ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ III ΣΧΕΔΙΑΣMΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Λέκτορας Ι. Γιαννατσής Καθηγητής Π. Φωτήλας ΣΧΕΔΙΑΣMΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Σχεδιασμός Παραγωγικής Διαδικασίας (πως) Επιλογή παραγωγικής ικανότητας (πόσο) Σχεδιασμός Προϊόντος (τι) Ο σχεδιασμός της παραγωγικής διαδικασίας, η επιλογή του επιπέδου παραγωγικής ικανότητας και ο σχεδιασμός του προϊόντος είναι αλληλοεξαρτώμενα προβλήματα 1
ΣΧΕΔΙΑΣMΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Βασικοί Στόχοι Σχεδιασμού Ποιότητα: Εξασφάλιση πόρων, ελαχιστοποίηση λαθών στην επεξεργασία Ταχύτητα: Ελαχιστοποίηση χρόνου παραγωγής, ικανός ρυθμός παραγωγής Αξιοπιστία: Αξιόπιστοι πόροι, αξιοπιστία χρόνου/όγκου Ευελιξία: Ποικιλία προϊόντων, ευκολία αλλαγών Κόστος: Αποφυγή περιττής επεξεργασίας (waste) ΣΧΕΔΙΑΣMΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Η μέτρηση της απόδοσηςκατά το σχεδιασμό μιας παραγωγικής διαδικασίας αφορά κυρίως τη ροήτων επεξεργαζόμενων μονάδων (υλικά, πληροφορίες, πελάτες ) μέσα στην παραγωγική διαδικασία. Ρυθμός διεκπεραίωσης (μονάδες/χρόνος) Χρόνος διεκπεραίωσης (χρόνος/μονάδα) Μονάδες υπό επεξεργασία Εκμετάλλευση (πραγματική ποσότητα παραγωγής / θεωρητική ποσότητα παραγωγής) 2
ΣΧΕΔΙΑΣMΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Κατά το σχεδιασμό της παραγωγικής διαδικασίας λαμβάνονται υπόψη και θέματα οικολογικής σημασίας Ποιες και πόσο σπάνιες/επικίνδυνες είναι οι πρώτες ύλες Ποσότητα απαιτούμενης ενέργειας Ποσότητα και επικινδυνότητα υπολειμμάτων Διάρκεια ζωής του προϊόντος Τέλος ζωής του προϊόντος (απόσυρση/ανακύκλωση) Ανάλυση κύκλου ζωής: Τεχνική εκτίμησης της ενέργειας/ρύπων που συνδέονται με την παραγωγή/διάθεση/χρήση και απόσυρση ενός προϊόντος ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ Διάγραμμα Ροής: Γραφική απεικόνιση διαδικασίας N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5 η έκδ., Κλειδάριθµος 3
4/4/2012 N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5η έκδ., Κλειδάριθµος N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5η έκδ., Κλειδάριθµος 4
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΕ ΠΑΡΤΙΔΕΣ N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5 η έκδ., Κλειδάριθµος ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΓΙΑ ΓΡΑΜΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5 η έκδ., Κλειδάριθµος 5
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΓΙΑ ΣΥΝΕΧΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5 η έκδ., Κλειδάριθµος ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΕ ΠΑΡΤΙΔΕΣ N.Slag, S.Chambers, R.Johnston, «ιοίκηση Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών», 5 η έκδ., Κλειδάριθµος 6
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ Ηµ/νία: 9-30-02 Αναλυτής: TLR Τόπος: Εργοστάσιο «Α» ιαδικασία: Χυµός φρούτου Βήµα 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Ενέργεια Μεταφορά Έλεγχος Καθ/ση Αποθήκευση Περιγραφή ιαδικασίας Εκφόρτωση φρούτων Μεταφορά για έλεγχο Ζύγισµα, έλεγχος, διαλογή Μεταφορά για αποθήκευση Αποθήκευση πριν την επεξεργασία Μεταφορά στον αποφλοιωτή Αποφλοίωση, καθαρισµός Αποθήκευση σε δεξαµενή νερού Φόρτωση µεταφορική ταινία Μεταφορά στο χώρο ανάµιξης Ζύγισµα, έλεγχος, διαλογή Χρόνος (min) Σελίδα 1 από 3 Σύνολο 480 20 30 360 15 20 5 30 Απόσταση (m) 30 15 6 7 58 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Πηγή: J. Heizer, B. Render, Operations Management, 8 th ed., Prentice Hall, 2006 7
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Πελάτης Σερβιτόρος Σεφ Α Σεφ Β Παραγγελία Ποτά ορεκτικά / Σαλάτα Γεύµα Παραλαβή Λογαριασµού Πληρωµή στον Σερβιτόρο Παραγγελία πλήρης; Ν Μεταβίβαση παραγγελίας στον Α Σεφ Μεταβίβαση παραγγελίας στον Β Σεφ Σερβίρισµα ποτών Σερβίρισµα ορεκτικών/σαλάτας Σερβίρισµα κυρίως γεύµατος Παράδοση λογαριασµού Παραλαβή πληρωµής Ο Προετοιµασία Ορεκτικών / Σαλάτας Παράδοση πιάτων στον Σερβιτόρο Προετοιµασία Γεύµατος Παράδοση πιάτων στον Σερβιτόρο Μετρητά ή Πιστωτική; Πιστωτική Παραλαβή απόδειξης, φιλοδώρηµα Μετρητά Ρέστα/απόδειξη στον πελάτη Πληρωµή µέσω πιστωτικής Φιλοδώρηµα Απόδειξη πιστωτικής Παραλαβή Φιλοδωρήµατος ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ LITTLE & ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Χρόνος Διεκπεραίωσης Μονάδες υπό επεξεργασία = x T = WIP t T C Χρόνος Κύκλου Χρόνος επεξεργασίας: T W Αριθμός εργαζομένων/μηχανών: Ν Χρόνος Κύκλου: T C = T W /N Ρυθμός Διεκπεραίωσης: T r = 1/T C % Αποδοτικότητας Διεκπεραίωσης: E=T W /T t 8
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑΣ (VARIABILITY) ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ & ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ Κατά το σχεδιασμό της παραγωγικής διαδικασίας πρέπει να επιτευχθεί ο βέλτιστος συμβιβασμός μεταξύ χρόνου αναμονής και εκμετάλλευσης: Αποδοχή μέσων χρόνων αναμονής για να επιτευχθεί υψηλή εκμετάλλευση Αποδοχή χαμηλής εκμετάλλευσης για να επιτευχθούν χαμηλοί χρόνοι αναμονής.ή Να γίνει προσπάθεια μείωσης της μεταβλητότητας μέσω διάφορων οργανωτικών και τεχνικών μεθόδων Χρήσιμο εργαλείο αναμονής: Θεωρία ουρών/αναμονής και Μοντέλα προσομοίωσης 9
ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ & ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ & ΜΕΤΑΒΛΗΤΟΤΗΤΑ 10