Αρ.550, ΕΛΟΤ EN ISO/IEC 17025:2005 Μόλυνση του θαλασσινού νερού από παθογόνους μικροοργανισμούς Επιπτώσεις για τη Δημόσια Υγεία Απόστολος Βανταράκης Επικ. Καθηγητής Υγιεινής Μον. Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας Εργαστήριο Υγιεινής Τμήμα Ιατρικής
Πορεία μικροοργανισμών εντερικής προέλευσης στο υδάτινο οικοσύστημα ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΕΚΚΡΙΣΕΙΣ Επίγεια ροή Λύματα Στερεά απόβλητα Ωκεανοί & Παράκτιες Ποτάμια & Λίμνες Υπόγεια νερά Άρδευση Περιοχές Οστρακοειδή Νερά Παροχή νερού Δημητ/κά Υδατοσταγονίδια Αναψυχής Άνθρωπος
Πορεία ιών εντερικής προέλευσης στις παράκτιες περιοχές Εκροή λυμάτων με ιούς σε παράκτιες περιοχές Συσσώρευση των ιών σε ιζήματα στο πυθμένα Δημιουργία υδατοσταγονιδίων από τα κύματα Λήψη των ιών από τα κελυφοφόρα & από τα ψάρια του βυθού Συσσώρευση των ιών από τα οστρακοειδή Λήψη από τον άνθρωπο
Μικροβιολογικά πρότυπα ποιότητας θαλασσινού νερού Παράμετρος Άριστης Ποιότητας Καλής ποιότητας 1 Εντερόκοκκοι (cfu/100 ml) 2 Escherichia coli (cfu/100 ml) 100 200 250 500
Υδατογενείς Λοιμώξεις Προκαλούνται από μολυσμένο νερό. Έχουν περιγραφεί περισσότερες από 250 διαφορετικές υδατογενείς λοιμώξεις, που οφείλονται σε βακτήρια, ιούς, παράσιτα και τοξίνες. Τα μικρόβια και οι τοξίνες περνούν στον οργανισμό κυρίως μέσω του γαστρεντερικού σωλήνα. Κοινά συμπτώματα των υδατογενών λοιμώξεων : Πυρετός Ναυτία Κοιλιακά άλγη Διάρροια
Παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση θαλασσογενούς λοίμωξης Διάρκεια έκθεσης στο νερό και τον ήλιο Η εμβάπτιση της κεφαλής στο νερό Η ηλικία Ο όγκος του νερού που καταπίνουμε Η ανοσοποίηση του μεγαλοοργανισμού Η χωρίς προστασία επαφή με την βρεγμένη άμμο Η κατανάλωση τροφής έτοιμης από το σπίτι ή από καντίνες Περισσότερες λοιμώξεις παρατηρούνται στους αθλητές Περισσότερες λοιμώξεις παρατηρούνται όταν η άθληση γίνεται σε νερά με κύματα ή ισχυρό άνεμο
Η μετάδοση υδατογενών ασθενειών καθορίζεται από: Παράγοντες που σχετίζονται με τους μικροοργανισμούς Την ικανότητα του μικροοργανισμού να επιβιώνει και να πολλαπλασιάζεται στο περιβάλλον Την περίοδο που χρειάζονται οι μικροοργανισμοί να γίνουν μολυσματικοί (άλλοι γίνονται άμεσα, άλλοι χρειάζονται κάποιο χρόνο) Την μολυσματική δόση Παράγοντες που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά του ξενιστή Ανοσολογική ικανότητα του πληθυσμού (φυσική ή τεχνητή μέσω εμβολιασμού) Διατροφή Κατάσταση υγείας Ηλικία Φύλο Προσωπική Υγιεινή Υγιεινή τροφίμων
ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Ηλικιωμένοι Παιδιά μικρής ηλικίας Έγκυες (οι ίδιες και τα έμβρυα) Άτομα με μειωμένη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος (ασθενείς με AIDS, άτομα που ακολουθούν θεραπεία για τον καρκίνο, ανοσοκατασταλμένοι μετά από μεταμόσχευση)
Βακτηριακές θαλασσογενείς λοιμώξεις από κατάποση θαλασσινού νερού Salmonella spp Shigella ssp Campylobacter spp Vibrio spp
Βακτηριακές θαλασσογενείς λοιμώξεις από επαφή με την θάλασσα Δερματίτιδες: 1. V. alginolyticus, V. vulnificus, V. parahaemolyticus 2. Αερομονάδα 3. Σταφυλόκοκκοι 4. Ατυπα μυκοβακτηρίδια 5. Ψευδομονάδες Ωτίτιδες: 1. Ψευδομονάδα πυοκυανική 2. Σταφυλόκκοκος 3. Δονάκια (vibrio) Επιπεφυκίτιδες (Αδενοιοί-ψευδομονάδα) Ουρολοιμώξεις-Κολπίτιδα
Virus Family Members No.of serotypes Diseases caused Picorna-viridae Human polioviruses 3 Paralysis, meningitis, fever Human echoviruses 32 Meningitis, respiratory disease, rash, fever, gastroenteritis Human coxsackie Viruses a1-22,24 Human coxsackile viruses b1-6 Human enteroviruses 68-71 4 23 6 Enteroviral vesicular pharyngitis, respiratory disease, meningitis, enteroviral vesicular stomatitis with exanthem (hand, foot and mouth disease) Myocarditis, congenital heart anomalies, rash, fever, meningitis, respiratory disease, epidemic myalgia (pleurodynia) Meningitis, encephalitis, respiratory disease, rash, acute enteroviral haemorrhagic conjunctivitis, fever Hepatitis A virus 1 Hepatitis A Reo-viridae Human reoviruses 3 Unknown Human rotaviruses 5 Gastroenteritis, diarrhea Adeno-viridae Human adenoviruses 41 Respiratory disease, conjunctivitis, gastroenteritis Parvo-viridae Adeno-associated viruses 4 Latent infection following integration of DNA into the cellular genome Calici-viridae Human caliciviruses 5 Gastroenteritis in infants and young children. Small round structured Gastroenteritis, acute viral gastroenteropathy (winter viruses (including norwalk 14 vomiting disease) virus) Hepatitis E virus Hepatitis E Unknown Astroviruses 1 Gastroenteritis, neonatal necrotizing enterocolitis Papova-viridae Papillomaviruses 2 Planter warts
Survival of fecal bacteria and enteroviruses in seawater (Wheeler,1990)
Dirty sites Sewage pump Garbage rejection
Results of the virological monitoring of seawater of 12 sampling sites of Achaia coastline during 1995-1999 Enteroviruses Adenoviruses Bacterial Pollution Sites 1st PCR npcr PFU 1st PCR npcr Clean (240 samples) 4(1,7%) 42(17,5%) 22(9,2%) 2,9 PFU 14(5,8%) 68(28,3%) 28(11.7%) Dirty (60 samples) 12(20%) 50(83,4%) 24(80%) 3,9 PFU 22(36,7%) 54(90%) 32(53,3%)
Impact of climate change on the transport, fate, and risk management of viral pathogens in water ABERYSTWYTH UNIVERSITY (AU), UK UNIVERSITAT DE BARCELONA (UB), Spain VELINDRE NATIONAL HEALTH SERVICE TRUST (NPHS), UK UNIVERSITY OF PATRAS (UPA), Greece UMEA UNIVERSITET (UMU), Sweden FUNDACAO OSWALDO CRUZ (FIOCRUZ), Brazil ORSZAGOS KORNYEZETEGESZSEGUGYI INTEZET (NIEH), Hungary FUNDACIÓ PRIVADA INSTITUT CATALÀ DE CIÈNCIES DEL CLIMA (IC3), Spain Διάρκεια: Ιανουάριος 2010-Δεκέμβριος 2012
VIROCLIME Principal Project Objectives 1. To report on the performance characterization of methods developed in EU, International Cooperation Partner Countries (ICPC) and US laboratories for the detection of waterborne human pathogenic viruses in environmental 'hot-spots'. 2. To report on the performance characterisation of methods developed in EU, ICPC and US laboratories for the concentration of human pathogenic viruses in aquatic environments in environmental 'hot-spots'. 3. To report on the development of improved virological tools for microbial source tracking 4. To produce an operational model forced by environmental and water management changes at the target sites which may be calibrated to show changes in virus levels and to facilitate changes in water management strategies. 5. To provide a report on 18-months surveillance Case Studies of emergent potentially pathogenic viruses at five environmentally sensitive sites in Spain, Hungary, Sweden, Greece and Brazil 6. To report on any relationships linking target virus incidence with that of the current faecal indicators Escherichia coli (EC) and intestinal enterococci (IE) and to assess the suitability of current faecal indicators in the face of changing climate scenarios.
Case study Sweden Case Study Hungary Case study, Greece Case study Amazon, Brazil Case study Spain
Sampling points Patras Glaukos river www.viroclime.org
Δειγματοληψία 210 δείγματα από 6 σημεία Θαλασσινό νερό (2 σημεία) Χ 35 δείγματα = 70 δείγματα Επιφανειακά νερά (2 σημεία) Χ 35 δείγματα = 70 δείγματα Λύματα (είσοδος βιολογικού καθαρισμού) Χ 35 δείγματα Έξοδος βιολογικού καθαρισμού Χ 35 δείγματα Θετικό control: 35 δείγματα Αρνητικό control: 35 δείγματα Αδενοϊοί, Noro-ιοί, HAV Ε.coli, Enterococci Θολερότητα, Θερμοκρασία νερού, Θερμοκρασία αέρα, Αγωγιμότητα
Ποιότητα κολυμβητικών ακτών 2005-2010
100 90 80 70 60 50 40 30 20 Κέντρο Ακρογιάλι Ξενοδοχείο Φλόριντα Ξενοδοχείο Ροδινή Κέντρο Ψαθόπυργος 10 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 140 120 100 80 60 40 Ακταίο Βουτσινά Ακταίο Βερόνα Ακταίο Αργώ Tam Toom 20 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010
140 120 100 80 60 40 Πόρτο Ρίο Δάφνες Τζάκι Μποζαίτικα Ξενοδοχείο Achaia Beach 20 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Αραχωβίτικα λουτρά Αραχωβίτικα Λιβαδάκια Αγ.Βασίλειος Πράσινο Λιμανάκι
Στόχοι Καθορισμός προέλευσης μόλυνσης (Microbial Source Tracking, είδος ζώου, επίπεδο επιβάρυνσης κλπ) Beach profiles Εκτίμηση κινδύνου για τη Δημόσια Υγεία από την κολύμβηση
Ποιότητα επιφανειακών νερών/ποταμών Αχαίας Εντερόκοκκοι Ε.coli, Κολοβακτηρίδιο κοπράνων
Μικροβιολογικά και γεωλογικά χαρακτηριστικά των πετρωμάτων παράκτιων περιοχών και ο ρόλος τους στη Δημόσια Υγεία Θερμοκρασία νερού και αέρα Αλατότητα νερού Υγρασία Ε.coli, Εντερόκοκκοι Σφαιρικότητα πετρώματος Στρογγυλότητα πετρώματος Διάμετρος πετρώματος
Σας ευχαριστώ Απόστολος Βανταράκης Επικ. Καθηγητής Υγιεινής Μον. Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας Εργ. Υγιεινής, Τμήμα Ιατρικής www.iwaterfood.gr E-mail: avanta@upatras.gr Τηλ/Fax. 2610969875