ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ EΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ιάρκεια εξέτασης: 3 ώρες και 15 (χωρίς διάλειµµα) ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (Α) ΑΡΜΟΝΙΑ ίνονται στους εξεταζόµενους για εναρµόνιση και αναγνώριση ένα ή δύο µουσικά κείµενα (soprano, basso ή και τα δύο), που αφορούν τις γνώσεις του µαθήµατος της αρµονίας κατεύθυνσης και ειδικότερα: Συγχορδίες: Τετράφωνες κύριες και οι αναστροφές τους, ευτερεύουσες συγχορδίες ΙΙ, III, VI, VII στις ακόλουθες κλίµακες: µείζονες - Ντο, Σολ, Ρε, Φα, Σιb, ελάσσονες - Λα, Μι, Σι, Ρε, Σολ, Συγχορδίες V7 και οι αναστροφές, Συγχορδίες VII7 για αναγνώριση µόνο, Χρωµατικές συγχορδίες II και II 7 χρωµατική, Ναπολιτάνικη συγχορδία Μελωδικές και αρµονικές αλυσίδες µη µετατροπικές Μετατροπίες: διατονικές µε κοινή συγχορδία σε σχετικές και γειτονικές κλίµακες, χρωµατικές µετατροπίες Ξένοι φθόγγοι: καθυστερήσεις, ποικίλµατα, διαβατικοί φθόγγοι, προήγηση, εναλλασσόµενοι φθόγγοι Πτώσεις Τα κριτήρια για τη διόρθωση της Αρµονίας στο σύνολό τους ή µέρος αυτών είναι: ** Συγχορδίες: Εύρεση των ορθών συγχορδιών, ορθές νότες συγχορδιών ορθοί διπλασιασµοί, ορθή σύνδεση συγχορδιών Αναγνώριση και χρήση: δεσπόζουσας µε εβδόµη στην V, Ναπολιτάνικης έκτης, χρωµατικής στην ΙΙ και ΙΙ7 Τονικότητα Μετατροπία: Εύρεση της ορθής τονικότητας και µετατροπιών, εύρεση της επαναφοράς στην αρχική τονικότητα Πτώσεις: Αξιοποίηση της I 6/4 στην τελική πτώση, χρήση της πλάγιας πτώσης στην τελική κατάληξη Ξένοι Φθόγγοι: Αναγνώριση και χρήση διαβατικών, εναλλασσόµενων φθόγγων, καθυστερήσεων, ποικιλµάτων, προήγησης. Οι ξένοι φθόγγοι να σηµειώνονται µε αστερίσκο (*). Αλυσίδες: Εύρεση και λύση µελωδικών και αρµονικών αλυσίδων µη µετατροπικών Γραφή: Γραφή ορθών βαθµίδων µε λατινική αρίθµηση. Γραφή ορθών αριθµήσεων της κάθε συγχορδίας. Γραφή των µετατροπιών και της διαδικασίας. Ενδιαφέρουσα µελωδική γραµµή Basso ή Soprano (αναλόγως µε το τί δίνεται για εναρµόνιση). Γενική εκτίµηση της όλης εναρµόνισης. Η χρήση παράλληλων ή κρυµµένων πέµπτων και όγδοων καθώς επίσης και αρµονικών και µελωδικών χασµάτων, διασταυρώσεων και υπερπηδήσεων φωνών θεωρούνται ως λάθη και ως εκ τούτου αφαιρούνται µονάδες από το σύνολο της βαθµολογίας του γραπτού. Στους υποψηφίους πιθανόν να δοθεί εναρµονισµένο απόσπασµα και να ζητηθεί: η αναγνώριση της τονικότητας, των βαθµίδων, όπως και η σηµείωση της πλήρους αρίθµησης τους, αναγνώριση αλυσίδας, αναγνώριση ξένων φθόγγων.
Σηµείωση: Το εξεταστέο θέµα θα έχει ως πρότυπο το δείγµα θέµατος αρµονίας που είναι αναρτηµένο στη µουσική ιστοσελίδα του Υ.Π.Π, µε τίτλο «Απολυτήριες εξετάσεις 2010-2011, είγµα αρµονίας απόλυσης». Σηµειώνεται ότι, όσα κεφάλαια δεν χρησιµοποιήθηκαν στο δείγµα δεν εξαιρούνται από την εξεταστέα ύλη. ιευκρίνηση: **Σε περίπτωση που στο δοσµένο κείµενο δεν υπάρχει ένα από τα πιο πάνω θέµατα, είναι αυτονόητο ότι αυτό παύει να αποτελεί κριτήριο στη διόρθωση του γραπτού όσον αφορά την Αναγνώριση. Όµως αυτό δεν στερεί από τον υποψήφιο την ευχέρεια χρήσης όλων των πιο πάνω κριτηρίων αν φυσικά το µουσικό κείµενο του παρέχει αυτή τη δυνατότητα. (Β) ΥΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (DICTÉE) Ρυθµική Ορθογραφία Οι εξεταζόµενοι ακούνε µονόφωνο µελωδικό µουσικό κείµενο από το οποίο ζητείται µόνον η καταγραφή του ρυθµού, σε ευρωπαϊκή µουσική σηµειογραφία. Μελωδική Ορθογραφία Οι εξεταζόµενοι ακούνε µονόφωνο µουσικό κείµενο και το καταγράφουν σε ευρωπαϊκή µουσική σηµειογραφία. Εξεταστέα Ύλη: Μείζονες (µέχρι τρεις (3) διέσεις/υφέσεις) και ελάσσονες κλίµακες (µέχρι τρεις (3) διέσεις/υφέσεις) Μετατροπίες µόνο από ελάσσονα στη σχετική µείζονα Όλα τα διαστήµατα, µέχρι και το διάστηµα 8 ης Μέτρα: 2/4, 3/4,4/4, 3/8, 5/8, 6/8, 7/8, 9/8 Όλες οι αξίες (φθογγόσηµα και παύσεις) Χρωµατικοί φθόγγοι Συγκοπή (όγδοο τέταρτο όγδοο, δέκατο έκτο όγδοο δέκατο έκτο) Τρίηχα ογδόων, τρίηχα τετάρτων ιαδικασία ακρόασης: ίνεται η αξία του µέτρου, ο παλµός, η τονική συγχορδία του µουσικού κειµένου και καθορίζεται κατά πόσο αυτό αρχίζει µε θέση ή άρση. ίνεται η κλίµακα του µουσικού κειµένου και ο πρώτος φθόγγος. Εκτέλεση όλου του µουσικού κειµένου, εκτέλεση κάθε φράσης (τρεις φορές) και συνδυασµού φράσεων (µιας φοράς). Εκτέλεση όλου του µουσικού κειµένου δύο φορές. Κριτήρια για τη διόρθωση της Υπαγόρευσης Μουσικού Κειµένου αποτελεί η εύρεση ορθών διαστηµάτων και αξιών. Συγκεκριµένα έργα για ακουστική αναγνώριση: Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν: 3 η και 4 η κίνηση από την 6 η Συµφωνία (Ποιµενική) Φραντς Σούµπερτ: Ληντ - «Ο Βασιλιάς των Ξωτικών» Φέλιξ Μέντελσον: Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, σε Μι Ελάσσονα, αρ.18, Op. 64, 1 η κίνηση Κλώντ Ντεµπυσύ: Πρελούδιο στο αποµεσήµερο ενός Φαύνου (Prélude à l après midi d un Faune) Μίκη Θεοδωράκη: Αποσπάσµατα «Ανοίγω το στόµα µου» και το οµώνυµο «Άξιον Εστί», από το Άξιον Εστί
(Γ) Ιστορία της Μουσικής Εξεταστέα Ύλη: Σηµειώσεις: 1. Η αγκύλη [ ], υποδηλώνει το κεφάλαιο παραποµπής στο βιβλίο του J. Machlis «Η Απόλαυση της Μουσικής» (1996) εκδ. Fagotto. 2. Στην εξεταστέα ύλη ανήκει όλο τη εκπαιδευτικό υλικό της µουσικής ιστοσελίδας του Υ.Π.Π. http://www.schools.ac.cy/eyliko/mesi/themata/mousiki/vathmida_5.html που αναφέρεται στις θεµατικές περιοχές και στα έργα που είναι υπό εξέταση. 3. Οι µαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν, ονοµαστικά, όλα τα έργα της διδακτέας ύλης. ΚΛΑΣΙΚΙΣΜΟΣ Μορφολογία - Μοτίβο, Μοτιβική επεξεργασία ανάπτυξη - Εξέλιξη της Συµφωνίας - Μορφή Σονάτας - Σονάτα - Θέµα µε παραλλαγές Υφή - Οµοφωνία - Κλασική πολυφωνία Οργανολογία - Εξέλιξη της Συµφωνικής Ορχήστρας - Εξέλιξη της Ενορχήστρωσης Χαρακτηριστικά - υναµική - ραµατικό στοιχείο - Ανθρωπισµός (ιδεολογία στην τέχνη) - Συναισθηµατική ισορροπία και αυτοκυριαρχία Εισαγωγικά - Κλασικισµός σσ. 209,210 [ 29] Συµφωνία Beethoven: 6 η Συµφωνία (Ποιµενική), 3 η και 4 η κίνηση Machlis σσ. 230-232 [35] (χωρίς την ανάλυση της 5 ης Συµφωνίας) Υλικό ιστοσελίδας για την 6 η Συµφωνία Berlioz: Φανταστική Συµφωνία Machlis σσ. 290-295 [48], IV κίνηση Υλικό ιστοσελίδας για τη Φανταστική Συµφωνία ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ Ύφος - Σύγκριση ροµαντικού ύφους µε άλλα είδη ύφους, µέσα από ακροάσεις Υφή - Οµοφωνική - Κλασική πολυφωνία
Χαρακτηριστικά - Το ροµαντικό ηχόχρωµα σε σχέση µε το ανθρώπινο συναίσθηµα - Κοινωνικές προεκτάσεις - Εξέλιξη των µουσικών οργάνων της ορχήστρας από τους ροµαντικούς συνθέτες - Εξέλιξη των µουσικών µορφών του κλασικισµού από τους ροµαντικούς συνθέτες - ηµιουργία του Γερµανικού τραγουδιού (Lied) - Αρµονική εξέλιξη (δευτερεύουσες συγχορδίες και επέκταση συγχορδιών) - Ο ρόλος του πιάνου στα έργα των ροµαντικών συνθετών - Η σηµασία της λαϊκής µουσικής και η επίδρασή της στους ροµαντικούς συνθέτες - ηµιουργία Εθνικών Σχολών - Εξέλιξη της Προγραµµατικής Μουσικής - υνατότητες του πιάνου Μορφή - Σκέρτσο - Κοντσέρτο - Μορφή Σονάτας - Θέµα µε παραλλαγές - Ληντ Εισαγωγικά: Ροµαντισµός σσ. 261,262, 267-272 [41] Lied Schubert: Ο Βασιλιάς των Ξωτικών Lied: σσ. 273-278 [42, 43] (πριν τον Σούµαν) Υλικό ιστοσελίδας To πιάνο στη Ροµαντική Περίοδο Machlis σσ. 280-284 [44, 45] Προγραµµατική Μουσική Machlis σσ. 289-290 [47] Εθνικά Κινήµατα 19 ου Αιώνα Machlis σσ. 298-299 [49] Ροµαντικό Κοντσέρτο Machlis, σσ. 311-313 [53] Μέντελσον: Κονσέρτο για βιολί και Ορχήστρα, σε Μι Ελάσσονα, αρ. 18, Op. 64 Machlis σσ. 304-305 [51] (έξω η 4 η Συµφωνία Μέντελσον) Υλικό Ιστοσελίδας Χορωδιακή Μουσική Machlis σσ. 318-323 (µέχρι Berlioz) [55] Brahms: Γερµανικό Ρέκβιεµ Machlis σσ. 320-323 (πριν το Η παιδική ηλικία... [56] Όπερα Machlis σσ. 324-326 (µέχρι Verdi) [57], σσ. 341-342 (εκτός: Πουτσίνι - Η Μποέµ) [60] Πουτσίνι: Madame Butterfly, Άρια «Un bel dí». Υλικό στην ιστοσελίδα
Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΟΝ 20 Ο ΑΙΩΝΑ Ιµπρεσιονισµός Χαρακτηριστικά - Νέες κλίµακες, κλίµακες µε ολόκληρους τόνους - ιτονικότητα, πολυτονικότητα - Εξωτικά στοιχεία, στοιχεία Τζαζ - Νέος ήχος, νέο ηχόχρωµα, νέα προσέγγιση στην ενορχήστρωση - Νέα αντίληψη του ρυθµού, των χρωµατισµών και της µορφής Οι µαθητές θα πρέπει να αναγνωρίζουν τα έργα της περιόδου µε βάση τα χαρακτηριστικά που διδάχθηκαν. Εισαγωγικά Machlis σσ. 352-360 [62] Ντεµπυσύ: Πρελούδιο στο αποµεσήµερο ενός Φαύνου. Υλικό στην Ιστοσελίδα Εξπρεσιονισµός Χαρακτηριστικά - ωδεκάφθογγο σύστηµα - Τεχνικές σύνθεσης Machlis σσ. 372-377 [66] (περιλαµβάνεται ο Σαίνµπεργκ: αρ. 18 και 21 από το έργο Φεγγαρίσιος Πιερότος Νεοκλασικισµός Χαρακτηριστικά - Χρήση των χαρακτηριστικών της κλασικής εποχής ως προς τη µορφή, την ενορχήστρωση κ.ά. µε έντονη την παρουσία των σύγχρονων στοιχείων και τεχνικών σύνθεσης Στραβίνσκι Συµφωνία των ψαλµών Machlis σσ. 363 λείµµα Νεοκλασικισµός Νέα στοιχεία µουσικού ύφους Machlis σσ. 364-368 [64] Machlis σσ. 368-371 (µέχρι Ιεροτελεστία της Άνοιξης) [65] Υλικό Ιστοσελίδας Εθνικά Κινήµατα 20 ου Αιώνα Εισαγωγικά: Machlis σσ. 384 386 (µέχρι Williams) [68] Ηλεκτροακουστική Μουσική Ι. Ξενάκης : Ψάπφα Εισαγωγικά Machlis σσ. 427-431 (µέχρι το «Οι Γυναίκες στη...») [µέρος του 72] Υλικό Ιστοσελίδας Μινιµαλισµός Χαρακτηριστικά - Επανάληψη απλών ρυθµικών και µελωδικών φιγούρων (figures) - Μίµηση διαλογισµού - Φίλιπ Γκλας: Resource, από την ταινία Kouaanisqatsi, που ανήκει στην τριλογία Qatsi (Kouaanisqatsi, Powaqqatsi, Naqouqatsi). Υλικό Ιστοσελίδας Machlis σσ. 454-455 [µέρος του 76] Σύγχρονοι Έλληνες Συνθέτες Μίκης Θεοδωράκης: Άξιον Εστί. Υλικό στην Ιστοσελίδα
Γενικά Σύγκριση Εποχών Από το Μπαρόκ στον Κλασικισµό σ. 192 Από τον Κλασικισµό στο Ροµαντισµό σσ. 261-262 Έννοιες (Σηµείωση: Ενδεικτικός κατάλογος): συµφωνία, σονάτα (βασικά στοιχεία), lied, όπερα (βασικά στοιχεία), κοντσέρτο, ορατόριο, λειτουργία (βασικά στοιχεία), ρέκβιεµ, προγραµµατική µουσική, εξωτισµός, βερισµός, εξπρεσιονισµός, νεοκλασικισµός, µινιµαλισµός, µπαλέτο, δωδεκάφθογγο σύστηµα, ατονικό σύστηµα, πολυτονικότητα, πολυρρυθµία, σειραϊσµός, αλεατορισµός, µπελ-κάντο. Συγκεκριµένα έργα για µελέτη: Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν: 3 η και 4 η κίνηση από την 6 η Συµφωνία (Ποιµενική) Φραντς Σούµπερτ: Ληντ - «Ο Βασιλιάς των Ξωτικών» Φέλιξ Μέντελσον: Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα, σε Μι Ελάσσονα, αρ.18, Op. 64, 1 η κίνηση Κλώντ Ντεµπυσύ: Πρελούδιο στο αποµεσήµερο ενός Φαύνου (Prélude à l après midi d un Faune) Μίκη Θεοδωράκη: Αποσπάσµατα «Ανοίγω το στόµα µου» και το οµώνυµο «Άξιον Εστί», από το Άξιον Εστί
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠAΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 (Για Απόλυση) Μάθημα: ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ Ημερομηνία: Τετάρτη,13 Ιουνίου 2012 Ώρα Εξέτασης: 07:45 11:00 Σειρά Α ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΛΥΣΗΣ 2012 ΘΕΜΑΤΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΝΤΥΠΟ ΓΙΑ ΔΙΟΡΘΩΤΗ ΜΕΡΟΣ Α : ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ (25 μον.) 1. Υπαγόρευση Ρυθμικού Κειμένου Βλ. Οδηγίες για Διόρθωση Ρυθμικού Κειμένου 2. Υπαγόρευση Μελωδικού Κειμένου Βλ. Οδηγίες για Διόρθωση Μελωδικού Κειμένου 3. Αναγνώριση Έργου και Συνθέτη Βλ. Οδηγίες για Διόρθωση Αναγνώρισης Έργου+Συνθ. Βαθμοί Ερώτησης 6 14 5 Βαθμολογία Μαθητή Βαθμολογία Μέρους Α (25) ΜΕΡΟΣ Β : ΑΡΜΟΝΙΑ (25 μον.) Λύση Θέματος Αρμονίας + Δοσμένο Απόσπασμα για αναγνώριση Αρμονικά Λάθη Βλ. Οδηγίες για Διόρθωση Αρμονίας Βαθμοί Ερώτησης 25 Βαθμολογία Μαθητή Βαθμολογία Μέρους Β (25) ΜΕΡΟΣ Γ : ΙΣΤΟΡΙΑ (50 μον.) Βαθμοί Ερώτησης 1. Ανάλυση Έργων 15 Βαθμολογία Μαθητή 2. Ερωτήσεις Κλειστού Τύπου 29 3. Ερωτήσεις Ανοικτού Τύπου 6 Βαθμολογία Μέρους Γ (50) ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Α + Β + Γ ΜΕΡΟΥΣ (100) ΤΕΛΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑ 20 (100 5)
ΜΕΡΟΣ Α : : ΑΚΟΥΣΤΙΚΑ (25 μον.) Αποτελείται από 3 θέματα (Α1, Α2, Α3) Να λύσετε και τα 3 θέματα Α1.. ΥΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΡΥΘΜΙΚΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (6 μον.) Οδηγίες: Γράψετε το ρυθμικό μουσικό κείμενο που ακούτε σε μια οποιαδήποτε γραμμή του πενταγράμμου. Διευκρινίσεις: Το ρυθμικό κείμενο αποτελείται από 4 μέτρα. Είναι γραμμένο σε μέτρο 4/4 και ξεκινά με θέση. Διαδικασία Ακρόασης: 1. Δίνεται ο παλμός και ακολουθεί η εκτέλεση ολόκληρου του κειμένου. 2. Ακολουθείστε τις οδηγίες που εκφωνούνται για να γράψετε το ρυθμικό μουσικό κείμενο. ΛΥΣΗ
Α2.. ΥΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΕΛΩΔΙΚΟΥ ΜΟΥΣΙΚΟΥ Μ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (14 μον.) Οδηγίες: Γράψετε στο πεντάγραμμο το μελωδικό μουσικό κείμενο που θα ακούσετε. Διευκρινίσεις: Το μελωδικό μουσικό κείμενο αποτελείται από 8 μέτρα. Χωρίζεται σε 4 φράσεις. Είναι γραμμένο στη Ρε μείζονα. Είναι γραμμένο σε μέτρο ¾. Το κείμενο ξεκινά με θέση, με τη νότα Ρε, κάτω από το πεντάγραμμο. Διαδικασία Ακρόασης: 1. Δίνεται η τονική συγχορδία, ο αρπισμός, ο παλμός, και ακολουθεί η εκτέλεση ολόκληρου του μελωδικού μουσικού κειμένου. 2. Ακολουθείστε τις οδηγίες που εκφωνούνται για να γράψετε το μελωδικό μουσικό κείμενο. ΛΥΣΗ
Α3. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΤΗ (5 μον.) Οδηγίες: Να αναγνωρίσετε (α) το έργο και (β) τον συνθέτη του κάθε αποσπάσματος που θα ακούσετε. Διαδικασία Ακρόασης: Το κάθε απόσπασμα θα ακουστεί μία (1) φορά. ΕΡΓΟ ΣΥΝΘΕΤΗΣ
Αποτελείται από 2 θέματα (Β1, Β2) Να λύσετε και τα 2 θέματα ΜΕΡΟΣ Β : ΑΡΜΟΝΙΑ (25 μον.) Β1.. ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΜΕΛΩΔΙΑΣ ΚΑΙ ΜΠΑΣΟΥ (21 μον.) Οδηγίες: Να εναρμονίσετε την πιο κάτω μελωδία και μπάσο για τέσσερις (4) φωνές. Β2. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΔΟΣΜΕΝΗΣ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗΣ (4 μον.) Οδηγίες: Σας δίνεται το πιο κάτω απόσπασμα μιας αρμονικής αλυσίδας. (α) Σημειώστε την τονικότητα και τις βαθμίδες των συγχορδιών με λατινικούς χαρακτήρες (β) Σημειώστε την πλήρη αρίθμηση των βαθμίδων (ευθεία θέση και αναστροφές) (γ) Στο κενό πεντάγραμμο που σας δίνεται, αντιγράψετε όλες τις φωνές της αρμονικής αλυσίδας αφού πρώτα αφαιρέσετε τους ξένους φθόγγους, και (δ) Σημειώστε με αγκύλες το πρότυπο και τις αναπαραγωγές της αλυσίδας.
Τονικότητα:... Βαθμίδες Αρίθμηση:........................... ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΡΟΥΣ Β Β1: Μελοποίηση Μελωδίας και Μπάσου (63/3=21 μον.) ΣΥΓΧΟΡΔΙΕΣ: : 32 μον. 1. Εύρεση και ορθή σύνδεση συγχορδιών 15 2. Ορθές νότες συγχορδιών ορθοί διπλασιασμοί 10 3. Αναγνώριση και χρήση δεσπόζουσας με εβδόμη 2 4. Αναγνώριση και λύση Ναπολιτάνικης έκτης στη μελωδία 5 ΤΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΤΡΟΠΙΑ: 10 μον. 1. Εύρεση ορθής τονικότητας 2 2. Μετατροπία 4 3. Επαναφορά στην αρχική τονικότητα 4 ΠΤΩΣΕΙΣ: : 6 μον. 1. Αξιοποίηση της 6 Ι 4 στην τελική πτώση 3 2. Χρήση της πλάγιας πτώσης στην τελική κατάληξη 3
ΞΕΝΟΙ ΦΘΟΓΓΟΙ: : 8 μον. 1. Αναγνώριση και ορθή λύση καθυστέρησης 2 2. Αναγνώριση ή χρήση διαβατικών φθόγγων 2 3. Αναγνώριση και χρήση ποικίλματος 2 4. Αναγνώριση και ορθή λύση προήγησης 2 ΓΡΑΦΗ: : 7 μον. 1. Γραφή ορθών βαθμίδων με λατινική αρίθμηση και διαδικασίας μετατροπιών 3 2. Γραφή ορθών αριθμήσεων 4 Β2 : ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΔΟΣΜΕΝΗΣ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗΣ (12/3 = 4 μον.) ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΡΜΟΝΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ: : 6 μον. 1. Σημείωση με αγκύλες του πρότυπου και των αναπαραγωγών 6 ΣΥΓΧΟΡΔΙΕΣ ΓΡΑΦΗ: : 4 μον. 1. Γραφή ορθών βαθμίδων με λατινική αρίθμηση και τονικότητας 2 2. Γραφή ορθών αριθμήσεων ευθείας θέσης και αναστροφών 2 ΞΕΝΟΙ ΦΘΟΓΓΟΙ: : 2 μον. 1. Αφαίρεση ξένων φθόγγων 2 ΑΡΜΟΝΙΚΑ ΛΑΘΗ: Αφαιρείται μισή (1/2) μονάδα για κάθε: 1. Παράλληλη 5 η ή 8 η 2. Κρυμμένη 5 η ή 8 η 3. Αυξημένο διάστημα 4. Διασταύρωση 5. Μελωδικό ή Αρμονικό χάσμα ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΜΕΡΟΥΣ Β : Βαθμός Β1 + Βαθμός Β2 Αρμονικά Λάθη = Χ 3 = Τελικός Βαθμός Μέρους Β
ΜΕΡΟΣ Γ : : ΙΣΤΟΡΙΑ (50 μον.) Αποτελείται από 3 θέματα (Γ1, Γ2, Γ3) Να απαντήστε α από το Γ1: ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις Γ2: : ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις Γ3: ΜΙΑ (1)( από τις ερωτήσεις (ΕΠΙΛΟΓΗ( ΕΠΙΛΟΓΗ) Γ1. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΓΩΝ (15 μον.) Οδηγίες: Να απαντήσετε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με 1 μονάδα. Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν, 6 η Συμφωνία, «Ποιμενική», 3 η κίνηση. 1. Αναφέρετε την καινοτομία ως προς τη μορφή που εισήγαγε ο Μπετόβεν στην 3 η κίνηση της συγκεκριμένης συμφωνίας.... 2. (α) Περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο τελειώνει η συγκεκριμένη κίνηση και (β) εξηγήστε γιατί η κίνηση τελειώνει με αυτό τον τρόπο....... 3. Δώστε ένα (1) λόγο που να δικαιολογεί την ονομασία της συγκεκριμένης συμφωνίας ως «Ποιμενική».......
Τζιάκομο Πουτσίνι, «Μαντάμ Μπατερφλάυ», Άρια «Un «bel di» 1. (α) Ονομάστε το Κίνημα στο οποίο ανήκει η συγκεκριμένη όπερα και (β) εξηγήστε το....... 2. Παρατηρήστε στο πιο κάτω απόσπασμα τα μέτρα 22-26 και εξηγήστε τον τρόπο με τον οποίο ο Πουτσίνι περιγράφει μουσικά το λόφοστον οποίο στέκεται η Μπατερφλάυ και περιμένει τον αγαπημένο της....... μ.22
3. (α)ονομάστε το ρυθμικό σχήμα που παίζουν τα ξύλινα πνευστά στα μμ. 26-30 και (β) εξηγήστε τι συμβολίζει...... Μίκη Θεοδωράκη, «Άξιον Εστί» 1. Γράψετε δύο (2) στοιχεία του έργου που του προσδίδουν ελληνικότητα....... 2. Αναφέρετε τον τρόπο που χρησιμοποιεί ο συνθέτης για να αποφύγει τυχόν προβλήματα τονισμού σε σχέση με το μέτρο του ποιήματος....... 3. Αναφέρετε δύο (2) όργανα που περιέχονται στην ενορχήστρωση του έργου και δεν ανήκουν στη συμφωνική ορχήστρα... Φέλιξ Μέντελσον, Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, 1 η κίνηση 1. Αναφέρετε μία (1) καινοτομία που εισήγαγε ο Μέντελσον σε σχέση με την κλασική φόρμα σονάτας.......
2. Σας δίνονται τα μέτρα 81-82 στα οποία πραγματοποιείται μία πτώση. Αναφέρετε (α) το είδος της πτώσης και (β) τις συγχορδίες που την αποτελούν....... μ.81 82 3. Στο πιο πάνω απόσπασμα της παρτιτούρας του έργου, φαίνεται η έναρξη της γέφυρας. Αναφέρετε (α) σε ποιο μέτρο ξεκινά και (β) ποια όργανα εκτελούν την μελωδία.......
Κλωντ Ντεμπυσύ, «Πρελούδιο στο Aπομεσήμερο Eνός Φαύνου» 1. Ονομάστε την τονικότητα που εισάγεται στο μέτρο 94.... µ. 94
2. (α) Ονομάστε το κρουστό που εισάγεται στο μ. 94 και (β) εξηγήστε τι επιτυγχάνει ο συνθέτης με τη χρήση του συγκεκριμένου κρουστού. 3. Αναφέρετε δύο (2) χαρακτηριστικά του ιμπρεσιονιστικού ύφους που χρησιμοποιεί ο Ντεμπυσύ στο συγκεκριμένο έργο. Γ2. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ (29 μον.) Οδηγίες: Να απαντήσετε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντησή σας βαθμολογείται με 1 μονάδα. Στις ερωτήσεις 1-10, κυκλώστε την ορθή απάντηση. 1. Η φόρμα σονάτα της εποχής του κλασικισμού αποτελείται από την έκθεση, την ανάπτυξη και τη(ν)/το: Α. Γέφυρα Β. Επανέκθεση Γ. Κόντα (coda) Δ. Μινουέτο και Τρίο 2. Το ληντ «Ο Βασιλιάς των Ξωτικών» του Φραντς Σούμπερτ έχει: Α. Στροφική μορφή Β. Διμερή μορφή Γ. Τροποποιημένη στροφική μορφή Δ. Διατμηματική μορφή
3. Η «Φανταστική Συμφωνία» του Έκτωρ Μπερλιόζ θεωρείται καινοτόμα για όλα τα παρακάτω εκτός από: Α. την ενοποίηση των κινήσεων της με ένα επαναλαμβανόμενο θέμα Β. τη χρήση μιας συμφωνίας για αφηγηματικό σκοπό Γ. την πλούσια ενορχήστρωση της Δ. τις έντονες ρυθμικές εναλλαγές της 4. Το Ρέκβιεμ είναι: Α. Έργο για σόλο πιάνο Β. Έργο για φωνή και πιάνο Γ. Έργο για νεκρώσιμη ακολουθία Δ. Έργο μουσικής δωματίου 5. Η «Συμφωνία των Ψαλμών» του Ιγκόρ Στραβίνσκυ ανήκει στο κίνημα: Α. των Εθνικών Σχολών Β. του Νεοκλασικισμού Γ. του Ιμπρεσιονισμού Δ. του Δωδεκαφθογγισμού 6. Τα πιο κάτω κινήματα ανήκουν στον 20 ο αιώνα εκτός από αυτό του: Α. Ιμπρεσιονισμού Β. Μινιμαλισμού Γ. Νεοκλασικισμού Δ. Βερισμού 7. Ο συνθέτης που θεωρείται ο πατέρας του δωδεκάφθογγου συστήματος είναι ο: Α. Στραβίνσκυ Β. Σαίνμπεργκ Γ. Ντεμπυσύ Δ. Μπεργκ 8. Το έργο είναι σύνθεση για κρουστά. Α. Ψάπφα Β. Άξιον Εστί Γ. Φεγγαρίσιος Πιερότος Δ. Resource
9. Η ταυτόχρονη χρήση διαφορετικών ρυθμών και μέτρων ονομάζεται: Α. αντιχρονισμός Β. συγκοπή Γ. πολυρρυθμός Δ. μεικτά μέτρα 10. Το κίνημα του εξπρεσιονισμού περιλαμβάνει όλα τα πιο κάτω εκτός από τον/την: Α. σειραϊσμό Β. δωδεκαφθογγισμό Γ. ατονικότητα Δ. ηλεκτρονική μουσική 11. Αντιστοιχήστε τα έργα με ένα από τους χαρακτηρισμούς που σας δίνονται: A. «Φεγγαρίσιος Πιερότος», Σαίνμπεργκ Α -... i. Μπελκάντο B. «Resource», Γκλας Β -... ii. Ομιλούμενο τραγούδι iii. Κινηματογραφική μουσική iv. Συμφωνικό Ποίημα 12. Σημειώστε την Εθνική Σχολή στην οποία ανήκει ο κάθε συνθέτης: A. Γιαν Σιμπέλιους... Β. Νικολάι Ρίμσκυ Κόρσακωφ... Γ. Έντουαρτ Έλγκαρ... Δ. Ίσαακ Αλμπένιθ... 13. Αποδώστε στα ελληνικά τους μουσικούς όρους: Α. Accelerando... Β. Dolce... Γ. Con sordino... Δ. Tutti...
14. Σημειώστε Σωστό ή Λάθος δίπλα από τις πιο κάτω δηλώσεις: A. Tο φαγκότο είναι χάλκινο πνευστό.... Β. Το φλάουτο και το όμποε είναι όργανα μεταφοράς.... Γ. Στην κατέντζα ενός κοντσέρτου η ορχήστρα εκτελεί χαμηλόφωνα έτσι ώστε ο σολίστας να αναδείξει την δεξιοτεχνία του.... Δ. Ο Μίκης Θεοδωράκης έγραψε και έργα για συμφωνική ορχήστρα.... Ε. Το κοντσέρτο είναι έργο για σόλο όργανο και ορχήστρα... Στ. Η κλασική συμφωνία αποτελείται από τέσσερα μέρη.... Ζ. Η ομοφωνία είναι η υφή όπου υπάρχει μία κύρια μελωδία και συγχορδίες να τη συνοδεύουν.... Η. Το ορατόριο, όπως και η όπερα, έχει σολίστες, χορωδία και ορχήστρα.... Θ. Με τον όρο «Νέα Μουσική» εννοούμε τις τάσεις και τις καινοτομίες που αναπτύχθηκαν μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο....
Γ3.. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΤΥΠΟ ΠΟΥ (6 μον.) Οδηγίες: Να απαντήσετε ΜΙΑ (1) από τις ακόλουθες ερωτήσεις. 1. Αναφέρετε μία διαφορά μεταξύ του Κλασικού και του Ρομαντικού ύφους για κάθε ένα από τα ακόλουθα στοιχεία: (α) ρυθμό (β) μελωδία (γ) αρμονία (δ) ορχήστρα (ε) έκφραση (στ) δυναμική. 2. Σας δίνονται τα ρεύματα: Εθνικά Κινήματα του Ρομαντισμού και Μινιμαλισμός. (α) Δώστε ένα σύντομο ορισμό για κάθε ένα από τα πιο πάνω ρεύματα, (β) αναφέρετε ένα αντιπροσωπευτικό συνθέτη για το κάθε ρεύμα και (γ) αναφέρετε ένα αντίστοιχο έργο του κάθε συνθέτη. 3. Αναφέρετε (α) δύο μουσικά είδη που αναπτύχθηκαν κατά τη ρομαντική περίοδο, (β) δώστε ένα αντιπροσωπευτικό συνθέτη για το καθένα και (γ) ένα αντίστοιχο έργο του κάθε συνθέτη. Τ Ε Λ Ο Σ Κ Α Λ Η Ε Π Ι Τ Υ Χ Ι Α