ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Σύντομη Εισαγωγή Το παρακάτω ερωτηματολόγιο σχετίζεται με την επεξεργασία και την επαναχρησιμοποίηση των αστικών λυμάτων στην Κύπρο. Πραγματοποιείται στα πλαίσια του ερευνητικού έργου με τίτλο Appraisal of the Factors Influencing Public Perceptions of Water Reuse in Cyprus. Επιπλέον ο όρος ανακυκλωμένο νερό στο ερωτηματολόγιο θα αναφέρεται σε αστικά λύματα τα όποια έχουν επεξεργαστεί κατάλληλα ώστε να μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΑΕΙΦΟΡΙΑ/ΚΟΙΑΦ/0609(ΒΙΕ)/11). Εταίροι στο Πρόγραμμα είναι το Frederick Research Center (ανάδοχος φορέας), το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων. Θέλουμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι οι απαντήσεις και τα προσωπικά σας στοιχεία είναι άκρως εμπιστευτικά και δεν πρόκειται να γνωστοποιηθούν σε κανένα. Σας ευχαριστούμε πολύ για τη συμμετοχή σας. Λογότυπα Εμπλεκόμενων Φορέων Συγχρηματοδοτούμενο από:
Εκπαίδευση/ Πληροφόρηση Παρακαλώ να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις αυτό που ισχύει στην δική σας περίπτωση. 1. Ποιές από τις ακόλουθες μεθόδους εξοικονόμησης νερού θεωρείτε ως τις πιο σημαντικές; Διαλέξετε τρεις μεθόδους από τις πιο κάτω. Παρακαλώ να ιεραρχήσετε τις επιλογές σας βαθμονομώντας με 1 αυτό που κατά την δική σας άποψη είναι το πιο σημαντικό ενώ 2 και 3 τα αμέσως επόμενα σημαντικά. Αν Θεωρείτε ότι κάτι δεν αναφέρεται, μπορείτε να το προσθέσετε στο τέλος. ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ Πρακτικές εξοικονόμησης νερού στο σπίτι Συσκευές εξοικονόμησης νερού στο σπίτι Πιο αποτελεσματική άρδευση Περικοπές νερού Αύξηση τιμής νερού Ανακύκλωση ημιακάθαρτων νερών Χρήση ανακυκλωμένων νερών Βελτίωση δικτύου υδροδότησης Αναδιάρθρωση των γεωργικών καλλιεργειών Άλλο (παρακαλώ δηλώστε)... ΣΕΙΡΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 2. Γίνεται πλήρης και σωστή ενημέρωση για την εκμετάλλευση του ανακυκλωμένου νερού στην Κύπρο. Ούτε / Ούτε 3. Έχω καταναλώσει προϊόντα που έχουν παραχθεί με ανακυκλωμένο νερό. Σίγουρα Λάθος Λάθος Δεν Γνωρίζω Σωστό Σίγουρα Σωστό ΔΑ 4. Η ποιότητα του ανακυκλωμένου νερού που παράγεται από τους βιολογικούς σταθμούς επεξεργασίας παρακολουθείται με αναλύσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ούτε / Ούτε 5. Είμαι ενημερωμένος/η για τα αποτελέσματα των αναλύσεων της ποιότητας του ανακυκλωμένου νερού που παράγεται από τους βιολογικούς σταθμούς επεξεργασίας. Ούτε / Ούτε 1
6. Ποια από τα ακόλουθα Τμήματα ή Υπηρεσίες της Κυβέρνησης νομίζετε ότι εμπλέκονται στη λήψη αποφάσεων που αφορούν στο ανακυκλωμένο νερό; Σημειώστε όσα από τα πιο παρακάτω ισχύουν. Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων Επαρχιακές Διοικήσεις Τμήμα Περιβάλλοντος ΕΤΕΚ Συμβούλια Αποχετεύσεων Υγειονομικές Υπηρεσίες Επίτροπος Περιβάλλοντος Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Τμήμα Δασών Τμήμα Γεωργίας Δήμοι και Κοινότητες Αγροτικές Οργανώσεις Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης 7. Πιστεύω ότι το ανακυκλωμένο νερό έχει ενταχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό στο Υδατικό Ισοζύγιο της Κύπρου. Ούτε / Ούτε 8. Λαμβάνοντας υπόψη τις προβλέψεις για αύξηση της ποσότητας ανακυκλωμένου νερού στην Κύπρο (5 Χ της σημερινής ποσότητας), δηλώστε κατά την άποψη σας το βαθμό στον οποίο θεωρείτε τα ακόλουθα ως τροχοπέδη για ουσιαστική ένταξη στο Υδατικό Ισοζύγιο της χώρας. Παρακαλώ απαντήστε σημειώνοντας στην απάντηση της επιλογής σας για το κάθε ένα από τα πιο κάτω. Αποδοχή για χρήση από τους άμεσους χρήστες (π.χ. γεωργούς) Αποδοχή για χρήση από το ευρύ κοινό Ποιότητα των ανακυκλωμένων νερών Επικινδυνότητα των ανακυκλωμένων νερών Τιμολόγηση Έλλειψη κατάλληλης υποδομής για διάθεση ανακυκλωμένου νερού Κατάλληλη Νομοθεσία Κατάλληλοι μηχανισμοί εφαρμογής νομοθεσίας Έλλειψη τεχνογνωσίας / ειδικών Επαρκής εκπαίδευση / γνώσεις πολιτών Πολιτική βούληση 2 Ούτε / Ούτε
Οικονομικοί Παράγοντες Παρακαλώ να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις αυτό που ισχύει στην δική σας περίπτωση. 1. Θα πλήρωνα περισσότερο για να αποφύγω τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 2. Οι γεωργοί και το κράτος πληρώνουν κάποιο μικρό ποσό για τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Επομένως, σε περίπτωση που και ο απλός πολίτης χρησιμοποιεί ανακυκλωμένο νερό, πρέπει να καταβάλλει κάποιο μικρό ποσό και να μην του παρέχεται δωρεάν. Ούτε / Ούτε 3. Θα πλήρωνα μέχρι και 25% περισσότερο στο μηνιαίο λογαριασμό της κατανάλωσης νερού για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, με σκοπό τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 4. Εάν απαντήσατε «ή» στην πιο πάνω ερώτηση, δηλώστε πόσο περισσότερο στο μηνιαίο λογαριασμό της κατανάλωσης νερού είστε διατεθειμένοι να πληρώσετε για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων με σκοπό τη χρήση ανακυκλωμένου νερού; 0% 5% 10% 15% 20% 25% 5. Ποίοι οι λόγοι για τους οποίους δεν είστε διατεθειμένοι να πληρώσετε καθόλου ή να πληρώσετε περισσότερο από αυτό που δηλώσατε πιο πάνω; (Δηλώστε τον βαθμό στον όποιο τα πιο κάτω ισχύουν στην δική σας περίπτωση) i. Πιστεύω ότι, εφόσον ήδη πληρώνω φόρους, δεν είναι δική μου ευθύνη και ότι το κόστος επεξεργασίας λυμάτων και της βελτίωσης της ποιότητας του ανακυκλωμένου νερού πρέπει να το επωμίζεται το κράτος. Ούτε / Ούτε 3
ii. Δεν εμπιστεύομαι ότι το κράτος θα λάβει τις απαραίτητες ενέργειες και δράσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, έστω και μετά την αύξηση των λογαριασμών. Ούτε / Ούτε iii. Θεωρώ πως το ανακυκλωμένο νερό δεν είναι αρκετά καλής ποιότητας έτσι ώστε να μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί με ασφάλεια. Ούτε / Ούτε iv. Θεωρώ ότι οι φόροι και οι λογαριασμοί του νερού είναι ήδη αρκετά υψηλοί. Ούτε / Ούτε 6. Θα αγόραζα ένα προϊόν που παράχθηκε με ανακυκλωμένο νερό ακόμα και στην ίδια τιμή; ΝΑΙ ΟΧΙ (Αν απαντήσατε ΟΧΙ τότε απαντήστε και στο επόμενο ερώτημα) 7. Σε σχέση με ένα προϊόν το οποίο παράχθηκε με "συνηθισμένο" νερό, θα αγόραζα ένα προϊόν που παράχθηκε με ανακυκλωμένο νερό μόνο αν η τιμή του ήταν. i. Στην ίδια τιμή ii. Στα ¾ της τιμής iii. Στα 2/3 τιμής iv. Στη μισή τιμή v. Στο 1/3 της τιμής vi. Στο ¼ της τιμής vii. Δεν θα το αγόραζα γενικώς 8. Θεωρείτε ότι η τιμή του ανακυκλωμένου νερού που παρέχεται για σκοπούς άρδευσης είναι: Πολύ ψηλή Ψηλή Κανονική Χαμηλή Πολύ Χαμηλή 4
Κοινωνικές / Πολιτισμικές Πρακτικές και Περιορισμοί Παρακαλώ να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις αυτό που ισχύει στην δική σας περίπτωση. 1. Ποια η γνώμη σας ως προς τις πιο κάτω χρήσεις του ανακυκλωμένου νερού; Παρακαλώ απαντήστε σημειώνοντας στην απάντηση της επιλογής σας για το κάθε ένα από τα πιο κάτω. Πότισμα κήπων/πάρκων/γηπέδων Πλύσιμο Αυτοκινήτων Πυρόσβεση Εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων Βιομηχανία Τουαλέτες Εμπλουτισμό φραγμάτων Άρδευση γεωργικών καλλιεργειών Αρνητικός Αρνητικός Ούτε Αρνητικός / Ούτε Θετικός Θετικός Θετικός 2. Θα αγόραζα προϊόντα τα οποία παρασκευάζονται με τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 3. Τα προϊόντα που παράγονται με ανακυκλωμένο νερό πρέπει να τοποθετούνται στα ράφια των υπεραγορών με την κατάλληλη σήμανση. Ούτε / Ούτε 4. Εκτός σπιτιού, θα κατανάλωνα προϊόντα τα οποία παρασκευάζονται με τη χρήση ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε Σε περίπτωση που ΔΕΝ απαντήσατε ή «απόλυτα» στο πιο πάνω ερώτημα, παρακαλώ να απαντήσετε και στο επόμενο ερώτημα. Αλλιώς, να πάτε στο ερώτημα 6 5
5. Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι που δεν θέλετε να καταναλώσετε προϊόντα που έχουν παραχθεί με την χρήση ανακυκλωμένου νερού; Παρακαλώ να κυκλώσετε όσα από τα πιο κάτω ισχύουν στην δική σας περίπτωση. i. Πιθανόν να είναι επικίνδυνα για την υγεία μου. ii. iii. iv. Πιθανόν αυτά τα προϊόντα να περιέχουν βλαβερές ουσίες. Η γεύση/ εμφάνιση τους δεν είναι καλή. Δεν έχω εμπιστοσύνη ότι το ανακυκλωμένο νερό έχει επεξεργαστεί κατάλληλα πριν χρησιμοποιηθεί για αυτόν τον σκοπό. v. Σιχαίνομαι / Μου προκαλεί αηδία vi. Άλλο (Παρακαλώ δηλώστε): 6. Εμπιστεύομαι τα παιδιά μου σε ένα σχολείο, όπου οι περισσότερες του ανάγκες (όχι για πόσιμο) θα ικανοποιούνταν από ανακυκλωμένο νερό. Ούτε / Ούτε 7. Δηλώστε σημειώνοντας σε όποια από τα πιο κάτω θεωρείτε σημαντικούς λόγους που σας αποτρέπουν από την χρήση του ανακυκλωμένου νερού. Δεν θεωρώ ότι είναι κατάλληλο για χρήση Λόγω Αηδίας Λόγους Αισθητικής Η ιδέα μόνο Μικρόβια Οσμές Τοξικές Ενώσεις Παράδοση Θρησκεία Δεν γνωρίζω αρκετά για αυτό το θέμα 8. Θα επισκεπτόμουν μαζί με τα παιδιά μου, ένα πάρκο στο οποίο τα δέντρα του και το γρασίδι του ποτίζονται με ανακυκλωμένο νερό. Ούτε / Ούτε 6
Εμπιστοσύνη στις διαδικασίες, τους επιστήμονες, τις ρυθμιστικές και ελεγκτικές αρχές Παρακαλώ να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις αυτό που ισχύει στην δική σας περίπτωση. 1. Θα αγόραζα προϊόντα τα οποία παρασκευάζονται με τη χρήση επεξεργασμένων λυμάτων. Ούτε / Ούτε 2. Πιστεύω ότι υπάρχει ικανοποιητική τεχνογνωσία από τους αρμόδιους φορείς για τη σωστή διαχείριση του ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 3. Πιστεύω ότι υπάρχει ικανοποιητική υποδομή (σταθμοί επεξεργασίας, δίκτυα διανομής, κτλ) για την σωστή διαχείριση του ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 4. Πιστεύω ότι υπάρχει ικανοποιητικός έλεγχος όσον αφόρα την επεξεργασία των λυμάτων και την παραγωγή ανακυκλωμένου νερού που να πληροί τις προϋποθέσεις για επαναχρησιμοποίηση. Ούτε / Ούτε 5. Πιστεύω ότι η κατανάλωση φρούτων (συμπεριλαμβανομένων της ντομάτας και του αγγουριού) από καλλιέργειες που χρησιμοποιούν ανακυκλωμένο νερό, θα προκαλούσε διάφορες ασθένειες. Ούτε / Ούτε 6. Εμπιστεύομαι τους επιστήμονες όσον αφορά την ασφάλεια του ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 7
7. Εμπιστεύομαι τις αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες του κράτους πως θα πάρουν τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών και ασφάλειας του περιβάλλοντος από την χρήση του ανακυκλωμένου νερού. Ούτε / Ούτε 8. Κατά την γνώμη σας, δηλώστε σε ποιο βαθμό θεωρείτε ότι τα ακολούθα μέτρα θα ήταν αποτελεσματικά στην αύξηση της χρήσης του ανακυκλωμένου νερού. Παρακαλώ απαντήστε σημειώνοντας στην απάντηση της επιλογής σας για το κάθε ένα από τα πιο κάτω. Οικονομικά κίνητρα (π.χ. επιδότηση) Επιβολή (π.χ. ποινές, πρόστιμα). Περιβαλλοντική εκπαίδευση στα Σχολεία. Περισσότερη πληροφόρηση από τα ΜΜΕ. Υποστήριξη από την οικογένεια Υποστήριξη από την Κυβέρνηση. Καθόλου Λίγο Ούτε Λίγο Ούτε Πολύ Πολύ Πάρα πολύ 8
Δημογραφικά Στοιχεία 1) Φύλο: Άνδρας Γυναίκα 2) Ηλικία: 18-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70 και άνω 3) Εκπαίδευση: Λύκειο Πανεπιστήμιο ή Ανώτερη Σχολή Μεταπτυχιακές Σπουδές Διδακτορικό 4) Ειδικότητα: (π.χ. Πολιτικός Μηχανικός, Γεωλόγος, κτλ.). 5) Μηνιαίο Οικογενειακό Ακαθάριστο Εισόδημα (σε ευρώ) Δεν έχω προσωπικό εισόδημα 1000 1001 2500 2501 3000 3001 4500 4501 6000 6001 7500 7501 10000 10000 6) Οικογενειακή κατάσταση: Άγαμος/η Παντρεμένος/η Διαζευγμένος/η ή σε διάσταση Χήρος/α 7) Έχετε Παιδία; Ναι Όχι 8) Επαγγελματική Κατάσταση: Φοιτητής Δημόσιος Υπάλληλος ΙδιωτικόςΥπάλληλος Αυτοεργαζόμενος Άνεργος Συνταξιούχος 9) Παρακαλώ δηλώστε αν εμπλέκεστε σε ένα από τα πιο κάτω: Γεωργικές Ασχολίες Ξενοδοχειακά 10) Επαγγελματική Ασχολία - Θέση: (με μεγάλη λεπτομέρεια, όχι μόνο δημόσιος υπάλληλος, ιδιωτικός υπάλληλος, αυτοεργαζόμενος, αλλά το ιδιαίτερο αντικείμενο της ασχολίας, ειδικότητα ή θέση) 11) Τόπος Μόνιμης Κατοικίας: Πόλη: Δήμος: (παρακαλώ δηλώστε) Χωριό/ Κοινότητα: (παρακαλώ δηλώστε) 12) Ιθαγένεια Κυπριακή: Άλλη (παρακαλώ δηλώστε): 9