Ας ξεκινήσουµε µε τις παρακάτω γενικές παραδοχές: ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΙΚΤΥΑΚΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΣΠΥΡΟΣ ΑΒ ΗΜΙΩΤΗΣ Τακτικός Καθηγητής Εφαρµογών Τµήµατος Τουριστικών Επιχειρήσεων Α.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Συνεχίζεται η ταχύτατη ανάπτυξη του τουρισµού παγκοσµίως. Είναι επίσης, ταχύτατη, η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στον τουρισµό. Συνεχίζεται η διαµόρφωση µιαςνέαςαγοράςπερισσότερο απαιτητικής Αλλάζουν οι σύγχρονες απαιτήσεις και προσδοκίες των τουριστών Η περιβαλλοντική ηθική αλλάζει τα έως τώρα δεδοµένα παροχής υπηρεσιών Ο ταχύτητα αλλαγής και εν γένει νέος προσδιορισµός των παγκόσµιων τουριστικών ροών, τείνει να γίνει ιλιγγιώδης. Εντείνεται η παγκόσµια ανταγωνιστικότητα. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ Πόσο εύκολο είναι να αναπτυχθεί ένας ΟΤΠΑ (Οργανισµός Τουριστικής Προβολής και Ανάπτυξης σε ένα περιβάλλον συνεχούς και έντονου ανταγωνισµού σε τοπικό και παγκόσµιο επίπεδο;) Οργανισµοί Τουριστικής Προβολής & Ανάπτυξης (D.M.O) Ο ρόλος της τεχνολογίας των δικτύων ως κανάλι διανοµής Οι βασικές δραστηριότητες Μοχλός οικονοµικής ανάπτυξης. (εισόδηµα, απασχόληση, έσοδα για το κράτος) ηµιουργία καλής «εικόνας» του προορισµού. Συντονισµός των επιµέρους φορέων (stakeholders). Παράγοντας νοµιµότητας και προστασίας. Σηµαία του προορισµού και της παρερχόµενης ποιότητας. Προώθηση του προορισµού χρησιµοποιώντας ολοένα και περισσότερο εξελισσόµενα κανάλια διανοµής- µεαιχµή το internet- Europe: 1.3 million Travel & Tourism companies, (9% market share), 95% S.M.E. To 80% των χρηστών του Internet προγραµµατίζουν τις διακοπές τους On line To 30-50%, αγοράζουν προϊόντα ή υπηρεσίες on line. Αναπτύσσεται έντονα η δια δραστική (WEB2.0) επικοινωνία των χρηστών µεταξύ τους (c2c). Οι χρήστες του Internet επισκέπτονται 5.4 σχετικούς ιστοτόπους πριν αποφασίσουν λεπτοµέρειες για το ταξίδι τους. εν είναι πιστοί σε ένα συγκεκριµένο ιστοτόπο. (brand loyalty) Source: comscore Networks and DoubleClick, 2006 ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ Η δοµή ενός Οργανισµού Τουριστικής Προβολής & Ανάπτυξης ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΕΘΝΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ TO INTERNET CRS/GDS TOUR OPERATOR ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΣΕΡΧΟΜΕΝΟΥ Οι βασικοί πυλώνες δραστηριότητας: Το «εξωστρεφές» µάρκετινγκ προορισµού που ευθύνεται στην προβολή και προσέλκυση καταναλωτών και επενδυτών (External Destination Marketing) ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο.Τ.Π.Α CAR RENTAL RAIL BUS Το «εσωστρεφές» τµήµα της εσωτερικής ανάπτυξης (Internal Destination Development) EXTERNAL DESTINATION MARKETING INTERNAL DESTINATION DEVELOPMENT ΙΑΜΟΝΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ AIR TRAVEL 1
Το «εξωστρεφές» µάρκετινγκ προορισµού Το «εξωστρεφές» µάρκετινγκ προορισµού (External Destination Marketing) «Χτίζοντας» την ιστοσελίδα του προορισµού Απεικόνιση του προορισµού σε ψηφιακό χάρτη Ευκολία στην πρόσβαση, αισθητικά κοινά αποδεκτό, πολυγλωσσία. ιαφήµιση και προώθηση τοπικών προϊόντων (απαιτείται συνεχής ανανέωση) Λεπτοµερής τιµολόγηση των προϊόντων και υπηρεσιών Ευρετήριο ηλεκτρονικού ταχυδροµείου των παραγωγών υνατότητα on line κρατήσεων υνατότητα άµεσης on line πληρωµής (συνεργασία µε τράπεζες) Registration των επισκεπτών Λοιπές ευκολίες (καλούδια) πληροφορίες για εκδηλώσεις, αγορά εισιτηρίων, πρόγνωση καιρού, κλπ. Το «εσωστρεφές» (Internal Destination Development) ηµιουργία της Ηλεκτρονικής Πλατφόρµας η οποία θα αποτελέσει εργαλείο υποβοήθησης στην λήψη επιχειρηµατικής απόφασης Και όλα αυτά µε τα κριτήρια αξιολόγησης πολιτιστικών ιστοχώρων του οργανισµού MINERVA τηςευρωπαϊκήςένωσης http://www.delos.info/files/pdf/events/2004_sett_6_10/qualitypdf1103.pdf Το «εσωστρεφές» τµήµα της εσωτερικής ανάπτυξης. ΟΟργανισµός Τουριστικής Προβολής & Ανάπτυξης οφείλει να εξασφαλίσει : Α. Την ορθή, λεπτοµερειακή ψηφιακή καταγραφή των τουριστικών πόρων (περιβαλλοντικών, πολιτιστικών, κοινωνικών & οικονοµικών) σε ευέλικτες βάσεις δεδοµένων. Β. Το συντονισµό των δράσεων των φορέων σχετικά µε τηβελτίωσητης επικοινωνίας και την επίτευξη εσωτερικών συµµαχιών. Προτείνεται η δηµιουργία ολοκληρωµένης ηλεκτρονικής πλατφόρµας : Να έχουµε ανταγωνιστικό τουριστικό Προϊόν. Να πετύχουµε στην πρόβλεψη και ανταπόκριση των αναγκών των τουριστών. Αειφόρος Ανάπτυξη. Γ. Την βελτίωση των µέσων που θα συµβάλλουν στην διευκόλυνση στη λήψη επιχειρηµατικής απόφασης, τόσο σε επίπεδο επιχείρησης όσο και σε τοπικό επίπεδο.. Τη δηµιουργία όλων των απαραίτητων υποδοµών που βελτιώνουν εικόνα του προορισµού. Να γίνουµε leaders των εξελίξεων. Να αποκτήσουµε πλήρη εικόνα της θέσης του οργανισµού στο ανταγωνιστικό Περιβάλλον. 2
Semantic Web Ποιοι όµως είναι οι «µηχανισµοί» που θα ενισχύσουν τη διαδραστικότητα και κατ επέκταση την επιτυχία της ηλεκτρονικής πλατφόρµας; Σηµασιολογικός Ιστός: Ο ανθρώπινος νους µπορεί να τηρήσει µια ακολουθία διαδικασιών για να καταλήξει στο επιθυµητό αποτέλεσµα. Για παράδειγµα ψάχνοντας την λέξη «διακοπές» ο άνθρωπος έχει την πρόθεση να κατασκευάσει ένα πακέτο διακοπών στην χώρα που επιθυµεί, προσπαθώντας να ικανοποιήσει στο µέγιστο τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες του. Οι µέχρι πρόσφατα δοµή των ιστοσελίδων σε στατικό HTML δεν επέτρεπε στον Η/Υ να ακολουθήσει την ίδια διαδικασία, διότι οι ιστοσελίδες ήταν κατασκευασµένες για να τις διαβάσουν άνθρωποι και όχι Η/Υ... Ο ρόλος του σηµασιολογικού ιστού είναι η προβολή data σε γλώσσα κατανοητή από τους Η/Υ µε σκοπό να αναλάβουν αυτοί το δύσκολο έργο του να βρουν, διαµοιράσουν, να συνθέσουν και να προβάλλουν πληροφορίες στο διαδίκτυο. Ontology Είναι η καταγραφή των δεδοµένων σε προηγµένη γλώσσα προγραµµατισµού που υποστηρίζεται από τον σηµασιολογικό ιστό (το συµβούλιο του παγκόσµιου ιστού w3c, όρισε την Ontology Web Language OWL-). Το σηµαντικό στοιχείο στην υφή των δεδοµένων είναι ότι αυτά περιέχουν ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία, κάνοντας έτσι εύκολη τη συνεννόηση των Η/Υ, ουσιαστικά την ανταλλαγή και επιλεκτική χρήση στοιχείων από βάσεις δεδοµένων. Για παράδειγµα εάν σε µια µηχανή αναζήτησης πληκτρολογήσουµε «Greece + hotel + up to 90 euros + islands» οη/υ θαβρειόλεςτις ευέλικτες βάσεις δεδοµένων (web 2.0) «γυρνώντας» µας το αποτέλεσµα.. ONTOLOGY WEB LANGUAGE O.W.L Η ολοκληρωµένη δικτυακή πλατφόρµα προώθησης προορισµού αρχικός σχεδιασµός WEB 2.0-. ηµιουργία Γνώσης Κοινοποίηση Γνώσης Ολοκληρωµένη ιαχείριση Κρατήσεων Συστήµατα Καταγραφή Υφιστάµενης κατάστασης & εννοιών ιαχείριση Γνώσης Knowledge Management Επιχειρηµατικό εργαλείο Αποθήκευση Γνώσης Εφαρµογή Γνώσης Ολοκληρωµένο Portal Προβολής Αναπτυξιακές & Επενδυτικές SEMANTIC WEB Θεωρητική βάση Το εργαλείο προσεγγίζεται ως ένα ολοκληρωµένο αλλά µη αυτόνοµο σύστηµα. Οβασικόςσχεδιασµός γίνεται µε βάση τη λογική του θετικού αποτελέσµατος δηλαδή η επίλυση των προβληµάτων γίνεται µε κύριο γνώµονα την εξαγωγή συµπερασµάτων που είναι συµβατά µε ευρέως αποδεκτές πρακτικές. Το ερώτηµα που τίθεται είναι αν πρέπει να είναι προσαρµοσµένο στις ακολουθούµενες πολιτικές ή αν οι πολιτικές θα διαµορφώνονται ως αποτέλεσµα υποδείξεων του παρόντος ή άλλων συναφών εργαλείων Έγκαιρης Προειδοποίησης Best Practices Εντοπισµός Θέσης ΟΤΠΑ στον ανταγωνισµό (benchmarking) Μελέτες E-thought Depository 3
Θεωρητική βάση- Εισαγωγή δεδοµένων Θεωρητική βάση- Εισαγωγή δεδοµένων Τα δεδοµένα θα εισάγονται είτε από εξωτερικές πηγές, είτε από την παραµετροποίηση του προβλήµατος που θέτει ο διαχειριστής. (Κατάταξη των προµηθευτών σύµφωνα µε τη γεωγραφική του θέση και την τιµολογιακή τους πολιτική) Προσοχή όµως.. Γίνεται αποδεκτή η βασική αρχή των συστηµάτων ότι «η ποιότητα του αποτελέσµατος είναι κατά κανόνα ανάλογη της ποιότητας τόσο του µέσου όσο και των δεδοµένων» Γιατολόγοαυτόαπαιτείται: Η πλήρης και έγκυρη εισαγωγή δεδοµένων. Προτείνεται το (ανώνυµο?) UPLOAD δεδοµένων από την πλευρά των παραγωγών- stakeholders- σε εναρµονισµένες φόρµες µε σκοπό Να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των δεδοµένων Να είναι εφικτή η συγκρισιµότητά τους από τους φορείς. Να εξασφαλιστεί η λειτουργικότητα και η αξιοπιστία των δεδοµένων από την πλευρά των τελικών χρηστών. Να επιτυγχάνεται η εγκαίρως η διαµόρφωση µιας πλήρους και καθαρής εικόνας του προορισµού. ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ Β ΟΜΑ Α ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ ιαχειριστές Οι διαχειριστές έχουν την ευθύνη για την οµαλή και εύρυθµη λειτουργία του συστήµατος και για την κατανοµή και διάθεση της χρήσης του στους χρήστες µε βάση τις αποφάσεις και οδηγίες του φορέα διαχείρισης Βασικά καθήκοντα διαχειριστή: ηµιουργία οµάδων χρηστών, προσβάσεων και δικαιωµάτων Παρακολούθηση οµαλής λειτουργίας και φόρτου συστήµατος Τεχνικές και λειτουργικές παρεµβάσεις για αποκατάσταση προβληµάτων ή βελτίωση απόδοσης Εφαρµογή πολιτικών ασφαλείας και ακεραιότητας δεδοµένων Υπό κανονικές συνθήκες οι διαχειριστές δεν έρχονται σε επαφή µε τους τελικούς χρήστες, πλην του φορέα διαχείρισης στις περιπτώσεις που ο τελευταίος αξιοποιεί απευθείας το σύστηµα. Αυτό σηµαίνει ότι ανάλογα µε την έκταση και την ένταση της χρήσης, είναι πιθανό να απαιτηθεί µία πρόσθετη κατηγορία διαχειριστών, υπό µορφή υπηρεσίας υποστήριξης, µε τα παρακάτω καθήκοντα. Βελτίωση της τεκµηρίωσης του συστήµατος Παροχή βασικών οδηγιών και πληροφοριών χρήσης του συστήµατος Επίλυση προβληµάτων και αποριών Παρακολούθηση και καταγραφή χρήσης και χρηστών Ανατροφοδότηση στοιχείων προς τεχνικούς διαχειριστές και κατασκευαστές για βελτιώσεις και παρεµβάσεις H δοµή του επιχειρηµατικού εργαλείου H δοµή του επιχειρηµατικού εργαλείου χρήστες και ωφελούµενοι Επίπεδο πληροφοριών- Χρήστες Ως χρήστης ορίζεται ο τελικός χρήστης του συστήµατος, υπό την έννοια του φορέα, της επιχείρησης, ήτουατόµου στο οποίο θα παρέχονται απαντήσεις σε προβλήµατα και ερωτήµατα ή άλλες πληροφορίες Οι χρήστες διαβαθµίζονται γενικά σε πιστοποιηµένους και µη Οι τελικοί χρήστες µπορούν ανήκουν σε τρεις βασικές κατηγορίες: φορείς, επιχειρήσεις, και ιδιώτες (υποψήφιοι αγοραστές τουρίστες). Επίπεδο χρήσης 1 ο Επίπεδο (παροχή πληροφοριών) 2 ο Επίπεδο (απάντηση ερωτηµάτων) Σκοποί που µπορούν να εξυπηρετηθούν Ενηµέρωση τουριστών Προβολή πόρων και δραστηριοτήτων Ανάδειξη πλεονεκτηµάτων Προσέλκυση ή απώθηση επιλεγµένων target groups Προσέλκυση επιλεγµένων επενδύσεων Παροχή χρήσιµων συµπληρωµατικών τουριστικών πληροφοριών (µηδιαθέσιµων από άλλη πηγή) σε επιχειρήσεις και φορείς Εντοπισµός στοιχείων που βοηθούν στη βελτίωση της πληροφόρησης για επιλεγµένες περιοχές ή δραστηριότητες Υποβοήθηση στην εκπόνηση στρατηγικών και πολιτικών ανάπτυξης και επενδύσεων είτε σε επίπεδο επιχειρήσεων είτε σε επίπεδο περιοχών 3 ο Επίπεδο (επίλυση προβληµάτων) Εκπόνηση αναπτυξιακών σχεδίων Αξιολόγηση αναπτυξιακών σχεδίων Έλεγχος και αξιολόγηση επενδυτικών προτάσεων Προστασία τουριστικών πόρων και εξασφάλιση συνθηκών βιώσιµης ανάπτυξης Καλύτερη κατανόηση αλληλεπιδράσεων και επιπτώσεων από παρεµβάσεις και από χρήση τουριστικών πόρων. 4
Απεικόνιση της λειτουργίας ηλεκτρονικής πλατφόρµας SEMANTIC WEB Η προηγούµενη επίλυση προβληµάτων αποθηκεύεται στη βάση και µπορεί να χρησιµοποιηθεί ως µοντέλο επίλυσης παρόµοιων προβληµάτων. Μοντέλο επίλυσης Τυπική χρήση ONTOLOGY υναµική Τροποποί ηση Επιλογών Απαντήσεις και υποδείξεις για λήψη επιχειρηµατικών αποφάσεων Εµφάνιση υπολοίπου χωρητικότητας για συγκεκριµένη κατηγορία πόρων µε βάσητην υπολογισµένη φέρουσα ικανότητα. Για παράδειγµα θαµπορεί να απαντηθεί το ερώτηµα πόσες κλίνες µπορούν να κατασκευαστούν ακόµα σεµία περιοχή. Θα χρησιµεύει για τη χάραξη πολιτικών ανάπτυξης. Χάραξη πολιτικών ανάπτυξης Βάση εδοµένων Επιλογή κατάλληλων Τουριστικών Πόρων Επιχειρηµατικοί Κανόνες Απεικόνιση (περιγραφή, GIS) Εµφάνιση υπολοίπου χωρητικότητας για συγκεκριµένη κατηγορία πόρων µε βάσητην υπάρχουσα υποδοµή. Για παράδειγµα θα µπορεί να απαντηθεί το ερώτηµα πόσοι επιπλέον επισκέπτες µπορούν να µεταφέρονται σε µίαπεριοχήήένασηµείο ανά ηµέρα. Χάραξη πολιτικών ανάπτυξης Βασικές και Ειδικές Παράµετροι Τροποποίηση επιλογών και Παραµέτρων Υπέρβαση φέρουσας ικανότητας και / ήυποδοµών. Για παράδειγµα θαµπορεί να απαντηθεί κατά πόσο µια νέα επένδυση ή δραστηριότητα θα είναι εντός των δυνατοτήτων της περιοχής υποδοχής και κατά πόσον αυτό επηρεάζεται από υποδοµές (ελαστικές) ή φυσικούς περιορισµούς (µη ελαστικούς) Αξιολόγηση νέων επενδυτικών προτάσεων Αποθήκευση Υπολογισµός «ποσοστού χρήσης πόρων» για συγκεκριµένη επένδυση. Για παράδειγµα θα µπορεί να υπολογιστεί για µια υπάρχουσα ή µελλοντική επένδυση η ένταση και η έκταση χρήσης των τοπικών πόρων ως ποσοστό της συνολικής διαθεσιµότητας Έλεγχος της αγοράς και εκτίµηση του «κόστους» ολιγοπωλίων ή µονοπωλίων (αποκλειστική εκµετάλλευση πόρων από φορείς και ιδιώτες) Ηκαινοτοµία σε µια επιχείρηση που κάνει τα πράγµατανασυµβούν, δεν προγραµµατίζεται, ούτε κατασκευάζεται, µπορεί όµως να καλλιεργηθεί Ηοµάδα του e-business forum είναι πάντοτε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή βοήθεια Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.. ΣΠΥΡΟΣ ΑΒ ΗΜΙΩΤΗΣ Τακτικός Καθηγητής Εφαρµογών Τµήµα Τουριστικών Επιχειρήσεων Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης e-mail soga@tour.teithe.gr 5