Περιεχόμενα 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 11 1.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ CAD ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΕΚΤΩΝ...11 1.2 ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ CAD...12 1.3 ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΡΙΟ ΣΤΗΝ ΟΘΟΝΗ...13 1.4 ΣΥΝΘΕΣΗ, ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ, ΣΧΕΔΙΟ, ΑΠΟΔΟΣΗ...14 1.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΥΟ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ, ΜΑΚΕΤΕΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΤΡΙΩΝ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ...15 1.6 Ο ΤΕΚΤΩΝ ΣΕ ΔΥΟ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ...15 1.7 Ο ΤΕΚΤΩΝ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ...16 1.8 ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΜΕ CAD, ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ...18 2 ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΤΕΚΤΟΝΑ... 21 2.1 ΜΠΑΡΑ ΤΙΤΛΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ...22 2.2 ΜΠΑΡΑ ΤΩΝ ΜΕΝΟΥ...23 2.3 ΜΠΑΡΑ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ...33 2.4 ΓΡΑΜΜΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ...40 2.5 ΕΡΓΑΛΕΙΟΘΗΚΗ...40 2.6 ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ...41 2.7 ΚΑΡΤΕΛΕΣ ΟΡΟΦΩΝ ΚΤΙΡΙΟΥ...43 2.8 ΜΠΑΡΑ ΒΟΗΘΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ...46 2.9 ΓΡΑΜΜΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ...56 2.10 ΤΑ ΠΑΡΑΘΥΡΑ ΣΧΕΔΙΩΝ ΤΟΥ ΤΕΚΤΟΝΑ...56 2.11 ΕΙΔΗ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΤΕΚΤΟΝΑ...61 2.12 ΓΕΝΙΚΑ...62
4 TEKTΩN 2007 3 ΚΑΝΝΑΒΟΣ... 75 3.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...75 3.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΝΝΑΒΟΥ...76 3.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΚΑΝΝΑΒΟΥ...76 3.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΝΝΑΒΟΥ...79 3.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΝΝΑΒΟΥ...88 4 ΤΟΙΧΟΣ... 93 4.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...93 4.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΙΧΩΝ...94 4.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΙΧΩΝ...95 4.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΙΧΩΝ...106 4.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΙΧΩΝ...114 4.6 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ...128 4.7 ΜΑΖΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ ΜΕΣΩ ΠΙΝΑΚΩΝ...129 5 ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ... 133 5.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...133 5.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...136 5.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...137 5.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...147 5.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...153 5.6 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...157 5.7 ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...160 5.8 ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ...160 5.9 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...163 5.10 ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...165 5.11 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ...166 6 ΕΠΙΠΕΔΟ... 173 6.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...173 6.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΠΕΔΩΝ...175 6.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΠΙΠΕΔΩΝ...175 6.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΠΙΠΕΔΟΥ...181 6.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΠΕΔΩΝ...186
Περιεχόμενα 5 7 ΣΤΕΓΗ... 193 7.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...193 7.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΕΓΗΣ...194 7.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΣΤΕΓΩΝ...194 7.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΤΕΓΗΣ...198 7.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΕΓΩΝ...202 8 ΣΚΑΛΑ... 207 8.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...207 8.2 ΓΡΑΜΜΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΚΑΛΑΣ...210 8.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΣΚΑΛΑΣ...211 8.4 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΕΠΙΛΥΣΗ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΣΚΑΛΑΣ...218 8.5 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΚΑΛΑΣ ΣΕ ΚΑΤΟΨΗ / ΣΤΟ ΧΩΡΟ...228 8.6 ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΣΚΑΛΑΣ...230 8.7 ΣΚΑΛΑ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ...231 8.8 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: ΣΚΑΛΑ ΜΕ ΔΥΟ ΠΛΑΤΥΣΚΑΛΑ...231 9 ΚΑΓΚΕΛΟ... 235 9.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...235 9.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΓΚΕΛΟΥ...235 9.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΚΑΓΚΕΛΟΥ...236 9.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΓΚΕΛΟΥ...238 9.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΥΠΑΡΧΟΝΤΟΣ ΚΑΓΚΕΛΟΥ...239 10 ΓΡΑΜΜΕΣ... 241 10.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...241 10.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΓΡΑΜΜΩΝ...241 10.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΓΡΑΜΜΩΝ...242 10.4 ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΓΡΑΜΜΩΝ...247 10.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΡΑΜΜΩΝ...251 11 ΤΟΞΑ... 257 11.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...257 11.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΤΟΞΩΝ, ΚΥΚΛΩΝ, ΚΑΙ ΗΜΙΚΥΚΛΙΩΝ...257 11.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΞΩΝ, ΚΥΚΛΩΝ, ΗΜΙΚΥΚΛΙΩΝ...258
6 TEKTΩN 2007 11.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΞΩΝ, ΚΥΚΛΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΥΚΛΙΩΝ...260 11.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΞΩΝ, ΚΥΚΛΩΝ ΚΑΙ ΗΜΙΚΥΚΛΙΩΝ...264 12 ΚΑΜΠΥΛΕΣ... 269 12.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...269 12.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΚΑΜΠΥΛΩΝ...269 12.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΚΑΜΠΥΛΩΝ...270 12.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΜΠΥΛΩΝ...272 12.5 ΤΥΠΟΙ ΚΑΜΠΥΛΩΝ...272 12.6 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΜΠΥΛΩΝ...274 13 ΚΕΙΜΕΝΟ... 277 13.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...277 13.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ...277 13.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΚΕΙΜΕΝΟΥ...278 13.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ...284 13.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ...289 14 ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ... 295 14.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...295 14.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ...295 14.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ...297 14.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ...309 14.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΙΑΣΤΑΣΕΩΝ...312 15 ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΕΙΣ... 321 15.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...321 15.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΗΣ...321 15.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΕΩΝ...322 15.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΕΩΝ...326 15.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΕΩΝ...330 15.6 ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΗΜΕΙΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΟΣΚΙΑΣΜΕΝΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ...331
Περιεχόμενα 7 16 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ... 335 16.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...335 16.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ...335 16.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ...336 16.4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ...341 16.5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ...343 16.6 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΥΠΑΡΧΟΝΤΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ...345 16.7 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΧΡΗΣΤΗ...345 17 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ... 347 17.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...348 17.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ...348 17.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ...349 17.4 ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ...354 17.5 ΑΠΟΕΠΙΛΟΓΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ...356 17.6 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ...358 17.7 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΥΧΑΙΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΟΓΚΩΝ...382 17.8 ΆΞΟΝΕΣ ΑΝΑΚΛΙΣΗΣ ΑΝΑΚΛΙΣΗ...383 17.9 ΚΕΛΥΦΗ ΕΚ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΗΣ...384 17.10 ΚΥΛΙΝΔΡΟΙ ΟΡΘΟΙ...387 17.11 ΚΥΛΙΝΔΡΟΣ ΥΠΟ ΓΩΝΙΑ...388 17.12 ΚΟΛΟΥΡΟΣ ΚΩΝΟΣ...390 17.13 ΡΑΜΠΕΣ ΚΕΚΛΙΜΕΝΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΣΤΕΓΕΣ...391 17.14 ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΥΧΟΥΣΑΣ ΜΟΡΦΗΣ ΣΕ ΟΨΗ...393 17.15 ΠΤΥΧΩΤΟΙ ΦΟΡΕΙΣ...394 17.16 ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΜΑΡΑΣ...395 17.17 ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ ΣΕ ΚΑΜΠΥΛΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ...395 17.18 ΚΑΜΠΥΛΟ ΣΤΕΓΑΣΤΡΟ...396 17.19 ΚΑΜΠΥΛΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ...397 17.20 ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗ / ΒΡΑΧΥΝΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ...398 18 ΤΟΜΕΣ... 401 18.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...401 18.2 ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΜΗΣ...402 18.3 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΟΜΗΣ...402 18.4 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΜΗΣ...403
8 TEKTΩN 2007 18.5 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΤΟΜΗΣ...404 18.6 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΜΗΣ...407 18.7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΜΩΝ...408 19 ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ... 411 19.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...411 19.2 ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ;...413 19.3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΩΝ...413 19.4 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟΥ...414 19.5 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΗΜΕΙΩΝ...427 19.6 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΜΒΑΔΩΝ ΑΠΟ ΤΡΙΓΩΝΑ Η ΠΟΛΥΓΩΝΑ...430 19.7 ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΜΒΑΔΩΝ...433 19.8 ΔΙΑΦΑΝΗ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟ...435 19.9 ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ...437 20 ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ... 443 20.1 ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΓΡΑΜΜΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΥΠΟ ΚΛΙΜΑΚΑ...443 20.2 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗΣ...444 20.3 ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΑΣ...449 20.4 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ...451 20.5 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΝΩΝ...456 21 ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ... 457 21.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ;...457 21.2 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ...458 21.3 ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΟΥ ΟΡΟΦΟΥ, Η ΚΤΙΡΙΟΥ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ OPENGL...462 21.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΨΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΟΥΣ...466 22 ΦΩΤΟΡΕΑΛΙΣΜΟΣ... 469 22.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...469 22.2 ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ / ΥΛΙΚΑ / ΥΦΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ...474 22.3 ΦΥΣΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ (ΗΛΙΑΣΜΟΣ)...485 22.4 ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ...488 22.5 ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΩΝ...493 22.6 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΜΕΘΟΔΟΥ RAY-TRACE...496
Περιεχόμενα 9 22.7 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΙΑΔΟΧΙΚΩΝ ΦΩΤΟΡΕΑΛΙΣΜΩΝ...503 22.8 Η ΜΕΘΟΔΟΣ OPENGL...504 23 ΛΗΨΗ... 507 23.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ...507 23.2 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΛΗΨΗΣ...509 23.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΛΗΨΗΣ...510 23.4 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΛΗΨΗΣ...516 23.5 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΑΙΝΙΑΣ...516 23.6 ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΝΕΟΥ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ...518 23.7 ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ...519 23.8 ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΗΨΗΣ...519 23.9 ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ - NETSHADE...519 24 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΩΝ WINDOWS... 523 24.1 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ OLE...523 24.2 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ METAFILE...528 25 CAD ORGANIZER... 529 25.1 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΩΣ DXF ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ AUTOCAD...529 25.2 ΦΟΡΤΩΜΑ DXF ΑΠΟ ΤΟ AUTOCAD...530 25.3 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ CAD...531 25.4 Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΥΛΑΞΗΣ...538 25.5 Η ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ LAYERS...539 25.6 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ...540
1 Εισαγωγή 1.1 Εισαγωγή στο CAD το πρόγραμμα ΤΕΚΤΩΝ. 1.2 Τα τρία πλεονεκτήματα του CAD. 1.3 Από το σχεδιαστήριο στην οθόνη. 1.4 Σύνθεση, προσχέδιο, σχέδιο, απόδοση. 1.5 Επεξεργασία σχεδίων δύο διαστάσεων, μακέτες κτιρίων τριών διαστάσεων. 1.6 Ο Τέκτων σε δύο διαστάσεις. 1.7 Ο Τέκτων σε τρεις διαστάσεις. 1.8 Ειδικές διαμορφώσεις με CAD, Ποιοτική παρουσίαση των σχεδίων. 1.1 Εισαγωγή στο CAD το πρόγραμμα ΤΕΚΤΩΝ Η αρχιτεκτονική αποτελεί σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, επίκεντρο της προσοχής. Οι δημιουργικές αρχιτεκτονικές διαδικασίες και τα αποτελέσματά τους,προσχέδια, σχέδια, συνθέσεις, συζητιούνται, κρίνονται και αξιολογούνται από πολλούς και από διάφορες πλευρές. Για τους λόγους αυτούς, η σημερινή αρχιτεκτονική πρέπει να παρουσιάζεται με τον πιο κατανοητό τρόπο. Οι αρχιτεκτονικές ιδέες πρέπει να γίνονται πιο διάφανες, πιο προσιτές. Με λόγια, όμως, δεν είναι δυνατόν να παρουσιαστεί ακόμα και η πιο τέλεια αρχιτεκτονική σύνθεση. Η απάντηση των καιρών μας σ αυτό το πρόβλημα είναι η σύνθεση μέσω υπολογιστή, με Computer Aided Design ή CAD. Το CAD δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση τη δημιουργικότητα και την έμπνευση του αρχιτέκτονα. στηρίζει όμως αυτές του τις ικανότητες, γιατί έχει τη δυνατότητα να τις παρουσιάζει με πολλούς τρόπους. Αυτό βέβαια δεν αφορά μόνο τη σύνθεση, αλλά και τη διαμόρφωση των ελεύθερων χώρων, που ο αρχιτέκτονας μπορεί να χρησιμοποιήσει σ ένα θέμα.
12 TEKTΩN 2007 Στα επόμενα κεφάλαια αυτού του βιβλίου παρουσιάζονται οι δυνατότητες και ο τρόπος λειτουργίας του Τέκτονα για Windows. Παρουσιάζοντας τον Τέκτονα, σας γνωρίζουμε ένα πρόγραμμα που σημαδεύει τις μελλοντικές εξελίξεις στο χώρο του και ικανοποιεί υψηλές απαιτήσεις, και μάλιστα από δύο απόψεις. παρέχει υψηλή απόδοση και λύσεις ακόμα και στα πιο δύσκολα θέματα, ενώ παράλληλα είναι ένα σύστημα εύκολο στο χειρισμό του, που απαλλάσσει τον αρχιτέκτονα από τη διεκπεραίωση εργασιών ρουτίνας. 1.2 Τα τρία πλεονεκτήματα του CAD Τρία είναι τα αποφασιστικής σημασίας πλεονεκτήματα του CAD που το καθιστούν απαραίτητο εργαλείο για τον αρχιτέκτονα. 1. Η εξαιρετική παρουσίαση των συνθέσεων. 2. Η ταχύτητα στην επεξεργασία των σχεδίων. 3. Η ορθολογική μεταφορά και απόδοση των διαστάσεων. Ο αρχιτέκτονας πρέπει να παρουσιάζει τις ιδέες του σε όλες τις φάσεις σχεδιασμού, από τα προσχέδια μέχρι την κατασκευή. Η επεξεργασία των λύσεων γίνεται κάθε φορά χωριστά και οι λύσεις παρουσιάζονται ανάλογα. Στο σημείο αυτό ο Τέκτων απαλλάσσει τον αρχιτέκτονα από την κοπιαστική σχεδιαστική δουλειά. Πέρα απ αυτό, το πρόγραμμα παρέχει εντυπωσιακές δυνατότητες παρουσίασης των συνθέσεων. Η έγχρωμη διαμόρφωση, με τις καθαρές και σωστές σκιές, ανήκουν στις βασικές δυνατότητες του συστήματος (Εικόνα 1.1). Επιπλέον παρέχεται η δυνατότητα στον αρχιτέκτονα να έχει την εικόνα του εσωτερικού των κτιρίων. Εικόνα 1.1: Φωτορεαλιστική απεικόνιση κτιρίου γραφείων
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 13 Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην επιλογή του τρόπου παρουσίασης. Ο Αρχιτέκτονας μπορεί ελεύθερα να διαλέξει ή να σχεδιάσει τις δικές του διαγραμμίσεις, το δικό του είδος γραφής, τα δικά του πρότυπα και σύμβολα. Ο Τέκτων είναι κατασκευασμένος αποκλειστικά για πρακτικές χρήσεις. Ανεβάζει την παραγωγικότητα και απαλλάσσει από εργασίες ρουτίνας, ενώ παράλληλα ανοίγει στον αρχιτέκτονα έναν επιπλέον ορίζοντα νέων διαστάσεων στην παρουσίαση των ιδεών του. 1.3 Από το σχεδιαστήριο στην οθόνη Στο κέντρο του χώρου εργασίας κάθε συστήματος CAD βρίσκεται η οθόνη του υ- πολογιστή. έτσι ο αρχιτέκτονας που είναι συνηθισμένος από το σχεδιαστήριό του θα πρέπει να προσαρμοσθεί σε μία νέα και πολύ μικρότερη επιφάνεια εργασίας, (από την επιφάνεια του σχεδιαστηρίου στην οθόνη). Στην αρχή η σύγκριση των επιφανειών εργασίας γίνεται αυτόματα και είναι ίσως ενοχλητική. Αλλά ο υπολογιστής αποζημιώνει τον αρχιτέκτονα πολύ γρήγορα, γιατί μπορεί να του παρέχει, σε εκπληκτικά μικρό χρονικό διάστημα, επιμέρους σχέδια σε διάφορες κλίμακες και λεπτομέρειες. Οι λεπτομέρειες μπορούν π.χ. να σχεδιαστούν σε πολύ μικρή κλίμακα. Η οθόνη, με τη βοήθεια της τεχνικής των παραθύρων (windows), μπορεί να υποδιαιρεθεί σε οποιαδήποτε και οσαδήποτε πλαίσια-παράθυρα, που να περιέχουν λεπτομέρειες και μερικές ή ολικές απόψεις των σχεδίων. Οι τυχόν αλλαγές σ' ένα παράθυρο μεταφέρονται αυτόματα και στα υπόλοιπα. Ι- διαίτερα εντυπωσιακή είναι η πιο πάνω διαδικασία κατά την επεξεργασία αντικειμένων τριών διαστάσεων. Η κάτοψη, η όψη και το προοπτικό τοποθετούνται σε ξεχωριστά παράθυρα. Τα αποτελέσματα κάθε σταδίου εργασίας ακολουθούν με συνέπεια και ενημερώνουν τις διάφορες όψεις της οικοδομής. Ο Τέκτων ανοίγει στον αρχιτέκτονα εντελώς καινούριες προοπτικές για τη δουλειά του. Είναι έτσι κατασκευασμένος ώστε τα δεδομένα να καταχωρούνται και οι δημιουργικές ιδέες να αποτυπώνονται χωρίς περιπλοκές και δυσκολίες. Στο περιθώριο της οθόνης, ο χειριστής έχει στη διάθεση του κουμπιά για όλες τις σημαντικές λειτουργίες. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαλειοθήκες μπορούν να εναλλάσσονται ώστε, ανά πάσα στιγμή, να είναι διαθέσιμο το κατάλληλο εργαλείο. Η επιλογή των κουμπιών-εργαλείων επιτυγχάνεται με τη βοήθεια ενός σταυρονήματος, το οποίο τίθεται σε λειτουργία με την κίνηση του ποντικιού (Mouse). Το πάτημα ενός πλήκτρου, του ποντικιού, είναι αρκετό για να κληθεί ή να διεξαχθεί μια λειτουργία. Ο συγχρονισμός του χεριού και των ματιών συμβαίνει μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, έτσι ώστε, κατά τη διάρκεια της εργασίας, οι σκέψεις να
14 TEKTΩN 2007 μεταφέρονται σχεδόν αυτόματα. Το ποντίκι αντικαθιστά σ αυτή τη διαδικασία το μηχανικό μολύβι. 1.4 Σύνθεση, προσχέδιο, σχέδιο, απόδοση Μια αρχιτεκτονική λύση είναι πάντα η απάντηση σε ένα σύμπλεγμα αρχικών δεδομένων και όρων. Εδώ πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη τα λειτουργικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δεδομένα. Ο σχεδιασμός, μ αυτή την έννοια, είναι μία σειρά διαδικασιών έκφρασης, από τις οποίες απορρέει μια λύση μοντέλο που δικαιώνει τις πιο πάνω προϋποθέσεις και αναδεικνύεται ιδιαίτερα στα χέρια του αρχιτέκτονα. Ο Τέκτονας είναι ένα εργαλείο που ενισχύει αυτές τις διαδικασίες. Κατά την διάρκεια των φάσεων σχεδιασμού μπορούν να προστεθούν, επιλεκτικά, ιδέες και σκέψεις και να μετατραπούν σε σχέδια. Ο Τέκτων προσφέρει, για κάθε θέμα (δύο ή τριών διαστάσεων, λεπτομέρειες ή συνολικές συνθέσεις), με την ίδια ευκολία, απλές ή σύνθετες λειτουργίες. Οι απεικονίσεις δείχνουν πώς, χωρίς κόπο, μπορούν να αναπτυχθούν σχέδια από δύο σε τρεις διαστάσεις, από κάτοψη σε όψη. Με τον Τέκτονα, ο αρχιτέκτονας είναι εξοπλισμένος το ίδιο καλά τόσο για προσχέδια όσο και για την τελική παρουσίαση και εφαρμογή. Τα προοπτικά μεταδίδουν οπτικές εικόνες και καθιστούν δυνατή την παρατήρηση και παρακολούθηση της κατασκευής από κάθε οπτική γωνία (Εικόνα 1.2). Εικόνα 1.2: Φωτορεαλιστική απεικόνιση εσωτερικού χώρου
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 15 1.5 Επεξεργασία σχεδίων δύο διαστάσεων, μακέτες κτιρίων τριών διαστάσεων Πολύς λόγος γίνεται για το αν ένα, δύο ή τριών διαστάσεων σύστημα CAD είναι η καλύτερη λύση. Τελικά η απάντηση εξαρτάται πάντα από τα δεδομένα του συγκεκριμένου θέματος. Το σημαντικό είναι ότι οι δισδιάστατες και τρισδιάστατες συνθέσεις είναι συμπληρωματικές, δηλαδή είναι δυνατόν, κάθε στιγμή, από ένα σχέδιο να κατασκευάζεται μία μακέτα και το αντίστροφο. Με τον Τέκτονα αυτή η διαδικασία είναι πάρα πολύ απλή. 1.6 Ο Τέκτων σε δύο διαστάσεις Ο Τέκτων, με τη βοήθεια του υπολογιστή, δίνει, στο απλό σχέδιο και τη μακέτα, πάντα τα καλύτερα αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει: υψηλή ποιότητα σχεδιασμού, πραγματοποιήσιμη σε μικρό χρονικό διάστημα. Αυτό βέβαια δεν είναι το μοναδικό προτέρημα ενός συστήματος CAD. Η μη εξάρτηση από την κλίμακα είναι επίσης βασικό προτέρημα. Σχέδια προς έ- γκριση, σχέδια εφαρμογής και λεπτομέρειες είναι δυνατόν να αποδοθούν σε διαφορετικές κλίμακες και λεπτομέρειες (Σχήμα 1.1). Σχήμα 1.1: Λεπτομέρεια διάταξης υπερχείλισης Ένα μεγάλο πλεονέκτημα του σχεδιασμού με τον Τέκτονα είναι η δυνατότητα άμεσης διόρθωσης των σχεδίων. Αλλαγές που μπορεί να γίνουν κατά την εφαρμογή (κατασκευή) μπορούν να γίνουν και στα σχέδια χωρίς πρόβλημα. Σε περίπτωση αλλαγής της γεωμετρίας, αυτόματα και ανάλογα αλλάζουν οι διαστάσεις. Το ίδιο
16 TEKTΩN 2007 συμβαίνει και με τις διαγραμμίσεις και τα στοιχεία των κουφωμάτων. Η απλότητα αυτή στην αλλαγή των στοιχείων σχεδιασμού είναι δυνατή μόνο με το CAD. Με το πάτημα του πλήκτρου μπορείτε κατά βούληση να αντιγράψετε, να μεταθέσετε, να περιστρέψετε ή να διαγράψετε. Κάθε βήμα της επεξεργασίας είναι αναστρέψιμο. Οι λύσεις μπορούν να συγκριθούν, να αλλαχθούν, να ξανασχεδιασθούν ή να αναπαραχθούν, και τελικά να τεθούν σε εφαρμογή. Τα έτοιμα σχέδια μπορούμε με τον Τέκτονα να τα εμπλουτίσουμε με κείμενο. Γι' αυτή τη διαδικασία ο αρχιτέκτονας έχει τη δυνατότητα να επιλέξει το είδος και το μέγεθος γραφής. Η σαφήνεια της παρουσίασης ενισχύεται, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, με τη χρησιμοποίηση διαφόρων πενών, διαγραμμίσεων και επιλεγμένων προοπτικών απεικονίσεων (Σχήμα 1.2). Σχήμα 1.2. Στάδιο και περιβάλλων χώρος Γενική διάταξη 1.7 Ο Τέκτων σε τρεις διαστάσεις Η εργασία με τον Τέκτονα σε τρεις διαστάσεις (3D) είναι η λογική συμπλήρωση του σχεδιασμού σε δύο διαστάσεις. Τρία είναι τα κύρια χαρακτηριστικά που καθιστούν την χρησιμοποίηση του 3D εκ των πραγμάτων απαραίτητη. Όλα τα σχέδια τα οποία απορρέουν από μία σύνθεση 3D είναι συμβατά μεταξύ τους. Αντιφάσεις σε σχέδια που έχουν γίνει ξεχωριστά, όπως σε κατόψεις, όψεις, τομές, είναι δυνατόν να αποφευχθούν από την αρχή. Η εργασία σε 3D είναι προϋπόθεση για τον αυτόματο υπολογισμό τομών, ο οποίος απαλλάσσει τον αρχιτέκτονα από εργασίες ρουτίνας.
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 17 (Σχήμα 1.3). Τελικά η σύνθεση 3D πείθει μέσω της ρεαλιστικής παρουσίασηςεικόνας. Και δεν πείθεται μόνο ο μη ειδικός, μέσω της ρεαλιστικής αυτής παρουσίασης, αλλά και ο ειδικός μπορεί, από τη μεταφορά του θέματος σε 3D, να αποκομίσει πολλά, ακριβώς επειδή βλέπει άμεσα ποια σημεία έχουν ρεαλιστικές επιπτώσεις και ποια χρειάζονται καθαρά υπολογιστικές αλλαγές. Σχήμα 1.3: Σχέδιο τομών γυμναστηρίου Η πρακτική εργασία σε 3D επιτυγχάνεται με την ουσιαστική συμμετοχή αρχιτεκτονικών στοιχείων (τοίχοι, οροφές, επίπεδα, υποστυλώματα κ.λπ.), τα οποία ή προϋπάρχουν ή κατασκευάζονται από τον ίδιο τον αρχιτέκτονα. Με τον Τέκτονα μπορεί να αναπτύξει κανείς όλες τις φόρμες που έχει σκεφτεί, οι οποίες περιορίζονται από επίπεδες επιφάνειες. Απλές λειτουργίες επιτρέπουν την κατασκευή σωμάτων εκ περιστροφής. Με περιγραφή του κέντρου και του άξονα περιστροφής είναι δυνατόν αυτά τα πολύπλοκα εκ περιστροφής σώματα να κατασκευασθούν πολύ απλά και γρήγορα. Η δυνατότητα να κατασκευάσουμε σώματα με τυχούσα διατομή κατά μήκος ενός πολυγώνου, ή να φέρουμε ένα σώμα μεταξύ δύο ομοίων αλλά με διαφορετική διατομή πολυγώνων, αναδεικνύουν τον Τέκτονα σε πρόγραμμα 3D σε παγκόσμια κλίμακα. Οι τοίχοι ή παρόμοια στοιχεία του κτιρίου, με την ιδιότητα τους ως σώματα 3D, προβάλλονται αμέσως στην κάτοψη, όψη, τομή ή σε άλλο τυχόν προοπτικό, με τη βοήθεια της τεχνικής των παραθύρων. Σε κάθε τμήμα της κατασκευής μπορούν να προστεθούν οι χαρακτηριστικές ιδιότητες των υλικών, όπως π.χ. ποσοστά ανάκλασης, διάθλασης ή διαφάνειας. Οι τιμές αυτές προσδιορίζονται από μια λίστα υλικών, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί καθ όλη τη διάρκεια της επεξεργασίας των σχεδίων.
18 TEKTΩN 2007 Οι γενικές εντολές CAD, όπως π.χ. αντιγραφή, περιστροφή ή συμμετρία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την εργασία 3D με την ίδια ευκολία όπως οι ειδικές ικανότητες επέκτασης, διαστολής ή προσαρμογής των τοίχων. Με το σχεδιασμό τριών διαστάσεων μπορεί κανείς να δουλέψει εξαρχής με μη αντιφατικά σχέδια. Η μακέτα βρίσκεται στον υπολογιστή σαν μια ηλεκτρονική απεικόνιση. Με κατάλληλες οδηγίες τομών μπορούν από τη μακέτα να κατασκευαστούν πολύ εύκολα οριζόντιες, κάθετες και μετακινούμενες τομές. Αυτές μπορεί να είναι κατόψεις, όψεις ή τομές. Αν δώσουμε το βάθος της τομής, κατασκευάζεται μόνο αυτό που ενδιαφέρει το χειριστή. Η παρουσίαση διεκπεραιώνεται με τρόπο ώστε τα σώματα που προέρχονται από τις τομές να παρουσιάζονται με άλλο πάχος γραμμής ή διαγράμμισης. Παράλληλα, η σαφήνεια των παρουσιάσεων παραμένει όπως ήταν. Έτσι, εργασίες, όπως π.χ. σύμβολα, επιγραφές, τίτλοι, περιεχόμενα κ.λπ., τις επεξεργάζεται ο υπολογιστής σε δύο διαστάσεις. Ο Τέκτων, για τη διεκπεραίωση των προοπτικών εργασιών, δεν απαιτεί πολύπλοκο χειρισμό. Για παράδειγμα, οι τοίχοι μπορούν να δοθούν μέσω της παρουσίασης της κάτοψης, όπου στοιχεία έχουμε μόνο για το ύψος και τη βάση. Στα παράθυρα αρκούν οι διαστάσεις και το ύψος του τοίχου. Ουσιαστικά, η στρατηγική αυτή α- ντιστοιχεί στην εργασία με τον παραλληλογράφο. Η ίδια λογική μπορεί να ικανοποιήσει κάθε άλλο σχέδιο. Η θέση ενός παραθύρου μπορεί να αλλαχθεί πάνω στην κάτοψη. το σύστημα CAD θα μεταβιβάσει αυτή την αλλαγή αυτόματα στο τρισδιάστατο μοντέλο, στην όψη ή την τομή. 1.8 Ειδικές διαμορφώσεις με CAD, Ποιοτική παρουσίαση των σχεδίων 1.8.1 Ο Τέκτων ανοίγει νέες προοπτικές Μπορούν, άραγε, τα σχέδια, οι συνθέσεις ή τα προοπτικά που έχουν δημιουργηθεί με CAD να έχουν τον προσωπικό τους χαρακτήρα; Την πρώτη περίοδο σχεδιασμού με CAD, πολλοί αρχιτέκτονες είχαν δικαιολογημένα εκφράσει τις επιφυλάξεις τους. Σήμερα, βέβαια, το πεδίο διαμόρφωσης έχει προχωρήσει ουσιαστικά. Έτσι ο Τέκτων προσφέρει για τις επιγραφές των σχεδίων πέντε διαφορετικά είδη γραφής. Το σύστημα δίνει τη δυνατότητα στον αρχιτέκτονα να διαμορφώσει και να κατασκευάσει δική του τυπολογία. Το ίδιο ισχύει και για στερεότυπα, όπως διαστάσεις, διαγραμμίσεις κ.λπ. Κάθε αντικείμενο αποτελεί αυτόνομη μεταβλητή και μπορεί να τροποποιηθεί και να φυλαχτεί για περαιτέρω χρησιμοποίηση. Κατά συνέπεια μπορεί ο αρχιτέκτονας να επεκτείνει ή να διαφοροποιήσει την πλήρη βιβλιοθήκη
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 19 συμβόλων που προσφέρει ο Τέκτων. Έτσι μπορούν να αναπτυχθούν αυτόνομοι κατάλογοι σχεδιαστικών στοιχείων, που να εξυπηρετούν τις ειδικές ανάγκες κάθε γραφείου. Συμπέρασμα: Το CAD, με τον Τέκτονα, προσφέρει ειδικές αυτόνομες προσωπικές λύσεις, και όχι λύσεις με καρμπόν, προκατασκευασμένες και άκαμπτες. Πολύ συχνά οι ιδιοκτήτες δεν έχουν την ευχέρεια να κατανοήσουν τα σχέδια. Χάρις όμως στην πλαστικότητα και την προοπτική παρουσίαση των χώρων ή των κτιρίων, μπορούν οι αρχιτέκτονες πολύ εύκολα και παραστατικά να παρουσιάσουν το έργο τους. Το να σχεδιάσει κανείς προοπτικά είναι δύσκολη και κοπιαστική εργασία. Εδώ, με τη βοήθεια του Τέκτονα, ιδέες συνθέσεων είναι δυνατόν, χωρίς πολύ κόπο, να μεταφερθούν σε διάφορες απόψεις. Τα φτωχά γραμμικά σχέδια είναι επίσης δυνατόν να αναβαθμιστούν ουσιαστικά αν συμπληρωθούν, με τη βοήθεια του Τέκτονα, με χρώματα και σκιές. Για την απόδοση και παρουσίαση των χρωμάτων των έγχρωμων κατασκευών, ο Τέκτων διαθέτει χρώμα 32bit (περίπου 16 εκατομμύρια χρώματα). Η αυτόματη παρουσίαση προοπτικών λαμβάνει υπόψη τις καλυμμένες πλευρές (hidden lines). Οι απόψεις, οι οπτικές κατευθύνσεις και οι πηγές φωτός μπορούν να τοποθετηθούν οποτεδήποτε. Μία ιδιαιτερότητα είναι ο αστρονομικός υπολογισμός της θέσης του ήλιου, αφού δοθεί η τοποθεσία, η ημερομηνία και η ώρα. Απ αυτά τα δεδομένα, υπολογίζει ο Τέκτων αυτόματα τις σκιές. Όλα τα προοπτικά έχουν μεγάλη πλαστικότητα, επειδή ο Τέκτων δουλεύει με πραγματικές σκιές. Η επεξεργασία των εικόνων μπορεί να γίνει σε δύο διαστάσεις και να αποδοθούν έγχρωμες εικόνες. Η απόδοση των εικόνων, άριστα ποιοτικώς, επιτυγχάνεται με εκτύπωση σε έγχρωμο εκτυπωτή ή σχεδιογράφο (plotter). Έγχρωμες επιφάνειες μπορούν να δοθούν σε αποχρώσεις του γκρίζου χρώματος, έτσι ώστε να είναι δυνατόν να εκτυπωθούν σε μονόχρωμα εκτυπωτικά μηχανήματα. Μία άλλη εναλλακτική λύση είναι οι απ ευθείας φωτογραφίες από την οθόνη. Εδώ μπορεί κανείς να μιλήσει για απεριόριστες δυνατότητες, που παρουσιάζουν σχέδια παραστατικά και πειστικά.