Ιωάννης. Μαναριώτης ρ. Πολιτικός Μηχανικός ιεύθυνση Περιβάλλοντος & Χωροταξίας Περιφέρεια υτικής Ελλάδας

Συνοπτική Παρουσίαση του Θεσµού της Εκτίµησης των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Έργων και ραστηριοτήτων κατόπιν της Εναρµόνισης του Ν.1650/86 µε τις Οδηγίες 97/11 Ε.Ε. και 96/61 Ε.Ε. Ιωάννης. Μαναριώτης ρ. Πολιτικός Μηχανικός ιεύθυνση Περιβάλλοντος & Χωροταξίας Περιφέρεια υτικής Ελλάδας Πάτρα, Απρίλιος 2004

Ν. 3010 (ΦΕΚ 91 Α /25-04-02) ιεύρυνση του πεδίου εφαρµογής του θεσµού της περιβαλλοντικής αδειοδότησης µε επιπλέον έργα ή δραστηριότητες όπου θα απαιτείται εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Οδηγία 97/11 ΕΕ). Η αποκέντρωση επιτυγχάνεται µέσω του σχεδίου νόµου για έργα και δραστηριότητες: Σηµαντικής περιβαλλοντικής επίπτωσης ΥΠΕΧΩ Ε, Γ.Γ. Περιφέρειας Μεσαίας περιβαλλοντικής επίπτωσης Νοµαρχίες ήµοι Μικρής περιβαλλοντικής επίπτωσης ήµοι Άρθρο 1, αντικαθίσταται το άρθρο 3 του Ν. 1650/86. - Κατηγοριοποίηση έργων και δραστηριοτήτων, 3 κατηγορίες έργων (Α, Β, και Γ) µε υποκατηγορίες. - Οµάδες έργων έτσι ώστε οι µελέτες να εξειδικεύονται ανά οµοειδείς ενότητες έργων ή δραστηριοτήτων µε αποτέλεσµα τον καλύτερο έλεγχο και τη διευκόλυνση της αποκέντρωσης των αρµοδιοτήτων - σαφή και συγκεκριµένα κριτήρια για την αποκέντρωση - Προστίθεται η διαδικασία κατάταξης εάν ένα έργο δεν περιλαµβάνεται στην ανωτέρω απόφαση εφόσον θεωρηθεί ότι θα έπρεπε να καταταγεί στην Α ή Β κατηγορία. - Με ΥΑ µπορεί επίσης να καθορίζεται αντιστοιχία της κατάταξης σε κατηγορίες και υποκατηγορίες των βιοµηχανικών και βιοτεχνικών έργων µε τη διάκριση που αναφέρεται στις πολεοδοµικές διατάξεις σε έργα υψηλής, µέσης και χαµηλής όχλησης (ΦΕΚ 1087Β/5-8-03). Άρθρο 2, αντικαθίσταται το άρθρο 4 του Ν. 1650/86. Έργα Α κατηγορίας - Καταργείται η Π.Χ. και αντικαθίσταται µε την Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίµηση και Αξιολόγηση (ΠΠΕΑ). - ηµοσιοποίηση θετικής γνωµοδότησης ή της αρνητικής απόφασης επί της ΠΠΕΑ. - Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ). Έργα Β κατηγορίας - Περιβαλλοντική Έκθεση ή ΠΠΕΑ - Απόφαση Γ.Γ. Περιφέρειας διαβίβαση αρµοδιοτήτων για ορισµένα έργα σε ήµους. Έργα Γ κατηγορίας - Υποβολή δικαιολογητικών που τεκµηριώνουν τη συµµόρφωση µε τις διατάξεις που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος. 1

Αύξηση του χρόνου ενεργειών της διοίκησης από 60 σε 90 d (Α κατηγορία) και 40 d (B και Γ κατηγορίες). Απαιτείται η έκδοση Κ.ΥΑ. (σε διάστηµα 6 µηνών) για: o o o o o o o καθορισµό των έργων και δραστηριοτήρων (ΦΕΚ 1022Β/02) διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΦΕΚ 332Β/03) τύπος απαιτούµενων µελετών και στοιχείων, προδιαγραφές και περιεχόµενο ΠΠΕ, ΜΠΕ και Περιβαλλοντικής έκθεσης για κάθε οµάδα έργων ή δραστηριοτήτων, εξουσιοδότηση στους Γ.. Υπουργείων για ρύθµιση τεχνικών ζητηµάτων και λεπτοµερειών, αµοιβές για ΠΠΕ και ΜΠΕ, ανταποδοτικά τέλη (ΕΤΕΡΠΣ). Άρθρο 3, αντικαθίσταται το άρθρο 5 του Ν. 1650/86. Περιεχόµενο και δηµοσιότητα ΜΠΕ Η ΜΠΕ θα πρέπει να περιλαµβάνει τουλάχιστον: - Περιγραφή έργου. - Περιγραφή στοιχείων περιβάλλοντος. - Εντοπισµό και αξιολόγηση βασικών επιπτώσεων στο περιβάλλον. - Περιγραφή µέτρων αντιµετώπισης των επιπτώσεων. - Εναλλακτικές λύσεις και τεκµηρίωση επιλογής της προτεινόµενης. - Απλή µη τεχνική περίληψη. - Σύντοµη αναφορά ενδεχόµενων δυσκολιών κατά την εκπόνηση της µελέτης. - ηµοσιοποίηση της ΜΠΕ στο Ν.Σ. - Ενηµέρωση-Συµµετοχή κοινού (ΦΕΚ 1391Β/29-9-03). - ηµοσιοποίηση της απόφασης στο Ν.Σ. Άρθρο 5, τροποποίηση διατάξεων (ισχύουν από το 1979) για την οριοθέτηση των υδατορεµάτων, τεχνική έκθεση µε υδρολογικά, υδραυλικά και περιβαλλοντικά στοιχεία, αρµοδιότητα για τον έλεγχο και την αστυνόµευση των υδατορεµάτων. 2

Κατηγοριοποίηση έργων και δραστηριοτήτων Κριτήρια κατάταξης Το είδος και µέγεθος του έργου ή της δραστηριότητας. Το είδος και η ποσότητα των ρύπων που εκπέµπονται, καθώς και κάθε άλλη επίδραση στο περιβάλλον. Η δυνατότητα να προληφθεί η παραγωγή ρύπων από την εφαρµοζόµενη παραγωγική διαδικασία. Ο κίνδυνος σοβαρού ατυχήµατος και η ανάγκη επιβολής περιορισµών για την προστασία του περιβάλλοντος. Οµάδα Κατηγορία έργων 1. Έργα οδοποιίας 2. Υδραυλικά έργα 3. Λιµενικά έργα 4. Συστήµατα υποδοµών 5. Εξορυκτικές και συναφείς δραστηριότητες 6. Τουριστικές εγκαταστάσεις - εργασίες πολεοδοµίας 7. Κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις 8. Υδατοκαλλιέργειες 9. Βιοµηχανικές εγκαταστάσεις 10. Ειδικά έργα Παράρτηµα ΙΙ Περιλαµβάνονται έργα και δραστηριότητες που υπάγονται στην πρώτη (Α) κατηγορία (υποκατηγορίες 1 και 2) για τα οποία απαιτείται ολοκληρωµένη πρόληψη και συνολική εκτίµηση των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον (αέρας, ύδατα, έδαφος) έτσι ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος στο σύνολό του. εν αφορά τις παραγωγικές και µη παραγωγικές διαδικασίες που χρησιµοποιούνται για την έρευνα, την ανάπτυξη και την πειραµατική δοκιµή νέων προϊόντων και βιοµηχανικών µεθόδων. Το είδος των δραστηριοτήτων σε συνδυασµό µε το µέγεθός τους είναι τα βασικά κριτήρια που λήφθηκαν για την κατάρτιση του καταλόγου. 3

Α κατηγορία Ν. 1650/86 Β κατηγορία Ν. 1650/86 1 η Υποκατηγορία 2 η Υποκατηγορία 3 η Υποκατηγορία 4 η Υποκατηγορία Αρµοδιότητα Κεντρικές Υπηρεσίες ικαιολογητικά 1. ΠΠΕ Ι 2. ΜΠΕ Ι ηµοσιοποίηση 1. ΠΠΕ Θετ. Γνωµ. ή αρν. απόφαση Ν.Σ. 2. ΜΠΕ α. ΜΠΕ Ν.Σ. β. Απόφαση Ν.Σ. Αρµοδιότητα* Περιφερειακές υπηρεσίες ικαιολογητικά 1. ΠΠΕ ΙΙ 2. ΜΠΕ ΙΙ Αρµοδιότητα** Περιφερειακές υπηρεσίες ικαιολογητικά ΠΠΕ ΙΙ Αξιολόγηση µελέτης για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί 2 η Υποκατηγορία 4 η Υποκατηγορία Απόφαση Γ.Γ. ηµοσιοποίηση 1. Απόφαση Ν.Σ. 2. ΜΠΕ Υπηρεσία Περιβάλλοντος Ν.Α. Αρµοδιότητα*** Νοµαρχιακές υπηρεσίες ικαιολογητικά Περιβαλλοντική Έκθεση ηµοσιοποίηση Απόφαση Ν.Σ. * Εξαιρούνται έργα και δραστηριότητες που πρόκειται να πραγµατοποιηθούν σε περιοχές του Εθνικού καταλόγου του ικτύου Natura 2000, από κεντρικές υπηρεσίες υπουργείων και σε περιοχές που εφαρµόζονται ειδικά προγράµµατα περιβαλλοντικής διαχείρισης και προστασίας. Στις άνω περιπτώσεις ακολουθείται η διαδικασία για την Υποκατηγορία 1 αλλά ο τύπος των απαιτούµενων δικαιολογητικών είναι αυτός που απαιτείται για την Υποκατηγορία 2. ** Εξαιρούνται έργα και δραστηριότητες που πρόκειται να πραγµατοποιηθούν σε περιοχές του Εθνικού καταλόγου του ικτύου Natura 2000. Στην παραπάνω περίπτωση ακολουθείται η διαδικασία της Υποκατηγορίας 2. *** Εξαιρούνται έργα και δραστηριότητες που πρόκειται να πραγµατοποιηθούν σε περιοχές του Εθνικού καταλόγου του ικτύου Natura 2000 και από υπηρεσίες της Περιφέρειας. Στις άνω περιπτώσεις ακολουθείται η διαδικασία Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ) της Υποκατηγορίας 4, αρµόδιος για την έκδοση ΕΠΟ είναι ο Γενικός Γραµµατέας της Περιφέρειας µετά από εισήγηση της υπηρεσίας περιβάλλοντος της Περιφέρειας. 4

Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίµηση και Αξιολόγηση (ΠΠΕΑ) Για την ΠΠΕΑ λαµβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια: Οι γενικές και ειδικές κατευθύνσεις της χωροταξικής πολιτικής, που προκύπτουν από εγκεκριµένα χωροταξικά, ρυθµιστικά και πολεοδοµικά σχέδια ή άλλα σχέδια χρήσεως γης. Η περιβαλλοντική ευαισθησία της περιοχής, που ενδέχεται να θιγεί από την υλοποίηση του έργου ή της δραστηριότητας, Τα χαρακτηριστικά των ενδεχοµένων σηµαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (µέγεθος, πολυπλοκότητα, ένταση, έκταση, διασυνοριακός χαρακτήρας, διάρκεια, συχνότητα και αναστρεψιµότητα). Τα οφέλη για την εθνική οικονοµία, την εθνική ασφάλεια, το δηµόσιο συµφέρον, τη δηµόσια υγεία και η εξυπηρέτηση άλλων λόγων δηµόσιου συµφέροντος. Οι θετικές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον σε µία ευρύτερη περιοχή από εκείνη που επηρεάζεται άµεσα από το έργο ή τη δραστηριότητα. Η γνωµοδότηση (ΠΠΕ) των αρµοδίων αρχών της διοίκησης κατ αρχήν άποψη και δεν είναι δεσµευτική ως προς το µέγεθος, την θέση ή τα τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του έργου ή της δραστηριότητας, Η διοίκηση µπορεί επίσης να απαιτήσει πρόσθετα στοιχεία και τεκµηριώσεις, πέρα από αυτά που προβλέπουν οι σχετικές τεχνικές προδιαγραφές. Οι θεµατικές ενότητες (κεφάλαια) των Π.Π.Ε. και Μ.Π.Ε. για τις διάφορες οµάδες έργων και δραστηριοτήτων, είναι ουσιαστικά κοινές και οι µεταξύ τους διαφορές, αφορούν κυρίως στο βαθµό προσέγγισης των θεµάτων για τα οποία απαιτείται τεκµηρίωση και αξιολόγηση. 5

Προµελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΠΠΕ) τύπου Ι και ΙΙ Ελάχιστες απαιτούµενες πληροφορίες για ΠΠΕ τύπου Ι και ΙΙ Θέση και µέγεθος έργου. Είδος έργου, η εφαρµοζόµενη τεχνολογία. Τα γενικά τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου ή της δραστηριότητας. Ανάλυση της υφιστάµενης κατάστασης του περιβάλλοντος (φυσικόπολιτιστικό) στην περιοχή µελέτης. Τη χρήση των φυσικών πόρων. Συσσωρευτική δράση µε άλλα έργα ή δραστηριότητες. Παραγωγή αποβλήτων. Την προκαλούµενη ρύπανση και τις οχλήσεις και την πρόληψη των ατυχηµάτων ιδίως από τη χρήση ουσιών ή τεχνολογίας. Οι επιπτώσεις προσδιορίζονται µε τα στοιχεία που περιλαµβάνονται στο προκαταρτικό επίπεδο σχεδιασµού του υπό εξέταση έργου ή δραστηριότητας (πχ. προκαταρτική µελέτη ή ισοδύναµου επιπέδου µελέτη) και µε βάση την εµπειρία από παρόµοιου είδους και µεγέθους παρεµβάσεις. Αξιολογούνται συγκριτικά οι δυνατές εναλλακτικές λύσεις, επιλέγεται κατ αρχήν η πλέον πρόσφορη προς υλοποίηση λύση Προσδιορίζονται τα κατ αρχήν µέτρα, οι ρυθµίσεις και οι παρεµβάσεις που απαιτούνται για την αποτελεσµατική προστασία του περιβάλλοντος για κάθε µια από τις εναλλακτικές λύσεις που εξετάστηκαν καθώς και οι τυχόν απαιτήσεις σε ειδικές µελέτες και έρευνες που είναι αναγκαίες για την εκτίµηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον σε επόµενο στάδιο. Προσδιορισµός της κατάστασης η οποία τείνει να διαµορφωθεί στο ορατό µέλλον (µηδενική λύση). Η κατάσταση αυτή αποτελεί την παράµετρο σύγκρισης για την κατ αρχήν εκτίµηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων. Συνοπτική περιγραφή των κύριων εναλλακτικών λύσεων που µελετά ο κύριος του έργου ή της δραστηριότητας και υπόδειξη των κύριων λόγων της επιλογής της προτεινόµενης λύσης, λαµβανοµένων υπόψη των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον. 6

Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) Πιο αναλυτική περιγραφή του έργου ή της δραστηριότητας και απεικόνιση του περιβάλλοντος στη ΜΠΕ απ ότι στην ΠΠΕ. Στην ΠΠΕ η εκτίµηση και η αξιολόγηση των επιπτώσεων, καθώς και τα επανορθωτικά µέτρα αναφέρονται σε κατ αρχήν επίπεδο, ενώ στη ΜΠΕ τόσο η εκτίµηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων όσο και τα προτεινόµενα επανορθωτικά µέτρα θεωρούνται οριστικά µε βάση τα οποία η διοίκηση θα επιβάλει τελικά τους περιβαλλοντικούς όρους. Τόσο στην ΠΠΕ όσο και στη ΜΠΕ οι πληροφορίες και τα στοιχεία που παρατίθενται πρέπει να είναι σαφείς και να αναφέρονται αποκλειστικά στο υπό εξέταση έργο ή δραστηριότητα, και στην περιοχή της µελέτης. Εγκυκλοπαιδικά στοιχεία ή πληροφορίες που δεν σχετίζονται απολύτως µε το υπό εξέταση έργο ή τη δραστηριότητα και την περιοχή µελέτης όχι µόνο δεν αξιολογούνται, αλλά αντιθέτως υποβαθµίζουν την ποιότητα της µελέτης. Επίσης τα στοιχεία που χρησιµοποιούνται για την εκπόνηση των ΠΠΕ και ΜΠΕ πρέπει να προέρχονται από αξιόπιστες πηγές, οι οποίες και πρέπει να αναφέρονται. Οι µεθοδολογίες που χρησιµοποιούνται πρέπει να είναι δόκιµες, αναγνωρισµένες και να τεκµηριώνονται βιβλιογραφικά. 7

Ελάχιστες απαιτούµενες πληροφορίες για ΜΠΕ τύπου Ι και ΙΙ Περιγραφή του έργου ή της δραστηριότητας µε πληροφορίες για το χώρο εγκατάστασης, το σχεδιασµό και το µέγεθός του. Περιγραφή της υφιστάµενης κατάστασης του περιβάλλοντος προκειµένου να γίνει η αξιολόγηση των κυριότερων άµεσων και έµµεσων περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Περιγραφή των µέτρων που προβλέπονται να ληφθούν προκειµένου να αποφευχθούν ή να µειωθούν και εφόσον είναι δυνατόν να επανορθωθούν σηµαντικές δυσµενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον. Εξετάζεται το σύνολο των εναλλακτικών λύσεων αλλά κατά κύριο λόγο και σε µεγαλύτερο βάθος, η εναλλακτική λύση η οποία επιλέχτηκε και υπόδειξη των κύριων λόγων επιλογής της λαµβάνοντας υπόψη τις οδηγίες και κατευθύνσεις της διοίκησης που προέκυψαν κατά την αξιολόγηση της ΠΠΕ. Η λύση αυτή περιγράφεται µε τεχνική πληρότητα (πχ. επίπεδο προµελέτης ή ισοδύναµου επιπέδου µελέτης) και πρέπει να περιέχει το σύνολο των έργων, µέτρων και ρυθµίσεων για την προστασία του περιβάλλοντος. Απλή (µη τεχνική) περίληψη του συνόλου της µελέτης. Εντοπισµό και αξιολόγηση των βασικών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Οι επιπτώσεις αναφέρονται στην κατάσταση του περιβάλλοντος που έχει ήδη περιγραφεί στην ΠΠΕ, εµβαθύνοντας περισσότερο µε πρόσθετα στοιχεία που προέκυψαν κατά την εκπόνηση της ΜΠΕ. Προσδιορίζονται µε µεγαλύτερη τεχνική πληρότητα τα µέτρα, οι ρυθµίσεις και τα έργα που απαιτούνται για την αποτελεσµατική προστασία του περιβάλλοντος καθώς και τα µέτρα, έργα και διαδικασίες παρακολούθησης της κατάστασής του. Σύντοµη αναφορά των ενδεχόµενων δυσκολιών που προέκυψαν κατά την εκπόνηση της µελέτης. Σε περίπτωση που το προτεινόµενο έργο ανήκει στο Παράρτηµα ΙΙ της ΚΥΑ 15393/2332/02 (ΦΕΚ 1022Β) θα πρέπει να περιλαµβάνονται επιπλέον πληροφορίες που αφορούν την ατµόσφαιρα, το νερό και το έδαφος έτσι ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος στο σύνολό του. Οι προδιαγραφές και το ειδικότερο περιεχόµενο των ΜΠΕ καθορίζονται µε υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν. 8

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Η αξιολόγηση των επιπτώσεων βασίζεται στην ποιοτική και ποσοτική εκτίµηση των συνεπειών από τις µεταβολές που θα επιφέρει το υπό εξέταση έργο ή δραστηριότητα στο περιβάλλον. Παράµετρο αναφοράς αποτελεί η κατάσταση στην οποία τείνει το περιβάλλον της περιοχής µελέτης στο ορατό προσεχές µέλλον. Οι αποκλίσεις από την κατάσταση αυτή αποτελούν συγκριτικά την αναβάθµιση ή υποβάθµιση του περιβάλλοντος. Οι επιπτώσεις πρέπει να παρουσιάζονται συνοπτικά και σε µορφή πίνακα, επιµερισµένες σε φάσεις κατασκευής και λειτουργίας και να αξιολογούνται ως θετικές, ουδέτερες και ως αρνητικές. Επίσης, πρέπει να χαρακτηρίζονται ασθενείς, µέτριες και ισχυρές, βραχυχρόνιες και µακροχρόνιες, αναστρέψιµες, µερικώς αναστρέψιµες και µη αναστρέψιµες. Τέλος, οι τεχνικοοικονοµικές δυνατότητες αντιµετώπισής πρέπει να χαρακτηρίζονται ως αντιµετωπίσιµες, µερικώς αντιµετωπίσιµες και µη αντιµετωπίσιµες. Η εκτίµηση των επιπτώσεων γίνεται προσεγγιστικά στην ΠΠΕ, στην οποία µπορούν να χρησιµοποιηθούν και ποσοτικές εκτιµήσεις και αναλυτικά στη ΜΠΕ όπου πρέπει να τεκµηριώνονται κατά το δυνατόν ποσοτικά. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Απαιτείται να περιγραφούν µε σαφήνεια τα µέτρα, οι όροι και οι περιορισµοί για την αντιµετώπιση των επιπτώσεων από την κατασκευή και λειτουργία του υπό εξέταση έργου ή δραστηριότητας. Παράλληλα απαιτείται να περιγραφούν τα προγράµµατα και οι δράσεις που απαιτούνται για την παρακολούθηση των πλέον σηµαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκαλούνται από την κατασκευή και λειτουργία του υπό εξέταση έργου ή δραστηριότητας. 9

Περιεχόµενο απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων Μέτρα, προϋποθέσεις, όροι, περιορισµοί και διαφοροποιήσεις για την υλοποίηση ενός έργου ή δραστηριότητας: Είδος, µέγεθος βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά. Οριακές τιµές εκποµπής. Καθορισµός οριακών τιµών εκποµπής απόρριψης επικίνδυνων ουσιών. Τεχνικά έργα, µέτρα, όροι και περιορισµοί για την αντιµετώπιση της υποβάθµισης του περιβάλλοντος. Παρακολούθηση τήρησης των περιβαλλοντικών όρων. Περιβάλλον της περιοχής και ιδιαίτερα στα ευαίσθητα στοιχεία του, ειδικά προστατευόµενες ζώνες και καθορισµό αναγκαίων για τη διατήρηση τους µέτρων και έργων. Χρονικό διάστηµα ισχύος, ειδικοί όροι ισχύος και προϋποθέσεις για την αναθεώρηση των περιβαλλοντικών όρων. Επιβολή πρόσθετων όρων ή τροποποίηση υφιστάµενων όρων αν κατά την κατασκευή ή και λειτουργία ενός έργου προκύπτει ότι δεν προστατεύεται επαρκώς το περιβάλλον. Έργα ή δραστηριότητες που περιλαµβάνονται στο Παράρτηµα ΙΙ της ΚΥΑ 15393/2332/02 (ΦΕΚ 1022Β). Επιπλέον όροι για την εξασφάλιση της προστασίας της ατµόσφαιρας, του νερού και του εδάφους ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος στο σύνολό του: Τον καθορισµό οριακών τιµών εκποµπής για τις ρυπαντικές ουσίες που αναφέρονται στο Παράρτηµα ΙΙ της ΚΥΑ 11014/703/Φ104/03 (ΦΕΚ 332Β). Τη χρήση βέλτιστων διαθέσιµων τεχνικών όπως ορίζονται στο Παράρτηµα Ι της ΚΥΑ 11014/703/Φ104/03 (ΦΕΚ 332Β). Την πρόβλεψη για την ελαχιστοποίηση της διασυνοριακής ρύπανσης σε µεγάλη απόσταση και την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος. Τον καθορισµό κατάλληλων απαιτήσεων παρακολούθησης των απορρίψεων Τον καθορισµό µέτρων σχετικά µε τις µη κανονικές συνθήκες λειτουργίας. Ενηµέρωση των αρµόδιων αρχών για τα αποτελέσµατα της παρακολούθησης των απορρίψεων, συµβάντων ή ατυχηµάτων που επηρεάζουν δυσµενώς το περιβάλλον. ιευκόλυνση στη διενέργεια επιθεωρήσεων, τη δειγµατοληψία και συλλογή στοιχείων. 10

Μεταβατικές διατάξεις Αναµένεται η έκδοση Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ) όπου θα καθορίζονται οι προδιαγραφές και το περιεχόµενο κάθε τύπου ΠΠΕ, ΜΠΕ και Περιβαλλοντικής Έκθεσης για κάθε οµάδα έργων ή δραστηριοτήτων. Επίσης, τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να τις συνοδεύουν, το περιεχόµενο των φακέλων µε το οποίο θα αποφασίζεται αν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση µε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από τον εκσυγχρονισµό, επέκταση, βελτίωση, τροποποίηση ή ανανέωση έργου ή δραστηριότητας. Μέχρι να εκδοθούν οι παραπάνω αναφερόµενες ΚΥΑ ισχύουν τα ακόλουθα: ΠΠΕ Ι & ΙΙ, Περιβαλλοντική Έκθεση Πίνακας 3 άρθρου 16 ΚΥΑ 69269/5387/90 ΜΠΕ Ι Πίνακας 1 άρθρου 16 ΚΥΑ 69269/5387/90 ΜΠΕ ΙΙ Πίνακας 2 άρθρου 16 ΚΥΑ 69269/5387/90 11

Κύρια Γενική Περιβαλλοντική Νοµοθεσία Ν. 998/79 Περί προστασίας δασών και δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας. Π.. 1180/81 (ΦΕΚ 293 Α /1981) Περί ρυθµίσεως θεµάτων αναγοµένων εις τα της ιδρύσεως και λειτουργία βιοµηχανιών, βιοτεχνιών, πάσης φύσεως µηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθηκών και της εκ τούτων διασφαλίσεως περιβάλλοντος εν γένει. Νόµος 1650/1986 Για την προστασία του περιβάλλοντος, Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 160Α/16-6-1986). Κ.Υ.Α. 69269/5387/90 Κατάταξη έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες, περιεχόµενο Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), καθορισµός περιεχοµένου Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΜΠ) και λοιπές συναφείς διατάξεις, σύµφωνα µε το Ν.1650/86 Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 678Β/25-10-90). Ν. 2971/2001, Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις, Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 285Α/19-12-2001). Νόµος 3010/2002 Εναρµόνιση του Ν. 1650/1986 µε τις Οδηγίες 97/11 Ε. Ε. και 96/61 Ε.Ε., διαδικασία οριοθέτησης και ρυθµίσεις θεµάτων για τα υδατορέµατα και άλλες διατάξεις, Εφηµερίς της Κυβερνήσεως, (ΦΕΚ 91Α/25-4-02). Κ.Υ.Α. 15393/2332/2002 Κατάταξη δηµόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες σύµφωνα µε το άρθρο 3 του Ν. 1650/1986 όπως αντικαταστάθηκε µε το άρθρο 1 του Ν. 3010/2002 «Εναρµόνιση του Ν. 1650/86 µε τις οδηγίες 97/11/ΕΕ και 96/61/ΕΕ κ. ά. (Α 91)», Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 1022Β/5-8-02). K.Y.A. 11014/703/Φ104/2003 ιαδικασία Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίµησης και Αξιολόγησης (Π. Π. Ε. Α.) και Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Ε. Π. Ο.) σύµφωνα µε το άρθρο 2 του Ν. 3010/2002 «Εναρµόνιση του Ν. 1650/1986 µε τις οδηγίες 97/11/ΕΕ και 96/61/ΕΕ. και άλλες διατάξεις (Α 91)», Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 332Β/20-3-03). Κ.Υ.Α. Αριθµ. 13727/724/2003, Αντιστοίχιση των κατηγοριών των βιοµηχανικών και βιοτεχνικών δραστηριοτήτων µε τους βαθµούς όχλησης που αναφέρονται στα πολεοδοµικά διατάγµατα, Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 1087Β/5-8-2003). Κ.Υ.Α. Αριθµ. Η.Π. 37111/2021/2003, Καθορισµός τρόπου ενηµέρωσης και συµµετοχής του κοινού κατά τη διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων των έργων και δραστηριοτήτων σύµφωνα µε την παράγραφο 2 του άρθρου 5 του Ν. 1650/1986 όπως αντικαταστάθηκε µε τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 3 του Ν. 3010/2002, Εφηµερίς της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 1391/29-9-03). Εγκύκλιος α.π. οικ. 122343/19-1-04 ιευκρινίσεις σχετικά µε θέµατα ορισµού, κατάταξης και διαδικασιών κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν. 1650/1986, όπως τροποποιήθηκε από το Ν. 3010/2002, Γενική ιεύθυνση Περιβάλλοντος, Υπουργείο Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. Εγκύκλιος α.π. οικ. 122859/2-2-04 Περιεχόµενο φακέλου για την εφαρµογή του άρθρου 13 της ΚΥΑ Η. Π. 11014/7033/14.3.03 (ΦΕΚ 332Β/2003), Γενική ιεύθυνση Περιβάλλοντος, Υπουργείο Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. Οδηγία 84/360/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 28 ης Ιουνίου 1984 σχετικά µε την καταπολέµηση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης που προέρχεται από βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L188/16.7.84, σελ. 20-25]. 12

Οδηγία 85/337/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 27ης Ιουνίου 1985 για την εκτίµηση των επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων δηµοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων [L 175/5.7.1985 σελ. 40-48]. Οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L206/22.7.1992, σελ. 7-50). Οδηγία 96/61/ΕΚ του Συµβουλίου της 24 ης Σεπτεµβρίου 1996 σχετικά µε την ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L257/10.10.96, σελ. 26-40). Οδηγία 97/11/ΕΚ του Συµβουλίου της 3 ης Μαρτίου 1997 περί τροποποιήσεως της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ για την εκτίµηση των επιπτώσεων ορισµένων δηµοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L73/14.3.97, σελ. 5-15). Απόφαση αριθ. 2179/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 24 ης Σεπτεµβρίου 1998 περί αναθεωρήσεως του προγράµµατος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σχετικά µε την πολιτική και τη δράση για το περιβάλλον και τη βιώσιµη ανάπτυξη «Στόχος η αειφορία», Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L275/10.10.98, σελ. 1-13). Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τοµέα πολιτικής των υδάτων, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L327/22.12.2000, σελ. 1-72). Οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001 σχετικά µε την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων, Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L197/21.7.2001, σελ. 30-37). Οδηγία 2003/4/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 28 ης Ιανουαρίου 2003 για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ του Συµβουλίου, Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L41/14.2.2003, σελ. 26-32). Οδηγία 2003/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 26ης Μαΐου 2003 σχετικά µε τη συµµετοχή του κοινού στην κατάρτιση ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων που αφορούν το περιβάλλον και µε την τροποποίηση όσον αφορά τη συµµετοχή του κοινού και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, των οδηγιών 85/337/ΕΟΚ και 96/61/ΕΚ του Συµβουλίου, Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (L156/25.6.2003, σελ. 17-24). Βιβλιογραφία Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά µε την εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων European Commission (2001). Guidance on EIA. Scoping. Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg. http://www.europa.eu.int European Commission (2001). Guidance on EIA. Screening. Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg. http://www.europa.eu.int European Commission (2001). Guidance on EIA. EIS Review. Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg. http://www.europa.eu.int 13