου την ώρα ο αυτοκινούμενος γίγαντας της βέλγικης Dewulf Τρία νέα ελληνικά προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων, προϋπολογισμού άνω των 10 εκατ. ευρώ, ενέκρινε η Κομισιόν. Τα προϊόντα θα προωθηθούν, μέσω των παραπάνω προγραμμάτων, στην εσωτερική αγορά της Ε.Ε. (Σουηδία, Φιλανδία, Δανία, Ουγγαρία, Γερμανία, Βέλγιο, Ελλάδα αλλά και σε τρίτες χώρες (Αμερική, Ρωσία, Νορβηγία). Οι φορείς προώθησης: Η Ένωση Συνεταιρισμών Βέροιας, Άρτας Φιλιππιάδας και Σκάλας Λακωνίας με συντονιστή τον ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, (4.394.598 ευρώ). Η Ένωση νομικών προσώπων Α.Σ. Αγροβιότοπος και Α.Σ. Χαλάστρας με συντονιστή την εταιρεία ΕΥΓΕ ΠΙΣΤΙΟΛΑΣ (AGRINO), (3.022.000 ευρώ). Η Ένωση Νομικών προσώπων Α.Σ. Νάουσας, Βαένι, Λεσβιγαλ, Γαλακτοκομική Λέσβου και Α.Σ Μανταμάδου με συντονιστή την ΕΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ, (3.395.000 ευρώ). Έρχεται το μαγικό ψυγείο της Electrolux Τέλος, στα μαραμένα λαχανικά μέσα στο ψυγείο πρόκειται να βάλει ένα νέο σύστημα φωτισμού στα ψυγεία με την ονομασία NutriLight. Το σύστημα αυτό είναι σχεδιασμένο για να αυξάνει τη διάρκεια ζωής στο ράφι των οπωροκηπευτικών. Σύμφωνα με τον Urban Wählby, ερευνητή του τμήματος ανάπτυξης της Electrolux Food Preservation, «το NutriLight δεν δίνει αιώνια ζωή στα λαχανικά και στα φρούτα αλλά μια επιπλέον ώθηση στη διατηρησιμότητά τους». Το NutriLight, «δουλεύει καλύτερα σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, γιατί έχουν μεγαλύτερη αναλογία επιφάνειας σε σύγκριση με το πάχος». Αξίζει να σημειωθεί ό- τι αυτό το νέο σύστημα είναι ήδη διαθέσιμο στην ασιατική αγορά. (Πηγή: Modern Farmer) Έναν γίγαντα 23,5 τόνων κατασκεύασε η εταιρεία του Βέλγου Dewulf, ο οποίος αποτελεί έναν 4 σειρών αυτοκινούμενο συλλέκτη καρότου, ικανό για συγκομιδή 1 εκταρίου ανά ώρα. Ονόματι ZKIV, το σχέδιο των ερπυστριών και των πίσω τροχών του είναι παρόμοιο με αυτόν που χρησιμοποίησε η εταιρεία στον 4 σειρών πατατοσυλλέκτη Kwatro, όμως η υπόλοιπη κατασκευή είναι εντελώς καινούργια. Ο Dewulf υποστηρίζει πως είναι το μόνο που σηκώνει και τις 4 σειρές από το κέντρο του μηχανήματος παρέχοντας έ- τσι στο χειριστή ασυναγώνιστη ορατότητα από την καμπίνα Claas, που βρίσκεται στο κέντρο του μηχανήματος. Στο χωράφι οι 90 εκατ. πλάτους x2.95 μέτρα ύψους ερπύστριες του ZKIV και τα πίσω ελαστικά Continental 1050/50R32 προσφέρουν στην ελάχιστη συμπίεση του εδάφους. (Πηγή: profi.gr) Υπερ-μεταποιητής στην Ευρώπη η Γερμανία Με ετήσιο τζίρο 175 δισ. ευρώ και 555.000 εργατικό δυναμικό, η Γερμανία κατέχει το μεγαλύτερο τομέα μεταποίησης τροφίμων στην Ευρώπη. Ο τομέας είναι ο τρίτος σημαντικότερος στη γερμανική βιομηχανία και αποτελείται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τα κέρδη από τις εξαγωγές έφθασαν φέτος το 31%, με ιδιαίτερη αύξηση στις παραγγελίες από την Ασία. Το γερμανικό υπουργείο τροφίμων και γεωργίας με συνεχείς παρουσίες σε διεθνείς εκθέσεις στην Ασία στοχεύει στην περαιτέρω αύξηση των κερδών ε- ντός του έτους. (Πηγή: Germany Trade & Invest, www.gtai.de) Επιμέλεια: Φανή Γιαννακοπούλου Fresher 5 / 2014 11 08_11_Nea_kosmos3.indd 11 5/21/14 4:04 PM
Αγορά Μετά την ένταξή της στην ΕΟΚ (1981) η Ελλάδα είχε απώλεια ανταγωνιστικότητας ακόμα και στα λαχανικά Μας «έφαγαν» οι επιδοτήσεις Ελλειμματική στις συναλλαγές της με ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες σε προϊόντα όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, στα οποία παραδοσιακά εξειδικεύεται και στα οποία διαθέτει ασύγκριτα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, είναι η χώρα μας, όπως διαπιστώνει σε πρόσφατη μελέτη της η Τράπεζα Πειραιώς. Η έρευνα «Εξειδίκευση και Ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής Γεωργίας» που υπογράφει ο Δρ Αθανάσιος Δαγκαλίδης ουσιαστικά καταδεικνύει με εύληπτο και επιστημονικό τρόπο την α- πουσία αμφότερων των χαρακτηριστικών που αναφέρονται στον τίτλο της. Κάτι που έχει ως συνέπεια φαινομενικά παράδοξες ή «τραγελαφικές», όπως τις χαρακτηρίζει, ο συγγραφέας καταστάσεις όπως η εξαγωγή (σε ευρωπαϊκές κυρίως χώρες αλλά και στην Τουρκία) από τη χώρα μας ακατέργαστων αγροτικών προϊόντων και η εισαγωγή 12 τους στη συνέχεια στην εγχώρια αγορά ως επεξεργασμένων - τυποποιημένων. Άλλο παράδειγμα οι εισαγωγές σε αθρόες ποσότητες πολλών λαχανικών και αρκετών φρούτων από τη βιομηχανική κατά κύριο λόγο- Γερμανία καθώς επίσης και από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες απέναντι στις οποίες θα πίστευε κανείς ότι η χώρας μας ως κατεξοχήν αγροτική- θα είχε εμπορικό πλεόνασμα. Βεβαίως, όλα τα παραπάνω δεν προέκυψαν ξαφνικά ούτε είναι ανεξήγητα. Στην α- νάλυσή του, ο κ. Δαγκαλίδης επισημαίνει ως σημείο καμπής για τον κλάδο των οπωροκηπευτικών αλλά και την ελληνική γεωργία στο σύνολό της την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ το 1981. Οι επιδοτήσεις και, ι- δίως, ο τρόπος που αυτές χρησιμοποιήθηκαν από τις εγχώριες κυβερνήσεις, ουσιαστικά έκρυψαν κάτω από το χαλί τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής γεωργίας και κατέληξαν να δημιουργήσουν νέες στρεβλώσεις. Η χώρα, όπως σημειώνεται στη μελέτη, έφτασε να παράγει και να ε- ξάγει στην παγκόσμια αγορά αγροτικά προϊόντα στα οποία δεν είχε παρά ελάχιστα συ- Fresher 5 / 2014 12-17_peiraiws.indd 12 5/21/14 3:43 PM
Αγορά ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΡΙ ΙΩΝ ΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ Ακτινίδιο Τουρσιά Σταφύλια Γιαούρτι Βαµβάκι Καπνός Τοµατοπολτός Ξερά σύκα Καρπούζια Ροδάκινα Πορτοκάλια Φρούτα παρασκ. Σταφίδες Βερίκοκα Σπαράγγια Ελαιόλαδο έρµατα αιγ. Ελιές Βαµβακέλαιο 0,2% 1,5% 2,3% 2,1% 5,1% 5,1% 2,9% 5,3% 2,9% 2,4% 3,2% 1,2% 2,2% 3,2% 0,7% 5,4% 3,8% 3,8% 7,3% 8,9% 4,0% 5,5% 8,4% 4,4% 6,7% 4,5% 2,7% 4,2%4,6% 2,1% 4,6% 4,7% 5,7% 5,8% 5,3% 4,5% 7,0% 6,8% 9,7% γκριτικά πλεονεκτήματα παραγκωνίζοντας άλλα, όπως τα οπωροκηπευτικά, στα οποία διέθετε σημαντικό αβαντάζ. Ένα ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι, παρά τα ουκ ολίγα προβλήματα, η ανταγωνιστικότητα της χώρας μας στα φρούτα με όλες σχεδόν τις χώρες της Ε.Ε. παραμένει σε υ- ψηλά επίπεδα (με εξαίρεση την Ισπανία και την Ιταλία) ενώ και στα λαχανικά είναι τουλάχιστον ικανοποιητική σε σχέση με τις περισσότερες χώρες (με εξαίρεση τις Τουρκία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία). Στα συμπεράσματα της μελέτης αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι η δημιουργία «συγκριτικών πλεονεκτημάτων ποιότητας α- ποτελεί σήμερα τη μοναδική ορθολογική επιλογή για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας, αφού α- κόμη και με ριζική αναδιάρθρωση των δομών, η δημιουργία και διατήρηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων τιμών θα είναι εξαιρετικά δύσκολη». «Ριγμένα» στις επιδοτήσεις Κομβικό σημείο στην πορεία του αγροτικού 11,9% 13,9% 13,3% 13,4% 15,8% 19,8% 19,2% 16,7% 18,0% 16,2% 17,8% 21,4% 24,7% 1961-1980 1981-2000 2001-2011 29,3% τομέα της χώρας είναι το 1981, χρονιά που η Ελλάδα γίνεται πλήρες μέλος της Ε.Ο.Κ.. Μέχρι εκείνη τη στιγμή η πρόοδος που είχε σημειωθεί ήταν εντυπωσιακή αφού το προϊόν/απασχολούμενο στον αγροτικό τομέα ανήλθε στα 3/5 περίπου του μέσου κοινοτικού όρου από το ¼ που ήταν το 1961. Ω- στόσο, η εφαρμογή της ΚΑΠ, η κακή διαπραγμάτευση της ελληνικής πλευράς στο θέμα των ποσοστώσεων σε συνδυασμό με την κακή αξιοποίηση των γενναιόδωρων ε- πιδοτήσεων, δημιούργησαν συνθήκες που υποθήκευσαν τις μελλοντικές προοπτικές. Ένα κρίσιμο στοιχείο που δεν μπορεί να παραβλεφτεί είναι η ανισοκατανομή των κοινοτικών ενισχύσεων και η οποία είχε ως α- ποτέλεσμα το 50% των προϊόντων εγχώριας παραγωγής, μεταξύ των οποίων και τα οπωροκηπευτικά, να λάβει ελάχιστη έως καθόλου στήριξη. Το αποτέλεσμα ήταν να συντελεσθούν βίαιες σχεδόν αλλαγές στον παραγωγικό χάρτη της ελληνικής γεωργίας, με τα φρούτα και τα λαχανικά να είναι α- πό τα πρώτα «θύματα» των ανακατατάξεων αυτών- με μοναδικές εξαιρέσεις τα ροδάκινα, τη βιομηχανική ντομάτα και τα χυμοποι- Η μελέτη της Πειραιώς εξετάζει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας από το 1961 μέχρι το 2011. Μεταξύ άλλων, αποτυπώνεται και το μερίδιο στην παγκόσμια αγορά αρκετών φρούτων και λαχανικών εγχώριας παραγωγής. Πρωταθλητές σε ανταγωνιστικότητα ακτινίδια και φράουλες Στα φρούτα η χώρα μας είχε παραδοσιακά υψηλή ανταγωνιστικότητα την ο- ποία διατηρεί μέχρι σήμερα. Σε επίπεδο προϊόντος όμως παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις. Έτσι στα πορτοκάλια ο δείκτης ανταγωνιστικότητας διατηρείται σε πολύ υ- ψηλά επίπεδα, ενώ αντίθετα στα λεμόνια μετά το 2001 γίνεται έντονα αρνητικός.. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται στα καρπούζια (αύξηση) και στα πεπόνια (μείωση) καθώς και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων. Αξιοσημείωτη είναι η θεαματική αύξηση της ανταγωνιστικότητας στα ακτινίδια μετά το 1986, στις φράουλες κυρίως μετά το 2006 και στα κυδώνια μετά το 2007. Στα μήλα και τα αχλάδια ό- μως παρά την υψηλή ποιότητα της εγχώριας παραγωγής παρατηρείται σημαντικότατη μείωση των δεικτών ιδίως μετά το 1988 για τα αχλάδια (από +1 το1986 σε επίπεδα μεταξύ -0,65 και -0,96 στη συνέχεια) και από το 1991 για τα μήλα(από +0,96 το 1989 σε -0,83 το 1992). Στα υπόλοιπα φρούτα (νωπά αλλά και παρασκευασμένα), παρά την τάση μείωσης και τις διακυμάνσεις α- πό έτος σε έτος, η ανταγωνιστικότητα διατηρείται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Fresher 5 / 2014 12-17_peiraiws.indd 13 5/21/14 3:43 PM
Οι γειτονικές χώρες αναπληρώνουν την απώλεια μεριδίων στην Ε.Ε. Η ανταγωνιστικότητα στα λαχανικά είναι ικανοποιητική σε σχέση με τις περισσότερες χώρες, με εξαίρεση την Τουρκία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία. ήσιμα εσπεριδοειδή. Διαμορφώθηκε, λοιπόν, μια ανισοβαρής κατάσταση με την Ελλάδα να εξάγει στις διεθνείς αγορές προϊόντα για τα οποία στην πραγματικότητα δεν διέθετε ιδιαίτερα ι- σχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Την ί- δια στιγμή αναγκάζονταν να εισάγει βασικά προϊόντα στα οποία δημιουργήθηκαν τεράστιες ελλείψεις, μεταξύ αυτών και αρκετά φρούτα και λαχανικά τα οποία, όπως σημειώνει ο κ. Δαγκαλίδης, θα μπορούσε να τα παράγει με διεθνώς ανταγωνιστικούς ό- ρους. Το άνοιγμα στον ανταγωνισμό Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι τα φρούτα ήταν έ- νας κλάδος που παραδοσιακά διακρινόταν για την υψηλή εξωστρέφειά του, με την εξαίρεση ίως των μήλων, αχλαδιών, σύκων, πεπονιών κυδωνιών και δαμάσκηνων. Η εξωστρέφεια αυτή αυξάνεται μετά την ένταξη στην ΟΝΕ κυρίως στα πορτοκάλια, τα γκρέιπφρούτ, τα σταφύλια, τα καρπούζια, τα δαμάσκηνα και τα κυδώνια. Αντίθετα μειώνεται στα λεμόνια, τα βερίκοκα και τα ροδάκινα. Την τελευταία δεκαετία, ω- στόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι παρατηρείται σημαντική αύξηση των εξαγωγών στα ακτινίδια, τα δαμάσκηνα, τα κυδώνια, τα μήλα, τα καρπούζια και τα ροδάκινα, ενώ (συνεχίζει να) μειώνεται στα λεμόνια και τα κεράσια. Την ίδια ώρα, η εισαγωγική διείσδυση που ή- ταν μηδενική μέχρι το 1980 (εκτός των γκρέιπφρούτ), αυξάνεται μετά την ένταξη κυρίως στα αχλάδια, τα λεμόνια, τα μήλα και τα κυδώνια. Την τελευταία δεκαετία σημειώνονται ιδιαίτερα σημαντικές αυξήσεις σε ό,τι αφορά στις ειαγωγές στα λεμόνια (μ. ο. στο 32,05% από 3,61%), στα γκρέιπφρούτ (στο 30,62% από 4,66%), στα 14 ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΣΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΙΕΙΣ ΥΣΗ ΣΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ αχλάδια (στο 19,75% από 6,33%), στα μήλα (στο 9,33% από 1,81%), τα κυδώνια (στο 8,32% από 1,28%) και στα ακτινίδια (στο 7,42% από 2,97%). Στα υπόλοιπα φρούτα, πάντως, η εισαγωγική διείσδυση παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αντίθετα, το άνοιγμα των αγορών φαίνεται να είχε ασήμαντη επίδραση στα νωπά λαχανικά προφανώς λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους (ευπάθεια, μεταφορικό κόστος, κ.τ.λ.). Την περίοδο 1961-80 η εξωστρέφεια ήταν χαμηλότερη του 5% στα περισσότερα λαχανικά, με εξαίρεση τις πράσινες πιπεριές (μ. ο. 12,4%), τα μανιτάρια & τρούφες (12%) και τα σπαράγγια (8,1%). Την επόμενη περίοδο(1981-2000) η εξωστρέφεια παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα (με ε- ξαίρεση τα σπαράγγια και τις πράσινες πιπεριές), ενώ την τελευταία δεκαετία σημειώνεται απλώς κάποια αύξηση στα μανιτάρια και τα λοιπά νωπά λαχανικά. Η εισαγωγική διείσδυση που ήταν σχεδόν μηδενική την περίοδο 1961-80, αυξάνεται ελαφρά την επόμενη περίοδο αλλά είναι αξιοσημείωτη Fresher 3 / 2014 12-17_peiraiws.indd 14 5/21/14 3:43 PM
ΚΟΑ Οπωροκηπευτικών Fresher 3 / 2014 15 12-17_peiraiws.indd 15 5/21/14 3:43 PM
Αγορά ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΑ ΛΕΜΟΝΙΑ ΡΟ ΑΚΙΝΑ ιαρκώς ανοδικά κινείται από το 1961 ως σήμερα ο δείκτης σχετικής εξειδίκευσης στα πορτοκάλια. μόνο στα μανιτάρια (22,2%), τα ξηρά κρεμμύδια (6,3%), τις πατάτες (5,6%) και τα σκόρδα(5,3%). Την τελευταία δεκαετία όμως, σημειώνεται μεγαλύτερη αύξηση της εισαγωγικής διείσδυσης σε όλα σχεδόν τα προϊόντα, έστω κι αν παραμένει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα με εξαίρεση τα μανιτάρια (52,5%), τα σκόρδα (16,3%) και τις πατάτες (11,9%). Η «βαθμολογία» του κλάδου ΠΑΤΑΤΕΣ Από το 1981 και μετά, στα λεμόνια η σχετική εξειδίκευση ακολουθεί μια συνεχή καθοδική πορεία. Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, ένας αγροτικός τομέας θεωρείται ανταγωνιστικός στο βαθμό που «με δεδομένους διαθέσιμους πόρους, καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες της χώρας με υψηλής ποιότητας προϊόντα, στηρίζει το εμπορικό ισοζύγιο, εξασφαλίζει ικανοποιητικό εισόδημα στους παραγωγούς και διασφαλίζει την αειφόρο ανάπτυξη του». Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την έννοια του «Αποκαλυπτόμενου Συγκριτικού Πλεονεκτήματος» (RCA ) που βασίζεται στην ιδέα ότι το διεθνές εμπόριο αγαθών αντανακλά διαφορές κόστους μεταξύ των χωρών και επομένως αποκαλύπτει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα τους. Πάνω στην έννοια αυτή ορίζονται οι δείκτες σχετικής εξειδίκευσης (χονδρικά, ο δείκτης εξαγωγών) και σχετικής εξάρτησης (ο αντίστοιχος δείκτης των εισαγωγών). Οι δείκτες παίρνουν τιμές μεγαλύτερες του μηδενός (> 0). Όταν ο δείκτης είναι μεγαλύτερος (ή μικρότερος της μονάδας), η σχετική εξειδίκευση (εισαγωγών ή εξαγωγών) του κλάδου ή του προϊόντος είναι μεγαλύτερη (ή μικρότερη) από τον μέσο όρο των χωρών της περιοχής αναφοράς. Όταν ο δείκτης RCA είναι υψηλότερος της μονάδας η χώρα παρουσιάζει μεγαλύτερη εξειδίκευση από την γεωγραφική περιοχή αναφοράς, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους επιμέρους δείκτες(σχετικής εξειδίκευσης και εξάρτησης). Ένας δείκτης RCA υψηλότερος του 1,2 αποκαλύπτει συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή ενός προϊόντος, ή αντίστοιχα συγκριτικό μειονέκτημα στην εξάρτηση. Οι καλοί και οι κακοί «μαθητές» Ας δούμε πώς εφαρμόζονται οι παραπάνω δείκτες στα κηπευτικά, ξεκινώντας από τα φρούτα: NTOMATEΣ Στα ροδάκινα, η εξειδίκευση αυξάνεται έως το 1977, μειώνεται όμως από το 1983 και μετά. Στα πορτοκάλια: Από το 1961 μέχρι σήμερα ο δείκτης σχετικής εξειδίκευσης στα πορτοκάλια παρουσιάζει μία συνεχή ανοδική πορεία (Από 1,1 το 1961 σε 6,9 το 1980, 6,1 το 2000 και 10,1 το 2011), ενώ ο δείκτης εξάρτησης κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Ο μέσος όρος του RCA από 80,3 την περίοδο 1981-2000 διαμορφώνεται την τελευταία ΙΟετία στο 28,8. Στα λεμόνια η σχετική εξειδίκευση αυξάνεται εντυπωσιακά μέχρι το 1976 και από το 1981 μέχρι σήμερα ακολουθεί μια συνεχή καθοδική πορεία (μέσος όρος 10,5 την περίοδο 1961-80, 4,4 το 1981-2000 και 0,88 την τελευταία ΙΟετία). Η σχετική εξάρτηση μετά το 1982 αυξάνεται και διαμορφώνεται σήμερα σε σχετικά υψηλά επίπεδα (από 0 την περίοδο 1961-80, σε 0,43 το 1981-2000 και στο 2,55 την τελευταία ΙΟετία). Ο δείκτης RCA από 8,94 την περίοδο 1981-2000 διαμορφώθηκε την τελευταία ΙΟετία σε μόλις 0,34. Στα ροδάκινα η εξειδίκευση αυξάνεται εντυπωσιακά από το 1961 μέχρι το 1977, ενώ από το 1983 και μετά μειώνεται, παραμένοντας όμως σε σχετικά υψηλά επίπεδα (μ. ο. 1961-80: 18,1, ΚΟΥΝΟΥΠΙ ΙΑ-ΜΠΡΟΚΟΛΑ Στις πατάτες, ειδικά από το 1984 και μετά είναι φανερή η απώλεια του συγκριτικού πλεονεκτήματος. Οι ντομάτες έχουν χαμηλούς δείκτες εξειδίκευσης και εξάρτησης, κυρίως λόγω της φυσικής προστασίας τους. Σε κουνουπίδια- μπρόκολα, ο δείκτης εξειδίκευσης είναι σχεδόν μηδενικός καθ όλη την εξεταζόμενη περίοδο. 16 Fresher 5 / 2014 12-17_peiraiws.indd 16 5/21/14 3:43 PM
Αγορά 1981-2000: 9,6, 201-11: 8,6). Η εξάρτηση κινείται μόνιμα σε χαμηλά επίπεδα. Ο μ. ο. του δείκτη RCA από 177,7 την περίοδο 1981-2000 μειώνεται στο 23,5 την τελευταία ΙΟετία. Στα μήλα η σχετική εξειδίκευση κινείται γενικά σε χαμηλά επίπεδα, ενώ μετά το 1991 λόγω του ενδοπροϊοντικού εμπορίου αυξάνεται παράλληλα και η εξάρτηση. Ο μέσος όρος του δείκτη RCA από 1,81 την περίοδο 1981-2000 μειώνεται στο 0,99 την τελευταία ΙΟετία. Στα αχλάδια η σχετική εξειδίκευση είναι επίσης παραδοσιακά χαμηλή( μ. ο. 1961-80: 0,12, 1981-2000: 0,27, 2001-11: 0,23) με εξαίρεση την περίοδο 1977-84 που παρουσίασε κάποια μικρή αύξηση. Η εξάρτηση από σχεδόν μηδενική την περίοδο 1961-1980, αυξάνεται στο 0,45 το 181-2000 και στο 1,19 την τελευταία ΙΟετία. Ο μ. ο. του δείκτη RCA από 0,6 την περίοδο 1981-2000 μειώνεται στο 0,19 στη συνέχεια. Στα κυδώνια παρατηρείται σημαντική αύξηση της εξειδίκευσης μετά το 1976, αλλά από 1981 μέχρι το 2005 η τάση ήταν συνεχώς πτωτική, ε- νώ στη συνέχεια (την τελευταία 5ετία) σημειώνεται σημαντική βελτίωση (μ. ο. 1961-80:1981-2000: 2,51, 2001-11: 7,17). Η εξάρτηση από μηδενική την 1η περίοδο, αυξάνεται στο 0,58 την περίοδο 1981-2000 και στο 4,02 την τελευταία ΙΟετία. Ο μέσος όρος του δείκτη RCA από 4,30 την περίοδο 1981-2000 μειώνεται στο 1,78 την τελευταία ΙΟετία. Στα βερίκοκα η χώρα μας αναπτύσσει σημαντικότατη εξειδίκευση μέχρι το 1981 η οποία μειώνεται σταδιακά στη συνέχεια παραμένοντας όμως σε υψηλά επίπεδα (μ. ο. 1961-80: 37,52, 1981-2000: 28,07, 2001-11: 11,08). Ο μ. ο. του RCA από 533,6 την περίοδο 1981-2000 μειώνεται στο 33,47 την τελευταία ΙΟετία. Στα κεράσια η εξειδίκευση αυξάνεται μέχρι το 1981, παραμένει σε υψηλά επίπεδα για την ε- πόμενη ΙΟετία και μειώνεται στη συνέχεια, (μ. ο. 1961-80: 3,20, 1981-2000: 7,71, 2001-11: 3,14). Λόγω της πολύ χαμηλής εξάρτησης ο RCA διαμορφώνεται σε υψηλά επίπεδα (135,6 την περίοδο 1981-2000 και 26,40 στη συνέχεια). Στα σταφύλια παρατηρείται αυξανόμενη εξειδίκευση μέχρι το 1981 και σταθεροποιητική στη συνέχεια (μ. ο. 1961-80: 4,38, 1981-2000: 7,46, 2001-11: 5,44). Λόγω της ασήμαντης εξάρτησης ο μ. ο. του RCA είναι πολύ υψηλός (μ. ο. 1981-2000: 301,15, 2001-2011: 54,44). Στα καρπούζια παρατηρείται σημαντική αύξηση της εξειδίκευσης μέχρι το 1975 και σταθεροποίηση σε υψηλά επίπεδα τα επόμενα χρόνια (μ. ο. 1961-80: 8,4, 1981-2000: 11,5, 2001- ΚΑΡΠΟΥΖΙΑ 11: 8,4). Η εξάρτηση είναι γενικά χαμηλή, ενώ ο δείκτης RCA σε πολύ υψηλά επίπεδα (37,73 την περίοδο 1981-2000 και 30,23 στη συνέχεια. Στα πεπόνια οι δείκτες είναι χαμηλοί με σαφή τάση μείωσης της εξειδίκευσης και αύξησης της εξάρτησης μετά το 1981. Ο μ. ο. του δείκτη RCA από 2,85 την περίοδο 1981-2000, μειώθηκε στο 0,65 την τελευταία ΙΟετία. Τα ακτινίδια είναι ένα σχετικά νέο προϊόν στο οποίο δημιουργήθηκαν ταχύτατα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Η σχετική εξειδίκευση από μ. ο. 2,04 την περίοδο 1981-2000, ανήλθε την τελευταία ΙΟετία στο 4,55, ενώ ο μέσος όρος του RCA από 8,37 ανήλθε στο 10,68. Οι επιδόσεις των λαχανικών Όσον αφορά τώρα στα λαχανικά: Πατάτες: Στις πατάτες παρατηρείται αύξηση της σχετικής εξειδίκευσης την περίοδο 1961-1977, αλλά από το 1984 και μετά είναι εμφανής η α- πώλεια του συγκριτικού πλεονεκτήματος. Ο μέσος όρος της σχετικής εξειδίκευσης από 1,22 μέχρι το 1981, μειώνεται στο 1,12 την περίοδο 1981-2000 και στο 0,47 την τελευταία ΙΟετία. Στη ΑΚΤΙΝΙ ΙΑ Σε υψηλά επίπεδα από το 1975 έχει σταθεροποιηθεί ο δείκτης εξειδίκευσης στα καρπούζια. Σχετικά με τα ακτινίδια, όπως δείχνει και το γράφημα, αν και σχετικά νέο προϊόν, έχουν αναπτύξει ταχύτατα συγκριτικά πλεονεκτήματα. σχετική εξάρτηση η εξέλιξη είναι 1,76, 1,51 και 2,54 αντιστοίχως. Ο μέσος όρος του RCA από 0,74 την περίοδο 1981-2000 μειώθηκε στο 0,18 την τελευταία ΙΟετία. Οι ντομάτες λόγω κόστοyς μεταφοράς, ευπάθεια προϊόντος κ.α. έχουν γενικά χαμηλούς δείκτες εξειδίκευσης και εξάρτησης. Ο μ. ο. του δείκτη RCA από 1,45 την περίοδο 1981-2000, μειώθηκε στο 0,24 την τελευταία ΙΟετία. Στα κουνουπίδια-μπρόκολα ο δείκτης εξειδίκευσης είναι σχεδόν μηδενικός σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο, ενώ η εξάρτηση μετά το 1990 παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Ο μέσος όρος του RCA από 0,10 την περίοδο 1981-2000 διαμορφώνεται στη συνέχεια σε μόλις 0,04. Στα ξερά κρεμμύδια παρατηρούνται έντονες διακυμάνσεις των δεικτών διαχρονικά με σαφή όμως τάση χειροτέρευσης της εξάρτησης (από 0,12 την περίοδο 1961-80, σε 0,43 στη συνέχεια και σε 0,41 την τελευταία δεκαετία. Ο μέσος ό- ρος του RCA από 1,60 την περίοδο 1961-1980 μειώνεται στο 0,25 τις δύο επόμενες περιόδους. Γιάννης Τσατσάκης Τις προϋποθέσεις για ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας στον αγροτικό τομέα αναζητούν επίμονα τον τελευταίο καιρό οι επιτελείς της Τράπεζας Πειραιώς. Fresher 5 / 2014 17 12-17_peiraiws.indd 17 5/21/14 3:43 PM
Παγκόσμιο χονδρεμπόριο Βινιέτα Δρομολογείται η σύσταση κοινής ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην κεντρική αγορά Θεσσαλονίκης. Τις τάσεις της διεθνούς αγοράς παρουσίασαν 150 εμπορικοί παίκτες στη Θεσσαλονίκη Ανοίγουν οι δρόμοι του εμπορίου Η γεωγραφική θέση της χώρας μας πάνω σε σημαντικές εμπορικές οδούς μεταξύ Ανατολής και Δύσης μπορεί να συντελέσει στο περαιτέρω άνοιγμα επιχειρηματικών συνεργασιών στον αγροδιατροφικό τομέα, όπως προέκυψε από το συνέδριο για το Παγκόσμιο Χονδρεμπόριο. Περιθώρια πρόσβασης στην αλυσίδα του εμπορίου αφήνουν και για τους μικρούς παραγωγούς οι κεντρικές α- γορές και το οργανωμένο χονδρεμπόριο, αρκεί αυτές να μην περάσουν στον έλεγχο των μεγάλων αλυσίδων που ελέγχουν και τα δίκτυα διανομής. Μάλιστα, η κομβική θέση της χώρας μας πάνω στους δρόμους του παγκόσμιου εμπορίου, μεταξύ Ασίας και Δύσης, μπορεί να αποτελέσει το «όχημα» για την ανάπτυξη περαιτέρω επιχειρηματικών συνεργασιών στον αγροτικό τομέα για τους Έλληνες παραγωγούς, σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου της Παγκόσμιας Ένωσης Αγορών Χονδρεμπορίου (WUWM), που πραγματοποιήθηκε 14 με 16 Μαΐου, στη Θεσσαλονίκη. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ) ΑΕ, Παναγιώτης Κακαφίκας πρότεινε τη δημιουργία ενός παγκόσμιου δικτύου κεντρικών αγορών, το οποίο θα παρέχει την όσο το δυνατό μεγαλύτερη πληροφόρηση ως προς τις τιμές, τις ποσότητες και την ποιότητα των νωπών προϊόντων που διατίθενται σε κάθε μία α- πό αυτές, αλλά και για τη διαθεσιμότητα και τις προσφορές των μεταφορικών μέσων. Μάλιστα, όπως επεσήμανε, σημαντικό εργαλείο θα ήταν 18 Fresher 5 / 2014 18-29_ependuseis.indd 18 5/21/14 3:38 PM
Πράσινη Βινιέτα εφοδιαστική αλυσίδα η σύσταση μιας κοινής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, την οποία θα μπορούσε να διαχειρίζεται η ί- δια η παγκόσμια Ένωση WUWM. Να σημειωθεί ότι όσον αφορά την Κεντρική Α- γορά Θεσσαλονίκης, η διοίκησή της έχει προβεί σε προκήρυξη σχετικού διαγωνισμού και σε περίπου ενάμιση μήνα προς τα μέσα το καλοκαιριού, η ΚΑΘ ΑΕ αναμένεται να ανακοινωθεί ο α- νάδοχος για την ηλεκτρονική πλατφόρμα. «Στόχος είναι να υπάρχει άμεση ενημέρωση των δυνάμει αγοραστών και να εξασφαλιστεί μεγαλύτερος ανταγωνισμός», ανέφερε χαρακτηριστικά και υποστήριξε ότι το έργο αυτό είναι μεγάλης σημασίας για την ΚΑΘ ΑΕ, καθώς ένα μεγάλο μέρος των πωλήσεών της πραγματοποιείται προς πελάτες από τα Βαλκάνια. Ενδεικτικό του υψηλού βαθμού εξωστρέφειας που έχει αναπτύξει η ΚΑΘ, είναι το γεγονός ότι οι εξαγωγές της, κατά μέσο όρο, κυμαίνονται στο περίπου 30% του συνολικού της τζίρου, έναντι αντίστοιχου μέσου ποσοστού 10% διεθνώς. Κυριότερη αγορά για τα νωπά φρούτα και λαχανικά και το κρέας που πωλείται στους χώρους της είναι η Βουλγαρία, ενώ ακολουθούν Ρουμανία, Αλβανία, Κόσοβο και πγδμ. Περισσότερα φορτία από τα λιμάνια της Μεσογείου Το μέλλον διαγράφεται ευοίωνο για το χονδρεμπόριο των νωπών φρούτων και λαχανικών σε παγκόσμια κλίμακα, εκτίμησε o πρόεδρος της WUWM Μανουέλ Εστράντα, τονίζοντας, παράλληλα, το σημαντικό κοινωνικοοικονομικό ρόλο που διαδραματίζουν με τη λειτουργία τους οι περίπου 250 κεντρικές αγορές που δραστηριοποιούνται και στις πέντε ηπείρους. «Οι μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες που έφτασαν να πάρουν ως και το 50%-55% του εμπορίου των νωπών, έχουν εξαντλήσει τα περιθώρια μεγαλύτερης διείσδυσης. Το εμπόριο των ευπαθών νωπών προϊόντων θα κρατηθεί στις κεντρικές αγορές και τα καταστήματα λιανικής, γιατί αυτά εμπιστεύεται περισσότερο ο καταναλωτής», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Ένωσης χονδρεμπόρων. Η κατάσταση στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, μάλιστα, μπορεί να βελτιωθεί περαιτέρω, αν αυξηθούν τα φορτία που διακινούνται από τα λιμάνια της Μεσογείου. «Παγκοσμίως, το 75% των φορτίων από την Ασία, με προορισμό την Logistics και συνδυασμένες μεταφορές εξασφαλίζουν φθηνά, ποιοτικά, ασφαλή προϊόντα και αυξάνουν τις εξαγωγές. Ευρώπη, αντιστοιχούν στα λιμάνια της Βόρειας Ευρώπης και μόνο το 25% περνά από τη Μεσόγειο. Αν η Μεσόγειος θέλει να αποσπάσει μεγαλύτερο κομμάτι, πρέπει να συμπληρωθούν οι υποδομές της με περισσότερες σιδηροδρομικές συνδέσεις», εκτίμησε ο Σέρτζιο Αλαργκόν. Η κρίση άλλαξε το χάρτη του εμπορίου της Ευρώπης Παναγιώτης Κακαφίκας Ο πρόεδρος της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ) Στις αλλαγές που έχει φέρει στο χονδρεμπόριο της Ευρώπης η οικονομική κρίση, επέστησε την προσοχή του ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ανάπτυξης κι Ανταγωνιστικότητας Στέφανος Κομνηνός, καθώς από τη μια μείωσε το κόστος κτήσης γης στα αστικά κέντρα και κατέστησε τις επενδύσεις στον τομέα αυτό πιο ελκυστικές, από την άλλη, όμως, έπληξε και την καταναλωτική ικανότητα των πολιτών, οι οποίοι πλέον αποφεύγουν να πηγαίνουν χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι τους για ψώνια. «Ίσως στο μέλλον να πάμε και σε μικρότερα καταστήματα, αλλά είναι σίγουρο πως θα παραμείνουν στην ίδια την εφοδιαστική αλυσίδα, γιατί έχει σημασία να μείνει σε αυτή την αλυσίδα το χονδρεμπόριο», τόνισε χαρακτηριστικά. Η περίπτωση της Σαραγόσα Το ενδιαφέρον κέντρισε η ανάπτυξη της βραβευμένης κεντρικής αγοράς της Σαραγόσα, η οποία εκτείνεται σε 700.000 τ.μ., συνδέεται με το σιδηρόδρομο, έχει θαλάσσιο terminal και, μέσα από 140 εταιρείες χονδρεμπορικές, προμηθεύει νωπά φρούτα και λαχανικά, ψάρια, έχει δικά της σφαγεία και προμηθεύει με κρέατα τη λιανική, έχει εκπαιδευτικό κέντρο, φιλοξενεί μεγάλους συνεταιρισμούς παραγωγών, ενώ έχει και όλες τις συνοδευτικές εγκαταστάσεις. Όπως είπε ο οικονομικός διευθυντής της Mercazaragoza, Σέρτζιο Αλαρκόν, η κρίσιμη απόφαση για τη μεγέθυνση της αγοράς, που ανήκει στο δήμο και στην κρατική εταιρεία Mercasa, πάρθηκε όταν διαπιστώθηκε ότι η περιφέρεια της Αραγωνίας παράγει προϊόντα για 12 εκατομμύρια καταναλωτές και η Σαραγόσα με τη γύρω περιοχή, έχουν μόλις 1,2 εκατομμύρια. Τότε, δόθηκε έμφαση στα Logistics, υπογράφηκε συμφωνία συνεργασίας με τη Βαρκελώνη και τους Ισπανικούς σιδηρόδρομους, δημιουργήθηκε το Business Center αλλά και το marine terminal, με σκοπό την τόνωση των εξαγωγών. Fresher 5 / 2014 19 18-29_ependuseis.indd 19 5/21/14 3:38 PM
Παγκόσμιο χονδρεμπόριο Βινιέτα Η Ζευς Ακτινίδια πέρυσι έκανε και μια πιλοτική εξαγωγή 3 containers με κιτρινόσαρκα ακτινίδια στην Κίνα. Επίμονο το ενδιαφέρον τους για ακτινίδια, κεράσια και σταφύλια Αφετηρία για νέες συμφωνίες με Κινέζους Την αυξανόμενη όρεξη της χώρας του κίτρινου δράκου για τα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα του πρωτογενή τομέα, επαναβεβαίωσε η πολυμελής αντιπροσωπεία Κινέζων ιδιοκτητών λαχαναγορών και χονδρεμπόρων διακίνησης τροφίμων, που βρέθηκε πριν λίγες μέρες στην Ελλάδα. 20 Σύμφωνα με πληροφορίες του Fresher την περασμένη Τετάρτη 14 Μαΐου, α- ντιπροσωπεία 14 Κινέζων επιχειρηματιών είχε διερευνητικές επαφές με Έλληνες εμπόρους που διαθέτουν άδεια εξαγωγών α- κτινιδίου στην αγορά της Κίνας, με απώτερο στόχο να προλειάνουν το έδαφος, ώστε το ε- πόμενο διάστημα να συνάψουν συμφωνίες ε- μπορικής συνεργασίας. Συνομιλητές των Κινέζων εμπόρων, ήταν στελέχη των εταιρειών «Πρωτοφανούσης» από τη Θεσσαλονίκη, «Ζεύς Ακτινίδια» από την Πιερία και «Κολιός ΑΕΒΕ» από την Πρέβεζα. Ό- πως εξήγησε στο Fresher ο κ. Γιώργος Καλλίτσης, διευθυντής εξαγωγών της Πρωτοφανούσης ΑΕ, το δρόμο για τη συνάντηση άνοιξε η διπλωματική αποστολή της Ελλάδας στο Πεκίνο, όταν πληροφορήθηκε πως επιχειρηματική αποστολή Κινέζων χονδρεμπόρων πρόκειται να μεταβεί στη Θεσσαλονίκη για το παγκόσμιο συνέδριο της Ένωσής τους. «Μας ειδοποίησαν και στη συνέχεια κανονίσαμε να έχουμε κατ ιδίαν επαφές», αναφέρει ο κ. Καλλίτσης και προσθέτει πως την Τετάρτη το πρόγραμμα περιελάμβανε επιτόπια επίσκεψη σε χωράφια με καλλιέργειες ακτινιδιάς στην Κατερίνη και συνάντηση με τη διοίκηση της Ζεύς Ακτινίδια, ενώ την Παρασκευή 16 Μαίου υπήρξε ξενάγηση της αποστολής στις εγκαταστάσεις της Πρωτοφανούσης στη Θεσσαλονίκη. «Εκτός από ακτινίδια τους δείξαμε και κάποια άλλα προϊόντα, όπως είναι τα κεράσια για να πάρουν μια ιδέα για την ποιότητα της ελληνικής παραγωγής», μας επεσήμανε ο διευθυντής εξαγωγών της Πρωτοφανούσης, προσθέτοντας ότι η συζήτηση, ωστόσο, περιορίστηκε στην πιθανότητα μελλοντικής συνεργασίας στα ακτινίδια, γιατί «για τα υπόλοιπα φρούτα παρά τη ζήτηση που υπάρχει- οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ δεν έχουν υπογράψει σχετικά πρωτόκολλα που να άρουν τις υπάρχουσες απαγορεύσεις εισαγωγών εξαγωγών προς την Κίνα». Σύμφωνα με τον ίδιο, μεγάλες προοπτικές υπάρχουν για τα κεράσια και τα σταφύλια καθώς η αχανής κινεζική αγορά ανοίγει τις πόρτες της στα ποιοτικά και α- σφαλή προϊόντα από το εξωτερικό. «Φάνηκε ξεκάθαρα το ενδιαφέρον τους και συμφωνήσαμε να ξανασυναντηθούμε και το Σεπτέμβριο, στη Fruit Logistica στο Χονγκ Κόνγκ», δήλωσε ο κ. Καλλίτσης και εξέφρασε την εκτίμηση ότι «η αγορά της Κίνας δεν μας έ- χει δείξει τίποτε ακόμη, σε σχέση με τη δυνα- Εκτεταμένες επαφές με τους Κινέζους είχε ο εξαγωγέας Χρήστος Κολιός. Fresher 5 / 2014 18-29_ependuseis.indd 20 5/21/14 3:38 PM
Πράσινη εφοδιαστική αλυσίδα αντιπροσωπεία 14 Κινέζων επιχειρηματιών είχε διερευνητικές επαφές με Έλληνες επιχειρηματίες και εμπόρους που διαθέτουν άδεια για εξαγωγές στη χώρα του κίτρινου δράκου, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον ακτινίδια, κεράσια και σταφύλια. μική που έχει». Να σημειωθεί ότι η Πρωτοφανούσης έχει, ήδη, σε εξέλιξη εμπορική συνεργασία στην Κίνα, στην οποία για τη φετινή σεζόν εξήγαγε 38 containers με περίπου 800 τόνους ακτινιδίων, έναντι 26 containers το 2013, συνολικού όγκου 540 τόνων. Ενδιαφέρον για τα κιτρινόσαρκα Το έντονο ενδιαφέρον της κινεζικής αντιπροσωπείας για ελληνικά ακτινίδια επιβεβαιώνει και η κ. Χριστίνα Μανώση, από τη διεύθυνση εξαγωγών της Ζεύς Ακτινίδια α- πό την Πιερία. «Ψάχνουν σοβαρούς Έλληνες εξαγωγείς ακτινιδίων, με προδιαγραφές και γνωστό brand, προκειμένου να συνεργαστούν», μας γνωστοποίησε η κ. Μανώση, διευκρινίζοντας ότι τους ενδιαφέρει κυρίως η κιτρινόσαρκη ποικιλία, καθώς πράσινη μπορούν να βρουν εύκολα είτε από την Ελλάδα, Το ενδιαφέρον των Κινέζων είναι ζωηρό αλλά και οι έλεγχοι ποιότητας αυστηροί. είτε από άλλες ανταγωνίστριες χώρες όπως η Γαλλία ή η Ιταλία. Η Ζεύς Ακτινίδια, πάντως, διατηρεί και αυτή μια συνεργασία στην Κίνα, ενώ πέρυσι έκανε και μια πιλοτική εξαγωγή 3 containers με κιτρινόσαρκα ακτινίδια και το ίδιο σχεδιάζει να πράξει και φέτος. «Το πρόβλημα με την Κίνα είναι ότι δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες τους. Η παραγωγή της χώρας μας είναι πολύ μικρή για κάτι τέτοιο και σαν να μην έφτανε αυτό είναι και πολυδιασπασμένη όσον αφορά στους προορισμούς των εξαγωγών», μας εξήγησε και έσπευσε να υπογραμμίσει πως «θα ήταν στρατηγικό λάθος να στρέψουμε όλες μας τις εξαγωγές σε μία αγορά, ακόμη και αν πρόκειται αυτή να είναι η κινέζικη, διότι αν κάτι συμβεί, η ζημιά θα είναι καθολική». Και στην περίπτωση της Ζεύς Ακτινίδια, όπως μάθαμε, το ραντεβού ανανεώθηκε για το Σεπτέμβριο στη Fruit Logistica του Χονγκ Κόνγκ. Φέτος η παραγωγή της Ζεύς Ακτινίδια ήταν περίπου 35% μικρότερη έναντι της περασμένης χρονιάς, αλλά όπως σημείωσε η κ. Μανώση, «τα κέρδη για τους αγρότες και την οργάνωση είναι καλύτερα. Σκεφτείτε ότι για τον καλλιεργητή η τιμή στο χωράφι, μετά την εκκαθάριση που θα γίνει, αναμένεται να κυμανθεί στα 40-43 λεπτά το κιλό, έναντι περίπου 35-37 λεπτά το κιλό την περυσινή χρονιά». Λεωνίδας Λιάμης Fresher 5 / 2014 21 18-29_ependuseis.indd 21 5/21/14 3:38 PM
Συνέντευξη Συνέντευξη Mengqiu Wu: Διευθυντής του Shanghai Vegetable Group Αυτό που ψάχνουμε, είναι μοναδικά προϊόντα Ολοένα και περισσότερες ευκαιρίες για επιχειρηματικές συνεργασίες στον αγροτικό τομέα, μεταξύ της Ελλάδας και της Κίνας διαβλέπει ο γενικός διευθυντής του κινεζικού κολοσσού Shanghai Vegetable. O έμπειρος manager που βρέθηκε προ ημερών στη Θεσσαλονίκη για να συμμετάσχει στο παγκόσμιο συνέδριο της διεθνούς Ένωσης αγορών χονδρεμπορίου, μίλησε στην Agrenda και τόνισε ότι πέραν του ε- λαιολάδου και λίγων ακτινιδίων, υπάρχει ενδιαφέρον και για άλλα προϊόντα του πρωτογενή τομέα, όπως οι φράουλες, τα κεράσια και τα σταφύλια. Δεν παρέλειψε ωστόσο να σημειώσει ότι για να εκδηλωθεί το συγκεκριμένο ενδιαφέρον θα πρέπει να υπογραφεί και για αυτά τα προϊόντα σχετική συμφωνία, μεταξύ των δύο χωρών, ανάλογη με το πρωτόκολλο που ι- σχύει στα ακτινίδια. Προέτρεψε επίσης τις ελληνικές επιχειρήσεις να εστιάσουν στη διαφοροποίηση των προϊόντων τους σε σχέση με τον α- νταγωνισμό, διότι με τον τρόπο αυτό, όπως λέει, θα έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην αγορά της Κίνας. Αντιπροσωπεύετε ένα μεγάλο επιχειρηματικό group στο χώρο των οπωροκηπευτικών της Σαγκάης και από τη θέση σας είναι φυσικό να έχετε μια καθαρή εικόνα για το τί είδους προϊόντα του αγροδιατροφικού τομέα εισάγει η Κίνα γενικότερα. Το ερώτημα ωστόσο είναι τί εισάγει α- πό την Ελλάδα; Στην περιοχή της Σαγκάης έχουμε κυρίως εισαγωγές ελαιολάδου από την Ελλάδα. Αντίθετα για ακτινίδια ή και άλλα αγροτικά προϊόντα, θα έλεγα ότι δεν γίνονται πολλές συναλλαγές. Ειδικά τα ακτινίδια, όπως και τα μήλα της ποικιλίας Gala, εισάγονται κυρίως από τη Γαλλία και τη Νέα Ζηλανδία. Από την τελευταία τα ακτινίδια είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στην τοπική αγορά, κάτι που έως ένα βαθμό σχετίζεται με την περίοδο παραγωγής και παρουσίας τους στην α- γορά φρούτων της Κίνας. Όσα για τα λαχανικά, η κινέζικη παραγωγή περιλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα από τέτοια προϊόντα, οπότε οι εισαγωγές 22 Fresher 5 / 2014 18-29_ependuseis.indd 22 5/21/14 3:38 PM