ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011-2012

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ users.sch.gr/abouras abouras@sch.gr sch.gr axbouras@hotmail.com Αντώνιος Χρ. Μπούρας

ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ Η/Υ

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Αν ανατρέξει κάποιος στη βιβλιογραφία που αναφέρεται τόσο στην παιδαγωγική όσο και στη διδακτική διαφόρων αντικειμένων, θα αντιληφθεί τη μεγάλη σημασία στον τρόπο που οργανώνει ένας εκπαιδευτικός τη διδασκαλία του. Ο σχεδιασμός μιας διδασκαλίας παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη μάθηση όσο και στο σχολικό κλίμα της τάξης. Με τη σωστή οργάνωση ο εκπαιδευτικός μπορεί να πετύχει τους στόχους του ανεξάρτητα πόσο καλά ή όχι είναι είτε τα Αναλυτικά Προγράμματα είτε τα εγχειρίδια.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Σχεδιασμός μιας διδασκαλίας είναι η συστηματική διαδικασία, κατά την οποία παίρνονται αποφάσεις σχετικά με τη μορφή και το περιεχόμενο της διδασκαλίας και καθορίζεται η ακολουθία των διδακτικών ενεργειών, που πρέπει να γίνουν σ ένα μάθημα. Ο σχεδιασμός της διδασκαλίας καθιστά το δάσκαλο πιο αποτελεσματικό στην προσπάθεια του για επίτευξη των μαθησιακών στόχων και πιο επιδέξιο στην εκτέλεση του έργου του.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Η καλή οργάνωση της διδασκαλίας βοηθά το δάσκαλο να νιώθει ασφάλεια και γι αυτό το λόγο γίνεται πιο κατανοητός και σαφής στην παρουσίαση της καινούριας ύλης. Επίσης, του δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τεχνικές που καθιστούν τη διδασκαλία πιο συναρπαστική και προάγουν τη μάθηση.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Για να είναι ένας σχεδιασμός αποτελεσματικός πρέπει ο εκπαιδευτικός να λάβει υπόψη του τις εξής προϋποθέσεις: α) η γνώση των σκοπών και των στόχων του μαθήματος, β) η γνώση των μαθητών, γ) η γνώση του περιεχομένου του μαθήματος και της οργάνωσης του, και δ) η γνώση των διδακτικών μεθόδων και μέσων

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 ο Βήμα: Επιλογή της διδακτικής ενότητας 2 ο Βήμα: Αναλυτικό Πρόγραμμα και Βιβλίο του δασκάλου Στόχοι, Μεθοδολογία, Δραστηριότητες, Αξιολόγηση 3 ο Βήμα: Ερευνούμε τις αρχικές ιδέες των παιδιών ή τις γνώσεις που είχαν αποκτήσει με βάση το Α.Π. 4 ο Βήμα: Διατύπωση γενικών σκοπών και στόχων της διδασκαλίας μας

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 5 ο Βήμα: Με βάση τους στόχους και το επίπεδο των μαθητών σχεδιάζουμε τις δραστηριότητες, επιλέγουμε τη μέθοδο και τα μέσα, τα υλικά, τις πηγές πληροφόρησης, κ.ά. 6 ο Βήμα: Προσδιορισμός και οργάνωση των σταδίων της διδασκαλίας 7 ο Βήμα: Επιλέγουμε τον τρόπο αξιολόγησης της διδασκαλίας και των μαθητών

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 η Φάση: Προετοιμασία Ψυχολογική και Γνωσιολογική Εξέταση προηγουμένου μαθήματος: αξιολόγηση των μαθητών. Προσοχή! Γίνεται εξέταση μόνο αν χρειάζεται να επαναληφθεί η ύλη. Ψυχολογική Προετοιμασία για θετικές στάσεις απέναντι: α) του σχολικού πλαισίου, β) του διδακτικού αντικειμένου, γ) του εαυτού τους, και δ) του εκπαιδευτικού Κινητοποίηση της προσοχής: Εξαρτάται από την παρώθηση του μαθητή. Ορισμένες τεχνικές που βοηθούν είναι: α) Η αντιπαράθεση απόψεων β) Η σύγκριση δύο εναλλακτικών λύσεων γ) Η ανάδειξη αδιεξόδων με επιτρεπόμενα λάθη δ) Παράξενα προβλήματα ε) Ανασκόπηση υπάρχουσας γνώσης στ) Εποπτικοποίηση διδακτικού αντικειμένου

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 η Φάση: Προετοιμασία Ψυχολογική και Γνωσιολογική Γνωσιολογική προετοιμασία: Πραγματοποιείται μέσα από την ανασκόπηση της παλιάς γνώσης και τη γνωστοποίηση των προσδοκιών του εκπαιδευτικού. Επίσης, στοστάδιοαυτό καθορίζεται και το είδος της διδασκαλίας, δηλαδή αν θα είναι πληροφοριακή ή διερευνητική. Μεθοδολογική προετοιμασία: Ανακοινώνεται ο τρόπος εργασίας, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω.

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 2 η Φάση: Επαφή των μαθητών με τα δεδομένα Πληροφόρηση ή επίδειξη ή αναζήτηση, που γίνεται: α) με μονόλογο, β) με επίδειξη, γ) με διάλογο, δ) με διερεύνηση. Ενεργοποίηση Στρατηγικών κατανόησης: Η κατανόηση είναι η σύλληψη των σχέσεων που συνδέουν τα δεδομένα και είναι είτε διαισθητική είτε πλήρης. Εξαρτάται πάντα από τη μέθοδο που θα ακολουθήσει ο εκπαιδευτικός (δασκαλοκεντρική ή μαθητοκεντρική).

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 3 η Φάση: Επεξεργασία των δεδομένων και συμπεράσματα Υπάρχουν 4 σημαντικές στρατηγικές επεξεργασίας δεδομένων. 1. Οργανωτική Επεξεργασία: εντοπίζονται τα εξωτερικά χαρακτηριστικά των δεδομένων, οι ομοιότητες, οι διαφορές, ενώ παράλληλα γίνεται κατηγοριοποίησή τους. 2. Αναλυτική Επεξεργασία: βλέπει στο «εσωτερικό» του αντικειμένου προβαίνοντας στην ανίχνευση των σχέσεων μεταξύ τους, την ανάλυσή του σε μέρη κ.ά.. 3. Παραγωγική Επεξεργασία: η νέα γνώση αξιοποιείται για επίλυση προβλημάτων. 4. Συστηματοποίηση συμπερασμάτων: ο εκπαιδευτικός επιχειρεί να ταξινομήσει τα συμπεράσματα σε θεματικούς άξονες και να τα διατυπώσει σε μια απλή και κατανοητή γλώσσα.

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 4 η Φάση: Εφαρμογή της νέας γνώσης Οι εργασίες των σχολικών εγχειριδίων έχουν ως σκοπό την εξάσκηση, την εμπέδωση και τη λειτουργικότητα της νέας γνώσης. Τα είδη των δραστηριοτήτων της φάσης αυτής είναι: Εξάσκηση Σε Παρόμοιες Καταστάσεις: Στόχος είναι ο έλεγχος της κατανόησης και η εμπέδωση της νέας μάθησης. Γενίκευση της Νέας Γνώσης: Είναι η εφαρμογή σε καινούριες καταστάσεις. Μεταφορά της Νέας Γνώσης: Χρήση της νέας γνώσης στην εξωσχολική ζωή.

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 5 η Φάση: Έλεγχος και ανατροφοδότηση της κατανόησης Οι δύο αυτές διαδικασίες πρέπει να γίνονται σε όλη τη διάρκεια της διδασκαλίας. Σύμφωνα, όμως, με την εποικοδομιστική θεωρία πρέπει να υπάρχουν συχνές μικρές παύσεις κατά τη διδασκαλία, ώστε να γίνεται ανακεφαλαίωση και εντοπισμός των ενδιαφερόντων σημείων και κυρίως των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι μαθητές. Οι μέθοδοι ελέγχου και ανατροφοδότησης είναι: Έλεγχος της Κατανόησης: Επιτυγχάνεται με τη χρήση ερωτήσεων του δασκάλου προς τους μαθητές. Έλεγχος Ατομικών Εργασιών: Έχει ως στόχο την αξιολόγηση του αποτελέσματος της διδασκαλίας και την πληροφόρηση του μαθητή για την ατομική του πρόοδο. Ανατροφοδότηση με επαναλήψεις, διορθώσεις και ασκήσεις.

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 6 η Φάση: Ανακεφαλαίωση Λεκτική: είναι μια περίληψη του μαθήματος με βάση εννοιολογικούς άξονες Σχηματική: χρησιμοποιούνται τα γραφικά σχήματα και σχεδιαγράμματα Απολογιστική: ο μαθητής αναλογίζεται τι έμαθε, τι γνώριζε και αποδείχτηκε λάθος, τι του έκανε εντύπωση και ποια σημεία παραμένουν αδιευκρίνιστα. Έχει ΜΕΤΑΓΝΩΣΤΙΚΟ χαρακτήρα.

ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 7 η Φάση: Μαθησιακή και μεταγνωστική αξιολόγηση Α) Αξιολόγηση της μάθησης που γίνεται με αξιολόγηση: α. της δηλωτικής γνώσης β. της διαδικαστικής γνώσης γ. των αξιών και στάσεων που αποκτήθηκαν Β) Μεταγνωστική αξιολόγηση: α. τον προγραμματισμό της σκέψης β. την καθοδήγηση της σκέψης γ. την αυτοαξιολόγηση της σκέψης δ. τη συναισθηματική αντίδραση και ε. τις γνωστικές στάσεις και αξίες.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΩΝ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ Η/Υ

ΣΕΙΣΜΟΙ

Επιλογή θέματος Το μάθημα της γεωγραφίας «δίνει» ευκαιρίες για να αξιοποιηθεί ο παγκόσμιος ιστός και γενικότερα οι δικτυακές υπηρεσίες. Οι σεισμοί είναι ένα θέμα που συναντάμε στο μάθημα της γεωγραφίας της Ε και Στ Δημοτικού. Είναι ενδιαφέρον για τα παιδιά, αφού γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είναι μια σεισμογενής χώρα. Αποτελεί ένα σημαντικό «κεφάλαιο» στην ιστορία της Ελλάδας, αφού πολλοί σεισμοί έχουν προκαλέσει το θάνατο πολλών ανθρώπων και σοβαρές ζημιές. Σκοπός του σχολείου πρέπει να είναι και η ανάπτυξη της «αντισεισμικής συμπεριφοράς» από τον κάθε πολίτη.

Επιλογή θέματος Ανήκει στα φαινόμενα που δεν βλέπουμε πως πραγματοποιείται, αλλά το αντιλαμβανόμαστε μόνο απότοαποτέλεσμάτου. Με τη χρήση του διαδικτύου τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να δούνε την κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών, σε ποιο σημείο συμβαίνει σεισμός την ίδια στιγμή, κ.ά.

Οργάνωση της τάξης Θα χρησιμοποιηθεί η ομαδοσυνεργατική μέθοδος και η μέθοδος της συζήτησης. Οι ομάδες θα είναι ανομοιογενείς με βάση τις δραστηριότητες και το γνωστικό επίπεδο των μαθητών/ τριών, ενώ ο αριθμός τους δεν θα είναι μεγαλύτερος του 4. Η διδασκαλία θα ολοκληρωθεί σε δύο διδακτικές ώρες. Απώτερος σκοπός μέσα από αυτή την εργασία είναι τα παιδιά να μάθουν να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία αναζήτησης και συλλογής των πληροφοριών.

Οργάνωση της τάξης Πηγές που θα χρησιμοποιήσουν είναι: α) βιβλία κάθε είδους (λογοτεχνικά, σχολικά, λεξικά κ.ά.), β) περιοδικά, εφημερίδες, αφιερώματα, γ) ηλεκτρονικά μέσα (διαδίκτυο, οπτικοακουστικό υλικό κ.ά.), δ) φωτογραφικό-εικαστικό υλικό, ε) χάρτες κάθε μορφής, στ) ζωντανές πηγές (πρόσωπα που μπορούν να παρέχουν πληροφορίες ή έχουν βιώματα, τα οποία ανήκουν στο ευρύτερο περιβάλλον των μαθητών/ τριών).

Διδακτικοί στόχοι Τους διδακτικούς στόχους του διακρίνουμε σε: Α) γνωστικούς, Β) αξιακούς και Γ) διαδικαστικούς / δεξιοτήτων. Κάθε δραστηριότητα του σχεδίου εργασίας εμπεριέχει έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω στόχους. Σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε να πετύχουμε όλους αυτούς τους στόχους με μία και μόνο άσκηση.

Γνωστικοί στόχοι Οι μαθητές / τριες: Να αντιληφθούν τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται ένας σεισμός. Να γνωρίσει τι είναι οι λιθοσφαιρικές πλάκες και γιατί αυτές μετακινούνται. Να γνωρίσουν τον τρόπο με τον οποίο καταγράφονται οι σεισμοί καθώς και τα όργανα της καταγραφής. Να εντοπίσουν τις σεισμογενείς χώρες. Να εντοπίσουν τους πιο καταστροφικούς σεισμούς στη χώρα μας. Να αναγνωρίσουν την αναγκαία συμβίωση των Ελλήνων με τη σεισμική δράση. Να προβάλουν τις ιδέες και τα συναισθήματά τους.

Αξιακοί στόχοι Οι μαθητές / τριες: Να αναπτύξουν τα παιδιά αυτογνωσία. Να ευαισθητοποιηθούν. Να οικειοποιηθούν αξίες, όπως: αυτοπεποίθηση, αυτενέργεια. Να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους. Να εκφράζουν τις απόψεις τους. Να έρθουν σε επαφή με αφηρημένες έννοιες και να συζητήσουν γι αυτές. Να οξύνουν τη φαντασία τους. Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα φυσικών κατά-στροφών. Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της ετοιμότητας και της ηρεμίας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Διαδικαστικοί /Δεξιοτήτων Οι μαθητές / τριες: Να καταλάβουν τη σημασία της σωστής επικοινωνίας (ενεργητική ακρόαση). Να αποκτήσουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν τις κατάλληλες πληροφορίες. Να μάθουν να αναζητούν στο διαδίκτυο πληροφορίες και να τις αξιολογούν. Να εντοπίζουν τους σεισμούς στους χάρτες on-line γεωδυναμικό χάρτη. Να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα. Να μάθουν να επιχειρηματολογούν. Να αναπτύξουν κλίμα φιλίας και συνεργασίας.

Διαδικαστικοί /Δεξιοτήτων Οι μαθητές / τριες: Να αναπτύξουν τη δημιουργική τους δράση. Να μάθουν να μπαίνουν στη θέση του άλλου (ενσυναίσθηση). Να ασκηθούν στην ελεύθερη δημιουργική έκφραση και στην καλλιτεχνική εργασία. Να εξοικειωθούν με τη χωρο-χρονική αντίληψη

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Α ΦΑΣΗ: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ & ΓΝΩΣΙΟ- ΛΟΓΙΚΗ Η αφόρμηση θα πραγματοποιηθεί με οπτικοακουστικά μέσα. Θα παρακολουθήσουμε ένα βίντεο σχετικά με τους σεισμούς. Το βίντεο αυτό θα το έχουμε δημιουργήσει οι ίδιοι με εικόνες και στιγμιότυπα από ειδήσεις σχετικά με τους σεισμούς. Σχολιασμός της ταινίας από τα παιδιά και συζήτηση: στόχος η ανάκληση των προϋπαρχουσών γνώσεων των μαθητών / τριών.

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Α ΦΑΣΗ: ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ & ΓΝΩΣΙΟ- ΛΟΓΙΚΗ Καταιγισμός ιδεών: Προσπαθούμε να ξεκινήσουμε από την γενική αντίληψη για το φαινόμενο των σεισμών που έχουν αποκτήσει τα παιδιά. Όλες οι φράσεις καταγράφονται σε ένα χαρτόνι με τη μορφή «αράχνης». Ομαδοποιούμε τις φράσεις μαζί με τα παιδιά και δίνουμε όνομα σε κάθε κατηγορία.

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Β ΦΑΣΗ: ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ Τα παιδιά θα συγκεντρώσουν υλικού από τα βιβλία, περιοδικά, εγκυκλοπαίδειες και από το διαδίκτυο ύστερα από υποδείξεις του ίδιου του εκπαιδευτικού. Παροτρύνουμε τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν συγκεκριμένους διαδικτυακούς που αφορούν την γεωγραφία ή τους σεισμούς, όπως είναι (ελληνική και αγγλική γλώσσα)

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Β ΦΑΣΗ: ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ http://geogr.eduportal.gr/ http://www.gein.noa.gr/ http://www.noa.gr/issues/quakegr.html http://geophysics.geo.auth.gr/ http://www.earthquakenet.gr http://www.oasp.gr/ http://www.diktyoseismos.gr/ http://seismo.geology.upatras.gr/ http://www.itsak.gr/ http://www.gscp.gr/ggpp/site/home/ws.csp

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Β ΦΑΣΗ: ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ http://lykakrot.chan.sch.gr/texnomatheia/seismos/genika.php http://www.e-yliko.sch.gr/ από την Εκπαιδευτική Πύλη του ΥΠ.Ε.Π.Θ.. http://www.classzone.com http://searchportal.information.com/?o_id=65227&do mainname=earthquakes.com http://www.ngdc.noaa.gov/ http://www.iris.edu/seismon/ http://seismo.berkeley.edu/seismo/ http://www.iris.edu/hq/programs/education_and_outre ach http://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/dynamic.html

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Β ΦΑΣΗ: ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ Τα παιδιά εργάζονται σε μικρές ομάδες και η καθεμιά έχει αναλαμβάνει κι έναν τομέα. 1η ομάδα: συλλογή και μελέτη υλικού σχετικών με τους σεισμούς 2η ομάδα: συλλογή και μελέτη υλικού σχετικού με τον τρόπο και τα όργανα μέτρησης των σεισμών 3η ομάδα: συλλογή και μελέτη υλικού σχετικού με τα πρόδρομα φαινόμενα των σεισμών και τα ζώα (αλλαγή συμπεριφοράς πριν το σεισμό) 4η ομάδα: συλλογή και μελέτη υλικού σχετικού με τους σεισμούς στην Ελλάδα

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Β ΦΑΣΗ: ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ 5η ομάδα: συλλογή παρόμοιων γεγονότων σε άλλες χώρες 6η ομάδα: συλλογή και μελέτη υλικού σχετικού με τους τρόπουςπροφύλαξηςκατάτηδιάρκειαενόςσεισμού. Αφού κάθε ομάδα συγκεντρώσει το υλικό της, θα το αξιολογήσει και τα στοιχεία που θα επιλέξει θα τα σχολιάσει και θα τα συζητήσει. Έπειτα, θα τα καταγράψει και θα τα παρουσιάσει στις υπόλοιπες ομάδες. Μετά από κάθε παρουσίαση γίνεται συζήτηση σε επίπεδο τάξης.

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Γ ΦΑΣΗ: ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ- ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ 1 η Δραστηριότητα: Οι μαθητές επισκέπτονται την ιστοσελίδα http://www.seismoi.gr/ και με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού μαθαίνουν να εξηγούν τις πληροφορίες από τον on-line γεωδυναμικό χάρτη. 2η Δραστηριότητα: Ακολουθεί παιχνίδι ρόλων. Ο εκπαιδευτικός λέει ότι «Σεισμός!» και οι μαθητές πρέπει να εφαρμόσουν όλα όσα έχουν μάθει.

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Γ ΦΑΣΗ: ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ- ΜΕΤΑΓΝΩΣΗ 3 η Δραστηριότητα: Επειδή τα παιδιά εμπεδώνουν καλύτερα μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες και ιδιαίτερα με το παιχνίδι ζητάμε να επισκεφτούν και να διαλέξουν μία από τις παρακάτω ιστοσελίδες: http://kids.oasp.gr/kids_main/kids.html http://earthquake.usgs.gov/learn/kids/ (είναι στα αγγλικά) Πρόκειται για δικτυακούς τόπους με ενδιαφέροντα παιχνίδια και ταυτόχρονα με χρήσιμες πληροφορίες αλλά και συμβουλές για τους σεισμούς.

Σχεδιασμός διδακτικής πορείας Δ ΦΑΣΗ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Ο εκπαιδευτικός με τη μορφή παιχνιδιού ή με τη χρήση φύλλου εργασίας, κάνει ερωτήσεις στους μαθητές, ώστε να αντλήσεις τις γνώσεις τους σχετικά με τους σεισμούς. Τα παιδιά αναρτούν τις παρουσιάσεις τους από την Β φάσηστηδικτυακήτουςμαθητικήπύλη.

ΠΟΛΥΓΩΝΑ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Αντικείμενο: Επανάληψη στα πολύγωνα Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Μαθηματικά, ΤΠΕ Τάξη: Στ Εκτιμώμενη διάρκεια: 1-2 διδακτικές ώρες Συμβατότητα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα: Τα πολύγωνα διδάσκονται στην Ε και στην Στ δημοτικού. Οργάνωση της διδασκαλίας: Οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των δύο ή τριών μελών. Σε κάθε ομάδα αντιστοιχεί και ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής. Η διδασκαλία θα υλοποιηθεί στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Γνωστικοί στόχοι: Οι μαθητές να: κατανοήσουν την έννοια του πολύγωνου καθώς και τα είδη των πολυγώνων. κατανοήσουν την έννοια και τη σημασία της διαγωνίου ενός πολυγώνου υπολογίζουν το άθροισμα των γωνιών ενός πολυγώνου υπολογίζουν την περίμετρο ενός πολυγώνου διακρίνουν το είδος του πολυγώνου με βάση τα στοιχεία του (πλευρές, γωνίες, διαγώνιοι, τρίγωνα και άθροισμα γωνιών)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Διαδικαστικοί και ψυχοκινητικοί στόχοι: Οι μαθητές να: αναπτύξουν δεξιότητες χρήσης του υπολογιστή. μάθουν να συνεργάζονται και να αναφέρουν την γνώμη τους. επιχειρηματολογούν τις απόψεις τους. αναπτύξουν την παρατηρητικότητά τους. πειραματίζονται κάνουν επαναλήψεις με σκοπό την καλύτερη επίδοση καθώς και την αυτοαξιολόγησή τους.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Αξιακοί-συναισθηματικοί στόχοι: Οι μαθητές να: αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στη χρήση των υπολογιστών ως εργαλείο ανατροφοδότησης και αξιολόγησης. αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στο μάθημα των μαθηματικών. κατανοήσουν τη χρήση των πολύγωνων στην καθημερινή ζωή. αξιοποιούν κατάλληλα τις πληροφορίες απ την ανατροφοδότηση.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Αξιακοί - συναισθηματικοί στόχοι: Οι μαθητές να: αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στη χρήση των υπολογιστών ως εργαλείο ανατροφοδότησης και αξιολόγησης. αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στο μάθημα των μαθηματικών. κατανοήσουν τη χρήση των πολύγωνων στην καθημερινή ζωή. αξιοποιούν κατάλληλα τις πληροφορίες απ την ανατροφοδότηση.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 ο ΒΗΜΑ: Ο εκπαιδευτικός δείχνει διάφορα αντικείμενα τις καθημερινής ζωής και μέσα από τη συζήτηση αναφέρεται ο ορισμός του πολυγώνου, του κανονικού πολυγώνου. 2 ο ΒΗΜΑ: Με τη χρήση του projector προβάλλει την ιστοσελίδα http://e-math.eduportal.gr/senaria.htm. Είναι η Ελληνική Πύλη Παιδείας, η οποία θεωρείται έγκυρη. Οι μαθητές βλέπουν την παρακάτω εικόνα:

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 3 ο ΒΗΜΑ: Ο εκπαιδευτικός κάνει κλικ στον τίτλο «Μάθε για τα πολύγωνα». Τότε οι μαθητές παρατηρούν την παρακάτω εικόνα:

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 4 ο ΒΗΜΑ: Με τον τρόπο αυτό επαναλαμβάνονται οι ορισμοί και ταυτόχρονα έχουμε σχήματα - εικόνες που θα βοηθήσουν και τους αδύναμους μαθητές να κατανοήσουν τους ορισμούς και ταυτόχρονα θα βοηθήσει τους μαθητές να λύσουν τυχόν απορίες ή να διορθώσουν τις λανθασμένες ιδέες τους. 5 ο ΒΗΜΑ: Στην συνέχεια είτε με φύλλο εργασίας είτε προφορικά διηγούμαστε μια ιστορία. Για παράδειγμα: «Ο Γιάννης και η Μαρία πήγαν να πετάξουν στην εξοχή ένα χαρταετό που είχε το σχήμα ρόμβου. Η Μαρία δεν ήταν ευχαριστημένη, γιατί ήθελε ο χαρταετός να έχει πέντε πλευρές. Ο Γιάννης θέλοντας να δικαιολογηθεί της είπε ότι όλα τα πολύγωνα έχουν την ίδια περίμετρο και το ίδιο άθροισμα γωνιών και γι αυτό δεν διαφέρουν στο μέγεθος.» Συμφωνείτε με το Γιάννη; Γιατί;

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 6 ο ΒΗΜΑ: Μετά τη συζήτηση και με την βοήθεια της ιστοσελίδας προβάλλεται ο τρόπος υπολογισμού τόσο της περιμέτρου όσο και του αθροίσματος γωνιών. Επιπλέον, ο εκπαιδευτικός λύνει παρόμοιες ασκήσεις στον πίνακα, αν οι μαθητές δυσκολεύονται. 7 ο ΒΗΜΑ: Έπειτα ο εκπαιδευτικός προβάλλει τα χαρακτηριστικά των πολυγώνων (όπως φαίνεται στην επόμενη διαφάνεια) και δείχνει τα σχήματα κάποιων πολυγώνων. Μετά από κάθε σχήμα οι μαθητές το παρατηρούν και το σχολιάζουν.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 8 ο ΒΗΜΑ: Ζητάμε από τα παιδιά ανά ζευγάρια να καθίσουν σε κάθε υπολογιστή. Στη συνέχεια πληκτρολογούν τη διεύθυνση της ιστοσελίδας και κάνουν κλικ στη λέξη «Ασκήσεις». Αφού δοθούν σαφείς κανόνες πώς θα λύσουν τις ασκήσεις, ξεκινάνε να τις λύνουν. Με τον τρόπο αυτό ολοκληρώνεται και η επανάληψη του κεφαλαίου των πολυγώνων. Κατά τη διάρκεια που τα παιδιά λύνουν τις ασκήσεις, ο εκπαιδευτικός χωρίς να τους αποσπά την προσοχή τα παρακολουθεί, ώστε να μπορέσει να βοηθήσει στη συνέχεια εκείνα που δυσκολεύονται. Με τον τρόπο αυτό η επανάληψη, η ανατροφοδότηση και η αξιολόγηση γίνονται με πιο διασκεδαστικό τρόπο.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΠΥΛΗΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Αντικείμενο: Δημιουργία μαθητικής πύλης Γνωστικές περιοχές: Διαθεματική προσέγγιση Τάξη: Γ - Στ Εκτιμώμενη διάρκεια: περίπου 14 διδακτικές ώρες

ΣΤΟΧΟΙ Οι μαθητές: να χρησιμοποιούν μηχανές αναζήτησης με απλή αλλά και σύνθετη αναζήτηση, να αξιολογούν την εγκυρότητα, την αντικειμενικότητα, την επικαιρότητα και την αξιοπιστία ενός δικτυακού τόπου, να αξιολογούν την ευχρηστία δικτυακών τόπων, να επικοινωνούν μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, να συμμετέχουν σε λίστες συζήτησης, να οργανώνουν την παρουσίαση των εργασιών τους και να σχεδιάζουν ένα δικτυακό τόπο

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1η Φάση: Παρουσίαση του θέματος της εργασίας ΒΗΜΑ 1: Σε αυτή τη φάση ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει το θέμα του προβλήματος στους μαθητές και μοιράζει ένα κείμενο σχετικό με τις εκπαιδευτικές πύλες. ΒΗΜΑ 2: Οι μαθητές αναλογίζονται και καταγράφουν τα θέματα που προκύπτουν κατά τη δημιουργία και συντήρηση ενός δικτυακού τόπου. 2η Φάση: Πρώτη αναζήτηση πληροφοριακού υλικού ΒΗΜΑ 3: Οι μαθητές οργανώνονται σε ομάδες. Η κάθε ομάδα καταγράφει τις εργασίες της με βάση το ρόλο που έχουν στο σχεδιασμό της μαθητικής πύλης.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΒΗΜΑ 4: Οι μαθητές κάθε ομάδας χρησιμοποιούν τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν για να απαντήσουν στα ερωτήματα που έθεσαν στο προηγούμενο βήμα. ΒΗΜΑ 5: Ο εκπαιδευτικός κάνει αναφορά στα κριτήρια αξιολόγησης των δικτυακών τόπων. Έπειτα, μοιράζει ένα φύλλο αξιολόγησης, όπου περιλαμβάνει τα γενικά χαρακτηριστικά / κριτήρια ποιότητας ενός δικτυακού τόπου. 3η Φάση: Αξιολόγηση εναλλακτικών απαντήσεων ΒΗΜΑ 6: Γίνεται η επιλογή των τελικών κειμένων κάθε ομάδας.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 4η Φάση: Παρουσίαση αποτελεσμάτων και αξιολόγηση επίδοσης ΒΗΜΑ 7: Οι μαθητές κάθε ομάδας χρησιμοποιούν το υλικό που έχουν μέχρι στιγμής και συζητούν σχετικά με το ρόλο τους στη δημιουργία της μαθητικής πύλης. ΒΗΜΑ 8: Η κάθε ομάδα μαθητών παρουσιάζει την εργασία της στις υπόλοιπες. Με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού αρχίζουν να δημιουργούν την ιστοσελίδα.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ Αντικείμενο: Μαθαίνω το Ε κεφαλαίο και το ε μικρό Γνωστικές περιοχές: Γλώσσα, ΤΠΕ Τάξη: Α Εκτιμώμενη διάρκεια: 2 διδακτικές ώρες Συμβατότητα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα: Τάξη Α : Ενότητα 2, Η παρέα, Ένα Χελιδόνι

Οι μαθητές: ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ να γνωρίσουν το έψιλον μικρό και το έψιλον κεφαλαίο. να μπορούν να το αναγνωρίζουν μέσα στη λέξη. να μάθουν τη φωνή του. να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν λέξεις που αρχίζουν ή περιέχουν το γράμμα έψιλον

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 1 ο ΒΗΜΑ: Ο εκπαιδευτικός προβάλλει την ιστορία της μαγικής γραμμούλας που άλλαζε μορφή και όνομα και δημιουργούσε όλα τα γράμματα του αλφαβήτου από το λογισμικό της Γλώσσας Α - Β Δημοτικού. 2 ο ΒΗΜΑ: Αφού παρακολουθήσουν την ιστοριούλα, αρχίζει συζήτηση. Ο εκπαιδευτικόςπροτρέπειταπαιδιάναμιλήσουν για το τι πιστεύουν ότι θα κάνει η μαγική γραμμούλα στη συνέχεια. Ταυτόχρονα, ο εκπαιδευτικός με αναφορές στα γράμματα από τον κήπο της αλφαβήτας προτρέπει τα παιδιά να θυμηθούν τα γράμματα που έμαθαν μέχρι αυτή τη στιγμή.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 3 ο ΒΗΜΑ: Ο εκπαιδευτικός θα επιλέξει το γράμμα έψιλον και τα παιδιά θα παρακολουθήσουν το μικρό ποιηματάκι για το έψιλον. 4 ο ΒΗΜΑ: Στη συνέχεια ο εκπαιδευτικός θα ζητήσει από τα παιδιά να φωνάξουν όλοι μαζί την καινούργια αυτή φωνούλα για το γράμμα που έμαθαν. Έπειτα θα πουν στα γρήγορα λέξεις που έχουν ή αρχίζουν από το έψιλον.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 5 ο ΒΗΜΑ: Τα παιδιά γράφουν τα γράμματα πρώτα στον αέρα, μετά τα σχηματίζουν με πλαστελίνη και στο τέλος αρχίζουν να τα γράφουν στο τετράδιό τους. 6 ο ΒΗΜΑ: Στο τέλος, ο εκπαιδευτικός παροτρύνει τα παιδιά να εργαστούν στον υπολογιστή για να γνωρίζουν πιο καλά το γράμμα έψιλον. Τα παιδιά επιλέγουν το γράμμα πατώντας πάνω του με το ποντίκι. Τα παιδιά μπορούν να δούνε ξανά την παρουσίασηήναδούνεπωςγράφεταιτοκεφαλαίοκαιπωςτο μικρό έψιλον και παράλληλα να ακούσει το ποιηματάκι που ταιριάζει στο γράμμα.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Με τον τρόπο αυτό γίνεται η πρώτη επαφή των παιδιών με το γράμμα έψιλον. Τα παιδιά, δηλαδή, μαθαίνουν παίζοντας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Α τάξη η τάξη που γίνεται η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό.