Οργάνωςθ και Διοίκθςθ Επιχειριςεων

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οργάνωςθ και Διοίκθςθ Επιχειριςεων"

Ἥβη Ζάνος
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Οργάνωςθ και Διοίκθςθ Επιχειριςεων 3 Ο εξάμθνο Χθμικών Μθχανικών ΟΙ ΛΕΙΣΟΤΡΓΕΙΕ ΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΗ Γιώργοσ Μαυρωτάσ, Αν.Καθηγητής ΕΜΠ mavrotas@chemeng.ntua.gr

2 Άδεια Χρήζης Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό σπόκειηαι ζε άδειες τρήζης Creative Commons. Για εκπαιδεσηικό σλικό, όπως εικόνες, ποσ σπόκειηαι ζε άδεια τρήζης άλλοσ ηύποσ, ασηή πρέπει να αναθέρεηαι ρηηώς.

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3 Επιχείρθςθ και αλυςίδα αξίασ Περιγραφι (οργανόγραμμα ) Βαςικζσ λειτουργίεσ τθσ επιχείρθςθσ Παραγωγι Πωλιςεισ/ Μάρκετινγκ Διοίκθςθ ανκρώπινου δυναμικοφ Ζρευνα & Ανάπτυξθ Χρθματοοικονομικι διοίκθςθ

4 Η αλυςίδα αξίασ 4 Η ακολουκία δραςτθριοτιτων και ροϊν πλθροφορίασ που θ επιχείρθςθ και οι ςυνεργάτεσ τθσ (προμθκευτζσ, υπεργολάβοι, ςφμβουλοι κ.α.) πρζπει να επιτελζςουν προκειμζνου να: χεδιάςουν Παράξουν Προωκιςουν Διακζςουν ςτθν αγορά Τποςτθρίξουν τα προϊόντα τουσ Μπορεί να είναι αγακά ι/ και υπθρεςίεσ. [M. Porter, Competitive Strategy, 1980]

5 Σμιματα αλυςίδασ δθμιουργίασ αξίασ 5 1. Τισ δραςτθριότθτεσ που ςυνδζονται με τθν παραγωγι/ καταςκευι ενόσ προϊόντοσ (παραγωγι αγακοφ, παροχι υπθρεςίασ, καταςκευι ενόσ ζργου): Σχεδιαςμόσ, Προμικεια πρώτων και ενδιάμεςων υλών, Διεργαςία παραγωγισ/ παροχισ και παράδοςθσ 2. Τισ δραςτθριότθτεσ που ςυνδζονται με τθν διάκεςθ/ πϊλθςθ ενόσ προϊόντοσ Αναηιτθςθ και προςζγγιςθ πελατών Διενζργεια τθσ πώλθςθσ Διανομι του προϊόντοσ ι παροχι τθσ υπθρεςίασ

6 Η αλυςίδα αξίασ περιλαμβάνει 6 Τισ βαςικζσ (πρωταρχικζσ) δραςτθριότθτεσ Δραςτθριότθτεσ παραγωγισ προϊόντων/ παροχισ υπθρεςιών Δραςτθριότθτεσ εφοδιαςτικισ αλυςίδασ (εντόσ και εκτόσ επιχείρθςθσ) Δραςτθριότθτεσ μάρκετινγκ/ πωλιςεων Εξυπθρζτθςθ Τισ υποςτθρικτικζσ δραςτθριότθτεσ: Ανάπτυξθ και διοίκθςθ ανκρώπινου δυναμικοφ Τισ «υποδομζσ» τθσ επιχείρθςθσ (γενικι διοίκθςθ, νομικζσ υπθρεςίεσ, χρθματοοικονομικά και λογιςτικι, ) Τθν τεχνολογικι ανάπτυξθ Τισ δραςτθριότθτεσ προμθκειών (πρώτων υλών, υπθρεςιών, μθχανθμάτων, )

7 Επιπτϊςεισ τθσ υιοκζτθςθσ τθσ ζννοιασ τθσ αλυςίδασ αξίασ 7 Η κεώρθςθ κάκε δραςτθριότθτασ όχι απλά ωσ παράγοντα δθμιουργίασ κόςτουσ (δαπάνθσ) *τι μασ κοςτίηει;+, αλλά και ωσ ενόσ ςταδίου ςτο οποίο προςτίκεται ζνα μεροσ τθσ αξίασ (προςτικζμενθ αξία) του τελικοφ προϊόντοσ *πόςο αυξάνεται θ αξία του;] Επιτρζπει να δει κανείσ το ςφνολο τθσ οικονομικισ διεργαςίασ ανεξάρτθτα του ποιόσ υλοποιεί κάκε αναγκαία δραςτθιότθτα. Διοίκθςθ (Διαχείριςθ) τθσ αλυςίδασ αξίασ (Value Chain Management).

8 Σο οργανόγραμμα μιασ επιχείρθςθσ 8 «Η ςχθματικι απεικόνιςθ του ςκελετοφ και τθσ αρχιτεκτονικισ μιασ επιχείρθςθσ (γενικότερα μιασ οργάνωςθσ), δθλαδι των μερών τθσ, των τμθμάτων, των υπο-τμθμάτων, των κζςεων εργαςίασ και των γραμμών εξουςίασ που τα ςυνδζουν». Γιατί χρειάηεται το οργανόγραμμα; Για να κάνει ορατι τθ βαςικι δομι τθσ επιχείρθςθσ, ώςτε να γίνεται αντιλθπτι, γνωςτι, και ςυνεπώσ ςεβαςτι από τουσ εργαηόμενουσ ς αυτιν και από το περιβάλλον ςτο οποίο δραςτθριοποιείται. [Μπουραντάς, 2002]

9 Οργανόγραμμα (Organisation Charts) 9 Εικόνα 1: Οργανόγραμμα

10 Σι λοιπόν δείχνει το οργανόγραμμα; 10 Τα κφρια και βοθκθτικά τμιματα τθσ επιχείρθςθσ. Τισ κζςεισ εργαςίασ (όλεσ τισ βαςικζσ και τουσ τίτλουσ τουσ). Τισ γραμμζσ ιεραρχίασ/εξουςίασ (ποιοσ προΐςταται ποιοφ, ςε ποιον απευκφνεται ποιοσ...) Τθ κζςθ του κάκε εργαηόμενου ςτθν οργανωτικι δομι. Τθ φφςθ τθσ εργαςίασ του κάκε εργαηομζνου. Τα επίπεδα ιεραρχίασ. Τισ βαςικζσ ροζσ πλθροφοριών.

11 Σι δεν δείχνει το οργανόγραμμα; 11 Το ςυγκεκριμζνο περιεχόμενο τθσ κάκε κζςθσ εργαςίασ (κακικοντα, ευκφνεσ, εξουςίεσ). Τισ άτυπεσ ςχζςεισ και ομάδεσ που πολλζσ φορζσ είναι εξίςου ςθμαντικζσ με τα τυπικζσ. Τθ δφναμθ τθσ κάκε κζςθσ εργαςίασ και του κατόχου τθσ. Τουσ μθχανιςμοφσ ςυντονιςμοφ ι ολοκλιρωςθσ εκτόσ από τισ γραμμζσ εξουςίασ. Περιςςότερεσ λεπτομζρειεσ ςτο ςχεδιαςμό δομών και διαδικαςιών. Η αποςτολι, ο ςκοπόσ και οι κφριεσ δραςτθριότθτεσ κάκε οργανωτικισ μονάδασ.

12 Εγχειρίδιο δομϊν και διαδικαςιϊν 12 Το οργανόγραμμα- λόγω των περιοριςμζνων πλθροφοριών που εκ των πραγμάτων περιλαμβάνει κακώσ δείχνει τον ςκελετό, τα βαςικά δομικά ςτοιχεία- ςυνοδεφεται από ζνα εγχειρίδιο ςτο οποίο περιγράφονται αναλυτικά: Η αποςτολι, ο ςκοπόσ και οι κφριεσ υπευκυνότθτεσ τθσ κάκε οργανωτικισ μονάδασ (Διεφκυνςθ, τμιμα). Η αποςτολι, ο ςκοπόσ και οι κφριεσ ευκφνεσ και τα κφρια κακικοντα των κφριων κζςεων εργαςίασ. Η περιγραφι του είδουσ των αποφάςεων που λαμβάνονται ςε κάκε ιεραρχικό επίπεδο, ςε κάκε κζςθ εργαςίασ. Οι βαςικζσ ςχζςεισ ςυνεργαςίασ. Οι ομάδεσ ςυντονιςμοφ και ολοκλιρωςθσ.

13 Περιγραφι κζςεων εργαςίασ (Job Description) 13 Η γραπτι παρουςίαςθ τθσ αποςτολισ-του ςκοποφ, των υπευκυνοτιτων, των κακθκόντων, τθσ εξουςίασ τθσ κάκε κζςθσ εργαςίασ και των ςχζςεων με τισ άλλεσ. Σε αρκετζσ περιπτώςεισ θ περιγραφι των κζςεων εργαςίασ περιλαμβάνει και τισ προδιαγραφζσ για γνώςεισ και ικανότθτεσ που πρζπει να ικανοποιεί ο κάτοχοσ τθσ κζςθσ, τισ ςυνκικεσ εργαςίασ με τισ οποίεσ ςυνδζεται κζςθ, ο τρόποσ μζτρθςθσ των αποτελεςμάτων.

14 H περιγραφι τθσ κζςθσ τθσ εργαςίασ (1/2) 14 Τον τίτλο τθσ κζςθσ και το όνομα του κατόχου τθσ. Τθν αποςτολι και τον λόγο φπαρξθσ τθσ κζςθσ. Το όνομα του προϊςταμζνου τθσ κζςθσ και τον τίτλο τθσ κζςθσ του προϊςταμζνου. Με ποιουσ ςυνεργάηεται ι ςυντονίηεται; Υπευκυνότθτεσ-κακικοντα τθσ κζςθσ.

15 H περιγραφι τθσ κζςθσ τθσ εργαςίασ (2/2) 15 Υλικοφσ πόρουσ (χρθματικοφσ, εγκαταςτάςεισ, εξοπλιςμοφσ) που χρθςιμοποιεί και για τουσ οποίουσ ζχει τθν ευκφνθ. Τισ απαιτιςεισ ςε προςόντα και προςπάκειεσ του κατόχου τθσ κζςθσ για να ανταποκρίνεται αποτελεςματικά ςτα κακικοντα και τισ ευκφνεσ του. Τισ ςυνκικεσ εργαςίασ. Τα πρότυπα με τα οποία μετριζται θ απόδοςθ τθσ κζςθσ.

16 16 Business Functions and Organisation (Λειτουργίεσ τθσ Επιχείρθςθσ και Οργάνωςθ)

17 Business Functions (1/2) 17 Οι Λειτουργίεσ τθσ Επιχείρθςθσ: Παραγωγι/ Λειτουργίεσ (Production/Operations) Πωλιςεισ και Μάρκετινγκ (Sales and Marketing) Διοίκθςθ Ανκρώπινου Δυναμικοφ (Human Resources) Ζρευνα και Ανάπτυξθ (Research and Development)

18 Business Functions (2/2) 18 Οι Λειτουργίεσ τθσ Επιχείρθςθσ: Χρθματοοικονομικζσ Υπθρεςίεσ και Λογιςτιριο (Finance and Accounts) Διάφορεσ Εξυπθρζτθςθ του Πελάτθ (Customer Service) Διοικθτικζσ Υπθρεςίεσ και Υπθρεςίεσ Πλθροφορικισ και Επικοινωνιών (Administration and IT) Διοίκθςθ Προμθκειών(Procurement)

19 Παραγωγι/ Λειτουργίεσ 19 Τα τρία κεμελιώδθ κριτιρια για τθν οργάνωςθ (και αξιολόγθςθ) τθσ παραγωγισ: Ποιότθτα Κόςτοσ Χρόνοσ Αποδοτικότθτα (Efficiency): «Να κάνεισ τα πράγματα ςωςτά» Κυρίωσ ςχζςθ ειςροών/ επίδραςθσ Αποτελεςματικότθτα (Effectiveness): «Να κάνεισ τα ςωςτά πράγματα» Ανταγωνιςτικότθτα (Competitiveness): Συγκριτικά με άλλεσ επιχειριςεισ. π.χ. μερίδιο αγοράσ

20 Παραγωγι/ λειτουργίεσ- κακικοντα 20 Απόκτθςθ πόρων, προμικειεσ (Acquiring resources) Προγραμματιςμόσ παραγωγισ (Production planning, processes, planning output, labour, capital, land.... Παρακολοφκθςθ κόςτουσ και δαπανών (Monitoring costs) Προβλζψεισ για το μελλοντικά παραγόμενο προϊόν (Projections on future output)

21 Μζκοδοι παραγωγισ (1/2) 21 Μζκοδοι παραγωγισ: Production methods Batch (Παραγωγι ςε Παρτίδεσ) Continuous Flow (Συνεχισ ροι παραγωγισ) Τεχνολογία μικρισ παρτίδασ και μονάδασ παραγωγισ (καταςκευι ειδικών μθχανθμάτων ι κατά παραγγελία προϊόντων) Τεχνολογία μεγάλων παρτίδων- μαηικισ παραγωγισ (ςυναρμολόγθςθ μερών των προϊόντων, μαηικι παραγωγι τυποποιθμζνων προϊόντων, π.χ. Αυτοκίνθτα)

22 Μζκοδοι παραγωγισ (2/2) 22 Τεχνολογία ςυνεχοφσ παραγωγισ (μθχανοποίθςθ- αυτοματοποίθςθ και ςυνεχισ ροι, π.χ. εργοςτάςια τςιμζντου, διυλιςτιρια). Outsourcing (make or buy decisions, ): Ανάκεςθ ςε εξωτερικοφσ προμθκευτζσ ι παρόχουσ αντιςτοίχων υπθρεςιών ι ιδιοπαραγωγι/ ιδιοκαταςκευι.

23 Πωλιςεισ και μάρκετινγκ 23 Ζρευνα Αγοράσ (Market research) Τα 4P του μίγματοσ μάρκετινγκ. Product - ανάπτυξθ & βελτίωςθ προϊόντων, αγορζσ-ςτόχοι Pricing Τιμολόγθςθ Promotion Προώκθςθ Placing Διανομισ Στρατθγικζσ Διενζργεια; πωλιςεων (Sales strategies) Πώσ; Ποιοι;

24 Διοίκθςθ και Ανάπτυξθ Ανκρϊπινου Δυναμικοφ (Human Resources) 24 Recruitment (πρόςλθψθ) and Retention (διατιρθςθ) Job descriptions (Περιγραφζσ εργαςίασ) Person Specifications (Προςοντολόγιο) Dismissal (απόλυςθ). Motivation (παρακίνθςθ, κίνθτρα) Professional Development and Training (επαγγελματικι ανάπτυξθ και κατάρτιςθ). Health and safety and conditions at work (ςυνκικεσ υγιεινισ και αςφάλειασ τθσ εργαςίασ). Liaison with Trade Unions (ςφνδεςθ με τα ςυνδικάτα/ εργατικά ςωματεία)

25 Ζρευνα και ανάπτυξθ (Research and Development) (1/2) 25 New product development (Ανάπτυξθ νζων προϊόντων) New process development (Ανάπτυξθ νζων διεργαςιών) Product improvements (βελτιώςεισ προϊόντων) Process improvements (βελτιώςεισ διεργαςιών) Product testing (ζλεγχοσ προϊόντων) Ερευνθτικζσ ςυνεργαςίεσ (Research collaboration)

26 Ζρευνα και ανάπτυξθ (Research and Development) (2/2) 26 Γιατί; Competitive advantage (απόκτθςθ ανταγωνιςτικοφ πλεονεκτιματοσ) Value added (προςτικζμενθ αξία) Efficiency gains (οφζλθ αποδοτικότθτασ) Cost savings (εξοικονόμθςθ κόςτουσ). Συμμόρφωςθ με περιβαλλοντικοφσ ι άλλουσ όρουσ

27 Finance and Accounts (1/2) 27 Χρθματοοικονομικι λειτουργία: χρθματοδότθςθ και λογαριαςμοί: Cash Flow (Σαμειακζσ ροζσ) Monitoring income/revenue (Παρακολοφκθςθ τθσ εξζλιξθσ των εςόδων) Monitoring expenditure (Παρακολοφκθςθ τθσ εξζλιξθσ των δαπανών) Raising finance (Άντλθςθ χρθματοδότθςθσ) Shares (Αφξθςθ μετοχικοφ κεφαλαίου, ειςαγωγι επιχείρθςθσ ςτο ΧΑ) Loans (Δανειςμόσ): Τραπεηικά δάνεια, εταιρικά ομόλογα. Links with all other functional areas (Δεςμοί με άλλεσ λειτουργικζσ περιοχζσ τθσ επιχείρθςθσ)

28 Finance and Accounts (1/2) 28 Χρθματοοικονομικι λειτουργία: χρθματοδότθςθ και λογαριαςμοί: Προετοιμαςία των τριϊν οικονομικϊν καταςτάςεων (Preparing accounts) Ιςολογιςμόσ αποτελζςματα χριςεωσ κατάςταςθ ταμειακών ροών Εκπλιρωςθ φορολογικϊν και άλλων υποχρεώςεων προσ τισ κρατικζσ υπθρεςίεσ.

29 Κατάλογοσ Αναφορϊν Εικόνων 29 Εικόνα 1: Οργανόγραμμα, Υλικό με μθ προςδιοριςμζνθ προζλευςθ. Σε περίπτωςθ που είςτε κάτοχοσ του κφριου δικαιώματοσ προβείτε ςε επικοινωνία με τθ Μονάδα Υλοποίθςθσ Ανοικτών Ακαδθμαϊκών Μακθμάτων.

Χρημαηοδόηηζη Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό έτει αναπηστθεί ζηα πλαίζια ηοσ εκπαιδεσηικού έργοσ ηοσ διδάζκονηα. Το έργο «Ανοικηά Ακαδημαϊκά Μαθήμαηα Ε.Μ.Π.

30 Χρημαηοδόηηζη Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό έτει αναπηστθεί ζηα πλαίζια ηοσ εκπαιδεσηικού έργοσ ηοσ διδάζκονηα. Το έργο «Ανοικηά Ακαδημαϊκά Μαθήμαηα Ε.Μ.Π.» έτει τρημαηοδοηήζει μόνο ηη αναδιαμόρθωζη ηοσ εκπαιδεσηικού σλικού. Το έργο σλοποιείηαι ζηο πλαίζιο ηοσ Επιτειρηζιακού Προγράμμαηος «Εκπαίδεσζη και Δια Βίοσ Μάθηζη» και ζσγτρημαηοδοηείηαι από ηην Εσρωπαϊκή Ένωζη (Εσρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόροσς.

Σχετικά έγγραφα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. 8 Ο εξάμθνο Χθμικών Μθχανικών

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. 8 Ο εξάμθνο Χθμικών Μθχανικών ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 8 Ο εξάμθνο Χθμικών Μθχανικών Δανάθ Διακουλάκθ, Κακθγιτρια ΕΜΠ diak@chemeng.ntua.gr Άγγελοσ Τςακανίκασ, Επ. κακθγθτισ ΕΜΠ atsaka@central.ntua.gr ΕΙΣΑΓΩΓΗ Άδεια