Άσκηση Διδακτικής του Μαθήµατος των Θρησκευτικών Γ Οµάδα Διδάσκων: Αθ. Στογιαννίδης Λέκτορας 3 ο Μάθηµα - 29 Οκτωβρίου 2013 Τα πέντε επίπεδα µάθησης στον Συναισθηµατικό Τοµέα και η χρήση τους κατά τη διατύπωση των Μαθησιακών Αποτελεσµάτων
Γενικά: Ο Σ υ ν α ι σ θ η µ α τ ι κ ό ς Το µ έ α ς α φ ο ρ ά σ τ ο συναισθηµατικό υπόβαθρο που συνοδεύει την όλη διαδικασία µάθησης. Με άλλα λόγια: η συναισθηµατική επένδυση κατά τη διαδικασία εκείνη, µε την οποία ο µαθητής διαχειρίζεται τις πληροφορίες που λαµβάνει.
Οι µαθησιακοί στόχοι στον συναισθηµατικό τοµέα περιγράφουν τα επιµέρους στάδια µέσω των οποίων καθίσταται δυνατή η εσωτερίκευση µίας αξίας ή στάσης ζωής από την πλευρά του µαθητή.
1 ο Επίπεδο: Πρόσληψη (Receiving) Ο µαθητής δείχνει ενδιαφέρον και προθυµία για τη συλλογή πληροφοριών. Έτσι, π.χ. ακούει τις διαφορετικές απόψεις των άλλων µε σεβασµό.
Για τη διατύπωση Μαθησιακών Αποτελεσµάτων που αναφέρονται στο πρώτο επίπεδο, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε ρήµατα όπως εκτιµώ, ρωτώ κ.α.
Παράδειγµα: - Να θέσει ερωτήµατα για τον τρόπο µε τον οποίον η έννοια άσκηση προσδιορίζεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
2 ο Επίπεδο: Ανταπόκριση (Responding) Ο µαθητής, δεν δείχνει απλώς ένα ενδιαφέρον προς τη συλλογή πληροφοριών, αλλά συµµετέχει και ο ίδιος ενεργά για την κατάκτηση της γνώσης. Π.χ. συµµετέχει µε ζωηρό ενδιαφέρον στη συζήτηση που γίνεται µέσα στην τάξη αναφορικά µε τη σπουδαιότητα του δηµοκρατικού πολιτεύµατος.
Για τη διατύπωση Μαθησιακών Αποτελεσµάτων που αναφέρονται στο δεύτερο επίπεδο, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε µε ρήµατα όπως: απαντώ, παρουσιάζω, συµµετέχω κ.α.
Παράδειγµα: - Να συµµετέχει ο µαθητής σε ένα σχέδιο εργασίας µε θέµα τον σεβασµό απέναντι στην πολιτιστική παράδοση του τόπου τους.
3 ο Επίπεδο: Αποτίµηση (Valuing) Ο µαθητής αποδέχεται µία αξία, µία στάση ζωής, και µπορεί να φτάσει στο σηµείο ακόµα να δεσµεύεται ηθικά για την εφαρµογή αυτής της αξίας στη ζωή του. Π.χ. σέβεται τον συνάνθρωπό του ανεξάρτητα από φυλή, χρώµα, εθνικότητα κτλ.
Για τη διατύπωση Μαθησιακών Αποτελεσµάτων που αναφέρονται στο τρίτο επίπεδο, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε µε ρήµατα όπως: ακολουθώ, αντιλαµβάνοµαι, εκτιµώ, πρεσβεύω, συνειδητοποιώ κ.α.
Παράδειγµα: - Να εκτιµήσει ο µαθητής τη σηµασία της ανιδιοτελούς αγάπης προς όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως.
4 ο Επίπεδο: Οργάνωση (Organisation) Ο µαθητής συσχετίζει µεταξύ τους στάσεις και αξίες ζωής τις οργανώνει σ ένα σύστηµα αξιών.με τον τρόπο αυτό εσωτερικεύει αξίες και στάσεις ζωής, διαµορφώνοντας ένα οργανωµένο σύστηµα αξιών. Π.χ. συνειδητοποιεί την ανάγκη σύνδεσης κοσµοθεωρίας και ηθικής συµπεριφοράς, δηλ. τα λόγια να παραπέµπουν στα έργα και το αντίστροφο.
Για τη διατύπωση Μαθησιακών Αποτελεσµάτων που αναφέρονται στο τέταρτο επίπεδο, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε ρήµατα όπως: διακρίνω, οργανώνω, συσχετίζω κ.α.
Παράδειγµα: - Να συσχετίζει ο µαθητής την έµπρακτη αγάπη προς τον πλησίον µε την ποιότητα της πνευµατικής ζωής.
5 ο Επίπεδο: Χαρακτηρισµός (Characterisation) Ο µαθητής έχει εσωτερικεύσει σε τέτοιο σηµαντικό βαθµό αξίες και στάσεις ζωής, ώστε αυτές να έχουν συµβάλλει στη διαµόρφωση της προσωπικής του κοσµοθεωρίας. Ο µαθητής διαµορφώνει µία φιλοσοφία ζωής.
Για τη διατύπωση Μαθησιακών Αποτελεσµάτων που αναφέρονται στο πέµπτο επίπεδο, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε ρήµατα όπως: υπερασπίζοµαι, αξιολογώ, διαµορφώνω
Παράδειγµα: Το Μάθηµα των Θρησκευτικών αποσκοπεί στο: Να συνεισφέρει στον ελεύθερο και υπεύθυνο αυτοπροσδιορισµό της προσωπικής τους ταυτότητας καθώς και στην ολόπλευρη (θρησκευτική, γνωστική, πνευµατική, κοινωνική, ηθική, αισθητική και δηµιουργική) ανάπτυξη των µαθητών, µέσα από την αναζήτηση του νοήµατος και την υπαρξιακή αναµέτρηση µε την πολυπλοκότητα του µυστηρίου της ζωής. (Απόσπασµα από τους Γενικούς Σκοπούς και Προσανατολισµούς του Μαθήµατος των Θρησκευτικών στο νέο Πρόγραµµα Σπουδών. Βλ.: Πρόγραµµα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δηµοτικού & Γυµνασίου, Αθήνα 2011, σελ. 19).