ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ ΚΑΙ ΘΡΗΚΕΤΜΑΣΩΝ Γηράσκω αεί διδασκόμενος ΤΝΟΨΗ επί ΚΕΙΜΕΝΟΤ ΕΡΓΑΙΑ ΝΟΜΟΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ Ακινα, 30 Ιουνίου 2010
ΤΝΟΨΗ επί ΚΕΙΜΕΝΟΤ ΕΡΓΑΙΑ ΝΟΜΟΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΔΙΑ ΒΙΟΤ ΜΑΘΗΗ Ειςαγωγι Σο παρόν νομοςχζδιο ςκοπό ζχει, με βάςθ τισ αρχζσ και τουσ ςτόχουσ τθσ δθμόςιασ πολιτικισ δια βίου μάκθςθσ ςτθν Ελλάδα, να κακορίςει τα εργαλεία (κεςμικά, διοικθτικά, οικονομικά) που ςυντελοφν ςτθν ανάπτυξι τθσ. Η διά βίου μάκθςθ περιλαμβάνει κάκε είδουσ μακθςιακι δραςτθριότθτα ςτθ διάρκεια τθσ ανκρϊπινθσ ηωισ, που αποςκοπεί ςτθν απόκτθςθ ι τθ βελτίωςθ γνϊςεων, δεξιοτιτων και ικανοτιτων, που χρθςιμεφουν ςτθ διαμόρφωςθ μιασ ολοκλθρωμζνθσ προςωπικότθτασ, ςτθν άμβλυνςθ των κοινωνικϊν ανιςοτιτων και τθν κοινωνικι ςυνοχι, ςτθν κοινωνικι και πολιτιςτικι ανάπτυξθ, ςτθν ενεργό ςυμμετοχι ςτα κοινά και ςτθν επαγγελματικι ζνταξθ και εξζλιξθ. Η δια βίου μάκθςθ κεμελιϊνεται ςτθν προςχολικι αγωγι και δε ςταματά με το πζρασ τθσ αρχικισ εκπαίδευςθσ και τθν ενθλικίωςθ του ατόμου αλλά είναι μια διαρκισ και ενεργθτικι διαδικαςία που λαμβάνει χϊρα ςε όλεσ τισ φάςεισ τθσ ηωισ ενόσ ανκρϊπου και ςυνοδεφει κάκε ζκφανςθ τθσ ηωισ ενόσ ενεργοφ πολίτθ. Μακθςιακζσ διαδικαςίεσ ςυντελοφνται τόςο ςτα πλαίςια του επίςθμου εκπαιδευτικοφ ςυςτιματοσ (τυπικι εκπαίδευςθ) όςο και ςε μια ποικιλία εξωςχολικϊν μθ τυπικϊν και άτυπων μορφϊν μάκθςθσ. Κατά ςυνζπεια θ δια βίου μάκθςθ ςυμπεριλαμβάνει τθν Προςχολικι Αγωγι, τθν Πρωτοβάκμια και Δευτεροβάκμια Εκπαίδευςθ, τθν Επαγγελματικι Εκπαίδευςθ, τθν Ανϊτατθ Εκπαίδευςθ, τθν Αρχικι και τθ υνεχιηόμενθ Επαγγελματικι Κατάρτιςθ, τθ Γενικι Εκπαίδευςθ Ενθλίκων, κακϊσ και όλεσ τισ μορφζσ άτυπθσ μάκθςθσ εκτόσ εκπαιδευτικϊν ιδρυμάτων. Ωςτόςο, το παρόν νομοςχζδιο ρυκμίηει κυρίωσ το χϊρο που βρίςκεται ζξω από τα όρια του τυπικοφ εκπαιδευτικοφ ςυςτιματοσ, ιδιαίτερα τθ μεταδευτεροβάκμια εκπαίδευςθ, όπωσ είναι θ αρχικι επαγγελματικι κατάρτιςθ, θ ςυνεχιηόμενθ επαγγελματικι κατάρτιςθ, θ τυπικι και θ γενικι εκπαίδευςθ ενθλίκων. υγκεκριμζνα ςτοχεφει: α) ςτθν περιγραφι των δομών και των φορζων που ςυμβάλλουν με οποιονδιποτε τρόπο ςτθν ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ ςτθν Ελλάδα
β) ςτον κακοριςμό του διοικθτικοφ μοντζλου οργάνωςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ ςτθν Ελλάδα γ) ςτθ κεςμοκζτθςθ εργαλείων και προτφπων για τθν αποτελεςματικι ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ ςτθν Ελλάδα και ςτθν ποιοτικι τθσ αναβάκμιςθ. δ) ςτθ ςφνδεςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ με τθν απαςχόλθςθ. 1. Αρχζσ και τόχοι τθσ Διά Βίου Μάκθςθσ Οι αρχζσ και οι ςτόχοι που διζπουν τθ δθμόςια πολιτικι δια βίου μάκθςθσ είναι οι ακόλουκοι : Η διά βίου μάκθςθ είναι ανκρωποκεντρικι, κακϊσ ζχει ωσ αφετθρία τον άνκρωπο και τισ ανάγκεσ του. Η διά βίου μάκθςθ είναι ενεργόσ, ςυνεχισ και όχι υποχρεωτικι, κακϊσ είναι μια ανοιχτι και ςυνεχισ ευκαιρία για προςωπικι, κοινωνικι και επαγγελματικι βελτίωςθ ςτθ ηωι ενόσ ανκρϊπου. Η διά βίου μάκθςθ είναι ολιςτικι, κακϊσ επιδιϊκεται θ ςυμμετοχι όλων ςε όλθ τθ διάρκεια του βίου, με δυνατότθτα αναγνϊριςθσ και πιςτοποίθςθσ μθ τυπικϊν και άτυπων μορφϊν μάκθςθσ. Η διά βίου μάκθςθ υποςτθρίηει τθν αναπτυξιακι πορεία τθσ χϊρασ, κακϊσ αποςκοπεί ςτθν επικαιροποίθςθ των γνϊςεων και δεξιοτιτων των εργαηομζνων ενόψει των ραγδαία μεταβαλλόμενων ςυνκθκϊν εργαςίασ, με ζγκαιρθ διάγνωςθ των αναγκϊν τθσ αγοράσ εργαςίασ. Η διά βίου μάκθςθ υποςτθρίηει τθν κοινωνικι ζνταξθ, κακϊσ μζςω αυτισ επιδιϊκεται θ κοινωνικι και επαγγελματικι αναβάκμιςθ ευάλωτων ομάδων, παρζχοντασ ςε αυτζσ ζνα επαρκζσ επίπεδο εξειδικευμζνων επαγγελματικϊν γνϊςεων, δεξιοτιτων και ικανοτιτων, με ςτόχο τθν εξαςφάλιςθ τθσ κοινωνικισ και επαγγελματικισ τουσ ζνταξθσ. Η διά βίου μάκθςθ ςτοχεφει ςτθν ανάπτυξθ τθσ προςωπικότθτασ του ατόμου, ςτθν καλλιζργεια κοινωνικϊν ςυμπεριφορϊν ςυμβατϊν με τισ νζεσ ςυνκικεσ και γενικότερα ςτθν ανάπτυξθ τθσ ιδιότθτασ του ενεργοφ και ενθμερωμζνου πολίτθ. Για τθν εφαρμογι των ςτόχων τθσ δθμόςιασ πολιτικισ δια βίου μάκθςθσ, επιδιϊκεται με τον παρόντα Νόμο και το Πρόγραμμα Εφαρμογισ θ Ανάπτυξθ τθσ
διά βίου μάκθςθσ ςτθν Ελλάδα και θ ςυγκρότθςθ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ. 2. Πεδίο εφαρμογισ του Νόμου Οι διατάξεισ του παρόντοσ Νόμου αφοροφν κυρίωσ το χϊρο που βρίςκεται εκτόσ τυπικοφ εκπαιδευτικοφ ςυςτιματοσ και διζπουν όλεσ τισ παραμζτρουσ ανάπτυξθσ και λειτουργίασ του και ειδικότερα : α) τισ κάκε είδουσ δραςτθριότθτεσ τθσ μεταδευτεροβάκμιασ εκπαίδευςθσ και τθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ, που ςτόχο ζχουν τθν επικαιροποίθςθ, τον εκςυγχρονιςμό και τθν προςαρμογι των επαγγελματικϊν γνϊςεων, δεξιοτιτων και ικανοτιτων του ανκρϊπινου δυναμικοφ τθσ χϊρασ ςτισ διαρκϊσ μεταβαλλόμενεσ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ και κατϋ επζκταςθ τθ διευκόλυνςθ τθσ επαγγελματικισ του ζνταξθσ, β) τισ κάκε είδουσ δραςτθριότθτεσ τθσ εκπαίδευςθσ των ενθλίκων, που ςτόχο ζχουν τθν ανάπτυξθ τθσ προςωπικότθτάσ τουσ και τθν καλλιζργεια των ικανοτιτων τουσ, ςτο πλαίςιο τθσ λειτουργίασ τουσ ωσ ενθμερωμζνων και ενεργϊν πολιτϊν. 3. Σο Εκνικό Δίκτυο Διά Βίου Μάκθςθσ - κοποί και ςτόχοι κοπόσ του Εκνικοφ Δικτφου Δια Βίου Μάκθςθσ είναι θ ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ, μζςω τθσ αναγνϊριςθσ νζων εναλλακτικϊν εκπαιδευτικϊν διαδρομϊν, τθσ διαςφάλιςθσ τθσ διαφάνειασ και τθσ λειτουργικισ διαςφνδεςθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ (τυπικισ, μθ τυπικισ και άτυπθσ), του προςανατολιςμοφ ςτο αποτζλεςμα τθσ μάκθςθσ και τθσ δικτφωςθσ των φορζων διά βίου μάκθςθσ. Οι ςτόχοι του παρόντοσ Νόμου είναι οι ακόλουκοι : α) Η δθμιουργία ςυνεκτικοφ εκνικοφ πλαιςίου αξιολόγθςθσ και πιςτοποίθςθσ για τθν κατάρτιςθ και εκπαίδευςθ ενθλίκων. β) Η ςυγκρότθςθ ενιαίου εκνικοφ πλαιςίου αναγνώριςθσ προςόντων και πιςτοποίθςθσ γνϊςεων, δεξιοτιτων και ικανοτιτων.
γ) Η ςυςτθματοποίθςθ και ο ςυντονιςμόσ τθσ ανίχνευςθσ και διάγνωςθσ των αναγκών τθσ αγοράσ εργαςίασ και των επαγγελματικών και επιμορφωτικών αναγκών των πολιτών. δ) Η διαςφάλιςθ τθσ πρόςβαςθσ των πολιτών και ιδιαίτερα των κοινωνικά ευπακϊν και ευάλωτων ομάδων ςε όλεσ τισ δραςτθριότθτεσ κατάρτιςθσ και εκπαίδευςθσ ενθλίκων. ε) Η κεςμοκζτθςθ εργαλείων και προτφπων για τθν ανάπτυξθ και τθν ποιοτικι αναβάκμιςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ. ςτ) Η διαρκισ και ουςιαςτικι εκπαίδευςθ των εκπαιδευτών ενθλίκων. η) Ο προγραμματιςμόσ των δραςτθριοτιτων διά βίου μάκθςθσ, θ) Η ςυςτθματικι υποςτιριξθ των φορζων του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ και θ προγραμματικι ςυνεργαςία των φορζων διοίκθςθσ και των επιτελικϊν φορζων του Δικτφου με τουσ φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν δια βίου μάκθςθσ.
4. Φορείσ Διοίκθςθσ του Δικτφου και υλλογικά όργανα α) Τπουργείο Παιδείασ, Δια Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων - Γενικι Γραμματεία Διά Βίου Μάκθςθσ. ε κεντρικό επίπεδο, το Παιδείασ, Δια Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων δια τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ, αςκϊντασ τον επιτελικό ρόλο του, ςχεδιάηει τθ δθμόςια πολιτικι δια βίου μάκθςθσ, διαμορφώνει τουσ ςχετικοφσ κανόνεσ, εκπονεί το αντίςτοιχο εκνικό πρόγραμμα διά βίου μάκθςθσ, εποπτεφει τθν εφαρμογι τθσ δθμόςιασ πολιτικισ, των κανόνων και του προγράμματοσ αυτοφ και ςυντονίηει το ςυνολικό φςτθμα Διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ. τισ αρμοδιότθτεσ τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ περιλαμβάνονται εκτόσ των άλλων: - Η εποπτεία και θ διαχείριςθ του εκνικοφ ςυςτιματοσ ςφνδεςθσ τθσ επαγγελματικισ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ με τθν απαςχόλθςθ (Π.Δ/ΓΜΑ 24/2010) και ειδικότερα θ διαχείριςθ των ςυςτθμάτων αρχικισ και ςυνεχιηόμενθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ, του ςυςτιματοσ πιςτοποίθςθσ τθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ και των επαγγελματικϊν προςόντων και του ςυςτιματοσ ςυμβουλευτικισ και θ ςφνδεςι τουσ με το ςφςτθμα τεχνικισ επαγγελματικισ εκπαίδευςθσ, με το ςφςτθμα των αναγκϊν τθσ αγοράσ εργαςίασ και με το ςφςτθμα ςφνδεςθσ με τθν αγορά εργαςίασ (Ν. 3191/2003). - Η εποπτεία και διαχείριςθ του ςυςτιματοσ γενικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων. - Η διαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ πλαιςίου όλων των μονάδων τθσ αρχικισ και τθσ ςυνεχιηόμενθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ, κακϊσ και των λοιπϊν ςχολϊν επαγγελματικισ κατάρτιςθσ, δθμόςιων ι ιδιωτικϊν, που δεν ανικουν ςτθν Σριτοβάκμια Εκπαίδευςθ, - Ο ςχεδιαςμόσ και θ πιςτοποίθςθ των εκπαιδευτικϊν προδιαγραφϊν τθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ και ειδικότερα του περιεχομζνου, των εκπαιδευτικϊν μεκόδων, των εκπαιδευτϊν και των υποδομϊν των προγραμμάτων ςυνεχιηόμενθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διαχείριςθσ Κοινοτικϊν και Άλλων Πόρων του Τπουργείου Εργαςίασ και Κοινωνικισ Αςφάλιςθσ. το Νομοςχζδιο: - Ρυκμίηονται τα κζματα που αφοροφν τθν οργάνωςθ, τθ λειτουργία και τισ παρεχόμενεσ υπθρεςίεσ αρχικισ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ των Ινςτιτοφτων Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ (Ι.Ε.Κ.), όπωσ είναι οι ειδικότθτεσ, το περιεχόμενο, θ διάρκεια και θ εκπαιδευτικι διαδικαςία των ςπουδϊν τουσ, οι όροι και θ διαδικαςία εγγραφϊν, μετεγγραφϊν, φοίτθςθσ, εξετάςεων και ζκδοςθσ των αποτελεςμάτων τουσ κλπ. 6
- Αναδιοργανϊνονται Δθμόςια Ινςτιτοφτα Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ (Δ.Ι.Ε.Κ.) που υπάγονται και εποπτεφονται από τθ Γενικι Γραμματεία Διά βίου Μάκθςθσ και ρυκμίηονται τα κζματα που αφοροφν τθν οργάνωςθ, τθ λειτουργία και τθ διαχείριςι τουσ και τισ υπθρεςίεσ αρχικισ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ που παρζχουν. - Ρυκμίηονται τα κζματα που αφοροφν τθν οργάνωςθ, τθ λειτουργία, τθ διαχείριςθ και τισ παρεχόμενεσ υπθρεςίεσ αρχικισ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ των Ιδιωτικϊν Ινςτιτοφτων Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ (Ι.Ι.Ε.Κ.), όπωσ είναι οι όροι και θ διαδικαςία χοριγθςθσ άδειασ ίδρυςθσ και λειτουργίασ τουσ, ο κακοριςμόσ των υποχρεϊςεων των ιδιοκτθτϊν, των προςόντων κλπ. β) υλλογικά όργανα Διά Βίου Μάκθςθσ. Εκνικι φνοδοσ Διά Βίου Μάκθςθσ και φνδεςθσ με τθν Απαςχόλθςθ υνζρχεται δυο φορζσ κάκε χρόνο και ςυγκαλείται από τον Τπουργό Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων. υμμετζχουν οι Πρόεδροι των ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων των εργοδοτϊν (ΕΒ, ΓΕΒΕΕ, ΕΕΕ), τθσ τριτοβάκμιασ ςυνδικαλιςτικισ οργάνωςθσ των εργαηομζνων (ΓΕΕ), τθσ ΑΔΕΔΤ, τθσ Εκνικισ υνομοςπονδίασ ατόμων με αναπθρία, τθσ Κεντρικισ Ζνωςθσ Διμων Ελλάδασ και τθσ Ζνωςθσ Περιφερειϊν. Ζχει ςκοπό τθν υποβοικθςθ του ςχεδιαςμοφ και το ςυντονιςμό τθσ εφαρμογισ τθσ δθμόςιασ πολιτικισ διά βίου μάκθςθσ. Εκνικό υμβοφλιο φνδεςθσ τθσ Επαγγελματικισ Εκπαίδευςθσ και Κατάρτιςθσ με τθν Απαςχόλθςθ υνεδριάηει τουλάχιςτον δφο φορζσ το χρόνο. υγκαλείται από τον Γενικό Γραμματζα Διά Βίου Μάκθςθσ και ςυμμετζχουν Γενικοί Γραμματείσ των κακ φλθν Τπουργείων, Ο Διοικθτισ του ΟΑΕΔ, ο Πρόεδροσ του Εκνικοφ Κζντρου Πιςτοποίθςθσ, ο Πρόεδροσ του Οργανιςμοφ Πιςτοποίθςθσ Προςόντων, εκπρόςωποι των ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων των εργοδοτϊν (ΕΒ, ΓΕΒΕΕ, ΕΕΕ), τθσ τριτοβάκμιασ ςυνδικαλιςτικισ οργάνωςθσ των εργαηομζνων (ΓΕΕ), τθσ ΑΔΕΔΤ, τθσ Εκνικισ υνομοςπονδίασ ατόμων με αναπθρία, τθσ Κεντρικισ Ζνωςθσ Διμων Ελλάδασ και τθσ Ζνωςθσ Περιφερειϊν κακϊσ και εκπρόςωποι αρμόδιων επιςτθμονικϊν ενϊςεων. Ζχει ςκοπό τθν γνωμοδότθςθ, τθν υποβοικθςθ τθσ βελτίωςθσ τθσ ποιότθτασ και τθσ αποτελεςματικότθτασ των προγραμμάτων και των παρεχόμενων υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, κακϊσ και τθσ ςφνδεςθσ αυτϊν με τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ. 7
Εκνικό Φόρουμ (υμβοφλιο) Γενικισ Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων Σο Εκνικό υμβοφλιο Γενικισ Εκπαίδευςθσ Ενθλίκων (Πολιτειότθτασ) ςυςτινεται με απόφαςθ του Τπουργοφ Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων και με ςκοπό τθν υποβοικθςθ τθσ βελτίωςθσ τθσ ποιότθτασ και τθσ αποτελεςματικότθτασ των προγραμμάτων και των παρεχόμενων υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ που αφοροφν τθν εκπαίδευςθ ενθλίκων. το υμβοφλιο αυτό προεδρεφει ο Γενικόσ Γραμματζασ Δια Βίου Μάκθςθσ και ςυμμετζχουν οπωςδιποτε εκπρόςωποι τθσ ΓΕΕ, του ΕΒ, τθσ ΕΕΕ, τθσ ΓΕΒΕΕ, τθσ ΑΔΕΔΤ, τθσ ΚΕΔΚΕ και αρμόδιων επιςτθμονικϊν ενϊςεων, κοινωνικϊν και πολιτιςτικϊν φορζων. γ) Οι Περιφερειακζσ Αυτοδιοικιςεισ και οι Διμοι Η Περιφερειακι Αυτοδιοίκθςθ καταρτίηει, ςτο πλαίςιο του περιφερειακοφ αναπτυξιακοφ προγράμματόσ τθσ, το περιφερειακό πρόγραμμα δια βίου μάκθςθσ, με βάςθ το αντίςτοιχο εκνικό. Σο περιφερειακό πρόγραμμα δια βίου μάκθςθσ περιλαμβάνει ιδίωσ επενδφςεισ, προγράμματα ι επιμζρουσ δραςτθριότθτεσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ. Οι δραςτθριότθτεσ του περιφερειακοφ προγράμματοσ διά βίου μάκθςθσ μπορεί να χρθματοδοτθκοφν από το Τπουργείο Παιδείασ, Δια Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων, από επιχορθγιςεισ και από ίδιουσ πόρουσ τθσ Περιφερειακισ Αυτοδιοίκθςθσ Ο Διμοσ καταρτίηει, ςτο πλαίςιο του τοπικοφ αναπτυξιακοφ προγράμματόσ του, το τοπικό πρόγραμμα δια βίου μάκθςθσ, με βάςθ το αντίςτοιχο εκνικό και περιφερειακό πρόγραμμα διά βίου μάκθςθσ. Σο τοπικό πρόγραμμα διά βίου μάκθςθσ περιλαμβάνει ιδίωσ επενδφςεισ, προγράμματα ι επιμζρουσ δραςτθριότθτεσ εκπαίδευςθσ ενθλίκων. Οι δραςτθριότθτεσ του τοπικοφ προγράμματοσ διά βίου μάκθςθσ μπορεί να χρθματοδοτθκοφν από το Τπουργείο Παιδείασ, Δια Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων δια τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ ι μζςω τθσ αντίςτοιχθσ Περιφερειακισ Αυτοδιοίκθςθσ, από επιχορθγιςεισ και από ίδιουσ πόρουσ του Διμου. 8
5. Επιτελικοί φορείσ α) Σο Εκνικό Κζντρο Πιςτοποίθςθσ, που ζχει τθν αρμοδιότθτα τθσ πιςτοποίθςθσ / αδειοδότθςθσ των δομϊν, των προγραμμάτων και των εκπαιδευτϊν τθσ μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ. β) Ο Οργανιςμόσ Πιςτοποίθςθσ Προςόντων, που ζχει τθν αρμοδιότθτα τθσ ςυγκρότθςθσ και εφαρμογισ του Εκνικοφ Πλαιςίου Προςόντων και τθσ αναγνϊριςθσ / πιςτοποίθςθσ των προςόντων που αποκτϊνται από τθ μθ τυπικι εκπαίδευςθ και τθν άτυπθ μάκθςθ. γ) Σο Εκνικό Κζντρο Επαγγελματικοφ Προςανατολιςμοφ, ανικει ςτο Εκνικό Δίκτυο, κατά το τμιμα του που ζχει τθν αρμοδιότθτα τθσ ςυμβουλευτικισ και του επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ ςτο πλαίςιο τθσ δια βίου μάκθςθσ. 6. Φορείσ παροχισ υπθρεςιών διά βίου μάκθςθσ α) Σα Ινςτιτοφτα Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ (Ι.Ε.Κ.). Σθν εποπτεία και διαχείριςθ του ςυςτιματοσ αρχικισ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ (άρκρο 7, Ν. 3191/2003) αςκεί το Τπουργείο Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων δια τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ. β) Σα Κζντρα Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ (Κ.Ε.Κ.). Σθν εποπτεία και διαχείριςθ του ςυςτιματοσ ςυνεχιηόμενθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ (άρκρο 8, Ν. 3191/2003) αςκεί το Τπουργείο Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων δια τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ. γ) Σα Κζντρα Μεταλυκειακισ Εκπαίδευςθσ και τα Εργαςτιρια Ελευκζρων πουδϊν δ) Οι λοιπζσ ςχολζσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ. ε) Σα Κζντρα Προϊκθςθσ ςτθν Απαςχόλθςθ του ΟΑΕΔ και οι λοιποί φορείσ ςυμβουλευτικϊν υπθρεςιϊν ι και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ. ςτ) του ευρφτερου δθμόςιου τομζα που παρζχουν μθ τυπικι εκπαίδευςθ ςτο ανκρϊπινο δυναμικό του ευρφτερου δθμόςιου τομζα, όπωσ είναι το ΕΚΔΔΑ και θ ΕΤΤΟ η) Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν γενικισ τυπικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων και γενικισ μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων. θ) Σα νομικά πρόςωπα κάκε μορφισ που λειτουργοφν ςε εκνικό, περιφερειακό ι τοπικό επίπεδο, παρζχουν υπθρεςίεσ δια βίου μάκθςθσ, όπωσ μουςεία, βιβλιοκικεσ, κοινωνικοί, επιμορφωτικοί και πολιτιςτικοί φορείσ, αναγνωρίηονται ωσ φορείσ άτυπθσ μάκθςθσ των πολιτϊν και εγγράφονται ςτο ςχετικό Μθτρϊο. 9
7. Σο Εκνικό Πρόγραμμα Διά Βίου Μάκθςθσ Σο εκνικό πρόγραμμα διά βίου μάκθςθσ διαρκρϊνεται ςε μεςοχρόνιο και ετιςιο και περιλαμβάνει δραςτθριότθτεσ εφαρμογισ τθσ δθμόςιασ πολιτικισ δια βίου μάκθςθσ που χρθματοδοτοφνται από δθμόςιουσ πόρουσ και επιχορθγιςεισ. Επίςθσ, περιλαμβάνει και δράςεισ τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ για τθν υποςτιριξθ, παρακολοφκθςθ και αξιολόγθςθ των προγραμμάτων που υλοποιοφν οι Περιφερειακζσ Αυτοδιοικιςεισ και οι Διμοι, οι οποίεσ ςυνοδεφονται από ςχετικά κίνθτρα, κακϊσ δράςεισ για τθν θκικι και υλικι βράβευςθ των καλϊν πρακτικϊν τουσ. 8. Σο Εκνικό Πλαίςιο Προςόντων Σο Εκνικό Πλαίςιο Προςόντων είναι ζνα πλαίςιο κατάταξθσ προςόντων (διπλϊματα, τίτλοι, πιςτοποιθτικά) με τθ μορφι μακθςιακϊν αποτελεςμάτων, ςφμφωνα με ζνα ςφνολο κριτθρίων επίτευξθσ κακοριςμζνων επιπζδων μάκθςθσ. Σα μακθςιακά αποτελζςματα κατθγοριοποιοφνται ςτο Εκνικό Πλαίςιο Προςόντων ςε γνϊςεισ, δεξιότθτεσ, ικανότθτεσ χωρίσ ωςτόςο να αμφιςβθτείται ο ενιαίοσ χαρακτιρασ τθσ μάκθςθσ. Η πιςτοποίθςθ των προςόντων κα δομθκεί ςτθ βάςθ μιασ ςυμφωνίασ που κα διαςφαλίηει τθν ποιότθτα και τθν αμοιβαία εμπιςτοςφνθ κράτουσ και κοινωνικϊν εταίρων, κα ενιςχφει τθ διαφάνεια ςτα προςόντα, κα διευκολφνει τθν πρόςβαςθ και τθν πρόοδο ςε διαδικαςίεσ διά βίου μάκθςθσ και κα υποςτθρίηει καλφτερα τθ ςχζςθ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ με τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ. Ο κεντρικόσ ςυντονιςμόσ και θ ςυνολικι εποπτεία για το Εκνικό Πλαίςιο Προςόντων γίνεται από το Τπουργείο Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων. Σο Τπουργείο ανακζτει ςτον Οργανιςμό Πιςτοποίθςθσ Προςόντων όλεσ τισ αρμοδιότθτεσ που αφοροφν ςτθ δθμιουργία και υλοποίθςι του διατθρϊντασ τθν ευκφνθ τθσ ςυνολικισ εποπτείασ και του ςυντονιςμοφ. 9. Μθτρώα του Δικτφου α) Κάρτα Δια Βίου Μάκθςθσ του Πολίτθ, οι πολίτεσ εγγράφουν, τισ γνϊςεισ, δεξιότθτεσ και ικανότθτεσ που αποκτοφν για κάκε χριςθ. β) Σο Μθτρϊο Εκπαιδευτϊν, το οποίο καταρτίηει κάκε φορζασ του δθμόςιου τομζα που εφαρμόηει προγράμματα ι δραςτθριότθτεσ διά βίου μάκθςθσ τθσ μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ. γ) Σο Μθτρϊο Φορζων Διά Βίου Μάκθςθσ: ε αυτό αυτοδίκαια ανικουν οι φορείσ του ςυςτιματοσ διοίκθςθσ, οι επιτελικοί φορείσ και οι φορείσ παροχισ 10
υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου και εγγράφεται κάκε φορζασ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ. δ) Σο Ευρωδιαβατιριο καταγράφονται και τα πιςτοποιοφμενα κατά τισ διατάξεισ του παρόντοσ Νόμου προςόντα, που αντιςτοιχοφν ςτο Εκνικό Πλαίςιο Προςόντων 10. Κίνθτρα διά βίου μάκθςθσ Για τθν ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ και τθν επικαιροποίθςθ των γνϊςεων, δεξιοτιτων και ικανοτιτων του πλθκυςμοφ κεςπίηεται ςειρά κινιτρων : α) Μζςω του Εκνικοφ Πλαιςίου Προςόντων προβλζπεται θ δυνατότθτα αναγνώριςθσ και πιςτοποίθςθσ τθσ πρότερθσ μάκθςθσ, ϊςτε όλεσ οι μορφζσ τυπικισ, μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ και άτυπθσ μάκθςθσ να ςυςχετίηονται μεταξφ τουσ, τα αποτελζςματά τουσ να αναγνωρίηονται και να πιςτοποιοφνται. β) Θεςπίηονται ατομικοί εκπαιδευτικοί λογαριαςμοί από τουσ οποίουσ ο εργαηόμενοσ μπορεί να αποςφρει χριματα για τθν κάλυψθ των εκπαιδευτικϊν του αναγκϊν. τουσ λογαριαςμοφσ αυτοφσ μποροφν να κατακζτουν χριματα αναλογικά οι εργοδότεσ (με φοροαπαλλαγζσ), το κράτοσ, οι ίδιοι οι εργαηόμενοι αλλά και άλλοι φορείσ. γ) Θεςπίηονται ατομικοί λογαριαςμοί μακθςιακοφ χρόνου. ε περιπτϊςεισ υπερωριακισ απαςχόλθςθσ ςτο πλαίςιο του προβλεπόμενου από τισ ςυλλογικζσ ςυμβάςεισ εργαςίασ εργαςιακοφ χρόνου, ο εργαηόμενοσ κατακζτει χρόνο ςτο λογαριαςμό του, τον οποίο μπορεί να χρθςιμοποιιςει ωσ εκπαιδευτικό χρόνο για τθν παρακολοφκθςθ μακθμάτων ςυνεχιηόμενθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ. 11. Αξιολόγθςθ Για τθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ τθσ διά βίου μάκθςθσ ςυγκροτείται ςφςτθμα παρακολοφκθςθσ και αξιολόγθςθσ των προγραμμάτων και τθσ αποτελεςματικότθτασ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ και κακορίηονται οι προδιαγραφζσ των προγραμμάτων εκπαίδευςθσ των εκπαιδευτϊν ενθλίκων. Οι δραςτθριότθτεσ δια βίου μάκθςθσ ςε όλα τα επίπεδα (τοπικό, περιφερειακό, εκνικό) διζπονται από τθν αρχι τθσ ςυνεχοφσ παρακολοφκθςθσ και αξιολόγθςισ τουσ με ςτόχο τθ βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ των παρεχόμενων υπθρεςιϊν, που οργανϊνεται κατά τα ακόλουκα : 11
α) Η Γενικι Γραμματεία Διά Βίου Μάκθςθσ ςυγκροτεί ςφςτθμα παρακολοφκθςθσ και αξιολόγθςθσ των προγραμμάτων και τθσ αποτελεςματικότθτασ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ, ςυμβατό με τθ μεκοδολογία διεκνϊν οργανιςμϊν και τισ αρχζσ τθσ διοίκθςθσ μζςω ςτόχων. Ειδικότερα ςτο επίπεδο των εκπαιδευτικϊν μονάδων εφαρμόηεται θ μζκοδοσ τθσ αυτοαξιολόγθςθσ για τθν αποτίμθςθ τθσ πορείασ υλοποίθςθσ του παρεχόμενου εκπαιδευτικοφ ζργου. β) Η Γενικι Γραμματεία Διά Βίου Μάκθςθσ κακορίηει ελάχιςτεσ προδιαγραφζσ αξιολόγθςθσ, για τθν υποςτιριξθ του ζργου τθσ αποτίμθςθσ του ςυνολικοφ εκπαιδευτικοφ ζργου ςε περιφερειακό και εκνικό επίπεδο (Περιφζρειασ, Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ) και ςυντάςςει ετιςια ζκκεςθ για τθ διά βίου μάκθςθ ςτθν Ελλάδα και ανά τριετία πραγματοποιεί εξωτερικι αξιολόγθςθ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ, με τθ ςυμμετοχι και εμπειρογνωμόνων ευρωπαϊκϊν ι διεκνϊν οργανιςμϊν. 12. Εκπαίδευςθ εκπαιδευτών Εκπαιδευτισ προκειμζνου να διδάξει ςε χρθματοδοτοφμενο από δθμόςιουσ πόρουσ πρόγραμμα τθσ μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ, υποχρεοφται να διαςφαλίηει παιδαγωγικι επάρκεια ςτθν εκπαίδευςθ ενθλίκων και για το λόγο αυτό παρακολουκεί πρόγραμμα εκπαίδευςθσ εκπαιδευτϊν, πιςτοποιείται θ επάρκειά του και εγγράφεται ςε μθτρϊο εκπαιδευτϊν, ςφμφωνα με τισ ακόλουκεσ ρυκμίςεισ : α) Η Γενικι Γραμματεία Διά Βίου Μάκθςθσ εγκρίνει τισ προδιαγραφζσ των προγραμμάτων εκπαίδευςθσ των εκπαιδευτϊν ενθλίκων και ιδίωσ το περιεχόμενο, τα μζςα και τθ μεκοδολογία εκπαίδευςθσ και τα ςχετικά με τθν επιςτθμονικι υποςτιριξθ και εποπτεία τουσ. Επίςθσ, κακορίηει τουσ όρουσ και τθ διαδικαςία τθσ πιςτοποίθςθσ των εκπαιδευτϊν αυτϊν και τθσ εγγραφισ τουσ ςε μθτρϊο εκπαιδευτϊν. β) Με κοινι απόφαςθ του Τπουργοφ Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και του κατά περίπτωςθ αρμόδιου Τπουργοφ κακορίηονται οι προδιαγραφζσ ςυγκρότθςθσ και οργάνωςθσ των μθτρϊων εκπαιδευτϊν των φορζων του δθμόςιου τομζα. γ) Σο Ε.ΚΕ.ΠΙ. υποςτθρίηει διοικθτικά, επιςτθμονικά και τεχνικά τθ ςυγκρότθςθ των μθτρϊων εκπαιδευτϊν των φορζων του δθμόςιου τομζα και ςυντονίηει τθ λειτουργία τουσ. 13. Πρόγραμμα Εφαρμογισ Σο Πρόγραμμα Εφαρμογισ παρζχει τθν αναγκαία επιςτθμονικι, διοικθτικι και τεχνικι υποςτιριξθ ςτουσ φορείσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ και ιδίωσ ςτουσ φορείσ του ςυςτιματοσ διοίκθςθσ και τουσ επιτελικοφσ φορείσ του Δικτφου 12
για τθν ζγκαιρθ, ποιοτικι και αποτελεςματικι εφαρμογι των διατάξεων του Νόμου και τθν υλοποίθςθ του ςτρατθγικοφ ςκοποφ, των ςτόχων και των βαςικϊν προγραμματικϊν επιλογϊν του. Εκπονείται με απόφαςθ του Τπουργοφ Παιδείασ, Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων. Περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τισ ακόλουκεσ κατθγορίεσ δράςεων διοικθτικισ μεταρρφκμιςθσ και αναβάκμιςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ : α) Κωδικοποίθςθ του κανονιςτικοφ πλαιςίου και διοικθτικά μζτρα για τθν εφαρμογι του Προγράμματοσ. β) Δράςεισ αναςυγκρότθςθσ, αποκζντρωςθσ, οργάνωςθσ και λειτουργικοφ εκςυγχρονιςμοφ των δομϊν, των οργάνων, των υπθρεςιϊν και των λειτουργιϊν των φορζων του. γ) Εκπόνθςθ προτφπων και δθμιουργία ι και οργάνωςθ των υπαρχόντων κεςμϊν και εργαλείων. δ) Δράςεισ ςυγκρότθςθσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ ωσ ενιαίου λειτουργικοφ δικτφου και διαςφάλιςθσ των ςυςτθμικϊν και διαδραςτικϊν ςχζςεων των φορζων του, με αξιοποίθςθ των μεκόδων και τθσ ςφγχρονθσ τεχνολογίασ τθσ θλεκτρονικισ διακυβζρνθςθσ. ε) Δράςεισ ανάπτυξθσ του ανκρϊπινου δυναμικοφ των φορζων του Δικτφου. ςτ) Χωροταξικι διαφοροποίθςθ των ανωτζρω κατθγοριϊν δράςεων ανάλογα με τισ γεωγραφικζσ ιδιαιτερότθτεσ τθσ χϊρασ (θπειρωτικζσ και νθςιωτικζσ περιφζρειεσ, μθτροπολιτικά ςυγκροτιματα, αςτικά κζντρα, αγροτικζσ περιοχζσ, ορεινζσ περιοχζσ, νθςιά και νθςιωτικά ςυμπλζγματα). η) υμπλιρωςθ ι βελτίωςθ κανόνων και διαδικαςιϊν και δθμιουργία κεςμϊν διαφάνειασ, διαβοφλευςθσ, κοινωνικισ λογοδοςίασ, ενίςχυςθσ του κοινωνικοφ ελζγχου και κεςμϊν καταπολζμθςθσ τθσ διαφκοράσ. 14. Προγραμματικζσ υμβάςεισ Για τθν πραγματοποίθςθ επενδφςεων, τθν εφαρμογι προγραμμάτων και τθν υλοποίθςθ δραςτθριοτιτων που περιλαμβάνονται ςε εκνικό ι περιφερειακό ι τοπικό ι ειδικό πρόγραμμα δια βίου μάκθςθσ και για τθν παροχι υπθρεςιϊν δια βίου μάκθςθσ κάκε είδουσ, οι φορείσ του ςυςτιματοσ διοίκθςθσ και οι επιτελικοί φορείσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ μποροφν να ςυνάπτουν, μεμονωμζνα ι από κοινοφ, προγραμματικζσ ςυμβάςεισ μεταξφ τουσ ι και με φορείσ του δθμόςιου τομζα, περιλαμβανομζνων των φορζων παροχισ υπθρεςιϊν αρχικισ ι ςυνεχιηόμενθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ ι υπθρεςιϊν ςυμβουλευτικισ υποςτιριξθσ 13
Με προγραμματικι ςφμβαςθ του Τπουργείου Παιδείασ Διά Βίου Μάκθςθσ και Θρθςκευμάτων με Διμο, ο δεφτεροσ αναλαμβάνει τθ λειτουργία και τθ διαχείριςθ των τοπικϊν δομϊν και τθν εφαρμογι των προγραμμάτων γενικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων και τθ λειτουργία και διαχείριςθ των κζντρων περιβαλλοντικισ εκπαίδευςθσ και τθν εφαρμογι των αντίςτοιχων προγραμμάτων τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ. 14
15