Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Αρχές, Σκοποί, Αξίες Δρ Νικόλαος Λυμούρης ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η πορεία προς το Μάαστριχτ «Μετασεισμικές δονήσεις» του γεωπολιτικού σεισμού του 1989. «Ο άνθρωπος που συνέβαλε τα μέγιστα στην ενοποίηση της Ευρώπης ήταν ο Ιωσήφ Στάλιν» (Paul Henry Spaak) Ανάγκη για επέκταση του ενοποιητικού εγχειρήματος Διάδραση διεύρυνσης εμβάθυνσης
Οδοιπορικό της Ε.Ε. 3/10/1991: Ενοποίηση Γερμανίας Ευρωπαϊκοί φόβοι Συνεννόηση Kohl Mitterand «μισό γερμανικό μάρκο για τον Mitterand, ολόκληρη η Γερμανία για τον Kohl». Πρόταση Mitterand για «πανευρωπαϊκή συνομοσπονδία» & Delors για «ομόκεντρους κύκλους».
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Δουβλίνο 90: Απόφαση για σύγκλιση 2 ΔΔ: για ΟΝΕ και για Πολιτική Ένωση Κοινή πρόταση Kohl Mitterand για επέκταση κοινοτικών αρμοδιοτήτων. Υγεία Κοινωνική πολιτική Ιθαγένεια Ενισχυμένη πλειοψηφία Ενίσχυση Ευρ. Κοινοβουλίου Visa Πρόβλημα με «Κόλπο», Γιουγκοσλαβία, μετανάστες
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Γερμανία: Ανάγκη για Κοινή Εξωτερική Πολιτική Άρνηση από Μ.Βρ. + Γαλλία 3 Βάθρα / Πυλώνες: Philippe de Boissieu «Ευρωπαϊστές»: Ρήτρα αμοιβαίας βοήθειας όπως σε ΔΕΕ «Ατλαντιστές»: «Έχουμε το ΝΑΤΟ» Ρήτρα αυτοεξαίρεσης (opt-out) για ΟΝΕ για Μ.Βρ. + Δανία
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Συνθήκη Μάαστριχτ
Οδοιπορικό της Ε.Ε. 3 στάδια ΟΝΕ ίδρυση το 1994 του ΕΝΙ για προετοιμασία ΟΝΕ (εφαρμογή κριτηρίων σύγκλισης) ΕτΠ Πρωτοδικείο Ombudsman Αρχή της επικουρικότητας Ευρωπαϊκή Ιθαγένεια κ.ά.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Μάαστριχτ - Η επόμενη μέρα Πρόβλημα με επικυρώσεις Περίοδος οικονομικής ύφεσης και υψηλής ανεργίας Δημοψήφισμα σε Δανία ΟΧΙ: 50,7% - ΝΑΙ: 49,3% Σε Γαλλία ΝΑΙ: 51% Β Δημοψήφισμα σε Δανία ΝΑΙ: 56,8% (opt-out σε ΟΝΕ και Άμυνα)
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Από το Μάαστριχτ στο Άμστερνταμ 4 η Διεύρυνση: Σουηδία, Φιλανδία, Αυστρία (52% Όχι από Νορβηγία) 1994: Συμβιβασμός των Ιωαννίνων: Αναστέλλουσα μειοψηφία «Ατζέντα 2000» - Κριτήρια Κοπεγχάγης (10 + 2 + 1)
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Συνθήκη του Άμστερνταμ ΔΔ 96 (πρόβλεψη από Μάαστριχτ) Διεύρυνση πεδίου αρμοδιοτήτων της ΕΚ Απλοποίηση και ενοποίηση Συνθηκών Θέσπιση Ανώτατο Εκπροσώπου / Ύπατου Εκπροσώπου ΚΕΠΠΑ. Κοινοτικοποίηση Συνθήκης Σένγκεν (όχι Μ.Βρ.+Δαν.)
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Από το Άμστερνταμ στη Νίκαια «Δήλωση του Σαιντ-Μαλό» (3-4/12/1998) για την Ευρωπαϊκή Άμυνα Αποστολές Πέτερσμπεργκ Μέλλον ΔΕΕ Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Συνθήκη της Νίκαιας Η σύγκληση της ΔΔ του 2000 προβλεπόταν ρητά στο πρωτόκολλο σχετικά με τα όργανα ενόψει της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης της Συνθήκης του Άμστερνταμ. «Έναν τουλάχιστον χρόνο πριν τα κράτη μέλη της Ε.Ε. υπερβούν τα είκοσι, θα συγκληθεί διάσκεψη των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών προκειμένου να προβεί σε συνολική αναθεώρηση των διατάξεων των Συνθηκών που αφορούν τη σύνθεση και τη λειτουργία των οργάνων».
Οδοιπορικό της Ε.Ε. 3 κράτη μέλη (Βέλγιο, Γαλλία + Ιταλία): «αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση των πρώτων διαπραγματεύσεων προσχώρησης». Προετοιμασία Ε.Ε. για τη διεύρυνση αναθεωρώντας 4 βασικούς τομείς των Συνθηκών: το μέγεθος και τη σύνθεση της Επιτροπής τη στάθμιση των ψήφων στο Συμβούλιο την επέκταση του συστήματος λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία τις ενισχυμένες συνεργασίες.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η θεσμική μεταρρύθμιση χαρακτηρίστηκε ως «τεχνική» και «περιορισμένη». Τροποποίηση σύνθεσης της Επιτροπής, ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου της και τροποποίηση του τρόπου διορισμού του. Κοινοβούλιο: επέκταση της διαδικασίας συναπόφασης και τροποποίηση του αριθμού των βουλευτών που εκλέγονται σε όλα τα τωρινά και μελλοντικά κράτη μέλη.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Ευέλικτο σύστημα ενισχυμένων συνεργασιών (ελαστικότεροι όροι, κατάργηση του δικαιώματος αρνησικυρίας και επέκταση των συναφών τομέων). Επέκταση του συστήματος λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία σε τριάντα περίπου νέους τίτλους στους οποίους θα ισχύει αυτός ο τρόπος λήψης αποφάσεων. Επίσης, λήψη αποφάσεων για τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ασφάλεια και την άμυνα, τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις κ.λπ.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Μετά τη Νίκαια 23/7/2002: Λήξη Συνθήκης ΕΚΑΧ Δήλωση σχετικά με το μέλλον της Ένωσης (Νίκαια): Επιθυμία της ΔΔ να αρχίσει μια διεξοδικότερη και ευρύτερη συζήτηση για το μέλλον της Ε.Ε. Η συζήτηση αυτή, στην οποία θα πρέπει να συμμετέχουν τα εθνικά κοινοβούλια και σύσσωμη η κοινή γνώμη καθώς και οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες, θα οδηγήσει στη σύγκληση νέας ΔΔ το 2004.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η συζήτηση θα πρέπει να καλύψει κυρίως τέσσερα βασικά θέματα: την ακριβέστερη οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών το καθεστώς του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης την απλοποίηση των Συνθηκών τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Προς ένα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα Η δήλωση του Λάκεν (Δεκέμβριος 2001) Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λάκεν ανακοίνωσε τη μέθοδο που επιλέχθηκε τελικά για την υλοποίηση της μεταρρύθμισης (τη σύγκληση Συνέλευσης) και το χρονοδιάγραμμα, και καθόρισε το περιεχόμενο της συζήτησης θέτοντας πολλές ερωτήσεις για το μέλλον της Ένωσης.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η Συνέλευση Η εν λόγω Συνέλευση, όπως ακριβώς και η Συνέλευση που συνέταξε τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, αποτελείτο από εκπροσώπους των κυβερνήσεων και των εθνικών κοινοβουλίων των κρατών μελών και των υποψήφιων προς ένταξη χωρών, και από εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής. Η εναρκτήρια συνεδρίασή της έλαβε χώρα στις 28 Φεβρουαρίου 2002 και οι εργασίες της ολοκληρώθηκαν έπειτα από συζητήσεις που διήρκεσαν 17 μήνες.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η Συνέλευση συνέταξε σχέδιο Συνθήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, το οποίο παρουσίασε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης ο Πρόεδρός της, ο κ. Giscard d'estaing. Η Συνέλευση ολοκλήρωσε επίσημα τις εργασίες της τον Ιούλιο του 2003.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η ΔΔ και το σχέδιο Συνταγματικής Συνθήκης Το σχέδιο Συνταγματικής Συνθήκης χρησίμευσε ως βάση για τις διαπραγματεύσεις της ΔΔ που συγκλήθηκε τον Οκτώβριο του 2003. Το σχέδιο Συνταγματικής Συνθήκης, μετά την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 18 Ιουνίου 2004 με τη λήξη των εργασιών της εν λόγω ΔΔ, διαβιβάστηκε στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων οι οποίοι το υπέγραψαν στις 29 Οκτωβρίου 2004.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. 5 η Διεύρυνση (2004) 10 κράτη: Τσεχία, Κύπρος, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Για να τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, έπρεπε να επικυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη, με βάση τους ισχύοντες συνταγματικούς κανόνες τους, δηλαδή μέσω επικύρωσης από το κοινοβούλιο ή μέσω δημοψηφίσματος. Λόγω των δυσκολιών που συνάντησε η επικύρωση της Συνθήκης, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων αποφάσισαν (16 & 17/6/2005) να δρομολογήσουν μια «περίοδο προβληματισμού» με αντικείμενο το μέλλον της Ευρώπης.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. 6 η Διεύρυνση (2007): Βουλγαρία, Ρουμανία (27 κράτη μέλη) 7 η Διεύρυνση (2013): Κροατία (28 κράτη μέλη)
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Πιθανές μελλοντικές Διευρύνσεις
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η Συνθήκη της Λισσαβόνας Στις 22/6/2007 επετεύχθη συμβιβασμός. Δόθηκε εντολή για τη σύγκληση ΔΔ με σκοπό την οριστικοποίηση και την έκδοση μιας «Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης» για την Ε.Ε. και όχι Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Το τελικό κείμενο της νέας Συνθήκης εγκρίθηκε στη Λισσαβόνα στις 18-19/10/2007 και υπογράφηκε από τα κράτη μέλη στις 13 Δεκεμβρίου 2007.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Η Συνθήκη της Λισσαβόνας με μια ματιά Ένας Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ο Χάρτη γίνεται πλέον νομικά δεσμευτικός. Ένας ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Ο Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής θα συγχωνευθεί στην θέση του Ύπατου εκπροσώπου της Ένωσης για την κοινή πολιτική εξωτερικών και ασφαλείας.
Οδοιπορικό της Ε.Ε. Αναβάθμιση ρόλου Ευρ. Κοινοβουλίου (επέκταση αρμοδιοτήτων) αλλά και εθνικών κοινοβουλίων. Ένας Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Θα αντικαταστήσει την τωρινή εναλλασσόμενη Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Πρόεδρος θα έχει θητεία 2,5 χρόνων. Απόκτηση Διεθνούς Νομικής Προσωπικότητας Επιτρέπει στην Ε.Ε. να συνομολογεί διεθνείς συνθήκες.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Τα Θεσμικά Όργανα της Ε.Ε. Υπερεθνικά / Υπερκρατικά Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Διακυβερνητικά / Διακρατικά Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Λοιπά Όργανα: Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής (Ευρωπ. Κοινοβ.) Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ελεγκτικό Συνέδριο Συμβουλευτικά Όργανα: Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή Επιτροπή των Περιφερειών
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Νομισματοπιστωτικά Ιδρύματα: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί: Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ανασυγκρότησης Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο των Φαινομένων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στην Θάλασσα κ.α. ( )
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Εννοιολογικός Προσδιορισμός: Συμβούλιο Συμβούλιο Υπουργών Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συμβούλιο της Ευρώπης
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Συμβούλιο της Ε.Ε. Η εκπροσώπηση των κρατών μελών Αποτελείται από είκοσι επτά υπουργούς κυβερνήσεων από τους οποίους καθένας αντιπροσωπεύει ένα κράτος μέλος. Αποτελεί βασικό όργανο λήψης αποφάσεων που συντονίζει την οικονομική πολιτική της Ένωσης και διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Αλλάζει σύνθεση ανάλογα με το υπό συζήτηση θέμα: Γενικές Υποθέσεις και Εξωτερικές Σχέσεις: Αποτελεί μία από τις παλαιότερες συνθέσεις και απαρτίζεται από τους Υπουργούς Εξωτερικών των κρατών μελών. Συνεδριάζει μία φορά το χρόνο και από τον Ιούνιο του 2002, συνέρχεται σε χωριστές συνόδους Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων. Οι σύνοδοι Γενικών Υποθέσεων πραγματεύονται θέματα που άπτονται γενικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή θεσμικά και διοικητικά ζητήματα. Οι σύνοδοι των εξωτερικών σχέσεων ασχολούνται με το σύνολο των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της Ε.Ε.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Οικονομικά και Δημοσιονομικά Θέματα (Ecofin) Γεωργία και Αλιεία Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις Απασχόληση, Κοινωνική Πολιτική, Υγεία και Καταναλωτές Ανταγωνιστικότητα Μεταφορές, Τηλεπικοινωνίες και Ενέργεια Περιβάλλον Παιδεία, Νεολαία και Πολιτισμός
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Κύριες Αρμοδιότητες: Θεσπίζει τη νομοθεσία της Ε.Ε. - από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - σε πολλούς τομείς πολιτικής. Συντονίζει τις γενικές οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές των κρατών μελών. Συνάπτει διεθνείς συμφωνίες μεταξύ της Ε.Ε. και τρίτων χωρών ή διεθνών οργανισμών.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Εγκρίνει τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Χαράσσει και υλοποιεί την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας της Ένωσης Συντονίζει τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών δικαστικών και αστυνομικών αρχών σε ποινικές υποθέσεις.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Λήψη Αποφάσεων: Οι αποφάσεις πλέον λαμβάνονται συχνότερα με ειδική πλειοψηφία, παρά με ομοφωνία. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει να επιβεβαιωθεί ότι οι θετικές ψήφοι αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 62% του συνολικού πληθυσμού της Ένωσης. Αν διαπιστωθεί ότι αυτό δεν ισχύει, η απόφαση δεν εγκρίνεται.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Από την 1/11/2014 εισήχθη ένα σύστημα γνωστό ως «διπλή πλειοψηφία». Οι αποφάσεις του Συμβουλίου θα χρειάζονται την υποστήριξη του 55% των κρατών μελών που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Αυτό το σύστημα νομιμοποιεί διπλά τις αποφάσεις που λαμβάνονται. Μέχρι το 2014 ίσχυε το «σύστημα» της Νίκαιας: 74% των ψήφων (260/352) 62% του πληθυσμού της Ένωσης 50%+1 των κρατών μελών (15/28) Έως τις 31 Μαρτίου 2017, τα κράτη μέλη μπορούν να ζητούν να χρησιμοποιηθεί ο προηγούμενος κανόνας ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Γερμανία 29 Γαλλία 29 Ηνωμένο Βασίλειο 29 Ιταλία 29 Ισπανία 27 Πολωνία 27 Ρουμανία 14 Κάτω Χώρες 13 Ελλάδα 12 Βέλγιο 12 Ουγγαρία 12 Πορτογαλία 12 Τσεχία 12 Αυστρία 10 Βουλγαρία 10 Σουηδία 10 Λιθουανία 7 Ιρλανδία 7 Σλοβακία 7 Φινλανδία 7 Κροατία 7 Εσθονία 4 Κύπρος 4 Λεττονία 4 Λουξεμβούργο 4 Σλοβενία 4 Μάλτα 3 ΣΥΝΟΛΟ: 352 ΕΙΔ. ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ: 260
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο [1974 / 1986 / 2009] αποτελείται από τους ανώτερους εκλεγμένους πολιτικούς αντιπροσώπους των κρατών μελών πρωθυπουργούς και προέδρους με εκτελεστικές εξουσίες. Δίνει την πολιτική κατεύθυνση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και καθορίζει τις προτεραιότητές της. Βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο γίνεται πλήρες θεσμικό όργανο της Ε.Ε. και ο ρόλος του προσδιορίζεται με σαφήνεια.
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Την 1 η /12/2009 δημιουργήθηκε νέα θέση Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Herman Van Rompuy). Από το 1/12/2014 Πρόεδρος είναι ο Donald Tusk (Πολωνός). Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα εκλέγεται από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η θητεία του δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πέντε χρόνια (2,5 έτη x 2). Θα προεδρεύει στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, θα προωθεί το έργο του Συμβουλίου σε διαρκή βάση και θα εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Ένωση διεθνώς στο υψηλότερο επίπεδο.
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Προεδρία: Η Προεδρία του Συμβουλίου ασκείται εκ περιτροπής από κάθε κράτος μέλος για περίοδο έξι μηνών. Αν, για παράδειγμα, το δεύτερο εξάμηνο του 2011, προβλέπεται να συγκληθεί το Συμβούλιο Περιβάλλοντος, θα προεδρεύεται από τον Πολωνό υπουργό Περιβάλλοντος, εφόσον την Προεδρία του Συμβουλίου θα ασκεί την εποχή εκείνη η Πολωνία.
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1958 Α Belgium B West Germany 1959 A France B Italy 1960 A Luxembourg B Netherlands 1961 A Belgium B West Germany Ελλάδα 1983 Β / 1988 Β / 1994 Α / 2003 Α / [2014 Α ]
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Έτος Α Εξάμηνο Β Εξάμηνο 2005 Λουξεμβούργο Ην. Βασίλειο 2006 Αυστρία Φιλανδία 2007 Γερμανία Πορτογαλία 2008 Σλοβενία Γαλλία 2009 Τσεχία Σουηδία 2010 Ισπανία Βέλγιο 2011 Ουγγαρία Πολωνία 2012 Δανία Κύπρος 2013 Ιρλανδία Λιθουανία 2014 Ελλάδα Ιταλία 2015 Λεττονία Λουξεμβούργο
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τελετή Υπογραφής Συνθήκης Προσχώρησης (Αθήνα, 16.4.2003): Άποψη της Στοάς του Αττάλου
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Προτεραιότητες Ελληνικής Προεδρίας 2014 1. Ανάπτυξη-Απασχόληση-Συνοχή 2. Εμβάθυνση Ένωσης/ Ολοκλήρωση Ευρωζώνης α) προώθηση της τραπεζικής ένωσης β) οικοδόμηση των αρχών της δημοσιονομικής και οικονομικής ένωσης γ) κοινωνική διάσταση 3. Μετανάστευση, Σύνορα και Κινητικότητα 4. Θάλασσα
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. ΕΜΑ (COREPER) Κάθε κράτος μέλος της Ένωσης διαθέτει στις Βρυξέλλες μια μόνιμη ομάδα («αντιπροσωπεία») που το εκπροσωπεί και υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντά του στο επίπεδο της Ένωσης. Ο επικεφαλής κάθε αντιπροσωπείας είναι στην ουσία ο πρέσβης της χώρας του στην Ένωση. Αυτοί οι πρέσβεις (γνωστοί ως «μόνιμοι αντιπρόσωποι») συνεδριάζουν κάθε εβδομάδα στο πλαίσιο της Επιτροπής Μονίμων Αντιπροσώπων (ΕΜΑ).
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Η επιτροπή αυτή έχει ως έργο την προετοιμασία των εργασιών του Συμβουλίου σε όλους τους τομείς, εκτός από το γεωργικό, με τον οποίο ασχολείται η Ειδική Επιτροπή Γεωργίας. Η ΕΜΑ επικουρείται από μια σειρά ομάδων εργασίας τις οποίες απαρτίζουν στελέχη των εθνικών διοικήσεων. COREPER ΙΙ + COREPER Ι
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Ευρωπαϊκή Επιτροπή Η «κυβέρνηση» της Ένωσης 28 Μέλη - ένας Επίτροπος από κάθε κράτος-μέλος (Δ. Αβραμόπουλος) Διορίζονται από τα κράτη-μέλη Ο πρόεδρος της Επιτροπής ορίζεται από τα κράτη μέλη και αποφασίζει τις αρμοδιότητες των Επιτρόπων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει ή απορρίπτει την Επιτροπή Πενταετής θητεία (2014-2019)
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Κύριες Αρμοδιότητες Προτείνει την ευρωπαϊκή νομοθεσία (initiator) Διαχειρίζεται και υλοποιεί τις πολιτικές της Ένωσης και τον προϋπολογισμό Θεματοφύλακας των Συνθηκών. Εποπτεύει την ορθή τήρηση της νομοθεσίας Εκπροσωπεί την Ένωση στη διεθνή σκηνή
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Πρόεδροι Ευρωπαϊκής Επιτροπής Walter Hallstein 1/1/1958-30/6/1967 (Δ. Γερμ.) Jean Rey 2/7/1967-1/7/ 1970 (Βέλγιο) Franco Maria Malfatti2/7/1970-1/3/1972 (Ιταλία) Sicco Mansholt 22/3/1972-5/1/1973 (Κ. Χώρες) François-Xavier Ortoli 6/1/1973-5/1/1977 (Γαλλία) Roy Jenkins 6/1/1977-19/1/1981 (Ην.Βασίλειο) Gaston Thorn 20/1/1981-6/1/1985 (Λουξεμβ.) Jacques Delors 7/1/1985-24/1/1995 (Γαλλία) Jacques Santer 25/1/1995-15/3/1999 (Λουξεμβ.) Manuel Marín(εκτ. Χρέη) 15/3/1999-17/9/1999 (Ισπανία) Romano Prodi 17/9/1999-22/11/2004 (Ιταλία) José Manuel Barroso 22/11/2004-31/10/2014 (Πορτογ.) Jean-Claude Juncker 1/11/2014-(31/ 10/ 2019) (Λουξεμβ.)
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Έλληνες Επίτροποι 1981-1985 Γεώργιος Κοντογεώργης (Μεταφορές) 1985-1989 Γρηγόριος Βάρφης (Περιφερειακή Πολ.) 1989-1993 Βάσω Παπανδρέου (Απασχόληση) 1993-1995 Ιωάννης Παλαιοκρασσάς (Περιβάλλον) 1995-1999 Χρήστος Παπουτσής (Ενέργεια) 1999-2004 Άννα Διαμαντοπούλου (Κοινων. Υποθ.) 2004-2009 Σταύρος Δήμας (Περιβάλλον) 2009-2014 Μαρία Δαμανάκη (Θαλασ. Υποθ. & Αλιείας) 2014-(2019) Δημήτρης Αβραμόπουλος (Μετανάστευσης)
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Η φωνή των πολιτών 751 (από το 2014) Άμεσα Δημοκρατικά Εκλεγμένο Νομοθετικό Σώμα Ευρωπαϊκές Πολιτικές Ομάδες Επιτροπές και Υποεπιτροπές
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Σύνοδοι Ολομέλειας στο Στρασβούργο και στις Βρυξέλλες Συνεδριάσεις επιτροπών στις Βρυξέλλες Διοικητικές Υπηρεσίες σε Λουξεμβούργο και Βρυξέλλες
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Κύριες Αρμοδιότητες ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ την ασκεί από κοινού με το Συμβούλιο Συναπόφαση Διαβούλευση Μπορεί να προτείνει στην Επιτροπή τη θέσπιση νέας νομοθεσίας
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ επί όλων των θεσμικών οργάνων Εγκρίνει ή απορρίπτει τον διορισμό των Επιτρόπων Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Επιτροπής συνολικά Γραπτές και Προφορικές ερωτήσεις στο Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Διαμορφώνει τον προϋπολογισμό από κοινού με το Συμβούλιο Εγκρίνει ή απορρίπτει τον προϋπολογισμό στο σύνολό του ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ Συνθήκες προσχώρησης νέων κρατών-μελών Εμπορικές συμφωνίες Συμφωνίες σύνδεσης με άλλα κράτη
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Κοινοβουλευτικές Επιτροπές Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων Επιτροπή Ανάπτυξης Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου Επιτροπή Προϋπολογισμών Επιτροπή Έλέγχου των Προϋπολογισμών Επιτροπή Οικονομικών & Νομισματικών θεμάτων Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Επιτροπή Αναφορών
Ευρωεκλογές 2014 Πολιτικές Ομάδες Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα 221 Προοδευτική Συμμαχία των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ε.Κ. 191 Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές 70 Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη 67 Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά / Βόρεια Πράσινη Αριστερά 52 Ομάδα των Πρασίνων / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία 50 Ευρώπη Ελευθερίας και Δημοκρατίας 48 Μη εγγεγραμμένοι 52
Ευρωεκλογές 2014 Γερμανία 96 Γαλλία 74 Ηνωμένο Βασίλειο 73 Ιταλία 73 Ισπανία 54 Πολωνία 51 Ρουμανία 32 Κάτω Χώρες 26 Ελλάδα 21 Βέλγιο 21 Ουγγαρία 21 Πορτογαλία 21 Τσεχία 21 Σουηδία 20 Αυστρία 18 Βουλγαρία 17 Δανία 13 Σλοβακία 13 Φινλανδία 13 Λιθουανία 11 Ιρλανδία 11 Κροατία 11 Λεττονία 8 Σλοβενία 8 Εσθονία 6 Κύπρος 6 Λουξεμβούργο 6 Μάλτα 6
Ευρωεκλογές 2014 Οι προηγούμενες εκλογές του 2009
Ευρωεκλογές 2014 Οι προηγούμενες εκλογές του 2009
Ευρωεκλογές 2014
Ευρωεκλογές 2014 Έδρες ανά πολιτική ομάδα
Ευρωεκλογές 2014 Ποσοστό συμμετοχής
Ευρωεκλογές 2014
Το Θεσμικό Οικοδόμημα της Ε.Ε. Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής (European Ombudsman) Εδρεύει στο Στρασβούργο Συστάθηκε το 1992 με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ Λειτουργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ του πολίτη και των οργάνων της Ένωσης Λαμβάνει και να ερευνά καταγγελίες πολιτών, επιχειρήσεων και οργανισμών της Ε.Ε. και όλων όσοι έχουν την έδρα τους στην Ε.Ε.. Κακοδιοίκηση, διακρίσεις, άνιση μεταχείριση κ.λπ. Εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 5 έτη Νικηφόρος Διαμαντούρος (2003-2013) Emily O'Reilly (2013-...)
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ Η συνθήκη του Μάαστριχτ όρισε ότι κάθε πρόσωπο που έχει την υπηκοότητα ενός κράτους μέλους θεωρείται ως πολίτης της Ένωσης. Η καθιέρωση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας αποβλέπει στην ενίσχυση και στην προώθηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, με τη μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία της κοινοτικής ολοκλήρωσης.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ Χάρη στην ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς, οι πολίτες έχουν ορισμένα γενικά δικαιώματα σε διάφορους τομείς όπως η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών, η προστασία των καταναλωτών και της δημόσιας υγείας, η ισότητα των ευκαιριών και της μεταχείρισης, η πρόσβαση στην απασχόληση και στην κοινωνική προστασία.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ Η ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει διατάξεις και ειδικά δικαιώματα που συγκεντρώνονται σε τέσσερις κατηγορίες: ελεύθερη κυκλοφορία και διαμονή στην επικράτεια της Ένωσης, δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις κοινοτικές και δημοτικές εκλογές στο κράτος μέλος κατοικίας, διπλωματική και προξενική προστασία κάθε κράτους μέλους στο έδαφος τρίτων χωρών στις οποίες δεν αντιπροσωπεύεται το κράτος μέλος του οποίου ο πολίτης είναι υπήκοος, δικαίωμα αναφοράς προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πρόσβασης στο διαμεσολαβητή.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ Παρόλο που η άσκηση αυτών των δικαιωμάτων υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς που προβλέπονται στις συνθήκες ή στο παράγωγο δίκαιο όπως και στην κατοχή της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, το δικαίωμα πρόσβασης στο διαμεσολαβητή και αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ισχύει για όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατοικούν στο έδαφος των κρατών μελών της Ένωσης. Παρομοίως, τα ανθρώπινα δικαιώματαισχύουν για κάθε άτομο που κατοικεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η συνθήκη του Άμστερνταμ συμπληρώνει τον κατάλογο των δικαιωμάτων του πολίτη της Ένωσης και διευκρινίζει τη σχέση μεταξύ εθνικής ιθαγένειας και ευρωπαϊκής ιθαγένειας.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ Η συνθήκη του Άμστερνταμ διευκρινίζει τη σχέση μεταξύ της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και της εθνικής. Αναφέρει με σαφήνεια ότι η "ιθαγένεια της Ένωσης συμπληρώνει και δεν αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια". Δύο πρακτικά συμπεράσματα απορρέουν από την προσθήκη αυτή: είναι αναγκαίο για ένα πρόσωπο να έχει την υπηκοότητα ενός κράτους μέλους πριν αποκτήσει την ιθαγένεια της Ένωσης, η ευρωπαϊκή ιθαγένεια επιτρέπει την απόκτηση δικαιωμάτων τα οποία συμπληρώνουν και προστίθενται στην εθνική ιθαγένεια.
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Η προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων αποτελεί θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και απαραίτητη προϋπόθεση της νομιμοποίησής της. Το άρθρο 6 της Συνθήκης ΕΕ δηλώνει ότι η Ένωση αναγνωρίζει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 7ης Δεκεμβρίου 2000, όπως προσαρμόσθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2007, στο Στρασβούργο, ο οποίος έχει το ίδιο νομικό κύρος με τις Συνθήκες.
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Επιπλέον, όπως ορίζει το άρθρο 6 (ΣΕΕ) και το πρωτόκολλο Αριθ. 8 της Συνθήκης της Λισαβόνας, η Ένωση προσχωρεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών. Τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται από αυτήν τη Σύμβαση και όπως απορρέουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, αποτελούν μέρος των γενικών αρχών του δικαίου της Ένωσης (άρθρο 6 ΣΕΕ). Η Ένωση συγκροτεί χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, με σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των διαφορετικών νομικών συστημάτων και παραδόσεων των κρατών μελών (άρθρο 67 ΣΛΕΕ).
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ως στόχο να παρέχει στα συναφή θεσμικά όργανα, φορείς, υπηρεσίες και οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, όταν εφαρμόζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο, συνδρομή και συμβουλές εμπειρογνωμόνων σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα, ώστε να τα βοηθήσει να σέβονται πλήρως τα δικαιώματα κατά τη λήψη μέτρων ή τον καθορισμό δράσεων στους αντίστοιχους τομείς αρμοδιότητάς τους [Κανονισμός 168/2007].
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ Το άρθρο 20 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ αναφέρει ενδεικτικά τα βασικά δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ: (α) το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών (β) το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καθώς και στις δημοτικές εκλογές στο κράτος μέλος κατοικίας τους, υπό τους ίδιους όρους με τους υπηκόους του εν λόγω κράτους
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ (γ) το δικαίωμα να απολαύουν στο έδαφος τρίτης χώρας, στην οποία δεν αντιπροσωπεύεται το κράτος μέλος την υπηκοότητα του οποίου έχουν, της διπλωματικής και προξενικής προστασίας κάθε κράτους μέλους, υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν και έναντι των υπηκόων του κράτους αυτού και (δ) το δικαίωμα να αναφέρονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το δικαίωμα να προσφεύγουν στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, καθώς και το δικαίωμα να απευθύνονται στα θεσμικά και στα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης σε μία από τις γλώσσες των Συνθηκών και να λαμβάνουν απάντηση στην ίδια γλώσσα.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Διαδικασία Συναπόφασης
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Δικαιοδοτικό Σύστημα Ε.Ε. Σε μια κοινότητα κρατών, οι κοινοί κανόνες που θεσπίζονται από τα κοινά όργανα θα κινδύνευαν να ερμηνεύονται και να εφαρμόζονται διαφορετικά σε κάθε κράτος, αν υπάγονταν μόνο στις εθνικές δικαιοδοσίες. Γι' αυτό στόχος αποτελεί η ομοιόμορφη τήρηση του κοινοτικού δικαίου, κατά την ερμηνεία και την εφαρμογή της Συνθήκης και των νομικών πράξεων που θεσπίζονται από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, εδραιώνουν το κύρος του ευρωπαϊκού δικαίου, στο οποίο υπόκεινται οι κυβερνήσεις, τα εθνικά δικαστήρια, τα εθνικά κοινοβούλια και οι πολίτες των κρατών μελών. Το Δικαστήριο παίζει επομένως σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με το να διευκρινίζει ασαφείς νομικές διατάξεις, οι οποίες θεσπίζονται ενίοτε υπό την πίεση επίτευξης συμφωνίας μεταξύ νομοθετών διαφόρων αντιλήψεων προασπιζόντων διάφορα εθνικά συμφέροντα.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Το Δικαστήριο συστάθηκε δυνάμει της συνθήκης ΕΚΑΧ το 1952. Εδρεύει στο Λουξεμβούργο. Έργο του Δικαστηρίου είναι να εξασφαλίζει ότι η νομοθεσία της Ένωσης ερμηνεύεται και εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες της Ένωσης, ούτως ώστε όλοι οι πολίτες της να είναι ίσοι απέναντι στο νόμο. Για παράδειγμα, εξασφαλίζει ότι τα εθνικά δικαστήρια δεν εκδίδουν διαφορετικές αποφάσεις για το ίδιο θέμα.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Το Δικαστήριο εξασφαλίζει επίσης ότι τα κρ-μ και τα θεσμικά όργανα της Ένωσης ενεργούν σύμφωνα με το νόμο. Το Δικαστήριο είναι αρμόδιο για την επίλυση νομικών διαφορών μεταξύ κρ-μ, θεσμικών οργάνων της Ένωσης, επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων. Το Δικαστήριο αποτελείται από ένα δικαστή ανά κρ-μ, ούτως ώστε να εκπροσωπούνται και τα 27 εθνικά νομικά συστήματα της Ένωσης. Ωστόσο, για λόγους αποτελεσματικότητας, το Δικαστήριο σπάνια συνεδριάζει σε ολομέλεια. Συνήθως συνέρχεται σε τμήμα μείζονος σύνθεσης με 13 μόνο δικαστές ή σε τμήματα πέντε ή τριών δικαστών.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Το Δικαστήριο επικουρείται από 8 «γενικούς εισαγγελείς», έργο των οποίων είναι να διατυπώνουν αιτιολογημένες προτάσεις επί των υποθέσεων που κρίνονται από το Δικαστήριο δημόσια και αμερόληπτα. Οι δικαστές και οι γενικοί εισαγγελείς είναι άτομα των οποίων η αμεροληψία είναι πέραν κάθε αμφιβολίας. Διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα ή την ικανότητα για να διορισθούν στις ανώτατες δικαστικές θέσεις στις χώρες καταγωγής τους. Διορίζονται στο Δικαστήριο κατόπιν κοινής συμφωνίας μεταξύ των κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ένωσης. Η θητεία κάθε δικαστή είναι εξαετής και μπορεί να ανανεωθεί.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Τo «Πρωτοδικείο» συστήθηκε το 1988 για να συνδράμει το Δικαστήριο στη διεκπεραίωση των χιλιάδων υποθέσεων που φέρονται ενώπιόν του και να προσφέρει καλύτερη έννομη προστασία στους πολίτες. Το Πρωτοδικείο (το οποίο είναι προσαρτημένο στο Δικαστήριο) εκδικάζει ορισμένα είδη υποθέσεων, και ιδίως προσφυγές που ασκούνται από ιδιώτες, εταιρείες και ορισμένους οργανισμούς καθώς και υποθέσεις που σχετίζονται με το δίκαιο περί ανταγωνισμού. Αποτελείται και αυτό από ένα δικαστή για κάθε χώρα της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Το Δικαστήριο Δημόσιας Διοίκησης είναι αρμόδιο να εκδικάζει σε πρώτο βαθμό τις διαφορές μεταξύ των Κοινοτήτων και των υπαλλήλων τους. Οι διαφορές αυτές αφορούν όχι μόνο ζητήματα σχετικά με τις σχέσεις εργασίας αυτές καθαυτές (αμοιβές, εξέλιξη της σταδιοδρομίας, πρόσληψη, πειθαρχικά μέτρα, κ.λπ.), αλλά και το καθεστώς κοινωνικής ασφάλισης (ασθένεια, γήρας, αναπηρία, εργατικό ατύχημα, οικογενειακά επιδόματα, κ.λπ.). Αποτελείται από επτά δικαστές και είναι προσαρτημένο στο Πρωτοδικείο.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Το Δικαστήριο, το Πρωτοδικείο και το Δικαστήριο Δημόσιας Διοίκησης έχουν από έναν πρόεδρο που επιλέγεται από τα μέλη του κάθε δικαστηρίου για τριετή θητεία με δυνατότητα ανανέωσης. Ο Βασίλειος Σκουρής εξελέγη Πρόεδρος του Δικαστηρίου το 2003. Ο Marc Jaeger είναι ο σημερινός Πρόεδρος του Πρωτοδικείου. Ο Sean Van Raepenbusch είναι Πρόεδρος του Δικαστηρίου Δημόσιας Διοίκησης από το 2011.
Η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα περιλαμβάνει το Δικαστήριο, το Γενικό Δικαστήριο και ειδικευμένα δικαστήρια. Επομένως η ονομασία «Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης» θα ορίζει και τους δύο βαθμούς της δικαστικής εξουσίας. Η ανώτατη αρχή θα ορίζεται με την ονομασία «Δικαστήριο» και το Πρωτοδικείο θα μετονομαστεί σε «Γενικό Δικαστήριο», αλλά η σύνθεση και οι αρμοδιότητές τους δεν θα αλλάξουν