Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS621 / E-Health: Προχωρημένα Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας Σχολή ΣΟΕΔ Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Πρόγραμμα Σπουδών PYS Πολιτική Υγείας και Σχεδιασμός Υπηρεσιών Υγείας Θεματική Ενότητα PYS621 E-Health: Προχωρημένα Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας Επίπεδο Γλώσσα Διδασκαλίας Τύπος Διδασκαλίας Τύπος Θεματικής Ενότητας Αριθμός Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων & Τηλεσυναντήσεων Προπτυχιακό Ελληνική Εξ αποστάσεως Υποχρεωτική Μάστερ Μεταπτυχιακό Διδακτορικό Επιλογής Σύνολο Φυσική Παρουσία Τηλεσυναντήσεις 15 1 14 Αριθμός Εργασιών 2 Υπολογισμός Τελικής Βαθμολογίας Αριθμός Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων (ECTS) Εβδομαδιαίες Ασκήσεις Εργασίες Τελικές Εξετάσεις 10% 40% 50% 15 Περιγραφή Θεματικής Ενότητας Η συγκεκριμένη Θεματική Ενότητα, που τοποθετείται στο χειμερινό εξάμηνο, είναι κατ επιλογή και δίνει έμφαση σε προχωρημένες εφαρμογές πληροφοριακών συστημάτων και τεχνολογιών επικοινωνιών στην ιατρική, την υγεία και ειδικότερα στις υπηρεσίες υγείας. Η «έξυπνη» πληροφορία στην μεταμοντέρνα εποχή αποτελεί το βασικό εργαλείο άσκησης της ιατρικής επιστήμης. Η πρόληψη, η διάγνωση, η θεραπεία, η συνεχής παρακολούθηση και η χάραξη πολιτικής υγείας βασίζονται στην απόκτηση, αποθήκευση, διαχείριση, ανάκληση και επεξεργασία της πληροφορίας. Από την περιγραφή των συμπτωμάτων από τον πολίτη/ασθενή στον ιατρό, τις εργαστηριακές εξετάσεις έως την τρισδιάστατη απεικόνιση της καρδιάς σε πραγματικό χρόνο και τη τηλεχειρουργική, η ιατρικής φύσης πληροφορία παράγεται, αξιολογείται, ταξινομείται και μεταδίδεται σε διάφορες μορφές και με πολλά διαφορετικά μέσα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες διαμορφώνεται το τοπίο για τη δημιουργία οικοσυστήματος ηλεκτρονικής υγείας. Ένα τέτοιο σύστημα στοχεύοντας στη συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων, μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη μεταρρύθμιση της υγειονομικής περίθαλψης και να έχει αναπτυξιακό και οικονομικό αντίκτυπο με έμφαση στο ρόλο που μπορεί να παίξει σε καιρούς οικονομικής κρίσης. Συγχρόνως μπορεί να δράσει σαν καταλύτης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε στον τομέα της υγείας και της καινοτομίας, ειδικότερα όσον αφορά την παροχή κλινικής φροντίδας για τους ηλικιωμένους Διάταξη Θεματικής Ενότητας_PYS621 1
και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις. Πέντε νέες μεγάλες προκλήσεις αναδεικνύονται άμεσα, για τα επόμενα χρόνια και καθορίζουν τις εξελίξεις. Αυτές είναι οι παρακάτω: Διαταραχές του εγκεφάλου και νευρικό σύστημα Καρδιοπάθειες και καρδιοαγγειακό σύστημα Καρκίνος Άμεση εφαρμογή από την έρευνα στην κλινική πράξη Εκπαίδευση και Κατάρτιση Αξιοσημείωτο είναι ότι το τεχνολογικό εύρος των παραπάνω προκλήσεων φαίνεται να έχει απήχηση και σε άλλους τομείς που θα βρει σύντομα ανταπόκριση. Ήδη βρισκόμαστε στην «Τρίτη επανάσταση» των βιοεπιστημών, που κύριο χαρακτηριστικό έχει την διεπιστημονική προσέγγιση από τους μηχανικούς, τις φυσικές επιστήμες, τις επιστήμες των υπολογιστών και των επαγγελμάτων υγείας. Επαναστατικές καινοτομίες θα βασιστούν σε: ευαίσθητες και ποσοτικές μετρήσεις, νέες δυναμικές σε πραγματικό χρόνο απεικονιστικές τεχνικές, κατάλληλο και συνεχή έλεγχο για την συνεργασία (συνδυασμό) η μη, φαρμακευτικών σκευασμάτων για την αντιμετώπιση συνασθενειών, αρχές και προτυποποίηση σε θέματα γενετικής μηχανικής, διαδικασίες επιτάχυνσης στην έως σήμερα αργή και δαπανηρή βιομηχανία των βιοεπιστημών (bioindustries), νέους αλγόριθμους για διαχείριση, αποθήκευση και επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων (big data), νέα μοντέλα τα οποία θα είναι, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, ακριβέστερα για να περιγράψουν φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις με αποτέλεσμα την πληρέστερη κατανόησή τους. Εφαρμογές M-Health Αξιοσημείωτο είναι ότι ο παραλληλισμός, που σήμερα επικρατεί, είναι ότι τα γονίδια στη βιολογία μαζί με τις τεχνολογίες της πληροφορίας αποτελούν μια επανάσταση στις επιστήμες ζωής ίδιου, αν όχι μεγαλυτέρου, μεγέθους με αυτή που επέφερε η ανακάλυψη του ηλεκτρονίου στην Φυσική. Προ απαιτούμενες Θεματικές Ενότητες PYS610 e-health: Πληροφοριακά Συστήματα & Συστήματα Υγείας Τρόπος Αξιολόγησης Εβδομαδιαία Μελέτη (Περιλαμβάνει την μελέτη του εκπαιδευτικού υλικού, την παρακολούθηση των ΟΣΣ και τηλεσυναντήσεων όπως και την εκπόνηση των ασκήσεων αυτοαξιολόγησης) (13 εβδομάδες * 21 ώρες μελέτης και 3 εβδομάδες * 27 ώρες μελέτης) Εβδομαδιαίες Ασκήσεις (10 ασκήσεις * 3 ώρες για τη συγγραφή της καθεμιάς) Σύνθεση Βαθμολογίας Βαρύτητα στον τελικό βαθμό Φόρτος εργασίας Ώρες ECTS - 300-360 12 10% 25-30 1 Εργασία 1 20% 25-30 1 Εργασία 2 20% 25-30 1 Διάταξη Θεματικής Ενότητας_PYS621 2
Τελική Εξέταση 50% 3 - Σύνολο 100% 375-450 15 Κανονισμοί Βαθμολογίας και Τρόποι Αξιολόγησης Ένας/Μια φοιτητής/τρια βαθμολογείται με 10, αν συγκεντρώσει το 100% της βαθμολογίας. Ένας/Μια φοιτητής/τρια βαθμολογείται με 9, αν συγκεντρώσει το 90% της βαθμολογίας και ούτω καθεξής. Διαμόρφωση τελικής βαθμολογίας Θ.Ε. 50% από τη βαθμολογία της τελικής εξέτασης. 40% από τη βαθμολογία των δύο (2) εργασιών. 10% από τη βαθμολογία των δέκα (10) εβδομαδιαίων ασκήσεων, εφόσον αυτές έχουν αξιολογηθεί με Pass. (Αξιολόγηση Pass ή Fail). Κάθε άσκηση που αξιολογείται με Pass αυξάνει την τελική βαθμολογία της Θ.Ε. κατά 0,01 πόντους. Αντίθετα, κάθε άσκηση που αξιολογείται με Fail δεν έχει καμία επίπτωση στην τελική βαθμολογία της Θ.Ε. O τελικός βαθμός της Θ.Ε. διαμορφώνεται ως εξής: βαθμός τελικής εξέτασης * 50% + συνολική βαθμολογία των δύο εργασιών/2 * 40% + αριθμός εβδομαδιαίων ασκήσεων με pass * 10% Δικαίωμα συμμετοχής στις τελικές εξετάσεις της Θ.Ε. έχουν οι φοιτητές που: εξασφάλισαν από την αξιολόγηση των δύο (2) προβλεπόμενων εργασιών, αθροιστικά το 50% του άριστα, δηλαδή τουλάχιστον 10 από τους 20 βαθμούς (πόντους). υπέβαλαν τουλάχιστο τις πέντε (5) από τις δέκα (10) εβδομαδιαίες ασκήσεις και οι οποίες αξιολογήθηκαν με Pass. Αν ένας/μια φοιτητής/τρια συγκεντρώσει βαθμολογία με δεκαδικό ψηφίο, τότε αυτό στρογγυλεύεται στην πλησιέστερη μισή μονάδα. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_PYS621 3
Κύριες δεξιότητες που θα πρέπει να αναπτυχθούν Ο/Η φοιτητής/-τρια που θα ολοκληρώσει επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Διακρίνει τις εξελίξεις στις σύγχρονες τεχνολογίες που υλοποιούν τα σενάρια χρήσης ψηφιακών υπηρεσιών υγείας και τους περιορισμούς που τίθενται. Εξηγεί με ρεαλισμό τον τρόπο αξιοποίησης και εφαρμογής των ψηφιακών υπηρεσιών υγείας στα σύγχρονα συστήματα υγείας μέσα από αυτές τις τεχνολογικές εξελίξεις Περιγράφει τις βασικές έννοιες των σύγχρονων τεχνολογικών εξελίξεων (όπως εφαρμογές m-health, big - data), όπως αυτές βρίσκουν εφαρμογή στα συστήματα υγείας, στα πλαίσια της σχεδιαζόμενης πολιτικής υγείας. Αναφέρει ζητήματα πολιτικής για εισαγωγή και υλοποίηση νέων τεχνολογικών εφαρμογών σε υπηρεσίες ψηφιακής υγείας. Εντοπίζει κοινές τάσεις και προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα συστήματα ψηφιακών υπηρεσιών υγείας των ανεπτυγμένων χωρών και να αναλύει τους περιορισμούς που τίθενται, σε οργανωτικό, τεχνολογικό και θεσμικό επίπεδο στα διαφορετικά πολιτικά συστήματα. Αξιολογεί την αποτίμηση των κινδύνων (ρίσκα) σε σχέση με τα οφέλη από την επιλογή της εισαγωγής των νέων τεχνολογιών. Αναμενόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα Ο/Η φοιτητής/-τρια που θα ολοκληρώσει επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Γνώση (Knowledge) Αντιληφθεί τις βασικές έννοιες των σύγχρονων συστημάτων ψηφιακών υπηρεσιών υγείας, να γνωρίζει τις διαφορετικές τεχνολογίες, πρότυπα, κανονισμούς, στρατηγικές σχεδιασμού του και να διακρίνει τις κυρίαρχες τάσεις εφαρμογής τους στα σύγχρονα συστήματα υγείας. Περιγράψει τις βασικές διαφορές των συστημάτων ψηφιακών υπηρεσιών μεταξύ των διαφορών χωρών και να αναφέρεται στις μεθόδους αξιοποίησης τους. Κατανοήσει τους περιορισμούς που τίθενται, σε οργανωτικό, τεχνολογικό και θεσμικό επίπεδο για την επιτυχή προσέγγιση εφαρμογής εργαλείων ψηφιακής υγείας. Παραθέσει τους επιμέρους κινδύνους (ρίσκα) για την υλοποίηση εργαλείων καθώς και τα αναμενόμενα οφέλη των διαφόρων επιλογών που αφορούν συστήματα και τεχνολογίες (π.χ. υπηρεσίες Διαδικτύου) και Αναφέρει παραδείγματα καλών πρακτικών. Κατανόηση (Comprehension) Περιγράψει τα νέα εργαλεία και τις υπηρεσίες e Health που μπορούν να ληφθούν υπόψη στη διαδικασία σχεδιασμού παροχής υπηρεσιών υγείας. Συζητήσει και να θέσει ερωτήματα για τον μακροπρόθεσμο αλλά και μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό της ψηφιακής υγείας. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_PYS621 4
Προσδιορίσει τις αιτίες της ανακολουθίας μεταξύ του τεχνολογικού και κοινωνικού γίγνεσθαι. Εντοπίσει τις κατάλληλες τεχνολογικές εφαρμογές με όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας αλλά και ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στον ασθενή. Περιγράψει και να προσαρμόσει το διαρκώς διαμορφούμενο τεχνολογικό πλαίσιο με τις ευρύτερες πολιτικές υγείας. Εφαρμογή (Application) Ταξινομήσει τις διαφορετικές διαθέσιμες τεχνολογίες, αλλά και να προβλέπει και κατανοεί τις επερχόμενες. Εξηγήσει το σημαντικό ρόλο της εφαρμογής των ψηφιακών υπηρεσιών στο σύστημα υγείας και στο σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας του φορέα τους. Αξιολογήσει το ρόλο της πολιτικής της Ε.Ε. και του κράτους στη χάραξη πολιτικών εφαρμογής ψηφιακών υπηρεσιών μέσω της καινοτομίας και με ορίζοντα το 2020. Εξετάσει με όρους αξιολόγησης τεχνολογιών και οικονομικής αποτελεσματικότητας σε ένα σύστημα υγείας, των υπηρεσιών e Health μέσα από το πρίσμα της δέσμευσης ενός νέου τρόπου αντίληψης.. Αναγνωρίσει και ερμηνεύσει την δεσπόζουσα θέση του πολίτη, σε αλληλεπίδραση με την κυρίαρχη ομάδα των πρωταγωνιστών, των επιστημόνων υγείας, για την επιτυχή υλοποίηση των ψηφιακών συστημάτων σε ένα φορέα. Ανάλυση (Analysis) Συζητήσει τις διάφορες προσεγγίσεις στα θέματα εισαγωγής καινοτόμων προϊόντων που έχουν κυρίαρχο ρόλο στα σύγχρονα δίκτυα ψηφιακών υπηρεσιών υγείας. Αναλύσει τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται η συζήτηση για τη διαμόρφωση δημόσιας πολιτικής εφαρμογής ψηφιακών υπηρεσιών υγείας στην ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τη δομή μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα των υποδομών τόσο σε τεχνολογικό επίπεδο όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Θέσει ερωτήματα σχετικά με την ιεράρχηση των δυνητικών στόχων μιας προσπάθειας εκσυγχρονισμού ενός οργανισμού και να την συνδέσει με στρατηγικές καινοτομίας και εκπαίδευσης. Συζητήσει σχετικά με την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την πολιτική στόχευση του Ευρωπαϊκού εγχειρήματος σε σχέση με την ολοκλήρωση, μέσα από τη διαλειτουργικότητα του ηλεκτρονικού φακέλου πολίτη, της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και των ηλεκτρονικών προμηθειών, των παρεχόμενων υπηρεσιών στον πολίτη. Χαρτογραφήσει τα συμφέροντα, τους κυρίους παίκτες, τις σημαντικές καινοτομίες που περικλείουν ένα όραμα και τις ανάλογες εξωγενείς ή ενδογενείς επιρροές. Σύνθεση (Synthesis) Σκιαγραφήσει τα βασικά χαρακτηριστικά των παραδειγμάτων καλής πρακτικής σε θέματα αναδυομένων τεχνολογιών στον Ευρωπαϊκό και Διεθνή χώρο. Συγκεντρώσει τις βασικές διαστάσεις μιας πολιτικής στην ψηφιακή υγεία και να αναγνωρίσει τις επιμέρους ομάδες συμφερόντων που μερικές φορές και συγκρουόμενες είναι αλλά και ανταγωνιστικές.. Περιγράψει τη διαδικασία Ευρωπαϊκής ενοποίησης των ψηφιακών υπηρεσιών υγείας και της ανάλογης κατάρτισης των εμπλεκομένων ατόμων σε μια ενιαία Διάταξη Θεματικής Ενότητας_PYS621 5
πλατφόρμα. Σκιαγραφήσει/προτείνει το καλύτερο δυνατό λειτουργικό μοντέλο σύγκλισης για τη συλλογή και ανάλυση των δεδομένων στο Διαδίκτυο έχοντας υπόψη τα κόστη και τις χρηματοδοτήσεις, τις δράσεις και τις επιδράσεις, καθώς και τον αντίκτυπο στην καθημερινή λειτουργία Διατυπώσει απόψεις και προτάσεις για σημαντικά θέματα πολιτικής των σχεδιαζόμενων ενεργειών για την γρηγορότερη μετάβαση από την έρευνα στην εφαρμογή των σύγχρονων καινοτόμων ψηφιακών συστημάτων. Προσεγγίζει θέματα μεταρρυθμίσεων και αλλαγών στα συστήματα υγείας. Αξιολόγηση (Evaluation) Αξιολογήσει τη χρήση διαφορετικών καινοτόμων ψηφιακών συστημάτων σε σχέση με την ωρίμανση του οργανισμού. Συγκρίνει τα υλοποιούμενα συστήματα του φορέα του με άλλα συστήματα και καλές πρακτικές. Συγκρίνει διαφορετικές λύσεις πολιτικών ψηφιακών υπηρεσιών υγείας λαμβάνοντας υπόψη βασικές αρχές και κινδύνους στην εφαρμογή τους που προέρχονται κυρίως από την υποδομή του ανθρώπινου δυναμικού. Αξιολογήσει δράσεις και πολιτικές δια βίου εκπαίδευσης που έχουν εφαρμοστεί σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά και σε άλλες χώρες για την αντιμετώπιση του εκσυγχρονισμού και της αποδοτικότητας των γνωστικών δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Προσεγγίσει κριτικά το θέμα της διαλειτουργικότητας και της ενοποίησης των ψηφιακών υπηρεσιών σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο και πώς αυτή επηρεάζει την κοινωνική πολιτική. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_PYS621 6