BIOHELLENIKA NEWSLETTER Τεύχος Ιανουάριος 2014 Biohellenika News WWW.BIOHELLENIKA.GR Ε ΑΤΣΟ ΣΟ ΣΕΤΧΟ Σελεσςαία Νέα ΞΘ ΛΘΙΠΞΒΘΑΙΔΡ ΚΞΘΛΩΝΔΘΡ ΙΑΑ ΖΜ ΙΣΖΡΖ ΡΣΜΔΣΑΕΞΜΑΘ ΛΔ ΑΣΝΖΛΔΜΑ ΟΞΡΞΡΑ ΔΛΤΑΜΘΡΖΡ ΑΣΘΡΛΞΣ ΡΑ ΟΑΘΔΘΑ Πξλλά έυξσμ γοατεί μέυοι ρήμεοα για ςα αίςια πξσ ξδηγξύμ ρςημ εμτάμιρη ςξσ ασςιρμξύ ρςα παιδιά. ΟΞΡΞ ΙΞΜΑ ΒΠΘΡΙΞΛΑΡΔ ΡΖΜ ΘΑΡΖ ΖΡ ΚΔΣΥΑΘΛΘΑΡ KAI TΩΜ ΙΑΙΞΖΗΖΩΜ ΞΓΙΩΜ ΥΠΖΡΘΛΞΟΞΘΩΜΑΡ ΔΝΑΞΛΘΙΔΣΛΔΜΔΡ ΓΞΜΘΔΘΑΙΔΡ ΗΔΠΑΟΔΘΔΡ ΙΑΘ ΟΑΠΑΙΑΛΟΞΜΑΡ Ζ ΥΠΖΡΖ ΥΖΛΔΘΞΗΔΠΑΟΔΘΑΡ Οι λεσυαιμίεπ απξςελξύμ μια μεγάλη ξικξγέμεια κακξήθχμ αρθεμειώμ ςξσ αίμαςξπ για ςη θεοαπεία ςχμ ξπξίχμ ρήμεοα υοηριμξπξιείςαι η υημειξθεοαπεία και η μεςαμόρυεσρη βλαρςξκσςςάοχμ. ΟΠΩΞΟΞΠΘΑΙΔΡ ΔΝΔΚΘΝΔΘΡ ΡΖ ΛΔΑΛΞΡΥΔΣΡΖ ΒΚΑΡΞΙΣΑΠΩΜ Ελπίδα θεοαπείαπ για πεοιρρόςεοξσπ αρθεμείπ δίμξσμ ξι ποχςξπξοιακέπ ενελίνειπ ρςιπ ρςοαςηγικέπ μεςαμόρυεσρηπ βλαρςξκσςςάοχμ. ΔΟΑΜΑΡΑΘΙΖ ΗΔΠΑΟΔΘΑ ΖΡ ΞΡΔΞΑΠΗΠΘΘΔΑΡ ΛΔ Ζ ΥΠΖΡΖ ΩΜ ΒΚΑΡΞΙΣΑΠΩΜ Ποόρταςα δημξριεύςηκε μια πειοαμαςική μελέςη η ξπξία αματέοεςαι ρςα απξςελέρμαςα υοήρηπ ςχμ μερεγυσμαςικώμ βλαρςξκσςςάοχμ ςξσ μσελξύ ςχμ ξρςώμ ρε ηλικιχμέμα πειοαμαςόζχα με γλαύκχμα. Η μελέςη ποξέουεςαι από ςξ Παμεπιρςήμιξ ςηπ αγκάηπ. Α ΟΠΞΪΞΜΑ MOTHERLOVE ΑΟΞ ΟΘΡΞΟΞΘΖΛΔΜΑ ΒΘΞΚΞΓΘΙΑ ΒΞΑΜΑ ΔΝΑΘΠΔΘΙΖ ΟΞΘΞΖΑΡ, ΟΞΚΣΔΚΖ ΔΚΑΘΑ ΡΥΔΔΘΑΡΛΔΜΑ ΔΘΔΘΙΑ ΓΘΑ ΖΜ ΔΓΙΣΞ ΓΣΜΑΘΙΑ ΙΑΘ Ζ ΜΔΑ ΛΖΔΠΑ ΖΠΗΑΜ ΙΑΘ ΡΖΜ ΔΚΚΑΔΑ Η Motherlove Greece με πξλύ πεοητάμια ραπ ποξρτέοει ςημ σφηλόςεοη πξιόςηςα ρε ποξψόμςα πεοιπξίηρηπ για ςημ ποξρχπική ραπ τοξμςίδα, αλλά και ςξσ μχοξύ ραπ. Σα ποξψόμςα μαπ παοαρκεσάζξμςαι από πιρςξπξιημέμα βιξλξγικά βόςαμα και πξλσςελή έλαια. Δεμ δξκιμάζξμςαι ρε ζώα και δεμ πεοιέυξσμ ρσμςηοηςικά, ςευμηςά αοώμαςα ή υοχρςικέπ ςα ξπξία πεοιέυξμςαι ρσυμά ρε πξλλά ποξψόμςα πεοιπξίηρηπ.
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 2 ΞΘ ΛΘΙΠΞΒΘΑΙΔΡ ΚΞΘΛΩΝΔΘΡ ΙΑΑ ΖΜ ΙΣΖΡΖ ΡΣΜΔΣΑΕΞΜΑΘ ΛΔ ΑΣΝΖΛΔΜΑ ΟΞΡΞΡΑ ΔΛΤΑΜΘΡΖΡ ΑΣΘΡΛΞΣ ΡΑ ΟΑΘΔΘΑ Πξλλά έυξσμ γοατεί μέυοι ρήμεοα για ςα αίςια πξσ ξδηγξύμ ρςημ εμτάμιρη ςξσ ασςιρμξύ ρςα παιδιά. Επίρηπ ακξλξσθξύμςαι πξλλέπ και διατξοεςικέπ θεοαπεσςικέπ ποξρεγγίρειπ, ξι ξπξίεπ απξβλέπξσμ ρςη θεοαπεία ςχμ ρσμπςχμάςχμ και όυι ςηπ αιςίαπ. Από ςημ αμαρκόπηρη ςηπ βιβλιξγοατίαπ η ρσυμόςεοα αματεοόμεμη χπ πιθαμή αιςία ςξσ ασςιρμξύ είμαι η διαςαοαυή ςηπ διάπλαρηπ ςχμ μικοώμ αγγείχμ ςξσ εγκετάλξσ, ςα ξπξία μεςατέοξσμ ςξ ξνσγόμξ και ςιπ θοεπςικέπ ξσρίεπ ρςα μεσοικά κύςςαοα ςξσ αμαπςσρρόμεμξσ εγκετάλξσ. Ακόμα και η ελάυιρςη διαςαοαυή ςηπ διάπλαρηπ είμαι αοκεςή για μα δημιξσογήρει ρξβαοόςαςξ ποόβλημα ρςιπ λειςξσογίεπ ςξσ εγκετάλξσ. Σξ όςι η δσρλειςξσογία ςξσ εγκετάλξσ ρςα ασςιρςικά παιδιά ρυεςίζεςαι με ςη υαμηλή παοξυή ξνσγόμξσ ταίμεςαι από ςα εσεογεςικά αλλά ποόρκαιοα απξςελέρμαςα ςηπ υοήρηπ ςξσ σπεοβαοικξύ ξνσγόμξσ. Μξμιμόςεοη λύρη θα μπξοξύρε μα απξςελέρει η δημιξσογία μικοώμ αγγείχμ ρςιπ διαςαοαγμέμεπ πεοιξυέπ ςξσ εγκετάλξσ (αγγειξγέμερη), κάςι ςξ ξπξίξ δημιξσογεί ξ ίδιξπ ξ ξογαμιρμόπ ρςημ καοδιά μεςά από έμτοαγμα και απότοανη ςχμ ρςεταμιαίχμ αγγείχμ με αμάπςσνη παοάπλεσοηπ κσκλξτξοίαπ. Άοα η αγγειξγέμερη είμαι μια τσριξλξγική λειςξσογία απξκαςάρςαρηπ, η ξπξία έυει επιβεβαιχθεί ρςημ καοδιά και πιθαμόμ μα μπξοεί μα ρσμβεί και ρςξμ εγκέταλξ. Η διαςαοαυή ςηπ αγγειξγέμερηπ ρςξμ εγκέταλξ πιθαμόμ μα μημ είμαι καςαρκεσαρςική εν αουήπ, η διάπλαρη ςχμ αγγείχμ αουικά μα ενελίρρεςαι τσριξλξγικά αλλά ρςημ πξοεία ασςξάμξρξι παοάγξμςεπ μα ξδηγξύμ ρςημ απότοανη έχπ πλήοη ενατάμιρη ςχμ μικοώμ αγγείχμ. Σα μικοά αγγεία σπόκειμςαι πιξ εύκξλα ρςημ απότοανη και ρσγυοόμχπ είμαι ασςά πξσ παίζξσμ ςξ ρημαμςικόςεοξ οόλξ ρςημ αμάπςσνη ςξσ εγκετάλξσ. Η απεικόμιρη ςηπ βλάβηπ ςχμ μικοώμ αγγείχμ ςξσ εγκετάλξσ δεμ είμαι ετικςή με ςα ρύγυοξμα απεικξμιρςικά μέρα, ξι μεγάλεπ δσρπλαρίεπ ςχμ αγγείχμ αμςίθεςα είμαι εύκξλα αμιυμεύριμεπ και ρσμξδεύξμςαι και με άλλεπ εμταμείπ διαςαοαυέπ πέοα από ασςέπ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ. Σα μικοά αγγεία ρε πεοιβάλλξμ με ασνημέμα επίπεδα σδοαογύοξσ, μξλύβδξσ και άλλχμ βαοέχμ μεςάλλχμ ρε ρσμθήκεπ εογαρςηοίξσ καςαρςοέτξμςαι και για ςξ λόγξ ασςό ςα βαοιά μέςαλλα μέυοι ρήμεοα εθεχοξύμςξ χπ αιςία ςξσ ασςιρμξύ και είυαμ αμαπςσυθεί αμάλξγεπ θεοαπείεπ υχοίπ απξςέλερμα. Επειδή όμχπ ρςιπ ποαγμαςικέπ ρσμθήκεπ ςηπ ζχήπ ςα επίπεδα ςχμ βαοέχμ μεςάλλχμ δεμ είμαι πξςέ ςόρξ ασνημέμα, ρε διατξοεςική πεοίπςχρη θα σπήουαμ ρσμξδξί ξογαμικέπ βλάβεπ, ασςά εμπλέκξμςαι ρςη διέγεορη ςξσ αμξρξπξιηςικξύ ρσρςήμαςξπ και ςημ αμάπςσνη ασςξαμξρίαπ, η ξπξία ξδηγεί ρε μεγάλη ρσγκέμςοχρη λεμτξκσςςάοχμ ρςξ ςξίυχμα ςχμ μικοώμ αγγείχμ ςξσ εγκετάλξσ ςα ξπξία λόγχ ςηπ άρκηρηπ ενχςεοικήπ πίερηπ και ςηπ τλεγμξμήπ πξσ αμαπςύρρεςαι ςξπικά ξδηγξύμςαι ρε απότοανη. Η εμεογξπξίηρη ςξσ αμξρξπξιηςικξύ ρσρςήμαςξπ παοξσρία βαοέχμ μεςάλλχμ επιβεβαιώμεςαι εογαρςηοιακά και ρυεςίζεςαι μόμξ με ςημ παοξσρία ςξσπ ρςξ αίμα και όυι με ςα επίπεδα ρσγκέμςοχρηπ ςξσπ. Δσρςσυώπ ςα βαοιά μέςαλλα αμιυμεύξμςαι ρςξ αίμα ςχμ παιδιώμ, ακόμα και ρςξ ξμταλξπλακξσμςιακό και η παοξσρία ςξσπ λόγχ ςξσ ρημεοιμξύ ςοόπξσ ζχήπ είμαι αμαπότεσκςη. Είμαι επίρηπ επιβεβαιχμέμξ όςι παιδιά ςα ξπξία ποξρβάλλξμςαι από μεσοξςοόπξσπ ιξύπ ξι ξπξίξι δημιξσογξύμ εγκεταλίςιδα ενακξλξσθξύμ μα στίρςαμςαι ςιπ επιπςώρειπ ςηπ ποξρβξλήπ από ςξσπ ιξύπ παο όλξ πξσ ξι ιξί πλέξμ δεμ αμιυμεύξμςαι ρςξ ρώμα ςξσπ. Πξλλά από ασςά ςα παιδιά αμαπςύρρξσμ ασςιρςικά ρςξιυεία. Ασςό ξτείλεςαι ρςημ ασςξάμξρξσ ςύπξσ αγγειίςιδα η ξπξία δημιξσογείςαι ρςξ πεοιβάλλξμ
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 3 ςχμ εγκεταλικώμ αγγείχμ ςα ξπξία ρςαδιακά ξδηγξύμςαι ρε απότοανη και παο όλη ςημ απξδοξμή ςηπ μόρξσ ξ αρθεμήπ παοξσριάζει ρςαριμόςηςα ή επιδείμχρη ςηπ κλιμικήπ εικόμαπ. Η επικοαςξύρα ρήμεοα άπξφη για ςα αίςια ςξσ ασςιρμξύ ενακξλξσθεί μα είμαι η διαςαοαυή ςηπ διάπλαρηπ ςχμ μικοώμ αγγείχμ ςξσ εγκετάλξσ χπ απξςέλερμα διαςαοαυήπ ςξσ αμξρξπξιηςικξύ ρσρςήμαςξπ. Σημ άπξφη ασςή ποόρταςα ήοθε μα εμιρυύρει δημξρίεσρη ρςξ πεοιξδικό Journal of Autism and Developmental Disorders η ξπξία εμξυξπξιεί ςη διαςαοαυή ςξσ αμξρξπξιηςικξύ ρσρςήμαςξπ ςχμ εμβούχμ λόγχ ρξβαοώμ μικοξβιακώμ λξιμώνεχμ ςηπ μηςέοαπ καςά ςημ κύηρη. Αμ και η μελέςη ασςή ρςηοίζεςαι ρε ρςαςιρςικά δεδξμέμα, λόγχ ςξσ μεγάλξσ αοιθμξύ ςχμ αρθεμώμ πξσ πεοιλαμβάμει θεχοείςαι ανιόπιρςη. Η ρςαςιρςική ασςή μελέςη επαληθεύεςαι και από δύξ ποόρταςεπ πειοαμαςικέπ μελέςεπ, ξι ξπξίεπ ασνάμξσμ ακόμα πεοιρρόςεοξ ςημ ανιξπιρςία ςηπ. Η μελέςη πξσ δημξριεύςηκε ςξ 2013 ρςξ έγκοιςξ ιαςοικό πεοιξδικό Journal of Autism and Dev elopmental Disorders αματέοεςαι ρςη ρσρυέςιρη ςχμ διαςαοαυώμ ςηπ ρσμπεοιτξοάπ ρςξ τάρμα ςξσ ασςιρμξύ και ςχμ λξιμώνεχμ καςά ςη διάοκεια ςηπ κύηρηπ. Η μελέςη ποξέουεςαι από ςξ Σμήμα Δημόριαπ Τγείαπ ςηπ Πξλιςείαπ ςηπ Καλιτόομιαπ και ςημ ξμάδα εοεσμηςώμ ςξσ Kaiser Permanente Division of Research και αματέοεςαι ρςημ αμάλσρη ςχμ ιαςοικώμ ιρςξοικώμ 2.482 παιδιώμ. Σα 407 εκ ςχμ παιδιώμ ασςώμ είυαμ διαςαοαυέπ ρσμπεοιτξοάπ ρςξ τάρμα ςξσ ασςιρμξύ και ςα 2.075 δεμ είυαμ. Σξ μέλξπ ςηπ εοεσμηςικήπ ξμάδαπ Dr Lisa Croen αματέοει όςι η ρσυμόςηςα ςχμ μικοξβιακώμ λξιμώνεχμ καςά ςη διάοκεια ςηπ κύηρηπ ήςαμ πξλύ μεγαλύςεοη ρε μηςέοεπ ασςιρςικώμ παιδιώμ ρε ρυέρη με μηςέοεπ πξσ γέμμηραμ παιδιά πξσ δεμ παοξσρίαραμ ρσμπςώμαςα ασςιρμξύ. Οι λξιμώνειπ δεμ είμαι αρσμήθειπ ρςιπ έγκσεπ μηςέοεπ, αλλά και όλεπ δεμ ρυεςίζξμςαι με αύνηρη ςηπ ρσυμόςηςαπ γέμμηρηπ ασςιρςικώμ παιδιώμ. Οι μηςέοεπ πξσ έλαβαμ μέοξπ ρςη μελέςη, όλεπ μξρηλεύςηκαμ ρε μξρξκξμείξ ρςξ ξπξίξ έγιμε και η διάγμχρη, και μόμξ λξιμώνειπ πξσ ξτειλόςαμ ρε μικοόβια ρυεςίρςηκαμ με ασνημέμα πξρξρςά ασςιρμξύ, αματέοει η ίδια επιρςήμξμαπ. Η αμάλσρη ςχμ πεοιρςαςικώμ έδεινε όςι έγκσεπ γσμαίκεπ μξρηλεσόμεμεπ ρςξ μξρξκξμείξ με εμδξςοαυηλική λξίμχνη, λξίμχνη ςξσ ξσοξπξιηςικξύ ρσρςήμαςξπ και ςξσ αμμιακξύ σγοξύ έυξσμ καςά 58% μεγαλύςεοξ κίμδσμξ μα τέοξσμ ρςξμ κόρμξ ασςιρςικά παιδιά ρε ρυέρη με έγκσεπ μηςέοεπ ξι ξπξίεπ δεμ έυξσμ μξρηλεσςεί. Η αμάγκη μξρηλείαπ ρςξ μξρξκξμείξ δείυμει όςι η μόλσμρη είμαι ρξβαοή και ςα παιδιά ασςώμ ςχμ μηςέοχμ εμταμίζξσμ σφηλόςεοα πξρξρςά ασςιρμξύ, επίρηπ καςά ςημ άπξφη ςξσ εοεσμηςή μέλξσπ ςηπ ξμάδαπ Dr Zerbo. Ο κίμδσμξπ εμτάμιρηπ ςξσ ασςιρμξύ είμαι ακόμα μεγαλύςεοξπ όςαμ η μηςέοα μξρηλεύεςαι για σπξςοξπέπ ή πξλλαπλέπ λξιμώνειπ. Αμ και δεμ είμαι γμχρςό πώπ ξι μικοξβιακέπ λξιμώνειπ καςαλήγξσμ ρςη γέμμηρη ασςιρςικώμ παιδιώμ, πειοαμαςική ποόκληρη τλεγμξμήπ ρςα πειοαμαςόζχα έδεινε όςι ξι μικοξβιακέπ λξιμώνειπ εμεογξπξιξύμ ςξ αμώοιμξ αμξρξπξιηςικό ρύρςημα ςξσ εμβούξσ ςξ ξπξίξ ρςη ρσμέυεια παοεμβαίμει ρςη τσριξλξγική αμάπςσνη ςξσ εγκετάλξσ. ςξ ίδιξ ρσμπέοαρμα καςέληναμ και δύξ άλλεπ πειοαμαςικέπ μελέςεπ ρςιπ ξπξίεπ διαπιρςώθηκε όςι ξι ιξγεμείπ λξιμώνειπ καςά ςημ κύηρη διαςαοάρρξσμ ςη διάπλαρη ςξσ μεσοικξύ ρσρςήμαςξπ και ασνάμξσμ ςξμ κίμδσμξ εμτάμιρηπ ςξσ ασςιρμξύ ρςξσπ απξγόμξσπ. Η επιρςημξμική ξμάδα ρσμιρςά ρςιπ έγκσεπ μηςέοεπ μα απεσθύμξμςαι ρςξ γιαςοό ςξσπ ρςιπ πεοιπςώρειπ πξσ σπξφιάζξμςαι μικοξβιακή μόλσμρη και μα τοξμςίζξσμ για ςημ πλήοη ενάλειφη ςξσ μικοξβιακξύ παοάγξμςα. Με βάρη ςα ρςαςιρςικά και πειοαμαςικά ρςξιυεία η υοήρη βλαρςξκσςςάοχμ είςε ςξσ ξμταλξπλακξσμςιακξύ αίμαςξπ, είςε ςξσ ιρςξύ ςξσ ξμταλίξσ λώοξσ, είςε ςξσ λιπώδξσπ ιρςξύ θα είυε μεγάλξ θεοαπεσςικό εμδιατέοξμ, δεδξμέμξσ όςι ςξ ξμταλξπαλκξσμςιακό αίμα έυει εογαρςηοιακά και κλιμικά διαπιρςχμέμεπ αγγειξγεμεςικέπ ιδιόςηςεπ, εμώ ςα μερεγυσμαςικά βλαρςξκύςςαοα ςξσ ιρςξύ ςξσ ξμταλίξσ λώοξσ διαθέςξσμ έμςξμη αμξρξοσθμιρςική δοάρη, η ξπξία επίρηπ έυει απξδειυςεί κλιμικά και εογαρςηοιακά. σμδσαρμόπ ςχμ δύξ ειδώμ κσςςαοικώμ θεοαπειώμ θα μπξοξύρε μα απξδειυςεί ιδεώδηπ για ςη θεοαπεία ςχμ παιδιώμ με ασςιρμό. Η υοήρη ςχμ βλαρςξκσςςάοχμ ρςα ασςιρςικά παιδιά ρε μικοή ηλικία, ρε ρσμδσαρμό με ςξ μικοό ςξσπ βάοξπ και έμαπ μεγάλξπ αοιθμόπ υξοηγξύμεμχμ βλαρςξκσςςάοχμ ρε επαμαλαμβαμόμεμεπ δόρειπ μπξοεί μα απξδειυθεί μια πξλύ απξςελερμαςική και αρταλήπ θεοαπεία για ςα παιδιά ασςά. Ήδη ξι μέθξδξι ασςέπ είμαι ρε ενέλινη και ρςιπ πεοιρρόςεοεπ ςχμ πεοιπςώρεχμ ςα απξςελέρμαςα είμαι ικαμξπξιηςικά και εμθαοοσμςικά για πεοαιςέοχ βελςίχρη.
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 4 αμξρξκαςαρςαλςικά τάομακα και δεμ ποξηγείςαι ςηπ μεθόδξσ υημειξθεοαπεία ακςιμξθεοαπεία. σμξλικά η ρςξυεσμέμη θεοαπεία εταομόρςηκε ρε 120 αρθεμείπ με διάτξοεπ κακξήθειπ αρθέμειεπ ςξσ αίμαςξπ και ξι πεοιρρόςεοξι αρθεμείπ έυξσμ ξδηγηθεί ρε ύτερη για πεοιρρόςεοα από ςοία υοόμια. ΟΞΡΞ ΙΞΜΑ ΒΠΘΡΙΞΛΑΡΔ ΡΖΜ ΘΑΡΖ ΖΡ ΚΔΣΥΑΘΛΘΑΡ KAI TΩΜ ΙΑΙΞΖΗΖΩΜ ΞΓΙΩΜ ΥΠΖΡΘΛΞΟΞΘΩΜΑΡ ΔΝΑΞΛΘΙΔΣΛΔΜΔΡ ΓΞΜΘΔΘΑΙΔΡ ΗΔΠΑΟΔΘΔΡ ΙΑΘ ΟΑΠΑΙΑΛΟΞΜΑΡ Ζ ΥΠΖΡΖ ΥΖΛΔΘΞΗΔΠΑΟΔΘΑΡ Οι λεσυαιμίεπ απξςελξύμ μια μεγάλη ξικξγέμεια κακξήθχμ αρθεμειώμ ςξσ αίμαςξπ για ςη θεοαπεία ςχμ ξπξίχμ ρήμεοα κλαρικά υοηριμξπξιείςαι η υημειξθεοαπεία ακςιμξθεοαπεία ρε διάτξοα ρυήμαςα και η μεςαμόρυεσρη αιμξπξιηςικώμ βλαρςξκσςςάοχμ. Επειδή η υημειξθεοαπεία ακςιμξθεοαπεία δεμ κάμει διάκοιρη μεςανύ λεσυαιμικώμ και σγιώμ κσςςάοχμ έμαπ μεγάλξπ αοιθμόπ σγιώμ κσςςάοχμ καςαρςοέτεςαι και ασςό έυει μεγάλη επίπςχρη ρςημ απξκαςάρςαρη ςξσ ξογαμιρμξύ ςξσ αρθεμξύπ. Η ρςξυεσμέμη θεοαπεία, η ξπξία ρςοέτεςαι μόμξ εμαμςίξμ ςχμ λεσυαιμικώμ κσςςάοχμ και διαρώζει όλα ςα σπόλξιπα απξςελεί ςημ ιδεώδη θεοαπεία. ήμεοα η ενέλινη ρςη θεοαπεία ςηπ λεσυαιμίαπ καςεσθύμεςαι ποξπ εναςξμικεσμέμεπ θεοαπείεπ ξι ξπξίεπ ερςιάζξμςαι ρςα λεσυαιμικά κύςςαοα και δεμ έυξσμ καμία επίδοαρη ρε άλλξ είδξπ κσςςάοξσ ςξσ ρώμαςξπ ςξσ αρθεμξύπ. Σα λεσυαιμικά κύςςαοα εκτοάζξσμ ρςημ επιτάμειά ςξσπ ειδικξύπ σπξδξυείπ ςξσπ ξπξίξσπ δεμ διαθέςξσμ ςα σγιή κύςςαοα και ξι σπξδξυείπ ασςξί απξςελξύμ μόοια ρςόυξσπ για ςιπ εναςξμικεσμέμεπ ρςξυεσμέμεπ θεοαπείεπ ςηπ λεσυαιμίαπ. Αμάλξγεπ θεοαπείεπ ρήμεοα γίμξμςαι και για ρσμπαγείπ κακξήθειπ όγκξσπ. Σα απξςελέρμαςα ςχμ ρςξυεσμέμχμ θεοαπειώμ ρσγκεμςοχςικά αμακξιμώθηκαμ ρςξ σμέδοιξ ςηπ Αμεοικαμικήπ Εςαιοείαπ Αιμαςξλξγίαπ πξσ έγιμε ρςη Νέα Οολεάμη ςημ ποώςη εβδξμάδα ςξσ Δεκεμβοίξσ ςξσ 2013. Η μέθξδξπ απξςελεί έμα ρημαμςικό εογαλείξ ρςημ καςαπξλέμηρη ςηπ λεσυαιμίαπ αλλά και άλλχμ κακξήθχμ αρθεμειώμ ςξσ αίμαςξπ, ετ όρξμ μπξοεί μα αμαγμχοιρςεί έμα διατξοεςικό μόοιξ ρςημ επιτάμεια ςχμ λεσυαιμικώμ κσςςάοχμ ςξ ξπξίξ δεμ σπάουει ρςα σγιή. Η μέθξδξπ εταομόζεςαι ρςα κύςςαοα ςξσ αίμαςξπ ςξσ ίδιξσ ςξσ αρθεμξύπ και έςρι ξ αρθεμήπ δεμ κιμδσμεύει από απόοοιφη, δεμ υοειάζεςαι μα παίομει ε μια μελέςη η μέθξδξπ εταομόρςηκε ρε 5 εμήλικεπ και ρε 22 παιδιά με ξνεία λεμτξβλαρςική λεσυαιμία. λξι ξι εμήλικεπ και ςα 19 από ςα 22 παιδιά βοίρκξμςαι ρε ύτερη. ε άλλη μελέςη 15 από ςξσπ 32 αρθεμείπ με υοόμια λεμτξκσςςαοική λεσυαιμία αουικά αμςαπξκοίθηκαμ ρςη θεοαπεία και ξι 7 ξδηγήθηκαμ ρε πλήοη ίαρη ρύμτχμα με αμακξίμχρη ςχμ θεοαπόμςχμ ιαςοώμ ςξσ Παμεπιρςημίξσ ςηπ Πεμρσλβάμια. Οι αρθεμείπ ασςξί είυαμ λίγεπ εμαλλακςικέπ λύρειπ για ςημ αμςιμεςώπιρη ςηπ λεσυαιμίαπ, ξι πεοιρρόςεοξι δεμ κοίθηκαμ καςάλληλξι για λήφη μσελξύ ςχμ ξρςώμ ή δεμ απξδέυςηκαμ μεςαμόρυεσρη δεδξμέμξσ όςι εμταμίζει 20% θμηριμόςηςα. Σξ κέμςοξ με ςη μεγαλύςεοη εμπειοία ταίμεςαι όςι είμαι ςξ Penn s Abramson Cancer Center ρε ρσμεογαρία με ςξ Penn State University ρύμτχμα με αμακξίμχρη ςξσ Dr Carl June ξ ξπξίξπ έυει ςημ εμπειοία εταομξγήπ ςηπ θεοαπείαπ ρε 59 αρθεμείπ. Άλλα κέμςοα όπχπ ςξ Memorial, ςξ Texas University και ςξ Baylor University ρςξ Houston αμακξίμχραμ μικοόςεοεπ ξμάδεπ αρθεμώμ. ύμτχμα με ςη μέθξδξ λαμβάμεςαι πεοιτεοικό αίμα από ςξμ αρθεμή ςξ ξπξίξ τιλςοάοεςαι και λαμβάμξμςαι ςα Σ-λεμτξκύςςαοα ςα ξπξία αμήκξσμ ρςξ αμξρξπξιηςικό ρύρςημα ςξσ αρθεμξύπ. Μέρα ρςξμ πσοήμα ασςώμ ςχμ κσςςάοχμ ειράγεςαι ρςξ εογαρςήοιξ ςξ γξμίδιξ ςξ ξπξίξ κχδικξπξιεί ςημ ιδιαίςεοη
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 5 ποχςεΐμη ρςόυξ ςηπ κσςςαοικήπ μεμβοάμηπ η ξπξία υαοακςηοίζει και διατξοξπξιεί ςα λεσυαιμικά κύςςαοα από ςα σγιή. Σα ςοξπξπξιημέμα Σ- λεμτξκύςςαοα επιρςοέτξσμ ρςξ ρώμα ςξσ αρθεμξύπ με εμδξτλέβιεπ εγυύρειπ ξι ξπξίεπ ξλξκληοώμξμςαι εμςόπ ςοιώμ ημεοώμ. Η μέθξδξπ υοηριμξπξιείςαι πλέξμ ρε πξλλά κέμςοα και ρύμςξμα θα λάβει έγκοιρη από ςξμ FDA ςξ 2014. Σξ κόρςξπ ςηπ θεοαπείαπ μεςοήθηκε ρςα 25.000 δξλάοια και ξι παοεμέογειεπ ξι ξπξίεπ καςαγοάτηκαμ ήςαμ ρσμπςώμαςα απλήπ γοίπηπ, ςα ξπξία ήςαμ ποόρκαιοα και αμαρςοέφιμα. Αμάλξγη μέθξδξπ εταομόζεςαι και ρε αρθεμείπ με ρσμπαγείπ όγκξσπ ρςξ Παμεπιρςήμιξ ςηπ Πεμρσλβάμια και ήδη αμακξιμώθηκαμ ςα απξςελέρμαςα εταομξγήπ ρε έμαμ αρθεμή με ποξυχοημέμξ μερξθηλίχμα 75 εςώμ και έμαμ με μεςαρςαςικό καοκίμξ ςξσ παγκοέαςξπ 81 εςώμ. Από ςξ πεοιτεοικό αίμα ςχμ αρθεμώμ λήτθηκαμ Σ- λεμτξκύςςαοα ρςα ξπξία ειρήυθηκε ρςξμ πσοήμα ςξ γξμίδιξ ςηπ μερξθηλίμηπ και ρςη ρσμέυεια ςα ςοξπξπξιημέμα κύςςαοα ρε ςοειπ δόρειπ υξοηγήθηκαμ εμδξτλέβια ρςξμ αρθεμή με ςξ μερξθηλίχμα και ρε ξκςώ δόρειπ ρςξμ αρθεμή με ςξμ μεςαρςαςικό καοκίμξ ςξσ παγκοέαςξπ. Ο αρθεμήπ με ςξ μερξθήλιχμα είμαι ρε ύτερη, εμώ ξ αρθεμήπ με ςξμ μεςαρςαςικό καοκίμξ παοξσρίαρε ελάςςχρη καςά 40% ςχμ καοκιμικώμ κσςςάοχμ μέρα ρςξ αρκιςικό σγοό. ε καμέμαμ αρθεμή δεμ παοαςηοήθηκε επέκςαρη ςξσ όγκξσ ή μεςαρςαςικέπ ερςίεπ. Οι θεοάπξμςεπ ιαςοξί είμαι ικαμξπξιημέμξι με ςξ απξςέλερμα ςηπ θεοαπείαπ, καθώπ ταίμεςαι όςι ξ καοκίμξπ αμςαπξκοίμεςαι ρςη γξμιδιακή θεοαπεία η ξπξία ρατώπ έυει πξλύ λιγόςεοεπ παοεμέογειεπ από ςιπ εμςαςικέπ υημειξθεοαπείεπ. Οι γξμιδιακέπ θεοαπείεπ αμαμέμεςαι μα ςύυξσμ εσοείαπ εταομξγήπ και ταίμεςαι όςι δεμ δοξσμ ρςξυεύξμςαπ μόμξ ςα κύςςαοα πξσ τέοξσμ ςξσπ ρσγκεκοιμέμξσπ και ιδιαίςεοξσπ σπξδξυείπ, αλλά δοξσμ και χπ εμβόλια εμεογξπξιώμςαπ ςξ αμξρξπξιηςικό ρύρςημα ςξσ αρθεμξύπ εμαμςίξμ ςξσ όγκξσ. ΟΠΩΞΟΞΠΘΑΙΔΡ ΔΝΔΚΘΝΔΘΡ ΡΖ ΛΔΑΛΞΡΥΔΣΡΖ ΒΚΑΡΞΙΣΑΠΩΜ Ελπίδα θεπαπείαρ για πεπιζζόηεποςρ αζθενείρ δίνοςν οι ππωηοποπιακέρ εξελίξειρ ζηιρ ζηπαηηγικέρ μεηαμόζσεςζηρ βλαζηοκςηηάπων. Δηεπξύλεηαη ν πιεζπζκόο ησλ αζζελώλ πνπ κπνξνύλ λα ππνβιεζνύλ ζε κεηακόζρεπζε αηκνπνηεηηθώλ βιαζηηθώλ θπηηάξσλ (HSCT - hematopoietic stem cell transplantation) θαηόπηλ ησλ ηδηαίηεξα ζεκαληηθώλ εμειίμεσλ ζηηο ζηξαηεγηθέο θαη ηηο ηερλνινγίεο ησλ κεηακνζρεύζεσλ, νη νπνίεο αλαθνηλώζεθαλ ζηα πιαίζηα ηεο 55εο Εηήζηαο Σπλάληεζεο ηεο Ακεξηθαληθήο Αηκαηνινγηθήο Εηαηξείαο ζηε Νέα Οξιεάλε. Μέρξη πξόηηλνο, νη αζζελείο κε δύζθνια ζεξαπεύζηκεο κνξθέο θαξθίλνπ ηνπ αίκαηνο- ιεπραηκίεο, κπνξνύζαλ λα αθνινπζήζνπλ ηελ απνηειεζκαηηθή αιιά ξηςνθίλδπλε ελαιιαθηηθή αληηκεηώπηζε ηνπ θαξθίλνπ ηνπ αίκαηνο αληί ηεο θαξκαθεπηηθήο αγσγήο, πνπ αθνξνύζε ζεξαπεία «αληηθαηάζηαζεο» ηνπ κπεινύ ησλ νζηώλ κε πγηή θύηηαξα είηε από ηνλ ίδην ηνλ αζζελή (απηόινγε κεηακόζρεπζε) είηε από δόηεο (αιινγελήο κεηακόζρεπζε). Έηζη, δηλόηαλ ε δπλαηόηεηα ζηνλ αζζελή λα παιέςεη κόλνο ηνπ ηελ πάζεζε. Οη γηαηξνί αλαδεηνύζαλ θύηηαξα από δόηε πνπ ζα ήηαλ απόιπηα ζπκβαηά κε ηνλ θπηηαξηθό ηύπνπ ηνπ αζζελνύο, θαζώο ε ζπγθεθξηκέλε πξνζέγγηζε ζεσξνύληαλ ε βέιηηζηε, πνπ ζα δηαζθάιηδε ζεηηθά απνηειέζκαηα θαη ζα ειαρηζηνπνηνύζε ηνλ θίλδπλν εθδήισζεο ηεο λόζνπ κνζρεύκαηνο θαηά ηνπ μεληζηή (graft-versus-host disease ή GVHD), κηα ζνβαξή θαη επηθίλδπλε γηα ηε δσή επηπινθή πνπ εθδειώλεηαη όηαλ ηα μέλα θύηηαξα ηνπ δόηε επηηίζεληαη ζηα θύηηαξα ηνπ αζζελνύο, επεηδή ηα αλαγλσξίδνπλ σο μέλν ηζηό. Τα επξήκαηα ησλ λέσλ κειεηώλ όκσο ππνδεηθλύνπλ όηη κε ζσζηή δηεξεύλεζε, ηα κνζρεύκαηα κε απινζπκβαηό ηύπν ηζηνζπκβαηόηεηαο (50% ηζηνζπκβαηά) ή ηα κνζρεύκαηα κε θύηηαξα νκθαινπιαθνπληηαθνύ αίκαηνο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζνύλ σο βηώζηκεο, απνηειεζκαηηθέο ελαιιαθηηθέο ιύζεηο, όηαλ δελ κπνξεί λα βξεζεί απόιπηα ζπκβαηόο δόηεο, ζέηνληαο ππό ακθηζβήηεζε ηηο παξαδνζηαθέο αληηιήςεηο σο πξνο ηελ επηιεμηκόηεηα ησλ κνζρεπκάησλ θαη ηε δηαζηαύξσζε κε ηνλ δόηε, ζε κηα πξνζπάζεηα βειηίσζεο ησλ καθξνπξόζεζκσλ επηπέδσλ επηηπρίαο θαη δηεύξπλζεο ηνπ πιεζπζκνύ ησλ αζζελώλ πνπ ζα κπνξνύζαλ λα επσθειεζνύλ από ηε ζεξαπεία απηή. Οη εξεπλεηέο ππνζηεξίδνπλ επίζεο όηη ηα απνηειέζκαηα ησλ κεηακνζρεύζεσλ κπνξεί λα βειηησζνύλ αθόκα πεξηζζόηεξν αλ αλαγλσξηζζνύλ νη αζζελείο πνπ δηαηξέρνπλ κεγαιύηεξν θίλδπλν εθδήισζεο ζπγθεθξηκέλσλ επηπινθώλ, όπσο κείσζε ησλ λνεηηθώλ ιεηηνπξγηώλ, ή αλ εθαξκόδνληαη κεηά ηηο κεηακνζρεύζεηο, ζεξαπείεο γηα ηνλ πεξηνξηζκό ηνπ θίλδπλνπ ππνηξνπήο. Σύκθσλα κε ηνλ γηαηξό, ζπληνληζηή ηεο ζπλέληεπμεο ηύπνπ θαη Αλαπιεξσηή Δηεπζπληή ηνπ Masonic Cancer Center θαη ηνπ Clinical and
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 6 Translational Sciences Institute ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηεο Minnesota ζηελ Minneapolis Jeffrey Miller, ηα απνηειέζκαηα πνπ παξνπζηάζηεθαλ είλαη ζπλαξπαζηηθά θαη θαλεξώλνπλ όηη νη κεηακνζρεύζεηο απνηεινύλ επηινγή απνηειεζκαηηθήο ζεξαπείαο ζε νινέλα θαη πεξηζζόηεξνπο αζζελείο κε θαξθίλν ηνπ αίκαηνοιεπραηκίεο. «Γηα πνιιά ρξόληα, ε κεηακόζρεπζε δελ ήηαλ εθηθηή γηα πνιινύο αζζελείο νη νπνίνη δελ δηέζεηαλ αδέξθηα ή ζε πεξηπηώζεηο πνπ δελ ήηαλ δπλαηόλ λα βξεζεί απόιπηα ζπκβαηόο δόηεο. Σήκεξα όκσο, απηνί νη αζζελείο έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα επσθειεζνύλ από ηηο λέεο ζηξαηεγηθέο θαη λα πξνρσξήζνπλ ζε επηηπρή κεηακόζρεπζε. Σήκεξα, κπνξνύκε πιένλ λα εζηηάζνπκε ηηο πξνζπάζεηέο καο ζηε βειηίσζε ηεο ζπλνιηθήο εκπεηξίαο ηνπ αζζελνύο θαη λα ειαρηζηνπνηήζνπκε ηνλ θίλδπλν ππνηξνπήο, ηελ θύξηα αηηία ζαλάηνπ κεηά από κεηακόζρεπζε. Ωο εθ ηνύηνπ, έρνπκε βειηηώζεη ζεκαληηθά ηα καθξνπξόζεζκα απνηειέζκαηα θαη ην πξνζδόθηκν δσήο αζζελώλ πνπ κέρξη ηώξα δελ δηέζεηαλ άιιε επηινγή ζεξαπείαο». Αλαιύνληαο ηηο λέεο εμειίμεηο, ε θαζεγήηξηα Ιζηνινγίαο Εκβξπνινγίαο ΑΠΘ θ. Κνθθώλα Κνπδή Κνιηάθνπ, καο εμεγεί όηη ε ζπαληόηεηα ησλ κνζρεπκάησλ θαη ην ζύλδξνκν ηνπ κνζρεύκαηνο θαηά ηνπ μεληζηή (GVHD), ιόγσ κε απόιπηεο ηζηνζπκβαηόηεηαο, απνηεινύζε πάληα έλα ζνβαξό πξόβιεκα. Παξά ηελ επηβεβαησκέλε εξγαζηεξηαθά ηζηνζπκβαηόηεηα κεηαμύ δόηε θαη αζζελνύο ζπρλά νη αζζελείο παξνπζηάδνπλ ηελ νμεία ή ρξόληα κνξθή ηνπ ζπλδξόκνπ, επεηδή ε εξγαζηεξηαθή δηεξεύλεζε ηεο ηζηνζπκβαηόηεηαο δελ θαιύπηεη ην ζύλνιν ησλ γνληδίσλ πνπ εκπιέθνληαη ζην ζύζηεκα ηεο ηζηνζπκβαηόηεηαο. Λόγσ ηνπ όηη ε ηζηνζπκβαηόηεηα κεηαβηβάδεηαη θιεξνλνκηθά, ν θαιύηεξνο δόηεο θιαζηθά κέρξη ζήκεξα εζεσξείην ν αδειθόο. Τν θαιύηεξν βέβαηα κόζρεπκα παξακέλεη ην απηόινγν, απηό πνπ πξνέξρεηαη από ηνλ ίδην ηνλ αζζελή, επεηδή δελ δηαηξέρεη ηνλ θίλδπλν ηεο απόξξηςεο. Σηηο πεξηπηώζεηο πνπ ν αζζελήο λνζεί από ιεπραηκία δελ κπνξεί λα δηαζέζεη ην δηθό ηνπ κόζρεπκα, επεηδή ν κπειόο ησλ νζηώλ ηνπ είλαη δηεζεκέλνο από ηα θαξθηληθά θύηηαξα. Θα κπνξνύζε όκσο λα ρξεζηκνπνηήζεη ην δηθό ηνπ κόζρεπκα ζηηο πεξηπηώζεηο εθείλεο, όπνπ ελώ είλαη πγηήο έρεη θξπνζπληεξήζεη ηα δηθά ηνπ αηκνπνηεηηθά βιαζηνθύηηαξα. Οη λέεο απηέο αλαθνηλώζεηο δείρλνπλ όηη ην πξόβιεκα ηεο ηζηνζπκβαηόηεηαο ζα κπνξέζεη ζην κέιινλ λα μεπεξαζηεί κε ηελ θαηάιιειε επηινγή ησλ κνζρεπκάησλ, όπνπ πιένλ δελ ζα απαηηείηαη απόιπηε ηζηνζπκβαηόηεηα αιιά απινζπκβαηόηεηα ε νπνία αλαθέξεηαη ζηελ απιή ζεηξά ησλ γνληδίσλ, δειαδή 50% ηζηνζπκβαηόηεηα, θάηη πνπ ήηαλ απαγνξεπηηθό ηα πξνεγνύκελα ρξόληα, ηδίσο γηα ην κπειό ησλ νζηώλ. Τν νκθαινπιαθνπληηαθό αίκα απνδεηθλύεηαη κηα πνιύ ζεκαληηθή ελαιιαθηηθή ιύζε ζηηο κεηακνζρεύζεηο, δεδνκέλνπ όηη ιόγσ ηεο λεαξήο ειηθίαο ησλ αηκνπνηεηηθώλ βιαζηνθπηηάξσλ πνπ πεξηέρεη δελ απαηηείηαη απόιπηε ηζηνζπκβαηόηεηα θαη εζεσξείην ζήκεξα ηδαληθό κόζρεπκα γηα ηα αδέιθηα. Αλ ιάβνπκε ππόςε ηε ζεκεξηλή πξόνδν θαη ηε δπλαηόηεηα επηινγήο ησλ κνζρεπκάησλ, ηόηε ην νκθαινπιαθνπληηαθό αίκα ζα απνηειεί ηδαληθό κόζρεπκα θαη γηα ηνπο γνλείο ζηηο πεξηπηώζεηο ηεο ιεπραηκίαο, νη νπνίνη ζα κπνξνύλ λα ρξεζηκνπνηνύλ ηα βιαζηνθύηηαξα ησλ παηδηώλ ηνπο κε ρακειόηεξε ηζηνζπκβαηόηεηα θαη ρσξίο θίλδπλν απόξξηςεο. Είλαη γλσζηό όηη ηα παηδηά θιεξνλνκνύλ από θάζε γνλέα ηνλ απιόηππν θαη επνκέλσο κε βάζε ηε ζεκεξηλή εμέιημε ζα κπνξνύλ απηά λα δίλνπλ ηα βιαζηνθύηηαξα ηνπ νκθαινπιαθνπληηαθνύ αίκαηνο ζηνπο γνλείο ηνπο γηα ηε ζεξαπεία θαθνεζεηώλ. Σύκθσλα κε πξνεγνύκελεο κειέηεο πνπ αλαθνηλώζεθαλ ην 2010, ζε παγθόζκηα θιίκαθα ε νηθνγέλεηα πξνζέθεξε ην 86% ησλ κνζρεπκάησλ θαη απηό ζήκεξα εμεγείηαη κε βάζε ηνλ απιόηππν πνπ νη γνλείο θιεξνλνκνύλ ζηα παηδηά ηνπο (Al Gratwohl et al 2010, JAMA, 303(16):1617-1623). Σύκθσλα κε ηελ θ. Κ. Κνπδή- Κνιηάθνπ, ε εύθνιε πξόζβαζε ζηε ζπιινγή ησλ βιαζηνθπηηάξσλ ηνπ νκθαινπιαθνπληηαθνύ αίκαηνο, ηα πιενλεθηήκαηα ηνπο θαη ε δπλαηόηεηα δεκηνπξγίαο ηξαπεδώλ βιαζηνθπηηάξσλ γλσζηήο ηζηνζπκβαηόηεηαο, ζα αλνίμεη ην δξόκν ζηελ νηθνγέλεηα αιιά θαη ζε πνιινύο αζζελείο κε ζπάλην ηύπν ηζηνζπκβαηόηεηαο ώζηε λα κπνξέζνπλ λα βξνπλ ην θαηάιιειν κόζρεπκα πνπ ζα ηνπο βνεζήζεη λα μεπεξάζνπλ ην πξόβιεκα ηεο θαθνήζεηαο πνπ αληηκεησπίδνπλ. Οη παξαπάλσ εμειίμεηο ζηηο κεηακνζρεύζεηο ηνπ κπεινύ ησλ νζηώλ, αιιά θαη γεληθόηεξα ησλ κεηακνρεύζεσλ, κε ηε δπλαηόηεηα ηεο θαηάιιειεο επηινγήο ησλ κνζρεπκάησλ, ηε ρξήζε ηνπ απινηππηθνύ ηύπνπ ηεο ηζηνζπκβαηόηεηαο θαη ηε κείσζε ηεο απόξξηςεο, ζα απμήζεη ηνλ αξηζκό ησλ αζζελώλ πνπ ζα κπνξνύλ λα βξνπλ έλα θαηάιιειν κόζρεπκα θαη ζα βειηηώζεη ηελ πνηόηεηα δσήο. Η νηθνγέλεηα ζα έρεη πεξηζζόηεξεο επθαηξίεο λα πξνζθέξεη ζηα κέιε ηεο πςειήο πνηόηεηαο ηζηνζπκβαηά
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 7 αηκνπνηεηηθά βιαζηνθύηηαξα κε ιηγόηεξεο κεηακνζρεπηηθέο επηπινθέο, θαηαιήγεη ε θ. Κ. Κνπδή- Κνιηάθνπ. ΔΟΑΜΑΡΑΘΙΖ ΗΔΠΑΟΔΘΑ ΖΡ ΞΡΔΞΑΠΗΠΘΘΔΑΡ ΛΔ Ζ ΥΠΖΡΖ ΩΜ ΒΚΑΡΞΙΣΑΠΩΜ Η ξρςεξαοθοίςιδα είμαι μια επώδσμη τλεγμξμή ςχμ αοθοώρεχμ, η ξπξία ξτείλεςαι ρε υοόμια ποξξδεσςική εκτύλιρη ςξσ αοθοικξύ υόμδοξσ. Ο σγιήπ αοθοικόπ υόμδοξπ είμαι αμθεκςικόπ ρςημ πίερη λόγχ ςξσ βάοξσπ, ελαρςικόπ και ξμαλόπ, παοεμβάλλεςαι μεςανύ ςχμ ξρςώμ ςηπ άοθοχρηπ ςα ξπξία ποξρςαςεύει από ςη υοόμια ςοιβή και τθξοά. Η ξρςεξαοθοίςιδα εμταμίζεςαι όςαμ ξ υόμδοξπ καςαρςοέτεςαι και ςα ξρςά ςηπ άοθοχρηπ εκςίθεμςαι άμερα ρςημ πίερη με απξςέλερμα αουικά μα εμταμίζξμςαι ξρςεότσςα και ρςξ ςέλξπ απώλεια ξρςξύ και έμςξμξπ πόμξπ λόγξ ςηπ ςοιβήπ. Η ξρςεξαοθοίςιδα είμαι η πιξ ρσμηθιρμέμη μξοτή αοθοίςιδαπ με ρημαμςικό κόρςξπ για ςημ Ελλημική ξικξμξμία και ασναμόμεμη ρσυμόςηςα αμάλξγα με ςημ ηλικία. ύμτχμα με ςξ Ελλημικό Ίδοσμα Ρεσμαςξλξγικώμ Εοεσμώμ, άμχ ςξσ 13% ςχμ εμηλίκχμ ρςημ Ελλάδα πάρυει από ξρςεξαοθοίςιδα η ξπξία ποξρβάλλει άςξμα άμχ ςχμ 55 εςώμ, με ςξ 53% ςχμ γσμαικώμ μα πάρυει ρσυμόςεοα ρε ρυέρη με ςξ 37% ςχμ αμδοώμ. Σξ 10-25% ςχμ αρθεμώμ πάρυει από ξρςεξαοθοίςιδα ςξσ γόμαςξπ και ςξσ ιρυίξσ, εμώ ρσυμή είμαι και η ποξρβξλή ςχμ αοθοώρεχμ ςχμ δακςύλχμ ςχμ υεοιώμ και ςηπ ρπξμδσλικήπ ρςήληπ. Ορςεξαοθοίςιδα ρπαμιόςεοα εμταμίζεςαι ρε άςξμα ηλικίαπ μικοόςεοηπ ςχμ 45 εςώμ, ρσυμόςεοα ρςξσπ άμςοεπ από όςι ρςιπ γσμαίκεπ. Σα ςελεσςαία υοόμια ξι κσςςαοικέπ θεοαπείεπ με ςη υοήρη βλαρςξκσςςάοχμ έυξσμ κεοδίρει ρημαμςικό έδατξπ ρςη θεοαπεία ςηπ ξρςεξαοθοίςιδαπ και ταίμεςαι μα αμξίγξσμ μέεπ ποξξπςικέπ για ςη βελςίχρη ςηπ πξιόςηςαπ ζχήπ και ςημ αμακξύτιρη ςξσ αρθεμξύπ από ςξμ πόμξ και ςημ δσρκξλία ρςημ κίμηρη. Η μέθξδξπ ποξρτέοεςαι ρςη υώοα μαπ από ενειδικεσμέμξσπ ξοθξπεδικξύπ και πιρςξπξιημέμα εογαρςήοια, εμώ μέυοι ποόςιμξπ παοέυξμςαμ μόμξ από εογαρςήοια με έδοα ρςξ ενχςεοικό. Η παοξυή ςηπ σπηοερίαπ ρςημ Ελλάδα παοέυει καλύςεοηπ πξιόςηςαπ βλαρςξκύςςαοα, διόςι απξτεύγεςαι η μεςατξοά ςχμ κσςςάοχμ ρςξ ενχςεοικό, η ενσπηοέςηρη ςχμ αρθεμώμ είμαι άμερη και η ποόρβαρη ρςη θεοαπεία είμαι εσκξλόςεοη. Οι κσςςαοικέπ θεοαπείεπ ςηπ ξρςεξαοθοίςιδαπ εταομόζξμςαι ρε μεαοξύπ και ηλικιχμέμξσπ αρθεμείπ, ποξρτέοξσμ γοήγξοη απξκαςάρςαρη και αμακξύτιρη από ςξμ πόμξ, είμαι ελάυιρςα επεμβαςικέπ, ρσμξδεύξμςαι από ελάυιρςεπ επιπλξκέπ, έυξσμ μικοό κόρςξπ και απεσθύμξμςαι ρε μεγάλξ αοιθμό αρθεμώμ. Για ςη θεοαπεία ςηπ ξρςεξαοθοίςιδαπ υοηριμξπξιξύμςαι ςα υξμδοξκύςςαοα και ςα βλαρςξκύςςαοα. Η μεςαμόρυεσρη υξμδοξκσςςάοχμ ρςημ άοθοχρη πξσ έυει εμταμιρςεί η ξρςεξαοθοίςιδα απξςελεί μια καιμξςόμξ μέθξδξ, η ξπξία απξρκξπεί ρςημ απξκαςάρςαρη ςηπ ρσμέυειαπ ςξσ υόμδοξσ, ώρςε μα επαμέλθει η λειςξσογία ςηπ άοθοχρηπ και μα απξτεσυθεί η ξλική αοθοξπλαρςική. Από ςξ σγιέπ ςμήμα ςξσ υόμδοξσ πξσ έυει σπξρςεί ςημ ξρςεξαοθοίςιδα, καςά ςη διάοκεια ςηπ αοθοξρκόπηρηπ λαμβάμεςαι έμα μικοό ςεμάυιξ, ςξ ξπξίξ μεςατέοεςαι και επενεογάζεςαι ρςξ εογαρςήοιξ. Από ςξ ςμήμα ασςό απξμξμώμξμςαι ςα σγιή υξμδοξκύςςαοα ςα ξπξία καλλιεογξύμςαι για 4-6 εβδξμάδεπ ρςξ εογαρςήοιξ με ρκξπό ςξμ κσςςαοικό πξλλαπλαριαρμό και ςημ επίςεσνη εμόπ αοιθμξύ αμάλξγξσ με ςημ έκςαρη ςηπ βλάβηπ. ςη ρσμέυεια ςα υξμδοξκύςςαοα υξοηγξύμςαι αοθοξρκξπικά και καλύπςξσμ ςξ πάρυξμ ςμήμα ςξσ υόμδοξσ. Η υξοήγηρη είμαι ελάυιρςα επεμβαςική, ςα υξμδοξκύςςαοα ρςαδιακά απξκςξύμ ρσμξυή με ςξμ σπόλξιπξ υόμδοξ και ςελικά η άοθοχρη λειςξσογεί τσριξλξγικά. Η μέθξδξπ ασςή είμαι επιςσυήπ ρε μεαοά και όυι ρε ηλικιχμέμα άςξμα, λόγχ ςηπ πεοιξοιρμέμηπ δσμαςόςηςαπ ςξσ πξλλαπλαριαρμξύ ςχμ υξμδοξκσςςάοχμ, η ξπξία ελαςςώμεςαι με ςημ πάοξδξ ςηπ ηλικίαπ. Η υοήρη υξμδοξκσςςάοχμ για ςη θεοαπεία αοθοικώμ βλαβώμ υοηριμξπξιείςαι με επιςσυία ςα ςελεσςαία ςξσλάυιρςξμ 10 υοόμια. Μεγάλεπ κλιμικέπ μελέςεπ ρε αρθεμείπ με ξρςεξαοθοίςιδα ςξσ γόμαςξπ ηλικίαπ 16-49 εςώμ ρςξσπ ξπξίξσπ υξοηγήθηκαμ υξμδοξκύςςαοα έδειναμ όςι ςξ 83% ςχμ αρθεμώμ εμτάμιρε ρημαμςική βελςίχρη και βαθμιαία επιδιόοθχρη ςηπ αοθοικήπ βλάβηπ ρςημ πεμςαεςία. Πεοαιςέοχ μελέςεπ, έδειναμ πχπ η βελςίχρη ςηπ κλιμικήπ εικόμαπ ςχμ αρθεμώμ έγιμε πιξ εμταμήπ έμα υοόμξ μεςά ςη θεοαπεία και διαςηοήθηκε ακόμα και δέκα υοόμια μεςά από ασςή. ε αρθεμείπ μεγαλύςεοηπ ηλικίαπ ρςξσπ ξπξίξσπ ξ υόμδοξπ δεμ έυει αμαγεμμηςικέπ ικαμόςηςεπ υξοηγξύμςαι ςα βλαρςξκύςςοαοα. Σα βλαρςξκύςςαοα λαμβάμξμςαι από ςξ λιπώδη ιρςό με λιπξαμαοοότηρη, διαυχοίζξμςαι από ςα σπόλξιπα κύςςαοα και υξοηγξύμςαι άμερα ή καςαφύυξμςαι και υοηριμξπξιξύμςαι ρςξ μέλλξμ. Σξ λίπξπ
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 8 ρσγκεμςοώμεςαι ρςιπ απξθήκεπ ςξσ ρώμαςξπ, από ςιπ ξπξίεπ και αταιοείςαι με ςξπική αμαιρθηρία με μια αρταλή διαδικαρία, η ξπξία δεμ απαιςεί μξρηλεία ςξσ αρθεμή. Σξ λίπξπ απξςελεί ςημ πλξσριόςεοη πηγή μερεγυσμαςικώμ κσςςάοχμ, ςα ξπξία έυξσμ ςη δσμαςόςηςα μα κοσξρσμςηοξύμςαι ςμημαςικά και μα υοηριμξπξιξύμςαι ρε πξλλαπλέπ μελλξμςικέπ εταομξγέπ. Η υοήρη ςξσ λίπξσπ για ςη λήφη βλαρςξκσςςάοχμ είμαι παλιά και αρταλήπ μέθξδξπ και έυει βξηθήρει ρημαμςικό αοιθμό αρθεμώμ. Η υοήρη ςχμ βλαρςξκσςςάοχμ ποξρτέοει αμακξύτιρη και βελςίχρη ςηπ κιμηςικόςηςαπ ςηπ άοθοχρηπ καςά 50% ρςα 2/3 ςχμ αρθεμώμ, εμώ ςξ 40% εμταμίζει βελςίχρη ρε πξρξρςό 75% ρςα επόμεμα 1-2 έςη. Σα απξςελέρμαςα ασςά αματέοξμςαι ρςη θεοαπεία ςηπ ξρςεξαοθοίςιδαπ ςξσ γόμαςξπ. Μόμξ ςξ 8% ςχμ αρθεμώμ ασςώμ υοειάρςηκε μα καςατύγει ρε ξλική αοθοξπλαρςική δύξ έςη μεςά ςη υοήρη ςχμ βλαρςξκσςςάοχμ. Σα πλεξμεκςήμαςα ςηπ υοήρηπ ςχμ κσςςαοικώμ θεοαπειώμ ςηπ ξρςεξαοθοίςιδαπ είμαι όςι ξι αρθεμείπ κιμηςξπξιξύμςαι γοήγξοα, εμςόπ 24 χοώμ από ςημ εμδξαοθοική υξοήγηρη, και δεμ μξρηλεύξμςαι ρςξ μξρξκξμείξ. Δεμ παοξσριάζξσμ επιπλξκέπ, όπχπ τλεβικέπ θοξμβώρειπ και πμεσμξμική εμβξλή, ξι ξπξίεπ απξςελξύμ ρσυμή και απειληςική για ςη ζχή επιπλξκή αρθεμώμ πξσ σπξβλήθηκαμ ρε ξλική αοθοξπλαρςική. Σα βλαρςξκύςςαοα, ποξέουξμςαι από ςξμ ίδιξ ςξμ αρθεμή και δεμ σπάουει κίμδσμξπ απόοοιφηπ ή άλλχμ επιπλξκώμ λόγχ αρσμβαςόςηςαπ. Η απξκαςάρςαρη ςηπ άοθοχρηπ ςξσ γόμαςξπ με ςα βλαρςξκύςςαοα θεχοείςαι πεοιρρόςεοξ επιςσυημέμη ρε ρυέρη με ςξσ ιρυίξσ και ρςιπ δύξ πεοιπςώρειπ ςα απξςελέρμαςα είμαι καλύςεοα ετ όρξμ η θεοαπεία γίμεςαι ρςα ποώςα ρςάδια ςηπ μόρξσ. Η άρηπςη μέκοχρη ςηπ κεταλήπ ςξσ μηοιαίξσ ξρςξύ, όπχπ και η απξκαςάρςαρη ςξσ καςερςοαμμέμξσ μερξρπξμδύλιξσ δίρκξσ μπξοξύμ μα αμςιμεςχπιρςξύμ με ςη υοήρη μερεγυσμαςικώμ κσςςάοχμ από ςξ λίπξπ. Σα βλαρςξκύςςαοα επίρηπ υοηριμξπξιξύμςαι για ςη θεοαπεία ςηπ αοθοίςιδαπ ςξσ ώμξσ, ςχμ δακςύλχμ, ςξσ αρςοαγάλξσ και ςξσ ιρυίξσ. Οι μέθξδξι ασςξί ρσμευώπ ενελίρρξμςαι και ρσμδσάζξμςαι μεςανύ ςξσπ με ρκξπό ςημ βελςίχρη ςξσ απξςελέρμαςξπ και ςη μεγαλύςεοη βξήθεια ποξπ ςξμ αρθεμή. Η μεςαμόρυεσρη βλαρςξκσςςάοχμ είμαι μια διαδικαρία πξσ απαιςεί μεγάλη ποξρξυή ρςη λεπςξμέοεια και ακοίβεια εκ μέοξσπ ςξσ ξοθξπεδικξύ, ώρςε μα επιςεσυθεί ςξ μέγιρςξ θεοαπεσςικό απξςέλερμα. Εκςόπ από ςημ απόκςηρη καλήπ πξιόςηςαπ βλαρςξκσςςάοχμ και ςη ρχρςή υειοξσογική ςευμική, είμαι ρημαμςικό ξ αρθεμήπ μα ακξλξσθήρει ποχςόκξλλξ μεςεγυειοηςικήπ παοακξλξύθηρηπ, ώρςε μα μεγιρςξπξιήρει ςξ θεοαπεσςικό απξςέλερμα. Η Biohellenika, η μξμαδική διαπιρςεσμέμη και πιρςξπξιημέμη εςαιοεία ρςημ Ελλάδα για ςημ εμεογξπξίηρη και καλλιέογεια ςχμ βλαρςξκσςςάοχμ ρςα εογαρςήοιά ςηπ, ρσμεογάζεςαι με μια ξμάδα ενειδικεσμέμχμ ξοθξπεδικώμ με πείοα ρςιπ εμδξρκξπικέπ μεθόδξσπ και παοέυξσμ με αρτάλεια και επιςσυία ςιπ θεοαπείεπ ασςέπ ρςη υώοα μαπ. Α ΟΠΞΪΞΜΑ MOTHERLOVE ΑΟΞ ΟΘΡΞΟΞΘΖΛΔΜΑ ΒΘΞΚΞΓΘΙΑ ΒΞΑΜΑ ΔΝΑΘΠΔΘΙΖ ΟΞΘΞΖΑΡ, ΟΞΚΣΔΚΖ ΔΚΑΘΑ ΡΥΔΔΘΑΡΛΔΜΑ ΔΘΔΘΙΑ ΓΘΑ ΖΜ ΔΓΙΣΞ ΓΣΜΑΘΙΑ ΙΑΘ Ζ ΜΔΑ ΛΖΔΠΑ ΖΠΗΑΜ ΙΑΘ ΡΖΜ ΔΚΚΑΔΑ ςη Motherlove Greece, απξρςξλή μαπ είμαι η σπξρςήοινη ςχμ γσμαικώμ ρςη μξμαδική εμπειοία ςηπ μηςοόςηςαπ έυξμςαπ πάμςα χπ γμώμξμα ςη ρξτία ςηπ τύρηπ. Με ατξρίχρη δημιξσογξύμε αρταλή και άοιρςηπ πξιόςηςαπ ποξψόμςα υοήριμα καςά ςημ εγκσμξρύμη, ςξμ ςξκεςό, ςξ θηλαρμό και ςα βοέτη,
BIOHELLENIKA NEWS WWW.BIOHELLENIKA.GR 9 από ςημ ποόληφη ςχμ οαγάδχμ έχπ και ςημ αύνηρη παοαγχγήπ μηςοικξύ γάλακςξπ. Λειςξσογξύμε με αγάπη και ρεβαρμό ποξπ ςξ πεοιβάλλξμ και όλα ςα ποξψόμςα μαπ είμαι απαλλαγμέμα από ρσμθεςικά σλικά και ςευμηςέπ υοχρςικέπ αοχμαςικέπ ξσρίεπ και ρσμςηοηςικά. Σα ποξψόμςα Motherlove έυξσμ βελξύδιμη ατή, ατήμξσμ απαλή αίρθηρη ρςξ δέομα, και παοάλληλα είμαι πξλύ απξςελερμαςικά για ςιπ μηςέοεπ και ςα βοέτη και τιλικά ποξπ ςξ πεοιβάλλξμ. Σα ποξψόμςα Motherlove απξςελξύμ ςημ αρταλή, ξλιρςική λύρη για ςιπ μηςέοεπ πξσ φάυμξσμ ςξ καλύςεοξ ποξψόμ πξσ μπξοξύμ μα υοηριμξπξιήρξσμ καςά ςη διάοκεια ςηπ εγκσμξρύμηπ και ςξσ θηλαρμξύ. λα ςα ποξψόμςα γαλξσυίαπ Motherlove μειώμξσμ ρςξ ελάυιρςξ ςιπ ςαλαιπχοίεπ ςηπ εγκσμξρύμηπ και ςξσ θηλαρμξύ, πεοιπξιξύμςαι ςξ ρώμα ςηπ μηςέοαπ και είμαι ιδιαίςεοα απαλά για ςξ δέομα ςξσ μχοξύ. Επειδή ςα ποξψόμςα μαπ είμαι σφηλήπ πιρςόςηςαπ, έυξσμε κεοδίρει παγκόρμια ςημ εμπιρςξρύμη και ςξμ ρεβαρμό ςχμ ρσμβξύλχμ γαλξσυίαπ, μαιώμ, επαγγελμαςιώμ σγείαπ και μηςέοχμ. Motherlove - Λητέρα και Λωρό Παοαρκεσάζξμςαι από εγκεκοιμέμα ξογαμικά ρσρςαςικά. Δεμ πεοιέυξσμ παοαμπέμια (parabens), ρσμθεςικά ρσρςαςικά ή αοώμαςα, λαμξλίμη ή ξοσκςέλαια πξσ ρσμήθχπ βοίρκξμςαι ρε άλλα ποξψόμςα ρώμαςξπ. Είμαι ιδιαίςεοα απξςελερμαςικά και τιλικά για ςιπ έγκσεπ μηςέοεπ και ςξ εσαίρθηςξ δέομα ςξσ μχοξύ. Motherlove - Οεριβάλλομ Οι εγκαςαρςάρειπ ςηπ Motherlove Herbal Company έυξσμ διαπιρςεσςεί από ςξμ ξογαμιρμό Oregon Tilth και πξλλά από ςα ποξψόμςα μαπ τέοξσμ ςη ρτοαγίδα USDA Organic Seal. Τπξρςηοίζξσμε ςη βιξλξγική καλλιέογεια. Χοηριμξπξιξύμε αμακσκλώριμεπ ρσρκεσαρίεπ και αμακσκλχμέμξ υαοςί. Χοηριμξπξιξύμε καθαοή, αμαμεώριμη αιξλική εμέογεια ρςιπ εγκαςαρςάρειπ μαπ. Σα ρσρςαςικά μαπ δεμ δξκιμάζξμςαι ρε ζώα. Λε τημ αγορά τωμ Motherlove προϊόμτωμ υποστηρίζετε το μητρικό θηλασμό, μια οικολογικά σωστή επιλογή. Πωτήστε στο φαρμακείο της γειτομιάς σας!!! Biohellenika News Λεχτόοξπ Γεχογικήπ υξλήπ 65, Θερραλξμίκη Σηλέτχμξ Επικξιμχμίαπ: 2310 474 282