ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ 19 1. 7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ Διαίρεση πολυωνύμων Αν έχουμε δύο φυσικούς αριθμούς Δ (διαιρετέος) και δ (διαιρέτης) με δ και κάνουμε τη διαίρεση Δ : δ, τότε βρίσκουμε δύο άλλους φυσικούς αριθμούς π (πηλίκο) και υ (υπόλοιπο), για τους οποίους ισχύει Δ = δπ + υ με υ < δ Αν υ =, έχουμε Δ = δ π και τότε λέμε ότι έχουμε τέλεια διαίρεση. Στην περίπτωση αυτή λέμε ακόμα ότι ο δ διαιρεί το Δ ή ότι ο δ είναι παράγοντας του Δ. Για παράδειγμα, αν Δ = 652 και δ = 24 και κάνουμε την διαίρεση 652 : 24, βρίσκουμε τους αριθμούς π = 27 και υ =4 για τους οποίους ισχύει 652 = 24 27 + 4 με 24 < 24 652 24 48 172 27 168 4 Ομοίως, αν έχουμε δύο πολυώνυμα Δ(x) (διαιρετέος) και δ(x) (διαιρέτης) με δ (x) και κάνουμε την διαίρεση Δ(x) : δ(x), τότε βρίσκουμε ένα μοναδικό ζεύγος πολυωνύμων π(x) (πηλίκο) και υ(x) (υπόλοιπο), για τα οποία ισχύει Δ(x) = δ(x) π(x) + υ(x) (Ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης), όπου το υ(x) ή είναι ίσο με μηδέν ή έχει βαθμό μικρότερο από το βαθμό του δ(x).παρακάτω ακολουθούν παραδείγματα διαίρεσης πολυωνύμων. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ 1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: i) Το υπόλοιπο της διαίρεσης ενός πολυώνυμου με το 4x + 7 είναι πολυώνυμο α) 1 ου βαθμού β) 2 ου βαθμού γ) 3 ου βαθμού δ) σταθερό ii) Το υπόλοιπο της διαίρεσης ενός πολυώνυμου με το x 2 4x + 9 δεν μπορεί να είναι: α) 5 β) 3x 2 γ) x 2 + 3 δ) 4x
11 ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ iii) Αν ένα πολυώνυμο P(x) διαιρούμενο με το 2x 2 +x+5 δίνει πηλίκο x 4 + x-2, τότε ο βαθμός του P(x) είναι: α) 4 β) 6 γ) 8 δ) οποιοσδήποτε φυσικός αριθμός ΑΠΑΝΤΗΣΗ i) Πρέπει να είναι μικρότερο κατά ένα βαθμό από το βαθμό του διαιρέτη το υπόλοιπο,άρα θα είναι σταθερό πολυώνυμο το δ. ii) Πρέπει να είναι μικρότερο κατά ένα βαθμό από το βαθμό του διαιρέτη το υπόλοιπο, άρα δεν μπορεί να είναι το x 2 +3,επομένως iii) το γ. Επειδή σύμφωνα με την ευκλείδεια διαίρεση το P(x) γράφετε P(x)=( 2x 2 +x+5).( x 4 + x-2)+υ ο βαθμός του P(x) είναι 6, άρα το β 2. Να συμπληρώσετε το διπλανό πίνακα. ΑΠΑΝΤΗΣΗ Πρέπει ο βαθμός του Διαιρετέου να είναι το άθροισμα του βαθμού του διαιρέτη και του βαθμού του πηλίκου. Βαθμός Διαιρετέου Βαθμός Διαιρέτη Βαθμός Πηλίκου 8 3 7 2 6 3 Βαθμός Διαιρετέου Βαθμός Διαιρέτη Βαθμός Πηλίκου 8 3 5 7 5 2 9 6 3 3. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις με (Σ),αν είναι σωστές ή με (Λ),αν είναι λανθασμένες : α) Το πηλίκο της διαίρεσης του (2x + 1) (x + 3) με το 2x + 1 είναι το x + 3. β) Το υπόλοιπο της διαίρεσης ενός πολυωνύμου με το x + 6 είναι το x 2 + 2. γ) Αν διαιρέσουμε ένα πολυώνυμο 6 ου βαθμού με ένα πολυώνυμο 2 ου βαθμού, τότε το πηλίκο είναι πολυώνυμο 3 ου βαθμού. δ) Το x 4 είναι παράγοντας του x 2 16. ε) Το πηλίκο της διαίρεσης (x 3 + 1) : (x + 1) είναι το x 2 x + 1. ΑΠΑΝΤΗΣΗ α) (Σ), β) (Λ) Πρέπει να είναι σταθερό, γ) (Λ) πρέπει να είναι 4 ου, δ) (Σ) γιατί x 2 16=(x+4)(x-4), ε) (Σ) γιατί x 3 +1=(x+1)(x 2 -x+1)
ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ 111 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ 1 Να κάνετε τις διαιρέσεις και να γράψετε την ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης.σε κάθε περίπτωση. α) (2x 3 +x 2-3x+6):(x+2) β) (6x 3 -x 2-1x+5):(3x+1) γ) (6x 4 -x 2 +2x 7):(x-1) δ) (4x 3 +5x-8):(2x-1) ε) (x 5 -x 4 +3x 2 +2):(x 2 -x+2) στ) (9x 4 -x 2 +2x-1):(3x 2 -x+1) ζ) (8x 4-6x 2-9) : (2x 2-3) η) (3x 5-2x 3-4):(3x 2-1) α) 2x 3 +x 2-3x +6 x +2 2x 3 +x 2-3x +6 x +2-2x 3-4x 2 2x 2-3x 2-3x +6 2x 3 +x 2-3x +6 x +2-2x 3-4x 2 2x 2-3x -3x 2-3x +6 2x 3 +x 2-3x +6 x +2-2x 3-4x 2 2x 2-3x -3x 2-3x +6 +3x 2 +6x 3x +6 2x 3 +x 2-3x +6 x +2-2x 3-4x 2 2x 2-3x +3-3x 2-3x +6 +3x 2 +6x 3x +6-3x -6 Γράφουμε τα πολυώνυμα του διαιρετέου και του διαιρέτη κατά τις φθίνουσες δυνάμεις της μεταβλητής x. Εδώ είναι τακτοποιημένα. Διαιρούμε τον πρώτο όρο 2x 3 του διαιρετέου με το πρώτο όρο x του διαιρέτη. Το αποτέλεσμα 2x 2 είναι ο πρώτος όρος του πηλίκου. Πολλαπλασιάζουμε το 2x 2, που είναι ο πρώτος όρος του πηλίκου, με το διαιρέτη x +2 και το γινόμενο 2x 2 (x+2) = 2x 3 4x 2 το αφαιρούμε από το διαιρετέο. Για να γίνουν ευκολότερα οι πράξεις, αλλάζουμε τα πρόσημα και αντί για αφαίρεση κάνουμε πρόσθεση και έτσι βρίσκουμε το πρώτο μερικό υπόλοιπο υ 1 = 3x 2-3x+6. Στη συνέχεια διαιρούμε τον πρώτο όρο 3x 2 του υπολοίπου υ 1 με τον πρώτο όρο x του διαιρέτη. Το αποτέλεσμα 3x είναι ο δεύτερος όρος του πηλίκου. Πολλαπλασιάζουμε το 3x, που είναι ο δεύτερος όρος του πηλίκου, με το διαιρέτη x +2 και το γινόμενο 3x (x+2) = 3x + 6x το αφαιρούμε από το υπόλοιπο υ 1 και βρίσκουμε το δεύτερο μερικό υπόλοιπο υ 2 = 3x + 6. Συνεχίζουμε τη διαίρεση και καταλήγουμε σε υπόλοιπο που είναι ίσο με μηδέν (τέλεια διαίρεση). Η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 2x 3 + x 2-3x +6 = (x +2) (2x 2 3x +3) (Διαιρετέος ) = (διαιρέτης) (πηλίκο)
112 ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ β) 6x 3 -x 2-1x +5 3x +1 6x 3 -x 2-1x +5 3x +1-6x 3-2x 2 2x 2-3x 2-1x +5 6x 3 -x 2-1x +5 3x +1-6x 3-2x 2 2x 2 -x -3x 2-3x +5 6x 3 -x 2-1x +5 3x +1-6x 3-2x 2 2x 2 -x -3x 2-1x +5 +3x 2 +x -9x +5 6x 3 -x 2-1x +5 3x +1-6x 3-2x 2 2x 2 -x -3-3x 2-1x +5 +3x 2 +x -9x +5 +9x +3 8 Γράφουμε τα πολυώνυμα του διαιρετέου και του διαιρέτη κατά τις φθίνουσες δυνάμεις της μεταβλητής x. Εδώ είναι τακτοποιημένα. Διαιρούμε τον πρώτο όρο 6x 3 του διαιρετέου με το πρώτο όρο 3x του διαιρέτη. Το αποτέλεσμα 2x 2 είναι ο πρώτος όρος του πηλίκου. Πολλαπλασιάζουμε το 2x 2 που είναι ο πρώτος όρος του πηλίκου, με το διαιρέτη 3x+1 και το γινόμενο 2x 2 (3x+1)=6x 3 +2x 2 το α- φαιρούμε από το διαιρετέο. Για να γίνουν ευκολότερα οι πράξεις, αλλάζουμε τα πρόσημα και αντί για αφαίρεση κάνουμε πρόσθεση και έτσι βρίσκουμε το πρώτο μερικό υπόλοιπο υ 1 = 3x 2-1x+5. Στη συνέχεια διαιρούμε τον πρώτο όρο 3x 2 του υπολοίπου υ 1 με τον πρώτο όρο 3x του διαιρέτη. Το αποτέλεσμα x είναι ο δεύτερος όρος του πηλίκου. Πολλαπλασιάζουμε το x, που είναι ο δεύτερος όρος του πηλίκου, με το διαιρέτη 3x +1 και το γινόμενο x (3x+1) = 3x 2 -x το αφαιρούμε από το υπόλοιπο υ 1 και βρίσκουμε το δεύτερο μερικό υπόλοιπο υ 2 = -9x + 5. Συνεχίζουμε τη διαίρεση και καταλήγουμε σε υπόλοιπο που είναι ίσο με οκτώ (ατελής διαίρεση). Η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 6x 3 - x 2-1x +5 = (3x +1) (2x 2 x -3) +8 (Διαιρετέος ) = (διαιρέτης) (πηλίκο)+(υπόλοιπο)
ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ 113 γ) 6x 4 x 3 -x 2 +2x -7 x -1 6x 4 x 3 -x 2 +2x -7 x -1-6x 4 +6x 3 6x 3 +6x 3 -x 2 +2x -7 6x 4 x 3 -x 2 +2x -7 x -1-6x 4 +6x 3 6x 3 +6x 2 +6x 3 -x 2 2x -7 6x 4 x 3 -x 2 +2x -7 x -1-6x 4 +6x 3 6x 3 +6x 2 +6x 3 -x 2 +2x -7-6x 3 +6x 2 5x 2 +2x -7 6x 4 x 3 -x 2 +2x -7 x -1-6x 4 +6x 3 6x 3 +6x 2 +5x +6x 3 -x 2 +2x -7-6x 3 +6x 2 5x 2 +2x -7-5x 2 +5x 7x -7 6x 4 x 3 -x 2 +2x -7 x -1-6x 4 +6x 3 6x 3 +6x 2 +5x +7 +6x 3 -x 2 +2x -7-6x 3 +6x 2 5x 2 +2x -7-5x 2 +5x 7x -7-7x +7 Γράφουμε τα πολυώνυμα του διαιρετέου και του διαιρέτη κατά τις φθίνουσες δυνάμεις της μεταβλητής x. Εδώ είναι τακτοποιημένα. Διαιρούμε τον πρώτο όρο 6x 4 του διαιρετέου με το πρώτο όρο x του διαιρέτη. Το αποτέλεσμα 6x 3 είναι ο πρώτος όρος του πηλίκου. Πολλαπλασιάζουμε το 6x 3 που είναι ο πρώτος όρος του πηλίκου, με το διαιρέτη x-1 και το γινόμενο 6x 3 (x-1)=6x 4-2x 3 το αφαιρούμε από το διαιρετέο. Για να γίνουν ευκολότερα οι πράξεις, αλλάζουμε τα πρόσημα και αντί για αφαίρεση κάνουμε πρόσθεση και έτσι βρίσκουμε το πρώτο μερικό υπόλοιπο υ 1 = 6x 3 -x 2 +2x- 7. Στη συνέχεια διαιρούμε τον πρώτο όρο 6x 3 του υπολοίπου υ 1 με τον πρώτο όρο x του διαιρέτη. Το αποτέλεσμα 6x 2 είναι ο δεύτερος όρος του πηλίκου. Πολλαπλασιάζουμε το 6x 2, που είναι ο δεύτερος όρος του πηλίκου, με το διαιρέτη x -1 και το γινόμενο 6x 2 (x-1) = 6x 4-6x 3 το αφαιρούμε από το υπόλοιπο υ 1 και βρίσκουμε το δεύτερο μερικό υπόλοιπο υ 2 = 5x 2 +2x -7. Συνεχίζουμε τη διαίρεση και καταλήγουμε σε υπόλοιπο που είναι ίσο με μηδέν (τελεία διαίρεση). Η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 6x 4 - x 2 +2x -7 = (x -1) (6x 3 +6x 2 +5x +7) (Διαιρετέος ) = (διαιρέτης) (πηλίκο)
114 ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ δ)η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 4x 3 +5x -8 = (2x -1) (2x 2 +x +3) -5 +4x 3 x 2 + 5x 8 2x -1-4x 3 +2x 2 2x 2 +x +3 +2x 2 +5x -8-2x 2 +x +6x -8-6x +3-5 x 5 -x 4 x 3 +3x 2 x +2 x 2 -x +2 -x 5 +x 4-2x 3 x 3-2x +1-2x 3 +3x 2 x +2 +2x 3-2x 2 +4x +x 2 +4x +2 -x 2 +x -2 +5x 9x 4 x 3 -x 2 +2x -1 3x 2 -x +1-9x 4 +3x 3-3x 2 3x 2 +x -1 3x 3-4x 2 +2x -1-3x 3 +x 2 -x -3x 2 +x -1 +3x 2 -x +1 8x 4 x 3-6x 2 x -9 2x 2-3 -8x 4 +12x 2 4x 2 +3 +6x 2-9 -6x 2 +9 (Διαιρετέος ) = = (διαιρέτης) (πηλίκο)+(υπόλοιπο) ε) Η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: x 5 x 4 +3x 2 +2=(x 2 -x+2) (x 3-2x +1)+5x (Διαιρετέος ) = = (διαιρέτης) (πηλίκο)+(υπόλοιπο) στ)η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 9x 4 - x 2 +2x -1 = (3x 2 x+1) (3x 2 +x -1) (Διαιρετέος ) = (διαιρέτης) (πηλίκο) ζ) Η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 8x 4-6x 2-9 = (2x 2 3) (4x 2 +3) (Διαιρετέος ) = (διαιρέτης) (πηλίκο) 3x 5 x 4-2x 3 x 2 x -4 3x 2-1 -3x 5 +x 3 x 3 1 - x 3 -x 3-4 +x 3 1 x 3 1 x 3-4 η)η ταυτότητα της Ευκλείδειας διαίρεσης είναι: 3x 5 2x 3-4= (3x 2-1) (x 3-3 1 x) 1 x 4 3 (Διαιρετέος ) = = (διαιρέτης) (πηλίκο)+(υπόλοιπο)
ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ 115 ΑΣΚΗΣΗ 2 Να συμπληρώσετε τα κενά, ώστε να είναι οι διαιρέσεις σωστές. +6x 2 +. +.. +2 - -.. 2x +. 6x 2 18x +. - 18x -... +. + 2x +2 x +.. -6x 2 2x 2 +. -. 4x 2 +.. +2.. -.. -1x +. +... +6x 2 +22x +12 3x +2-6x 2-4x 2x +6 18x +12-18x -12 2x 3 +1x 2 + 2x +2 x +3-2x 3-6x 2 2x 2 +4x -1 4x 2 +2x +2-4x 2-12x -1x +2 +1x +3 +5 Οι διαιρέσεις γίνονται όπως προηγούμενα ΑΣΚΗΣΗ 3 Ποιο πολυώνυμο διαιρούμενο με το x 2 -x+1 δίνει πηλίκο 2x+3 και υπόλοιπο 3x+2 ; Το ζητούμενο πολυώνυμο σύμφωνα με την ταυτότητα της ευκλείδειας διαίρεσης είναι : Δ(x) =(x 2 -x+1)( 2x+3) + 3x+2= =2x 3 +3x 2 2x 2 3x +2x +3+3x+2= = 2x 3 + x 2 +2x +5. ΑΣΚΗΣΗ 4 Να αποδείξετε ότι το πολυώνυμο Q(x) είναι διαιρέτης του πολυώνυμου P(x), όταν α) P(x) = 6x 3-7x 2 +9x-18 και Q(x)=2x-3 β) P(x) = 2x 4 -x 2 +5x-3 και Q(x)=x 2 +x-1.
116 ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ 6x 3-7x 2 +9x -18 2x -3-6x 3 +9x 2 3x 2 +x +6 +2x 2 +9x -18-2x 2 +3x. 12x -18-12x +1 8 2x 4 x 3 -x 2 +5x -3 x 2 +x -1-2x 4-2x 3 +2x 2 3x 2 +x -1-2x 3 +x 2 +5x -3 +2x 3 +2x 2-2x +3x 2 +3x -3-3x 2-3x +3 ΑΣΚΗΣΗ 5 Πράγματι σε κάθε περίπτωση το πολυώνυμο Q(x) είναι διαιρέτης του πολυωνύμου P(x) γιατί το υπόλοιπο σε κάθε περίπτωση είναι μηδέν. α) Να κάνετε τη διαίρεση (x 4-2x 3-8x 2 +18x-9) : (x 2-9). β) Να παραγοντοποιήσετε το πολυώνυμο x 4-2x 3-8x 2 +18x-9. : x 4-2x 3-8x 2 +18x -9 x 2-9 -x 4 +9x 2 x 2-2x +1-2x 3 +x 2 +18x -9 +2x 3-18x +x 2 x -9 -x 2 +9 α) Η διαίρεση γίνεται όπως προηγούμενα και β) Σύμφωνα με την ταυτότητα της ευκλείδειας διαίρεσης είναι: x 4-2x 3-8x 2 +18x-9= =(x 2 9)( x 2 2x +1) = = (x+3)(x 3)(x 1) 2 γιατί ο πρώτος όρος του γινομένου είναι διαφορά τετραγώνων και ο δεύτερος ανάπτυγμα τετραγώνου. ΑΣΚΗΣΗ 6 α) Να αποδείξετε ότι ο x+1 είναι παράγοντας του πολυώνυμου x 4 +4x 3 +6x 2 +4x+1. β) Να παραγοντοποιήσετε το πολυώνυμο x 4 +4x 3 +6x 2 +4x+1. x 4 +4x 3 +6x 2 +4x +1 x +1 -x 4 -x 3 x 3 3x 2 +3x α) Κάνουμε την διαίρεση όπως προηγούμενα και παρατηρούμε ότι το υπόλοιπο +1 +3x 3 +6x 2 +4x +1-3x 3-3x 2 +3x 2 +4x +1-3x 2-3x x +1 -x -1 είναι μηδέν, επομένως η διαίρεση είναι τελεία και το πολυώνυμο x 4 +4x 3 +6x 2 +4x+1έχει παράγοντα το x+1. β) Είναι :x 4 + 4x 3 + 6x 2 + 4x + 1 = (x + 1)( x 3 +3x 2 + 3x + 1) = (x + 1)[(x 3 +1) + (3x 2 +3x )] = (x + 1)[ (x + 1)(x 2 x + 1) +3x(x + 1)] ή x 4 + 4x 3 + 6x 2 + 4x + 1 = =(x + 1) 2 (x 2 x + 1+ 3x) = (x + 1) 2 (x 2 +2x + 1) ή x 4 + 4x 3 + 6x 2 + 4x + 1 = = (x + 1) 2 (x + 1) 2 = (x + 1) 4
ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ 117 ΑΣΚΗΣΗ 7 Ένας μαθητής ήθελε να παραγοντοποιήσει την παράσταση α 3 +β 3 και θυμήθηκε ότι αναλύεται σε γινόμενο δύο παραγόντων, από τους οποίους ο ένας είναι ο α+β. Επειδή είχε ξεχάσει τον άλλο παράγοντα, πώς θα μπορούσε να τον βρει; Ο ζητούμενος παράγοντας είναι το πηλίκο της διαίρεσης του α 3 + β 3 δια του α +β. Κάνουμε την διαίρεση αφού συμπληρώσουμε το πολυώνυμο α 3 + β 3. α 3 α 2 β +αβ 2 +β 3 α +β -α 3 -α 2 β α 2 -αβ +β 2 -α 2 β +αβ 2 +β 3 +α 2 β +αβ 2 +αβ 2 +β 3 -αβ 2 -β 3 ΑΣΚΗΣΗ 8 Κάνουμε την διαίρεση όπως προηγούμενα και παρατηρούμε ότι ο άλλος παράγοντας της παράστασης α 3 +β 3 είναι ο α 2 -αβ+β 2. Δίνεται το πολυώνυμο P(x) =(x 3 +2)(x 2-5)+4x 2-6x+7. Να βρείτε το πηλίκο και το υπόλοιπο της διαίρεσης α) P(x) : (x 3 +2) β) P(x) : (x 2-5). α) Από το δοθέν πολυώνυμο και την ταυτότητα της ευκλείδειας διαίρεσης είναι φανερό ότι το ζητούμενο πηλίκο της διαίρεσης είναι το πολυώνυμο Π(x) = x 2-5 και το υπόλοιπο το υ(x) = 4x 2-6x+7. β) Επειδή ο διαιρέτης είναι δευτέρου βαθμού διαιρούμε το πολυώνυμο 4x 2-6x+7 δια του x 2-5 και έχουμε : +4x 2-6x +7 x 2-5 -4x 2 +2 4-6x +27 Έχουμε τώρα : 4x 2-6x +7 = 4(x 2-5) 6x+27 Άρα : P(x) =(x 3 +2)(x 2-5)+ 4(x 2-5) 6x+27 ή P(x) =(x 3 +2+4)(x 2-5) 6x+27 ή P(x) =(x 3 +6)(x 2-5) 6x+27 Το ζητούμενο πηλίκο είναι το πολυώνυμο x 3 +6 και το υπόλοιπο το 6x+27
118 ΜΕΡΟΣ Α 1.7 ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΠΟΛΥΩΝΥΜΩΝ ΑΣΚΗΣΗ 9 Να κάνετε τη διαίρεση (6x 3 +α) : (x-1) και να βρείτε την τιμή του α, για την οποία η διαίρεση είναι τέλεια. 6x 3 x 2 +x +α x -1-6x 3 +6x 2 6x 2 +6x +6 +6x 2 +x +α -6x 2 +6x. 6x +α -6x +6 α+6 Για να είναι η διαίρεση τελεία πρέπει το υπόλοιπο της διαίρεσης να ισούται με μηδέν δηλαδή. α +6 = ή α = 6 ΑΣΚΗΣΗ 1 Αν ένας παράγοντας του πολυώνυμου 2x 3 -x 2-4x+3 είναι ο (x-1) 2, να βρείτε τον άλλο παράγοντα. Για να βρούμε τον άλλο παράγοντα θα διαιρέσουμε το πολυώνυμο 2x 3 -x 2-4x+3 δια του (x-1) 2 = x 2 2x + 1 2x 3 -x 2-4x +3 x 2-2x +1-2x 3 +4x 2-2x 2x +3 +3x 2-6x +3-3x 2 +6x -3 Κάνουμε την διαίρεση όπως προηγούμενα και παρατηρούμε ότι ο άλλος παράγοντας είναι ο 2x+3 ΑΣΚΗΣΗ 11 Για την πλακόστρωση του δαπέδου ενός δωματίου που έχει σχήμα ορθογωνίου, χρησιμοποιήσαμε 45 πλακάκια τύπου Α, 56 πλακάκια τύπου Β και 16 πλακάκια τύπου Γ. Αν το πλάτος του δωματίου είναι 5x+4y, ποιο είναι το μήκος του; 45x 2 +56xy +16y 2 5x +4y -45x 2-36xy 9x +4y +2xy +16y 2-2xy -16y 2 Επειδή το πλακίδιο τύπου Α έχει εμβαδόν x 2 το τύπου Β έχει εμβαδόν xy και το τύπου Γ έχει εμβαδόν y 2.Το εμβαδόν του δωματίου ισούται με 45x 2 + 56xy + 16y 2. Για να βρούμε το μήκος του δωματίου θα διαιρέσουμε το εμβαδόν δια του πλάτους. Το μήκος του δωματίου είναι 9x +4y