Κάθε φορά που επανερχόμαστε τα τελευταία χρόνια στο θέμα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης βρισκόμαστε ενώπιον ενός τεράστιου όγκου υλικού, που έχει να κάνει με υπό εξέλιξη επιχειρησιακά προγράμματα, νέα αλλά και υπό ολοκλήρωση έργα, νέες πρωτοβουλίες και κινήσεις, που στόχο έχουν να μεταμορφώσουν την ελληνική δημόσια διοίκηση σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η πραγματικότητα, όμως, δεν είναι αντίστοιχη αυτής της τεράστιας κινητικότητας. Το στην Ελλάδα παραμένει σε νηπιακό στάδιο, όπως εύκολα διαπιστώνουν πολίτες και επιχειρήσεις που συναλλάσσονται με το κράτος. Οι ερμηνείες για το φαινόμενο είναι πολλές και διαφορετικές, αλλά είναι ευρέως αποδεκτό ότι μόνο η εισαγωγή τεχνολογικών εργαλείων δεν επιλύει το πρόβλημα. Ήρθε, δε, στο προσκήνιο η αναγκαιότητα ευρύτερων μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση, η οποία παραμένει ιδιαίτερα γραφειοκρατική, δαιδαλώδης και αναχρονιστική. Στην παρούσα φάση βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικά έργα που αποσκοπούν τόσο στην τεχνολογική όσο και στη διοικητική μεταρρύθμιση του ελληνικού δημόσιου τομέα. Από την άλλη μεριά, έρχεται στο προσκήνιο μέσα από σχετικές δράσεις το θέμα της εξοικείωσης με τις ψηφιακές υπηρεσίες και της αξιοποίησής τους από πολίτες και επιχειρήσεις. Έτσι, προκρίνεται μία ανθρωποκεντρική διάσταση, η οποία πιστεύεται ότι θα δώσει περισσότερο χειροπιαστά αποτελέσματα στην υπόθεση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Η αγορά, όμως, εντοπίζει έλλειψη κεντρικού συντονισμού στο εγχείρημα της εθνικής ψηφιακής στρατηγικής και προτείνει πιο δραστικά μέτρα, προκειμένου να ανατραπεί η κακή εικόνα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Καλός είναι ο γόνιμος διάλογος και ο προβληματισμός που αναπτύσσεται για την πορεία της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα, αλλά κάποτε πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε περισσότερα απτά αποτελέσματα του Γιάννη Μπόθου, jbothos@neomag.gr +28 02 09 ne.o 02 09 ne.o +29
e-goverment Η Ευρώπη της συνεργασίας +30 02 09 ne.o Η ευρωπαϊκή πορεία στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης καθορίζεται από το Σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές διοικητικές υπηρεσίες στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας i2010 (i2010 egovernment Action Plan), το οποίο παρουσιάστηκε τον Απρίλιο του 2006 και βαίνει προς τη φάση της ολοκλήρωσής του. Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προωθήσει τις διαδικασίες για τη διαμόρφωση του επόμενου σχεδίου δράσης. Το εν λόγω σχέδιο δράσης επιδιώκει, σύμφωνα με τους στόχους που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: να επιταχύνει τη διανομή απτών ωφελημάτων για όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, να εξασφαλίσει ότι οι ηλεκτρονικές δημόσιες υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο δεν συνεπάγονται νέους φραγμούς στην ενιαία αγορά εξαιτίας κατακερματισμού και έλλειψης διαλειτουργικότητας, να επεκτείνει τα οφέλη από την ηλεκτρονική δημόσια διοίκηση σε επίπεδο Ε.Ε., παρέχοντας στις πρωτοβουλίες των κρατών μελών τη δυνατότητα επίτευξης οικονομιών κλίμακας και εξασφαλίζοντας συνεργασία σε κοινές ευρωπαϊκές προκλήσεις και να εξασφαλίσει τη συνεργασία όλων των ενδιαφερομένων στην Ε.Ε. όσον αφορά στο σχεδιασμό και τη διανομή ηλεκτρονικών διοικητικών υπηρεσιών. Ειδικά για την ηλεκτρονική δημόσια διοίκηση, έως το 2010 το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει πέντε επιμέρους στόχους: Κανένας πολίτης δεν θα μείνει στο περιθώριο. Προώθηση της κοινωνικής ένταξης μέσω της ηλεκτρονικής δημόσιας διοίκησης, ώστε έως το 2010 όλοι οι πολίτες να επωφελούνται από καινοτόμες υπηρεσίες κοινής εμπιστοσύνης, με εύκολη πρόσβαση. Επίτευξη απόδοσης και αποτελεσματικότητας. Έως το 2010 να έχουν επιτευχθεί υψηλός βαθμός ικανοποίησης των χρηστών, διαφάνεια και λογοδοσία, περιορισμός της γραφειοκρατίας και βελτίωση της αποτελεσματικότητας. Υλοποίηση νευραλγικών υπηρεσιών με μεγάλο αντίκτυπο στους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Έως το 2010 το σύνολο των δημόσιων συμβάσεων θα διατίθεται πλέον ηλεκτρονικά έναντι ποσοστού 50% σήμερα, με συμφωνία συνεργασίας για περαιτέρω επιγραμμικές υπηρεσίες με μεγάλο αντίκτυπο στην εξυπηρέτηση των πολιτών. Δημιουργία καίριων καταλυτικών παραγόντων. Από το 2010 και σε ευρωπαϊκή κλίμακα οι παράγοντες αυτοί θα παρέχουν στους πολίτες και τις επιχειρήσεις τη δυνατότητα άνετης, ασφαλούς και διαλειτουργικής ελεγχόμενης πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες. Ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και ενδυνάμωση των δημοκρατικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων. Επίδειξη έως το 2010 εργαλείων για αποτελεσματικό δημόσιο διάλογο και συμμετοχή σε δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Οι στόχοι της Λισαβόνας Η σημαντικότερη αποτίμηση του σχεδίου δράσης στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης έγινε από τη σύνοδο των Ευρωπαίων υπουργών για το που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2007 στο πλαίσιο της πορτογαλικής προεδρίας. Η διυπουργική κατέληξε σε τέσσερεις βασικές προτεραιότητες: 1. Διασυνοριακή διαλειτουργικότητα Ενίσχυση της συνεργασίας των κρατών μελών ιδίως μέσω των υψηλής επίδρασης και μεγάλης κλίμακας ICT PSPs (Policy Support Programmes) πιλοτικών δράσεων στον τομέα του διασυνοριακού eprocurement και της αμοιβαίας αναγνώρισης των eids. Διαρκής προσοχή πρέπει να δίνεται στον ορισμό και τα ανοιχτά τεχνικά πρότυπα και στις δημόσια διαθέσιμες προδιαγραφές. Προσδιορισμός των τομέων στο πλαίσιο των οποίων τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να συνεργαστούν και να προσδιορίσουν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το κατάλληλο modus operandi για τον καθορισμό, την ανάπτυξη, την υλοποίηση και την παρακολούθηση ευρείας διασυνοριακής διαλειτουργικότητας, η οποία γενικώς απαιτείται για την υλοποίηση της οδηγίας που αφορά στις υπηρεσίες. Για την υποστήριξη αυτών των στόχων το eid για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις και οι δραστηριότητες eprocurement πρέπει να επιταχυνθούν ως δομικές μονάδες που συμβάλλουν στην υλοποίηση των υψηλής επιρροής υπηρεσιών. 2. Μείωση του διοικητικού φόρτου Χρήση του ως μοχλού που θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου μείωσης του διοικητικού φόρτου για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην Ευρώπη. Χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων μεθοδολογιών για τη μέτρηση των υπηρεσιών που θα εστιάζουν στη συνειδητοποίηση των ωφελημάτων και της επίδρασης των δημόσιων υπηρεσιών που ενεργοποιούνται από το ICT. Χρήση των πιθανοτήτων επαναχρησιμοποίησης της πληροφορίας με σεβασμό στα νομικά πλαίσια και ειδικότερα στη νομοθεσία προστασίας δεδομένων. Επιπροσθέτως, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι ως επί το πλείστον ωφελούμενες από τη μείωση του διοικητικού φόρτου και τον εκσυγχρονισμό των 02 09 ne.o +31
Η τσεχική προεδρία θα συνεχίσει το έργο της ενσωμάτωσης όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της δυνατότητας πρόσβασης στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Eπικοινωνιών σε άτομα με ειδικές ανάγκες και ηλικιωμένους δημόσιων υπηρεσιών. Παροχή υπηρεσιών, οι οποίες είναι εύχρηστες και ωφελούν όλους τους πολίτες, τοποθετώντας το χρήστη στο επίκεντρο και βελτιώνοντας την προσβασιμότητα, την άνεση και την εμπειρία του. 3. Περιεκτική ηλεκτρονική δημοκρατία Βελτίωση της κοινωνικής επίδρασης, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι πολίτες ωφελούνται από τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Συνεισφορά στην επίτευξη ενός καλύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος, μεγαλύτερης συνοχής, μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και επίδρασης των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, οι οποίες στοχεύουν σε ομάδες που χρειάζονται κοινωνική υποστήριξη και σε εκείνες που δεν χρησιμοποιούν τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. Διάθεση στοχευμένων, συνδυαστικών, ευέλικτων και προσβάσιμων πολυκαναλικών υπηρεσιών, περιλαμβανομένων της προσωπικής παροχής υποστήριξης και προηγμένων εργαλείων ICT, ενώ ταυτόχρονα θα διατηρηθούν και θα προφυλαχθούν τα παραδοσιακά κανάλια. Διευκόλυνση της συνδυαστικής παροχής υπηρεσιών και καλύτερος συγχρονισμός όσων συμμετέχουν στην παροχή υπηρεσιών σε όλα τα επίπεδα, με ιδιαίτερη εστίαση στους ενδιαμέσους, που πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι και να εξουσιοδοτούνται από το νόμο να ενεργούν στο πλευρό του πελάτη στην περίπτωση που χρειάζεται. 4. Διαφάνεια και δημοκρατική δέσμευση Αναζήτηση νέων μεθόδων δημόσιας συμμετοχικότητας και αυξημένης διαφάνειας, οι οποίες θα είναι εφικτές μέσω καινοτόμων τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών για δημοκρατική δέσμευση και διαφάνεια. Διαμοίραση και οργάνωση της ανταλλαγής των εμπειριών για την καλλιέργεια της δημοκρατικής δέσμευσης, της συμμετοχής και της διαφάνειας που θα ενισχύονται από το ICT, με την αξιοποίηση του έργου που στηρίζεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης και άλλα ευρωπαϊκά όργανα. Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά την ολοκλήρωση της διυπουργικής συνόδου της Λισαβόνας αναφέρεται ότι η υλοποίηση των προαναφερθεισών πολιτικών θα εμπλέξει τα κράτη μέλη σε μία διαδικασία μετασχηματισμού, η οποία θα καθίσταται δυνατή λόγω της τεχνολογίας. Οι αλλαγές θα επηρεάζουν και θα εκτείνονται σε όλους τους τομείς της διακυβέρνησης και θα οδηγούν σε μεγαλύτερη χρήση των διαμοιραζόμενων υπηρεσιών. Τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν και να διαχειριστούν την καινοτομία και την επανασχεδίαση των διαδικασιών. Τα κράτη μέλη θα συνεχίσουν να προωθούν την ιδιωτικότητα και την προστασία της ταυτότητας καθώς και να βελτιώνουν την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια με διάφορα μέσα, όπως η περιεκτική χρήση της ηλεκτρονικής ταυτότητας και της αυθεντικοποίησης. Τα κράτη μέλη θα ερευνήσουν τη δυναμική των δράσεων στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, προκειμένου να συμβάλουν σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση της ενέργειας στο πλαίσιο της προσπάθειας για τη μείωση της κατανάλωσης και της μόλυνσης. Τα επόμενα βήματα Η γαλλική προεδρία του β εξαμήνου του 2008 προχώρησε στη σύσταση της ομάδας εργασίας egov για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Πρόκειται για μία διακυβερνητική ομάδα συνεργασίας, η οποία έχει στόχο να καταστήσει ηλεκτρονικά διαθέσιμες τις δημόσιες υπηρεσίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα συμβάλει στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης i2010, ενδυναμώνοντας τη συνεργασία των κρατών μελών και προωθώντας την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών. Στο πλαίσιο της γαλλικής προεδρίας η ομάδα εργασίας egov ανέλαβε να διερευνήσει την υλοποίηση των δράσεων που συμφωνήθηκαν στη σύνοδο της Λισαβόνας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και στη μείωση του διαχειριστικού βάρους στους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Ειδικά στον πρώτο τομέα η ομάδα έδωσε έμφαση στα ζητήματα: της συνεργασίας διαφορετικών κυβερνήσεων, της κοινής αναγνώρισης των δεδομένων αναφοράς μεταξύ των κρατών μελών, της διαλειτουργικότητας των εθνικών δημόσιων καταλόγων των επιχειρήσεων, της αποδοχής κοινών προτύπων για την ανταλλαγή και την επεξεργασία υποστηρικτικών εγγράφων σε ηλεκτρονική μορφή. Σύμφωνα με τις προγραμματικές δηλώσεις της τσεχικής προεδρίας που ανέλαβε για το α εξάμηνο του 2009, σε συμφωνία με την ιδέα για μία Ευρώπη χωρίς φραγμούς, η προεδρία θα εστιάσει στην άρση των συνόρων που αφορούν στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Η προεδρία θα συνεχίσει το έργο της ενσωμάτωσης όλων των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος της δυνατότητας πρόσβασης στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών σε άτομα με ειδικές ανάγκες και ηλικιωμένους. Η προεδρία θα υποστηρίξει όλες τις ενέργειες που συμβάλλουν σε έναν από τους αντικειμενικούς στόχους του σχεδίου δράσης i2010: τη διασφάλιση έως το 2010 για όλους τους πολίτες της δυνατότητας να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, οι οποίες θα είναι εύκολα προσπελάσιμες. +32 02 09 ne.o 02 09 ne.o +33
Εν αναμονή αποτελεσμάτων... Σε τρία ιδιαίτερα σημαντικά επιχειρησιακά προγράμματα στηρίζεται η πορεία της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα. Από τη μία μεριά, είναι διαθέσιμο πλέον το επιχειρησιακό πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση, που αποτελεί το χρηματοδοτικό εργαλείο της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013, οδηγώντας μάλιστα σε αναδιατύπωση της στρατηγικής υπό ένα νέο πρίσμα. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν τα δύο επιχειρησιακά προγράμματα που προωθούνται από το Υπουργείο Εσωτερικών: το Πολιτεία 2008-2010 και το Διοικητική Μεταρρύθμιση. Ας τα δούμε αναλυτικά. Ψηφιακή Στρατηγική 2006-2013 Σε μία δεύτερη φάση έχει εισέλθει από την περασμένη χρονιά η υλοποίηση της Ψηφιακής Στρατηγικής 2006-2013, καθώς, σύμφωνα με τον ειδικό γραμματέα Ψηφιακού Σχεδιασμού καθηγητή Β. Ασημακόπουλο, θα ακολουθήσει μία διαφορετική, περισσότερο ανθρωποκεντρική αντίληψη στο σχεδιασμό νέων δράσεων για τις τεχνολογίες πληροφορικής και ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Αφορμή είναι αφενός η μέχρι στιγμής υλοποίηση ενός σημαντικού αριθμού έργων και αφετέρου η ύπαρξη του νέου επιχειρησιακού προγράμματος Ψηφιακή Σύγκλιση της Δ Προγραμματικής Περιόδου 2007-2013 συνολικού προϋπολογισμού 2 δις. Βασικός λόγος για τη νέα προσέγγιση είναι η διαπίστωση ότι η μέχρι στιγμής ακολουθούμενη πολιτική τόσο στην Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας όσο και στην Ευρώπη στο πλαίσιο των επιμέρους εθνικών πολιτικών για τις νέες τεχνολογίες οδήγησε στη σχεδίαση και την υλοποίηση δράσεων που αξιοποιούσαν μεν τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, αλλά συνήθως κατά τρόπο αποσπασματικό. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η ύπαρξη επιτυχημένων δράσεων, ασύνδετων ωστόσο με άλλες πρωτοβουλίες. Από την άλλη μεριά, πιστεύεται ότι τα καθημερινά ζητήματα που απασχολούν πολίτες και επιχειρήσεις είναι περισσότερο σύνθετα. Παρά την προστιθέμενη αξία επιμέρους τεχνολογικών δράσεων απαιτούνται περισσότερο ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, οι οποίες με εργαλείο τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών αντιμετωπίζουν την πολυδιάστατη καθημερινή πραγματικότητα. Ο ειδικός γραμματέας επαναλαμβάνει συνεχώς ότι οποιαδήποτε πολιτική για την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών θέτει ως αυτοσκοπό την πληροφορική και τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες έχει χαμηλές πιθανότητες να τύχει αποδοχής από πολίτες και επιχειρήσεις. Έτσι, σημείο εκκίνησης κάθε πρωτοβουλίας και πολιτικής της Ψηφιακής Στρατηγικής δεν μπορεί να είναι οι νέες τεχνολογίες αλλά τα πραγματικά ζητήματα πολιτών και επιχειρήσεων, τα οποία αντιμετωπίζονται με εργαλείο και υπηρέτη τις νέες τεχνολογίες. Οι νέες δράσεις της Ψηφιακής Στρατηγικής Για τους λόγους αυτούς και με δεδομένο πλέον το πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση και τους στόχους του που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013, η Ψηφιακή Στρατηγική ακολουθεί μία διαφορετική φιλοσοφία σχεδιασμού νέων δράσεων. Αντί για μεμονωμένες δράσεις σχεδιάζονται πλέον ολοκληρωμένες παρεμβάσεις αποτελούμενες από σύνολα δράσεων. Τα σύνολα δράσεων αποκτούν την κωδική ονομασία νήματα δράσεων. Κάθε νήμα αποτελείται από περισσότερες της μίας τεχνολογικές δράσεις και έχει έναν κοινό στόχο, που αναφέρεται στην καθημερινή ζωή πολιτών και επιχειρήσεων. Η λογική της νέας προσέγγισης απεικονίζεται με τη μορφή ενός δισδιάστατου πίνακα (Σχήμα 1), στις γραμμές του οποίου αποτυπώνεται η τεχνολογική διάσταση και καταγράφονται οι Κατευθύνσεις και οι Στόχοι της Ψηφιακής Στρατηγικής. Η διάσταση αυτή αποτελεί το τεχνολογικό εργαλείο που υπάρχει διαθέσιμο: Κατεύθυνση 1: Αξιοποίηση των ΤΠΕ για τη βελτίωση της παραγωγικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων Στόχος 1.1: Δράσεις προώθησης ΤΠΕ σε επιχειρήσεις για ενίσχυση της παραγωγικότητας (σε σημαντικό ποσοστό κρατικές ενισχύσεις). Στόχος 1.2: Δράσεις ανάπτυξης ψηφιακών υπηρεσιών προς επιχειρήσεις. Στόχος 1.3: Δράσεις που ενισχύουν την προστιθέμενη αξία του κλάδου ΤΠΕ στο ΑΕΠ της χώρας. Στόχος 1.4: Δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών. Κατεύθυνση 2: Αξιοποίηση των ΤΠΕ για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών Στόχος 2.1: Δράσεις ΤΠΕ από φορείς εκτός Δημοσίου προς πολίτες. Χωρίζεται εσωτερικά σε: Στόχος 2.1 S (Προσφορά - Supply): Για δράσεις παροχής ψηφιακών υπηρεσιών και ψηφιακού περιεχομένου προς πολίτες. Σχήμα 1: Τα νήματα δράσεων στο ΕΠ Ψηφιακή Σύγκλιση Στόχος 2.1 U (Χρήση - Use): Για δράσεις ενίσχυσης της αξιοποίησης και της χρήσης ΤΠΕ και των ψηφιακών υπηρεσιών από τους πολίτες (σε σημαντικό ποσοστό ενισχύσεις). Στόχος 2.2: Παροχή ψηφιακών υπηρεσιών (κάθε είδους) από δημόσιους φορείς σε πολίτες. Από την άλλη μεριά, οι στήλες του πίνακα αποτελούν τις κατευθύνσεις πολιτικής και ειδικά την ανθρώπινη διάσταση της Ψηφιακής Στρατηγικής. Εκεί καταγράφονται ζητήματα που αφορούν σε πολίτες και επιχειρήσεις. Για κάθε παρόμοιο ζήτημα που ενδιαφέρει πολίτες και επιχειρήσεις δημιουργείται νήμα συνδεδεμένων δράσεων. Τα νήματα περιλαμβάνουν σύνολα δράσεων με κοινό κάθε φορά στόχο, τα οποία σχεδιάζονται έτσι, ώστε να διατρέχουν κατακόρυφα τους Στόχους της Ψηφιακής Στρατηγικής (γραμμές του πίνακα). Σε κάθε γραμμή τοποθετείται δράση ή δράσεις που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του ζητήματος. Οι δράσεις δεν είναι απαραίτητα αλληλεξαρτώμενες χρονικά ή χρηματοδοτικά, αλλά συμβάλλουν στον ίδιο στόχο. Το σύνολο των δράσεων αποτελεί το νήμα. Για κάθε νήμα, μάλιστα, προσδιορίζεται από το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας κατάλληλη μετρική αποτελεσματικότητας. +34 02 09 ne.o 02 09 ne.o +35
Τα Νήματα Δράσεων Στο πλαίσιο της Ψηφιακής Στρατηγικής και του προγράμματος Ψηφιακή Σύγκλιση έχουν, κατ αρχάς, προσδιοριστεί 9 Νήματα Δράσεων, τα οποία με εργαλείο τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών αντιστοιχίζονται σε κρίσιμες καθημερινές διαστάσεις της ζωής των πολιτών και των επιχειρήσεων. Τα 9 Νήματα είναι αμοιβαίως αποκλειόμενα, δηλαδή δεν επικαλύπτει το ένα το άλλο. Αθροιζόμενα, όμως, όλα μαζί αντιστοιχίζονται στις καθημερινές δραστηριότητες και ασχολίες των πολιτών. Τα 9 Νήματα Δράσεων αποτελούν την ανθρώπινη διάσταση. Οι δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος Ψηφιακή Σύγκλιση πρέπει να αντιστοιχίζονται τόσο σε συγκεκριμένους στόχους του προγράμματος (μέσω των σχετικών Προσκλήσεων) όσο και -κυρίως- σε συγκεκριμένα νήματα από τα ήδη προσδιορισθέντα. Τα 9 Νήματα που αντιστοιχίζονται σε στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής είναι: 1 ο νήμα - Ψηφιακή Γνώση Ψηφιακή πρόσβαση στη γνώση πέρα από την και πλέον της επίσημης εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το συγκεκριμένο νήμα δεν αφορά μόνο σε μαθητές ή φοιτητές αλλά και σε εργαζομένους, στελέχη επιχειρήσεων, σε οποιονδήποτε είτε παράγει είτε διαχειρίζεται είτε αναζητά τη γνώση με ψηφιακό τρόπο. Περιλαμβάνει δράσεις που ενισχύουν την πρόσβαση στη γνώση, την ψηφιοποίηση, την τεκμηρίωση και τη διάθεση της γνώσης από όσους τη διαχειρίζονται και την προσφέρουν. 2 ο νήμα - Ψηφιακός Καταναλωτής Ενίσχυση των καταναλωτών, ώστε να μπορούν να αγοράζουν με ηλεκτρονικό τρόπο φθηνότερα και καλύτερα προϊόντα αλλά και να ενημερώνονται καλύτερα για τις επικρατούσες τιμές. Παράλληλα, περιλαμβάνονται δράσεις ηλεκτρονικού εμπορίου για επιχειρήσεις αλλά και δράσεις για ΜΚΟ και φορείς του Δημοσίου, οι οποίοι με εργαλείο τις νέες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση και προστασία του καταναλωτή. 3 ο νήμα - Ψηφιακή Προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος Ηλεκτρονική παρακολούθηση και συμβολή στην πρόληψη καταστροφών στο φυσικό περιβάλλον, ψηφιακές δράσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας, την παρακολούθηση της ενεργειακής απόδοσης, δράσεις για την πολιτική προστασία κ.λπ. 4 ο νήμα - Ψηφιακή Ασφάλεια Δράσεις για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης πολιτών και επιχειρήσεων στα νέα ψηφιακά μέσα και την ψηφιακή ασφάλεια. 5 ο νήμα - Ψηφιακή Υποστήριξη της Εργασίας Δράσεις για την υποστήριξη της αναζήτησης και της εξεύρεσης εργασίας, την πρόσβαση στην εργασία με αποδοτικότερο τρόπο, την αποτελεσματικότερη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών που διευκολύνουν την εργασία, την προσφορά εργασίας από επιχειρήσεις αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες κ.λπ. 6 ο νήμα - Ψηφιακή Υποστήριξη της Ποιότητας Ζωής ( Ευ Ζην ) Δράσεις με τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών που συμβάλλουν στην ψυχαγωγία, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, τον τουρισμό, την υγεία καθώς και σε κάθε άλλη δραστηριότητα που βελτιώνει την ποιότητα ζωής των πολιτών, εξοικονομεί χρόνο και τους διευκολύνει στις καθημερινές ψυχαγωγικές ή άλλες δραστηριότητές τους. 7 ο νήμα - Ψηφιακή Υποστήριξη της Κοινωνικής και Οικονομικής Ενσωμάτωσης και της Συμμετοχής Δράσεις για την ενσωμάτωση μη προνομιούχων κοινωνικών ομάδων καθώς και ομάδων πολιτών που εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στην Ψηφιακή Ελλάδα. Περιλαμβάνονται, επίσης, δράσεις που ενισχύουν τη συμμετοχή των πολιτών σε δραστηριότητες και τοπικά δρώμενα και συμβάλλουν στην ενεργοποίησή τους. 8 ο νήμα - Ψηφιακή Υποστήριξη της Εξωστρέφειας Ενίσχυση της επιχειρηματικής εξωστρέφειας εκτός των παραδοσιακών τοπικών αγορών αλλά και εκτός των ελληνικών συνόρων και παράλληλη ενίσχυση της δικτύωσης και της επικοινωνίας με τους Έλληνες της διασποράς. 9 ο νήμα - Ψηφιακή Περιφέρεια Πολύ εξειδικευμένες τεχνολογικές δράσεις σε τοπικό επίπεδο, οι οποίες αξιοποιούν τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών για να αναδείξουν ή να αξιοποιήσουν πολύ συγκεκριμένα και ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά που δεν απαντώνται σε άλλες περιοχές. Αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών ως εργαλείου ανάπτυξης για την ανάδειξη τοπικών ιδιαιτεροτήτων και συγκριτικών πλεονεκτημάτων. Σύμφωνα με τον ειδικό γραμματέα, μία πολύ σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση της νέας στρατηγικής είναι ότι ο πίνακας είναι κενός και οι φορείς θα έχουν την ευθύνη να τον συμπληρώσουν με δράσεις συμβατές με την προτεινόμενη φιλοσοφία. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τα αντανακλαστικά της αγοράς στη συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς πολλές από τις εταιρείες πληροφορικής αναφέρουν ότι δεν έχουν να διαθέσουν τους απαραίτητους πόρους, προκειμένου να προσφέρουν τη συνδρομή τους σε αυτόν το στόχο. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Πολιτεία 2008-2010 Το εν λόγω επιχειρησιακό πρόγραμμα αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου προγράμματος Πολιτεία 2005-2007 και ουσιαστικά εντάσσεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσεων για τη Δημόσια Διοίκηση, ακολουθώντας τις στρατηγικές κατευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών. Όπως επισημαίνεται, το επιχειρησιακό πρόγραμμα Πολιτεία στοχεύει στην κάλυψη αναγκών εκσυγχρονισμού του ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης, στην αξιολόγηση του ανθρώπινου δυναμικού, στην ενσωμάτωση νέων μοντέλων εκπαίδευσης βασισμένων σε διεθνείς πρακτικές και στην υλοποίηση δράσεων κινητοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού και ευαισθητοποίησης των πολιτών, καθιστώντας δυνατή την προώθηση της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης. Οι στρατηγικοί στόχοι του προγράμματος εξασφαλίζουν την ενίσχυση, τη συμπληρωματικότητα και τη συνέργεια δράσεων με άλλα επιχειρησιακά προγράμματα της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 και αφορούν στα ακόλουθα: Βελτίωση της εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων Αξιοποίηση συστημάτων οργάνωσης και διοίκησης δημόσιων υπηρεσιών Ενθάρρυνση δομών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης Ενθάρρυνση διαφάνειας και προώθηση χρηστής διοίκησης Ενίσχυση της προστασίας των πολιτών Παράλληλα, περιλαμβάνει τέσσερεις κατευθύνσεις: Σύγχρονη διακυβέρνηση Ηλεκτρονική διακυβέρνηση Ενδυνάμωση ανθρώπινου δυναμικού Διαχείριση πολιτικής προστασίας Ειδικά για τη δεύτερη κατεύθυνση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης το πρόγραμμα αναλύεται σε τέσσερα μέτρα: 2.1: Προώθηση δράσεων επίτευξης συνεργειών, διαλειτουργικότητας και συμπληρωματικότητας έργων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (ανάπτυξη και βελτίωση πιστοποιημένων δικτυακών τόπων, προώθηση ολοκληρωμένων και ασφαλών ηλεκτρονικών συναλλαγών, ηλεκτρονική αυθεντικοποίηση και διαχείριση ψηφιακών υπογραφών, προώθηση του ελληνικού πλαισίου διαλειτουργικότητας μεταξύ των δημόσιων υπηρεσιών, προώθηση των ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών συναλλαγών κ.λπ.). 2.2: Δημιουργία και διαχείριση ψηφιακού περιεχομένου με προστιθέμενη αξία στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης. 2.3: Καινοτόμες δράσεις στη Δημόσια Διοίκηση. 2.4: Ανάπτυξη και ενίσχυση των υπηρεσιών μίας στάσης. Τα παραπάνω μέτρα εξυπηρετούν κυρίως τους στρατηγικούς στόχους 1 και 3 και εξειδικεύονται στις εξής δράσεις: Βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης των συναλλασσομένων με τις δημόσιες υπηρεσίες με την προαγωγή του θεσμού +36 02 09 ne.o 02 09 ne.o +37
της εξυπηρέτησης από ένα και μόνο σημείο (one stop shop). Με την αξιοποίηση των τεχνολογιών θα δοθεί η δυνατότητα για αποτελεσματικότερη συνεργασία των υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης, ώστε εκτός της αναβάθμισης των προσφερόμενων υπηρεσιών να αυξηθεί η ταχύτητα και να απλοποιηθούν ή να διευκολυνθούν οι διαδικασίες. Ταυτόχρονα, απαιτείται η ενεργοποίηση των πολιτών και των οικονομικών παραγόντων, ώστε να αξιοποιηθεί η δυνατότητα χρήσης των νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών μίας στάσης. Οργάνωση της εργασίας και των διαδικασιών και των πρακτικών των δημόσιων υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών των χρηστών των δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών και των συναλλασσομένων με τις δημόσιες υπηρεσίες πολιτών και επιχειρήσεων μέσω της αξιοποίησης των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Υλοποίηση έργων και δράσεων για την υποστήριξη των θεσμικών, οργανωτικών και λειτουργικών προϋποθέσεων για την αποτελεσματική εφαρμογή της πολιτικής και των δράσεων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ιδιαίτερα αυτών που χρηματοδοτούνται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση. Εναρμόνιση με πρότυπα διαλειτουργικότητας και ηλεκτρονικών συναλλαγών, δικτυακών τόπων και ψηφιακής αυθεντικοποίησης σύμφωνα με το ελληνικό Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Πρότυπα Διαλειτουργικότητας που προβλέπει το ΥΠ.ΕΣ. Ενίσχυση των ολοκληρωμένων και ασφαλών ηλεκτρονικών συναλλαγών τόσο μεταξύ των δημόσιων υπηρεσιών όσο και μεταξύ αυτών και των πολιτών και των επιχειρήσεων ως αποδεκτών υπηρεσιών. Συμπληρωματικές δράσεις σε μεγάλα έργα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Αναλυτικά, το δεύτερο υποπρόγραμμα εξειδικεύεται στα ακόλουθα Μέτρα και Δράσεις ανά Μέτρο: ΜΕΤΡΟ 2.1: Προώθηση δράσεων επίτευξης συνεργειών, διαλειτουργικότητας και συμπληρωματικότητας έργων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Το μέτρο αφορά στην υποστήριξη δράσεων που προωθούν την και στοχεύουν στην επίτευξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου διοίκησης, που θα αξιοποιεί τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών σε όλο το εύρος του και θα συμβάλλει στη μετάβαση της διοίκησης στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Η επίτευξη συνέχειας αλλά και συμπληρωματικότητας ή ακόμη και συνέργειας μεταξύ σχεδιαζόμενων και υλοποιούμενων έργων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης αποτελεί αναγκαία συνθήκη στην επιλογή δράσεων προς ένταξη στο πλαίσιο του μέτρου. Συγκεκριμένα, οι κατηγορίες δράσεων που εντάσσονται στο μέτρο είναι ενδεικτικά: Ανάπτυξη και βελτίωση πιστοποιημένων δικτυακών τόπων σύμφωνα με το Πλαίσιο Πιστοποίησης του ΥΠ.ΕΣ. Στόχος του μέτρου είναι η ανάπτυξη νέων ιστοσελίδων δημόσιων φορέων και η βελτίωση των υφισταμένων σύμφωνα με τα νέα πρότυπα διαλειτουργικότητας που θα προκύψουν από το ελληνικό πλαίσιο παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και το πρότυπο διαλειτουργικότητας. Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η προσπάθεια μέσω του μέτρου για κοινά σχεδιαστικά πρότυπα ιστοσελίδων και διαδικτυακών πυλών καθώς και η παροχή μέσω αυτών ολοκληρωμένων υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Το μέτρο θα αφορά σε δράσεις που στοχεύουν στην αναμόρφωση και τη συνεχή επικαιροποίηση των διαδικτυακών τόπων των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης, ώστε να επιτευχθεί πιο αποτελεσματική και πιο έγκυρη πληροφόρηση των πολιτών για θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Η αναμόρφωση αυτή πρέπει να αφορά, παράλληλα, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη δομή των διαδικτυακών τόπων, η κατασκευή των οποίων στο εξής πρέπει να βασίζεται στη δυναμική και οριζόντια παρουσίαση των θεμάτων (ανεξάρτητα από το γεγονός της εμπλοκής περισσότερων οργανικών μονάδων) και όχι μόνο στην κάθετη παρουσίαση, που ταυτίζεται με τη στατική δομή των δημόσιων υπηρεσιών. Επίσης, οι δράσεις που θα σχετίζονται με αυτό το μέτρο πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη σύγχρονη τεχνολογία και τις βέλτιστες διοικητικές και τεχνολογικές πρακτικές για την κατασκευή και τη λειτουργία ιστοσελίδων ή δικτυακών τόπων δημόσιων υπηρεσιών, όπως θα καθοριστεί από το κοινό πλαίσιο διαλειτουργικότητας και την ανάπτυξη και τη λειτουργία του δικτυακού τόπου της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης Ερμής. Ασφάλεια ψηφιακών συναλλαγών (ψηφιακή αυθεντικοποίηση και διαχείριση ψηφιακών υπογραφών - ψηφιακών πιστοποιητικών) σύμφωνα με το πλαίσιο που θέτει το ΥΠ.ΕΣ. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεν συνεπάγεται μόνο τη χρήση των ΤΠΕ αλλά και τον ανασχεδιασμό των διαδικασιών και την ηλεκτρονική οργάνωση της δημόσιας πληροφορίας. Προϋποθέσεις για τη δυνατότητα ηλεκτρονικών συναλλαγών μεταξύ πολιτών και δημόσιων υπηρεσιών είναι η δημιουργία συστημάτων ηλεκτρονικής ασφάλειας καθώς και ο καθορισμός αυθεντικοποίησης των συναλλαγών (ηλεκτρονική υπογραφή κ.λπ.), τα οποία αποτελούν και στόχους του συγκεκριμένου μέτρου. Το συγκεκριμένο μέτρο δρα συμπληρωματικά και ως προς την ωρίμανση των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης να μεταβούν στη χρήση των ψηφιακών υπογραφών και να διαχειριστούν/συμμορφωθούν με τις προβλεπόμενες διαδικασίες πιστοποίησης χρηστών. Η ασφάλεια των ψηφιακών συναλλαγών και η ηλεκτρονική αυθεντικοποίηση και διαχείριση ψηφιακών υπογραφών στην ελληνική Δημόσια Διοίκηση έχουν προδιαγραφεί ήδη. Το ΥΠ.ΕΣ. έχει διαμορφώσει το οργανωτικό και θεσμικό πλαίσιο καθώς και τον απαραίτητο διοικητικό μηχανισμό, ώστε αφενός να είναι καθ όλα σύννομες οι σχετικές διαδικασίες και αφετέρου να μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των δημόσιων υπηρεσιών στα σχετικά θέματα [άρθρο 20 του Ν. 3448/2006 (ΦΕΚ 57/ Α /15-3-2006), έτσι όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 25 του Ν. 3536/2007]. Απώτεροι στόχοι του μέτρου είναι η προώθηση του θεσμού της Ανταποκριτικής Δημόσιας Διοίκησης και η δημιουργία θεσμικού πλαισίου για τη μελλοντική μεταρρύθμιση και αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης με βάση τις ανάγκες των πολιτών και την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών και εργαλείων. Η υλοποίηση του μέτρου αναμένεται να δράσει συμπληρωματικά στο αναπτυσσόμενο Ελληνικό Πρότυπο Διαλειτουργικότητας, καθώς θα διαμορφώσει συγκεκριμένη στρατηγική πληροφοριακών συστημάτων με έμφαση στη διαλειτουργικότητα και θα περιλαμβάνει κατηγορίες δράσεων που θα υλοποιούνται από τους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης, ώστε να βελτιωθεί η εξυπηρέτηση του πολίτη μέσα από τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής και την υλοποίηση των απαιτούμενων συνοδευτικών ενεργειών που θα οδηγήσουν στη συμμόρφωση της διοίκησης με το Ελληνικό Πρότυπο Διαλειτουργικότητας, επιτυγχάνοντας αποτελεσματικότητα στη μεταξύ τους επικοινωνία και την παροχή υπηρεσιών μίας στάσης. Η υλοποίηση του μέτρου μέσω σχετικών δράσεων αναμένεται να: Συμβάλει στην προώθηση του θεσμού των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Συμβάλει στην ανάπτυξη πλαισίου δημιουργίας ανταποκριτικής Δημόσιας Διοίκησης για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των ΚΕΠ. Συμβάλει στην ανάπτυξη επιχειρησιακής διαλειτουργικότητας μεταξύ φορέων του δημόσιου τομέα και των ΚΕΠ. Εμφανίζει συνέργειες με τις υπόλοιπες δράσεις ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του Γ ΚΠΣ. Έχει οριζόντιο ενδιαφέρον για τη Δημόσια Διοίκηση και να λαμβάνει υπόψη άλλα έργα οργανωτικών ανασχεδιασμών και πληροφοριακών συστημάτων στο χώρο, όπως το έργο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιφερειών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, Δημοτολογίου κ.λπ. +38 02 09 ne.o 02 09 ne.o +39
Ενδεικτικές δράσεις του μέτρου είναι: 1. Ανάπτυξη και βελτίωση δικτυακών τόπων σύμφωνα με το πλαίσιο πιστοποίησης του ΥΠ.ΕΣ. Εφαρμογή και αξιολόγηση πλαισίου πιστοποίησης δημόσιων δικτυακών τόπων που υλοποιούνται από το ΥΠ.ΕΣ. Ανάπτυξη/Προσαρμογή δικτυακών τόπων σύμφωνα με το πλαίσιο πιστοποίησης του ΥΠ.ΕΣ. Ανάπτυξη/Προσαρμογή δικτυακών πυλών για τις ανάγκες ειδικών κατηγοριών πληθυσμού σύμφωνα με το πλαίσιο πιστοποίησης του ΥΠ.ΕΣ. 2. Ασφάλεια ψηφιακών συναλλαγών (ψηφιακή αυθεντικοποίηση και διαχείριση ψηφιακών υπογραφών - ψηφιακών πιστοποιητικών) σύμφωνα με το πλαίσιο που θέτει το ΥΠ.ΕΣ. Εφαρμογή πολιτικής και διαδικασιών πιστοποίησης χρηστών και ανάπτυξη σχετικών υποδομών ανάλογα με την παρεχόμενη ηλεκτρονική υπηρεσία και τις εμπλεκόμενες διοικητικές διαδικασίες. Ανασχεδιασμός διαδικασιών και ενσωμάτωση σε αυτές των δυνατοτήτων που παρέχει η τεχνολογία της ψηφιακής πιστοποίησης εγγράφων. Προσαρμογή συστημάτων για την παροχή ασφαλών συναλλαγών μέσω ηλεκτρονικής ταυτοποίησης. 3. Προώθηση του Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Προτύπων Διαλειτουργικότητας Υλοποίηση δράσεων για την επίτευξη συνεργασιών μεταξύ δημόσιων φορέων ή/ και με τη διαδικτυακή πύλη Ερμής για την αυτοματοποίηση της διεκπεραίωσης σύνθετων διοικητικών διαδικασιών και την υλοποίηση θεσμικών-οργανωτικών παρεμβάσεων για τη διευκόλυνση της διαλειτουργικότητας. Προσαρμογή υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών και ανασχεδιασμός ιστοσελίδων φορέων Δημόσιας Διοίκησης σύμφωνα με το ελληνικό Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Προτύπων Διαλειτουργικότητας. Προώθηση δράσεων διαλειτουργικότητας, όπως τυποποίηση δεδομένων και καθορισμός μεταδεδομένων. ΜΕΤΡΟ 2.2: Δημιουργία και διαχείριση ψηφιακού περιεχομένου με προστιθέμενη αξία για τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης Στόχος του μέτρου είναι η δημιουργία και η διαχείριση του απαραίτητου ψηφιακού περιεχομένου, προκειμένου να λειτουργήσουν με επιτυχία μεγάλα έργα πληροφορικής που σήμερα υλοποιούνται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Κοινωνία της Πληροφορίας ή θα υλοποιηθούν στο μέλλον από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση. Ενδεικτικές δράσεις του μέτρου είναι: προετοιμασία, επεξεργασία, τυποποίηση και ψηφιοποίηση περιεχομένου με στόχο τον εμπλουτισμό του περιεχομένου και των στοιχείων μεγάλων έργων πληροφορικής (ΟΠΣΝΑ, ΟΠΣ Περιφερειών, Ραπτάρχης, Ερμής κ.λπ., ΟΠΣΥ ΥΠΕ, έργα ΥΠΟΙΟ κ.λπ.). Semantic Gov Ένα ενδιαφέρον έργο αναπτύσσεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο με τη συμμετοχή της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της για την προώθηση των στόχων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Ο λόγος για το έργο SemanticGov: Παρέχοντας Ολοκληρωμένες Δημόσιες Υπηρεσίες στον Πολίτη σε Εθνικό και παν-ευρωπαϊκό Επίπεδο με τη χρήση των Αναδυόμενων Τεχνολογιών Semantic Web. Το έργο εντάσσεται στο Στρατηγικό στόχο 2.4.9. ICT Research for Innovative Government, του προγράμματος πλαίσιο 6 (2000-2006) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εξασφαλίστηκε η χρηματοδότησή του με το ποσό των 2,7 εκατ. Στόχος του έργου Το έργο SemanticGov στοχεύει στη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής (λογισμικό, μοντέλα, υπηρεσίες κ.λπ.), η οποία θα καταστήσει εφικτή την προσφορά υπηρεσιών από τη Δημόσια Διοίκηση με χρήση τεχνολογιών σημασιολογικού ιστού. Μέσω αυτής της καινοτόμου υποδομής το εν λόγω έργο θα συντελέσει στην αντιμετώπιση των μακροχρόνιων προκλήσεων για τις Δημόσιες Διοικήσεις, όπως η επίτευξη της διαλειτουργικότητας των δημόσιων υπηρεσιών εντός μίας χώρας αλλά και μεταξύ περισσότερων χωρών. Ειδικότερα, το έργο επικεντρώνεται στην πλευρά της ζήτησης υπηρεσιών από τους πελάτες της Δημόσιας Διοίκησης (πολίτες - επιχειρήσεις). Η προσοχή του εστιάζεται σε τρία σημαντικά προβλήματα/προκλήσεις της Δημόσιας Διοίκησης: Α. Προσδιορισμός και εντοπισμός των αναγκαίων υπηρεσιών. Ο προσδιορισμός και ο εντοπισμός των υπηρεσιών εκτελούνται σε μία ad hoc βάση από τον πελάτη, ο οποίος υποχρεούται να δαπανήσει χρόνο και ενέργεια για την ολοκλήρωση της υπηρεσίας, καθώς πρέπει να έρθει σε επαφή με σειρά πιθανών φορέων παροχής υπηρεσιών, προκειμένου να λάβει τις σχετικές πληροφορίες για τις υπηρεσίες που παρέχουν. i. Προσδιορισμός υπηρεσιών Ο πελάτης είναι ενήμερος για την ανάγκη ή την υποχρέωση που έχει προς τη Δημόσια Διοίκηση καθώς και προς τις συμμετέχουσες δημόσιες οργανώσεις που παρέχουν την υπηρεσία, αλλά αγνοεί την υπηρεσία που θα ικανοποιήσει τη συγκεκριμένη ανάγκη. Από την άλλη πλευρά, η Δημόσια Διοίκηση είναι ενήμερη μόνο για τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Το έργο SemanticGov στοχεύει στην παροχή υποστήριξης προς τον πελάτη, για να προσδιορίσει τις αναγκαίες υπηρεσίες, μέσω μίας υποδομής σχεδιασμού και αντιστοίχησης των αναγκών των πελατών προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Η υλοποίηση της αντιστοίχησης της ανάγκης του πελάτη προς μία ή περισσότερες υπηρεσίες καθιστά τον πελάτη ενήμερο για τις υπηρεσίες, τη δε επικοινωνία του με τη διοίκηση ευκολότερη και περισσότερο αποτελεσματική. ii. Εντοπισμός υπηρεσιών Μετά τον προσδιορισμό των αναγκαίων υπηρεσιών ο πελάτης πρέπει να τις εντοπίσει απαντώντας στα εξής ερωτήματα: Ποιο είναι το τελικό αποτέλεσμα της υπηρεσίας; Ποιο επίπεδο της διοίκησης και, συγκεκριμένα, ποια δημόσια οργάνωση παρέχει την υπηρεσία; Πού διατίθεται η υπηρεσία; Το έργο SemanticGov στοχεύει στη διευκόλυνση του πελάτη να εντοπίσει την αναγκαία υπηρεσία παρέχοντας έναν εθνικό κατάλογο υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης. Β. Κατανόηση, εκτέλεση και έλεγχος της ροής εργασίας σύνθετων υπηρεσιών, που περιλαμβάνουν περισσότερες από μία συμμετέχουσες διοικητικές υπηρεσίες. Μία επιτυχής παροχή υπηρεσιών πραγματοποιείται με την εκτέλεση δύο ξεχωριστών ροών εργασίας: (α) συλλογή των εισροών που απαιτούνται για την υπηρεσία και (β) εσωτερική εκτέλεση της υπηρεσίας μετά την εισαγωγή στο σύστημα των εισροών που έχουν συλλεχθεί και που αναφέρονται στα βήματα που εκτελούνται ενδοδιοικητικά ως αναπόσπαστο τμήμα της εκτέλεσης της ίδιας της υπηρεσίας. Καθώς οι υπηρεσίες της Δημόσιας Διοίκησης απαιτούν συνήθως εισροές που πολλές φορές μπορεί να είναι το αποτέλεσμα υπηρεσιών παρεχόμενων από άλλους συμμετέχοντες φορείς της Δημόσιας Διοίκησης, γίνεται κατανοητό ότι ο πελάτης είναι υποχρεωμένος να συλλέξει τις απαραίτητες εισροές από τις αρμόδιες υπηρεσίες, χάνοντας πολλές φορές τον έλεγχο της προόδου εκτέλεσης πολύπλοκων διοικητικών υπηρεσιών. Συνεπώς, όλες αυτές οι υπηρεσίες που αποτελούν ενδιάμεσα στάδια χωρίς ιδιαίτερη αξία για τον πελάτη πρέπει να ολοκληρώνονται εντός του συστήματος της Δημόσιας Διοίκησης. Το SemanticGov στοχεύει στη διευκόλυνση της παροχής υπηρεσιών προς τον πελάτη, παρέχοντας την υποδομή για την ημιαυτόματη σύνθεση, εκτέλεση και έλεγχο των σύνθετων υπηρεσιών της Δημόσιας Διοίκησης. Γ. Επικοινωνία με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές Δημόσιες Διοικήσεις. Στο επίπεδο της παροχής πανευρωπαϊκών υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (PEGS) πρόσθετες προκλήσεις εμφανίζονται σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση της διαφορετικότητας των διοικητικών συστημάτων. Εκτός από το πρόβλημα της διαφορετικής γλώσσας επικοινωνίας, παρατηρούνται επιπλέον διαφορετικές ονομασίες για ίδιες υπηρεσίες παρεχόμενες από διαφορετικά διοικητικά επίπεδα και διαφορετικούς παρόχους υπηρεσιών, διαφορετικά διοικητικά έγγραφα, πράξεις και αποφάσεις, καθώς και εκτεταμένη χρήση διαφορετικών διοικητικών και νομικών όρων. Το έργο SemanticGov επικεντρώνεται στην υποστήριξη της παροχής πανευρωπαϊκών υπηρεσιών Δημόσιας Διοίκησης μέσω της διαμόρφωσης μίας Κοινοτικής Σημασιολογικής Πύλης επίλυσης των σημασιολογικών ασυμβίβαστων των διοικητικών συστημάτων. +40 02 09 ne.o 02 09 ne.o +41
ΜΕΤΡΟ 2.3: Καινοτόμες δράσεις στη Δημόσια Διοίκηση Το μέτρο στοχεύει στην ενθάρρυνση δράσεων καινοτόμου χαρακτήρα, που θα στοχεύουν στη βελτίωση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης. Οι δράσεις αυτές θα αφορούν κύρια στη δημιουργία ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών συναλλαγών σε εθνικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο, στην εκπόνηση πιλοτικών προγραμμάτων σε επίπεδο φορέα ή τομέα πολιτικής για σχεδιασμό και εισαγωγή νέων διοικητικών προϊόντων, για εναλλακτικούς τρόπους διάθεσης προϊόντων στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες δομές ή με χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών κ.λπ. Επίσης, στο μέτρο αυτό συμπεριλαμβάνονται δράσεις που αποσκοπούν στην αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών και αποτελεσμάτων ερευνητικών προγραμμάτων που στοχεύουν στην επίτευξη οργανωτικής, σημασιολογικής και τεχνικής διαλειτουργικότητας μεταξύ φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Ενδεικτικά αναφέρονται τα έργα SemanticGov και FIT, που χρηματοδοτούνται από το 6ο και 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο. Πρόσθετα, στο πλαίσιο του μέτρου θα υλοποιηθούν δράσεις που θα προάγουν την ανάπτυξη εναλλακτικών δομών και διαδικασιών χρηματοδότησης έργων εκσυγχρονισμού φορέων Δημόσιας Διοίκησης (ΣΔΙΤ, global grants κ.λπ.). Ενδεικτικές δράσεις του μέτρου είναι: Συστήματα και εργαλεία υποστήριξης πολιτικών και δομών διαφάνειας - ενίσχυσης ηλεκτρονικής δημοκρατίας (δημόσιες διαβουλεύσεις, ηλεκτρονική ψηφοφορία, διεύρυνση και ένταξη του πολίτη στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων - e-participation κ.λπ.). Εκπόνηση πιλοτικών προγραμμάτων σε επίπεδο φορέα ή τομέων πολιτικής για σχεδιασμό και εισαγωγή νέων διοικητικών προϊόντων, για εναλλακτικούς τρόπους διάθεσης προϊόντων στους πολίτες και τις επιχειρήσεις με την αξιοποίηση των υπαρχουσών δομών ή με χρήση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών κ.λπ. Εναλλακτικές δομές και διαδικασίες χρηματοδότησης έργων εκσυγχρονισμού φορέων Δημόσιας Διοίκησης (ΣΔΙΤ, global grants κ.λπ.). ΜΕΤΡΟ 2.4: Ανάπτυξη και ενίσχυση των υπηρεσιών μίας στάσης Στόχοι του μέτρου είναι η υποστήριξη του θεσμού των υπηρεσιών μίας στάσης και η ταχεία και αποτελεσματική εξάπλωση και λειτουργία τους, ώστε να αναπτυχθούν και να βελτιωθούν θεσμοί όπως τα ΚΕΠ μέσα από μία πληθώρα συμπληρωματικών δράσεων που αφορούν τόσο στα ίδια τα ΚΕΠ σε οριζόντια βάση όσο και σε φορείς της Δημόσιας Διοίκησης που παρέχουν τις υπηρεσίες τους μέσω των ΚΕΠ. Οι υπηρεσίες μίας στάσης προτείνεται να διασφαλίζουν επιπλέον τις ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές για την προσβασιμότητα ατόμων με αναπηρία. Ενδεικτικές δράσεις του μέτρου είναι: Αυτόματη εξυπηρέτηση πολιτών Ανάπτυξη υπηρεσιών τηλεφωνικής εξυπηρέτησης Ένταξη νέων και βελτίωση υπαρχουσών υπηρεσιών μίας στάσης από τα ΚΕΠ Ανάπτυξη υπηρεσιών μία στάσης παρεχόμενες από τις δημόσιες υπηρεσίες Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Διοικητική Μεταρρύθμιση Σε εξέλιξη βρίσκεται ένα δεύτερο επιχειρησιακό πρόγραμμα του Υπουργείου Εσωτερικών, αυτό της Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Μέσω του προγράμματος επιδιώκονται: Ο περιορισμός των αδυναμιών της διοικητικής δράσης και η άρση των εμποδίων που δεν επέτρεψαν μέχρι σήμερα στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις και τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας. Η εισαγωγή με συστηματικό και οργανωμένο τρόπο σειράς αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στο ανθρώπινο δυναμικό, στο θεσμικό πλαίσιο και στην οργάνωση και τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και των υπηρεσιών της Περιφερειακής Διοίκησης αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και στη διαδικασία παραγωγής πολιτικών και ανάληψης πρωτοβουλιών με γνώμονα την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το αναπτυξιακό όραμα του επιχειρησιακού προγράμματος συνοψίζεται στη δημιουργία μίας πολιτοκεντρικής, αποτελεσματικής, ανοιχτής και ευέλικτης διακυβέρνησης με στόχο τη μετάβαση από τη διαχείριση αρμοδιοτήτων και διαδικασιών στη διοίκηση πολιτικών, αποτελεσμάτων και υπηρεσιών. Ο στρατηγικός στόχος του επιχειρησιακού προγράμματος είναι η βελτίωση της ποιότητας της διακυβέρνησης μέσω της ενίσχυσης αφενός της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δημόσιων οργανώσεων και αφετέρου της λογοδοσίας και της επαγγελματικής ηθικής διά της διεύρυνσης της κοινωνικής διαβούλευσης και συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων. Ο ως άνω στρατηγικός στόχος εξειδικεύεται περαιτέρω σε τέσσερεις γενικούς στόχους, με βάση τους οποίους το επιχειρησιακό πρόγραμμα διαρθρώνεται σε άξονες. Οι γενικοί στόχοι προσδιορίζονται ως εξής: Γενικός στόχος Ι: Αναβάθμιση των δημόσιων πολιτικών, εκσυγχρονισμός του ρυθμιστικού πλαισίου και των δομών της Δημόσιας Διοίκησης με τους ακόλουθους ειδικούς στόχους: Ενδυνάμωση των μηχανισμών σχεδιασμού και εφαρμογής των δημόσιων πολιτικών. Προώθηση των αρχών της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Βελτίωση της ποιότητας των νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων. Βελτίωση της ποιότητας της εξυπηρέτησης των συναλλασσόμενων με τις δημόσιες υπηρεσίες πολιτών και επιχειρήσεων. Γενικός στόχος ΙΙ: Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης με τους ακόλουθους ειδικούς στόχους: Ενίσχυση της πολιτικής ανάπτυξης των ανθρώπινων πόρων στη Δημόσια Διοίκηση μέσω διαρθρωτικών και θεσμικών αλλαγών. Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης για τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητας και την υποστήριξη των διαρθρωτικών και θεσμικών αλλαγών στη Δημόσια Διοίκηση. Γενικός στόχος ΙΙΙ: Ενδυνάμωση των πολιτικών ισότητας των φύλων σε όλο το εύρος της Δημόσιας Διοίκησης με τους ακόλουθους ειδικούς στόχους: Βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών ισότητας και των μηχανισμών και δομών εφαρμογής, παρακολούθησης και αξιολόγησης για θέματα ισότητας των φύλων. Ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών στο δημόσιο και κοινωνικό τομέα. Γενικός στόχος ΙV: Τεχνική υποστήριξη της εφαρμογής με τους ακόλουθους ειδικούς στόχους: Δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης της διοικητικής αλλαγής. Υποστήριξη του προγράμματος (δράσεις τεχνικής υποστήριξης). Το επιχειρησιακό πρόγραμμα διαρθρώνεται σε δώδεκα άξονες προτεραιότητας, τρεις άξονες για κάθε έναν από τους τέσσερεις γενικούς στόχους που καλύπτουν τις τρεις κατηγορίες περιφερειών της χώρας: Περιφέρειες σύγκλισης: Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Θεσσαλία, Ήπειρος, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Ιόνια Νησιά, Κρήτη, Βόρειο Αιγαίο. Περιφέρειες σταδιακής εξόδου: Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Αττική. Περιφέρειες σταδιακής εισόδου: Στερεά Ελλάδα, Νότιο Αιγαίο. Η επιλογή της στρατηγικής, των γενικών και ειδικών στόχων καθώς και των επιμέρους ενδεικτικών κατηγοριών δράσεων βασίζεται στην ανάγκη ολoκληρωμένης αντιμετώπισης των δυσλειτουργιών της Δημόσιας Διοίκησης στην Ελλάδα. Επίσης, επιβάλλεται από τον διαρθρωτικό χαρακτήρα των προβλημάτων που παρουσιάζουν τα συστήματα της Δημόσιας Διοίκησης και τα οποία, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα εξαιτίας της συγκεντρωτικής οργάνωσης του κράτους. +42 02 09 ne.o 02 09 ne.o +43
e-goverment Βασίλειος Ανδρονόπουλος Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Διοίκησης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Υπουργείου Εσωτερικών Αναμένεται να υπάρξει ουσιαστική εξέλιξη το 2009, οπότε θα ολοκληρωθούν και θα λειτουργήσουν παραγωγικά μεγάλα έργα ΤΠΕ της Δημόσιας Διοίκησης Πώς βλέπετε την έως τώρα πορεία της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα; Μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας έχουν χρηματοδοτηθεί πολλά σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα, τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες σχεδόν του συνόλου των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Ειδικά για την επικοινωνία συστημάτων και φορέων της Δημόσιας Διοίκησης έχει υλοποιηθεί το Εθνικό Δίκτυο της Δημόσιας Διοίκησης ( Σύζευξις ), το οποίο διασυνδέει σήμερα 3.800 φορείς και προβλέπεται σε περίπου δύο μήνες να διασυνδέει περίπου 4.600 φορείς. Το Υπουργείο Εσωτερικών μέσα από το έργο Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας προωθεί τόσο τη συνεργασία-διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων όσο και την επιχειρησιακή συνεργασία των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Μέσα από το θεσμό των ΚΕΠ έχουν εντοπιστεί οι υπηρεσίες εκείνες που έχουν σημαντικό ενδιαφέρον για πολίτες και επιχειρήσεις και καταβάλλεται προσπάθεια να ηλεκτρονικοποιηθούν κατά προτεραιότητα. Δεδομένου ότι σε πολλές υπηρεσίες δεν υπάρχει είτε ωριμότητα για ηλεκτρονικές υπηρεσίες είτε γενικότερα ωριμότητα για τη λειτουργία τους μέσα από ένα πλαίσιο διαλειτουργικότητας, σε πολλές περιπτώσεις μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα από άποψη εφαρμογής. Η ασφάλεια των συναλλαγών μεταξύ των συστημάτων-φορέων της Δημόσιας Διοίκησης που έχουν ενταχθεί στο εθνικό δίκτυο της Δημόσιας Διοίκησης έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ το κομμάτι της ψηφιακής αυθεντικοποίησης, παρ όλο που έχει αναπτυχθεί η απαιτούμενη υποδομή, δεν έχει ενταχθεί στην καθημερινή επιχειρησιακή λειτουργία των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Αυτή τη στιγμή γίνεται προετοιμασία για υποδομή ψηφιακής αυθεντικοποίησης πολιτών και επιχειρήσεων. Στην παρούσα φάση έχει ολοκληρωθεί η υποδομή και προωθείται η εφαρμογή ψηφιακής υπογραφής και αυθεντικοποίησης μεταξύ πολιτών και επιχειρήσεων με τη Δημόσια Διοίκηση μέσω του έργου Ερμής. Αναφορικά με την παροχή έγκυρης και έγκαιρης πληροφορίας με ηλεκτρονικά μέσα, δεν υπάρχει συνολική προσέγγιση, αλλά αυτή επαφίεται στην εσωτερική οργάνωση κάθε δημόσιου φορέα. Τα συστήματα δημόσιας διαβούλευσης δεν έχουν ενταχθεί στην καθημερινή πρακτική της Δημόσιας Διοίκησης (π.χ. καλύτερη νομοθέτηση, ψηφοφορίες, δημοσκόπηση), παρ όλο που τα ασύγχρονα συστήματα έχουν προδιαγραφές για την υποστήριξη τέτοιων δράσεων. Αναφορικά με το θέμα των δημόσιων προμηθειών, δεν υπάρχουν σημαντικά βήματα εξέλιξης παρά μόνο μεμονωμένες προσπάθειες. Στη διαδικασία διαρκούς εκπαίδευσης και κατάρτισης των υπαλλήλων της Δημόσιας Διοίκησης έχουν ενταχθεί και μεθοδολογίες e-learning. Η τηλεεργασία και η τηλεσυνεργασία έχουν ξεκινήσει μεταξύ ομάδων, αλλά δεν εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα στη Δημόσια Διοίκηση. Η παραπάνω εικόνα έχει βελτιωθεί περαιτέρω και αναμένεται να υπάρξει ουσιαστική εξέλιξη το 2009, οπότε θα ολοκληρωθούν και θα λειτουργήσουν παραγωγικά μεγάλα έργα ΤΠΕ της Δημόσιας Διοίκησης. Επίσης, στο πλαίσιο αυτό έχουν θεσπιστεί για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης νομοθετικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν την πλήρη εφαρμογή και αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχουν στη Δημόσια Διοίκηση τα έργα ΤΠΕ για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Σε ό,τι αφορά στο πλήθος των υπηρεσιών που διατίθενται πλήρως ηλεκτρονικά, από τις 20 υπηρεσίες που καθορίζει η Στρατηγική της Λισαβόνας (i2010) η Ελλάδα παρέχει σήμερα 9 πλήρως ολοκληρωμένες υπηρεσίες στους πολίτες και τις επιχειρήσεις της, δηλαδή έχει καλύψει το 47% της υποχρέωσης αυτής, η οποία είναι πολύ κοντά στο μέσο όρο κάλυψης του 52% της Ε.Ε. των 15 κρατών μελών. Στο πλαίσιο των δράσεων που έχουν δρομολογηθεί και θα ολοκληρωθούν το 2009 αναμένεται όχι μόνο να καλυφθεί αλλά και να ξεπεραστεί ο μέσος όρος των κρατών μελών που έχει αναφερθεί ήδη. Ποια είναι τα έργα που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και σε τι φάση βρίσκονται; Ορισμένα από τα μεγάλα έργα που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στη Δημόσια Διοίκηση είναι τα εξής: Εθνικό Δίκτυο Δημόσιας Διοίκησης - Σύζευξις : Υλοποιεί το δίκτυο της Δημόσιας Διοίκησης και διασυνδέει στην παρούσα φάση άνω των 3.800 δημόσιες υπηρεσίες-κόμβους (υπουργεία, γενικές και ειδικές γραμματείες, περιφέρειες, νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, δήμους, νοσοκομεία, ΚΕΠ, τελωνεία, ΔΥΟ, στρατολογικά γραφεία κ.ά.). Στο πλαίσιο του έργου Υποδομή Δημόσιου Κλειδιού - PKI (Public Key Infrastructure) έχουν διανεμηθεί smart cards, οι οποίες περιέχουν ψηφιακά πιστοποιητικά υπογραφής και κρυπτογράφησης, σε περίπου 13.000 δημόσιους υπαλλήλους σε πρώτη φάση. Το 2009 θα έχουν διατεθεί επιπλέον κάρτες σε δημόσιους υπαλλήλους. Οι υπάλληλοι αυτοί μπορούν να κάνουν χρήση ψηφιακής υπογραφής και κρυπτογράφησης στις μεταξύ των δημόσιων υπηρεσιών συναλλαγές αλλά και στις μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών και ιδιωτών. Το Σύζευξις βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία από 1/1/2006 και σχεδιάζονται η επέκτασή του και η παροχή νέων υπηρεσιών για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2007-2013. Ελληνικό Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Πρότυπα Διαλειτουργικότητας: Ορίζει τους κανόνες και προτείνει λύσεις για την ηλεκτρονική διαλειτουργικότητα και συ- 02 09 ne.o +45