ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Ιωάννης Κοσκίνας Καθηγητής Παθολογίας- Ηπατολογίας Β Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Αθήνα Μάθημα φοιτητών
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Η λιγότερο δημοφιλής και ίσως η λιγότερο σωστά εκτελούμενη εξέταση Δύσκολη και χρονοβόρα Λόγω Ανεπαρκούς γνώσης νευροανατομίας Παθοφυσιολογίας και μη Συνεχούς εξάσκησης και εμπειρίας Δίνει πληροφορίες λειτουργίας και ανατομικής, εξ ίσου σημαντικές με την απεικόνιση (πχ. CT, MRI)
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Οι σκοποί της νευρολογικής εξέτασης είναι πολλαπλοί Νευρολογικό πρόβλημα ; ; ; 1. Προσδιορίζει με ακρίβεια εάν υπάρχει πράγματι 2. Καθορίζει το ή τα στοιχεία του ΝΣ που πάσχουν 3. Προσδιορίζει την ακριβή θέση της βλάβης 4. Αποκλείει μη πιθανές διαγνώσεις 5. Εξετάζει την παρουσία ανωμαλιών σε συστηματικές παθήσεις (Διαβητικοί) 6. Ελέγχει την λειτουργία του ΝΣ ασθενών με άλλα προβλήματα
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Αρκετοί γιατροί συστηματικά περιλαμβάνουν ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ Την νευρολογική εξέταση στην βασική κλινική εξέταση των ασθενών
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Όπως και κάθε άλλη εξέταση έχει περιορισμούς Ο έλεγχος ενός συστήματος εξαρτάται από την ακεραιότητα άλλων Ασθενής με επηρεασμένη την όραση δεν εκτελεί σωστά κάποιες δοκιμασίες Σε ασθενή με πρόβλημα στο ισχίο δεν εκτιμάται η στάση και η βάδιση
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ ΚΡΑΝΙΑΚΑ ΝΕΥΡΑ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΣΧΥΣ ΚΙΝΗΣΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Kινητικότητα Σκόπιμη μετακίνηση μέλους ή όλου του σώματος Ελέγχεται από ΚΝΣ Εκούσια Κινητικότητα : Πυραμιδικό σύστημα (ανώτερος κινητικός νευρώνας) Εκτελεστικός Κινητικός μηχανισμός Αυτόματη Κινητικότητα Εξωπυραμιδικό σύστημα Συνεργική Κινητικότητα Παρεγκεφαλίδα Περιφερικός κινητικός νευρώνας Τα κύτταρα των κινητικών πυρήνων στελέχους και προσθίων κεράτων εξυπηρετούν την λειτουργία και των τριών συστημάτων Νωτιαίος Ρυθμιστικός μηχανισμός
Πυραμιδικό σύστημα: Τα κύτταρα της πρόσθιας κεντρικής έλικας και παρακειμένων περιοχών μετωπιαίου και βρεγματικού λοβού (κινητικός φλοιός) Οι νευράξονες σχηματίζουν το πυραμιδικό δεμάτιο - Φλοιοπυρηνικό δεμάτιο: Πυρήνες εγκεφαλικού στελέχους - Φλοιονωτιαίο δεμάτιο: Πρόσθια κέρατα ΝΜ Οι περισσότερες ίνες χιάζονται στον προμήκη (χιαστό πυραμιδικό δεμάτιο, πλαγία δέσμη ΝΜ) Λίγες σχηματίζουν το αχίαστο πυραμιδικό δεμάτιο (μέρος του χιάζεται σταδιακά) Πυρήνες κρανιακών νεύρων: αμφοτερόπλευρη νεύρωση (πλην κοιλιακού πυρήνα προσωπικού και υπογλωσσίου, μόνο αντίθετη)
Το πυραμιδικό είναι υπεύθυνο για την εκούσια κινητικότητα ιδιαίτερα για λεπτές εκούσιες κινήσεις που χρειάζονται επιδεξιότητα Οι νευρικές ώσεις από τον κινητικό φλοιό προκαλούν οργανωμένες κινήσεις και όχι συσπάσεις μεμονωμένων μυών Για τον προγραμματισμό τους ενεργούν προκινητικές περιοχές (ευπραξία)
Για το αντίθετο πλάγιο
Πυραμιδικό σύστημα
Περιφερικό κινητικό σύστημα Πρόσθια κέρατα : α-νευρώνες -κατάληξη πυραμιδικής οδού γ-νευρώνες - κατάληξη εξωπυραμιδικού, παρεγκεφαλιδικού, αιθουσαίου συστήματος Οι νευρίτες των α- νευρώνων σχηματίζουν την πρόσθια κινητική ρίζα Ενώνονται με την οπίσθια αισθητική ρίζα: το νωτιαίο νεύρο Οι νευρικές ίνες που περιέχουν παραλαμβάνουν το ερέθισμα και το μεταδίδουν στον εκτελεστικό μυ 30 ζεύγη κινητικών ριζών - 30 αντίστοιχα μυελοτόμια Οι κινητικοί πυρήνες των εγκεφαλικών συζυγιών λειτουργούν όπως τα πρόσθια κέρατα Πρόσθιο κέρας: συνθετικό όργανο όλων των συστημάτων και όχι απλός σταθμός
Εξωπυραμιδικό σύστημα Εκτείνεται από τον φλοιό έως τον ΝΜ με ενδιάμεσους πυρήνες Πυρήνες Βασικά γάγγλια : Ραβδωτό σώμα - υποθαλάμιοι πυρήνες - ερυθρός πυρήνας -μέλαινα ουσία- μέρος του θαλάμου- δικτυωτός σχηματισμός - προμηκική ελαία Συνδέονται μεταξύ τους, με τον φλοιό και τον ΝΜ Οι νευρικές ώσεις από τον εξωπυραμιδικό φλοιό διοχετεύονται με την πολυσυναπτική εξωπυραμιδική οδό, (με ενδιάμεσους σταθμούς στους διαφόρους πυρήνες) και με την πυραμιδική οδό στον ΝΜ Εξασφαλίζει την κινητική ευπραξία των εκουσίων κινήσεων και αποκλειστικά τις αυτόματες κινήσεις Είναι ρυθμιστής του μυϊκού τόνου και της στατικοκινητικής ισορροπίας του σώματος
Παρεγκεφαλίδα Αρχαιοπαρεγκεφαλίδα:(αιθουσο- παρεγκεφαλιδική οδός) Παλαιοπαρεγκεφαλίδα:(νωτιοπαρεγκεφαλιδική οδός, έξω τοξοειδών ινών ). Απάγουν αίθουσα, α, γ νευρώνες Αντιπροσωπεύουν τον σκώληκα Ρυθμίζουν την ισορροπία με ευοδωτικές επιδράσεις στους γ- νευρώνες με βάση πληροφορίες από εν τω βάθει αισθητικούς υποδοχείς, μάτια και λαβυρίνθους Νεοπαρεγκεφαλίδα: ημισφαίρια και υπόλοιπος οπίσθιος λοβός (φλοιογεφυροπαρεγκεφαλιδική οδός). Απάγει θάλαμο, φλοιό Ρυθμίζει την συνέργεια των εκουσίων κινήσεων με τα ίδια ερεθίσματα αλλά και από τον εγκεφαλικό φλοιό
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Παρατηρούμε την θέση του σώματος σε όρθια και κατακεκλιμένη θέση Παράλυση ή αδυναμία: Περισσότερο ορατή σε ανώμαλη θέση σώματος Κεντρική βλάβη: μεγαλύτερη αδυναμία, στους εκτείνοντες μυς των άνω άκρων και τους καμπτήρες των κάτω άκρων
Εξέταση του εκτελεστικού κινητικού μηχανισμού Εξετάζονται Μυϊκή μάζα Μυϊκός τόνος Μυϊκή ισχύς Αντανακλαστικά Ανώμαλη κινητικότητα και αυτόματη μυϊκή δραστηριότητα Στάση βάδιση Αναζήτηση μηνιγγικού ερεθισμού
Μυϊκή μάζα Διατηρείται με συνεχή τροφικά ερεθίσματα από τους α- κινητικούς νευρώνες των προσθίων κεράτων στους μυς Εκτιμάται με 1. Επισκόπηση 2. Ψηλάφηση 3. Μέτρηση Συγκριτικά και στα δύο πλάγια, κεντρικά και περιφερικά
Διαταραχές Μυϊκής μάζας Βλάβες περιφερικού κινητικού νευρώνα, πολυνευρίτιδες, πολυριζονευρίτιδες, μυϊκές δυστροφίες, μυοπάθειες Ατροφία Υπερτροφία Νευρογενής Μη Νευρογενής Φυσιολογική Παθολογική ριζιτική πρωτοπαθής συγγενής νευριτιδική δευτεροπαθής οικογενής
Διαταραχές Μυϊκής μάζας
Μυϊκός τόνος Η κατάσταση κάποιου βαθμού μόνιμης σύσπασης που εμφανίζουν οι μυς στην ηρεμία ώστε να διατηρείται η όρθια θέση και να υπάρχει ετοιμότητα για κίνηση Εξέταση Εκτίμηση της αντίστασης στην παθητική επιμήκυνση (παθητικές κινήσεις γύρω από τις αρθρώσεις) Εκτίμηση της εκτασιμότητας (πλήρης έκταση ή κάμψη μέλους) Ψηλάφηση της σύστασης των μυών
Μυϊκός τόνος- Διαταραχές α) Υπερτονία (σπουδαιότερες κλινικά) Πυραμιδική ή σπαστικότητα (άρση φλοιϊκών ανασταλτικών επιδράσεων στους γ-νευρώνες κυρίως δικτυονωτιαίων ινών από βλάβη της πυραμιδικής οδού με την οποία συμπορεύονται ή γειτνιάζουν Φαινόμενο σουγιά Άνω άκρα κυρίως καμπτήρες. Κάτω άκρα κυρίως εκτείνοντες Εξωπυραμιδική ή δυσκαμψία (απελευθέρωση των γ- νευρώνων, αύξηση ευοδωτικών ώσεων στους α-νευρώνες Ισόβαθμη σε όλους τους μυς Φαινόμενο οδοντωτού τροχού
Μυϊκός τόνος Διαταραχές Δυσκαμψία απεγκεφαλισμού: έντονη υπερτονία με υπερίσχυση των εκτεινόντων Στελεχιαία βλάβη ψηλά (μεσεγκέφαλος, άνω γέφυρα) Βλάβη του κατιόντος ανασταλτικού δικτυωτού σχηματισμού με διατήρηση των ώσεων από παρεγκεφαλίδα και ανιούσα αισθητική οδό, που τροφοδοτούν τον ευωδοτικό δικτυωτό σχηματισμό Τοξινική υπερτονία ή υπερτονία εν εκτάσει (τέτανος) Αντανακλαστική υπερτονία (αλγεινά ερεθίσματα στους α-νευρώνες) Μυοτονία (απότομη κίνηση)
Μυϊκός τόνος Διαταραχές β) Υποτονία (περιφερική βλάβη) -Διακοπή του κεντρομόλου ή του φυγόκεντρου σκέλους του μυοτατικού αντανακλαστικού - - Βλάβη του γ-νευρώνα και των κεντρικών ευοδωτικών οδών προς τους γ και α νευρώνες Στη κλινική πράξη υποτονία έχουμε σε βλάβη των περιφερικών νεύρων, προσθίων-οπισθίων ριζών, προσθίων κεράτων, μυών, οπισθίων δεσμών, παρεγκεφαλίδας, νωτιοπαρεγκεφαλιδικών δεματίων
Ανόρθωση από τη καθιστική θέση Βάδισμα στα δάκτυλα Μυϊκή ισχύς Γενική εκτίμηση Βάδισμα στις φτέρνες Αναπήδηση στο ένα και στο άλλο πόδι Βαθύ κάθισμα και ανόρθωση Ανέβασμα του ενός ποδιού στην καρέκλα Ανόρθωση σε καρέκλα Έκταση χεριών στα πλάγια Ανάταση χεριών
Μυϊκή ισχύς Δοκιμασία Barré Πολύτιμη για την αποκάλυψη ελαφράς πυραμιδικής βλάβης Άνω άκρα: πρόταση των άνω άκρων Θετική δοκιμασία Πτώση του άκρου από τον ώμο Πτώση άκρας χείρας στον καρπό Κάμψη και απαγωγή των δακτύλων, ιδιαίτερα του μικρού δακτύλου Κάτω άκρα Ύπτια θέση: μηροί και γόνατα σε κάμψη Θετική δοκιμασία Βαθμιαία πτώση κνήμης ή και μηρού
Αυχένα Μυϊκή ισχύς Κορμού Αναπνευστικές κινήσεις Ώμου, ωμοπλάτης, άνω άκρου στον ώμο Τρόπος εξέτασης Με κινήσεις Αντιβραχίου στον αγκώνα Χεριού στον καρπό Δακτύλων στο χέρι και πόδι Κάτω άκρου στο ισχίο Κνήμης στο γόνατο Ποδιού στην ποδοκνημική άρθρωση
.Μυϊκή ισχύς Κάμψη Έκταση Εξετάζεται κάθε μυς ή μυϊκή ομάδα στο επίπεδο των αρθρώσεων με Προσπαθούμε να υπερνικήσουμε την σύσπαση του εξεταζομένου μυός Απαγωγή Προσαγωγή Έξω ή Εσω στροφή Ανύψωση Υπτιασμό Πρηνισμό
Έλεγχος μυϊκής ισχύος Κλίμακα βαθμολόγησης 0 καμία σύσπαση (απώλεια 100%) 1 ελάχιστη σύσπαση, απουσία αντιβαρικής κίνησης (90%) 2 ενεργής κίνηση και αντιβαρική κίνηση περιορισμένη (75%) 3 ενεργής κίνηση και ενάντια στην βαρύτητα αλλά όχι ενάντια στην αντίσταση του εξετάζοντος (50%) 4 ενεργής κίνηση και ενάντια σε κάποια αντίσταση (25%) 5 ενεργής κίνηση και υπέρβαση της αντίστασης (κ.φ)
Διαταραχές μυϊκής ισχύος 1. Πάρεση 2. Παράλυση Οφείλονται σε Βλάβη της πυραμιδικής οδού κεντρικός κινητικός νευρώνας : ημιπληγία, παραπληγία, τετραπληγία σπαστική παράλυση λόγω της υπερτονίας που την συνοδεύει Βλάβη του περιφερικού κινητικού νευρώνα χαλαρή παράλυση λόγω της υποτονίας Βλάβη των μυών
Δελτοειδής Νεύρο C5 μέσω του μασχαλιαίου νεύρου
Δικέφαλος C5 και C6 νεύρα με το μυοδερματικό
Τρικέφαλος C6 και C7 νεύρα μέσω κερκιδικού
Εκτείνοντες του καρπού κερκιδικός ωλένιος C6 και C7 νεύρα μέσω του κερκιδικού
Ελμινθοειδείς και μεσόστεοι μυς της άκρας χειρός C8 νεύρο μέσω του μέσου ωλενίου
Μεσόστεοι μυς της άκρας χειρός T1 νεύρο μέσω ωλενίου
Αντίχειρας -μακρός καμπτήρας C8 και T1 νεύρο μέσω του μέσου
Νευρολογική εξέταση Κάμψη του μηρού Λαγονοψοḯτης L2 και L3 νεύρου μέσω του μηριαίου
Νευρολογική εξέταση Προσαγωγή μηρού μέγας μακρός βραχύς απαγωγός L2, L3 και L4νεύρα
Νευρολογική εξέταση Μέγας και μικρός γλουτιαίος Απαγωγή του μηρού L4, L5 και S1νεύρα
Νευρολογική εξέταση Έκταση του μηρού Μείζων γλουτιαίος L4 και L5 μέσω του γλουτιαίου.
Νευρολογική εξέταση Έκταση κνήμης στο γόνατο Τετρακέφαλος L3 και L4 μέσω του μηριαίου
Νευρολογική εξέταση Κάμψη κνήμης στο γόνατο Ιγνυακός L5 και S1 μέσω του ισχιακού
Νευρολογική εξέταση Ραχιαία κάμψη σφυρού πρόσθιος κνημιαίος L4, L5 μέσω του περονιαίου
Πελματιαία κάμψη σφυρού γαστροκνήμιος Νευρολογική εξέταση S1, S2 μέσω κνημιαίου,
Νευρολογική εξέταση Έκταση μεγάλου δακτύλου μακρός, βραχύς εκτείνων L5 εν τω βάθει περονιαίο
Aντανακλαστικά Αποτελούν ασυνείδητες αυτόματες αντιδράσεις κινητικού χαρακτήρα Παράγονται από ερέθισμα ενός περιφερικού αισθητικού υποδοχέα Αντανακλαστικό τόξο Όργανο υποδοχής ερεθίσματος (υποδοχείς μυϊκών ατράκτων) Προσαγωγός οδός (αισθητική) Κέντρο αντανακλαστικού (αισθητικά γάγγλια, α-κινητικά κύτταρα των προσθίων κεράτων ή των πυρήνων του εγκεφάλου) Απαγωγός οδός (κινητική) Εκτελεστικό όργανο (αντίστοιχος μυς)
Aντανακλαστικά Στελεχιαία Νωτιαία Φυσιολογικά Παθολογικά Επιπολής: δερματικά, βλεννογόνια Εν τω βάθει : τενόντια, περιοστικά
Δικεφάλου: Α5,6-μυοδερματικό Κάμψη αντιβραχίου Τρικεφάλου: Α6,7-κερκιδικό Έκταση αγκώνα Βραχιονοκερκιδικό: Α5,6 κερκιδικό Κάμψη και υπτιασμός αντιβραχίου Καμπτικό καρπού: Α6,8-Θ1-μέσο,ωλένιο Κάμψη καρπού και δακτύλων Επιγονάτιο: Ο2,3,4-μηριαίο Εκτίναξη κνήμης Αχίλλειο: Ο5-Ι1,Ι2-κνημιαίο Πελματιαία κάμψη ποδιού Νωτιαία ή Τενόντια και Περιοστικά (εν τω βάθει) αντανακλαστικά
Επιπολής νωτιαία (δερματικά) αντανακλαστικά Αντανακλαστικό κρεμαστήρα: Ο1,2 Πελματιαίο αντανακλαστικό: Ο5, Ι1,2 Κοιλιακά: Ανώτερα:Θ6,7,8 Μέσα:Θ10,11 Κατώτερα:Θ11,Ι2,Ο1 Δακτυλίου : Ι4,5
Εκτίμηση αντανακλαστικών Εκτιμάται α) ο ουδός ερεθισμού (ένταση της πλήξης) β) ο λανθάνων χρόνος αντίδρασης γ) το εύρος της κίνησης Αύξηση Ελάττωση +1 ελαφρά -1 ελαφρά +2 μέτρια -2 μέτρια +3 μεγάλη (κλόνος) -3 μεγάλη
Διαταραχές στελεχιαίων μυοτατικών αντανακλαστικών Ελάττωση ή κατάργηση Βλάβη κρανιακών πυρήνων, νεύρων ή αντιστοίχων μυών Αύξηση Αμφοτερόπλευρη βλάβη υπερπυρηνικής πυραμιδικής οδού πάνω από το στέλεχος Βλάβη στελέχους Αύξηση κάτω από το επίπεδο της πυραμιδικής βλάβης
Διαταραχές τενοντίων αντανακλαστικών 1. Βλάβη προσαγωγού ή απαγωγού οδού του τόξου 2. Βλάβη της πυραμιδικής οδού (εμφάνιση και παθολογικών αντανακλαστικών) Ελάττωση ή κατάργηση: βλάβη του αντανακλαστικού τόξου Νεύρα, ρίζες, πρόσθια κέρατα ή μύες (Περιφερική) Αύξηση: Πυραμιδική βλάβη. Άρση ανώτερων ανασταλτικών επιδράσεων στους γ-νευρώνες. Ενίοτε κλόνος, επειδή είναι συνήθως πολυφασικά
Παθολογικά αντανακλαστικά Hoffman Babinski: Rossolimo Κλόνος (ποδιού, επιγονατίδας, καρπού) π υ ρ α μ ι δ ι κ ή β λ ά β η
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Τρικέφαλος Έκταση του αγκώνα
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Δικέφαλος Ελαφρά κάμψη του αντιβραχίου
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Τετρακέφαλος Εκτίναξη της κνήμης
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Αχίλλειο Πελματιαία κάμψη του ποδιού
Παθογνωμονικό της πυραμιδικής βλάβης Νευρολογική εξέταση Σημείο Babinski
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Hoffman
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ κλόνος
Συνοπτικά οι βλάβες της εκούσιας κινητικότητας 1. Ανώτερος κινητικός νευρώνας Βλάβη : μυϊκή αδυναμία, σπαστικότητα, αύξηση αντανακλάσεων, κατάργηση κοιλιακών και σημείο Babinski 2. Κατώτερος κινητικός νευρώνας Βλάβη: μυϊκή αδυναμία, υποτονία, μείωση αντανακλάσεων, ατροφία και μυοκλονίες Μυοκλονίες και δεσμιδώσεις: λεπτές κινήσεις του μυός κάτω από το δέρμα ενδεικτικές βλάβης του κατώτερου νευρώνα
Συνοπτικά οι βλάβες της πυραμιδικής οδού Βλάβη πριν τον χιασμό: σπαστική ημιπάρεση ή ημιπληγία αντίθετα Βλάβη στο ημισφαίριο ή το ένα πλάγιο του στελέχους πάνω από τους πυρήνες προσωπικού και υπογλωσσίου: ημιπληγία με συμμετοχή κάτω μέρους προσώπου και μισού γλώσσας Βλάβη στο επίπεδο των πυρήνων στο στέλεχος: επαλλάσσουσα ημιπληγία ( ομόπλευρα παράλυση κρανιακών νεύρων και ημιπληγία ετερόπλευρα) Βλάβη μετά τον χιασμό: ομόπλευρη ημιπληγία Αμφοτερόπλευρη βλάβη στον εγκέφαλο: Σπαστική τετραπληγία
Αναζήτηση ανώμαλης κινητικότητας και αυτόματης μυϊκής δραστηριότητας Εξωπυραμιδικό Παρεγκεφαλίδα Μετωπιαίες βλάβες Πρόσθια κέρατα-ρίζες κινητικοί πυρήνες στελέχους Επιληψία Ακινησία- Βραδυκινησία Δυσκινησίες Δεσμιδώσεις Μυοκυμίες Σπασμοί-Μυόκλονος
Αναζήτηση μηνιγγικού ερεθισμού 1. Δυσκαμψία αυχένα 2. 3.
Βλάβες του εξωπυραμιδικού συστήματος Υπερτονία (πλαστική δυσκαμψία) Ακούσιες κινήσεις ή δυσκινησίες Ακινησία Βραδυκινησία Τρόμος ηρεμίας Χορειακές κινήσεις Αθετωσικές κινήσεις Δυστονικές κινήσεις Βαλλιστικές κινήσεις Ελάττωση ή κατάργηση αυτόματων κινήσεων (εκκρεμοειδείς των άκρων) Μόνιμες παραμορφώσεις Διαταραχές βάδισης ισορροπίας
Βλάβες της παρεγκεφαλίδας Διαταραχή της συνέργειας των μυών στις κινήσεις και στην διατήρηση της ισορροπίας Κλειστά ανοιχτά μάτια Παρεγκεφαλιδική αταξία Δυσμετρία: δείκτης-ρίνα, πτέρνα-γόνατο Αδιαδοχοκινησία- δυσδιαδοχοκινησία Παρέκκλιση σώματος-τάση προς πτώση σε όρθια θέση (δοκιμασία Romberg) Παρέκκλιση σε καθιστή θέση Διαταραχή ισορροπίας στην βάδιση Αστοχία στην κατάδειξη Τρόμος τελικού στόχου Δυσαρθρία, νυσταγμός
Άλλες αταξίες Αισθητική Βλάβη της εν τω βάθει αισθητικότητας Οπίσθιες δέσμες-πολυριζίτιδες-πολυνευρίτιδες Επιδείνωση με κλειστά μάτια Συνοδεύεται με ελάττωση ή κατάργηση των εν τω βάθει αντανακλαστικών Αιθουσαία αταξία Βλάβη λαβυρίνθων, αιθουσαίων νεύρων και των συνδέσεων με παρεγκεφαλίδα Κλειστά ή ανοιχτά μάτια: παρέκκλιση ή πτώση στην πλευρά της βλάβης
Βάδιση: αρμονική συνεργασία του εκτελεστικού, ρυθμιστικού και αισθητικού μηχανισμού Παθολογικά Ημιπληγικό Σπαστικό Παρκινσονικό Αταξικό Καλπαστικό Νήσσειο Βαδίσματα Βλάβη ΚΚΝ: ημιπληγία Το πάσχον άκρο δρεπανίζει το έδαφος Βάδισμα εν είδει ψαλλίδος Κάμψη κεφαλής κορμού άκρων εμπρός Βάδισμα σε ευρεία βάση: βλάβη αιθουσαίου, παρεγκεφαλίδος απώλεια εν τω βάθει αισθητικότητας Παράλυση περονιαίου νεύρου Ταλάντωση προς το άκρο που βαστάζει το βάρος : μυοπάθεια
Δοκιμασία Romberg
δυσδιαδοχοκινησία Νευρολογική εξέταση
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ δυσδιαδοχοκινησία
Finger-to-nose test. -Ask the client to extend both arms from the sides of the body -ask the client to keep booth eyes open -ask the client to touch the tip of the nose with right index finger, and then return the right arm to an extended position. -ask the client to touch the tip of the nose with left index finger, and then return the left arm to an extended position. -Repeat the procedure several times. -Ask the client to close both eyes and repeat the alternating movements
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Δυσμετρία
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ Δυσμετρία
Εξέταση της αισθητικότητας
Οδός αισθητικότητας Θέση μέλους Δόνηση Πόνος θερμοκρασία
Αισθητική οδός 1 ος νευρώνας : Δέρμα μυς τένοντες-περιφερικά νεύρα-οπίσθιες ρίζες ΝΜ- οπίσθια κέρατα ισοϋψώς ή 2-3 μυελοτόμια ψηλότερα 2 ος νευρώνας : οπίσθια νωτιοθαλαμική δέσμη χιάζεται στον οπίσθιο φαιό σύνδεσμο εγγύς του μυελικού σωλήνα-ραχιαίο νωτιοθαλαμικό δεμάτιο-θάλαμος θερμαισθησία- αλγαισθησία πρόσθια νωτιοθαλαμική δέσμη χιάζεται στον πρόσθιο σύνδεσμο μακράν του σωλήνος- θάλαμος αφή 3 ος νευρώνας: θαλαμος - οπίσθια κεντρική έλικα
Οδός αισθητικότητας πόνου
Αισθητικότητα Η συνειδητή αντίληψη αδρών αισθητικών ερεθισμάτων (θερμού, ψυχρού, πόνου, αφής και εν τω βάθει αισθητικότητας) επιτελείται στον θάλαμο Η σαφής και ποιοτική αντίληψη επιτελείται στον φλοιό (οπίσθια κεντρική έλικα του βρεγματικού λοβού) Ρόλος αισθητικού φλοιού Αναγνώριση έντασης, φύσης και εντόπισης ερεθισμάτων Καθορισμός εύρους και διεύθυνσης κινήσεων Καθορισμός ακριβούς θέσης μελών στον χώρο
Στοιχειώδη είδη αισθητικότητας Επιπολής Αλγαισθησία Θερμαισθησία Αφή (αδρή, διακριτική) Εν τω βάθει Αίσθηση θέσης, κίνησης των μελών Παλλαισθησία Αίσθηση εν τω βάθει πόνου, πίεσης Μη συνειδητή εν τω βάθει (παρεγκεφαλίδα)
Εξέταση της αισθητικότητας Θέση εξέτασης: ύπτια, κλειστά μάτια Εναλλαγή βελόνας βούρτσας ανά 5 δευτερόλεπτα Έναρξη εξέτασης από την κεφαλή προς τα πόδια Απάντηση: έντονο, απαλό Εξετάζουμε συμμετρικά τις ακόλουθες 13 περιοχές
Εξέταση της αισθητικότητας Θέσεις ελέγχου 1. οπίσθια περιοχή ώμου (C4) 2. πλάγιες περιοχές άνω άκρων (C5) 3. μέση περιοχή άνω άκρων (T1) 4. άκρη του αντίχειρα (C6) 5. άκρη μέσου δακτύλου (C7) 6. άκρη του μικρού δακτύλου (C8) 7. θώρακας (επίπεδο θηλής) (T5) 8. κοιλιά (επίπεδο ομφαλού) (T10) 9. άνω τμήμα μηρού (L2) 10. μέσο και κάτω τμήμα μηρού (L3) 11. μέσο κνήμης (L4) 12. πλάγια περιοχή κάτω άκρων (L5) 13. πέλματα (S1)
Εξέταση της αισθητικότητας
Εξέταση της αισθητικότητας Μέσο νεύρο κερκιδικό ωλένιο
Εξέταση της αισθητικότητας περονιαίο μηριαίο ισχιακό
Εξέταση της αισθητικότητας Ο χορός των δερμοτομίων των κάτω ακρων
Εξέταση της αισθητικότητας Αλγαισθησίας πάντοτε με καθαρή καρφίτσα Θερμού- ψυχρού Σωληνάρια με κρύο και ζεστό νερό Αφής Λεπτή διακριτική αφή: περιοχές χωρίς τρίχες Βαμβάκι ή βούρτσα ή ελαφρά δακτυλική επαφή
Βαθμοί απώλειας αισθητικότητας Κατά φύση -1 Ελαφρά υπαισθησία -2 Μέτρια υπαισθησία -3 Μεγάλου βαθμού υπαισθησία -4 Πλήρης αναισθησία Με κλειστά μάτια
Διαταραχές επιπολής αισθητικότητας Αφή Πόνος Υπαισθησία, υπαλγησία Αναισθησία, αναλγησία Υπεραλγησία, υπερπάθεια Θερμό-ψυχρό Θερμουπαισθησία -Θερμοαναισθησία Δυσαισθησία (Κεντρική οδός) Αναισθησία -Αναλγησία Παραισθησία- Αυτόματος πόνος
Διαταραχές αισθητικότητας Απώλεια επιπολής Νευριτική, Ριζιτική: βλάβη ρίζας νεύρου Πολυνευρίτιδα: κατανομή δίκην κάλτσας γαντιού Ομόπλευρη πρόσωπο, σώμα: κεντρική βλάβη αντίθετα πάνω από την γέφυρα Επαλλάσσουσα: βλάβη γέφυρας προμήκη σύστοιχα με το πρόσωπο Υπαισθησία στα δύο πλάγια σώματος: βλάβη ΝΜ αμφοτερόπλευρα Στο ένα πλάγιο: βλάβη ΝΜ αντίθετα (κυρίως πόνο θερμό-ψυχρό) Ημιεγκαρσία διατομή ΝΜ: απώλεια επιπολής στο ένα πλάγιο και εν τω βάθει αισθητικότητας στο άλλο
Εξέταση Αίσθησης για την θέση και κίνηση των μελών στις αρθρώσεις Διαταραχές παλλαισθησίας: Βλάβη οπισθίων κεράτων έλλειψη Β12 πολυνευρίτιδες Εν τω βάθει αισθητικότητα
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ Σε εγρήγορση Διαταραγμένος Ληθαργικός Κωματώδης
Ασθενής σε κώμα
ΚΛΙΜΑΚΑ ΓΛΑΣΚΩΒΗΣ I. Κινητική απάντηση 6 Πλήρης ανταπόκριση στις εντολές 5 Εστιασμός στα επώδυνα ερεθίσματα 4 Απόσυρση από τα επώδυνα 3 Ανώμαλα αντανακλαστικά πχ αποφλοίωση 2 Απάντηση με έκταση απεγκεφαλισμός 1 Καμία απάντηση II. Λεκτική απάντηση 5 Σε εγρήγορση και προσανατολισμένος 4 Συγχυτικός, ακόμη αντιληπτή ομιλία 3 Ακατάληπτες λέξεις, φράσεις αποτελούμενες από λέξεις 2 Ακατάληπτους ήχους 1 Καθόλου ήχους III. Άνοιγμα οφθαλμών 4 Αυτόματο άνοιγμα 3 Άνοιγμα σε λεκτικά ερεθίσματα 2 Άνοιγμα στα επώδυνα 1 Καθόλου άνοιγμα