ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2003 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ INTERREG III A /ΕΛΛΑΔΑ-ΚΥΠΡΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2003 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ INTERREG III A /ΕΛΛΑΔΑ-ΚΥΠΡΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2000-2006 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Σελ. 1-1

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΈΚΘΕΣΗΣ Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Καν. 1260/99 και τους κανόνες που ορίζονται στο άρθρο 4, παρ. 1 του Ν.2860/2000, η Ειδική Διαχειριστική Υπηρεσία INTERREG III υποβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Ετήσια Έκθεση Υλοποίησης του έτους 2003 για το Πρόγραμμα Κ.Π. INTERREG IIIA ΕΛΛΑΔΑ-ΚΥΠΡΟΣ. Η Ετήσια Έκθεση 2003 παρουσιάζει αρχικά τις σημαντικότερες κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις που έλαβαν χώρα εντός του έτους 2003 καθώς και τις σημαντικότερες μεταβολές που πραγματοποιήθηκαν στις Εθνικές, Περιφερειακές και Τομεακές Πολιτικές επιχειρώντας τη σκιαγράφηση των μεταβολών των γενικών όρων σημαντικών για την εκτέλεση του Προγράμματος. Στη συνέχεια, παρουσιάζεται η πρόοδος υλοποίησης του Προγράμματος παραθέτοντας πληροφόρηση για τους αρχικώς τεθέντες στόχους και δείκτες υλοποίησης και αποτελεσματικότητας, όπως αυτοί έχουν προσδιορισθεί στο εγκεκριμένο έγγραφο του Συμπληρώματος Προγραμματισμού καθώς και οι τυχόν μεταβολές που έχουν προκύψει από την υλοποίηση του Προγράμματος κατά το έτος 2003. Παρουσιάζεται επίσης η πορεία των επιμέρους Αξόνων και Μέτρων του Προγράμματος. Ακολουθεί η παρουσίαση της χρηματοδοτικής εκτέλεσης του Προγράμματος όπου παρατίθενται χρηματοδοτικά στοιχεία και Πίνακες για το σύνολο του Προγράμματος, αλλά και για κάθε Άξονα και Μέτρο ξεχωριστά. Τα μέτρα διασφάλισης της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της υλοποίησης του Προγράμματος INTERREG IIIA ΕΛΛΑΔΑ- ΚΥΠΡΟΣ παρουσιάζονται στη συνέχεια αφού δοθεί σχετική πληροφόρηση για τις αρμοδιότητες και τη διάρθρωση των φορέων που συμμετέχουν στη διαχείριση του Προγράμματος Κοινοτικής Πρωτοβουλίας (Π.Κ.Π.) INTERREG IIIA ΕΛΛΑΔΑ-ΚΥΠΡΟΣ. Επιπρόσθετα, παρατίθενται η πρόοδος του Προγράμματος ως προς τις διαδικασίες καθορισμού και έγκρισης των κριτηρίων ένταξης, παρακολούθησης και αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης του Προγράμματος καθώς και ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2003. Σε ειδικότερο κεφάλαιο παρατίθενται τα προβλήματα που αντιμετωπίσθηκαν κατά το 2003, δίδεται επιπρόσθετη πληροφόρηση για θέματα Τεχνικής Βοήθειας, Πληροφόρησης και Δημοσιότητας του Προγράμματος ενώ παρατίθενται οι προγραμματισμένες ενέργειες του Προγράμματος για το έτος 2004. Τέλος, εξετάζονται τόσο η συμβατότητα του Προγράμματος και των επιμέρους Αξόνων και Μέτρων με τις οριζόντιες Κοινοτικές Πολιτικές όσο και ο συντονισμός αυτού με άλλα Επιχειρησιακά Προγράμματα που υλοποιούνται στην επιλέξιμη γεωγραφική περιοχή των εμπλεκόμενων κρατών. Σελ. 1-2

1.2 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 1.2.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ To Πρόγραμμα INTERREG III Α / ΕΛΛΑΔΑ ΚΥΠΡΟΣ 2000-2006, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 19.03.2002. Στις επιλέξιμες περιοχές εφαρμογής του Προγράμματος στην Ελλάδα περιλαμβάνονται οι Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου (Νομοί Λέσβου, Χίου, Σάμου, Νοτίου Αιγαίου (Νομός Δωδεκανήσου) και Κρήτης (Νομοί Ηρακλείου, Χανίων, Λασιθίου και Ρεθύμνου) ενώ η Κύπρος είναι επιλέξιμη στο σύνολό της. 1.2.2 ΣΤΟΧΟΙ, ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, ΆΞΟΝΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Η αναπτυξιακή στρατηγική για τη διασυνοριακή περιοχή συνεκτίμησε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των επιλέξιμων περιοχών εκατέρωθεν των συνόρων και κατέληξε στην αναγκαιότητα θεώρησης των εξής παραγόντων που καθορίζουν τους στόχους του Προγράμματος: Άρση της γεωγραφικής και επικοινωνιακής απομόνωσης της περιοχής. Βελτίωση της ασφάλειας των συνόρων Οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και προώθηση της απασχόλησης. Λειτουργική αναβάθμιση της περιοχής με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινωνικών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών επιδράσεων επιπτώσεων. Την κοινή επιθυμία και των δύο χωρών για συνεργασία η οποία θα συμβάλλει στην προετοιμασία της Κύπρου ενόψει της ένταξης της στην Ε.Ε. Με βάση τα παραπάνω ο γενικός στόχος του Προγράμματος καθορίζεται ως εξής: «Η ανάδειξη της περιοχής σε πυρήνα και κομβικό σημείο της ειρήνης, της αειφόρου αναπτυξιακής διαδικασίας και της επέκτασης του Ευρωπαϊκού Χώρου στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο» Ειδικότερα, οι τακτικοί (ειδικοί) στόχοι οι οποίοι θα υλοποιήσουν τη στρατηγική και θα οδηγήσουν στην επίτευξη του επιχειρησιακού στόχου, είναι οι εξής: Αναβάθμιση βελτίωση των μεταφορικών υποδομών. Αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας στους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής. Μείωση των πιέσεων που δημιουργεί στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, η άνισα κατανεμημένη, τόσο χωρικά όσο και χρονικά τουριστική δραστηριότητα. Βελτίωση της παραγωγικότητας των τομέων της οικονομικής δραστηριότήτας. Ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στους τομείς της οικονομίας Σελ. 1-3

Ενίσχυση της συνεργασίας των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών. Διατήρηση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Προστασία / ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και ανάπτυξη σύγχρονου πολιτισμού Αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και την καταπολέμηση της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων. Διατήρηση και βελτίωση της στρατηγικής σημασίας του τουρισμού σαν πολλαπλασιαστή της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή της διασυνοριακής συνεργασίας Ενίσχυση της πορείας εισόδου της Κύπρου στην Ε.Ε. Το Πρόγραμμα διαρθρώνεται σε 5 Άξονες Προτεραιότητας και 11 Μέτρα. Πίνακας 1-1: ΑΞΟΝΑΣ Α. Διασυνοριακές Υποδομές 1.1. Υποδομές Μεταφορών ΜΕΤΡΟ 1.2. Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων 2.1. Ενίσχυση διασυνοριακής επιχειρηματικότητας Β. Οικονομική Ανάπτυξη & Απασχόληση 2.2. Ανθρώπινοι Πόροι και προώθηση της απασχόλησης 2.3. Συνεργασία εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων για επιχειρηματικές εφαρμογές 3.1. Προστασία της υγείας Γ. Ποιότητα Ζωής / Περιβάλλον / Πολιτισμός Δ. Κοινοτική Δράση για την Ασφάλεια των Εξωτερικών Συνόρων Ε. Τεχνική Βοήθεια 3.2. Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος 3.3. Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων 4.1. Κοινοτική Δράση για την Ασφάλεια των Εξωτερικών Συνόρων 5.1. Διαχείριση του προγράμματος 5.2. Τεχνική Υποστήριξη Σε αυτό το πλαίσιο ο σχεδιασμός του Προγράμματος, λαμβάνει υπόψη του τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της διασυνοριακής περιοχής και τις γενικές αρχές της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG III, ενώ επιδιώκει τη συμπληρωματικότητα των παρεμβάσεων Σελ. 1-4

που θα χρηματοδοτηθούν με τις εθνικές, κοινοτικές και περιφερειακές πολιτικές ή / και με έργα άλλων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και του Ταμείου Συνοχής. Παράλληλα, ο σχεδιασμός του Προγράμματος επιδιώκει την εξασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής συνεκτικότητας με άλλα χρηματοδοτικά μέσα και με το θεσμικό πλαίσιο, όπως διαμορφώνεται με την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. 1.3 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΤΩΝ ΤΟΜΕΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Το παρόν κεφάλαιο εξετάζει την συμβολή των Μέτρων του Προγράμματος σε επίπεδο διψήφιου / τριψήφιου κωδικού τομέα παρέμβασης. Ειδικότερα, στον Άξονα Προτεραιότητας 1 - ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ, το Μέτρο 1.1. «Υποδομές μεταφορών και διασυνοριακών δικτύων» συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Λιμάνια» (κωδ. 315). Το Μέτρο 1.2. «Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων» συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ασφάλεια και την ασφαλή διαβίωση» (κωδ. 322). Στον Άξονα Προτεραιότητας 2 - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ το Μέτρο 2.1. «Ενίσχυση διασυνοριακής επιχειρηματικότητας» συμβάλλει στους τομείς «Επιμεριζόμενες επιχειρηματικές υπηρεσίες επιχειρηματικές τάξεις, θερμοκοιτίδες, τόνωση, υπηρεσίες προώθησης, δικτύωση, συνέδρια και εμπορικές εκθέσεις» (κωδ.161), «Φυσικές επενδύσεις τουριστικά καταλύματα, εστίαση, εγκαταστάσεις» (κωδ.164) και «Επενδύσεις σε φυσικό κεφάλαιο (μηχανήματα και εξοπλισμός, συγχρημαδότηση κρατικών ενισχύσεων]» (κωδ.171). Αντίστοιχα, το Μέτρο 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» συμβάλλει στον τομέα «Ανάπτυξη παιδαγωγικής και επαγγελματικής κατάρτισης μη συνδεόμενη με ιδιαίτερο τομέα» (κωδ. 23) ενώ το Μέτρο 2.3. «Συνεργασία εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων για επιχειρηματικές εφαρμογές» συμβάλλει στον τομέα «Ερευνητικά έργα βασιζόμενα σε Πανεπιστημιακά και Ερευνητικά Ινστιτούτα» (κωδ. 181). Στον Άξονα Προτεραιότητας 3 - ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ- ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, το Μέτρο 3.1. «Προστασία της Υγείας» συμβάλλει στον τομέα «Κοινωνική υποδομή και δημόσια υγεία» (κωδ. 36), το Μέτρο 3.2. «Προστασία, ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος» συμβάλλει στους τομείς Σελ. 1-5

«Προστασία, βελτίωση και ανάπλαση φυσικού περιβάλλοντος» (κωδ. 353), «Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» (κωδ. 332) και «Σχεδιασμός και ανάπτυξη πιλοτικών σχεδίων για τη διαχείριση παράκτιων περιοχών» (κωδ. 3521). Αντίστοιχα, το Μέτρο 3.3. «Ανάδειξη και προβολή πολιτιστικών και τουριστικών πόρων» συνδράμει στον τομέα παρέμβασης «Διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη πολιτιστικής κληρονομιάς» (κωδ. 354) και τον τομέα παρέμβασης «Επιμεριζόμενες υπηρεσίες στον τουριστικό τομέα [συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων προώθησης, δικτύωσης, συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων]» (κωδ. 174). Στον Άξονα Προτεραιότητας 4 - ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ το μοναδικό Μέτρο 4.1. «Κοινοτική Δράση για παραμεθόριες περιοχές» συμβάλλει στον τομέα παρέμβασης «Τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ασφάλεια και την ασφαλή διαβίβαση» (κωδ. 322). Τέλος, στον Άξονα Προτεραιότητας 5 - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, το Μέτρο 5.1. «Διαχείριση του προγράμματος» συμβάλλει στους τομείς παρέμβασης «Προετοιμασία, υλοποίηση, παρακολούθηση, δημοσιότητα» (κωδ.411), «Αξιολόγηση» (κωδ.412) και «Εκπόνηση Μελετών» (κωδ.413). Το Μέτρο 5.2. «Τεχνική Υποστήριξη» συντελεί στην «Ενημέρωση των πολιτών» (κωδ. 415). Σελ. 1-6

2 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 2.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 2.1.1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οι εμπλεκόμενες ελληνικές περιοχές στο Πρόγραμμα, ήτοι η Περιφέρεια Κρήτης, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ο Νομός Δωδεκανήσου, συνέχισαν να λειτουργούν στο νέο πλαίσιο άσκησης της οικονομικής πολιτικής η οποία είχε ως επιστέγασμα την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος. Η Περιφερειακή Πολιτική καθ όλο το 2003 συνέχισε να διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο ενισχύοντας τις υποδομές και τις επενδύσεις στις πιο μειονεκτικές περιοχές, παρά το γεγονός ότι όλο και μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών ασκούνταν σε συντονισμένο επίπεδο μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2003 έκλεισε για τις οικονομίες των μεγάλων κρατών-μελών με ιδιαίτερα χαμηλούς ή και με μηδενικούς ρυθμούς ανάπτυξης των Εθνικών Οικονομιών. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο ρυθμός ανάπτυξης ανήλθε σε 0,7% παρουσιάζοντας μία από τις χαμηλότερες επιδόσεις της τελευταίας δεκαετίας. Ο αντίστοιχος ρυθμός ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας για το 2003 ανήλθε σε 4,3 %. Ωστόσο, σημαντικό πρόβλημα συνεχίζει να αποτελεί ο υψηλός πληθωρισμός καθώς και η διατήρηση της ανεργίας σε υψηλά επίπεδα παρόλη τη μικρή μείωση του ποσοστού της από το 10% το 2002 στο 9,3% το 2003. Ειδικότερα το ποσοστό των ανέργων αντρών μειώθηκε στο 5,9% το 2003 αντί του 6,6% το 2002 και το ποσοστό των ανέργων γυναικών μειώθηκε στο 14,2% το 2003 από το 15% το 2002. Μια μικρή αύξηση παρατηρήθηκε στον αριθμό των εργαζομένων που απασχολούνται στον τριτογενή τομέα (από 60% το 2002 σε 60,6% το 2003). 2.1.2 ΕΛΛΑΔΑ Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας, σε σχέση με το 2002, σημείωσε άνοδο και κυμάνθηκε στο 4,3% έναντι 3,9% το 2002 ενώ το κατά κεφαλήν εισόδημα της Ελλάδας έφθασε το 73,2% του αντίστοιχου μέσου της Ευρωζώνης. Ο πληθωρισμός σημείωσε πτώση φθάνοντας το 3,4%, όταν το 2002 ανέρχονταν σε 3,9%, ενώ παράλληλα, το δημοσιονομικό έλλειμμα κατέλαβε το 3,2% του ΑΕΠ της χώρας παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση αναλογικά με το αντίστοιχο ποσοστό του 2002 το οποίο ήταν μόλις 1,4%. Εξετάζοντας τις συμμετέχουσες Περιφέρειες στο Πρόγραμμα διαπιστώνονται σημαντικά συμπεράσματα για τις οικονομικές εξελίξεις που έλαβαν χώρα κατά το έτος 2003. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στην απασχόληση, το ποσοστό ανεργίας παρουσίασε μείωση Σελ. 2-7

τόσο στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου όσο και στην Περιφέρεια Κρήτης και Νοτίου Αιγαίου. Ειδικότερα, το ποσοστό ανεργίας στο Βόρειο Αιγαίο ενώ το 2002 ανήλθε σε 9,2% το 2003 μειώθηκε σε 7%. Αντίστοιχα, το ποσοστό ανεργίας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου ενώ το 2002 ήταν της τάξης του 14,2%, το 2003 μειώθηκε στο 11%. Το ποσοστό ανεργίας τέλος, της Περιφέρειας Κρήτης από 7,7% που ήταν το 2002 μειώθηκε το 2003 και έφθασε το 5,2 %, όταν στο Σύνολο Χώρας το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε από 10% το 2002 σε 9,3% το 2003. 2.1.3 ΚΥΠΡΟΣ Η γενικότερη εικόνα αναφορικά με την πορεία της οικονομίας της Κύπρου είναι θετική. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης της Κύπρου, κυμάνθηκε στο 2% όπως και τον προηγούμενο χρόνο. Κατά τα έτη 2001 και 2000 ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης ανήλθε περίπου στο 4% και 5,1%, αντίστοιχα. Το κατά κεφαλήν εισόδημα της Κύπρου έφθασε το 78% του αντίστοιχου μέσου της Ε.Ε. των 15, ενώ κατέλαβε την 26 η θέση βάσει του δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΗΕ. Ο πληθωρισμός σημείωσε αύξηση φθάνοντας το 4,1%, όταν το 2002 ανέρχονταν σε 2,8%, ενώ παράλληλα, το δημοσιονομικό έλλειμμα κατέλαβε το 6.3% του ΑΕΠ της χώρας. Αναφορικά με την αγορά εργασίας, το 2003 παρουσιάστηκε αύξηση της απασχόλησης. Η μεγαλύτερη αύξηση στην απασχόληση μεταξύ 2002 και 2003 σημειώθηκε στους τομείς των ιδιωτικών νοικοκυριών που απασχολούν οικιακό προσωπικό (13.2%), στη Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα (3.4%) και στις κατασκευές (3.1%). Ο τριτογενής τομέας εξακολουθεί να είναι ο κυρίαρχος παραγωγικός τομέας στη Κύπρο καταλαμβάνοντας το 76% του συνολικού ΑΕΠ και το 71.5% περίπου της συνολικής απασχόλησης. Ακολουθεί ο δευτερογενής τομέας ο οποίος εμφάνισε πτωτική τάση λόγω κυρίως των διαρθρωτικών προβλημάτων του κλάδου της μεταποίησης. Το μικρότερο δε ποσοστό συμμετοχής στο συνολικό ΑΕΠ και στην απασχόληση της Κυπριακής οικονομίας (4.5% και 7.8% αντίστοιχα) κατέχει ο πρωτογενής τομέας κυρίως λόγω χαμηλής ανταγωνιστικότητας εξαιτίας του υψηλού κόστους παραγωγής και της χαμηλής παραγωγικότητας, της έλλειψης νερού για άρδευση καθώς επίσης και της αξιοποίησης καλλιεργήσιμης γης για τουριστικές και άλλες χρήσεις. Παράλληλα, ο αριθμός των ανέργων σημείωσε μικρή αύξηση σε σύγκριση με εκείνο του 2002. Συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας σύμφωνα με τα στοιχεία των εγγεγραμμένων ανέργων, αυξήθηκε από 3.2% το 2002 σε 3.5% το 2003. Στο σύνολο των ανέργων για το 2003 το 55.7% ήταν γυναίκες, το 58% ήταν άνεργοι ηλικίας μεταξύ 25 και 49 χρόνων, το 7,6% νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας και τέλος το 21,1% απόφοιτοι πανεπιστημίων, κολεγίων και γενικά απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης Σελ. 2-8

2.2 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ Στo πλαίσιοo εναρμόνισης της Εθνικής Πολιτικής αλλά και του εκσυγχρονισμού του κράτους, κατά το έτος 2003 πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω τροποποιήσεις Νόμων. Επίσης, ψηφίσθηκε μία σειρά νέων Νόμων που επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα την υλοποίηση του Προγράμματος, οι οποίοι παρατίθενται στη συνέχεια: Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του Ν. 1418/84 ν. 3212/2003 Η κατάθεση των δικαιολογητικών συμμετοχής των διαγωνιζομένων, των οικονομικών και τεχνικών προσφορών, όπου αυτές προβλέπονται, γίνεται ταυτόχρονα ενώ η εξέταση των προσφορών γίνεται σε δύο διαφορετικά στάδια. Ένσταση χωρεί πλέον όχι μόνο κατά πράξης της Διευθύνουσας Υπηρεσίας αλλά και κατά παράληψής της με ανατρεπτική προθεσμία 15 ημερών από την συντέλεση της παράλειψης. Οι εγγεγραμμένοι στο Μ.Ε.Κ. πρέπει να στελεχώνουν μια μόνο εργοληπτική επιχείρηση εγγεγραμμένη στο Μ.Ε.ΕΠ. Για έργα των οποίων η σύμβαση υπόκειται πριν την υπογραφή της σε έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, μπορεί με την διακήρυξη να ορίζεται χρόνος ισχύος προσφορών μέχρι 12 μήνες Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του Π.Δ. 609/85 Εντός του 2003 δεν υπήρξαν τροποποιήσεις ή / και συμπληρώσεις του Π.Δ. 609/85 Ν., Π.Δ. Τροποποιήσεις και συμπληρώσεις του ν. 2576/1998 Υ.Α. Δ17α/03/52/ΦΝ402/ Αιτιολόγηση εξαιρετικά υπερβολικά χαμηλών προσφορών 6.6.2003 Υ.Α. Αιτιολόγηση υπερβολικά χαμηλών προσφορών που στηρίζονται και στις εξαιρετικά Δ17α/10/67/ΦΝ402/ ευνοϊκές συνθήκες υπό τις οποίες ο προσφέρων θα εκτελέσει τις εργασίες του 29.7.2003 δημοπρατούμενου έργου, εκτός από τους μέχρι σήμερα λόγους αιτιολόγησης (η οικονομία που επιτυγχάνεται μέσω της μεθόδου κατασκευής ή πρωτότυπων τεχνικών λύσεων που πρόκειται να εφαρμοστούν στην κατασκευή του έργου) Σελ. 2-9

Ν., Π.Δ. Ν. 3164/2003 (προς αντικατάσταση του ν. 716/77) ΠΔ 165/2003 Ν.3199/2003 ΥΑ 64517 /ΕΥΣ6195/2.10. 2003 ΥΑ21585/27.5.2 003 ΥΑ501/ 1.7.2003 Νέες διατάξεις Θεσμοθετείται η υποχρέωση προετοιμασίας του Κυρίου του Έργου πριν από την δημοπράτηση της μελέτης Καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή οικονομικής προσφοράς η οποία αποτελεί πλέον κριτήριο ανάθεσης και μάλιστα σημαντικό καθώς η βαρύτητα της οικονομικής προσφοράς σε σχέση με την τεχνική μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 20 και 30% Προσδιορισμός του ύψους της εγγυητικής συμμετοχής το οποίο πρόκειται να οριστεί συγκεκριμένα με απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. και το οποίο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1% επί της προεκτιμώμενης αμοιβής, ανάλογα με το είδος και τη σπουδαιότητα του αντικειμένου της σύμβασης Έκπτωση αναδόχου. Η νέα διάταξη (ν. 3164/03, άρθρο 22, παρ. 2) προσέθεσε τη λέξη «αποκλειστικά» υπαίτιος και με τον τρόπο αυτό επεξέτεινε την ευθύνη του μελετητή, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση ο μελετητής δεν έχει την δυνατότητα να επικαλεστεί συνυπαιτιότητα του εργοδότη. Υποχρέωση Σύμπραξης. Το όριο του 30% που έθετε ο ν. 716/77 ως υποχρεωτικό για την αναγκαιότητα σύμπραξης με άλλο γραφείο μελετών μειώνεται σε 20%. Τεκμαρτές τιμές. Η έννοια των τεκμαρτών τιμών προσήκουσας αμοιβής φαίνεται πως ως σκοπό έχει την αντικατάσταση των διατάξεων περί αμοιβών μηχανικών και συγκεκριμένα του Π.Δ. 696/74. Διοικητική οργάνωση, διάρθρωση και στελέχωση της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Προστασία και διαχείριση των υδάτων Εναρμόνιση με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23 ης Οκτωβρίου 2003 Ρύθμιση όλων των θεμάτων σχετικά με τους ελέγχους ποιότητας στα δημόσια έργα που διενεργούνται από Ειδικό Σύμβουλο, των ειδικότερων θεμάτων λειτουργίας του καθώς και κάθε άλλης σχετικής λεπτομέρειας Προϋποθέσεις, τρόπος και διαδικασία καταβολής επιχορήγησης για αποκατάσταση και συντήρηση όψεων κτηρίων και εν γένει ανάπλαση αυτών και του περιβάλλοντος χώρου Έγκριση οδηγιών υποχρεωτικής εφαρμογής για το περιεχόμενο, τον έλεγχο και την έγκριση Προγράμματος Ποιότητας Μελέτης Σημειώνεται ότι ο νόμος 3164/2003 «Μητρώα Μελετητών, ανάθεση και εκπόνηση μελετών και παροχή συναφών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις» δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2003 προς αντικατάσταση του ν. 716/77 και των εκτελεστικών αυτού Π. Δ/των, με ημερομηνία έναρξης ισχύος την 2/3/2004. Ωστόσο το Μάιο του 2004, κατατέθηκε στην Ελληνική Βουλή τροπολογία σύμφωνα με την οποία ανεστάλη η ισχύς του νέου νόμου μέχρι την 31/12/2004, παρατεινόμενης αντίστοιχα της ισχύος του Ν. 716/77 και των λοιπών σχετικών με την ανάθεση και την εκπόνηση των μελετών διατάξεων. Σύμφωνα με την ως άνω εισηγητική έκθεση του νόμου για να καταστεί Σελ. 2-10

δυνατή η εφαρμογή όλων των προβλεπομένων ρυθμίσεων του νόμου 3164 θα έπρεπε να προηγηθεί η έκδοση ενός προεδρικού διατάγματος και τριών Υπουργικών Αποφάσεων, τα οποία ωστόσο δεν είχαν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου. Επίσης σημειώνεται ότι ο νόμος 3212/2003 δημοσιεύτηκε στις 31/12/2003 και ως εκ τούτου τα οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα που θα μπορούσαν να επέλθουν από μια τέτοια ρύθμιση τοποθετούνται το νωρίτερο στις αρχές του 2004. Πέραν των παραπάνω αλλαγών σε θεσμικό επίπεδο κατά το 2003 συνεχίστηκε (και εν μέρει ολοκληρώθηκε η υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής Δημοσίων Έργων (Action Plan). Το σχέδιο δράσης είναι προϊόν των διαπραγματεύσεων μεταξύ Εθνικών και Κοινοτικών Αρχών του περιεχομένου και των όρων εφαρμογής του ΚΠΣ 2000-2006, κατά τις οποίες αποφασίσθηκε η συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου που είχε ξεκινήσει η Μικτή Επιτροπή Καθοδήγησης. Σελ. 2-11

3 ΠΡΟΟΔΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ 3.1 ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα, στο τέλος του 2002, βρισκόταν σε πρώιμη φάση υλοποίησης, χωρίς να υπάρχει ικανοποιητικός βαθμός ενεργοποίησης των Μέτρων του και κατ επέκταση δεν έχει να επιδείξει αποτελέσματα σχετικά με οικονομική απορρόφηση και φυσική πρόοδο, με εξαίρεση τις προσκλήσεις που δημοσιεύτηκαν και τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν κυρίως. στον άξονα της τεχνικής βοήθειας. Κατά το έτος 2003 η Υπηρεσία Διαχείρισης προσπάθησε να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα που επηρέασαν αρνητικά την πρόοδο του Προγράμματος κατά το προηγούμενο έτος (2002).Τα προβλήματα αυτά παρουσιάστηκαν εκτενώς στην Έκθεση Εκτέλεσης του 2002 και αφορούσαν κυρίως σημαντικές καθυστερήσεις στη σύσταση και τη στελέχωση της Διαχειριστικής Αρχής, στον καθορισμό Τεχνικών Γραμματειών και στη μη ενεργοποίηση των Μέτρων του Προγράμματος. Συγκεκριμένα, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών, η Υπηρεσία Διαχείρισης υλοποίησε σειρά διορθωτικών ενεργειών (βλ. παρ. 5.2.2.) που προγραμμάτισε για το 2003 όπως: Πλήρης στελέχωση της Διαχειριστικής Αρχής. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του έτους 2003, πραγματοποιήθηκε η απόσπαση, στη Διαχειριστική Αρχή, στελεχών του ιδιωτικού τομέα (συνολικά 14 άτομα εκ των οποίων 12 πανεπιστημιακής και 2 τεχνολογικής εκπαίδευσης) τα οποία αξιολογήθηκαν μέσω δημόσιου διαγωνισμού της Μονάδας Οργάνωσης και Διαχείρισης (ΜΟΔ Α.Ε). Παράλληλα πραγματοποιήθηκε και η αξιολόγηση και τοποθέτηση, στη Διαχειριστική Αρχή, στελεχών του δημοσίου τομέα (συνολικά 15 άτομα εκ των οποίων 12 πανεπιστημιακής και 3 δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης). Η κατανομή των προσλήψεων των υπαλλήλων της Αρχής Διαχείρισης ανά μήνα, πλην των τοποθετήσεων των Προϊσταμένων, παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα (ΣΧΗΜΑ 3-1) Κατά τον μήνα Ιούλιο του εξεταζόμενου έτους πραγματοποιήθηκε η τοποθέτηση των Προϊσταμένων των Μονάδων Α,Β1,Γ και Δ καθώς και η τοποθέτηση του Σελ. 3-12

Προϊσταμένου της Διαχειριστικής Αρχής. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί και η αποχώρηση μίας υπαλλήλου του Δημοσίου Τομέα κατά το μήνα Δεκέμβριο. ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΑ ΜΗΝΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2003 Οκτώβριος 3% Νοέμβριος 17% Δεκέμβριος 10% Φεβρουάριος 18% Σεπτέμβριος 0% Αύγουστος 0% Ιούλιος 3% Ιούνιος 0% Μάιος 7% Απρίλιος 0% Μάρτιος 42% ΣΧΗΜΑ 3-1: Στελέχωση της Αρχής Διαχείρισης Βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής της Διαχειριστικής Αρχής. Συγκεκριμένα, κατά το έτος 2003, πραγματοποιήθηκε η εύρεση του χώρου στέγασης της Διαχειριστικής Αρχής. Πρόσθετες ενέργειες πληροφόρησης των δυνητικών τελικών δικαιούχων και της κοινής γνώμης. Κατά τη διάρκεια του έτους 2003, η Διαχειριστική Αρχή ανάθεσε σε Τεχνικό Σύμβουλο τη μελέτη και κατασκευή Ιστοσελίδας, η οποία και λειτουργεί ως πιλοτική εφαρμογή από τις 23.12.2003. Επιπρόσθετα, η Διαχειριστική Αρχή φέρει την ευθύνη οργάνωσης και λειτουργίας του γραφείου Help-Desk, μέσω του οποίου παρακολουθείται καθημερινά η κατάσταση του συστήματος, προωθούνται προς διεκπεραίωση τυχόν ερωτήματα και παρακολουθείται η κατάσταση των ερωτημάτων που βρίσκονται υπό εξέλιξη ούτως ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις. Επιτάχυνση των διαδικασιών ενεργοποίησης των μέτρων του Προγράμματος, με προτεραιότητα στα Μέτρα 1.2., 4.1. και στις δράσεις της Τεχνικής Βοήθειας. Συγκεκριμένα, το μήνα Ιούλιο, δημοσιεύτηκε η 1 η προκήρυξη του Προγράμματος για το Μέτρο 1.2. «Βελτίωση της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων», καθώς και για το Μέτρο 4.1 «Κοινοτική δράση για την ενίσχυση της ασφάλειας των εξωτερικών Σελ. 3-13

συνόρων». Τέλος, κατά το 2003 δημοσιεύτηκε και η 1 η προκήρυξη του Προγράμματος για το Μέτρο 3.3. «Ανάδειξη και προβολή τουριστικών πόρων», η οποία προκήρυξη αποτελεί και τη μοναδική ενεργοποίηση του Άξονα 3. Πραγματοποίηση των απαιτούμενων γραπτών διαδικασιών ή συνεδριάσεων των Επιτροπών Παρακολούθησης για την έγκριση της ετήσιας έκθεσης ή την εξέταση της Ενδιάμεσης Αξιολόγησης και Επιτροπών Καθοδήγησης για την επιλογή έργων στο πλαίσιο του εν λόγω Προγράμματος. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν τεχνικές συσκέψεις σε Κύπρο, Κρήτη και Αθήνα κατά τους μήνες Μάρτιο, Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο αντίστοιχα. Επιπρόσθετα, η Διαχειριστική Αρχή, προέβη σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες με σκοπό την προετοιμασία για τη διεξαγωγή της 1 ης Επιτροπής Καθοδήγησης για την επιλογή των έργων της 1ης πρόσκλησης του προγράμματος στο Ηράκλειο Κρήτης την 3 η Σεπτεμβρίου 2003, καθώς επίσης για τη διεξαγωγή της 2 ης συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος στην Αθήνα (11/12/03). Βάσει των συμβατικών υποχρεώσεων της, η Διαχειριστική Αρχή, προέβη δύο φορές στην υποβολή της Ετήσιας Έκθεσης για το έτος 2002, προετοίμασε και υπέβαλε την τροποποίηση του Προγράμματος ενόψει της διεύρυνσης της Ε.Ε, υπέβαλε την Ενδιάμεση Αξιολόγηση του Προγράμματος στην Ε.Ε και προετοίμασε την παρακολούθηση αυτής. Παράλληλα, το μήνα Μάρτιο του ίδιου έτους, υπέβαλε συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο για τα Συστήματα Διαχείρισης των Προγραμμάτων των εξωτερικών συνόρων, διερεύνησε τις κατηγορίες / ομάδες πράξεων που θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν και προετοίμασε τους τύπους των προσκλήσεων εξειδικεύοντας τα κριτήρια ένταξης πράξεων. 3.2 ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΔΕΙΚΤΩΝ Στο παρόν κεφάλαιο, παρατίθεται Πίνακας ο οποίος παρουσιάζει, σύμφωνα με το Συμπλήρωμα Προγραμματισμού, ανά Άξονα και Μέτρο τόσο τους Δείκτες εκροών όσο και τους Δείκτες Αποτελέσματος. Συνολικά, για την παρακολούθηση του Προγράμματος προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν 19 Δείκτες Υλοποίησης και 20 Δείκτες Αποτελεσμάτων. Πιο αναλυτικά, ανά Άξονα και Μέτρο οι Δείκτες είναι οι κάτωθι: Σελ. 3-14

Πίνακας 3-1: Ποσοτικοποίηση και ανάλυση των δεικτών υλοποίησης σε σχέση με τους στόχους του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΕΙΚΤΏΝ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ * ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2006 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ ΜΕΧΡΙ 31-12-2003 1. ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ Επιβατικά- εμπορευματικά λιμάνια στα οποία γίνονται Παρεμβάσεις 0 2 0 I. ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 2. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ Εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης θαλάσσιας κυκλοφορίας 0 1 0 1: ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ Αριθμός επιχειρηματικών σχεδίων - 30 0 ΤΗΤΑΣ II : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ 2: ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Αριθμός προγραμμάτων κατάρτισης Δομές στήριξης της απασχόλησης - 30 0-1 0 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ 3: ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ & Αριθμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων 0 2 0 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Αριθμός προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών Συνεργασίες μεταξύ ερευνητικών κέντρων 0 3 0 0 3 0 Σελ. 15

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΕΙΚΤΏΝ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ * ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2006 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ ΜΕΧΡΙ 31-12-2003 1: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ Προγράμματα ανταλλαγής τεχνογνωσίας - 4 0 ΥΓΕΙΑΣ Set εξοπλισμών τηλεϊατρικής που θα εγκατασταθούν - 3 0 2: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, Προγράμματα ανταλλαγής τεχνογνωσίας 0 10 0 ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ Περιβαλλοντικά ευαίσθητες ΙΙΙ: ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ περιοχές στις οποίες θα γίνουν παρεμβάσεις Πιλοτικές δράσεις διαχείρισης υδατικών πόρων 0 10 0 0 3 0 Αριθμός παρεμβάσεων σε 3: ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ διατηρητέα κτίσματα, ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους Αριθμός επιχειρηματικών σχεδίων Συνεργασίες (Προγράμματα ανταλλαγής τεχνογνωσίας) 0 8 0 0 30 0 0 6 0 IV: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης θαλάσσιας κυκλοφορίας (VTS) 0 1 0 Σελ. 16

ΑΞΟΝΑΣ ΜΕΤΡΟ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΕΙΚΤΏΝ ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ * ΣΤΟΧΩΝ ΜΕΧΡΙ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2006 31-12-2003 Ενέργειες εξωτερικής αξιολόγησης V: ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (πλήθος υπογεγραμμένων ΒΟΗΘΕΙΑ συμβάσεων) 0 1 1 2: ΤΕΧΝΙΚΗ Σχέδιο Επικοινωνιακής Δράσης 0 1 0 ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ * Σύμφωνα με το εγκεκριμένο Συμπλήρωμα Προγραμματισμού Σελ. 17

Πίνακας 3-2: Ποσοτικοποίηση και ανάλυση των δεικτών αποτελέσματος σε σχέση με τους στόχους του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΕΙΚΤΏΝ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ * ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ 2006 ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ ΜΕΧΡΙ 31-12-2002 Επιβατική κίνηση λιμένα Ρόδου 320.000 Αύξηση κατά 10% 0 Επιβατική κίνηση λιμένα Σητείας 32.000 Αύξηση κατά 10% 0 Εμπορευματική κίνηση λιμένα Ρόδου 33.000 εκφορτωθέντες τόνοι Αύξηση κατά 10% 0 I. ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 1.ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ Εμπορευματική κίνηση λιμένα Σητείας 40.000 φορτωθέντες τόνοι Αύξηση κατά 10% 0 Κατάπλοι τουριστικών σκαφών από Λεμεσό, Χάϊφα 2.640 Αύξηση κατά 15% 0 Αύξηση δυναμικότητας λιμένα Σητείας 2 πλοία 4 πλοία 0 Αριθμός διασυνδέσεων Σητεία-Κύπρος 0 1 0 Αριθμός διασυνδέσεων Ρόδος-Κύπρος 1 1 0 Σελ. 18

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ II : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΙΙΙ: ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΜΕΤΡΟ 2. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ 1 : ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ- ΤΗΤΑΣ 2 : ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ 3: ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ 1: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΔΕΙΚΤΏΝ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ * ΣΤΟΧΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΜΕΧΡΙ 31-12-2002 2006 Μείωση περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης 21 Μείωση 60% 0 Μείωση λαθρομετανάστευσης 1.093 Μείωση 50% 0 Δημιουργία θέσεων εργασίας - 150 0 Αριθμός εκπαιδευομένων - 600 0 Ώρες κατάρτισης - 9.000 0 - - - 0 Δείκτες τηλεϊατρικής σε λειτουργία - 3 0 Σελ. 19

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΞΟΝΑΣ ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΜΕΤΡΟ ΔΕΙΚΤΏΝ ΣΥΜΠΛΗΡ/ΤΟΣ ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ * ΣΤΟΧΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡ/ΣΜΟΥ ΜΕΧΡΙ 31-12-2002 2006 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 2: ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - - - 0 3: ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - - - 0 IV: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ 1: ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΜΕΘΟΡΙΕΣ - - - - ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ V: ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ - - - - ΒΟΗΘΕΙΑ 2: ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ - - - - * Σύμφωνα με το εγκεκριμένο Συμπλήρωμα Προγραμματισμού Σελ. 20

3.3 ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Η παρουσίαση της πορείας υλοποίησης του Προγράμματος αποτελεί βασικό στοιχείο της Ετήσιας Έκθεσης, στο πλαίσιο της οποίας αποτυπώνεται η πρόοδος που σημειώθηκε κατά το εξεταζόμενο έτος τόσο σε σύνολο του Προγράμματος όσο και σε επιμέρους Άξονες Προτεραιότητας και Μέτρα. Η παρουσίαση της πορείας υλοποίησης του Προγράμματος ακολουθεί τη δομή που έχει το Πρόγραμμα Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG IIIA ΕΛΛΑΔΑ-ΚΥΠΡΟΣ επιδιώκοντας με τον τρόπο αυτόν την αρτιότερη αποτύπωση της προόδου του Προγράμματος σε σχέση με τους αρχικώς τιθέμενους στόχους και τον προγραμματισμό. Αρχικά, σε επίπεδο Άξονα Προτεραιότητας και Μέτρου παρουσιάζονται οι στόχοι των προβλεπόμενων δράσεων, ο συνολικός προϋπολογισμός η χρηματοοικονομική βαρύτητα του εκάστοτε Άξονα Προτεραιότητας και Μέτρου. Τέλος, αξιολογείται η πορεία του Προγράμματος βάσει του συνολικού προϋπολογισμού δημοσιευμένων προσκλήσεων προς τελικούς δικαιούχους, του συνολικού προϋπολογισμού των ενταγμένων πράξεων και συνολικών δηλωθεισών δαπανών στο ΟΠΣ. 3.3.1 ΆΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1, ΜΕΤΡΑ 1.1., 1.2. Ο Άξονας Προτεραιότητας 1- ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ περιλαμβάνει δράσεις οι οποίες αποσκοπούν στην άρση των εμποδίων που δυσχεραίνουν την ισόρροπη ανάπτυξη των διασυνοριακών περιοχών, στην αναβάθμιση των διασυνοριακών υποδομών με σκοπό να ενισχυθούν οι πύλες εισόδου-εξόδου ως συγκοινωνιακοί κόμβοι. Παράλληλα, μέσω του Άξονα Προτεραιότητας 1 επιδιώκεται η δημιουργία μόνιμων δομών συνεργασίας που θα αποτελέσουν τους πυρήνες γύρω από τους οποίους θα εδραιωθεί σε μόνιμη βάση η διασυνοριακή συνεργασία καθώς και η ενίσχυση της παρακολούθησης του θαλάσσιου χώρου για μείωση της παράνομης διακίνησης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Άξονα Προτεραιότητας 1 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ανέρχεται σε 26,36 εκατ. Ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Άξονα Προτεραιότητας 1- ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ανέρχεται σε 36% -το υψηλότερο κατά σειρά βαρύτητας. Το ποσοστό ενεργοποίησης του εξεταζόμενου Άξονα είναι ικανοποιητικό (40%) παρά το γεγονός ότι μέχρι τέλους του 2003, δημοσιεύθηκε μικρός αριθμός προσκλήσεων Σελ. 21

για την ένταξη και χρηματοδότηση πράξεων συγχρηματοδοτούμενες από τον εν λόγω Άξονα. Ο βαθμός προόδου τόσο του προϋπολογισμού των Προσκλήσεων όσο και του προϋπολογισμού ενταγμένων πράξεων και δηλωθεισών δαπανών στο ΟΠΣ, παρουσιάζεται στο διάγραμμα Δ.1. Δ. 1. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1 30.000.000 26.360.000 25.000.000 20.000.000 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 10.500.000 10.500.000 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων 0 Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Σχήμα 3-1 Ο Άξονας 1 ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ διακρίνεται στο Μέτρο 1.1. Υποδομές Μεταφορών και στο Μέτρο 1.2. Βελτίωση της Ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων. Μέτρο 1.1. «Υποδομές Μεταφορών και Διασυνοριακών Δικτύων» Το Μέτρο 1.1. «Υποδομές Μεταφορών και Διασυνοριακών Δικτύων» του Α.Π. 1 αποσκοπεί στη βελτίωση της προσπελασιμότητας και της επικοινωνίας της διασυνοριακής περιοχής και στην αναβάθμιση των διασυνοριακών υποδομών με σκοπό να ενισχυθούν οι πύλες εξόδου-εισόδου ως συγκοινωνιακοί κόμβοι. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 1.1. «Υποδομές Μεταφορών και Διασυνοριακών Δικτύων» προέρχεται από το ΕΤΠΑ κι ανέρχεται σε 14,54 εκατ. Ευρώ. Το Μέτρο 1.1. «Υποδομές Μεταφορών και Διασυνοριακών Δικτύων» παρουσιάζει το μεγαλύτερο ποσοστό βαρύτητας το οποίο και ανέρχεται σε 19,9%. Σελ. 22

Στο Μέτρο 1.1. περιλαμβάνονται πράξεις αναβάθμισης υφιστάμενων λιμένων της διασυνοριακής περιοχής ενδεικτικά έργα των οποίων συνιστούν κατασκευές λιμενικών έργων (εκπόνηση μελετών, κατασκευή προβλητών, κρηπιδωμάτων, μόλων κλπ) καθώς και κατασκευές κτιρίων και έργων στην χερσαία ζώνη λιμένων. Κατά το έτος 2003, δεν δημοσιεύθηκε σχετική πρόσκληση και κατά συνέπεια όπως και το Διάγραμμα Δ. 1.1. παρουσιάζει, ο προϋπολογισμός των προσκλήσεων, των ενταγμένων έργων και των δηλωθεισών δαπανών στο ΟΠΣ του Μέτρου 1.1. παρέμειναν μηδενικές. Θα πρέπει ωστόσο, να σημειωθεί ότι έγιναν οι προγραμματισμένες για το έτος 2003 απαιτούμενες επαφές με τους δυνητικούς τελικούς δικαιούχους για να διαπιστωθεί ο βαθμός ωρίμανσης των έργων τα οποία συμπεριλαμβάνονταν στο Κοινό Προγραμματικό Έγγραφο και ταυτόχρονα να εκτιμηθεί το ύψος των επενδύσεων που απαιτούνται για την υλοποίηση των εν λόγω έργων. Από την διερεύνηση αυτή και την επεξεργασία των εν λόγω στοιχείων διαπιστώθηκε ότι το ύψος των επενδύσεων ανά έργο δεν αντανακλά την αναμενόμενη αύξηση της επιβατικής κίνησης. Συγκεκριμένα, βάσει των παρατηρήσεων της Ενδιάμεσης Αξιολόγησης του Προγράμματος, αποδείχθηκε ότι το Μέτρο δεν είναι ανταποδοτικό, εφόσον η προβλεπόμενη αύξηση της επιβατικής κίνησης δεν αντανακλά τη φύση και το μέγεθος των προβλεπόμενων επενδύσεων. Το γεγονός αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει στην αναθεώρηση του Μέτρου και τη μεταφορά των πόρων του σε Μέτρα είτε του ιδίου Άξονα είτε των λοιπόν Αξόνων του Προγράμματος με αναμενόμενη υψηλή απορρόφηση. Δ. 1.1. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 1.1 15.000.000 12.000.000 9.000.000 6.000.000 3.000.000 0 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Σχήμα 3-2 Σελ. 23

Μέτρο 1.2. «Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» Το Μέτρο 1.2. «Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας της περιοχής, στην μείωση των θαλάσσιων ατυχημάτων καθώς και στην αντιμετώπιση φαινομένων λαθρομετανάστευσης, λαθρεμπορίου και συναφών παράνομων δραστηριοτήτων. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 1.2. «Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» ανέρχεται σε 11,82 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Μέτρου 1.2. «Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» ανέρχεται σε 16,2% (δεύτερη υψηλότερη βαρύτητα μεταξύ των Μέτρων του Προγράμματος). Εξετάζοντας την πρόοδο υλοποίησης του Μέτρου 1.2. «Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» προκύπτει, αξιοποιώντας ως δείκτες τον προϋπολογισμό των προσκλήσεων που έχουν δημοσιευθεί, τον προϋπολογισμό των ενταγμένων έργων και τις δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ διαπιστώνεται ότι το ποσοστό ενεργοποίησης του Μέτρου αυτού είναι ιδιαιτέρως ικανοποιητικό (89%) κατά το έτος 2003 όπως,παρουσιάζεται και στο Διάγραμμα Δ.1.2. Στο πλαίσιο του Μέτρου 1.2 έγιναν οι παρακάτω ενέργειες: Πρόσκληση με Κωδικό Κ1201 και ημερομηνία 21/07/2003 με τίτλο «Βελτίωση της Ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων», Κατηγορία Πράξεων «Βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας της διασυνοριακής περιοχής» με π/υ 10.500.000 και Τελικό Δικαιούχο το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (Υ.Ε.Ν). Στο πλαίσιο της Πρόσκλησης αυτής το Υ.Ε.Ν υπέβαλλε προτάσεις για δυο έργα (VTS Σητείας και Επιχειρησιακά Μέσα). Τα έργα αυτά εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Καθοδήγησης του Προγράμματος Ελλάδα-Κύπρος που πραγματοποιήθηκε στις 3/09/2003 στο Ηράκλειο Κρήτης με συνολικό π/υ: 10.500.000. Κατά την 1 η Επιτροπή Παρακολούθησης (19.06.2002) αποφασίσθηκε η συγκρότηση Κοινής Ειδικής Τεχνικής Επιτροπής για τον συντονισμό και την σύνδεση των συστημάτων παρακολούθησης της θαλάσσιας κυκλοφορίας. Προς την κατεύθυνση αυτή πραγματοποιήθηκαν ορισμένες τεχνικές συναντήσεις. Οι δράσεις που εντάσσονται στο Μέτρο 1.2. «Βελτίωση της Ασφάλειας των Εξωτερικών Συνόρων» διακρίνονται σε δράσεις βελτίωσης των συνθηκών ασφάλειας της διασυνοριακής περιοχής (όπως η επέκταση του συστήματος παρακολούθησης Σελ. 24

VTMIS των ακτών Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης και η εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης για την κάλυψη των ακτών της Κύπρου και σύνδεση του με το αντίστοιχο Ελληνικό) και δράσεις αντιμετώπισης φαινομένων λαθρομετανάστευσης, λαθρεμπορίου και λοιπών παράνομων δραστηριοτήτων (όπως για παράδειγμα, η προμήθεια κατάλληλου εξοπλισμού των αρμόδιων αστυνομικών και λοιπών υπηρεσιών, η αναβάθμιση των διαδικασιών συντονισμού και συνεργασίας των δύο χωρών). Σχήμα 3-3 Σελ. 25

3.3.2 ΆΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2, ΜΕΤΡΑ 2.1., 2.2., 2.3. Βασικούς σκοπούς του Άξονα Προτεραιότητας 2- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ αποτελούν η ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας και επιχειρηματικότητας όπου αναδεικνύεται η συμπληρωματικότητα της παραγωγής και η τόνωση της απασχόλησης σε συνδυασμό με την στήριξη της αειφόρου ανάπτυξης της κοινωνικής συνοχής και των καλών σχέσεων γειτονίας με τις όμορες χώρες. Παράλληλα ο εν λόγω Άξονας Προτεραιότητας αποσκοπεί στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας για βέλτιστο συντονισμό, την συμπληρωματικότητα και την μεγαλύτερη συνεκτικότητα των κοινοτικών πόρων που προορίζονται για την ανάπτυξη των χωρών της Μεσογείου. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Άξονα Προτεραιότητας 2- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ανέρχεται σε 19,48 εκατ. ευρώ. Ο Άξονας Προτεραιότητας 2- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ σημειώνει σχετικά υψηλό ποσοστό βαρύτητας το οποίο φθάνει το 26,6% του Προγράμματος (όντας στην τρίτη θέση μετά τον Α.Π. 1 και τον Α.Π. 3). Καμία εξέλιξη δεν παρουσιάζουν οι δείκτες προόδου εφαρμογής του Άξονα Προτεραιότητας 2- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, αφού καθ όλη την διάρκεια του 2003 δεν δημοσιεύθηκε καμία σχετική πρόσκληση. Ο προϋπολογισμός των προσκλήσεων, ο προϋπολογισμός των ενταγμένων πράξεων καθώς και οι δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ κατά το 2003 ήταν μηδενικές, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα Δ. 2. Ο Άξονας Προτεραιότητας 2- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ αποτελείται από τα Μέτρα 2.1. «Ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας», 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» και 2.3. «Συνεργασία εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων για επιχειρηματικές εφαρμογές». Σελ. 26

Δ. 2. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2 20.000.000 19.480.001 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 0 0 0 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Δηλωθείσες δαπάνες Έργων στο ΟΠΣ Σχήμα 3-4 Μέτρο 2.1 «Ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας» Το Μέτρο 2.1. «Ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας» αποσκοπεί στην ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητα και κατ επέκταση την αναβάθμιση της συνεργασίας μεταξύ τω ΜΜΕ της περιοχής, στην δημιουργία δικτύων συνεργασίας μεταξύ ερευνητικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών με την χρήση νέων τεχνολογιών καθώς και στην ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας για την προώθηση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Στα πλαίσια του Μέτρου 2.1. προβλέπονται δράσεις στον τομέα του τουρισμού (όπως ο κοινός σχεδιασμός δράσεων διασυνοριακών εναλλακτικών μορφών τουρισμού, οι επενδύσεις για την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών αναγκαίων για την υλοποίηση δικτύων συνεργασίας μεταξύ φορέων και των δύο πλευρών. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 2.1 «Ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας» ανέρχεται σε 12 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Μέτρου 2.1. «Ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας» ανέρχεται σε 16,4%. Ο βαθμός πρόοδου υλοποίησης του Μέτρου 2.1. «Ενίσχυση της διασυνοριακής επιχειρηματικότητας», παρουσιάζεται στο Διάγραμμα Δ. 2.1.,όπου διαπιστώνεται ότι το ποσοστό ενεργοποίησης του Μέτρου αυτού κατά το έτος 2003 παρέμεινε μηδενικό. Σελ. 27

Δ. 2.1. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 2.1 12.000.000 9.000.000 6.000.000 3.000.000 0 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Σχήμα 3-5 Η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του παρόντος Μέτρου οφείλεται κυρίως στην έλλειψη κατάλληλου θεσμικού πλαισίου για την εφαρμογή των κρατικών ενισχύσεων για τις ΜΜΕ καθώς και στην αναγκαιότητα προσδιορισμού των επιλέξιμων επιχειρηματικών κλάδων ώστε να εξασφαλιστεί ο διασυνοριακός χαρακτήρας των επενδύσεων.. Για τους πιο πάνω λόγους η Δ.Α προγραμματίζει να αναθέσει εμπειρογνωμοσύνη η οποία θα παρέχει στην Υπηρεσία Διαχείρισης ΠΚΠ INTERREG τις κατάλληλες πληροφορίες για την επιχειρηματική δραστηριότητα στις επιλέξιμες περιοχές, θα διερευνήσει το θεσμικό πλαίσιο για την εφαρμογή κρατικών ενισχύσεων ΜΜΕ και θα προσδιορίσει τους επιλέξιμους επιχειρηματικούς κλάδους, ώστε να υπάρξει συνέργια μεταξύ των δράσεων των δύο χωρών στις οποίες θα διασφαλίζεται ο διασυνοριακός χαρακτήρας των επενδύσεων. Μέτρο 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» Το Μέτρο 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» αποσκοπεί στην προώθηση της απασχόλησης με την ενίσχυση της τοπικής αγοράς εργασίας και στην δημιουργία ίσων ευκαιριών σε νέους και νέες για την προώθηση της εκπαίδευσής τους σε νέες ειδικότητες. Επιπρόσθετα, σκοπό του εν λόγω Μέτρου αποτελεί και η Σελ. 28

αναβάθμιση και εξειδίκευση στελεχών των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών σε δράσεις και προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας. Στις κατηγορίες πράξεων του Μέτρου 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» περιλαμβάνονται πράξεις κατάρτισης που συνδέονται με την παραγωγική διάρθρωση της διασυνοριακής περιοχής καθώς και πράξεις κατάρτισης στελεχών της Διοίκησης (Α και Β βαθμού) σε θέματα που σχετίζονται με τις διαδικασίες υλοποίησης, παρακολούθησης προγραμμάτων διασυνοριακού και κοινοτικού ενδιαφέροντος. Επιπρόσθετα, στο Μέτρο 2.2. εντάσσονται πράξεις ανταλλαγής τεχνογνωσίας σχετικά με την ανάπτυξη συστήματος για την υλοποίηση πράξεων κατάρτισης, παραγωγής εκπαιδευτικού υλικού έντυπης ή ηλεκτρονικής μορφής καθώς και πράξεις προώθησης της συνεργασίας φορέων, συλλογικών δομών και άλλων υπηρεσιών προώθησης της απασχόλησης στην διασυνοριακή περιοχή. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» ανέρχεται σε 4 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Μέτρου 2.2. «Ανθρώπινοι πόροι και προώθηση της απασχόλησης» φθάνει το 5%. Μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2003 δεν δημοσιεύθηκε πρόσκληση του Μέτρου 2.2. Κατά συνέπεια μηδενική παρέμεινε η ενεργοποίηση του Μέτρου αφού μηδενικός ήταν ο προϋπολογισμός των προσκλήσεων, των ενταγμένων πράξεων και των δηλωθεισών δαπανών στο ΟΠΣ (βλ. Διάγραμμα Δ. 2.2 ). Η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του παρόντος Μέτρου οφείλεται κυρίως στη δυσκολία διαχείρισης πόρων συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΤΠΑ για την υλοποίηση δράσεων εκτός πεδίου εφαρμογής ΕΤΠΑ καθώς και σε προβλήματα που απορρέουν από την εφαρμογή στη δημοσιονομική διαχείριση των κοινοτικών πόρων εκτός των εσωτερικών συνόρων της Ε.Ε. Δ. 2.2. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 2.2 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 Υπηρεσία Διαχείρισης Π.Κ.Π. 0 INTERREG Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Σελ. 29

Σχήμα 3-6 Μέτρο 2.3. «Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων για επιχειρησιακές εφαρμογές» Το Μέτρο 2.3. «Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων για επιχειρησιακές εφαρμογές» αποσκοπεί στην δημιουργία δικτύων συνεργασίας μεταξύ Ερευνητικών, Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε αντικείμενα που έχουν επιχειρηματικό ενδιαφέρον. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 2.3. «Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων για επιχειρησιακές εφαρμογές» ανέρχεται σε 2,48 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Μέτρου 2.3. «Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων για επιχειρησιακές εφαρμογές» φθάνει το 4,8% (δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό βαρύτητας μεταξύ του ποσοστού βαρύτητας όλων των Μέτρων το Προγράμματος). Και για το Μέτρο 2.3, μέχρι το τέλος του 2003, δεν δημοσιεύθηκε καμία σχετική πρόσκληση με αποτέλεσμα αυτό να παρουσιάζει μηδενική ενεργοποίηση με μηδενικό προϋπολογισμό προσκλήσεων ενταγμένων έργων και δηλωθεισών δαπανών στο ΟΠΣ, όπως φαίνεται στο Διάγραμμα Δ. 2.3. Δ. 2.3. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 2.3 4.000.000 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Σελ. 30

Σχήμα 3-7 Οι κατηγορίες δράσεων του Μέτρου 2.3. «Συνεργασία Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων για επιχειρησιακές εφαρμογές» είναι η δημιουργία δικτύων συνεργασίας μεταφοράς τεχνογνωσίας καθώς και η ανάπτυξη κοινών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Όπως και στο Μέτρο 2.2, έτσι και στο Μέτρο 2.3 η καθυστέρηση στην ενεργοποίησή του οφείλεται κυρίως στη δυσκολία διαχείρισης πόρων συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΤΠΑ για την υλοποίηση δράσεων εκτός πεδίου εφαρμογής ΕΤΠΑ καθώς και σε προβλήματα που απορρέουν από την εφαρμογή στη δημοσιονομική διαχείριση των κοινοτικών πόρων εκτός των εσωτερικών συνόρων της Ε.Ε. 3.3.3 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3, ΜΕΤΡΑ 3.1., 3.2., 3.3. Ο Άξονας Προτεραιότητας 3- ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ/ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ/ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ αποσκοπεί στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, στην βελτίωση της περιβαλλοντικής διαχείρισης και στην αξιοποίηση της κοινής πολιτισμικής κληρονομιάς μεταξύ των δύο πλευρών. Παράλληλα, έχει ως σκοπό την προώθηση και καθιέρωση πολιτικών αειφόρου ανάπτυξης μέσα από ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στην διασυνοριακή περιοχή και την ανάδειξη κοινής πολιτισμικής ταυτότητας με ορίζοντα την δημιουργία δικτύου πολιτισμικών ανταλλαγών. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Άξονα Προτεραιότητας 3- ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ/ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ/ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ανέρχεται σε 24,127 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Άξονα Προτεραιότητας 3- ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ/ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ/ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ανέρχεται σε 33% (δεύτερη μεγαλύτερη βαρύτητα μεταξύ των Αξόνων Προτεραιότητας του Προγράμματος). Εξετάζοντας την πρόοδο υλοποίησης του Άξονα Προτεραιότητας 3 διαπιστώνεται ότι η εξέλιξη που σημειώθηκε δεν ήταν ικανοποιητική αφού κατά τη διάρκεια του έτους 2003 ο αριθμός των σχετικών προσκλήσεων για την υποβολή προτάσεων προς χρηματοδότηση πράξεων ήταν πολύ μικρός. Ο βαθμός προόδου τόσο του προϋπολογισμού των Προσκλήσεων όσο και του προϋπολογισμού ενταγμένων πράξεων και δηλωθεισών δαπανών στο ΟΠΣ, παρουσιάζεται στο διάγραμμα Δ. 3. Σελ. 31

Δ. 3. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3 25.000.000 24.126.667 20.000.000 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 3.000.000 0 0 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Δηλωθείσες δαπάνες Έργων στο ΟΠΣ Σχήμα 3-8 Μέτρο 3.1. «Προστασία της Υγείας» Το Μέτρο 3.1. «Προστασία της Υγείας» αποσκοπεί στην ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας σε θέματα ποιότητας παροχής υπηρεσιών σε θέματα υγείας που αφορούν τον τοπικό πληθυσμό της χώρας με την υποστήριξη της επιστημονικής κοινότητας. Παράλληλα, στοχεύει στην βελτίωση του ευαίσθητου τομέα της υγείας προς την κατεύθυνση της δημιουργίας υψηλού επιπέδου υποδομών που θα επιτρέψουν την αντιμετώπιση, σε τοπικό επίπεδο, υγειονομικών ζητημάτων χωρίς την ανάγκη μετακίνησης του πληθυσμού προς τα μητροπολιτικά κέντρα. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 3.1. «Προστασία της Υγείας» ανέρχεται σε 5,027 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Μέτρου 3.1. «Προστασία της Υγείας» ανέρχεται σε 6,9%. Οι κατηγορίες πράξεων που εντάσσονται στο Μέτρο 3.1. είναι η αντιμετώπιση μεταδιδομένων νόσων & προβλημάτων σχετιζόμενων με εξαρτησιογόνες ουσίες, ο έλεγχος ποιότητας εισαγομένων προϊόντων για τη διασφάλιση της υγείας καθώς και η ανάπτυξη Υπηρεσιών υγείας με την υποστήριξη των νέων τεχνολογιών. Εξετάζοντας την πορεία υλοποίησης του Μέτρου 3.1. «Προστασία της Υγείας» κατά το έτος 2003, διαπιστώνεται ότι σημείωσε μηδενικό ποσοστό ενεργοποίησης. Τόσο ο προϋπολογισμός των προσκλήσεων παρέμεινε μηδενικός αφού δεν δημοσιεύθηκε σχετική πρόσκληση του Μέτρου όσο και ο προϋπολογισμός των ενταγμένων πράξεων Σελ. 32

παρέμεινε μηδενικός ως φυσική συνέπεια της μη ενεργοποίησης του Μέτρου (βλ. Διάγραμμα Δ. 3.1.). Η μη ενεργοποίηση του Μ 3.2 οφείλεται κυρίως στην έλλειψη εύρεσης ώριμων διασυνοριακών δράσεων λόγω των δυσκολιών από την ύπαρξη του θαλάσσιου συνόρου. Δ. 3.1. ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕΤΡΟΥ 3.1 6.000.000 4.000.000 2.000.000 0 Π/Υ Άξονα-Μέτρου Π/Υ Προσκλήσεων Π/Υ Ενταγμένων Έργων Δηλωθείσες δαπάνες στο ΟΠΣ Σχήμα 3-9 Μέτρο 3.2. «Προστασία ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος» Το Μέτρο 3.2. «Προστασία ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος» αποσκοπεί στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και η κοινή συμμετοχή σε πιλοτικά έργα για την ανάπτυξη κοινών μεθοδολογιών που αφορούν περιβαλλοντικά θέματα υψηλού ενδιαφέροντος (διαχείριση περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών, διαχείριση αποβλήτων, κ.λ.π.) καθώς και για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών κινδύνων. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Μέτρου 3.2. «Προστασία ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος» ανέρχεται σε 9,5 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό βαρύτητας του Μέτρου 3.2. «Προστασία ανάδειξη και διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος» φθάνει το 13%. Στο συγκεκριμένο Μέτρο του Προγράμματος εντάσσεται η διαχείριση υδάτινων πόρων, η αντιμετώπιση προβλημάτων ερημοποίησης και πρόληψη της ρύπανσης, ο σχεδιασμός ήπιων παρεμβάσεων σε προστατευόμενες περιοχές, η διαχείριση περιβαλλοντικών κινδύνων καθώς και η υλοποίηση δράσεων ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και αξιοποίησης των φυσικών πόρων της συνολικής περιοχής. Σελ. 33