Πλασματική μεμβράνη ευκαρυωτικού κυττάρου

Πλασματική μεμβράνη ευκαρυωτικού κυττάρου Επαρκές Σενάριο Γνωστικό αντικείμενο: Βιολογία Δημιουργός: Μαρία Ιωαννίδου ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Σημείωση Το παρόν έγγραφο αποτελεί προϊόν αυτόματης δημιουργίας και εκτύπωσης του Ψηφιακού Διδακτικού Σεναρίου με Τίτλο: «Πλασματική μεμβράνη ευκαρυωτικού κυττάρου». Δημιουργήθηκε στις 30/01/2017 17:16:42 και έχει υποστηρικτικό ρόλο στο έργο του εκπαιδευτικού. Δεν αντικαθιστά το Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο, το οποίο περιέχει όλο το Διαδραστικό Περιεχόμενο και αξιοποιεί τις ψηφιακές δυνατότητες της Πλατφόρμας «Αίσωπος». Το σενάριο αυτό έχει χαρακτηρισθεί ως «Επαρκές» ύστερα από αξιολόγηση από δύο αξιολογητές και είναι αναρτημένο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του στην Πλατφόρμα «Αίσωπος». Το Διαδραστικό Ψηφιακό Διδακτικό Σενάριο με το πλήρες ψηφιακό περιεχόμενό του βρίσκεται στον σύνδεσμο: http://aesop.iep.edu.gr/node/22595 Επισημαίνεται ότι τα σενάρια της Πλατφόρμας «Αίσωπος» διακρίνονται σε: Υποδειγματικά Σενάρια: Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια που έχουν προκύψει από επιστημονικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων (Εκπαιδευτικοί Αυξημένων Προσόντων, Σχολικοί Σύμβουλοι, Μέλη ΔΕΠ / Επιστημονικό Προσωπικό του ΙΕΠ). Βέλτιστα Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία άνω των 70 μονάδων. Επαρκή Σενάρια: Αξιολογημένα Ψηφιακά Διδακτικά Σενάρια εκπαιδευτικών με βαθμολογία από 50 έως 70 μονάδες. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΠΡΑΞΗ: «Ανάπτυξη Mεθοδολογίας και Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων για τα Γνωστικά Αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» - MIS: 479325, ΣΑΕ: 2014ΣΕ24580051. Η πράξη συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ 2007-2013 και υλοποιείται σε σύμπραξη από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Εκπαιδευτικών Δράσεων του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Η Πλατφόρμα Ανάπτυξης, Σχεδίασης, Υποβολής, Αξιολόγησης και Παρουσίασης Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος», αναπτύχθηκε με ίδια μέσα από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στο πλαίσιο του Υποέργου 2: «Ψηφιακό Σύστημα Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Υποβολής, Αξιολόγησης, Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ψηφιακών Σεναρίων καθώς και καθοδήγησης και Υποστήριξης των Εκπαιδευτικών» της Πράξης. Ομάδα Επιστημονικής και Διοικητικής Εποπτείας της Πράξης: Επιστημονικός Υπεύθυνος Πράξης για τις Δράσεις που αφορούν το Ι.Ε.Π: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 1: Ιωάννης Σταμουλάκης, Φιλόλογος, Σύμβουλος Α' Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ. Υπεύθυνος Υποέργου 2: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Υπεύθυνος Υποέργου 3: Νικόλαος Γραμμένος, Πληροφορικός, Σύμβουλος Γ' Ι.Ε.Π. Επιστημονική Συντονίστρια των ειδικών επιστημόνων του Υποέργου 1: Βασιλική Καραμπέτσου, Φιλόλογος, Εισηγήτρια Ι.Ε.Π. Σελίδα 2/18

Φύλλα Εργασίας Σεναρίου Το παρόν ψηφιακό σενάριο περιέχει φύλλα εργασίας, τα οποία είναι συννημένα στο αρχείο «PDF» και μπορείτε να τα ανοίξετε κάνοντας διπλό κλικ πάνω στο εικονίδιο. 1η Φάση: 2η Φάση: 3η Φάση: Δεν υπάρχει 4η Φάση: Σελίδα 3/18

Γενική Περιγραφή Σεναρίου Γνωστικό αντικείμενο: Βιολογία Θεματική ταξινομία: Βιολογία -> Κύτταρο -> Ευκαρυωτικό κύτταρο Εκπαιδευτικό πρόβλημα: Να κατανοήσουν τη σημασία ύπαρξης της πλασματικής μεμβράνης Γενική περιγραφή περιεχομένου: Η προτεινόμενη οργάνωση της διδασκαλίας και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν προωθούν, ενισχύουν και ενθαρρύνουν την ενεργοποίηση του μαθητή, τον πειραματισμό και την εμπλοκή του σε διαδικασίες μέσα από τις οποίες θα προσεγγίζει ο ίδιος τη συνεργατική και ανακαλυπτική γνώση.ο μαθητής συζητάει με την ομάδα, δέχεται πληροφόρηση με εποπτικό υλικό και ως ένα βαθμό αυτενεργεί. Στο τέλος κάθε φάσης συμπληρώνεται ένα φύλλο εργασίας που ανταποκρίνεται στους διδακτικούς στόχους όπως: α) να επικεντρώσει την προσοχή του μαθητή παρατηρώντας τη δομή της πλασματικής μεμβράνης και να κατανοήσει τις λειτουργίες της που απορρέουν από τη δομή αυτή β) να σχεδιάσει τη δομή της πλασματικής μεμβράνης έτσι ώστε να αποτυπώσει τα δομικά μόρια και συγχρόνως να προβληματιστεί για το σκοπό της ύπαρξη τους γ) να εκτιμήσει την πλασματική μεμβράνη ως μια σημαντική «ζωντανή» δομή, με έμφαση στον όρο ρευστό μωσαϊκό, και όχι σαν ένα απλό όριο που διαχωρίζει το κύτταρο από το περιβάλλον. Όσον αφορά τις φάσεις α) στην πρώτη φάση καλείται ο μαθητής με τη βοήθεια εποπτικού υλικού (εικόνες κυττάρων) να ανακαλέσει τις γνώσεις του για τη δομή των ευκαρυωτικών κυττάρων και να απαντήσει ατομικά σε μια σειρά καρτών. β) στη δεύτερη φάση ο μαθητής καλείται να αυτενεργήσει με εργαστηριακή άσκηση που εκτελεί ο ίδιος και να παρατηρήσει στο μικροσκόπιο την πλασματική μεμβράνη. Αποκτάται έτσι βιωματικά η γνώση για το που και ποια είναι η πλασματική μεμβράνη συμπληρώνοντας παράλληλα το συνοδευτικό φύλλο εργασίας. γ) Στην τρίτη φάση ο μαθητής ενεργοποιείται με την προβολή ενός διαδραστικού βίντεο με ερωτήσεις. που παρεμβάλλονται με σκοπό να καθοδηγήσουν το μαθητή και την ομάδα του να αναπαράγει την πληροφορία, να προβληματιστεί, να ανακαλέσει γνώσεις, να συσχετίσει πληροφορίες, να συμπεράνει, να αναθεωρήσει και να καταλήξει στη σωστή απάντηση. και τέλος δ) στην τέταρτη φάση έχουμε βιωματική άσκηση με τους μαθητές να παριστάνουν τη διπλοστιβάδα της μεμβράνης πιασμένοι χέρι-χέρι προσομοιάζοντας τη λειτουργία της μεμβράνης κάτω από τους ήχους μουσικής που συμβολίζει την ιδιότητα της κίνησης της πλασματικής μεμβράνης. Διδακτικοί Στόχοι: Να περιγράφει τη δομή της πλασματικής μεμβράνης Να μπορεί να διατυπώνει τις λειτουργίες της πλασματικής μεμβράνης Να κατανοήσει την αναγκαιότητα της πλασματικής μεμβράνης για την επιβίωση κάθε είδους κυττάρου Σελίδα 4/18

Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου: Ζωϊκό φυτικό κύτταρο - Πλασματική μεμβράνη - Δομικά μόρια-πρωτεΐνες-λιπίδια Υλικοτεχνική υποδομή: Διαδραστικός πίνακας, αίθουσα πληροφορικής Τυπικός χρόνος αλληλεπίδρασης με το εκπαιδευτικό σενάριο σε διδακτικές ώρες για δουλειά εντός του σχολείου: 3 ώρες Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί: Οι εικόνες είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο και το βίντεο είναι από το you tube Εκτιμώμενο Επίπεδο Δυσκολίας: Μέτριας δυσκολίας Τύπος διαδραστικότητας : Συνδυασμός παθητικής και ενεργητικής μάθησης Επίπεδο διαδραστικότητας : Μεσαίο Προτεινόμενη ηλικιακή ομάδα του τελικού χρήστη: 12-15 Εκπαιδευτική βαθμίδα που απευθύνεται το σενάριο: Γυμνάσιο Σελίδα 5/18

Σύνοψη φάσεων σεναρίου: 1η Φάση: Παρατήρηση εικόνας ζωϊκού και φυτικού κυττάρου Χρονική Διάρκεια: 20 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Τάξη- Διαδραστικός πίνακας Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. Σύγκριση των δομών ζωϊκού και φυτικού κυττάρου 2. Πλασματική μεμβράνη ευκαρυωτικού κυττάρου 2η Φάση: Μικροσκοπική παρατήρηση κυττάρων κρεμμυδιού Χρονική Διάρκεια: 45 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. Κύτταρα σε πλασμόλυση 3η Φάση: Δομή και λειτουργία της πλασματικής μεμβράνης Χρονική Διάρκεια: 10 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Αίθουσα πληροφορικής- Τάξη/ Διαδραστικός πίνακας Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. Αναπαράσταση της δομής και λειτουργίας του κυττάρου Σελίδα 6/18

4η Φάση: Δραματοποίηση του ρόλου της πλασματικής μεμβράνης Χρονική Διάρκεια: 35 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Τάξη Αριθμός φύλλων εργασίας: 1 Δομικά - Διαδραστικά στοιχεία: 1. Ηχητική υπόκρουση της κίνησης της πλασματικής μεμβράνης Σελίδα 7/18

1η Φάση: Παρατήρηση εικόνας ζωϊκού και φυτικού κυττάρου Σελίδα 8/18

1η Φάση: Παρατήρηση εικόνας ζωϊκού και φυτικού κυττάρου Χρονική Διάρκεια: 20 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Τάξη- Διαδραστικός πίνακας Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_28.docx Σύγκριση των δυο κυττάρων και υπενθύμηση βασικών οργανιδίων με στοχευμένο ενδιαφέρον στην πλασματική μεμβράνη 1. Σύγκριση των δομών ζωϊκού και φυτικού κυττάρου: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/22595/5705/#question22765 2. Πλασματική μεμβράνη ευκαρυωτικού κυττάρου: Σελίδα 9/18

Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Κάρτες ερωτήσεων Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/22595/5705/#question22774 Περιγραφή Εργασίας: Απαντήστε τις ερωτήσεις 1η Κάρτα Ερώτηση: Πού εντοπίζεται η πλασματική μεμβράνη στο ζωϊκό κύτταρο; Σελίδα 10/18

2η Κάρτα Ερώτηση: Κάτω από ποια δομή εντοπίζεται η πλασματική μεμβράνη στο φυτικό κύτταρο; 3η Κάρτα Ερώτηση: Τι πιστεύετε ότι εξυπηρετεί η πλασματική μεμβράνη στο κύτταρο; Σελίδα 11/18

4η Κάρτα Ερώτηση: Περιβάλλονται όλα τα ευκαρυωτικά κύτταρα από την πλασματική μεμβράνη; Σελίδα 12/18

2η Φάση: Μικροσκοπική παρατήρηση κυττάρων κρεμμυδιού Σελίδα 13/18

2η Φάση: Μικροσκοπική παρατήρηση κυττάρων κρεμμυδιού Χρονική Διάρκεια: 45 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_28-1.docx Οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες και παρατηρούν μικροσκοπικά την πλασμόλυση των κυττάρων του κρεμμυδιού. Καλούνται να εξοικειωθούν με τον εργαστηριακό εξοπλισμό και να εκτελέσουν με ακρίβεια την εργαστηριακή άσκηση ακολουθώντας τις οδηγίες. Με το πέρας της άσκησης οι μαθητές θα σχεδιάσουν τα πλασμολυμένα κύτταρα σημειώνοντας με βελάκι την πλασματική μεμβράνη, το κυτταρικό τοίχωμα και την κλίμακα μεγέθυνσης. 1. Κύτταρα σε πλασμόλυση: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Εικόνα Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/22595/5892/#question23337 Σελίδα 14/18

3η Φάση: Δομή και λειτουργία της πλασματικής μεμβράνης Σελίδα 15/18

3η Φάση: Δομή και λειτουργία της πλασματικής μεμβράνης Χρονική Διάρκεια: 10 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Αίθουσα πληροφορικής- Τάξη/ Διαδραστικός πίνακας Αναπαράσταση της δομής και λειτουργίας της πλασματικής μεμβράνης. Δίνεται με παραστατικό τρόπο η ρευστότητα της πλασματικής μεμβράνης και η δυναμική αυτής της δομής. 1. Αναπαράσταση της δομής και λειτουργίας του κυττάρου: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Διαδραστικό Βίντεο Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/22595/5706/#question23234 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει βίντεο και είναι διαθέσιμο στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 16/18

4η Φάση: Δραματοποίηση του ρόλου της πλασματικής μεμβράνης Σελίδα 17/18

4η Φάση: Δραματοποίηση του ρόλου της πλασματικής μεμβράνης Χρονική Διάρκεια: 35 λεπτά της ώρας Χώρος Διεξαγωγής: Τάξη Φύλλα εργασίας: Τα φύλλα εργασίας είναι συνημμένα στην 3η σελίδα του εγγράφου. Εναλλακτικά μπορείτε να τα μεταφορτώσετε εκ νέου από τις παρακάτω διαδικτυακές θέσεις. Φύλλο Εργασίας 1 http://aesop.iep.edu.gr/sites/default/files/filla-ergasias/fyllo_ergasias_plasmatiki_memvrani-5-1_0.doc Ομάδες των 6 ατόμων ανά δυάδες πιάνονται αντιμέτωποι με τα χέρια τεντωμένα και επιτρέπουν τη διέλευση συγκεκριμένων μαθητών που φορούν μόνο κόκκινο καπέλο (επιθυμητές ουσίες), ενώ απαγορεύουν τη διέλυση αυτών που φορούν κίτρινο καπέλο. 1. Ηχητική υπόκρουση της κίνησης της πλασματικής μεμβράνης: Τύπος Δομικού/Διαδραστικού Εργαλείου: Ήχος Υπερσύνδεσμος: http://aesop.iep.edu.gr/node/22595/5707/#question23725 Αυτό το διαδραστικό εργαλείο περιέχει απόσπασμα ήχου και είναι διαθέσιμο στον παραπάνω υπερσύνδεσμο. Σελίδα 18/18 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)