Ομάδα (Ν.Π. Α): Παραδοσιακοί οικισμοί Νοτίου Πηλίου & έναντι ακτής Παγασητικού Κόλπου Α' προτεραιότητας προστασίας: Λαύκος, Νεοχώρι, Τρίκκερι

ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΟΡΦΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΕΝΟΥΣ "ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥΣ" ΚΑΙ "ΝΕΟΥΣ" ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ (ΚΑΤΩ ΤΩΝ 2.000 ΚΑΤΟΙΚΩΝ) ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ Π.Δ.1 Σημ.: Οι προτεινόμενοι όροι ενδέχεται να διαφοροποιούνται ανά ομάδα οικισμών, τομείς ή υποτομείς όπως εμφανίζονται στους συνημμένους αναλυτικούς Πίνακες και διαγράμματα του Π.Δ. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΟΜΑΔΟΠΟΙΗΣΗ ΟΙΚΙΣΜΩΝ 1. Παραδοσιακοί Οικισμοί Πηλίου: Χαρακτηρίζονται ως παραδοσιακοί οικισμοί, πέραν αυτών που ήδη έχουν χαρακτηριστεί με τα Π.Δ. 19.10.1978 ΦΕΚ 594Δ / 13.11.1978 και Π.Δ. 11.06.1980, ΦΕΚ 374Δ/11.06.1980, οι ακόλουθοι οικισμοί της περιοχής του όρους Πηλίου και της έναντι αυτού ακτής του Παγασητικού Κόλπου: Δήμος Αλμυρού: Αμαλιάπολις, Δήμος Βόλου: Σέσκλο, Στρόφυλος Δήμος Νοτίου Πηλίου: Αγ.Αθανάσιος (προτ/νος τώρα για οριοθέτηση), Καλλιθέα, Κότται 2. Νέοι Οικισμοί Πηλίου Χαρακτηρίζονται ως νέοι οικισμοί οι ακόλουθοι οικισμοί της περιοχής του όρους Πηλίου, ήδη χαρακτηρισμένοι ως νέοι με Αποφάσεις Νομάρχη ή/και μη: Δήμος Βόλου: Αγ.Μηνάς, Βροχιά, Μαλάκι, Παλαιόκαστρο, Πλατανίδια, Σερβανάτες, Φυτόκο, Χάνια Δήμος Ζαγοράς-Μουρεσίου: Αγ.Ιωάννης (Παπά-Νερό), Αγιοι Σαράντα (προτ/νος τώρα για οριοθέτηση) Δήμος Νοτίου Πηλίου: Αγ.Ανδρέας, Αγ.Σοφία, Γεροπλίνα, Ζερβόχια, Κουκουλέϊκα, Μαύρη Πέτρα, Μικρό, Μυριοβρύτη, Μούσγες, Ροδιά, Πάλτση (προτ/νος τώρα για οριοθέτηση), Πηγές, Ποτιστικά (προτ/νος τώρα για οριοθέτηση), Προφ.Ηλίας, Σταυροδρόμι Δήμος Ρήγα Φερραίου: Καμάρι 3. Ομαδοποίηση Στις διαφορετικές χωρικές ενότητες του Πηλίου, ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων των ΟΤΑ, τα κατά παράδοσην ογκοπλαστικά & επί μέρους μορφολογικά χαρακτηριστικά των κτισμάτων διαφέρουν. Επίσης διαφέρει η ιστορική σημασία, η αισθητική αξία και ο βαθμός διάσωσης της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στους διάφορους οικισμούς, γεγονός που επιτάσσει τη διαφοροποίηση της επιβαλλόμενης προτεραιότητας προστασίας κατά περίπτωσην. Ως εκ τούτου, οι οικισμοί που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακοί με τα Π.Δ. 19.10.1978 ΦΕΚ 594Δ / 13.11.1978 και Π.Δ. 11.06.1980, ΦΕΚ 374Δ/11.06.1980, καθώς και οι προτεινόμενοι στα σημεία 1 και 2 για χαρακτηρισμό οικισμοί κατατάσσονται (αλφαβητικά ) σε επί μέρους ομάδες παρεμφερών δεδομένων και απαιτήσεων ως εξής: Ομάδα (Ν.Π. Α): Παραδοσιακοί οικισμοί Νοτίου Πηλίου & έναντι ακτής Παγασητικού Κόλπου Α' προτεραιότητας προστασίας: Λαύκος, Νεοχώρι, Τρίκκερι Ομάδα (Ν.Π. Β): Παραδοσιακοί οικισμοί Νοτίου Πηλίου & έναντι ακτής Παγασητικού Κόλπου (κηρυγμένοι και προτεινόμενοι προς κήρυξην) Β' προτεραιότητας προστασίας Αγία Κυριακή, Αμαλιάπολη (Τομέας Α1 μόνον, όπως συνημμένος χάρτης), Αργαλαστή, Καλλιθέα, Κόττες, Μετόχι, Ξινόβρυση, Παλιό Τρίκκερι (Νησί / Παναγία Τρικερίου), Πλατανιά, Προμύρι, Συκή Ομάδα (Κ.Π. Α): Παραδοσιακοί οικισμοί Κεντρικού Πηλίου Α' προτεραιότητας προστασίας Αγ.Γεώργιος Νηλείας, Αγ.Λαυρέντιος, Βυζίτσα, Μηλιές, Πινακάτες 1

Ομάδα (Κ.Π. Β): Παραδοσιακοί οικισμοί Κεντρικού Πηλίου (κηρυγμένοι και προτεινόμενοι προς κήρυξην) Β' προτεραιότητας προστασίας Αγ.Αθανάσιος, Αγ.Βλάσιος, Αγ.Τριάδα, Ανω Γατζέα, Ανω Λεχώνια, Αργυραίϊκα, Αφέται, Αφησος, Δράκεια, Καλά Νερά, Κάτω Γατζέα, Κάλαμος, Κάτω Λεχώνια, Λεφόκαστρο, Μηλίνα, Χόρτο Ομάδα (Α.Π. Α): Παραδοσιακοί οικισμοί Ανατολικού Πηλίου Α' προτεραιότητας προστασίας Κισσός, Τσαγκαράδα Ομάδα (Α.Π. Β): Παραδοσιακοί οικισμοί Ανατολικού Πηλίου Β' προτεραιότητας προστασίας Αγ. Δημήτριος, Αγ.Ιωάννης (Αγ. Δημητρίου), Ανήλιο, Βένετο, Γλαφυρά, Καλαμάκι, Κανάλια, Κεραμίδι, Κερασιά, Λαμπινού, Μούρεσι, Νταμούχαρη, Ξουρίχτι, Πουρί, Χορευτό Ομάδα (Π.Β. Α): Παραδοσιακοί οικισμοί Πηλίου, άμεσα αναφερόμενοι στην πόλη του Βόλου Α' προτεραιότητας προστασίας Μακρινίτσα, Πορταριά Ομάδα (Π.Β. Β): Παραδοσιακοί οικισμοί Πηλίου, άμεσα αναφερόμενοι στην πόλη του Βόλου Β' προτεραιότητας προστασίας Αγ.Ονούφριος, Αλλη Μεριά, Ανακασιά, Άνω Βόλος, Κατωχώρι, Σταγιάτες, Ομάδα (Λ.Π.) Λοιποί παραδοσιακοί οικισμοί και νέοι οικισμοί Πηλίου (κηρυγμένοι/χαρακτηρισμένοι ή προτεινόμενοι) χαμηλής προτεραιότητας προστασίας Αγ. Ανδρέας, Αγ.Γεώργιος (Κατηγιώργης), Αγ.Ιωάννης (Παπά-Νερό), Αγ.Μηνάς, Αγ.Σαράντα, Αγ.Σοφία, Βροχιά, Γεροπλίνα, Ζερβόχια, Καμάρι, Κορώπη (Μπούφα), Κουκουλέϊκα, Λύρη, Μακρυράχη, Μαύρη Πέτρα, Μαλάκι, Μελισσάτικα, Μικρό, Μούσγες, Μυριοβρύτη, Ροδιά, Παλαιόκαστρο, Πάλτση, Πηγές, Πλατανίδια, Ποτιστικά, Προφ.Ηλίας, Σερβανάτες, Σέσκλο Σταυροδρόμι, Στρόφυλος, Φυτόκο, Χάνια ΤΟΜΕΙΣ Σε κάθε έναν από τους παραπάνω οικισμούς ορίζονται Τομείς ως εξής: - ΤΟΜΕΑΣ Α: «Πραγματικός Οικισμός» εντός ορίων ή μη οριοθετημένος. Ο Τομέας Α χωρίζεται ειδικότερα, όταν υπάρχει λόγος διαφοροποίησης μορφολογικών και άλλων όρων, σε ΤΟΜΕΑ Α1 : Πραγματικός Οικισμός εντός ορίων με παραδοσιακά χαρακτηριστικά, εμφανώς προϋφιστάμενος του 1955 ΤΟΜΕΑ Α2 : Πραγματικός Οικισμός εντός ορίων με ελάχιστα ή καθόλου παραδοσιακά χαρακτηριστικά, εμφανώς μεταγενέστερος του 1955 Διευκρινίζεται ότι το έτος 1955, ειδικώς για την περιοχή της Μαγνησίας-Σποράδων, σχετίζεται με την εκδήλωση των μεγάλων σεισμών, που οδήγησαν σε σημαντική διαφοροποίηση του έως τότε τρόπου δόμησης και της μορφής των κτιρίων. - ΤΟΜΕΑΣ Β: Αραιοδομημένες περιοχές πέραν του «Πραγματικού Οικισμού», εντός ορίων (θεσμοθετημένων ή προτεινόμενων) - ΤΟΜΕΑΣ Γ: Περιβάλλουσα Ζώνη Προστασίας Τοπίου πέραν των ορίων του οικισμού (θεσμοθετημένων ή προτεινόμενων) και εντός του ορίου περιοχής μελέτης. Οι Τομείς ανά οικισμό εμφανίζονται στα συνημμένα διαγράμματα κλίμακας 1:2000 ή 1:5000 του Π.Δ.1 2

Ι. ΕΝΤΟΣ ΟΡΙΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ (οριοθετημένου ή μη), Τομείς Α και Β 1. Ένταξη κτηρίων στον πολεοδομικό ιστό και τοποθέτηση κτηρίου στο οικόπεδο: Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 16.1 και 16.2 του άρθρου 16 του Π.Δ.1 α) Γενική διάταξη στον οικιστικό ιστό: Η διάταξη νέων κτισμάτων στο οικόπεδο πρέπει να ακολουθεί το τυχόν διαμορφωμένο μέτωπο προς το δημόσιο χώρο. Οι διαμορφωμένες Ο.Γ. όπου και αν υπάρχουν, τηρούνται με την τοποθέτηση επάνω τους πλευράς κτιρίου μήκους τουλάχιστον 4,0 μ. Η περιτοίχιση/περίφραξη μπορεί να ακολουθεί την Ο.Γ. ή να υποχωρεί σε βάθος τουλάχιστον 2,5 μ επί μήκους τουλάχιστον 5,0 μ, για τη δημιουργία ιδιωτικού χώρου στάθμευσης, αν ο δημόσιος χώρος είναι βατός για τροχοφόρα. Όταν ο δημόσιος χώρος στον οποίον έχει πρόσωπο η ιδιοκτησία έχει πλάτος μικρότερο των 4,0 μ. στο μήκος του συγκεκριμένου προσώπου, και δεν υπάρχει διαμορφωμένη Ο.Γ. το νέο κτίσμα ή/και η περίφραξη ή περιτοίχιση του οικοπέδου τοποθετείται υποχρεωτικά σε υποχώρηση ως προς το όριο της ιδιοκτησίας επί του δρόμου, σε απόσταση 2,0 μ. από τον άξονα Η κυριότητα του ιδιώτη επί της λωρίδας που η υποχώρηση αφήνει σε κοινή χρήση διατηρείται ες αεί. β) Επαναλαμβανόμενα κτίρια ή συγκροτήματα: Όταν σε οικόπεδο/γήπεδο κατασκευάζονται περισσότερα από δύο χωριστά κτίρια, επιβάλλεται η διαφοροποίηση των όγκων, των όψεων και των υψών τους, καθώς και η αποφυγή παράλληλης διάταξης. Η αρχιτεκτονική μελέτη που υπόκειται σε έλεγχο και έγκριση από τον κατά περίπτωση φορέα ελέγχου, επιβάλλεται να περιλαμβάνει την παρουσίαση τομών και όψεων για το συγκρότημα ως σύνολο, σε κλίμακα 1/100 ή 1/200. Επίσης ό,τι αναφέρεται στο άρθρο 7 του Π.Δ.1 3

α) Η ελάχιστη απόσταση κτισμάτων, πλην υποσκάφων, από τα πλάγια και πίσω όρια των ιδιοκτησιών ορίζεται σε 0,9μ. Ειδικότερα στον οικισμό Τσαγκαράδα της ομάδας (Α.Π. Α) η ελάχιστη αυτή απόσταση ορίζεται σε 2,5 μ εφ' όσον εξασφαλίζεται πλάτος κτιρίου 8,0 μ. άλλως επιτρέπεται ελάχιστη απόσταση 0,9 μ επίσης. β) Η ελάχιστη απόσταση υποσκάφων κτισμάτων από τα πλάγια και πίσω όρια των ιδιοκτησιών ορίζεται σε 3,0 μ. γ) Η ελάχιστη απόσταση μεταξύ ανεξάρτητων κτισμάτων, ορίζεται ίση με το ύψος πλην στέγης - του χαμηλότερου κτιρίου και πάντως 4,0 μ. 2. Κλίμακα κτηριακών όγκων (μέγεθος, έκταση, συνθετική δομή): Ό,τι αναφέρεται στο άρθρο 13 και στο άρθρο 15 του Π.Δ. Λαμβάνοντας υπόψην ότι ορίζεται ως Παλαιό Κτίσμα με τα συνοδευτικά του στοιχεία υπό το γενικό τίτλο Ακίνητα Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (ΑΑΚ) στο άρθρο 14 του παρόντος Π.Δ. δίνονται κατευθύνσεις στο άρθρο 15 για τα νέα κτίσματα σε σχέση με τα Παλαιά. Έτσι έχουμε τα εξής: α) Ανεξάρτητα νέα κτίσματα που ανεγείρονται κοντά σε Παλαιά Κτίσματα ΑΑΚ, της ίδιας ιδιοκτησίας τοποθετούνται σε απόσταση 4,0μ από αυτά. Η ίδια απόσταση πρέπει να τηρείται και από τυχόν κύριες όψεις Παλαιών Κτισμάτων ΑΑΚ σε όμορη ιδιοκτησία. Εάν αυτό απαγορεύει την εξάντληση του Σ.Δ. του οικοπέδου του νέου κτιρίου, αυτό τοποθετείται σε απόσταση 0,9μ τουλάχιστον από το κοινό όριο των ομόρων ιδιοκτησιών. Η θέση των νέων κτιρίων ή/και λοιπών νέων κατασκευών, πρέπει να επιλέγεται με τρόπο ώστε να διατηρείται κατά το δυνατόν η ενότητα της αυλής και ο χαρακτήρας της ως ζωτικού υπαίθριου χώρου της όλης ιδιοκτησίας, να διατηρούνται στο μέγιστο εφικτό βαθμό οι οπτικές φυγές από τους αύλειους 4

χώρους των ομόρων ιδιοκτησιών και τους δημόσιους χώρους, αλλά και να είναι εν τέλει εφικτή η εξάντληση της επιτρεπόμενης δόμησης. Οι σχετικές επιλογές της Αρχιτεκτονικής Μελέτης πρέπει να υποστηρίζονται με φωτογραφικό υλικό, στο οποίο θα φαίνεται η υφιστάμενη αυλή της ιδιοκτησίας, τα όμορα και έναντι κτίρια που ενδεχομένως υφίστανται, καθώς και οι υφιστάμενες φυγές θέας δια μέσου της αυλής και των κτιρίων. Η μεταβολή της μορφής της αυλής και των φυγών θέας, ως συνέπεια της εφαρμογής της Μελέτης πρέπει να υποστηρίζεται από αντίστοιχη φωτορεαλιστική εικονική προσέγγιση. β) Προσθήκες - Κίνητρα επανάχρησης παλαιών κελυφών περιορισμένης προτεραιότητας προστασίας 1. Ως παλαιά κελύφη περιορισμένης προτεραιότητας προστασίας νοούνται ισόγεια Παλαιά Κτίσματα ΑΑΚ, μικτής επιφάνειας 40τμ, όταν όλα τα υφιστάμενα εντός της ιδιοκτησίας κτίσματα δεν υπερβαίνουν συνολικά σε μικτή επιφάνεια τα 120τμ διώροφα Παλαιά Κτίσματα ΑΑΚ, μικτής επιφάνειας 80τμ τα οποία δεν συνοδεύονται από βοηθητικό κτίσμα 40τμ κελύφη λιθόχτιστων Παλαιών Κτισμάτων που έχουν περιέλθει σε κατάσταση ερειπίου, με αναγνωρίσιμο περιτύπωμα αρχικής κάτοψης, οιασδήποτε επιφάνειας. 2. Επιτρέπεται η προσθήκη ορόφου στα Παλαιά ισόγεια Κτίσματα ΑΑΚ του προηγούμενου εδαφίου 1 3. Επιτρέπεται η προσθήκη κατ' έκτασην στα Παλαιά διώροφα Κτίσματα ΑΑΚ του προηγούμενου εδαφίου 1, υπό την προϋπόθεση ότι παραμένει ελεύθερη και αναγνωρίσιμη η κύρια όψη τους. 4. Επιτρέπεται η κατασκευή νέου κτίσματος, στο αναγνωρίσιμο περιτύπωμα ερειπωμένου λιθόχτιστου παλαιού κελύφους, έστω και με διαφορετικό του αρχικού αριθμό ορόφων, & ύψος ή/και κατά παρέκκλιση των διατάξεων για την τοποθέτηση κτιρίων στην ιδιοκτησία, υπό την προϋπόθεση - ότι δεν υφίσταται - ή κατεδαφίζεται τυχόν υφιστάμενο, μη προστατευόμενο άλλο κτίριο στο οικόπεδο - ότι στη νέα κατασκευή επαναχρησιμοποιείται και ενσωματώνεται το σύνολο των διασωζόμενων παλαιών δομικών λίθων του ερειπίου. 5. Στις προαναφερόμενες περιπτώσεις διατήρησης των παλαιών κελυφών και προσθήκης σε αυτά, ο συντελεστής δόμησης του οικοπέδου προσαυξάνεται κατά ποσοστό 10% ή κατά επιφάνεια που δεν υπολείπεται των 25,0 τμ. 6. Ο συνδυασμός των δυνατοτήτων που παρέχουν τα προηγούμενα εδάφια 2+4 ή 3+4, επιτρέπεται μόνο με προέγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Το ΣΑ αποφαίνεται συνεκτιμώντας ιδίως τη σχετική θέση των παλαιών κελυφών, τόσο μεταξύ τους όσο και ως προς υφιστάμενα κτίρια, παλαιά και νέα, στις όμορες ιδιοκτησίες, τη δυνατότητα δημιουργίας ενιαίας, λειτουργικής αυλής και τις οπτικές φυγές από τους αύλειους χώρους των ομόρων ιδιοκτησιών και τους δημόσιους χώρους. 7. Τμήμα του Σ.Δ. που απομένει μετά τις κατασκευές των προηγουμένων εδαφίων 1 έως 6, μπορεί να εξαντλείται με ανεξάρτητο νέο κτίριο, υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου α) 3. Ογκοπλαστική διάρθρωση (αναλογίες, σχέση ανοικτών, κλειστών και ενδιάμεσων ημιυπαίθριων χώρων): Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 16,3, 16.5, 16.6 του άρθρου 16 του Π.Δ. 1. 1. Διάσπαση όγκου - διαφοροποίηση ύψους, διαφοροποίηση τύπου επιστέγασης, μετακίνηση σε κάτοψη, συνδετικά στοιχεία κλπ: Επιβάλλεται η διάσπαση όγκων των κτιρίων, όταν η πραγματική καλυπτόμενη επιφάνειά τους, ανεξαρτήτως του αν προσμετράται ολόκληρη στην επιτρεπόμενη Κάλυψη, είναι για κατοικίες 120τμ, για κτίρια τουριστικής χρήσης 200τμ, γιά δε τα λοιπά κτίρια όταν η πραγματική καλυπτόμενη επιφάνειά είναι 400,0τμ ή ο όγκος εκτός εδάφους 2000κμ ή το μήκος όψης 15,0μ. Η διάσπαση μπορεί να γίνεται με έναν από τους ακόλουθους τρόπους ή με συνδυασμό ορισμένων από αυτούς α. με μετακίνηση τμημάτων της κάτοψης κατά 3,0μ τουλάχιστον, κάθετα προς επιλεγμένο άξονα 5

β. με διαφοροποίηση επιπέδου επιφανειών όψεων, επί μήκους 5,0μ γ. με διαφοροποίηση του επιπέδου/στάθμης των ορόφων, κατά τμήματα επιφάνειας 80,0 τμ, με την προϋπόθεση ότι δεν δημιουργείται ενιαίος κτιριακός όγκος με περισσότερες από μία (1) κλιμακώσεις, κατά τη διάσταση του κτιρίου που ακολουθεί την επικρατέστερη κλίση. δ. με διαφοροποίηση ύψους στέγης, κατά τμήματα επιφάνειας στέγης 100,0 τμ ε. με παρεμβολή συνδετικών στοιχείων καλυμμένων με δώμα, επιφάνειας 30,0 τμ ζ. με πλήρη ανεξαρτητοποίηση όγκων 2. Γενικές αρχές ογκοπλαστικής διαμόρφωσης νέων κτιρίων Η ογκοπλαστική διαμόρφωση των νέων κτιρίων οφείλει να παρακολουθεί κατ' αρχήν τη βασική «ιστορική» τυπολογία που χαρακτηρίζει την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των οικισμών του αρθ.1.3 Ομαδοποίηση του παρόντος Π.Δ., και να τηρεί τα εξής τουλάχιστον βασικά ογκοπλαστικά χαρακτηριστικά α. απλούς ορθογώνιους/παραλληλεπίπεδους όγκους, στους οποίους πρέπει να εντάσσεται το σύνολο των κλειστών και ημιϋπαιθρίων χώρων του κτίσματος, β. κυρίαρχο τον κατακόρυφο άξονα, τουλάχιστον σε διακριτούς επί μέρους όγκους στα μεγάλα κτίσματα γ. λιτά και περιορισμένα επί μέρους δομικά στοιχεία, όταν αυτά εξέχουν των παρειών του/των βασικού/ών όγκου/ων (εξώστες κλειστοί ή ανοιχτοί, εξωτερικές κλίμακες) δ. επιστέγαση των απλών όγκων με εξέχουσα ισοκλινή πολυκλινή στέγη, απλής τελικής κάτοψης και κλίσης 35-45%, αναλόγως του υλικού επικάλυψης. Κάθε απόκλιση από τα προαναφερόμενα βασικά ογκοπλαστικά χαρακτηριστικά επιβάλλεται να αιτιολογείται πλήρως.. 6

3. Απαγορεύεται η κατασκευή κτιρίων επί υποστυλωμάτων pilotis εν όλω ή εν μέρει. Απαγορεύονται επίσης λυόμενα κτίσματα επί εδάφους ή επάνω σε βάση, απλή ή τροχήλατη 4. Αριθμός ορόφων, ύψη και επιτρεπόμενες κατασκευές πάνω από το hmax: Ό,τι αναφέρεται στο άρθρο 10 του Π.Δ. 1. Αριθμός ορόφων Μέγιστο ύψος κτιρίων α. Ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων ορίζεται σε δύο (2). Το ελεύθερο ύψος των ορόφων ορίζεται ανάλογα με τον προορισμό των χώρων, όπως στις εκάστοτε ειδικές κτιριοδομικές διατάξεις. β. Το μέγιστο ύψος των κτιρίων ορίζεται σε 7,5 μ., μη συμπεριλαμβανομένης της στέγης, και μετράται σε κάθε σημείο της τομής των περιμετρικών τοίχων με το φυσικό έδαφος. γ. Σε κάθε περίπτωση, τα κτίρια δεν επιτρέπεται να προβάλλονται εν όλω ή εν μέρει στην κορυφογραμμή που ορίζεται από τον πλησιέστερο στο οικόπεδο/γήπεδο τοπικό υδατοκρίτη. Σε υφιστάμενους οικισμούς όπου το γενικό skyline του οικισμού ξεπερνά την κορυφογραμμή, επιτρέπεται τα κτίρια να ξεπερνούν την κορυφογραμμή, αλλά όχι το ύψος προβολής του υψηλότερου από τα πλησιέστερα όμορα προϋφιστάμενα κτίρια. 2. Μέγιστο ύψος κτιρίων σε κεκλιμένα εδάφη: α. Όταν η κλίση εδάφους του οικοπέδου είναι μεγαλύτερη του 15%, το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του πρώτου κτιρίου που εμφανίζει όψη προς το δημόσιο χώρο στα ανωφερή (ανηφορικά) οικόπεδα, ανάντη του δημοσίου χώρου, ορίζεται ως εξής: όταν το κτίριο τοποθετείται στο όριο του γηπέδου με το δημόσιο χώρο επιτρέπεται ύψος μέχρι 7,5 μ. όταν το κτίριο τοποθετείται σε υποχώρηση από το όριο και σε απόσταση έως 20,0 μ. από αυτό, επιτρέπεται ύψος μέχρι 4,5 μ. από το γύρω φυσικό έδαφος. όταν το κτίριο τοποθετείται σε απόσταση μεγαλύτερη των 20,0 μ. από το όριο του γηπέδου με το δημόσιο χώρο επιτρέπεται να έχει ύψος μέχρι 7,5 μ. β. Όταν η κλίση του εδάφους είναι μεγαλύτερη από 15% και το γήπεδο βρίσκεται στην κατωφέρεια, κατάντη του δημοσίου χώρου, η προβολή του κτιρίου επάνω από τη στάθμη του δημοσίου χώρου δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 4,5 μ. ανεξαρτήτως του αν το κτίριο τοποθετείται επάνω στο όριο ή σε υποχώρηση ως προς το δημόσιο χώρο. γ. Απαγορεύεται να δημιουργείται ενιαίος κτιριακός όγκος με περισσότερες από μία (1) κλιμακώσεις ορόφων (ισόγειο/διώροφο ή διώροφο/διώροφο) κατά τη διάσταση του κτιρίου που ακολουθεί την επικρατέστερη κλίση. δ. Σε κάθε περίπτωση, η στάθμη οροφής τυχόν υπογείου ορόφου δε επιτρέπεται να υπερβαίνει σε κανένα σημείο τη στάθμη του φυσικού εδάφους, σε όλη την περίμετρο της κατασκευής. ε. Το ύψος των στεγών που κατασκευάζονται σύμφωνα με τους ειδικούς μορφολογικούς κανόνες, δεν 7

συμπεριλαμβάνεται στο μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων, όπως αυτό ορίζεται στις προηγούμενες παραγράφους, αλλά οι στέγες κατασκευάζονται επί πλέον του ύψους αυτού. 8

5. Έδαφος, αφετηρία υπολογισμού υψών, ειδικά θέματα: Ό,τι αναφέρεται στο άρθρο 11 του Π.Δ. Για την ορθή εφαρμογή των παραπάνω επιβάλλονται τα ακόλουθα: 1. Ασφαλής εξάρτηση των δηλουμένων υψομέτρων εδάφους από το πλησιέστερο σταθερό, άμεσα προσιτό σημείο (Repair), που μπορεί να εξασφαλιστεί σε δημόσιο χώρο, κτίριο ή κατασκευή. Το Repair αποτυπώνεται και εμφανίζεται στο Τοπογραφικό Διάγραμμα της Αδειας Δόμησης, σε κατάλληλη κλίμακα ανάλογα με την απόστασή του. 2. Αποτύπωση της κορυφογραμμής που ορίζεται από τον πλησιέστερο στο οικόπεδο/γήπεδο τοπικό υδατοκρίτη, στο απόσπασμα χάρτη & τη δορυφορική απεικόνιση που συνοδεύουν το Τοπογραφικό Διάγραμμα. 3. Απεικόνιση των υψομετρικών καμπύλων ανά 0,5-1,0μ και η σχεδίαση μηκοτομών εδάφους καθέτως προς τις βασικές κλίσεις, επί των τοπογραφικών διαγραμμάτων, σε όλη την επιφάνεια της ιδιοκτησίας. στην οποία γίνονται επεμβάσεις για οποιοδήποτε λόγο (ανέγερση κτιρίου, διαμόρφωση προσβάσεων, διαμορφώσεις αυλών, κατασκευές στον περιβάλλοντα χώρο, αντιστηρίξεις, περιτοιχίσεις, περιφράξεις, φυτεύσεις κλπ) 4. Πλήρης σχεδιασμός και απεικόνιση του περιβάλλοντα χώρου κτιρίων και λοιπών κατασκευών. Το Σχέδιο Διαμορφώσεων πρέπει να απεικονίζει, σε κάτοψη και μία τουλάχιστον μηκοτομή καθέτως προς τις βασικές κλίσεις, συγκεκριμένα αλλά όχι περιοριστικά, τις διαμορφώσεις προσβάσεων, διαμορφώσεις αυλών, στέγαστρα, πέργκολες, κρήνες, φούρνους, υπέργειες ή υπόγειες δεξαμενές οιουδήποτε προορισμού, λοιπές 9

κατασκευές στον περιβάλλοντα χώρο, αντιστηρίξεις, περιτοιχίσεις, περιφράξεις, φυτεύσεις, με σαφή αναγραφή των αντιστοίχων υψομέτρων. 6. Μέγιστη κλίση εδάφους για οικοδομησιμότητα: Ό,τι αναφέρεται στο άρθρο 6 του Π.Δ. 1. Η μέγιστη επιτρεπόμενη κλίση εδάφους για οικοδομησιμότητα εκτός εδάφους (κτίσματα πλην υποσκάφων) ορίζεται σε 35%. Η αντίστοιχη ελάχιστη ενιαία επιφάνεια με παραδεκτή κλίση εντός της ιδιοκτησίας ορίζεται σε 200,0 τμ και διπλάσια τουλάχιστον του αθροίσματος πραγματικής επιφάνειας που καταλαμβάνει το κατασκευαζόμενο κτίσμα και των επιφανειών τυχόν στεγάστρων και λοιπών παραρτημάτων του σε επαφή, ανεξαρτήτως του αν οι επιφάνειες αυτές προσμετρώνται ή όχι στην επιτρεπόμενη Κάλυψη. Το κτίσμα και τα παραρτήματά του τοποθετούνται στο συγκεκριμένο τμήμα του οικοπέδου/γηπέδου με παραδεκτή κλίση. Μπορεί επίσης να τοποθετηθούν σε επαφή με το τμήμα αυτό και με μία τουλάχιστον πρόσβαση από αυτό, μετά από αιτιολογημένη έγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. 2. Η κλίση εδάφους για οικοδομησιμότητα υποσκάφων ορίζεται ελάχιστη 35% & μέγιστη 100%. Η αντίστοιχη ελάχιστη ενιαία επιφάνεια με παραδεκτή κλίση εντός της ιδιοκτησίας ορίζεται σε 300,0 τμ και διπλάσια τουλάχιστον του αθροίσματος πραγματικής επιφάνειας που καταλαμβάνει το κατασκευαζόμενο κτίσμα και των επιφανειών των πάσης φύσεως υπόσκαφων διαδρόμων πρόσβασης σε επί μέρους χώρους, κατακόρυφων διόδων φωτισμού των υπόσκαφων χώρων και λοιπών παραρτημάτων του κυρίου κτίσματος σε επαφή με αυτό, ανεξαρτήτως του αν οι επιφάνειες αυτές προσμετρώνται ή όχι στην επιτρεπόμενη Κάλυψη. Το κτίσμα και τα παραρτήματά του τοποθετούνται στο συγκεκριμένο τμήμα του οικοπέδου/γηπέδου με παραδεκτή κλίση. 7. Τρόπος κάλυψης και επικάλυψης (στέγη- γεωμετρία, κλίσεις, χρώμα, δώμα και αναλογία % στέγηςδώματος, ένταξη συστημάτων ΑΠΕ-πράσινες στέγες εάν προτείνονται κ.λ.π.): Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 17.1, 17.2, 17.3 του άρθρου 17 του Π.Δ. 1. Στέγες: α. Στερεομετρία: Στους κύριους κτιριακούς όγκους επιβάλλονται στέγες ισοκλινείς, πολυκλινείς, με ενιαία υψομετρική αφετηρία σε όλη την περίμετρο κάθε βασικού όγκου. Σε δευτερεύοντες κτιριακούς όγκους ή βοηθητικά κτίσματα επιτρέπονται επίσης στέγες μονοκλινείς, ή ισοκλινείς δικλινείς ή τρικλινείς, με ενιαία υψομετρική αφετηρία. Η χαμηλότερη οριζόντια ισοϋψής γραμμή των δικλινών στεγών διατάσσεται ως έγγιστα παράλληλα στις επικρατούσες ισοϋψείς του γύρω φυσικού εδάφους. β. Κλίση: Όταν η επικάλυψη γίνεται με πλάκες Πηλίου, η κλίση της στέγης πρέπει να είναι μεταξύ 40% κατ' ελάχιστο & 45% κατά μέγιστο. Όταν η επικάλυψη γίνεται με κεραμίδια οιουδήποτε τύπου, η κλίση της στέγης πρέπει να είναι μεταξύ 35% κατ' ελάχιστο & 40% κατά μέγιστο. Η κλίση των στεγών πρέπει να είναι ίδια σε όλους τους επί μέρους όγκους του ίδιου κτιρίου. Κατά την αντικατάσταση στέγης οιουδήποτε κτίσματος που δεν είναι Παλαιό κατά την έννοια του παρόντος Π.Δ., ή και ήδη ανακαινισμένης στέγης Παλαιού Κτίσματος, η κλίση προσαρμόζεται στα προαναφερόμενα όρια. γ. Επεξοχή (κρηπίδα): Οι στέγες εξέχουν υποχρεωτικά από τις κατακόρυφες επιφάνειες των κτιριακών όγκων. Η εμφανής επιφάνεια της επεξοχής μορφώνεται με λίθινα υλικά (μπετόν, λίθινες πλάκες σε επεξοχή κλπ) ή με ξυλοκατασκευή. Όταν στο κτίριο μορφώνεται κλειστός εξώστης με φέρουσα επεξοχή ξυλοκατασκευής, το αντίστοιχο μήκος επεξοχής της στέγης μορφώνεται υποχρεωτικά με ξυλοκατασκευή και μόνον. Το πλάτος της επεξοχής ορίζεται σε 20-40εκ για ύψος του υποκείμενου κτιριακού όγκου h 4,0μ, 35-50εκ για 4,0μ<h 6,0μ και 60εκ για 6,0μ<h 7,5μ. Κατά την αντικατάσταση στέγης οιουδήποτε κτιρίου που δεν είναι Παλαιό κατά την έννοια του αρθ.14 παρ.14.1, ή και ήδη ανακαινισμένης στέγης Παλαιού Κτίσματος, η επεξοχή προσαρμόζεται στα προαναφερόμενα όρια. 10

δ. Υλικό επικάλυψης & χρώμα. Το κατά παράδοσην υλικό επικάλυψης των στεγών και το χρώμα, κρίσιμα ενοποιητικά στοιχεία της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας κάθε οικισμού, αλλά και χαρακτηριστικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς διακριτών ιστορικών περιόδων, διαφέρουν ανά Ομάδα οικισμών. Ενίοτε διαφέρουν και μεταξύ οικισμών της ίδιας Ομάδας ή Τομέων του ίδιου οικισμού ή και σημαντικών διασωζόμενων παραδοσιακών κτισμάτων στον ίδιο οικισμό. Το υλικό επικάλυψης των στεγών και το χρώμα στα νέα κτίσματα, ορίζεται σε συμφωνία με τα προαναφερόμενα δεδομένα, αλλά και με γνώμονα την ορθολογική ανάλωση της πλάκας Πηλίου, που αποτελεί πεπερασμένο φυσικό πόρο. Τα επιτρεπόμενα υλικά επικάλυψης, ανά Οικισμό & Τομέα, περιλαμβάνονται στο συνημμένο αναλυτικό Πίνακα Ειδικών Μορφολογικών Στοιχείων. Σε κάθε περίπτωση, στέγες Παλαιών Κτισμάτων Ακινήτων Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, που φέρουν επικάλυψη πλακών Πηλίου χαμηλά κοντά στην κρηπίδα και γαλλικά κεραμίδια στην υπόλοιπη επιφάνεια, όταν επισκευάζονται ή αντικαθίστανται, γίνονται με τον ίδιο τρόπο χρήσης των δύο υλικών επικάλυψης, ή αποκαθίσταται σε όλη την επιφάνεια η αρχική επικάλυψη πλακών Πηλίου. Οι πλάκες Πηλίου που χρησιμοποιούνται στις επιστεγάσεις επιβάλλεται να είναι πελεκητές στο χέρι, μη τυποποιημένες. Δύο υλικά επικάλυψης Πλάκες Πηλίου πελεκητές στο χέρι Πλάκες Πηλίου τυποποιημένες ε. Επιτρέπεται η κατασκευή οριζόντιου δώματος περιορισμένων διαστάσεων, σε τμήμα ή τμήματα κτιρίου που μορφώνονται ως συνδετικά στοιχεία μεγαλύτερων, επιστεγασμένων κτιριακών όγκων. ζ. Σε διώροφα κτίρια, όταν η κάτοψη του ισογείου προβλέπεται μεγαλύτερη από την κάτοψη του ορόφου, με στόχο τη δημιουργία λειτουργικού υπαίθριου ή ημιϋπαίθριου χώρου στον άνω όροφο, επιτρέπεται η δημιουργία δώματος-βεράντας, επάνω από την οροφή του ισογείου. η. Η επιφάνεια των δωμάτων των προηγουμένων εδαφίων ε & ζ δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει αθροιστικά το 30% της καλυπτόμενης από το κτίριο επιφάνειας 11

θ. Σε οικόπεδα-γήπεδα επί κεκλιμένου εδάφους, δεν είναι υποχρεωτική η επιστέγαση δώματος που διαμορφώνεται συνεπίπεδο με επιφάνεια αυλής σε υπερκείμενη στάθμη. 2. Τοπικά προστεγάσματα - Στεγάδια α. Η γενικευμένη χρήση τοπικών προστεγασμάτων επάνω από τα εξωτερικά κουφώματα των κτιρίων απαγορεύεται. Σε κτίρια κατοικίας, τοπικό προστέγασμα επιτρέπεται επάνω από δύο το πολύ πόρτες εισόδου, με μήκος έως 1,5 φορά το άνοιγμα του κουφώματος και τελικό πλάτος έως 1,2μ. Τα τοπικά προστεγάσματα όταν κατασκευάζονται με ξύλινο σκελετό επιβάλλεται να έχουν κλίση ίδια με τη στέγη του κτιρίου, καθώς και όμοιο υλικό επικάλυψης. Επιτρέπεται επίσης η κατασκευή προστεγασμάτων με ελαφρύ, λιτό μεταλλικό σκελετό και ελαφρύ υλικό επικάλυψης, διαφώτιστο ή μη. Στην περίπτωση αυτή η κλίση τους μπορεί να είναι χαμηλότερη. Σε κτίρια ειδικών χρήσεων επιτρέπονται προστεγάσματα, φερόμενα σε λιτά, σταθερά ή αναδιπλούμενα υποστηρίγματα (φουρούσια) ή αναρτημένα, με ελαφρύ υλικό επικάλυψης, διαφώτιστο ή μη. β. Επιτρέπονται στεγάδια στον περιβάλλοντα χώρο των κτιρίων. Όταν κατασκευάζονται με ξύλινο ή σύμμικτο λίθινο/ξύλινο σκελετό, επιβάλλεται να έχουν στερεομετρική διάταξη ανάλογη με αυτήν της στέγης του κτιρίου, ίδια με αυτήν κλίση, καθώς και όμοιο υλικό επικάλυψης. Επιτρέπεται επίσης η κατασκευή στεγαδιών με ελαφρύ μεταλλικό σκελετό λιτής μορφής και ελαφρύ υλικό επικάλυψης, διαφώτιστο ή μη. Στην περίπτωση αυτή η κλίση τους μπορεί να είναι χαμηλότερη. γ. Απαγορεύεται η κατασκευή προστεγασμάτων & στεγαδιών κάτω από εξώστες, κλειστούς ή ανοιχτούς. 12

δ. Τα δώματα-βεράντες του σημείου 1. παραγ. ζ, καθώς και τυχόν ανοιχτοί εξώστες, επιτρέπεται να επιστεγάζονται είτε με κατάλληλη διαμόρφωση της στέγης του όλου κτιρίου, είτε με στεγάδια ανεξάρτητα από τη στέγη του περίκλειστου ορόφου, σε χαμηλότερη στάθμη. Ανεξάρτητα στεγάδια που κατασκευάζονται με ξύλινο ή σύμμικτο λίθινο/ξύλινο σκελετό, επιβάλλεται να έχουν στερεομετρική διάταξη ανάλογη με αυτήν της στέγης ίδια με αυτήν κλίση, καθώς και όμοιο υλικό επικάλυψης. Επιτρέπεται επίσης η κατασκευή στεγαδιών με ελαφρύ μεταλλικό σκελετό λιτής μορφής και ελαφρύ υλικό επικάλυψης, διαφώτιστο ή μη. Στην περίπτωση αυτή η κλίση τους μπορεί να είναι χαμηλότερη. 3. Λοιπά επιτρεπόμενα στοιχεία στεγών α. Καπνοδόχοι επιτρέπονται, έως μία ανά 50,0τμ οριζόντιας προβολής της στέγης, μεμονωμένες ή σύνθετες, μέγιστης διάστασης σε κάτοψη έως 70εκ, επιχρισμένες ή από εμφανή λιθώδη υλικά. Το σώμα των καπνοδόχων εντάσσεται πάντοτε στο εσωτερικό του βασικού κτιριακού όγκου. β. Υδρορροές επιτρέπονται σε όλα τα νέα κτίρια, καθώς και στις προσθήκες σε μη προστατευόμενα, υφιστάμενα κτίσματα. Στα Παλαιά Κτίσματα, Ακίνητα Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, αποφαίνεται σχετικά ο φορέας ελέγχου γ. Ηλιακοί συλλέκτες κάθε είδους, επάνω σε κεκλιμμένες στέγες ή σε οριζόντια δώματα, επιτρέπονται μόνον σε οικισμούς ή τμήματα οικισμών με μέση κλίση εδάφους 15%, εξαιρουμένων πάντως όλων οικισμών των Ομάδων (Ν.Π. Α), (Κ.Π. Α), (Α.Π. Α) & (Π.Β. Α), Α' προτεραιότητας προστασίας. Οι συλλεκτικές επιφάνειες επί στεγών πρέπει να μην καλύπτουν επιφάνεια μεγαλύτερη του 25% της στέγης, να είναι παράλληλες στα κεκλιμμένα επίπεδά της και να μην εξέχουν πέραν από τις αλληλοτομίες των επιπέδων (μαχιές) 13

Οι συλλεκτικές επιφάνειες επάνω σε οριζόντια δώματα τοποθετούνται με κλίση 15%. και δεν επιτρέπεται να εξέχουν επάνω από το αντίστοιχο συμπαγές στηθαίο. Αν οι οικισμοί είναι παραλιακοί, στα κτίρια επί του παραλιακού μετώπου, οι συλλεκτικές επιφάνειες τοποθετούνται σε πλευρές των στεγών ή επιφάνειες δωμάτων που δεν είναι ορατές από τη θάλασσα. Η θέση και διάταξη των συλλεκτών αποτυπώνεται στα σχέδια της Αρχιτεκτονικής Μελέτης και εγκρίνεται από το φορέα ελέγχου, άλλως η τοποθέτησή τους συνιστά αυθαίρετη κατασκευή. Σε κάθε περίπτωση, απαγορεύεται η τοποθέτηση δοχείων αποθήκευσης νερού, συνδεδεμένων με ηλιακούς συλλέκτες, έξω από το κέλυφος των κτιρίων. 8. Διαμόρφωση όψεων, αναλογίες και θέση ανοιγμάτων, τύποι κουφωμάτων: Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 17.6, 17.7 του άρθρου 17 του Π.Δ. 1. Ανοίγματα α. Τα ανοίγματα των όψεων Παλαιών Κτισμάτων ΑΑΚ διατηρούνται κατ αρχήν ως είχαν στην αρχική δομή του κελύφους. Οι φορείς ελέγχου μπορεί να εγκρίνουν περιορισμένες μεταβολές των διαστάσεων ή/και της θέσης, καθώς και τη διάνοιξη νέων, στο μέτρο του αναγκαίου για το φωτισμό/αερισμό των εσωτερικών χώρων. β. Τα ανοίγματα στις όψεις των λοιπών κτιρίων μορφώνονται κατ αρχήν με κυρίαρχο τον κατακόρυφο άξονα, και οριζόντια ανώφλια. Η μόρφωση τοξωτού ή καμπυλομένου υπέρθυρου σε μεμονωμένο άνοιγμα μπορεί να επιτρέπεται. γ. Η γενικευμένη διαμόρφωση τοξωτών ανοιγμάτων ή συστοιχίας από καμάρες ή διακοσμητικές κόγχες απαγορεύεται απολύτως σε οποιοδήποτε κτίριο ή άλλη κατασκευή, πλην Ιερών Ναών για τους οποίους οι 14

φορείς ελέγχου κρίνουν κατά περίπτωσην. δ. Στην ισόγεια στάθμη οιασδήποτε όψης, τα ανοίγματα πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 50εκ από τις κατακόρυφες ακμές των εξωτερικών τοίχων, η δε συνολική τους επιφάνεια δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 50% της όψης στη συγκεκριμένη στάθμη. Σε περιπτώσεις προσθηκών καθ' ύψος επί ισογείων κτισμάτων, τα υφιστάμενα ανοίγματα του ισογείου ελέγχονται και αναδιαμορφώνονται υποχρεωτικά, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα. Όταν στον άνω όροφο διαμορφώνονται κλειστοί ή ανοιχτοί εξώστες, τα ανοίγματα του ισογείου διατάσσονται σε τρόπο ώστε να βρίσκονται είτε εξ ολοκλήρου κάτω, είτε εξ ολοκλήρου έξω από την προβολή των εξωστών. 2. Κουφώματα κτιρίων α. Οι εξώθυρες πλην εισόδων χώρων στάθμευσης, καθώς και τα σκούρα (πατζούρια) και υαλοστάσια των λοιπών κουφωμάτων, κατασκευάζονται οπωσδήποτε ανοιγόμενα, περί κατακόρυφο ή οριζόντιο άξονα. β. Οι εξώθυρες κατασκευάζονται καρφωτές ή ταμπλαδωτές. Ο επιτρεπόμενος τρόπος κατασκευής των σκούρων, τα επιτρεπόμενα υλικά κατασκευής εξωθυρών, σκούρων και υαλοστασίων, διαφοροποιείται ανά οικισμό, όπως καταγράφεται στον Πίνακα Ειδικών Μορφολογικών Στοιχείων, που είναι συνημμένος στο παρόν. Το υλικό των σκούρων επιτρέπεται να είναι διαφορετικό από το υλικό των υαλοστασίων. Η διαμόρφωση των υαλοστασίων με καϊτια επιτρέπεται πάντοτε, αλλά δεν συνιστά υποχρέωση. γ. Επιτρέπονται μεταλλικές ασφάλειες κουφωμάτων (σιδεριές), που κατασκευάζονται ως κανονικά πλέγματα συμπαγών ράβδων σιδήρου, ορθογωνικής ή κυκλικής διατομής, μεταξύ των οποίων διαμορφώνονται κενά ορθογωνικής ή ρομβοειδούς μορφής, πάντα με μεγαλύτερη την κατακόρυφη διάσταση. Δεν επιτρέπονται διακοσμητικά στοιχεία μεταξύ των ράβδων. δ. Επιτρέπονται μεταλλικές ανασυρόμενες ή αναδιπλούμενες θύρες μόνον σε κλειστούς χώρους στάθμευσης καθώς και μεταλλικές συρόμενες ή ανοιγόμενες αυλόθυρες εισόδου τροχοφόρων. Στον Τομέα Α των οικισμών των ομάδων (Ν.Π. Α), (Κ.Π. Α), (Α.Π. Α) & (Π.Β. Α), Α' προτεραιότητας προστασίας, οι θύρες αυτές επιβάλλεται να φέρουν επένδυση ξύλου ή ξύλινα στοιχεία πλήρωσης. ε. Το χρώμα στις εξώθυρες και τα σκούρα, ανεξάρτητα από το υλικό της κατασκευής τους, επιλέγεται μεταξύ των ακόλουθων και μόνο: ανοιχτές ή μέτρια σκούρες αποχρώσεις του φυσικού ξύλου / γαιώδεις αποχρώσεις / ανοιχτές αποχρώσεις του γκρί, του γκριζοπράσινου, του γκριζογάλαζου / λευκό. Στους παραθαλάσσιους οικισμούς Τρίκερι (από την ομάδα Ν.Π. Α), Αγία Κυριακή, Κόττες, Παλίο Τρίκερι (από την ομάδα Ν.Π. Β) Κάτω Γατζέα, Μηλίνα (από την ομάδα Κ.Π. Β) και Γεροπλίνα, Μαύρη Πέτρα, Πλατανίδια (από την ομάδα 15

Λ.Π) το χρώμα των σκούρων και εξώθυρων μπορεί να είναι και μπλε/βαθύ γαλάζιο. Το χρώμα των υαλοστασίων μπορεί να είναι ανοιχτότερο ή όμοιο με το χρώμα των σκούρων ή λευκό. Οι μεταλλικές ασφάλειες των κουφωμάτων βάφονται κατά προτίμηση μαύρες, αλλά μπορεί και στα χρώματα των κουφωμάτων εκτός του λευκού. Τυχόν μεταλλικές θύρες κλειστών χώρων στάθμευσης βάφονται είτε στο χρώμα των σκούρων των λοιπών κουφωμάτων, είτε στο χρώμα των τοίχων επί των οποίων είναι τοποθετημένες 9. Επί μέρους μορφολογικά και άλλα στοιχεία (εξώστες, κουφώματα, εξωτερικές κλίμακες, μάνδρες, περιφράξεις, πορτοσιές, σκιάδια, επιγραφές κ.λ.π.) : Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 17.4, 17.5, 17.8, 17.9 του άρθρου 17 του Π.Δ. 1. Εξώστες κλειστοί & ανοιχτοί - Εσοχές α. Η διαμόρφωση κλειστών εξωστών, και γενικότερα επεξοχής στον ανώτερο όροφο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής του Πηλίου. Ωστόσο, ο τρόπος κατασκευής της εκφοράς των κλειστών εξωστών (λιθοδομή ή ξυλοκατασκευή), η διάταξη τους ανά όψη αναλόγως του προσανατολισμού, το μήκος παράλληλα στις όψεις και η επεξοχή τους κάθετα προς αυτές, χαρακτηρίζουν διακριτές ιστορικές περιόδους και διαφέρουν ανά Ομάδα οικισμών. Ενίοτε διαφέρουν και μεταξύ οικισμών της ίδιας Ομάδας ή και σημαντικών διασωζόμενων παραδοσιακών κτισμάτων στον ίδιο οικισμό. Ανάλογα ισχύουν και για τις εσοχές στο σώμα των κτιρίων, καθώς και για τους ανοιχτούς εξώστες. Οι όροι των επομένων εδαφίων β, γ, & δ για την κατασκευή εξωστών & εσοχών σε νέα κτίρια, διατυπώνονται σε συμφωνία με τα προαναφερόμενα δεδομένα, το δε επιτρεπτό ή μη της χρήσης των στοιχείων αυτών ανά Οικισμό, καταγράφεται στον αναλυτικό Πίνακα Ειδικών Μορφολογικών Στοιχείων, που είναι συνημμένος στο Π.Δ. β. Εξώστες, κλειστοί ή/και ανοιχτοί, μπορεί να κατασκευάζονται στον άνω όροφο νέων κτιρίων ή προσθηκών του σημείου 2, παρ. β), καθώς και λοιπών προσθηκών, εφόσον τα άκρα τους απέχουν τουλάχιστον 4,0μ από το έναντι αυτών όριο της ιδιοκτησίας ή από τις ιδιοκτησίες τρίτων στην έναντι πλευρά της οδού. 16

γ. Απαγορεύεται η διαμόρφωση ή η προσθήκη εξωστών, κλειστών ή ανοιχτών, σε οποιοδήποτε Παλαιό Κτίσμα, Ακίνητο Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (ΑΑΚ), πλην αυτών του σημείου 2 παρ.β). δ. Απαγορεύεται η προβολή κλειστών εξωστών επάνω από δημόσιους χώρους, εκτός των ορίων των ιδιοκτησιών. Ανοιχτοί εξώστες επιτρέπεται να κατασκευάζονται με προβολή σε δημόσιους χώρους, όχι μεγαλύτερη από το 1/10 του εύρους του δημοσίου χώρου και υπό τις λοιπές προϋποθέσεις του επόμενου εδαφίου ι. ε. Όλες οι επιφάνειες των κλειστών εξωστών προσμετρώνται στο Σ.Δ και την Κάλυψη. Οι αποστάσεις μεταξύ κτιρίων, μετρώνται πάντοτε μεταξύ επιφανειών κλειστών εξωστών, υπό μελέτην ή/και υφισταμένων. ζ. Κλειστοί εξώστες με επεξοχή έως 0,25μ μπορεί να κατασκευάζονται στον άνω όροφο σε οιαδήποτε όψη κάθε διακριτού διώροφου κτιριακού όγκου. Το ελεύθερο ύψος κάτω από τους εξώστες αυτούς πρέπει να είναι 3,0μ σε οιαδήποτε θέση. Οι επιφάνειές τους μπορεί να φέρουν ανοίγματα ή να είναι τελείως κλειστές. η. Κλειστοί εξώστες με επεξοχή μεγαλύτερη των 0,25μ και έως 0,60 μπορεί να κατασκευάζονται στον άνω όροφο στην κατά προσέγγιση - νότια ή/και την ανατολική όψη κάθε διακριτού διώροφου κτιριακού όγκου. Στις λοιπές όψεις, επιτρέπονται μόνον όταν αυτές στρέφονται αποδεδειγμένα προς την πλευρά της κυρίαρχης ελεύθερης θέας ή προς δημόσιο χώρο. Το ελεύθερο ύψος κάτω από τους εξώστες αυτούς πρέπει να είναι 3,5μ σε οιαδήποτε θέση, πλην τυχόν βαθμίδων προ ανοιγμάτων θυρών του υποκείμενου ισογείου ορόφου. Το συνολικό τους μήκος σε όλες τις όψεις δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/2 της περιμέτρου του υποκείμενου ισογείου ορόφου. Οι επιφάνειές τους δεν επιτρέπεται να είναι τελείως κλειστές, αλλά επιβάλλεται να φέρουν ανοίγματα σε κάθε όψη και σε ποσοστό 25%. θ. Σε κάθε περίπτωση, το προβαλλόμενο ύψος των κλειστών εξωστών των εδαφίων δ & ε, από το κατώτερο σημείο της επεξοχής τους και έως την υπερκείμενη επεξοχή της στέγης, πρέπει να είναι τουλάχιστον 50εκ μικρότερο από το ελεύθερο ύψος της όψης του ισογείου ορόφου, κάτω από τον εξώστη. 17

ι. Ανοιχτοί εξώστες μπορεί να κατασκευάζονται ένας (1) σε κάθε όψη και έως δύο (2) συνολικά, στον άνω όροφο διακριτών διώροφων κτιριακών όγκων. Κατ' αρχήν μπορεί να διατάσσονται στην κατά προσέγγιση - νότια ή/και την ανατολική όψη. Στις λοιπές όψεις, επιτρέπονται μόνον όταν αυτές στρέφονται αποδεδειγμένα προς την πλευρά της κυρίαρχης ελεύθερης θέας ή προς δημόσιο χώρο. Επιτρέπεται μέγιστο πλάτος (προεξοχή) 1,2μ, μέγιστο μήκος παράλληλα στην όψη 2,0μ και ελάχιστη απόσταση των άκρων από τις κατακόρυφες ακμές του ισογείου 1,0μ. Το ελεύθερο ύψος κάτω από ανοιχτούς εξώστες που προβάλλονται, εν όλω ή εν μέρει, επάνω από δημόσιο χώρο, πρέπει να είναι 3,5μ από την επιφάνεια του χώρου αυτού. Όταν προβάλλονται εξ ολοκλήρου σε χώρο της ιδιοκτησίας, το ελεύθερο ύψος της όψης του υποκείμενου ισογείου ορόφου πρέπει να είναι 3,0μ. Η επιστέγαση των ανοιχτών εξωστών, όπου επιτρέπεται σύμφωνα με τον Πίνακα Ειδικών Μορφολογικών Στοιχείων, ακολουθεί τους όρους του σημείου 6, παρ 2. δ κ. Η κατασκευή ανοιχτών εξωστών και κλειστών εξωστών του εδαφίου ε στην ίδια όψη απαγορεύεται. Η κατασκευή ανοιχτών εξωστών σε συνέχεια κλειστών εξωστών των εδαφίων ζ & η απαγορεύεται. λ. Εσοχές στο σώμα των κτιριακών όγκων επιτρέπονται στη στάθμη της/των κυρίας/ων εισόδου/ων για την προστασία τους από τα καιρικά φαινόμενα. Επιτρέπονται: μέγιστο μήκος το διπλάσιο του ανοίγματος της εισόδου και έως το 1/3 του μήκους της όψης, μέγιστο βάθος 1,5μ, ελάχιστη απόσταση από την κατακόρυφη ακμή του κτιρίου 2,0μ. Η διαμόρφωση τέτοιων εσοχών σε Παλαιά Κτίσματα, Ακίνητα Αρχιτεκτονικής 18

Κληρονομιάς επιτρέπεται μόνο με ειδική έγκριση του αρμόδιου φορέα ελέγχου του αρθ.12 του παρόντος. Η κατασκευή ανοιχτού εξώστη επάνω από εσοχή εισόδου επιτρέπεται, αν ο εξώστης καλύπτει πλήρως το άνοιγμά της. μ. Η διαμόρφωση εσοχών στον άνω όροφο διακριτών διώροφων κτιριακών όγκων, επιτρέπεται με μέγιστο πλάτος το 1/3 της αντίστοιχης όψης, μέγιστο βάθος 2,0μ και απόσταση από την κατακόρυφη ακμή του υποκείμενου ισογείου 2,0μ. Η διαμόρφωση τέτοιων εσοχών σε Παλαιά Κτίσματα, Ακίνητα Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς απαγορεύεται. Η κατασκευή ανοιχτού εξώστη σε προέκταση εσοχής ορόφου επιτρέπεται, αν όλο το μήκος του εξώστη προβάλλεται στο άνοιγμα/όψη της εσοχής. ν. Σε κάθε περίπτωση, όταν στην ίδια όψη διατάσσονται σε οποιονδήποτε συνδυασμό κλειστοί εξώστες, ανοιχτοί εξώστες και εσοχές, η σχετική τους θέση και το μέγεθός τους πρέπει να μην αναιρεί την καθαρότητα της δομής και την απλότητα της μορφής του βασικού κτιριακού όγκου. ξ. Οι εσοχές των εδαφίων λ & μ δεν προσμετρώνται στο Σ.Δ. κατά το μέρος της επιφάνειας τους που δεν υπερβαίνει το 10% της πραγματοποιούμενης δόμησης του ορόφου στον οποίον διαμορφώνονται. 2. Εξωτερικές κλίμακες α. Η κατασκευή εξωτερικής κλίμακας καθόδου σε υπόγειο χώρο απαγορεύεται β. Επιτρέπεται η μόρφωση ευθύγραμμης εξωτερικής κλίμακας ύψους έως 1,2μ, για την άμεση πρόσβαση σε κύριες εισόδους από το επίπεδο της προ αυτών αυλής. Τέτοιες κλίμακες επιτρέπεται να διατάσσονται κάθετα στην όψη της εισόδου, με πλάτος έως 2,0μ, και να καταλήγουν σε πλατύσκαλο διαστάσεων πλευρών έως 2,0μ. Επίσης επιτρέπεται να διατάσσονται παράλληλα και σε επαφή με την όψη της εισόδου, με πλάτος έως 1,2μ, και να καταλήγουν σε πλατύσκαλο ίδιου πλάτους και μήκους έως 2,0μ. Οι κάτω πλευρές του βαθμιδοφόρου και του πλατύσκαλου διαμορφώνονται πάντοτε χτιστές συμπαγείς. 19

γ. Η μόρφωση εξωτερικής κλίμακας πρόσβασης στον όροφο διωρόφου κτιρίου επιτρέπεται ή όχι ανά οικισμό, αναλόγως των τοπικών κλιματικών συνθηκών και των παραδοσιακών προτύπων, όπως καταγράφεται στον αναλυτικό Πίνακα Ειδικών Μορφολογικών Στοιχείων, που είναι συνημμένος στο Π.Δ. Μπορεί να κατασκευάζονται μία (1) εξωτερική κλίμακα ανά 60,0τμ καλυπτόμενης επιφάνειας κτίσματος και μέχρι δύο (2) ανά διακριτό διώροφο κτιριακό όγκο, σε διαφορετικές όψεις. Οι κλίμακες αυτές πρέπει να είναι ευθύγραμμες, παράλληλες και σε επαφή με την παρειά του κτιρίου. Επιτρέπεται μέγιστο καθαρό πλάτος 1,0μ, μέγιστο ύψος 3,5μ και πλατύσκαλο άνω, μήκους έως 2,0μ και πλάτους έως 1,2μ. Αν το ύψος υπερβαίνει τα 3,0μ επιτρέπεται να διαμορφώνεται ενδιάμεσο τετράγωνο πλατύσκαλο. Κάτω από το βαθμιδοφόρο και κάτω από το/τα πλατύσκαλο/α διαμορφώνεται υποχρεωτικά χτιστός συμπαγής δευτερεύων όγκος. Ο κλειστός χώρος που προκύπτει δεν προσμετράται στο Σ.Δ. Το στηθαίο του βαθμιδοφόρου και του τυχόν ενδιάμεσου πλατύσκαλου διαμορφώνεται υποχρεωτικά χτιστό, συμπαγές. Το πλατύσκαλο άνω μπορεί να επιστεγάζεται, το δε στηθαίο του μπορεί να είναι είτε συμπαγές είτε όμοιο με τα στηθαία των ανοιχτών εξωστών. δ. Η προσθήκη εξωτερικής κλίμακας σε Παλαιά Κτίσματα, Ακίνητα Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, επιτρέπεται μόνο με ειδική έγκριση του αρμόδιου φορέα ελέγχου. 3. Στηθαία α. Τα στηθαία σε ανοιχτούς εξώστες της παρ.1.ι και τις εσοχές της παρ.1.μ κατασκευάζονται μεταλλικά ή ξύλινα ή σε συνδυασμό των δύο υλικών. Αν στην κάτω πλευρά υπάρχει συμπαγές τμήμα, αυτό δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει σε ύψος τα 10εκ από το τελικό δάπεδο. β. Τα στηθαία σε Ημιϋπαίθριους Χώρους, πλην των εσοχών της παρ.1.μ, επιτρέπεται να κατασκευάζονται μεταλλικά ή ξύλινα ή σε συνδυασμό των δύο υλικών, καθώς και χτιστά συμπαγή σε πλήρες ύψος ή σε τμήμα του όλου ύψους. 20

γ. Στις περιπτώσεις των εδαφίων α & β, αν δεν υπάρχει συμπαγές τμήμα, απαγορεύεται η τοποθέτηση οριζοντίων υδρορροών για τη συλλογή και απομάκρυνση ομβρίων ή άλλων υδάτων. δ. Τα στηθαία κατά μήκος τοίχων αντιστήριξης που διαχωρίζουν επίπεδα στον περιβάλλοντα χώρο των κτιρίων, καθώς και τα στηθαία σε κλίμακες μεταξύ τέτοιων επιπέδων, κατασκευάζονται επίσης μεταλλικά ή ξύλινα ή σε συνδυασμό των δύο υλικών, καθώς και χτιστά συμπαγή σε πλήρες ύψος ή σε τμήμα του όλου ύψους. Αν το συνεχές ή διαδοχικό (με αλλαγή κατεύθυνσης) μήκος τέτοιων στηθαίων υπερβαίνει τα 6,0μ, επιβάλλεται η διακοπή ή η διαφοροποίησή τους. Τα δημιουργούμενα επί μέρους τμήματα διαφορετικού τύπου δεν μπορεί να έχουν μήκος μικρότερο των 2,0μ. ε. Τα στηθαία σχεδιάζονται σε κλίμακα 1:20 ή ακριβέστερη ή περιγράφονται δεσμευτικά με την προσκόμιση τεχνικών φυλλαδίων ή φωτογραφιών από προϋφιστάμενες εφαρμογές, και εγκρίνονται από τον αρμόδιο φορέα ελέγχου του αρθ.12 κατά την αρχική έγκριση της όλης Αρχιτεκτονικής Μελέτης. Μεταβολή του σχεδιασμού σε μεταγενέστερο στάδιο επιτρέπεται μόνο με επανέλεγχο και Αναθεώρηση της Αδειας Δόμησης, πριν την κατασκευή τους. 4. Περιτοιχίσεις και αντιστηρίξεις στα όρια των ιδιοκτησιών α. Επιτρέπεται η κατασκευή συμπαγών περιτοιχίσεων ύψους έως 1,0μ από το υψηλότερο των επιπέδων που διαχωρίζουν, κατά μήκος των ορίων των ιδιοκτησιών. Σε κεκλιμένα εδάφη, εάν το ύψος που προκύπτει υπερβαίνει τα 2,0μ, η πλευρά της περιτοίχισης που είναι εμφανής από το χαμηλότερο επίπεδο κατασκευάζεται υποχρεωτικά κεκλιμένη. Η απόκκλιση από την κατακόρυφη πρέπει να είναι τουλάχιστον 10% από κάτω προς τα άνω. Απαγορεύεται απολύτως η με οιονδήποτε τρόπο ανάκτηση της επιφάνειας προβολής του κεκλιμένου επιπέδου της όψης του τειχίου, στο επίπεδο της στέψης του. β. Οι συμπαγείς περιτοιχίσεις επιτρέπεται να συμπληρώνονται μέχρις ύψους 1,8μ από το υψηλότερο των επιπέδων που διαχωρίζουν, με πρόσθετη μεταλλική ή ξύλινη περίφραξη επάνω στο συμπαγές σώμα. Όταν το ανάγλυφο του εδάφους το επιτρέπει, η μεταλλική ή ξύλινη περίφραξη μπορεί να έχει ύψος έως 1,8μ δίχως καθόλου συμπαγές τμήμα. γ. Οι αυλόθυρες επιτρέπεται να κατασκευάζονται μεταλλικές ή ξύλινες ή σε συνδυασμό των δύο υλικών, μεταξύ μεταλλικών ή ξύλινων ή χτιστών παραστάδων. Μπορεί να παραμένουν ασκεπείς ή να καλύπτονται με στέγαστρο γ. Τα υλικά στις αυλόθυρες, τις περιτοιχίσεις και περιφράξεις, τα σχέδια και το χρώμα τους επιβάλλεται να εναρμονίζονται με τις αντίστοιχες κατασκευές των κτιρίων και του όλου περιβάλλοντα χώρου τους, εντός της ιδιοκτησίας. Αυλόθυρες, περιτοιχίσεις και περιφράξεις σχεδιάζονται σε κλίμακα 1:20 ή ακριβέστερη ή περιγράφονται δεσμευτικά με την προσκόμιση τεχνικών φυλλαδίων ή φωτογραφιών από προϋφιστάμενες εφαρμογές, και εγκρίνονται από τον αρμόδιο φορέα ελέγχου του αρθ.12 κατά την αρχική έγκριση της όλης Αρχιτεκτονικής Μελέτης. Μεταβολή του σχεδιασμού σε μεταγενέστερο στάδιο επιτρέπεται μόνο με επανέλεγχο και Αναθεώρηση της Άδειας Δόμησης, πριν την κατασκευή τους. Επίσης ό,τι αναφέρεται στα σημεία 18.1, 18.2, 18.3, 18.4 του άρθρου 18 του Π.Δ. 1. Κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες) και δεξαμενές συλλογής ύδατος (στέρνες) 21

α. Η κατασκευή κολυμβητικών δεξαμενών, ανοιχτών ή στεγασμένων, εντός ιδιοκτησιών, επιτρέπεται υπό τον όρο ότι στην ίδια ιδιοκτησία κατασκευάζεται/εγκαθίσταται επίσης κλειστή, στεγανή δεξαμενή συλλογής ύδατος, κατάλληλα συνδεδεμένη με τις υδρορροές επί των κτιρίων, χωρητικότητας 50% του ωφέλιμου όγκου της πισίνας, με στόχο τη μερική τουλάχιστον αυτάρκεια σε νερό. Η δεξαμενή συλλογής ύδατος επιβάλλεται να κατασκευάζεται πριν ή παράλληλα με την κολυμβητική δεξαμενή. Η κατασκευή της ελέγχεται ειδικώς από τους Ελεγκτές Δόμησης κατά τις αυτοψίες ελέγχου, καθώς και για την έκδοση Βεβαιώσεων Νομιμότητας, όποτε αυτές απαιτούνται. β. Το χρώμα του υλικού εσωτερικής τελικής επίστρωσης στις ανοιχτές δεξαμενές κολύμβησης, επιλέγεται μεταξύ των ακόλουθων και μόνο: αποχρώσεις της φυσικής άμμου των πλησιέστερων στο ακίνητο ακτών της περιοχής / ανοιχτές αποχρώσεις του γκρί, του γκριζοπράσινου, του γκριζογάλαζου / λευκό. 2. Κλιματιστικά μηχανήματα, ηλιακοί συλλέκτες θερμού ύδατος & Φ/Β, μικρές ανεμογεννήτριες α. Τα κλιματιστικά μηχανήματα κάθε είδους είτε ενσωματώνονται σε ειδικές εσοχές επί/εντός των κτιριακών όγκων, είτε τοποθετούνται στον περιβάλλοντα χώρο, κατάλληλα ενταγμένα στα στοιχεία μονίμων διαμορφώσεων (πεζούλια, τειχία, χτιστά καθιστικά κλπ) β. Ηλιακοί συλλέκτες οιουδήποτε προορισμού επιτρέπεται να τοποθετούνται στον ακάλυπτο περιβάλλοντα χώρο των κτιρίων, είτε σε πρανή που διαμορφώνονται σύμφωνα με το αρθ.13, παρ.13.4ε, οπότε πρέπει να ακολουθούν την κλίση του πρανούς, είτε επάνω σε επιφάνειες αυλών ή σε στέγαστρα & κατασκευές στήριξης φυτών, με μέγιστη κλίση συλλεκτικής επιφάνειας 10%. γ. Επιτρέπεται η εγκατάσταση στον ακάλυπτο περιβάλλοντα χώρο των ιδιοκτησιών, ανεμογεννητριών ιδιόχρησης στρεφόμενων περί κατακόρυφο άξονα, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: ύψος από το επίπεδο έδρασης h 3,5μ, απόσταση του άξονα από τα όρια της ιδιοκτησίας και από τα κτίσματα κύριας χρήσης 1,5h, άνοιγμα κατα την πλήρη έκπτυξη d 1,5μ. 3. Μετρητές ηλεκτρικού ρεύματος & φυσικού αερίου Οι κατασκευές στήριξης των μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος & φυσικού αερίου σχεδιάζονται σύμφωνα με τις προδιαγραφές των αντίστοιχων ΔΕΚΟ. Οταν τα κτίρια της ιδιοκτησίας καταλαμβάνουν όλο το μήκος του προσώπου της προς το δημόσιο χώρο, οι μετρητές τοποθετούνται επί των κτιρίων και ενσωματώνονται σε κατάλληλες εσοχές ή άλλες θέσεις της πρόσοψης. Σε κάθε άλλη περίπτωση, οι κατασκευές στήριξης των μετρητών εντάσσονται στο σχεδιασμό της περίφραξης ή περιτοίχισης της ιδιοκτησίας προς το δημόσιο χώρο ή στέκουν ελεύθερες στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου. Η θέση, το μέγεθος και η μορφή των κατασκευών στήριξης μετρητών αποτυπώνονται στα σχέδια όψεων/περιβάλλοντα χώρου/περιφράξεων και εγκρίνονται από τον αρμόδιο φορέα ελέγχου του αρθ.12, κατά την αρχική έγκριση της όλης Αρχιτεκτονικής Μελέτης ή αυτοτελώς εάν προστίθενται σε υφιστάμενες κατασκευές. 4. Ενημερωτικές πινακίδες - Φωτεινές επιγραφές & Διαφημιστικές πινακίδες α. Επιτρέπεται η εγκατάσταση ενημερωτικών πινακίδων, σχετικών με την επαγγελματική δραστηριότητα των ιδιοκτητών ή ενοίκων, σε όλες τις ιδιοκτησίες. Όταν τα κτίρια της ιδιοκτησίας καταλαμβάνουν όλο το μήκος του προσώπου της προς το δημόσιο χώρο, οι πινακίδες αυτές επιτρέπεται να τοποθετούνται επί των κτιρίων, σε θέση και μέγεθος που αποτυπώνονται στα σχέδια όψεων. Σε κάθε άλλη περίπτωση, οι ενημερωτικές πινακίδες επιτρέπεται να τοποθετούνται μόνον ενταγμένες στην περίφραξη ή περιτοίχιση της ιδιοκτησίας προς το δημόσιο χώρο ή ελεύθερες στον ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου. Η θέση, το μέγεθος και η μορφή των ενημερωτικών πινακίδων αποτυπώνονται στα σχέδια όψεων/περιβάλλοντα χώρου/περιφράξεων και εγκρίνονται από τον αρμόδιο φορέα ελέγχου του αρθ.12, κατά την αρχική έγκριση της όλης Αρχιτεκτονικής Μελέτης ή αυτοτελώς εάν προστίθενται σε υφιστάμενες κατασκευές β. Απαγορεύεται οιαδήποτε εγκατάσταση φωτεινών επιγραφών, καθώς και διαφημιστικών πινακίδων οιουδήποτε περιεχομένου στα ιδιωτικά ακίνητα, στις όψεις των κτιρίων ή στον περιβάλλοντα χώρο τους 22

ο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 10. Στοιχεία εξοπλισμού κοινοχρήστων χώρων, ειδικές διατάξεις (υλικά, λιθόστρωτα, επιπλώσεις, παγκάκια, σκιάδια, φωτισμοί κ.λ.π) Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 19.3, 19.5, 19.6 του άρθρου 19 του Π.Δ. 1. Παλαιά λιθόστρωτα καλντερίμια, πλατώματα και πλατείες - Υδραύλακες: α. Τα διασωζόμενα παλαιά λιθόστρωτα καλντερίμια, πλατώματα και πλατείες, σε οποιαδήποτε θέση και Τομέα των οικισμών του αρθ.1 παρ.1.3 επιβάλλεται να διατηρούνται, να αποκαθίστανται, να συμπληρώνονται και να εντάσσονται σε ευρύτερα πλέγματα & δίκτυα κοινοχρήστων χώρων, με ευθύνη των ΟΤΑ. Οποιαδήποτε επέμβαση για το σκοπό αυτό, παρουσιάζεται σε κατάλληλα σχέδια Μελέτης η οπόια υπόκειται στην έγκριση των φορέων ελέγχου του άρθ.12 του παρόντος. β. Κατά την εγκατάσταση ή επέκταση δημοσίων δικτύων τεχνικών υποδομών, για τα οποία δεν απαιτείται Άδεια Δόμησης σύμφωνα με το αρθ.20 παρ.2 του ΝΟΚ/2012, επιβάλλεται η επιλογή τεχνικών λύσεων που δεν οδηγούν στην καταστροφή τα παλαιά λιθόστρωτα. Οι σχετικές μελέτες, με πλήρη αιτιολόγηση των τεχνικών επιλογών, υπόκεινται στην έγκριση των φορέων ελέγχου του άρθ.12 του παρόντος, για την ένταξη των έργων σε οιοδήποτε χρηματοδοτικό πλαίσιο. γ. Σε κάθε περίπτωση, λιθόστρωτα που διαταράσσονται ή καταστρέφονται από οποιαδήποτε αιτία, αποκαθίστανται με τα ίδια ή όμοια υλικά και τον ίδιο δομικό τρόπο της αρχικής κατασκευής τους. δ. Υδραύλακες άρδευσης που οδεύουν παράλληλα σε λιθόστρωτα καλντερίμια ή σε οποιαδήποτε άλλη διαδρομή, επιβάλλεται να διατηρούνται, να συντηρούνται, να αποκαθίστανται και να παραμένουν λειτουργικοί, με ευθύνη τόσο των ΟΤΑ όσο και των κυρίων των ιδιοκτησιών τις οποίες διασχίζουν κατά τόπους. Υδραύλακες συνδυασμένοι με παλαιά λιθόστρωτα καλντερίμια και πλατώματα συντηρούνται ή/και αποκαθίστανται με τα ίδια ή όμοια υλικά και τον ίδιο δομικό τρόπο της αρχικής κατασκευής τους. ορθά συντηρούμενα καλντερίμια καταστροφικές επεμβάσεις σε λιθόστρωτο 23

υδραύλακες 2. Προστασία της αισθητικής ποιότητας των δημοσίων χώρων: Κάθε έργο και κατασκευή σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, κατά την έννοια του άρθ.20 παρ.1 του ΝΟΚ/2012, επιβάλλεται να σχεδιάζεται ως προς τα επί μέρους στοιχεία σε κλίμακα 1:100 ή ακριβέστερη. Οι σχετικές μελέτες υπόκεινται στην έγκριση των φορέων ελέγχου, για την ένταξη των έργων σε οιοδήποτε χρηματοδοτικό πλαίσιο. 3. Κτίρια δημοσίου ενδιαφέροντος πλην εκκλησιαστικών : α. Κάθε νέου κτιρίο & κατασκευή αρμοδιότητας του ευρύτερου δημόσιου τομέα υπόκεινται στην έγκριση των φορέων ελέγχου, για την ένταξη των έργων σε οιοδήποτε χρηματοδοτικό πλαίσιο. β. Επιβάλλεται η προσαρμογή, εντός πενταετίας από την έναρξη ισχύος του παρόντος, των υφισταμένων κτιρίων αρμοδιότητας του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στους μορφολογικούς κανόνες του νέου Π.Δ. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί ισόχρονα με Απόφαση Περιφερειάρχη μία μόνο φορά. 11. Επενδύσεις Εμφανείς χρωματισμοί Ό,τι αναφέρεται στα σημεία 17.11 και 17.12 του άρθρου 17 του Π.Δ. 1. Επενδύσεις επιφανειών - Εμφανή δομικά υλικά - Επιχρίσματα α. Απαγορεύεται απολύτως η εφαρμογή διακοσμητικών / μη δομικών επενδύσεων, επάνω σε τοίχους των κτιρίων ή σε επιφάνειες κάθε είδους κατασκευών & διαμορφώσεων στον περιβάλλοντα χώρο. Όταν ζητείται έγκριση προσθήκης σε μη προστατευόμενα κτίσματα, ελέγχεται και επιβάλλεται η συμμόρφωση των υφισταμένων κατασκευών στον προαναφερόμενο όρο. β. Επιφάνειες λιθοδομών σε οποιαδήποτε θέση των κτιρίων απαγορεύεται να παραμένουν ανεπίχριστες σε ποσοστό 50% της συνολικής επιφάνειας των όψεων. γ. Δομικά στοιχεία σκυροδέματος ή δομικά στοιχεία από συμπαγείς πλίνθους, επιτρέπεται να παραμένουν εμφανή σε περιορισμένη επιφάνεια επί των κτιρίων ή σε ανεξάρτητες συμπληρωματικές κατασκευές στήριξης φυτών και παρεμφερείς. δ. Τειχία αντιστήριξης από οπλισμένο σκυρόδεμα επιτρέπεται να παραμένουν εμφανή, εφόσον γίνει ειδική κατάλληλη επεξεργασία αδρής επιφάνειας, στους οικισμούς των Ομάδων (Ν.Π. Β), (Κ.Π. Β), (Α.Π. Β) & (Π.Β. Β) & (Λ.Π.) ε. Κάθε άλλη κατακόρυφη λιθώδης επιφάνεια επί των όψεων των κτιρίων ή επί κατασκευών στον περιβάλλοντα χώρο, πέραν των αναφερομένων στα προηγούμενα εδάφια β, γ & δ επιβάλλεται να καλύπτεται με επίχρισμα και να χρωματίζεται. 2. Χρωματισμοί συμπαγών επιφανειών Το χρώμα στους τοίχους κτιρίων και διαμορφώσεων - πλην εμφανών λιθοδομών - στα συμπαγή στηθαία και σε κάθε άλλη λιθώδη επιφάνεια επιλέγεται μεταξύ των ακόλουθων και μόνο: γαιώδεις αποχρώσεις / 24