Οργάνωςθ και Διοίκθςθ Επιχειριςεων 3 Ο εξάμθνο Χθμικϊν Μθχανικϊν Γιϊργοσ Μαυρωτάσ, Αν. Καθηγητήσ ΕΜΠ mavrotas@chemeng.ntua.gr Η ΧΡΗΜΑΣΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΗ ΜΕΡΟ Β
Άδεια Χρήζης Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό σπόκειηαι ζε άδειες τρήζης Creative Commons. Για εκπαιδεσηικό σλικό, όπως εικόνες, ποσ σπόκειηαι ζε άδεια τρήζης άλλοσ ηύποσ, ασηή πρέπει να αναθέρεηαι ρηηώς.
Χρθματοοικονομικι Ανάλυςθ 3 Χρθματικζσ μονάδεσ: κοινι μονάδα μζτρθςθσ τθσ δραςτθριότθτασ, τθσ λειτουργίασ και τθσ επίδοςθσ μιασ επιχείρθςθσ. Η κοινι γλϊςςα ζκφραςθσ τθσ πορείασ και τθσ επίδοςθσ μιασ επιχείρθςθσ γίνεται μζςω των χρθματοοικονομικϊν ςτοιχείων ι δεδομζνων. Χριςθ χρθματοοικονομικϊν αρικμοδεικτϊν.
Γιατί θ χρθματοοικονομικι ανάλυςθ μζςω δεικτϊν; 4 «Για να μπορζςεισ να διευκφνεισ/ να διαχειριςτείσ κάτι πρζπει να μπορείσ και να το μετριςεισ» ( What gets measured gets managed ). Δφο κρίςιμα ερωτιματα: Σι μετράμε κάκε φορά; Αυτό που μετράμε είναι αυτό που κζλουμε να διαχειριςτοφμε; *Η αναλογία με τον φανοςτάτθ και το ψάξιμο απωλεςκζντοσ αντικειμζνου+. Ποιοσ ο επιδιωκόμενοσ ςτόχοσ; Ποια μζτρθςθ ανταποκρίνεται ςε αυτό που πραγματικά κζλουμε να πετφχουμε;
Σι εκφράηουν οι χρθματοοικονομικοί δείκτεσ; 5 Οι δείκτεσ γενικότερα εκφράηουν ςχζςεισ μεταξφ δφο μεγεκϊν. Ζχουν μιαν αρικμθτικι ζκφραςθ. Ζνασ δείκτθσ μπορεί να μετριςει τθν απόδοςθ/ επίδοςθ μιασ διεργαςίασ/ λειτουργίασ. Μζτρο παραγωγικότθτασ. Plan->Do-> Check->Act (PDCA decision loop). Οι χρθματοοικονομικοί δείκτεσ ειδικότερα μετράνε τθν επίδοςθ με τθ χριςθ μεγεκϊν εκφραςμζνων ςε χρθματικζσ μονάδεσ (κοινι μονάδα μζτρθςθσ). Προςεκτικι χριςθ των χρθματοοικονομικϊν δεικτϊν (εν μζρει, επειδι αποτυπϊνουν παρελκοφςεσ- ζςτω και πολφ πρόςφατεσκαταςτάςεισ). Δείχνουν μια πορεία και μποροφν και να προειδοποιιςουν ωσ ζνα βακμό.
Σρεισ κανόνεσ για τθ χριςθ μεκόδων χρθματοοικονομικισ ανάλυςθσ 6 1. Μθν ςτθρίηεςαι ςτα ςτοιχεία ενόσ μόνον ζτουσ. Χρθςιμοποίθςε ςτοιχεία τριϊν ι πζντε ετϊν. Δεσ τθ διαχρονικι εξζλιξι τουσ και αποκάλυψε τθν τάςθ και τθ δυναμικι τουσ. 2. Να ςυγκρίνεισ τα ςτοιχεία και τουσ δείκτεσ μιασ επιχείρθςθσ με τα ςτοιχεία και τουσ δείκτεσ ομοειδϊν επιχειριςεων (ωσ προσ το μζγεκοσ ι τον κλάδο δραςτθριότθτασ). 3. Να ςυγκρίνεισ όμοια μεγζκθ και ςυγκρίςιμα δεδομζνα (ςτοιχεία).
Οι οικονομικζσ καταςτάςεισ τθσ επιχείρθςθσ: Σα τρία βαςικά κείμενα άντλθςθσ ςτοιχείων 7 1. Ο ιςολογιςμόσ. 2. Η κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ. 3. Η κατάςταςθ ταμειακισ ροισ.
Ο ιςολογιςμόσ (1/3) 8 Μια ςτιγμιαία φωτογραφία (ςυνικωσ τθν τελευταία μζρα του ζτουσ): των περιουςιακϊν ςτοιχείων που αξιοποιεί και χρθςιμοποιεί θ ςυγκεκριμζνθ επιχείρθςθ. των κεφαλαίων που ςυνδζονται (χρθματοδοτοφν) με αυτά τα περιουςιακά ςτοιχεία. Ο ιςολογιςμόσ παρουςιάηει πϊσ επενδφονται ςτθν επιχείρθςθ : τα κεφάλαια των μετόχων, τα παρακρατθκζντα κζρδθ, και τα κεφάλαια των δανειςτϊν. Η αναφορά γίνεται ςε ςυγκεκριμζνθ χρονικι ςτιγμι (π.χ. ςτισ 12 μμ ςτισ 31.12 κάκε ζτουσ)
Ο ιςολογιςμόσ (2/3) 9 Επαναλαμβανόμενα ςτιγμιότυπα ςε ςτακερζσ χρονικζσ περιόδουσ (κάκε τρίμθνο ι εξάμθνο ι κάκε ζτοσ) επιτρζπουν τθν παρακολοφκθςθ τθσ εξζλιξθσ των μεγεκϊν. Ενδιαφζρουν κυρίωσ οι μεταβολζσ ςυναρτιςει του χρόνου και θ ςυςχζτιςθ βαςικϊν μεγεκϊν του ιςολογιςμοφ.
Ο ιςολογιςμόσ (3/3) 10 Η μζκοδοσ αποτίμθςθσ των περιουςιακϊν ςτοιχείων ιταν ζωσ ςιμερα θ μζκοδοσ του ιςτορικοφ κόςτουσ δθλ. τα ςτοιχεία του ενεργθτικοφ αποτιμϊνται ςτθν αρχικι αξία κτιςεωσ, εκτόσ ειδικϊν περιπτϊςεων. Με τα νζα Διεκνι Λογιςτικά Πρότυπα ειςάγεται θ μζκοδοσ αποτίμθςθσ με βάςθ τθν εφλογθ αξία, που εφαρμόηεται ςε ζνα ςθμαντικό τμιμα των ςτοιχείων του ενεργθτικοφ. Η μζκοδοσ αυτι κα αποτελζςει μελλοντικά κφρια μζκοδο αποτίμθςθσ και για τα ςτοιχεία του ενεργθτικοφ (το ποςό με το οποίο ζνα ςτοιχείο μπορεί να ανταλλαγεί) και για τα ςτοιχεία του πακθτικοφ (το ποςό με το οποίο μπορεί να διακανονιςτεί ζνα ςτοιχείο του πακθτικοφ). υνικωσ θ προςζγγιςθ τθσ εφλογθσ αξίασ με τθν τιμι που μπορεί να διαμορφωκεί ςτθν αγορά (υποκετικι).
Μια πρϊτθ εικόνα τθσ επιχείρθςθσ με βάςθ τον ιςολογιςμό τθσ 11 Όνομα επιχειρθματικισ μονάδοσ, νομικι μορφι, αντικείμενο, κλάδοσ. Ημερομθνία ιςολογιςμοφ. Ηλικία μονάδοσ (αρικμόσ εταιρικισ χριςθσ). Μζγεκοσ μονάδοσ με όρουσ ενεργθτικοφ. Κεφαλαιακι δομι (ξζνα ωσ προσ τθν επιχείρθςθ κεφάλαια/ ίδια κεφάλαια). χζςθ απαιτιςεων από πελάτεσ προσ βραχυπρόκεςμεσ υποχρεϊςεισ προσ προμθκευτζσ (πωσ μεταβάλλεται διαχρονικά;). Ρευςτότθτα (ο λόγοσ του κυκλοφοροφντοσ ενεργθτικοφ προσ τισ βραχυπρόκεςμεσ υποχρεϊςεισ) που δείχνει τθν ικανότθτα τθσ επιχείρθςθσ να ανταποκρικεί ςτισ άμεςεσ υποχρεϊςεισ τθσ (δυνατότθτα καταβολισ ρευςτοφ για τισ αναγκαίεσ πλθρωμζσ).
Σι είναι τελικϊσ ο ιςολογιςμόσ; 12 Είναι απλά ζνα ςτιγμιότυπο (instant snapshot) των περιουςιακϊν ςτοιχείων που κατζχει/ χρθςιμοποιεί θ επιχείρθςθ και των χρθματοδοτικϊν πόρων που ςυνδζονται με αυτά τα περιουςιακά ςτοιχεία. Είναι ζνα ςτατικό κείμενο που αναφζρεται ςε μια ςυγκεκριμζνθ χρονικι ςτιγμι. Η λιψθ επαναλαμβανόμενων ςτιγμιότυπων ςε τακτά χρονικά διαςτιματα (μινασ, τρίμθνο, ζτοσ) επιτρζπει τθν παρακολοφκθςθ τθσ διαχρονικισ μεταβολισ των περιουςιακϊν ςτοιχείων και των ςυνδεδεμζνων με αυτά χρθματοδοτικϊν πόρων.
Σο μθχανικό ανάλογο του ιςολογιςμοφ 13 Ο ιςολογιςμόσ μπορεί να κεωρθκεί ότι προςομοιάηει με μια μθχανι, με μια ςυγκεκριμζνθ μάηα περιουςιακϊν ςτοιχείων, που παράγει ενζργεια που εκφράηεται εν προκειμζνω με τθ μορφι κζρδουσ. Μποροφμε ζτςι, να δοφμε τθν αποδοτικότθτα τθσ χριςθσ/ αξιοποίθςθσ των περιουςιακϊν ςτοιχείων (ςυνδζοντασ τον ιςολογιςμό με τθν κατάςταςθ των αποτελεςμάτων χριςθσ).
Η κατάςταςθ των αποτελεςμάτων χριςθσ (1/2) 14 Η μζτρθςθ τθσ επιςτροφισ (απόδοςθσ) τθσ επιχειρθματικισ επζνδυςθσ. Δθλαδι, θ μεγζκυνςθ ι θ ςυρρίκνωςθ του επενδεδυμζνου κεφαλαίου ςτθν επιχείρθςθ ςτθ διάρκεια του χρόνου μζςω του πραγματοποιοφμενου κζρδουσ ι τθσ ηθμιάσ. Η ςφνοψθ τθσ επίδοςθσ τθσ επιχείρθςθσ με όρουσ εςόδων από πωλιςεισ (που ζχουν τιμολογθκεί ανεξαρτιτωσ αν τα χριματα ζχουν ειςπραχκεί ςτθ ςυγκεκριμζνθ χρονικι περίοδο ι αναμζνονται) και δαπανϊν που ζχουν τιμολογθκεί ςτθ διάρκεια μιασ χρονικισ περιόδου, και πάλι ανεξαρτιτωσ αν τα χριματα ζχουν καταβλθκεί. Αποδίδει με ποςοτικοφσ (χρθματικοφσ) όρουσ το αποτζλεςμα (π.χ. ετιςιο) τθσ δραςτθριότθτασ και λειτουργίασ τθσ επιχείρθςθσ μεταξφ δφο ιςολογιςμϊν
Η κατάςταςθ των αποτελεςμάτων χριςθσ (2/2) 15 υνολικά Ζςοδα- υνολικό κόςτοσ-> -> Κζρδθ ι ηθμίεσ Σόςο τα ζςοδα όςο και οι δαπάνεσ υπολογίηονται με βάςθ τουσ κανόνεσ τθσ λογιςτικισ. Δυναμικι εξζλιξθ των κανόνων. Δεν είναι δυνατι θ μεταβολι μιασ αξίασ ςτθν κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ χωρίσ αντίςτοιχθ προςαρμογι ςτον ιςολογιςμό Bottom line: το κακαρό κζρδοσ ι ηθμιά που απομζνει μετά τθν πλθρωμι όλων των φόρων ςτο τζλοσ μιασ ςυγκεκριμζνθσ χρονικισ περιόδου.
Κζρδοσ vs. Μετρθτά (1/2) 16 Σο κζρδοσ είναι ζνα λογιςτικό μζτρο, που είναι: εν μζρει ζνα γεγονόσ που καταγράφεται ςτθν κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ, εν μζρει μια εκτίμθςθ, επειδι διαφορετικζσ παραδοχζσ, απόψεισ και λογιςτικι μεταχείριςθ μποροφν να οδθγιςουν ςε διαφορετικά κζρδθ. εν μζρει ελπίδα. Σο κζρδοσ δεν είναι μετρθτά.
Κζρδοσ vs. Μετρθτά (2/2) 17 Σα μετρθτά είναι φυςικό μζγεκοσ (κζρματα και χαρτονομίςματα και χριματα που κρατοφνται ςε τραπεηικοφσ λογαριαςμοφσ). Δεν υπάρχουν μετρθτά, δεν υπάρχει επιχείρθςθ» «Οι εταιρείεσ μποροφν να επιβιϊςουν χωρίσ κζρδοσ για όςο χρόνο ζχουν διακζςιμα μετρθτά. Αντίκετα, ακόμθ και μια κερδοφόροσ επιχείρθςθ δεν μπορεί να επιβιϊςει χωρίσ μετρθτά ι ςχεδόν μετρθτά (μζροσ των ρευςτϊν διακζςιμων)».
Η κατάςταςθ ταμειακισ ροισ (1/2) 18 Η διαφορά μεταξφ P&L (τάςθ μεγζκυνςθσ ι ςυρρίκνωςθσ τθσ επιχειρθματικισ επζνδυςθσ) και των μετρθτϊν που προκαλείται από τθ χρονικι απόκλιςθ ειςπράξεων και πλθρωμϊν. Εξαιτίασ αυτισ τθσ διαφοράσ μια επιχείρθςθ μπορεί να πραγματοποιεί κζρδθ αλλά να ςτερείται ρευςτότθτασ ι να παρουςιάηει ηθμιζσ αλλά να ζχει μετρθτά ςτθν Σράπεηα. Δείχνει τθν κίνθςθ του χριματοσ ςτο πλαίςιο τθσ λειτουργίασ τθσ επιχείρθςθσ. Ροζσ χρθμάτων (Ειςροζσ από ειςπράξεισ από πωλιςεισ και εκροζσ από πλθρωμζσ). Διαφορά timing (μεταξφ πλθρωμϊν και ειςπράξεων) και ανάγκθ γεφφρωςισ του.
Η κατάςταςθ ταμειακισ ροισ (2/2) 19 Προςδιοριςτικοί παράγοντεσ των ροϊν. φνδεςθ με τουσ δφο ιςολογιςμοφσ και τθν κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ. Πρόγραμμα ειςπράξεων και πρόγραμμα πλθρωμϊν *Καλφτεροσ ςυγχρονιςμόσ για τθν επιχείρθςθ+.
Οι άμεςα εμπλεκόμενοι ςτθ διαχείριςθ τθσ λειτουργίασ τθσ επιχείρθςθσ 20 Οι μζτοχοι (ιδιοκτιτεσ), επενδφουν ςε μετοχζσ, αναμζνουν μερίςματα, εκλζγουν διοικθτικά όργανα και τθν ανϊτατθ διοίκθςθ (το μάνατημεντ) Σο Όργανο Διοίκθςθσ [Δ.., υμβοφλιο Διευκυντϊν+ (κακορίηει τθν επιχειρθςιακι/ επιχειρθματικι ςτρατθγικι, προςδιορίηει τα μερίςματα και τοποκετεί τθν ανϊτατθ διοικθτικι ομάδα ι μόνον τον Διευκφνοντα φμβουλο) Σα ανϊτατα διοικθτικά ςτελζχθ (Δ/ων φμβουλοσ και άλλοι π.χ. Δ/θσ Μάρκετινγκ, Παραγωγισ κ.α.) υλοποιοφν τθ ςτρατθγικι, αναλαμβάνουν τθν ευκφνθ τθσ κακθμερινισ λειτουργίασ
Ο ιςολογιςμόσ: Ενεργθτικό και Πακθτικό 21 Ενεργθτικό: κατάςταςθ των περιουςιακϊν ςτοιχείων και τθσ αξίασ τουσ (ςε τιμι κτιςεωσ ι τρζχοντοσ κόςτουσ) Πακθτικό: Ποςά που ανικουν ςτθν επιχείρθςθ. Επειδι θ εταιρεία είναι χωριςτι νομικι οντότθτα από τουσ ιδιοκτιτεσ, ό όροσ Πακθτικό εμπεριζχει και τα ποςά που ζχουν δϊςει οι ιδιοκτιτεσ ςτθν εταιρεία για απόκτθςθ μετοχϊν και άρα ςτο τζλοσ τθσ ηωισ τθσ επιχείρθςθσ τα οφείλει θ εταιρεία ςτουσ ιδιοκτιτεσ τθσ Ο ιςολογιςμόσ αποτυπώνει που ανήκουν τα χρήματα (ςτουσ μετόχουσ, ςτην επιχείρηςη, ςτουσ δανειςτζσ) τα οποία αντλήθηκαν για να αποκτηθοφν/ δημιουργηθοφν τα περιουςιακά ςτοιχεία τησ επιχείρηςησ.
Ενεργθτικό και Πακθτικό 22 Πακθτικό: Πθγζσ χρθματοδότθςθσ Ενεργθτικό: Χριςεισ *ςτισ οποίεσ ζχουν δαπανθκεί τα χριματα+ Παρατήρηςη: Σο άκροιςμα όλων των ςτοιχείων του προχπολογιςμοφ από τθν πρϊτθ γραμμι ζωσ τθν τελευταία γραμμι- είτε αυτά τθσ δεξιάσ είτε εκείνα τθσ αριςτερισ ςτιλθσ- είναι το ίδιο ποςοτικό μζγεκοσ. Βαςικι χρθματοοικονομικι ταυτότθτα: Ενεργθτικό= Πακθτικό
Σζςςερα βαςικά μεγζκθ που αναδεικνφονται από τον ιςολογιςμό 23 Σο ςφνολο των περιουςιακϊν ςτοιχείων (Total Assets) Σο απαςχολοφμενο κεφάλαιο (Capital Employed). Κακαρι Θζςθ (Net Worth). Κεφάλαιο Κίνθςθσ (Working Capital).
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (1/8) 24 Ενεργθτικό= Πακθτικό Πάγιο Ενεργθτικό (ΠΕ) + Κυκλοφοροφν Ενεργθτικό (ΚΕ) = Κδια Κεφάλαια+ Μακροπρόκεςμα Δάνεια+ Βραχυπρόκεςμα Δάνεια φνολο Ενεργθτικοφ =ΠΕ + ΚΕ
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (2/8) 25 ΠΕ= Αςϊματα Πάγια τοιχεία (Τπεραξία, ευρεςιτεχνίεσ, άδειεσ κλπ) + Κακαρό Πάγιο Ενεργθτικό (γιπεδα, κτίρια, εξοπλιςμόσ, μεταφορικά μζςα, υπολογιςτζσ και δίκτυα, εξοπλιςμόσ γραφείων) + «Επενδφςεισ» (ςε μετοχζσ ςε εταιρείεσ που δεν ενοποιοφνται με τθ μθτρικι) ΚΕ= Αποκζματα (πρϊτεσ φλεσ, παραγωγι ςε εξζλιξθ, ζτοιμα προϊόντα, ανταλλακτικά ςυντιρθςθσ) + Λογαριαςμοί για είςπραξθ (από πελάτεσ που οφείλουν ποςά λόγω προθγοφμενων ςυναλλαγϊν) + Μετρθτά διακζςιμα (βραχυπρόκεςμεσ τραπεηικζσ κατακζςεισ κ.α.) + λοιπά κυκλοφοροφντα περιουςιακά ςτοιχεία (όλα τα λοιπά βραχυπρόκεςμα περιουςιακά όπωσ π.χ. προκαταβολζσ ςε προμθκευτζσ κ.α.)
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (3/8) 26 Πακθτικό = Κδια Κεφάλαια (ΙΚ) + Μακροπρόκεςμα Δάνεια (ΜΠΔ) + Βραχυπρόκεςμεσ ι Σρζχουςεσ Τποχρεϊςεισ (ΒΠΔ ι ΣΤ) ΙΚ=ΜΕΣΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ + ΑΠΟΘΕΜΑΣΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (αναπροςαρμογι παγίων, διαφορά από ζκδοςθ μετοχϊν υπζρ το άρτιο, ςυναλλαγματικζσ διαφορζσ ) + ΑΠΟΘΕΜΑΣΙΚΑ ΚΕΡΔΩΝ (Μθ Διανεμθκζντα Κζρδθ)
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (4/8) 27 Σο μετοχικό κεφάλαιο καταβάλλεται με τθν ζκδοςθ μετοχϊν. Σα αποκεματικά ςυςςωρεφονται ςτθ διάρκεια του χρόνου με βάςθ λογιςτικοφσ κανόνεσ, νομοκετικζσ ρυκμίςεισ, αποφάςεισ τθσ διοίκθςθσ και άλλεσ παραδοχζσ. ΜΠΔ (ΔΑΝΕΙΑ>1Χρόνο) ΒΠΔ ι ΣΤ ποςά που οφείλονται ςε προμθκευτζσ και προζρχονται από ςυνικεισ ςυναλλαγζσ, βραχυπρόκεςμα δάνεια και τραπεηικζσ υπεραναλιψεισ, λοιπά δθλ. κάκε οφειλι για πλθρωμζσ, τόκουσ, φόρουσ και οφειλόμενα μερίςματα.
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (5/8) 28 Απαςχολοφμενο Κεφάλαιο= Πάγιο Ενεργθτικό +Επενδφςεισ +Αποκζματα +Ειςπρακτζοι λογαριαςμοί (οφειλζσ πελατϊν )+ Διακζςιμα (μετρθτά)- πλθρωτζοι λογαριαςμοί (π.χ. οφειλζσ ςε προμθκευτζσ)- Βραχυπρόκεςμα δάνεια Απαςχολοφμενο Κεφάλαιο =ΙΚ (Κδια Κεφάλαια) +ΜΠΔ (Μακροπρόκεςμα Δάνεια)
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (6/8) 29 ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΗ ΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΗ Είναι θ λογιςτικι εκτίμθςθ τθσ αξίασ τθσ επιχείρθςθσ για τουσ μετόχουσ τθσ. ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΗ= Περιουςιακά ςτοιχεία-τποχρεϊςεισ Η ΚΑΘΑΡΗ ΑΞΙΑ τθσ επιχείρθςθσ είναι ζνα υπολειμματικό ςτοιχείο (residual). Αντιπροςωπεφει τι απομζνει για τουσ ιδιοκτιτεσ τθσ επιχείρθςθσ (μετόχουσ) μετά τθν κάλυψθ όλων των απαιτιςεων όλων των δανειςτϊν τθσ.
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (7/8) 30 Προκφπτει από τθ κεμελιϊδθ λογιςτικι ταυτότθτα: ΕΝΕΡΓΗΣΙΚΟ= ΠΑΘΗΣΙΚΟ Ε=ΚΘ+ΤΠΟΧΡΕΩΕΙ, Ε= ςφνολο του ενεργθτικοφ, ΚΘ= Κακαρι Θζςθ ΠΕ+ΚΕ= ΚΘ-ΣΤ-ΜΠΔ, ΠΕ= Πάγιο Ενεργθτικό, ΚΕ= Κυκλοφοροφν Ενεργθτικό, ΣΤ= Σρζχουςεσ Τποχρεϊςεισ, ΜΠΔ= Μακροπρόκεςμα Δάνεια. (ΚΘ)=ΠΕ+ΚΕ-ΣΤ-ΜΠΔ Αν από το ςφνολο τθσ αξίασ των περιουςιακϊν ςτοιχείων, αφαιρζςουμε όλα τα δάνεια (μακροπρόκεςμα δάνεια και βραχυπρόκεςμεσ υποχρεϊςεισ) τότε ό,τι απομζνει είναι τελικϊσ τα «λεφτά των μετόχων», ανεξαρτιτωσ του πωσ κα τα ονομάςουμε.
Διάρκρωςθ Ιςολογιςμοφ (8/8) 31 Κεφάλαιο Κίνθςθσ = Κυκλοφοροφν Ενεργθτικό (ΚΕ)-Σρζχουςεσ Τποχρεϊςεισ (ΣΤ). Σο κεφάλαιο κίνθςθσ αντιπροςωπεφει το ποςό τθσ κακθμερινισ λειτουργικισ ρευςτότθτασ που πρζπει να είναι διακζςιμθ ςτθν επιχείρθςθ. Ωσ λειτουργικι ρευςτότθτα κεωροφμε το ποςό των ρευςτϊν και ςχεδόν «ρευςτϊν» διακεςίμων τθσ επιχείρθςθσ προκειμζνου να αντιμετωπίςει τισ τρζχουςεσ ανάγκεσ ςε ρευςτό. Μια επιχείρθςθ μπορεί να είναι πλοφςια ςε περιουςιακά ςτοιχεία αλλά να εμφανίςει ζλλειψθ ρευςτότθτασ, εάν τα περιουςιακά ςτοιχεία τθσ (ι τμιμα τουσ) δεν μπορεί να μετατραποφν άμεςα ςε ρευςτό.
Κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ (P&L) (1/3) 32 Κζρδοσ (ι ηθμιά)= φνολο εςόδων-φνολο δαπανϊν ςε μια ςυγκεκριμζνθ χρονικι περίοδο (π.χ. ενόσ ζτουσ 31.12.2003-31/12/2004, ι ενόσ εξαμινου). φνολο εςόδων (οι ποςότθτεσ των προϊόντων, ι το μζγεκοσ των υπθρεςιϊν ι των εργαςιϊν που τιμολογικθκαν)= (Qi)x(Pi) φνολο δαπανϊν που προκλικθκαν, δθλ. δαπάνεσ που ςυνδζονται άμεςα με τα ζςοδα που τιμολογικθκαν (π.χ. με το άμεςο κόςτοσ των πωλθκζντων) και με τθν χρονικι περίοδο που καλφπτεται (π.χ. δαπάνεσ διοίκθςθσ τθσ περιόδου αυτισ).
Κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ (P&L) (2/3) 33 Μεικτό Κζρδοσ= (Κφκλοσ εργαςιϊν ι ςφνολο εςόδων από πωλιςεισ)- Κόςτοσ πωλθκζντων Κζρδθ προ τόκων και φόρων και αποςβζςεων= EBITD(Earnings before Interest, Tax and Depreciation). Κζρδθ προ τόκων και φόρων *Μετά τθν αφαίρεςθ των αποςβζςεων+= PBIT (Profit before interest and tax).
Κατάςταςθ αποτελεςμάτων χριςθσ (P&L) (3/3) 34 Κζρδθ προ φόρων *Μετά τθν αφαίρεςθ και των τόκων+=pbt (Profit before tax). Κζρδθ μετά από φόρουσ *Μετά τθν αφαίρεςθ και των φόρων+=pat (Profit after tax). Παρακρατθκζντα κζρδθ *Σο τμιμα των κερδϊν μετά από τουσ φόρουσ, που επιςτρζφει ςτθν επιχείρθςθ και δεν διανζμεται ωσ μζριςμα+= RE (Retained Earnings).
Αποςβζςεισ (1/2) 35 Σα πάγια ςτοιχεία τθσ επιχείρθςθσ όπωσ τα κτίρια, οι παραγωγικζσ μονάδεσ, ο τεχνικόσ εξοπλιςμόσ, τα μθχανιματα, τα οχιματα κ.α. ςυνικωσ χρθςιμοποιοφνται από μια επιχείρθςθ για πολλά χρόνια. Σα ςτοιχεία αυτά φκείρονται και χάνουν τθν αξία τουσ με τθ χριςθ. Επομζνωσ, με το πζραςμα του χρόνου θ αξία τουσ απομειϊνεται ςταδιακά. Απόςβεςθ= Αρχικό κόςτοσ ενόσ ςτοιχείου- τιμι που επιτυγχάνεισ όταν το πουλιςεισ μετά από κάποιο χρονικό διάςτθμα χριςθσ του.
Αποςβζςεισ (2/2) 36 Η Γραμμικι μζκοδοσ υπολογιςμοφ τθσ απόςβεςθσ είναι θ απλοφςτερθ. Ετιςια απόςβεςθ (annual depreciation charge): (Κόςτοσ απόκτθςθσ εξοπλιςμοφ-τπολειμματικι Αξία)/χρόνια ηωισ του εξοπλιςμοφ). Οριςμζνα ςτοιχεία, όπωσ θ γθ ι/και τα κτίρια γραφείων ςε οριςμζνεσ περιοχζσ δεν χάνουν τθν αξία τουσ (αλλά ςυνικωσ τθν αυξάνουν).
Αμφιβολίεσ γφρω από τθν εκτίμθςθ οριςμζνων μεγεκϊν 37 Οριςμζνεσ πωλιςεισ που ζχουν τιμολογθκεί και περιλθφκεί ςτο μζγεκοσ των πωλιςεων μπορεί τελικϊσ να μθν πλθρωκοφν. Αδυναμία εξυπθρζτθςθσ οριςμζνων δανείων. Αποκζματα προϊόντων που ζχουν απαξιωκεί.
Η εκτίμθςθ τθσ αξίασ των αποκεμάτων 38 Βαςίηεται ςτθν εκτίμθςθ τθσ διοίκθςθσ τθσ επιχείρθςθσ. Η εκτίμθςθ τθσ αξίασ των αποκεμάτων προχποκζτει εκτίμθςθ τθσ ποςότθτασ και τθσ ποιότθτασ των αποκεμάτων. Οι εκτιμιςεισ αυτζσ ποτζ δεν είναι ακριβείσ, αλλά ζχουν άμεςθ επίδραςθ επί των αποτελεςμάτων τθσ επιχείρθςθσ (κζρδουσ ι ηθμίασ).
Παράδειγμα ιςολογιςμοφ 31/12/11 39 Εικόνα 1: Παράδειγμα ιςολογιςμοφ
Παράδειγμα ιςολογιςμοφ ΠΔΕ 40 Εικόνα 2: Παράδειγμα ιςολογιςμοφ ΠΔΕ
Γραφικι αναπαράςταςθ τθσ ςχζςθσ των τριϊν λογαριαςμϊν 41 Εικόνα 3: Η ςχζςθ των τριϊν λογαριαςμϊν
Κατάλογοσ Αναφορϊν Εικόνων 42 Εικόνα 1: Παράδειγμα ιςολογιςμοφ Εικόνα 2: Παράδειγμα ιςολογιςμοφ ΠΔΕ Εικόνα 3: Η ςχζςθ των τριϊν λογαριαςμϊν
Χρημαηοδόηηζη Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό έτει αναπηστθεί ζηα πλαίζια ηοσ εκπαιδεσηικού έργοσ ηοσ διδάζκονηα. Το έργο «Ανοικηά Ακαδημαϊκά Μαθήμαηα Ε.Μ.Π.» έτει τρημαηοδοηήζει μόνο ηη αναδιαμόρθωζη ηοσ εκπαιδεσηικού σλικού. Το έργο σλοποιείηαι ζηο πλαίζιο ηοσ Επιτειρηζιακού Προγράμμαηος «Εκπαίδεσζη και Δια Βίοσ Μάθηζη» και ζσγτρημαηοδοηείηαι από ηην Εσρωπαϊκή Ένωζη (Εσρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόροσς.