1 Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο Η διαχείριση διάταξης στην Ενοποιηµένη ιαδικασία ρ. Πάνος Φιτσιλής
Περιεχόµενα Βασικές έννοιες και δραστηριότητες διαχείρισης διάταξης Παράγοντες που επηρεάζουν την εγκατάσταση του συστήµατος Τι θα πρέπει να προσέχουµε 2
Η διαχείριση διάταξης στον κύκλος ζωής της UP Βασικές Ροές Εργασιών Σύλληψη Επεξεργασία Κατασκευή Φάσεις Μετάβαση Σχεδιασµός Επιχειρηµατικών ιαδικασιών Απαιτήσεις Ανάλυση και Σχεδιασµός Υλοποίηση Έλεγχος ιάταξη (deployment) Υποστηρικτικές Ροές Εργασιών ιαχείριση Σχηµατισµών ιαχείριση έργου Περιβάλλον Επαν. Επαν. #1 Επαν. #2 Επαν. #n Επαν. #n+1 Επαν. #n+2 Επαν. #m Επαν. #m+1 Επαναλήψεις 3
Ηφάσητηςµετάβασης (transition phase) Έχει ως στόχο να κάνει το σύστηµα διαθέσιµο στους χρήστες Μπορεί να περιλαµβάνει πολλές επαναλήψεις: Έκδοση «Alpha» Έκδοση «Beta» Τελική έκδοση... Εστιάζεται σε ένα αριθµό θεµάτων όπως Σωστή εγκατάσταση Σωστή παραµετροποίηση Εισαγωγή αρχικών δεδοµένων Μεταφορά δεδοµένων από υπάρχοντα συστήµατα Εκπαίδευση των χρηστών 4
5 Έλεγχος Alpha και Έλεγχος Beta Έλεγχος Alpha ή FAT (Factory Acceptance Testing) λογισµικό έλεγχοι πελάτης Έλεγχος συστήµατος στα γραφεία της οµάδας ανάπτυξης Έλεγχος Beta ή SAT (Site Acceptance Testing) λογισµικό Έλεγχος συστήµατος στο κανονικό περιβάλλον λειτουργίας έλεγχοι πελάτης
Οι διαφορετικές φάσεις του ελέγχου Ο έλεγχος γίνεται σε όλες τις φάσεις και η πρόοδος γίνεται από τα µικρά προς τα µεγάλα τµήµατα Μοναδιαίος έλεγχος (Unit Testing) γίνεται στη ροή εργασιών της υλοποίησης, αναφέρεται σε µικρά κοµµάτια λογισµικού (units) και γίνεται από τον προγραµµατιστή Έλεγχος Ολοκλήρωσης (Integration Testing) - γίνεται στη ροή εργασιών του ελέγχου Έλεγχος συστατικών και υποσυστηµάτων Έλεγχος συστήµατος (System Testing) - γίνεται στη ροή εργασιών του ελέγχου Ελέγχεται όλο το σύστηµα Έλεγχος αποδοχής (Acceptance Testing) - γίνεται στη ροή εργασιών της διαχείρισης της διάταξης (deployment) Alpha testing ή FAT γίνεται στα γραφεία της οµάδας ανάπτυξης Beta testing ή SAT γίνεται στο κανονικό περιβάλλον λειτουργίας του συστήµατος, όπου γίνεται και η τελική αποδοχή του συστήµατος µαζί µε το πρωτόκολλο παραλαβής 6
7 Η ροή εργασιών «διαχείρισης διάταξης» Η ροή εργασιών «διαχείρισης διάταξης» έχει ως στόχο την περιγραφή των δραστηριοτήτων που θα εξασφαλίσουν την σωστή εγκατάσταση και λειτουργία του συστήµατος
Βασικές δραστηριότητες διαχείρισης διάταξης Ανάπτυξη Πλάνου ιαχείρισης ιάταξης Το πλάνο περιλαµβάνει προσδιορισµό Τουτρόπουπαραγωγήςτουτελικούσυστήµατος ΤουΥλικούεκπαίδευσης Άλλου υποστηρικτικού υλικού Ανάπτυξη υποστηρικτικού υλικού Το υποστηρικτικό υλικό περιλαµβάνει υλικό απαραίτητο : για την εγκατάσταση του συστήµατος Για την λειτουργία του συστήµατος Σηµειώσεις ειδικές για την έκδοση (release notes) Υλικό εκπαίδευσης ιαχείριση Ελέγχων Αποδοχής του Συστήµατος Πως θα γίνει η αποδοχή του συστήµατος από τον πελάτη Παραγωγή του τελικού προϊόντος Προσδιορισµός της διαδικασίας παραγωγής του τελικού προϊόντος 8
9 Βασικές δραστηριότητες (συνέχεια..) Έλεγχος Beta ή SAT συστήµατος Εκτέλεση του ελέγχου Πακετάρισµα τελικού προϊόντος Εάν το προϊόν είναι προς µαζικήπώλησηη διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα σηµαντική και περιλαµβάνει Παραγωγή CD, DVD Εκτύπωση Εγχειριδίων Χρήσης, Εγκατάστασης κ.λπ. Μαζική παραγωγή ηµιουργία καναλιών διανοµής προϊόντος και έναρξη τεχνικής υποστήριξης
10 Τρόποι εγκατάστασης συστηµάτων Υπάρχουν τρεις τρόποι εγκατάστασης Εγκατάσταση µεµονωµένου (custom) συστήµατος Σε µια εγκατάσταση (site) ηπιοεύκολη περίπτωση Σε πολλές µεριές χρειαζόµαστε οµάδα εγκατάστασης και προγραµµατισµό των εγκαταστάσεων Εγκατάσταση πακέτου λογισµικού Χρειάζεται αυτοµατοποιηµένη διαδικασία εγκατάστασης Προετοιµασία κατάλληλου πακέτου προϊόντος Το λογισµικό είναι διαθέσιµο απότοinternet Αυτοµατοποιηµένη διαδικασία download του λογισµικού Αυτοµατοποιηµένη διαδικασία εγκατάστασης Σύστηµα πληρωµής από το Internet
Προγραµµατισµός εγκατάστασης συστήµατος Η µετάβαση ενός συστήµατος στην παραγωγή απαιτεί προγραµµατισµό και αρκετή προετοιµασία Παράγοντες που θα πρέπει να λάβουµε υπόψη µας: Οι χρήστες του νέου συστήµατος χρειάζονται εκπαίδευση. Χρειάζεται εκπαίδευση της οµάδας υποστήριξης του νέου συστήµατος Χρειάζεται ο ορισµός διαδικασιών λειτουργίας του νέου συστήµατος Π.χ. ιαχείριση προβληµάτων, αλλαγών ηµιουργία αντιγράφων ασφαλείας ιαχείριση ασφάλειας 11
12 Προσδιορισµός των αναγκών εκπαίδευσης Για κάθε χρήστη του συστήµατος πρέπει να προσδιορίσουµε: Τιςτρέχουσεςγνώσειςκαιικανότητες Είδη συστηµάτων που έχει χρησιµοποιήσει, τρόπος χρήσης, οµοιότητα µε τονέοσύστηµα, εξοικείωση µε την τεχνολογία κ.λπ. ηµιουργία ερωτηµατολογίου Ποια είναι η λειτουργικότητα του συστήµατος που θα χρησιµοποιεί Πως το νέο σύστηµα αλλάζει τον τρόπο εργασίας Πως θα κάνει µε τονέοσύστηµα ταπράγµατα που έκανε και πριν Πως θα κάνει µε τονέοσύστηµα ταπράγµατα που δεν µπορούσε να κάνει πριν Γιατί το νέο σύστηµα είναιχρήσιµο
13 Αντικατάσταση υπαρχόντων συστηµάτων Εάν το νέο σύστηµα αντικαθιστά ένα άλλο τότε πρέπει να εξετάσουµε τα θέµατα µετάβασης (migration) που προκύπτουν, όπως: Μεταφορά δεδοµένων Η µεταφορά δεδοµένων απότοπαλιόστονέο σύστηµα µπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη Αντιστοίχηση παλαιών δοµών σε καινούργιες Παλαιά δεδοµένα είναι βρώµικα (δεν ικανοποιούν τους καινούργιους περιορισµούς) Ελλιπή Να µην είναι όλα χρήσιµα
14 Αντικατάσταση υπαρχόντων συστηµάτων (συνέχεια) Αλλαγή διαδικασίας Οι αλλαγές στις διαδικασίες πρέπει να γίνουν κατανοητές στους εργαζόµενους καθώς και οι καινούργιες ροές δεδοµένων (data flows) και εργασιών (workflows) Παράλληλη λειτουργία παλαιού και νέου συστήµατος (Parallel Running) Η αρχή της ελάχιστης όχλησης και µηδενικής διακοπής της επιχειρηµατικής λειτουργίας επιβάλει πολλές φορές την παράλληλη λειτουργία των δύο συστηµάτων Η παράλληλη λειτουργία είναι επιθυµητή για την µείωση του κινδύνου όταν η απρόσκοπτη λειτουργία του συστήµατος είναι ιδιαίτερα σηµαντική για την επιχείρηση. Σε περίπτωση αποτυχίας του καινούργιου συστήµατος το παλαιό σύστηµα αποτελεί εναλλακτική λύση
Σταδιακή εγκατάσταση Η σταδιακή εγκατάσταση (phased deployment) ενός συστήµατος είναι χρήσιµη όταν: Το σύστηµα είναι µεγάλο και πολύπλοκο Υπάρχει µεγάλος αριθµός ανεξάρτητων υποσυστηµάτων Το νέο σύστηµα αντικαθιστά ένα παλαιότερο Το σύστηµα επικοινωνείµε άλλα συστήµατα Η σταδιακή εγκατάσταση µπορεί να γίνει ανά: Περιοχή Λειτουργικότητα Οργανωτικό τµήµα της επιχείρησης Η σταδιακή εγκατάσταση προϋποθέτει Το λογισµικό µπορεί να τρέχει ανεξάρτητα ανά υποσύστηµα Μπορούν να υπάρχουν ταυτόχρονα διαφορετικές εκδόσεις του συστήµατος Είναι δυνατόν να γυρίσουµε τηλειτουργίασεπρογενέστερη έκδοση αν µια έκδοση αποτύχει 15
16 Συµβουλές για σωστή εγκατάσταση... Η εγκατάσταση ενός συστήµατος σε χρονικές περιόδους µε αυξηµένη επιχειρηµατική δραστηριότητα δεν συνιστάται (π.χ. Τέλος του χρόνου, αυξηµένη ζήτηση) Καθυστερηµένη εγκατάσταση του συστήµατος µπορεί να µειώσει την αξία του συστήµατος λόγω αλλαγών στο περιβάλλον Περιπτώσεις που µπορούν να επηρεάσουν την εγκατάσταση του συστήµατος µπορεί να είναι: Οργανωτικές αλλαγές Περίοδοι διακοπών Περίοδοι αιχµής Εγκατάσταση άλλων νέων συστηµάτων Μερικά συστήµατα είναι αδιάλειπτης λειτουργίας. Στην περίπτωση αυτή η µετάβαση στο καινούργιο σύστηµα πρέπει να γίνει χωρίς να γίνει αντιληπτή στον τελικό χρήστη.
Συµπεράσµατα Η διαχείριση διάταξης µπορεί να είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη ειδικά Σε µεγάλα συστήµατα Σε συστήµατα που αντικαθιστούν παλαιότερα Θέµατα που θα πρέπει να δώσουµε ιδιαίτερη σηµασία είναι Οσωστόςπρογραµµατισµός της εγκατάστασης Η σωστή εκπαίδευση των χρηστών Η διαδικασία αποδοχής (ουσιαστικής και τυπικής) του συστήµατος. 17