Οικοδομική πρακτική 1η Ημέρα Μεθοδολογία Ερωτηματολόγιο

SURECON Compact Tailored Knowledge for the Construction Sector/Advisers to Building Owners Multiplikatorenausbildung für SURECON-Berater Οικοδομική πρακτική 1η Ημέρα Μεθοδολογία Ερωτηματολόγιο στο πλαίσιο της " NaSaBau " έργο Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση: LEONARDO DA VINCI Transfer of Innovation Duration: 01/10/2013 30/09/2015 National ID: DE/13/LLP-LdV/TOI/147681 EU-Disclaimer: This documents has been developed with the financial assistance of the European Union. The contents of this documents are the responsibility of the project consortium and can in no way be taken to reflect the views of the European Union.

Περιεχόμενα Περιεχόμενα 1.) Μεθοδολογία SURECON-Συμβουλευτικής 2.) Προετοιμασία για τον έλεγχο της κατοικίας 3.) Έλεγχος της κατοικίας: Πρώτα βλέπουμε ύστερα ανακαινίζουμε 17.12.2015 KOMBAU.de 2

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια SURECON σημαίνει: SUstainable REnovation and CONstruction υπάρχουν: SURECON Σύμβουλοι SURECON ερωτηματολόγια = Οδηγοί συζήτησης SURECON - συμβουλευτική 17.12.2015 KOMBAU.de 3

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Μεθοδολογία: Οι ιδιοκτήτες απευθύνονται στον SURECON σύμβουλο. Ο SURECON Σύμβουλος εξηγεί Τη διαδικασία, Τα περιεχόμενα, Διάρκεια της αρχικής συζήτησης, αποτέλεσμα Κόστη. 17.12.2015 KOMBAU.de 4

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Ο SURECON σύμβουλος εξηγεί στους ιδιοκτήτες, ότι χρειάζεται πληροφορίες σχετικά με την κατοικία, οι οποίες θα πρέπει να βρεθούν a) Οι ιδιοκτήτες στην πραγματικότητα δεν το θέλουν: 1. Οι ιδιοκτήτες θέλουν απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα : Απαντάμε μόνο τις ερωτήσεις. 2. Οι ιδιοκτήτες ερωτούν μόνο για δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας : Προσφέρουμε το βιβλίο: εξοικονόμηση ενέργειας σε 5 βαθμίδες κόστους Κοστίζει 25. b) Οι ιδιοκτήτες ενδιαφέρονται : αποστέλλουμε : Προετοιμασίες για τον έλεγχο της κατοικίας 17.12.2015 KOMBAU.de 5

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Προετοιμασίες για τον έλεγχο της κατοικίας Οι ιδιοκτήτες ειδοποιούνται εκ των προτέρων εγγράφως : Το περιεχόμενο της SURECON-συμβουλευτικής και το concept των 2 επιπέδων, Για την αναζήτηση των σημαντικών πληροφοριών. 17.12.2015 KOMBAU.de 6

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Στόχοι: 1. Να εντοπιστούν δεδομένα και σχέδια των κατοικιών, 2. Να αναζητηθούν παλαιοί λογαριασμοί ενέργειας 3. Πρόκληση: να κάνουν σκέψεις και να τις κρατήσουν εγγράφως : 1. Κατάλογος επιθυμιών : Διατύπωση επιθυμιών για την κατοικία μετά την ανακαίνιση. 2. Οι επιθυμίες μπαίνουν σε μια σειρά : Από την εμπειρία προκύπτει ότι οι επιθυμίες συγκρούονται με τα οικονομικά. 17.12.2015 KOMBAU.de 7

Der Hauscheck

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Η λίστα ελέγχου: πρώτα βλέπουμε μετά ανακαινίζουμε σημαίνει: Όσο ακριβέστερα γνωστό είναι το αντικείμενο, και Οι ανάγκες των ιδιοκτητών είναι καταγεγραμμένες Οι διαθέσιμοι οικονομικοί πόροι έχουν συζητηθεί, Τόσο το ανακαινιζόμενο αντικείμενο θα πλησιάζει τις επιθυμίες του ιδιοκτήτη. Η λίστα ελέγχου περιλαμβάνει όλα τα πιθανά σχετικά θέματα. 17.12.2015 KOMBAU.de 10

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Ο έλεγχος της κατοικίας είναι οδηγός συζήτησης για τον SURECON-Σύμβουλο: 1.Συμπληρώνεται, τότε βρίσκονται εκεί a. Πολλές επιθυμίες των ιδιοκτητών και b. Πληροφορίες του αντικειμένου για επόμενες συμβουλευτικές ή για τους τεχνίτες c. Θέματα τα οποία είναι αδιάφορα για τους ιδιοκτήτες, αλλά έχει γίνει τουλάχιστον αναφορά σε αυτά. 2.Υπογράφεται από τον SURECON-Σύμβουλο και τους ιδιοκτήτες, μεταδίδει στους ιδιοκτήτες έναν βαθμό διασύνδεσης. 3.Δεν συμπληρώνεται, τότε υπογράφεται μόνο από τον SURECONσύμβουλο και δίνεται στον ιδιοκτήτη ως υπενθύμιση. 17.12.2015 KOMBAU.de 11

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Υπογράφεται ο έλεγχος της κατοικίας από τον ιδιοκτήτη, τότε αντιγράφεται ολόκληρο το ερωτηματολόγιο. Υπηρετεί ως Έγγραφο πληρωμής Υπόβαθρο για μια επόμενη συμβουλευτική συζήτηση με τους ιδιοκτήτες, ώστε να συμπληρωθούν πλήρως τα έγγραφα. Τα θέματα τα οποία δεν ενδιαφέρουν τους ιδιοκτήτες αποκρύπτονται εκτός και αν οι ιδιοκτήτες τα επαναφέρουν από μόνοι τους. 17.12.2015 KOMBAU.de 12

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Ποιες βασικές γνώσεις πρέπει να έχει ο SURECON-Σύμβουλος? Οι ιδιοκτήτες προσεγγίζουν τους SURECON-συμβούλους με διάφορες ερωτήσεις και ιδέες για αλλαγές: Οικοδομική φυσική, οικοδομικά υλικά και κατασκευές βρίσκονται σε αλληλεπίδραση. Πολύπλοκες συσχετίσεις πρέπει να εξηγηθούν απλά. Πρέπει να αναγνωρίζονται ακατάλληλες κατασκευές και να μην προτείνονται. Εξαιτίας του υψηλού χρηματικού κόστους μιας ανακαίνισης, η συμβουλευτική πρέπει να πραγματοποιείται με αίσθημα ευθύνης Το θέμα αειφορία θα πρέπει να μπαίνει στην συζήτηση χωρίς να κατονομάζεται: Μια μονοκατοικία ζυγίζει περίπου 600 to. τι θα κάνουν τα παιδιά μας με αυτό? 17.12.2015 KOMBAU.de 24

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Ένας πραγματογνώμονας απασχολείται σε μια οικοδομή με ένα πρόβλημα Ένας SURECON-Σύμβουλος πρέπει να συμβουλεύει ολοκληρωμένα Οι γνώσεις του πρέπει να καλύπτουν όλα τα πεδία τα οποία θα έρθουν σε συζήτηση. Διάκριση: Πραγματικές Γνώσεις: 17.12.2015 Συστήματα παραγωγής θερμότητας. Συστήματα μετάδωσης θερμότητας Είδη εμποδίων. Είδη γυαλιών Μονωτικά υλικά πέτρες κτλ. KOMBAU.de 25

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Γνώση του συστήματος (όταν, τότε): όταν: διαπερατό στον αέρα κέλυφος τότε: κανένα σύστημα ανάκτησης θερμότητας, καμία αντλία θερμότητας. Όταν : καλοκαιρινή προστασία από τη θερμότητα - τότε: δεν λειτουργεί με ορυκτές ίνες. Όταν :στενό κλιμακοστάσιο τότε: δεν γίνεται να ανακαινίσουμε απομακρύνοντας τα εμπόδια. 17.12.2015 KOMBAU.de 26

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Αποφυγή εξειδικευμένης ορολογίας: Μπορεί να αναδεικνύουν το τεχνικό επιστημονικό επίπεδο Πιθανόν να δυσκολεύουν τους ιδιοκτήτες, αλλά δεν τους πείθουν. Εξηγήστε με απλό τρόπο και εργασθείτε με συγκρίσεις 17.12.2015 SURECON.de 27

Μεθοδολογία Ερωτηματολόγια Ένας σύμβουλος SURECON πρέπει: Να μπορεί να ακούει Να καταλαβαίνει συσχετισμούς Να ρωτά για τις επιθυμίες Να αναγνωρίζει Ανάγκες και φόβους Να δρα ουδέτερα απέναντι στους κατασκευαστές Να εξηγεί, όχι να διδάσκει. 17.12.2015 SURECON.de 28

1η ημέρα 1η ημέρα Οικοδομική φυσική Λειτουργικές επιφάνειες επιχρίσματα 17.12.2015 SURECON.de 29

Οικοδομική Φυσική 17.12.2015 surecon.eu 30

Φυσική κτηρίων Επίπεδο απορροής υδάτων Επίπεδο θερμομόνωσης Επίπεδο ανεμοστεγανώτητας Επίπεδο αεροστεγανώτητας

Φυσική κτηρίων Δύο φυσικά φαινόμενα του κτηριακού κελύφους είναι σημαντικά για την ενεργειακή απόδοση και για το αίσθημα άνεσης: a) Διάχυση Λαμβάνει χώρα όταν κάτι βρίσκεται σε ανισορροπία. a) Διάχυση θερμότητας = Μεταφορά θερμότητας: Η θερμότητα θέλει να περάσει μέσα από ένα δομικό υλικό. b) Διάχυση υδρατμών: Οι υδρατμοί θέλουν να περάσουν μέσα από ένα δομικό υλικό. b) Συναγωγή = Αέρας σε κίνηση= άνεμος (είναι επίσης κατάσταση ανισορροπίας) a) Αέρας μέσα από ένα μονωτικό υλικό b) Αέρας μέσα από ένα κτήριο.

Ανακαίνιση Πριν την ανακαίνιση Υψηλή κατανάλωση ενέργειας: Ελλιπής θερμική μόνωση κελύφους (μεγάλες θερμικές απώλειες) Υψηλή διείσδυση αέρα Ο ρόλος του συμβούλου δεν είναι η εκπόνηση μελετών, αλλά η ενημέρωση του ιδιοκτήτη και ο συντονισμός των συνεργείων

Διείσδυση αέρα Η ανεξέλεγκτη διείσδυση αέρα «διώχνει» τον θερμό αέρα του χώρου Πρακτικά «ακυρώνει» την θερμομόνωση Τα σημεία διαφυγής είναι πιθανά σημεία συμπύκνωσης υδρατμών -> σημεία σχηματισμού μούχλας Όταν ο αέρας έρχεται σε επαφή με το μονωτικό υλικό, του μεταφέρει υγρασία -> κίνδυνος αλλοίωσης των θερμομονωτικών ιδιοτήτων του Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να «ανασηκώσει» την μόνωση (πχ. Χύδην πετροβάμβακας σε ξύλινες σκεπές

Οικοδομική φυσική Γενικά ζεύγη εννοιών: συνοχή συνάφεια Aαπορόφηση Προσρόφηση Ζεύγη εννοιών σχετικών με το νερό: Υδρόφιλο Υδρόφοβο Υδροσκοπικό μη υδροσκοπικό 17.12.2015 surecon.eu 35

Δείκτης Sd Ο Δείκτης Sd= Το ισοδύναμο πάχος της στρώσης αέρα Luftschichtdicke Ο συντελεστής μ = Ο συντελεστής αντίστασης στην διάχυση υδρατμών είναι μια σταθερά του εκάστοτε υλικού. μ = 1 το υλικό είναι ανοιχτό στην διάχυση υδρατμών= οι υδρατμοί διαπερνούν ανεμπόδιστα το υλικό. μ = 100.000 (π.χ. Οικοδομική μεμβράνη 0,1 mm πάχος ) αποτελεί για τη διάχυση των υδρατμών σημαντικό εμπόδιο μ = πχ. φύλλο αλουμινίου είναι αδιαπέραστο από τους υδρατμούς

Κανόνες για μια γρήγορη επαλήθευση ενός κατασκευαστικού λάθους : 1. Κτίζε από μέσα προς τα έξω πάντα προσανατολιζόμενος στην ελεύθερη διάχυση υδρατμών. Ο δείκτης Sd του επιπέδου αεροστεγανότητα εσωτερικά, πρέπει να είναι 6 10 φορές μεγαλύτερος από τον δείκτη Sd του επιπέδου ανεμοστεγανότητας εξωτερικά. 2. Το άθροισμα των δεικτών Sd των στρώσεων των δομικών υλικών τα οποία βρίσκονται εσωτερικά και εξωτερικά πριν από το μονωτικό υλικό πρέπει να είναι μικρότερο από 10 m

Παράδειγμα Υλικό Πάχος υλικού σε m µ sd-δείκτης σε m Πλάκα από Ξυλοίνες 0,04 5 0,2 Πλαστική Μεμβράνη 0,00025 100.000 25 0,16 0,004 50 375 8 1,5 34,7 Πλάκα EPS Υπόστρωμα Σύνολο Οι κανόνες 1 και 2 δεν τηρήθηκαν

Παράδειγμα Υλικό Αεροστεγανό χαρτί Λινάρι Πλάκα από ξυλόινες Σύνολο Πάχος Υλικού σε m 0,16 0,019 µ 1 5 Οι κανόνες 1 και 2 τηρήθηκαν sd-δείκτης σε m 2,3 0,16 0,095 2,555

Καλοκαιρινή προστασία Μια «βαριά» θερμομόνωση είναι σε θέση Να λαμβάνει τους καλοκαιρινούς μήνες την ηλιακή ενέργεια Και να την αποθηκεύει, Και να την αποδίδει στο περιβάλλον κατά τις βραδινές ώρες

Λειτουργικές επιφάνειες Κάθε κτήριο αποτελείται από τρεις επιφάνειες: 1.Οριζόντια: a. Θεμέλια b.οροφή υπογείου c. Πάτωμα ορόφου d.δώμα 2.Κάθετα: a. Εξωτερικοί τοίχοι b.εσωτερικοί τοίχοι 3.Πλάγια: a. Κεκλιμένη στέγη

Λειτουργικές επιφάνειες Επιφάνειες συναντώνται μεταξύ τους. Σε αυτά τα σημεία: Εργάζονται τεχνίτες διαφόρων ειδικοτήτων μαζί Πρέπει να συνδεθούν οι διάφορες επιφάνειες.

Λειτουργικές επιφάνειες Οι επιφάνειες διαταράσσονται από οπές : Παραλληλόγραμμες οπές Κυκλικές οπές Εξαερισμοί Καλωδιώσεις Σωληνώσεις

Funktionsschichten Wand Dach (schräg, waagerecht) Begehbar, durchschaubar viereckig Fenster und Türen Wohnraumdachfenster Notausstieg Stromkabel Informationsleitung Beleuchtung, Gegensprechanlage, Klingel Photovoltaik, Antenne Gartenbewässerung Solarthermie Luftleitungen Dunstabzug, Schornstein, Be- und Entlüftung Rund, manchmal viereckig Be- und Entlüftung WC- Entlüfter Fallrohrschellen, Luftschichtanker, Dübel und Schrauben, Balkon Antennenrohr, Mantelstein vom Schornstein, Satellitenschüssel Rund Wasserleitungen Rund Durchgehende Befestigungen Rund, manchmal viereckig 17.12.2015 surecon.eu 44

Λειτουργικές επιφάνειες Κάθε επιφάνεια στο κτηριακό κέλυφος έχει μια λειτουργία Επίπεδο ανεμοστεγανότητας Επίπεδο απορροής νερού Επίπεδο μόνωσης Επίπεδο Αεροστεγανότητας Ιδιαίτερη προσοχή στα σημεία ένωσης ή διέλευσης

Προσόψεις Για όλα τα είδη προσόψεων ισχύει: Ανεμοστεγανότητα : Δεν επιτρέπεται να εισέρχεται εξωτερικός αέρας στο μονωτικό υλικό. Μόνωση: Θα πρέπει να έχει παντού το ίδιο πάχος, Να είναι κλειστή από όλες τις πλευρές χωρίς θερμογέφυρες, Να είναι στεγνή. Δεν θα πρέπει να αερίζεται. Αεροστεγανότητα : Δεν επιτρέπεται να εισέρχεται εσωτερικός αέρας στο μονωτικό υλικό. Διάχυση υδρατμών : Ο δείκτης Sd πρέπει να είναι 10 φορές μεγαλύτερος εσωτερικά από εξωτερικά. Το άθροισμα των δεικτών Sd πρέπει να είναι < 10 m. Το πιο «αδύνατο» σημείο της μόνωσης πρέπει να είναι τόσο καλό όσο το μισό του «ισχυρότερου» σημείου.

Λειτουργικές επιφάνειες Nicht winddicht! Dampfbremse Unterlüftete Unterspannbahn 17.12.2015 surecon.eu 47

Λειτουργικές επιφάνειες Φοράμε στο κτήριο έναν θερμομονωτικό μανδύα Η θερμομόνωση

Λειτουργικές επιφάνειες Στο υπόγειο

Λειτουργικές επιφάνειες Στην τοιχοποιία

Λειτουργικές επιφάνειες Στην στέγη

Λειτουργικές επιφάνειες Αφαιρούμε το κτήριο. Απομένει ο μανδύας της θερμομόνωσης και οι οπές του = θερμογέφυρες

Επιχρίσματα 1. 2. 3. Τέσσερα είδη εσωτερικού Σοβά Τρία είδη εξωτερικού Σοβά Ειδικές περιπτώσεις επιβάρυνσης: I. Νερό II. Άλατα III. Άλγη 4. 10 κανόνες σοβατίσματος 17.12.2015 KOMBAU.de 53

2η Ημέρα 2η ημέρα Θερμότητα και υγρασία Δομικά υλικά Κατασκευές προσόψεων 17.12.2015 KOMBAU.de 54

Θερμοκρασία και υγρασία Με τον όρο «μετάδοση θερμότητας» αναφερόμαστε σε εκείνο το κομμάτι της επιστήμης το οποίο έχει ως αντικείμενο τον προσδιορισμό της κατανομής της θερμοκρασίας σε ένα σώμα ή σύστημα σε συνάρτηση των συντεταγμένων του χώρου και του χρόνου τον υπολογισμό του ρεύματος θερμότητας το οποίο μεταφέρεται όταν υπάρχουν θερμοκρασιακές διαφορές Η θερμότητα μεταδίδεται με τρεις τρόπους : Αγωγή Συναγωγή Ακτινοβολία 17.12.2015 KOMBAU.de 55

Υδρατμοί Είναι μόρια νερού σε αέρια μορφή Περιέχονται στον αέρα του χώρου Πηγές υδρατμών Άτομα στον χώρο Μαγείρεμα, πλύσιμο, μπάνιο 17.12.2015 KOMBAU.de 56

Θερμοκρασία και υγρασία 17.12.2015 KOMBAU.de 57

Δομικά υλικά Περιεχόμενα (1)Μονωτικά υλικά (2)Νερό στους πόρους (3)Συνδετικά υλικά (4)Αδρανή υλικά (5)πέτρες (6)Κονιάματα (7)Γυαλί 17.12.2015 KOMBAU.de 58

Θερμομονωτικά υλικά 17.12.2015 Πάνω από 30 διαφορετικά υλικά Προέλευση Χημική βιομηχανία Ορυκτής προέλευσης Φυσικής προέλευσης Μορφή Σε πλάκες Σε ρολά Χύδην KOMBAU.de 59

Δομικά υλικά 17.12.2015 surecon.eu 60

Δομικά υλικά 19,2 C 19,5 C 19,4 C 23,1 C 24,6 C 21,3 C EPS Luftpolsterfolie Holzweichfaser Ergebnis nach 1 ¾ Stunden 17.12.2015 surecon.eu 61

Δομικά υλικά Τα μονωτικά υλικά μπορούν να απορροφούν νερό και να εξακολουθούν να θερμομονώνουν : Μονωτικά από ξύλο μπορούν να απορροφήσουν και να αποθηκεύσουν 17 M% (7 32 L/m³). Κάνναβη και Λινάρι περίπου 17 L Μαλλί περίπου. 6 L. Ο πετροβάμβακας έχει «πνιγεί» με 1 L. 17.12.2015 surecon.eu 62

Δομικά υλικά

Δομικά υλικά 1. Υδραυλικά συνδετικά υλικά Τσιμέντο άνυδρος ασβέστης 2. Μη Υδραυλικά συνδετικά υλικά ασβέστης, γύψος, άσφαλτος, 3. Λανθάνοντα Υδραυλικά συνδετικά υλικά Τράσης, Τέφρα, 17.12.2015 surecon.eu 67

Δομικά υλικά Kalkstein CaCO3 Brennen Verfestigen Ca(OH)2+CO2 => CaCO3+H2O CaCO3 => CaO+CO2 CaO+H2O => Ca(OH)2 gelöschter Kalk Ca(OH)2 17.12.2015 Löschen surecon.eu gebrannter Kalk CaO 68

Δομικά υλικά Gips CaSO4 * 2 H2O je nach Temperatur entsteht: CaSO4 * ½ H2O oder CaSO4 (Anhydrit) 17.12.2015 surecon.eu 69

Δομικά υλικά Σύνθεση του τσιμέντου 17.12.2015 surecon.eu 70

Δομικά υλικά 17.12.2015 KOMBAU.de 73

Δομικά υλικά Συνδετικά υλικά αναμεμιγμένα με νερό = λάσπη Αδρανή ανακατεύονται με την λάσπη = Κονίαμα. Κονίαμα σε μορφοποιημένο και σκληρυμένο = πέτρα. Κονίαμα επιχρίσματος Μπετόν 17.12.2015 KOMBAU.de 74

Δομικά υλικά Υπάρχουν τρία είδη πέτρας 1. Οι γκρίζες: Σκληραίνουν όπως το μπετόν στον αέρα σε θερμοκρασίες περιβάλλοντος. 2. Οι άσπρες: Ψήνονται σε έναν κλίβανο στους 120 C 3. Οι κόκκινες: ψήνονται στους 1.250 C Η κάθε μια με ή χωρίς θερμομόνωση 17.12.2015 surecon.eu 75

Δομικά υλικά Sonnenschutzglas: 6/15/4 mm = 25 mm 25 kg/m² Lichttransmission: 33 % Lichtdurchlass G-Wert: 28 % Wärmedurchlass Ug-Wert: 1,1 W/mK 17.12.2015 Isolierglas: 4/12/4/12/4 mm = 36 mm 30 kg/m² Lichttransmission: 72 % Lichtdurchlass G-Wert: 50 % Wärmedurchlass Ug-Wert: 0,7 W/mK KOMBAU.de 76

Δομικά υλικά Απαιτήσεις στους υαλοπίνακες: 1.Ο άνθρωπος χρειάζεται φως 2.διαφάνεια 3.Ήχο- και θερμομόνωση 4.Διαπερατότητα της ηλιακής ακτινοβολίας τον χειμώνα, 5.Αλλά όχι το καλοκαίρι 6.Να εμποδίζουν την διάρρηξη. 17.12.2015 surecon.eu 77

Κατασκευή προσόψεων Περιεχόμενα (1)Οι τρεις κατασκευές πρόσοψης (2)Λύση για το επίπεδο ανεμοστεγανότητας (3)Λύσεις για διάφορες καταστάσεις ανακαίνισης 17.12.2015 KOMBAU.de 78

Κατασκευή προσόψεων Υπάρχουν τρία είδη προσόψεων : 1. Η επικολλημένη πρόσοψη 2. Η βιδωμένη πρόσοψη 3. Η κτισμένη πρόσοψη Η κάθε μια, με ή χωρίς θερμομόνωση

Κατασκευή προσόψεων 17.12.2015 surecon.eu 80

Κατασκευή προσόψεων 17.12.2015 surecon.eu 81

Κατασκευή προσόψεων

KONTAKTE Bau-Medien-Zentrum Axel Leroy, Düren Tel. + 49 (0)2421 407 785 Ansprechpartner: Axel Leroy kamm Consult Dammer & Partner, Bergheim Tel.: +49 (0)2271 948 07 Ansprechpartner: Dr. Ingo Dammer Verband Privater Bauherren e.v., Köln Tel. +49 (0)221-413 219 Ansprechpartner: Reimund Stewen στο πλαίσιο της " NaSaBau " έργο Συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση: LEONARDO DA VINCI Transfer of Innovation Duration: 01/10/2013 30/09/2015 National ID: DE/13/LLP-LdV/TOI/147681 17.12.2015 surecon.eu EU-Disclaimer: This documents has been developed with the financial assistance of the European Union. The contents of this documents are the responsibility of the project consortium and can in no way be taken to reflect the views of the European Union. 83