Data (evidence) driven health policy = Η βασισμένη στα δεδομένα (τεκμήρια) πολιτικής υγείας

Data (evidence) driven health policy = Η βασισμένη στα δεδομένα (τεκμήρια) πολιτικής υγείας Τάσος Φιλαλήθης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, Τμήμα Ιατρικής Παν. Κρήτης Σύλλογος Αποφοίτων Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης. 1 ο Επιστημονικό Συνέδριο για τα Δεδομένα, Ηράκλειο, 3 5 Ιουνίου 2016

Περίγραμμα ομιλίας Τι προηγήθηκε ; Τι είναι η Data (evidence) driven health policy Η βασισμένη στα δεδομένα (τεκμήρια) πολιτικής υγείας ; Ποια data ; Τι (δεν) γίνεται στην Ελλάδα ;

John Snow, 1854: Η επιδημία χολέρας στο Λονδίνο

Οι θάνατοι από το Smog στο Λονδίνο, 1952

T McKeown, 1976: Η θνησιμότητα από φυματίωση στην Αγγλία

Η θνησιμότητα από διφθερίτιδα στην Αγγλία

Η μεγάλη διακύμανση στις ιατρικές πράξεις: Εισαγωγές για επιλεγμένες εγχειρήσεις, ανά 1000 κατοίκους, 1980 Αμυ -γδαλές Χολή Κήλη Προστάτης Μήτρα Φακοί Σκωληκοειδής Αυστραλία 115 145 202 183 405 101 340 Καναδάς 89 219 224 229 479 139 143 Ιαπωνία 61 2 67-90 35 244 Ολλανδία 421 131 175 116 381 68 149 Σουηδία 65 140 206 48 145-168 Βρετανία 26 78 154 144 250 98 131 ΗΠΑ 205 203 238 308 557 294 130 Πηγή: Health Care Systems in Transition, OECD, 1990, Paris

Οι Καισαρικές τομές (1)

Οι Καισαρικές τομές (2)

Προσδιοριστές της Υγείας (GEA Dever, 1976) Υπηρεσίες Υγείας 11% Βιολογικοί Παράγοντες 27% Κοινωνικό Περιβάλλον & Τρόπος Ζωής 43% Φυσικό Περιβάλλον 19% G. E. Alan Dever, "An Epidemiological Model for Health Policy Analysis," Social Indicators Research 2 (1976):455

Οι Προσδιοριστές της Υγείας: Μοντέλο Αλληλεπιδράσεων

Archie Cochrane 1909 1988 (Cardiff University)

Τι είπε ο Cochrane Οι περισσότερες θεραπείες δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικές Ή, δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο αποτελεσματικές από άλλες Ούτε αν είναι λιγότερο δαπανηρές Ο μόνος τρόπος για αποδειχθεί αυτό είναι να γίνουν Randomized controlled trials = Τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες έρευνες

1997 David Sackett 1934 2015 (McMaster University, University of Oxford)

Τι είπε ο Sackett Η προσωπική εμπειρία του κάθε κλινικού ιατρού δεν αρκεί για να αποδειχθεί ότι μια θεραπεία είναι αποτελεσματική Ο μόνος τρόπος για αποδειχθεί αυτό είναι να αναλυθούν οι έρευνες που έχουν γίνει για το θέμα Όμως πολλές έρευνες εμπεριέχουν σφάλματα (bias) ενώ πολλές (παραδοσιακές) ανασκοπήσεις περιέχουν υποκειμενικές επιλογές Οπότε οι έρευνες που θα ληφθούν υπόψη πρέπει να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια: Η συστηματική ανασκόπηση (και αργότερα, η μετα-ανάλυση)

1994: Cochrane Collaboration (ΜΚΟ) Τι κάνει: We gather and summarize the best evidence from research to help you make informed choices about treatment systematic reviews of all relevant randomized controlled trials of health care Από ποιους: We are a global independent network of researchers, professionals, patients, carers, and people interested in health. Cochrane contributors - 37,000 from more than 130 countries http://www.cochrane.org/

1994: University of Oxford Τι κάνει: high quality research capable of changing or improving current clinical practice: clinical trials, conducting systematic reviews, qualitative work, theoretical modelling, database analysis and quantitative analysis. Από ποιους: over 25 active staff and honorary members of the CEBM. clinicians, statisticians, epidemiologists, information specialists, quantitative and qualitative researchers. http://www.cebm.net/

1999: National Institute for Clinical Excellence Οργανισμός του Department of Health, U.K. 2005: Συγχώνευση του Health Development Agency Τι κάνει: Improving health and social care through evidence-based guidance Clinical Guidelines (Ιατρικά πρωτόκολλα) Από ποιους: Προσωπικό και συνεργαζόμενους επιστήμονες https://www.nice.org.uk/

Evidence-based decision-making is centred on the justification of decisions. In the shift from an individual-clinical to a population-policy level, the decision-making context becomes more uncertain, variable and complex. To address this we have developed a conceptual framework for evidencebased decision-making, focusing on how context impacts on what constitutes evidence and how that evidence is utilised.

Η σχέση τεκμηρίωσης περιβάλλοντος (πλαισίου)

1. Οι προσδιοριστές της υγείας περιλαμβάνουν κοινωνικούς, οικονομικούς, ψυχολογικούς και βιοατρικούς παράγοντες, 2. Επηρεάζουν τα άτομα ΚΑΙ τους πληθυσμούς (ανισότητες) και 3. Επιδρούν μέσω συγκεκριμένων μηχανισμών αιτιότητας 4. Που υποδεικνύουν τις μεθόδους πρόληψης και ανακούφισης της ασθένειας 5. Ενώ άλλοι μέθοδοι ισχύουν για την προαγωγή της υγείας 6. Οι μέθοδοι διαπερνάν τα όρια των φυσικών, βιολογικών, κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών και ψυχολογικών επιστημών

Conceptual framework for public health guidance Vectors = μεταδότες Οργανωσιακός Περιβαλλοντικός Κοινωνικο-πολιτισμικός Πληθυσμιακός Εμπειρία πορείας ζωής Η ατομική επίδραση Ο κόσμος του καθενός η ικανότητα για δράση και συμπεριφορά => Υγεία και Ευεξία

Η χρήση ποιοτικών δεδομένων και λογικών μοντέλων στις ανασκοπήσεις της δημόσιας υγείας

Πως διαφοροποιείται η Δημόσια Υγεία από την Κλινική Ιατρική; Το ευρύ φάσμα και η διεπιστημονική φύση της τεκμηρίωσης Τα δύο επίπεδα της ερμηνείας: το ατομικό και το πληθυσμιακό Η μεγάλη διάρκεια της αλυσίδας της αιτιότητας

Data: Papers, reviews, books Πηγές αναζήτησης Pubmed / medline Google scholar ISI World of knowledge Scopus Research gate

Data: International

Data: European Union = EUROBAROMETER

Data: Special surveys

Data: USA

Data: Electronic Medical / Health Record Ηλεκτρονικός Ιατρικός Φάκελος Τεράστιες δυνατότητες Όμως και προβλήματα Προστασία προσωπικών δεδομένων Δυσκολίες δημιουργίας ενιαίου φακέλου Πάρα πολλά δεδομένα

Data: Ελλάδα επίσημα δεδομένα + Ηλεκτρονική συνταγογράφιση Αλλά: Guidelines από έρευνες Ή από τις Επιστημονικές Εταιρείες των Ιατρικών Ειδικοτήτων ;

Data: Ελλάδα έρευνες υγείας + Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκές έρευνες Ποιος όμως τις αξιοποιεί;

Ελλάδα: Πως διαμορφώνεται η πολιτική υγείας ; Με επιστημονική (τεχνοκρατική) μέθοδο Policy approach Δεδομένα και τεκμηρίωση Με βιωματικά στοιχεία Empirical approach Με πολιτικά κριτήρια Political approach

Γιατί κυριαρχούν τα πολιτικά κριτήρια ; Γιατί δεν έχουμε απαντήσει στο ερώτημα: Για ποιόν είναι το Ε.Σ.Υ.; Τους μετόχους Share-holders Τους επαγγελματίες Stake-holders Τον πληθυσμό Population / Users / Patients Τους ασθενέστερους ; Ή τη μεσαία τάξη ;

Ποιοι stake holders? Οι συντεχνίες που κυριαρχούν Τα Ταμεία Υγείας της Κοινωνικής Ασφάλισης Γιατροί Διοικητικοί Πολιτικοί προϊστάμενοι (Ασφαλισμένοι) Οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας Γιατροί ειδικοτήτων στο (τ.) Ι.Κ.Α., στα Ταμεία Υγείας (συμβασιούχοι), στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., ιδιώτες Διαγνωστικά Κέντρα «Φάρμακο» (Ιδιωτικές κλινικές)

Πότε θα μετακινηθεί η Ελλάδα στην κλίμακα;