ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΣΕΡΡΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΔΑΓΚΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ Πτυχιακή εργασία που υποβλήθηκε στο Τμήμα Λογιστικής Επιβλέπων καθηγητής : Μπογάς Χρήστος ΣΕΡΡΕΣ 2012

2

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Πρόλογος...5 Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή στην ανάλυση χρηματοοικονομικών καταστάσεων 6 1. 1 Έννοια και σκοπός της χρηματοοικονομικής ανάλυσης...7 1. 2 Είδη χρηματοοικονομικής ανάλυσης...7 Κεφάλαιο 2: Αριθμοδείκτες, η σημασία και η ερμηνεία τους...9 2. 1 Αριθμοδείκτες ρευστότητας...11 2. 1. 1 Γενικά...11 2. 1. 2 Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας ή κεφαλαίου κίνησης...11 2. 1. 3 Αριθμοδείκτης ειδικής ή άμεσης ρευστότητας...12 2. 1. 4 Αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας...13 2. 2 Αριθμοδείκτες δραστηριότητας ή κυκλοφοριακής ταχύτητας...14 2. 2. 1 Γενικά...14 2. 2. 2 Αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων...14 2. 2. 3 Αριθμοδείκτης ταχύτητας εξόφλησης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων...15 2. 2. 4 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων...16 2. 2. 5 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού...17 2. 2. 6 Αριθμοδείκτης κυκλοφορίας παγίων...18 2. 2. 7 Αριθμοδείκτης ταχύτητας ίδιων κεφαλαίων...19 2. 3 Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας..19 2. 3. 1 Γενικά...19 2. 3. 2 Αριθμοδείκτης μικτού κέρδους...20 2. 3. 3 Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους...20 2. 3. 4 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας απασχολούμενων κεφαλαίων.21 2. 3. 5 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ίδιων κεφαλαίων.22 2. 3. 6 Αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης..23 2. 3. 7 Αριθμοδείκτης λειτουργικών εξόδων..23 2. 4 Αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων και βιωσιμότητας.24 2. 4. 1 Γενικά...24 2. 4. 2 Αριθμοδείκτης ίδιων προς συνολικά κεφάλαια.25 2. 4. 3 Αριθμοδείκτης ίδιων προς ξένα κεφάλαια.26 2. 4. 4 Αριθμοδείκτης ίδιων κεφαλαίων προς παγία 27 3

2. 4. 5 Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις. 27 2. 4. 6 Αριθμοδείκτης καλύψεως τόκων...28 2. 5 Αριθμοδείκτες επενδύσεων.29 2. 5. 1 Γενικά..29 2. 5. 2 Αριθμοδείκτης κέρδη κατά μετοχή.29 2. 5. 3 Αριθμοδείκτης μερίσματος κατά μετοχή 30 2. 5. 4 Αριθμοδείκτης μερισματικής απόδοσης.31 2. 5. 5 Αριθμοδείκτης ποσοστού διανεμόμενων κερδών..31 2. 6. 6 Αριθμοδείκτης εσωτερικής αξίας 32 2. 5. 7 Αριθμοδείκτης εσωτερικής αξίας προς χρηματιστηριακή τιμή..32 Κεφάλαιο 3: Ανάλυση οικονομικών καταστάσεων της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε...33 3. 1 Η εταιρεία 34 3. 2 Ανάλυση αριθμοδεικτών ρευστότητας....35 3. 3 Ανάλυση αριθμοδεικτών δραστηριότητας..38 3. 4 Ανάλυση αριθμοδεικτών αποδοτικότητας..45 3. 5 Ανάλυση αριθμοδεικτών διάρθρωσης κεφαλαίων και βιωσιμότητας...49 3. 6 Ανάλυση αριθμοδεικτών επενδύσεως. 53 Συμπεράσματα 58 Βιβλιογραφία 59 Παράρτημα...60 4

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το θέμα της παρούσας εργασίας είναι η χρηματοοικονομική ανάλυση της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) με τη βοήθεια των αριθμοδεικτών. Στόχος είναι η αξιολόγηση της οικονομικής πορείας κατά την διάρκεια τριών συνεχόμενων ετών, πιο συγκεκριμένα του 2009, 2010 και 2011. Για την υλοποίηση του στόχου αυτού, συνδυάστηκαν θεωρία και πράξη, χρησιμοποιώντας πίνακες όπου κρίθηκε σκόπιμο. Η εργασία κατηγοριοποιείται σε τρείς ενότητες. Στο πρώτο κεφάλαιο θα αναφερθούμε στον ορισμό και τον σκοπό της ανάλυσης, περιλαμβάνοντας και κάποια βασικά είδη της. Στο δεύτερο κεφάλαιο, παρουσιάζονται οι αριθμοδείκτες με αναλυτικό τρόπο εξετάζοντας τον καθένα ξεχωριστά. Επιπροσθέτως, παρουσιάζεται η χρησιμότητα των αριθμοδεικτών για την ανάλυση των οικονομικών καταστάσεων. Στο τρίτο κεφάλαιο, ασχολούμαστε με τη πρακτική εφαρμογή των αριθμοδεικτών στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης. Μέσω των αποτελεσμάτων και των διαγραμμάτων προκύπτουν τα συμπεράσματα, στα οποία καταλήγουμε, σχετικά με τη πορεία της εταιρείας. Στο σημείο αυτό αισθάνομαι ισχυρή την ανάγκη να εκφράσω τον βαθύτατο σεβασμό και τις ευγνώμονες ευχαριστίες μου προς τους σεβαστούς Καθηγητές και όλο το διδακτικό προσωπικό του Τμήματος Λογιστικής, που με τον ακούραστο ζήλο τους, με καταστήσανε συμμέτοχη της επιστημονικής γνώσης. Θεωρώ ηθική μου υποχρέωση να υποβάλω τις ευχαριστίες μου προς το πρόσωπο του καθηγητή του ΤΕΙ ΣΕΡΡΩΝ κυρίου Μπογά Χρήστου που μου υπέδειξε το θέμα της εργασίας, με κατατόπισε καθοριστικά και με ενδυνάμωσε με τις έξοχες επιστημονικές συμβουλές του. Τέλος στο προσωπικό της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης απευθύνω ευχαριστίες για την συγκινητική προθυμία που επέδειξαν, όσον αφορά την παροχή προς εμένα λεπτομερών στοιχείων σχετικά με την οικονομικά μεγέθη της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.. Δάγκου Σταυρούλα 5

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 6

1.1 ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Ανάλυση των βασικών οικονομικών καταστάσεων είναι η διαδικασία με την οποία συγκρίνονται ομαδοποιημένα στοιχεία των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, τα οποία προκύπτουν κάθε φορά από την εκάστοτε επιχείρηση, με την βοήθεια αναλυτικών μεθόδων και αποσκοπεί στην εξαγωγή χρήσιμων πληροφοριών κατάλληλων για τη λήψη αποφάσεων. Οι αποφάσεις αυτές επηρεάζουν άμεσα τα οικονομικά συμφέροντα οµάδων, οι οποίες χρησιμοποιούν τις λογιστικές καταστάσεις µιας επιχείρησης. Τέτοιου είδους ομάδες αποτελούν οι μέτοχοι, οι πιστωτές, οι τράπεζες, οι εργαζόμενοι κ.α. Η ανάλυση, κατά κύριο λόγο, εξυπηρετεί στη μετατροπή των απλών στοιχείων σε χρήσιμες πληροφορίες, οι οποίες μπορούν να συγκριθούν με τις οικονομικές καταστάσεις του κλάδου που βρίσκεται η εταιρεία για την μετέπειτα εξέλιξη της. Η παραπάνω διαδικασία έχει ως στόχο την καλύτερη αξιολόγηση της πορείας μίας επιχείρησης, καθώς και τον προσδιορισμό των δυνατών και αδύνατων σημείων αυτής. Κύριες πηγές της ανάλυσης είναι οι βασικές λογιστικές καταστάσεις, οι οποίες είναι ο ισολογισμός, η κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως, πίνακας διάθεσης των αποτελεσμάτων και η κατάσταση των ταμειακών ροών. 1.2 ΕΙΔΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Τα είδη της ανάλυσης των λογιστικών καταστάσεων είναι δύο. Ομαδοποιούνται αφ ενός από την θέση του αναλυτή κατά τη διενέργειά της και αφ ετέρου από τα στάδια διενέργειας της αναλύσεως : Σύμφωνα με τη θέση του αναλυτή κατά τη διαδικασία αναγνωρίζουμε δύο υποείδη ανάλυσης, την εσωτερική και την εξωτερική. Εσωτερική ανάλυση Η εσωτερική ανάλυση διενεργείται από πρόσωπα που βρίσκονται σε άµεση σχέση µε την επιχείρηση, τα οποία μπορούν να έχουν πρόσβαση στις λογιστικές καταστάσεις και τα βιβλία της. Χαρακτηριστικό πλεονέκτημα αυτού του είδους της λογιστικής ανάλυσης είναι ότι, ο αναλυτής, εκ των πραγμάτων, έχει 7

ολοκληρωμένη εικόνα της επιχείρησης και μ αυτό τον τρόπο έχει τη δυνατότητα να εκπονήσει ένα εμπεριστατωμένο και ολοκληρωμένο έργο. Εξωτερική ανάλυση Η εξωτερική ανάλυση πραγματοποιείται από πρόσωπα που βρίσκονται στο εξωτερικό κύκλωμα της επιχείρηση και βασίζεται αποκλειστικά στα στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί. Τα παραπάνω στοιχεία συνήθως δεν παρατίθενται με εκτενή τρόπο με αποτέλεσμα ο αναλυτής να μην έχει τη δυνατότητα να εισχωρήσει στα ουσιαστικά δεδομένα της επιχείρησης. Κατ επέκταση καθίσταται δυσκολότερος ο σχηματισμός ολοκληρωμένης εικόνας. Σύμφωνα με τα στάδια διενέργειας διακρίνουμε την ανάλυση σε τυπική και ουσιαστική. Τυπική ανάλυση Η τυπική ανάλυση αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη φάση της διαδικασίας αναλύσεως των χρηματοοικονομικών μεγεθών. Κατ αυτήν ελέγχεται η εξωτερική διάρθρωση του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσεως από τον εκάστοτε αναλυτή προβαίνοντας στις απαραίτητες διορθώσεις, ομαδοποιήσεις, στρογγυλοποιήσεις, ανακατατάξεις και ανασχηματισμούς των λογιστικών χαρακτηριστικών. Η παραπάνω διαδικασία αποτελεί υπόβαθρο για την επεξεργασία και μελέτη των στοιχείων, εξυπηρετώντας την σύγκλιση των συμπερασμάτων με τις επιδιώξεις του αναλυτή. Ουσιαστική ανάλυση Η ουσιαστική ανάλυση έπεται της τυπικής καθώς βασίζεται στα δεδομένα αυτής, όπως αυτά έχουν προετοιμαστεί. Εκτείνεται στη κατάρτιση αριθμοδεικτών και στην επεξήγηση των αποτελεσμάτων τους, οι οποίοι δίνουν την πραγματική εικόνα της επιχείρησης. 8

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ, Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥΣ 9

Οι αριθμοδείκτες ή χρηματοοικονομικοί δείκτες (financial ratio ή accounting ratio) είναι σχέσεις μεταξύ μεγεθών, λογιστικής ή στατιστικής προελεύσεως, που καταρτίζονται με σκοπό τον προσδιορισμό της πραγματικής θέσεως ή της αποδοτικότητας των διάφορων τμημάτων ή ολόκληρων τομέων οι οποίοι αφορούν μία οικονομική μονάδα και σε τελική ανάλυση της πραγματικής καταστάσεως ολόκληρης της οικονομικής μονάδας ή και γενικότερα του κλάδου στον οποίο ανήκει η μονάδα αυτή. Ένας αριθμοδείκτης παριστάνεται συνήθως είτε με τη μορφή πηλίκου κάποιων μεγεθών είτε με τη μορφή ποσοστού. Εάν προτιμηθεί η μορφή του ποσοστού, τότε συνήθως λαμβάνουμε ως διαιρετέο τον αριθμό που δείχνει την ευνοϊκή αξία για την επιχείρηση ούτως ώστε οποιαδήποτε βελτίωση της κατάστασης να μεταφράζεται σε αύξηση του ποσοστού. 1 Η χρησιμοποίηση των χρηματοοικονομικών δεικτών αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες και δυναμικές μεθόδους αναλύσεως από το σύνολο των αναλυτών. Η απομόνωση των συγκεκριμένων αριθμών, από τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, δεν μπορεί να μας δώσει μια πλήρη εικόνα της οικονομικής θέσεις μιας επιχείρησης. Για να προσδιοριστεί η αξία του αριθμοδείκτη, θα πρέπει να εκφράζει σχέσεις που παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον και οδηγούν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα. Κρίνεται λοιπών αναγκαίο να συγκριθούν με άλλους αντιπροσωπευτικούς αριθμοδείκτες προηγούμενων ετών, με αντίστοιχους πρότυπους αριθμοδείκτες και τέλος με δείκτες άλλων ομοειδών επιχειρήσεων, ώστε να δοθεί μια πλήρης και ολοκληρωμένη εικόνα των πληροφοριών που παρέχει κάθε αριθμοδείκτης 2. 1 www.el.wikipedia.org (13/8/12) 2 Νιάρχος Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 10

2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ 2.1.1 Γενικά Η ρευστότητα μετρά την ικανότητα της οικονομικής μονάδας να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις των πληρωμών της και προσδιορίζει την βραχυχρόνια οικονομική θέση της. Η ρευστότητα που διαθέτει μια επιχείρηση προκύπτει από τον συσχετισμό των μέσων πληρωμής, με τις υποχρεώσεις. Η εξασφάλισή της πραγματοποιείται μέσω τις καθημερινής μετατροπής των αποθεμάτων σε πωλήσεις, των πωλήσεων σε απαιτήσεις και των απαιτήσεων σε μετρητά. Η ύπαρξη ρευστότητας σε μια επιχείρηση έχει επίδραση στα κέρδη της, διότι αν τα κυκλοφοριακά της στοιχεία δεν μετατρέπονται εύκολα σε μετρητά ή αν δεν υπάρχουν επαρκή ρευστά διαθέσιμα, τότε η επιχείρηση δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει τις υποχρεώσεις της. Οι αριθμοδείκτες ρευστότητας απεικονίζουν την εικόνα της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης. Ο προσδιορισμός αυτός ενδιαφέρει τη διοίκηση της επιχείρησης, διότι της παρέχεται τη δυνατότητα να ελέγχει πως χρησιμοποιούνται τα κεφάλαια κινήσεως. 2.1.2 Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας ή κεφαλαίου κίνησης Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας βρίσκεται εάν διαιρέσουμε το σύνολο του κυκλοφορούντος ενεργητικού με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησης. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ = ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΤΙΚΟ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 11

Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει την ρευστότητα αλλά και το περιθώριο ασφάλειας που διατηρεί η διοίκηση για να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει κάποια ανεπιθύμητη εξέλιξη στη ροή των κεφαλαίων κίνησης. Επίσης, αντανακλά την τρέχουσα ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στην καθημερινή πληρωμή των υποχρεώσεων της. Για να θεωρηθεί ικανοποιητικός θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος της μονάδας. Ως εκ τούτου, όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης τόσο καλύτερη είναι η θέση της συγκεκριμένης επιχείρησης, από πλευράς ρευστότητας. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το μέγεθος του αριθμοδείκτη εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες, όπως είναι το είδος της κάθε επιχείρησης, η ποιότητα των κυκλοφοριακών της στοιχείων, η αμεσότητα των τρεχουσών υποχρεώσεών της και η ευκαμψία των αναγκών της σε κεφάλαια κίνησης. Ακόμα, σημαντική ένδειξη για την επάρκεια των ρευστών, είναι η παρακολούθηση της πορείας του αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας επί σειρά ετών. 2.1.3 Αριθμοδείκτης ειδικής ή άμεσης ρευστότητας Ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας προκύπτει εάν διαιρέσουμε το σύνολο των εύκολα ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων (χρεόγραφα, απαιτήσεις, μετρητά στο ταμείο, έσοδα εισπρακτέα) με το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ = ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ - ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Τα αποθέματα παραλείπονται από τον αριθμητή του κλάσματος διότι θεωρείται ότι είναι το πιο δύσκολα ρευστοποιήσιμο στοιχειό του κυκλοφορούντος ενεργητικού και επίσης αυτή η κατηγορία αντιμετωπίζει πρόβλημα ταχείας ρευστοποίησης. 12

Το όριο του αριθμοδείκτη αυτού είναι μεγαλύτερο ή ίσο με τη μονάδα. Οι επιχειρήσεις οι οποίες έχουν υψηλό δείκτη ειδικής ρευστότητας, σπάνια έχουν την ανάγκη δανεισμού. Αντίθετα, ένας αριθμοδείκτης χαμηλότερος της μονάδας δείχνει ότι τα αμέσως ρευστοποιήσιμα στοιχεία είναι ανεπαρκή για να καλύψουν τις τρέχουσες βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της, με αποτέλεσμα η επιχείρηση να εξαρτάται από τις μελλοντικές της πωλήσεις, προκειμένου να εξασφαλίσει επαρκή ρευστότητα. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί, ότι ο αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας υποδεικνύει ακριβέστερα, στον αναλυτή, την ικανότητας μιας επιχείρησης να ανταπεξέλθει στις τρέχουσες υποχρεώσεις της από τον αριθμοδείκτη γενικής ρευστότητας. Εάν παρουσιαστεί διάφορα μεταξύ των αριθμοδεικτών γενικής και ειδικής ρευστότητας, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι υπάρχουν αυξημένα αποθέματα. 2.1.4 Αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας Ο αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας είναι το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου του διαθέσιμου ενεργητικού με το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ = ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Ο αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας δείχνει πόσες φορές τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 3. Δηλαδή, εάν τα μετρητά είναι επαρκή ή όχι σε σχέση με τις τρέχουσες ανάγκες. Εάν το αποτέλεσμα του δείκτη βρίσκεται από 0,50 έως 1 κρίνεται ικανοποιητικό. 3 Νιάρχος Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 13

2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ή ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ 2.2.1 Γενικά Οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας μετράνε την παραγωγικότητα και το βαθμό χρήσης των περιουσιακών στοιχείων μέσα στην επιχείρηση, το οποίο ενδιαφέρει τόσο την διοίκηση όσο και τους αναλυτές. Η ανάλυση ορισμένων αριθμοδεικτών δραστηριότητας βοηθάει στο προσδιορισμό του βαθμού μετατροπής των περιουσιακών στοιχείων (αποθεμάτων, απαιτήσεων) σε ρευστά. Γενικότερα, η πιο εντατική χρησιμοποίηση των περιουσιακών στοιχείων έχει καλύτερο αποτέλεσμα και όφελος. 2.2.2 Αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων προκύπτει από τη διαίρεση της αξίας των πιστωτικών πωλήσεων, µέσα στην χρήση, µε το µέσο όρο των απαιτήσεων. Λόγω του ότι οι πιστωτικές πωλήσεις δεν αναρτώνται, ο αναλυτής λαμβάνει υπόψη τις καθαρές πωλήσεις που εμφανίζονται στον ισολογισμό στο τέλος της χρήσης. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ = ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δείχνει πόσες φορές εισπράττονται, κατά μέσο όρο, οι απαιτήσεις μέσα στη διάρκεια της χρήσης. Όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα εισπράξεως των απαιτήσεων μιας επιχείρησης, τόσο μικρότερος είναι ο χρόνος δέσμευσης των κεφαλαίων και τόσο καλύτερη η θέση της όσων αφορά τις χορηγούμενες πιστώσεις. Επί πλέον μεγάλη ταχύτητα στην είσπραξη απαιτήσεων σημαίνει μικρότερη πιθανότητα ζημιών από επισφαλείς πελάτες. 14

Η συνεχής παρακολούθηση του αριθμοδείκτη είναι πολύ χρήσιμη, διότι μέσα από την ανάλυση προσδιορίζεται η ποιότητα και η ρευστότητα των απαιτήσεων. Μια επιπλέον βοήθεια για την ανάλυση του αριθμοδείκτη είναι η εύρεση της μέσης παραμονής των απαιτήσεων μέσα στη επιχείρηση. Αυτό εκφράζεται εάν διαιρέσουμε το σύνολο των ημερών του έτους (365 ημέρες) με τον αριθμοδείκτη. Η μέση διάρκεια παραμονής των απαιτήσεων, αποτελεί το χρονικό διάστημα που η επιχείρηση περιμένει να εισπράξει τις απαιτήσεις της. Η προσδοκώμενη ταχύτητα είσπραξης των απαιτήσεων είναι επιθυμητό να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Οι διακυμάνσεις των τιμών δείχνουν τις μεταβολές της πιστωτικής πολιτικής που ακολουθείται ή ακόμα και την μεταβολή στην ικανότητα είσπραξης των απαιτήσεων. 2.2.3 Αριθμοδείκτης ταχύτητας εξόφλησης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας εξόφλησης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων προκύπτει από τη διαίρεση των αγορών, με την προϋπόθεση ότι όλες γίνονται με πίστωση, με το μέσο όρο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ = ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΓΟΡΕΣ Μ.Ο. ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Ο παραπάνω αριθμοδείκτης, εκφράζεται σε φορές και εμφανίζει τις ανανεώσεις των ληφθέντων πιστώσεων που έχει η επιχείρηση. Η συνεχόμενη παρακολούθηση του δείκτη δείχνει την πιστοληπτική πολιτική και την πολιτική που ακολουθείται ως προς την χρηματοδότηση των αγορών. 15

Στην περίπτωση ελλιπών στοιχείων για τον προσδιορισµό των αγορών χρήσεως, λόγω μη δημοσίευσης, οι αναλυτές χρησιμοποιούν αντί αυτών το κόστος πωληθέντων. Έτσι ο αριθμοδείκτης διαμορφώνεται ως εξής: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ = ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ Μ.Ο. ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Η παραπάνω σχέση δηλώνει πόσες φορές το κόστος πωληθέντων καλύπτει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Εάν διαιρέσουμε τον αριθμό των ημερών του έτους (365 ημέρες) με τον δείκτη, τότε προκύπτει το χρονικό διάστημα που οι υποχρεώσεις παραμένουν απλήρωτες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης εάν συγκριθεί με τον αριθμοδείκτη ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων και βρεθεί μικρότερος, τότε οι υποχρεώσεις εξοφλούνται με βραδύτερο ρυθμό από την είσπραξη των απαιτήσεων. 2.2.4 Αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας των αποθεμάτων Το αποτέλεσμα της διαιρέσεως του κόστους πωληθέντων προϊόντων ή εμπορευμάτων με το μέσο απόθεμα των προϊόντων της επιχείρησης, εκφράζει τον αριθμοδείκτη ταχύτητας κυκλοφορίας των αποθεμάτων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ = ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΜΕΣΟ ΟΡΟΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ 16

Ως μέσο απόθεμα ορίζεται το μέσο μηνιαίο απόθεμα σε τιμές πώλησης. Στην περίπτωση που ο υπολογισμός δεν είναι εφικτός, τότε ο αριθμοδείκτης προκύπτει ως εξής: ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ = ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων εκφράζει τις φορές που ανανεώθηκαν τα αποθέματα, σε σχέση με τις πωλήσεις μέσα στην χρήση. Στην περίπτωση που ο αριθμοδείκτης είναι υψηλός, ενδέχεται να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά η επιχείρηση. Εάν διαιρέσουμε με τον αριθμό των ημερών του έτους (365), τότε προκύπτει ο αριθμός των ημερών που παρέμειναν τα αποθέματα στην επιχείρηση μέχρις ότου να πωληθούν. 2.2.5 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού εκφράζεται με την διαίρεση των καθαρών πωλήσεων, με το σύνολο του ενεργητικού. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ = ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Από τον συγκεκριμένο αριθμοδείκτη προκύπτει ο βαθμός χρησιμοποίησης του ενεργητικού σε σχέση με τις πωλήσεις. Επίσης, εκφράζει την υπερεπένδυση ή μη των κεφαλαίων μέσα στην επιχείρηση, σε σχέση με τις πωλήσεις. 17

Στην περίπτωση που ο αριθμοδείκτης είναι υψηλός, σημαίνει ότι η επιχείρηση χρησιμοποιεί εντατικά τα περιουσιακά της στοιχεία για να πραγματοποιεί τις πωλήσεις της. Στην αντίθετη πλευρά, ένας χαμηλός αριθμοδείκτης, σημαίνει μη εντατική χρησιμοποίηση των περιουσιακών στοιχείων και ως εκ τούτου κρίνεται αναγκαίο η επιχείρηση να αυξήσει το βαθμό χρησιμοποίησης αυτών αλλά και να ρευστοποιήσει μέρος των περιουσιακών της στοιχείων 4. 2.2.6 Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας πάγιων Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων προκύπτει διαιρώντας τις καθαρές πωλήσεις της χρήσης με το σύνολο των καθαρών παγίων, στα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται τα άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία και οι προσωρινές επενδύσεις. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΠΑΓΙΩΝ = ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΟ ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Ο παραπάνω αριθμοδείκτης εμφανίζει τη χρησιμοποίηση των πάγιων περιουσιακών στοιχείων, σε σχέση με τις πωλήσεις. Η αύξηση του αριθμοδείκτη δηλώνει την πιο εντατική χρησιμοποίηση των παγίων και η μείωση αυτού δεν θα ήταν αποδοτικό για την οικονομική μονάδα. 4 Νιάρχος Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 18

2.2.7 Αριθμοδείκτης ταχύτητας ίδιων κεφαλαίων Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας ίδιων κεφαλαίων είναι το πηλίκο της διαίρεσης των καθαρών πωλήσεων, με το σύνολο των ίδιων κεφαλαίων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ = ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Ο δείκτης εμφανίζει το ύψος των ίδιων κεφαλαίων που χρησιμοποιήθηκαν για την επίτευξη των πωλήσεων. Η ένδειξη αύξησης του αριθμοδείκτη δείχνει ότι πραγματοποιούνται μεγάλες πωλήσεις, με σχετικά μικρό ύψος ίδιων κεφαλαίων, το οποίο οδηγεί σε αυξημένα κέρδη. 2.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 2.3.1 Γενικά Κύριος στόχος όλων των οικονομικών μονάδων είναι η αύξηση των κερδών. Συνεπώς η ανάλυση της κατάστασης των αποτελεσμάτων χρήσεως και η μέτρηση της αποδοτικότητας δίνουν ένα σημαντικό κίνητρο για τους ενδιαφερόμενους, όπως επενδυτές και μέτοχοι, ώστε να μπορούν να προβλέψουν την προοπτική της εκάστοτε εταιρείας. Με αυτόν τον τρόπο αναλαμβάνουν μικρότερο ρίσκο για τα κεφάλαια που έχουν τοποθετήσει. Η αποδοτικότητα αντανακλά την ικανότητα της επιχείρηση να πραγματοποιεί κέρδη. Οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας είναι αναγκαίο να συσχετιστούν μεταξύ τους και με άλλα μεγέθη, διότι κάθε μεμονωμένο στοιχείο δεν μπορεί να δώσει σημαντική πληροφορία. 19

2.3.2 Αριθμοδείκτης μικτού κέρδους Ο αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου προκύπτει διαιρώντας το μικτό κέρδος της χρήσης με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ = 100 Χ ΜΙΚΤΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ Μέσω του ποσοστού που προκύπτει παρουσιάζεται η λειτουργική αποτελεσματικότητα καθώς και η πολιτική τιμών που ακολουθεί η διοίκηση. Ένας υψηλός αριθμοδείκτης είναι μια ευνοϊκή ένδειξη, διότι η επιχείρηση έχει τη δυνατότητα να καλύψει τα λειτουργικά και άλλα έξοδα της καθώς απομένει και ένα ικανοποιητικό καθαρό κέρδος. Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι ο αριθμοδείκτης μεικτού κέρδους, εκφράζει το κατά πόσο επικερδής είναι η οικονομική μονάδα από τις πωλήσεις της, διότι έχει τη δυνατότητα να επιτυγχάνει φθηνές αγορές και οι πωλήσεις να είναι σε υψηλές τιμές 5. 2.3.3 Αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους ή καθαρού περιθωρίου προκύπτει εάν διαιρέσουμε τα καθαρά λειτουργικά κέρδη μιας περιόδου, με τις καθαρές πωλήσεις τις ίδιας περιόδου. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ Ή ΚΑΘΑΡΟΥ = 100 Χ ΚΕΡΔΟΥΣ ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ 5 Νιάρχος Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 20

Ο παραπάνω αριθμοδείκτης εκφράζει το ποσοστό των καθαρών κερδών που έχουν πραγματοποιηθεί από τις πωλήσεις. Γενικά, δείχνει την λειτουργική αποτελεσματικότητα και όσο υψηλότερος είναι ο αριθμοδείκτης, τόσο πιο επικερδή είναι η επιχείρηση. Πρόκειται για έναν σημαντικό δείκτη, διότι εάν αναλυθεί για μια σειρά ετών, οι ενδιαφερόμενοι μπορεί να προβλέψουν μέσω αυτού τα μελλοντικά καθαρά κέρδη επί των πωλήσεων που θα επιτευχθούν. 2.3.4 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας απασχολούμενων κεφαλαίων Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας απασχολούμενων κεφαλαίων εκφράζει την κερδοφορία που επιτυγχάνεται μέσω της απασχόλησης των συνολικών κεφαλαίων. Προκύπτει από τη διαίρεση των καθαρών κερδών, πριν την αφαίρεση των τόκων και λοιπών χρηματοοικονομικών εξόδων, με το σύνολο των απασχολούμενων κεφαλαίων μέσα στη χρήση. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ + ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ = 100 Χ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Όπως άλλωστε φαίνεται και από τον τύπο, οι τόκοι των ξένων κεφαλαίων προστίθενται στα καθαρά κέρδη προ φόρων, γιατί με τον τρόπο αυτό αμείβονται οι πιστωτές της επιχείρησης οι οποίοι προσφέρουν τα ξένα κεφάλαια. Εφόσον η αποδοτικότητα της οικονομικής μονάδας σχετίζεται με τα κέρδη, μέσω αυτού του δείκτη παρουσιάζεται ο βαθμός επιτυχίας στη πραγματοποίηση κερδών και η αποτελεσματική χρήση των κεφαλαίων. Στην ανάλυση του συγκεκριμένου αριθμοδείκτη δεν υπάρχουν όρια, γι αυτό και στην κατηγορία αυτή ως όρια λαμβάνονται εκείνα του κλάδου. 21

2.3.5 Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ίδιων κεφαλαίων Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ίδιων κεφαλαίων προκύπτει από την διαίρεση των καθαρών λειτουργικών κερδών, με το σύνολο των ίδιων κεφαλαίων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ = 100 Χ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΕΡΔΗ ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης είναι ιδιαίτερα σημαντικός, διότι παρέχει ένδειξη του κατά πόσο επιτεύχθηκε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα με την κατάλληλη απασχόληση των ίδιων κεφαλαίων. Επίσης, απεικονίζει τον δείκτη κερδοφορίας της οικονομικής μονάδας. Κατά τη διάρκεια μιας χρήσεως, η δυνατότητα να έχει υπάρξει αύξηση ή μείωση των ίδιων κεφαλαίων είναι πολύ πιθανή και στην περίπτωση αυτή πρέπει να υπολογιστεί το ύψος των ιδίων κεφαλαίων που πράγματι απασχολήθηκαν σε όλη τη διάρκεια της χρήσεως 6. Ο αριθμοδείκτης θα πάρει την εξής μορφή : ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ = 100 Χ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΘΑΡΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΕΡΔΗ ΜΕΣΟ ΥΨΟΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Όσο υψηλότερος είναι ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ίδιων κεφαλαίων, τόσο καλύτερη από θέση κερδών, είναι η επιχείρηση. Η εμφάνιση όλο και μεγαλύτερου ποσοστού εκφράζει την επιτυχημένη διοίκηση, την εύστοχη χρησιμοποίηση των κεφαλαίων κλπ. 6 http://www.bizhelp365.com (30/8/12) 22

2.3.6 Αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης Ο αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης αποτελεί ένα σημαντικό σημείο, διότι μέσω αυτού προβλέπεται εάν η επίδραση των ξένων κεφαλαίων είναι θετική και επωφελής στα κέρδη της επιχείρησης. Η διαίρεση της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων, με την αποδοτικότητα των απασχολούμενων κεφαλαίων εκφράζει τον αριθμοδείκτη οικονομικής μόχλευσης. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ = ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Εάν, το αποτέλεσμα του αριθμοδείκτη είναι μεγαλύτερο της μονάδας, τότε η αποδοτικότητα των ίδιων κεφαλαίων είναι μεγαλύτερη από την αποδοτικότητα των απασχολούμενων κεφαλαίων. Από το οποίο προκύπτει το συμπέρασμα, ότι η επίδραση των ξένων κεφαλαίων είναι θετική για τα κέρδη της οικονομικής μονάδας. Στην αντίθετη περίπτωση, εάν το αποτέλεσμα είναι χαμηλότερο της μονάδας, τότε τα ξένα κεφάλαια είναι επιζήμια προς την επιχείρηση και τα κέρδη της. Σε αυτήν την περίπτωση παρέχεται ένδειξη υπερδανεισμού και τα κέρδη της επιχείρησης ζημιώνονται. Τέλος, όταν ο αριθμοδείκτης ισούται με την μονάδα, τότε η επίδραση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη είναι μηδενική και δεν υπάρχει οικονομική ωφέλεια. 2.3.7 Αριθμοδείκτης λειτουργικών εξόδων Ο αριθμοδείκτης λειτουργικών εξόδων δίδεται από τη σχέση της διαίρεσης των λειτουργικών εξόδων προστιθέμενο και το κόστος πωληθέντων με τις καθαρές πωλήσεις 23

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ = 100 Χ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ + ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΚΑΘΑΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ Το ποσοστό που προκύπτει εκφράζει τις καθαρές πωλήσεις, που απορροφώνται από τα λειτουργικά έξοδα και το κόστος πωληθέντων. Για να θεωρηθεί θετικός ο αριθμοδείκτης, χρειάζεται να μένει σε χαμηλά επίπεδα. Αντιθέτως όσο υψηλότερος είναι, τόσο μικρότερη είναι η αποδοτικότητα της επιχείρησης, διότι το ποσοστό των κερδών που παραμένει είναι ελάχιστον και η διοίκηση να μην επαρκείτε από αυτό ώστε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις των άλλων εξόδων. 2.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΕΩΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ 2.4.1 Γενικά Με την έννοια κεφαλαιακή διάρθρωση, εννοούμε τα διάφορα είδη και μορφές των κεφαλαίων που χρησιμοποιεί μια οικονομική μονάδα για τη χρηματοδότηση της. Με τον παραπάνω όρο νοείται ότι οι αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων ασχολούνται με το βαθμό χρηματοδότησης, επίσης και με την μακροχρόνια ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της 7. Τα κεφάλαια κατατάσσονται σε δυο κατηγορίες, τα ίδια και τα ξένα κεφάλαια και υποχρεώσεις. Τα ίδια κεφάλαια αποτελούνται από τα κεφάλαια που εισφέρουν οι φορείς στην επιχείρηση, κατά την ίδρυση της ή και αργότερα κατά τη διάρκεια της παραγωγικής της ζωής. Το κύριο χαρακτηριστικό των ιδίων κεφαλαίων είναι ότι δεν λήγουν σε προκαθορισμένο χρόνο και δεν επιβαρύνουν την επιχείρηση με τόκους. Η κύρια διαφορά από τα δανειακά κεφάλαια εστιάζεται στο 7 www.el.wikipedia.org (13/8/12) 24

γεγονός ότι επενδύονται σε μακροχρόνιες επενδύσεις και επωμίζονται μεγαλύτερο επιχειρηματικό κίνδυνο 8. Τα ξένα κεφάλαια, αποτελούνται από τα δάνεια που χορηγούν στην επιχείρηση τρίτοι, καθώς και οι πιστωτές. Κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι επιβαρύνονται με τόκους, πρέπει να πληρωθούν σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και υπάρχει περίπτωση να οδηγηθεί η επιχείρηση σε πτώχευση λόγω μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της. Αυτή η κατάσταση επιφέρει ζημία στα ίδια κεφάλαια. Τέλος, μέσα από την ανάλυση των δεικτών διάθρωσης κεφαλαίων, μπορεί η οικονομική μονάδα να καθορίσει τη διαχείριση των κεφαλαίων κίνησης ώστε να μην έρθει αντιμέτωπη με δυσμενής καταστάσεις ή και πτώχευση. 2.4.2 Αριθμοδείκτης ίδιων προς συνολικά κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης ίδιων προς συνολικά κεφάλαια, εκφράζει το ποσοστό του συνόλου των ενεργητικών στοιχείων, το οποίο έχει χρηματοδοτηθεί από τους φορείς της. Μέσω αυτού αντανακλάται η μακροχρόνια ικανότητα της επιχείρησης ώστε να υπάρχει ρευστότητα. Η διαίρεση των ίδιων κεφαλαίων με τα συνολικά κεφάλαια παρέχει την παραπάνω πληροφορία. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ = 100 Χ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Εφόσον υπάρχει σχέση μεταξύ των δανειακών και ίδιων κεφαλαίων, το παραπάνω ποσοστό που προκύπτει εάν αφαιρεθεί από το εκατό, προσδιορίζει το ποσοστό των ξένων κεφαλαίων που προσφέρθηκαν από τους πιστωτές για τη χρηματοδότηση των ενεργητικών στοιχείων. Με τη διαμόρφωση της σχέσης του αριθμοδείκτη ίδιων κεφαλαίων προκύπτει ο αριθμοδείκτης δανειακών κεφαλαίων. 8 www.euretirio.com (13/8/12) 25

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΔΑΝΕΙΑΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ = 100 Χ ΞΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Οι δύο παραπάνω αριθμοδείκτες εκφράζουν το βαθμό προστασίας των πιστωτών. Ο δείκτης ιδίων κεφαλαίων εάν είναι μεγαλύτερος, τότε παρέχεται αυξημένη προστασία προς τους δανειστές, εφόσον δείχνει ότι υπάρχει μικρή δυσκολία πληρωμής των υποχρεώσεων. Αντίθετα εάν ο αριθμοδείκτης ξένων κεφαλαίων είναι μεγαλύτερος, παρατηρείται ότι μπορεί να προκύψουν ζημίες σε επικίνδυνο επίπεδο και το βάρος για την κάλυψη τους να επωμιστούν τα ίδια κεφάλαια. 2.4.3 Αριθμοδείκτης ίδιων προς ξένα κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης ίδιων προς ξένα κεφάλαια προκύπτει από τη διαίρεση των ίδιων κεφαλαίων, με τα ξένα κεφάλαια. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ = 100 Χ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΞΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ο αναλυτής χρησιμοποιεί αυτό το δείκτη ώστε να συγκρίνει τις τιμές δανείων που έχει δανειστεί η εταιρεία, καταλήγοντας στο συμπέρασμα εάν υπάρχει υπερδανεισμός ή όχι. Το αποτέλεσμα του δείκτη παρέχει ένδειξη της ασφάλειας προς τους δανειστές. Για να θεωρηθεί ικανοποιητικός ο αριθμοδείκτης ίδιων προς δανειακά κεφάλαια, πρέπει να είναι μεγαλύτερος της μονάδας, το οποίο δείχνει ότι οι φορείς συμμετέχουν με περισσότερα κεφάλαια από ότι οι πιστωτές. 26

2.4.4 Αριθμοδείκτης ίδιων κεφαλαίων προς παγία Ο αριθμοδείκτης ίδιων κεφαλαίων προς πάγια προκύπτει από τη διαίρεση των ίδιων κεφαλαίων, με το σύνολο των επενδυμένων παγίων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑ = ΠΡΟΣ ΠΑΓΙΑ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΠΑΓΙΑ Ο αναλυτής μέσα από το αποτέλεσμα συμπεραίνει τον τρόπο χρηματοδότησης των παγίων επενδύσεων. Όταν τα ίδια κεφάλαια είναι μεγαλύτερα των επενδύσεων της σε πάγια, τότε ένα μέρος των κεφαλαίων κίνησης προέρχεται από τους μετόχους. Στην αντίθετη περίπτωση, για τη χρηματοδότηση των παγίων έχουν χρησιμοποιηθεί εκτός από τα ίδια κεφάλαια και ξένα. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο μεγαλύτερο ποσοστό ίδιων κεφαλαίων χρησιμοποιείται 9. 2.4.5 Αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις, είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός για τη μακροχρόνια ρευστότητα των υποχρεώσεων της οικονομικής μονάδας. Διαιρώντας το κυκλοφορούν ενεργητικό με το σύνολο των υποχρεώσεων προκύπτει ο παραπάνω δείκτης. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ = 100 Χ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ 9 Νιάρχος Α. Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 27

Μέσω του αποτελέσματος ο αναλυτής προσδιορίζει πόσες μονάδες κυκλοφορούντων στοιχείων χρειάζονται ώστε να καλυφθεί μια μονάδα ξένων κεφαλαίων Όσο υψηλότερος είναι ο δείκτης τόσο περισσότερη ασφάλεια παρέχεται στους πιστωτές. Ωστόσο, ο αριθμοδείκτης επηρεάζεται αντίστροφα (αρνητικά) από λειτουργικές και έκτακτες ζημίες 10. 2.4.6 Αριθμοδείκτης καλύψεως τόκων Ο αριθμοδείκτης καλύψεως τόκων, εκφράζει τη δυνατότητα να πληρώνονται οι τόκοι και εξετάζεται ο κίνδυνος που αναλαμβάνουν οι πιστωτές. Προκύπτει από τη διαίρεση των κερδών προ φόρων με το σύνολο των τόκων. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΕΩΣ ΤΟΚΩΝ = 100 Χ ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΚΩΝ Το αποτέλεσμα του δείκτη, παρουσιάζει πόσες φορές οι τόκοι καλύπτονται από τα καθαρά κέρδη. Στην περίπτωση δανεισμού, οι πιστωτές εξετάζουν τον δείκτη, διότι όσο μεγαλύτερος είναι τόσο μικρότερο κίνδυνο αναλαμβάνουν για τον δανεισμό τους. 10 Νιάρχος Α. Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 28

2.5 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 2.5.1 Γενικά Οι αναλυτές χρησιμοποιούν του αριθμοδείκτες επενδύσεων ώστε να δώσουν πληροφορίες στους επενδυτές, σε περίπτωση που θέλουν να αποφασίσουν αν θα πρέπει να αγοράσουν, να πουλήσουν ή να διατηρήσουν την επένδυση τους σε μετοχικούς τίτλους. Η άντληση πληροφοριών για τους δείκτες γίνεται μέσω του χρηματιστηρίου αξιών, σε αντίθεση με τους προηγούμενους στους οποίους όλες οι πληροφορίες ήταν μέσα από τις οικονομικές καταστάσεις. Οι μετοχές διακρίνονται σε δύο κατηγορίες : Κοινές μετοχές Προνομιούχες μετοχές. Μια διαφορά είναι ότι οι απαιτήσεις και τα δικαιώματα των προνομιούχων μετοχών προηγούνται από αυτά των κοινών μετοχών. Όπως επίσης οι προνομιούχες μετοχές δεν έχουν πάντα δικαίωμα ψήφου σε αντίθεση με τις κοινές 11. 2.5.2 Αριθμοδείκτης κέρδη κατά μετοχή Ο υπολογισμός των κατά μετοχή κερδών προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των καθαρών κερδών της χρήσης, με τον αριθμό των μετοχών που ήταν σε κυκλοφορία μέσα στη χρήση. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΕΡΔΗ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ = ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ 11 www.euretirio.com (13/8/12) 29

Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει το ύψος των καθαρών κερδών που αντιστοιχεί σε κάθε μετοχή της επιχειρήσεως και επηρεάζεται τόσο από το συνολικό ύψος των κερδών της επιχειρήσεως όσο και από τον αριθμό των μετοχών της. Το ύψος των κερδών, κατά μετοχή, αντανακλά την κερδοφόρα δυναμικότητα μιας επιχειρήσεως, με βάση τη μια μετοχή της και χρησιμοποιείται ευρύτατα 12. Εάν παρατηρηθεί διαφορά ανάμεσα στα αποτελέσματα του δείκτη ίσως να οφείλεται στη μείωση ή αύξηση των κερδών της οικονομικής μονάδας. Ωστόσο, εκτός αυτού μπορεί να οφείλεται στην αλλαγή της μερισματικής πολιτικής που ακολουθεί. Τέλος η σύγκριση των τιμών των κερδών κατά μετοχή μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου, δεν αντιπροσωπεύει κάποιο αποτέλεσμα για το λόγο ότι ο αριθμός των μετοχών διαφέρει από μονάδα σε μονάδα. 2.5.3 Αριθμοδείκτης μερίσματος κατά μετοχή Ο αριθμοδείκτης των κατά μετοχή μέρισμα, προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των μερισμάτων με το σύνολο των μετοχών που δικαιούνται μέρισμα. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ = ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Ο δείκτης εκφράζει το ποσοστό των κερδών που εκλαμβάνουν οι μέτοχοι, καθώς και εκείνο που παρακρατείται από την οικονομική μονάδα υπό μορφή αποθεματικού. Συνήθης τακτική των εταιρειών είναι να αποδίδουν σταθερό ή μερικές φορές ελαφρά αυξημένο μέρισμα με σκοπό τη παροχή ασφάλειας στους επενδυτές. 12 Νιάρχος Α. Νικήτας, Χρηματοοικονομική ανάλυση λογιστικών καταστάσεων, Εκδόσεις Σταμούλης, Αθήνα 2004 30

2.5.4 Αριθμοδείκτης μερισματικής απόδοσης Ο αριθμοδείκτης μερισματικής απόδοσης είναι μια σημαντική ένδειξη ώστε η οικονομική μονάδα να προσελκύσει νέους επενδυτές. Η διαίρεση του μερίσματος κατά μετοχή με την τιμή της μετοχής στο χρηματιστήριο αποτελεί το συγκεκριμένο δείκτη. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ = 100 Χ ΜΕΡΙΣΜΑ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Ο δείκτης εκφράζει την απόδοση που επιτυγχάνουν τα μερίσματα των μετοχών τα οποία έχουν στην κατοχή τους οι επενδυτές. Εφόσον υπάρξει σύγκριση του δείκτη με άλλων εταιρειών, γίνεται αντιληπτό ότι, όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο πιο ελκυστική γίνεται από τους επενδυτές η συγκεκριμένη εταιρεία. 2.5.5 Αριθμοδείκτης ποσοστού διανεμομένων κερδών Οι επιχειρήσεις διανέμουν ένα ποσοστό των κερδών τους ως μέρισμα. Αυτό το ποσοστό προκύπτει από τον αριθμοδείκτη διανεμόμενων κερδών και εκφράζεται από το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των καταβαλλόμενων μερισμάτων, με το σύνολο των καθαρών κερδών. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΔΙΑΝΕΜΟ- = 100 Χ ΜΕΝΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ Όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό του δείκτη, τόσο μεγαλύτερο είναι το μέρισμα που παρέχει η εταιρεία στους μετόχους της. Στις νέες επιχειρήσεις συνήθως το ποσοστό που προκύπτει βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, διότι προσπαθούν να παρακρατήσουν περισσότερα κέρδη ώστε να χρηματοδοτηθούν μελλοντικές επενδύσεις. 31

2.5.6 Αριθμοδείκτης εσωτερικής αξίας Ο αριθμοδείκτης εσωτερικής αξίας, αποτελείται από το λόγο των ίδιων κεφαλαίων προς τον αριθμό μετοχών σε κυκλοφορία. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ = ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΣΕ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ 2.5.7 Αριθμοδείκτης εσωτερικής αξίας προς χρηματιστηριακή τιμή Ο αριθμοδείκτης εσωτερικής αξίας προς χρηματιστηριακή τιμή, προέρχεται από τη διαίρεση της εσωτερικής αξίας με την τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ΠΡΟΣ = ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΤΙΜΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΞΙΑ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΤΙΜΗ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Μέσω του παραπάνω δείκτη διαπιστώνουμε εάν η μετοχή της εκάστοτε εταιρείας είναι υπερτιμημένη ή όχι. Επομένως, ο δείκτης αντικατοπτρίζει την αξία που αποδίδουν οι χρηματιστηριακές αγορές και οι επενδυτές στις επιλογές της επιχείρησης, οι οποίες ενσωματώνουν τις μελλοντικές προσδοκίες για κερδοφορία 13. 13 Στέργιος Α. Αθιανός, Κλεάνθης Κωνσταντινούδης, Αποτίμηση και αξιολόγηση επενδύσεων και επιχειρήσεων,, Εκδόσεις Ηλιάδης Σάββας, Θεσσαλονίκη 2004 32

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. 33

3.1. Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η εταιρεία με την επωνυμία «Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε.», ιδρύθηκε το 1998 και προήλθε από τη συγχώνευση των ανώνυμων εταιρειών Οργανισμός Ύδρευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε. (ΟΥΘ Α.Ε.) και Οργανισμός Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε. (ΟΑΘ Α.Ε.). Η έδρα της βρίσκεται στην Θεσσαλονίκη, στο ιδιόκτητο κτίριο της οδού Εγνατία 127. Η διοικητική δομή της απαρτίζεται από Διοικητικό Συμβούλιο, που αποτελείται από εννέα ή έντεκα μέλη εκλεγμένα από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας. Τα μέλη διακρίνονται σε εκτελεστικά και μη εκτελεστικά, εκ των οποίων τουλάχιστον τα δύο είναι ανεξάρτητα και δύο μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι εκπρόσωποι των εργαζομένων. Η ΕΥΑΘ Α.Ε. αποφάσισε την εισαγωγή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε., η οποία και πραγματοποιήθηκε με την πώληση μετοχών που προήλθαν από την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου και την πώληση υφιστάμενων μετοχών κυριότητας του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο ήταν κι ο αποκλειστικός μέτοχος έως τότε. Οι βασικές λειτουργίες της ΕΥΑΘ Α.Ε είναι, η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και τροφοδοσίας με πόσιμο νερό κατάλληλης ποιότητας για κατανάλωση στα νοικοκυριά, στους δήμους και για κοινωφελείς χρήσεις, την παροχή νερού για βιομηχανικές χρήσεις και την παροχή επαρκούς ποσότητας νερού για πυρόσβεση. Η παροχή υπηρεσιών αποχέτευσης ακαθάρτων μέσω του δικτύου αποχέτευσης, η οποία περιλαμβάνει τη συλλογή μέσω των δικτύων υπονόμων, τη μεταφορά, τον καθαρισμό στα κέντρα επεξεργασίας λυμάτων και τη διάθεση κατόπιν στο φυσικό περιβάλλον των υγρών αστικών λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων της μείζονος περιοχής Θεσσαλονίκης. Τέλος, την οικονομική εκμετάλλευση των δυο αυτών υπηρεσιών και των δικτύων τους, περιλαμβάνοντας την καταμέτρηση της κατανάλωσης ύδατος, την τιμολόγηση και είσπραξη των λογαριασμών ύδρευσης και την είσπραξη των τελών αποχέτευσης. 34

Για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών της η ΕΥΑΘ Α.Ε. διαθέτει σήμερα κατά το μέγιστο γύρω στα 290.000 m 3 και κατ' ελάχιστον γύρω στα 240.000 m 3 νερού ημερησίως. Επίσης, λειτουργεί και διαχειρίζεται ένα σύνολο εγκαταστάσεων και αντλιοστασίων τόσο για τη διύλιση και μεταφορά του πόσιμου νερού όσο και για την απομάκρυνση κι επεξεργασία των λυμάτων από το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Η ΕΥΑΘ Α.Ε. οραματίζεται να επιτύχει την ανάπτυξη και τη μετεξέλιξή της σε έναν ισχυρό πόλο τεχνογνωσίας κι επιχειρηματικότητας στην ευρύτερη περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό, αποσκοπεί στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, στη διασφάλιση της τροφοδοσίας με εξαιρετικής ποιότητας πόσιμο νερό, στη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών της και στην αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος. 14 3.2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Αριθμοδείκτης Γενικής Ρευστότητας = Κυκλοφορούν ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 66.727.000 74.962.000 88.761.000 29.231.000 34.271.000 32.151.000 2,28 φορές 2,18 φορές 2,76 φορές 14 www.eyath.gr (2/9/12) 35

Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας κατά το 2010 ακολούθησε μια ελάχιστα πτωτική πορεία και συνέχισε με άνοδο το 2011 κατά 0,58 μονάδες. Όπως απεικονίζεται στο παραπάνω πίνακα, ο δείκτης βρίσκεται σε ένα αρκετά υψηλό επίπεδο, το οποίο κρίνεται ικανοποιητικό. Το σύνολο της αξίας των κυκλοφοριακών στοιχείων, είναι πολύ υψηλότερα από το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, επομένως δεν υφίσταται κάποιο πρόβλημα από πλευράς ρευστότητας. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Αριθμοδείκτης Ειδικής Ρευστότητας = Κυκλοφορούν ενεργητικό Αποθέματα Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 66.727.000 1.867.000 74.962.000 2.247.000 88.761.000 1.787.000 29.231.000 34.271.000 32.151.000 2,21 φορές 2,12 φορές 2,70 φορές Όπως και ο προηγούμενος δείκτης, έτσι και ο δείκτης ειδικής ρευστότητας παρουσιάζει μικρή μείωση το 2010, αλλά το 2011 εμφανίζεται αυξημένος. Τα επίπεδα του αριθμοδείκτη είναι ικανοποιητικά και η εταιρεία εξασφαλίζει επαρκή ρευστότητα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. έχει μικρή αξία αποθεμάτων, με αποτέλεσμα η διαφορά του παρόντος δείκτη με τα ποσά του δείκτη γενικής ρευστότητας να είναι μικρή. 36

3 2,76 2,5 2 2,28 2,18 2,21 2,12 2,7 Δείκτης γενικής ρευστότητας 1,5 1 0,5 Δείκτης ειδικής ρευστότητας 0 Πίνακας 1. Αριθμοδείκτες γενικής και ειδικής ρευστότητας ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας = Διαθέσιμο ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 14.943.000 14.134.000 22.898.000 29.231.000 34.271.000 32.151.000 0,51 φορές 0,41 φορές 0,71 φορές Η εφαρμογή του σχετικού τύπου μας δείχνει ότι ο αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας το 2009 είναι 0,51, το 2010 με μια ελάχιστη πτώση φτάνει το 0,41 και το 2011 αυξάνεται φτάνοντας το 0,71. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα κρίνονται ικανοποιητικά, διότι αν και τα μετρητά καλύπτουν 0,71 φορές τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις κρίνεται επαρκές. 37

0,8 0,6 0,71 0,4 0,2 0,51 0,41 Δείκτης ταμειακής ρευστότητας 0 Πίνακας 2. Αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας 3.3 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Καθαρές πωλήσεις Εισπράξεως Απαιτήσεων = Μέσος όρος απαιτήσεων 77.376.000 71.182.000 75.400.000 44.215.000 + 49.916.000 2 49.916.000 + 58.581.000 2 58.581.000 + 64.077.000 2 1,64 φορές 1,31 φορές 1,22 φορές Το αποτέλεσμα του αριθμοδείκτη ταχύτητας εισπράξεως απαιτήσεων δείχνει ότι το 2009 1,64 φορές εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια της λογιστικής χρήσεις, οι απαιτήσεις. Το 2010 υπάρχει μείωση, η οποία φτάνει τις 1,31 φορές. Τέλος, το 2011 συνεχίζει να μειώνεται στις 1,22 φορές. 38

MΕΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ 365 365 365 1,64 1,31 1,22 222 ημέρες 278 ημέρες 299 ημέρες Η σταδιακή μείωση στα ποσά του δείκτη και αντίστοιχα η σταδιακή αύξηση της μέση παραμονή των απαιτήσεων οφείλεται στην αύξηση των απαιτήσεων που έχει η εταιρεία κάθε χρόνο. Ενώ τα επίπεδα των τιμών του αριθμοδείκτη ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων κρίνονται ικανοποιητικά, η μέση διάρκεια παραμονής είναι αρκετά αυξημένη. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Εξόφλησης Βραχυπρόθεσμων = Υποχρεώσεων Αγορές Μ.Ο. Βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων ή Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Εξόφλησης Βραχυπρόθεσμων = Υποχρεώσεων Κόστος πωληθέντων Μ.Ο. Βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων 39

46.596.000 44.242.000 42.158.000 28.867.000 + 29.231.000 2 29.231.000 + 34.271.000 2 34.271.000 + 32.151.000 2 1,60 φορές 1,39 φορές 1,26 φορές Στις παρακάτω πράξεις χρησιμοποιήσαμε το δεύτερο τύπο του αριθμοδείκτη, διότι μέσα στις οικονομικές καταστάσεις της Ε.Υ.Α.Θ Α.Ε. δεν είναι εμφανή το σύνολο των αγορών των χρήσεων. Ο αριθμοδείκτη ταχύτητας εξόφλησης υποχρεώσεων στον παραπάνω πίνακα εμφανίζει σταδιακή μείωση. Πιο συγκεκριμένα ενώ το 2009 ο δείκτης βρισκόταν στις 1,60 μονάδες, το 2011 μειώνεται στο ποσό των 1,26 μονάδων. MΕΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΤΩΝ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ 365 365 365 1,60 1,39 1,26 228 ημέρες 262 ημέρες 289 ημέρες Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, ο δείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων ακολουθεί ανοδική πορεία. Αντίστοιχα η μέση διάρκεια παραμονής των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων αυξάνεται. 40

222 228 278 262 299 289 1,64 1,31 1,22 1,6 1,39 1,26 3 Δείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων 2 1 Δείκτης εξόφλησης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων 0 Πίνακας 3. Αριθμοδείκτες ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων και εξόφλησης βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Εάν συγκρίνουμε τους δύο παραπάνω αριθμοδείκτες, συμπεραίνουμε ότι το 2010 και το 2011 ο αριθμοδείκτης εισπράξεως απαιτήσεων είναι μεγαλύτερος από τον αριθμοδείκτη εξόφλησης υποχρεώσεων, το οποίο σημαίνει ότι οι απαιτήσεις εισπράττονται με γρηγορότερο ρυθμό. Παρατηρώντας τον παρακάτω πίνακα, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει μια καθυστέρηση στην είσπραξη των απαιτήσεων. Ως εκ τούτου, δεν υφίσταται πρόβλημα στην ρευστότητα της εταιρείας. 300 Μέση διάρκεια παραμονήςτων απαιτήσεων 200 100 Μέση διάρκεια παραμονής των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων 0 Πίνακας 4. Μέση διάρκεια παραμονής απαιτήσεων και βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων (ημέρες) 41

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Κυκλοφορίας Ενεργητικού = Καθαρές πωλήσεις Σύνολο ενεργητικού 77.376.000 71.182.000 75.400.000 157.757.000 167.330.000 181.329.000 0,49 φορές 0,42 φορές 0,41 φορές Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού, κυμαίνεται στις περίπου 0,40 φορές και τρία στα εξεταζόμενα έτη, όπως επίσης είναι μικρότερος της μονάδας. Αυτό το γεγονός µας δείχνει ότι η Ε.Υ.Α.Θ Α.Ε. δεν εκμεταλλεύεται σε επαρκή βαθμό τα στοιχεία του ενεργητικού της και ίσως υπάρχει κάποια υπερεπένδυση. 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 0,49 0,42 0,41 Δείκτηςταχύτητας κυκλοφοράς ενεργητικού Πίνακας 5. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού 42

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΠΑΓΙΩΝ Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Καθαρές πωλήσεις Κυκλοφορίας Παγίων = Καθαρό πάγιο ενεργητικό 77.376.000 71.182.000 75.400.000 90.168.000 91.572.500 92.357.000 0,85 φορές 0,77 φορές 0,81 φορές Το όριο του δείκτη είναι η μονάδα, συνεπώς τα αποτελέσματα που βρέθηκαν είναι μικρότερα από τη μονάδα. Αυτό σημαίνει ότι η εταιρεία δεν χρησιμοποιεί εντατικά τα πάγια περιουσιακά στοιχεία της σε σχέση με τις πωλήσεις, και μπορεί να προέρχεται από υπερεπένδυση σε πάγια. 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 0,85 0,81 0,77 Δείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων Πίνακας 6. Αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας παγίων 43

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Αριθμοδείκτης Ταχύτητας Ίδιων Κεφαλαίων = Καθαρές πωλήσεις Σύνολο ίδιων κεφαλαίων 77.376.000 71.182.000 75.400.000 100.550.000 108.153.000 124.555.000 0,76 φορές 0,65 φορές 0,60 φορές Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ιδίων κεφαλαίων, όπως παρατηρείται στον παραπάνω πίνακα, µας δείχνει ότι το 2009 με ένα ευρώ ίδιων κεφαλαίων πραγματοποιήθηκαν πωλήσεις 0,76 ευρώ. Αντίστοιχα, το 2010 πραγματοποιήθηκαν 0,65 ευρώ πωλήσεις. Το 2011 το ποσό φτάνει τα 0,60 ευρώ πωλήσεων. Υπάρχει σταδιακή κάμψη του δείκτη και παραμένει σταθερά κάτω από τη μονάδα. Δεν είναι καθόλου ικανοποιητικό αποτέλεσμα, διότι η εταιρεία χρησιμοποιεί μεγάλο ύψος ίδιων κεφαλαίων σε σχέση με τις πωλήσεις. 1 0,8 0,6 0,4 0,76 0,65 0,6 Δείκτης ταχύτητας κυκλοφορίας ίδιων κεφαλαίων 0,2 0 Πίνακας 7. Αριθμοδείκτες ταχύτητας κυκλοφορίας αποθεμάτων 44

3.4 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Αριθμοδείκτης Μικτού Κέρδους = 100 Χ Μικτά κέρδη Καθαρές πωλήσεις 30.780.000 Χ 100 26.940.000 Χ 100 33.242.000 Χ 100 77.376.000 71.182.000 75.400.000 39,77 % 37,84 % 44,08 % Στα ποσοστά του δείκτη παρατηρούμε μια ελάχιστη κάμψη το 2010, όμως το 2011 υπάρχει απόκλιση κατά 6,2 %. Από τις τιμές του δείκτη προκύπτει ότι το 2009 στα 100, το μικτό κέρδος είναι 39,77. Ενώ το 2011 το μικτό κέρδος ανήλθε σε 44,08. Οι τιμές απεικονίζουν μια ευνοϊκή θέση της εταιρείας από άποψη κερδών. Η διοίκηση ακολουθεί μια επιτυχημένη πολιτική στον τομέα των αγορών και πωλήσεων. Ως συμπέρασμα, οι αγορές πραγματοποιούνται σε μεγάλες και φθηνές ποσότητες ενώ οι πωλήσεις σε υψηλές τιμές. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Αριθμοδείκτης Καθαρού Κέρδους = 100 Χ Καθαρά κέρδη Καθαρές πωλήσεις 45

14.331.000 Χ 100 77.376.000 12.431.000 Χ 100 71.182.000 20.541.000 Χ 100 75.400.000 18,52 % 17,46 % 27,24 % Τα ποσοστά του δείκτη κυμαίνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα και το τελευταίο έτος αυξάνεται. Το 2009 το ποσοστό των καθαρών κερδών που επιτεύχθηκε από τις πωλήσεις ανήλθε στο 18,52 %, το οποίο σημαίνει ότι σε 100 πωλήσεις τα 18,52 είναι καθαρό κέρδος. Το 2010 μειώθηκε κατά 1,06 % και το 2011 έφτασε το 27,24 %. Η αύξηση του δείκτη οφείλεται στην αύξηση των καθαρών κερδών και όπως εμφανίζουν τα αποτελέσματα η εταιρεία γίνεται όλο και πιο επικερδής. 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 44,08 39,77 37,84 27,24 18,52 17,46 Δείκτης μικτού Δείκτης καθαρού κέρδους Πίνακας 8. Αριθμοδείκτες μικτού και καθαρού κέρδους Όπως παρατηρούμε στον παραπάνω πίνακα, τόσο ο αριθμοδείκτης μικτού κέρδους, όσο και ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους θεωρούνται ικανοποιητικοί και για τις τρεις χρήσεις που εξετάζονται. Οι τάσεις των αριθμοδεικτών εμφανίζουν υψηλά ποσοστά και ίσως να επιτευχθεί και αύξηση αυτών στα επόμενα έτη. Η Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. μπορεί να χαρακτηριστεί επικερδής εφόσον ο βαθμός των πωλήσεων της βρίσκεται σταθερά σε υψηλά επίπεδα. 46

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας = 100 Χ Ίδιων κεφαλαίων Καθαρά λειτουργικά κέρδη Σύνολο ίδιων κεφαλαίων 20.447.000 Χ 100 18.956.000 Χ 100 23.331.000 Χ 100 100.550.000 108.153.000 124.555.000 20,33 % 17,52 % 18,73 % Η πορεία του αριθμοδείκτη είναι πτωτική το 2010, ενώ το 2011 φτάνει στο 18,73 % το οποίο όμως δεν ξεπερνά το 2009. Συνεπώς, απεικονίζουν μια ικανοποιητική διαχείριση των κεφαλαίων, που όμως αν συνεχίσει η μείωση του δείκτη τα κέρδη θα μειωθούν. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Αριθμοδείκτης Καθαρά κέρδη εκμετάλλευσης + Αποδοτικότητας Χρηματοοικονομικά έξοδα Απασχολούμενων = 100 Χ Κεφαλαίων Συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια 47

14.331.000 + 1.531.000 157.757.000 Χ 100 12.431.000 + 1.864.000 167.330.000 Χ 100 20.541.000 + 2.591.000 181.329.000 Χ 100 10,05 % 8,54 % 12,75 % Το ύψος του δείκτη αποδοτικότητας συνολικών κεφαλαίων, εμφανίζει μείωση το 2010, ενώ 2011 φτάνει στο 12,75 %. Διαπιστώνουμε ότι η αποδοτικότητα των απασχολούμενων κεφαλαίων είναι μικρότερη από την αποδοτικότητα των ίδιων κεφαλαίων. Ως συμπέρασμα, θεωρείται ικανοποιητικός. 25 20 15 20,33 17,52 12,75 18,73 Δείκτης αποδοτικότητας συνολικών κεφαλαίων 10 10,05 8,54 Δείκτης αποδοτικότητας ίδιων κεφαλαίων 5 0 Πίνακας 9. Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας ίδιων και συνολικών κεφαλαίων ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ Αριθμοδείκτης Οικονομικής = Μόχλευσης Αποδοτικότητας ίδιων κεφαλαίων Αποδοτικότητα συνολικών κεφαλαίων 48

20,33 % 17,52 % 18,73 % 10,05 % 8,54 % 12,75 % 2,02 2,05 1,46 Όπως παρατηρείται στον παραπάνω πίνακα, η αποδοτικότητα των ίδιων κεφαλαίων και των τριών ετών είναι μεγαλύτερη από αυτή των συνολικών κεφαλαίων, εφόσον ο δείκτης είναι μεγαλύτερος της μονάδας. Από τα αποτελέσματα συμπεραίνεται ότι η χρήση των ξένων κεφαλαίων από την εταιρεία είναι επωφελής για αυτήν. 3.5 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Αριθμοδείκτης Ίδια κεφάλαια Ίδιων Προς Συνολικά = 100 Χ Κεφάλαια Συνολικά κεφάλαια ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 100.550.000 Χ 100 108.153.000 Χ 100 124.555.000 Χ 100 157.757.000 167.330.000 181.329.000 63,73 % 64,63 % 68,69 % 49

Μέσω αυτού του δείκτη μπορούμε να υπολογίσουμε τον αριθμοδείκτη ξένων κεφαλαίων, αφαιρώντας το ποσοστό του δείκτη ίδιων κεφαλαίων από το 100. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΞΕΝΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 100-63,73 100 64,63 100 68,69 36,27 % 35,37 % 31,31 % Τα ίδια κεφάλαια αντιπροσωπεύουν το 2009 το 63,73 % των συνολικών κεφαλαίων, το 2010 το 64,63 % και με αύξηση 4,06 μονάδων το 2011 φτάνει το 68,69 %. Αντίθετα τα ξένα κεφάλαια σημειώνουν μείωση και η συμμετοχή τους από το 36,27 % φτάνει στο 31,31 %. Ως αποτέλεσμα, η Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. έχει τη δυνατότητα πληρωμής των υποχρεώσεων της όπως επίσης παρέχει προστασία προς τους δανειστές της. 80 70 63,73 64,63 68,69 60 50 40 30 36,27 35,37 31,31 Δείκτης ξένων κεφαλαίων Δείκτης ίδιων κεφαλαίων 20 10 0 Πίνακας 10. Αριθμοδείκτες ίδιων και ξένων κεφαλαίων 50

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΞΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Αριθμοδείκτης Ίδιων Προς Δανειακά = 100 Χ Κεφάλαια Ίδια κεφάλαια Ξένα κεφάλαια 100.550.000 108.153.000 124.555.000 57.207.000 59.178.000 56.774.000 1,75 ή 175,76 % 1,82 ή 182,75 % 2,19 ή 219,38 % Ο δείκτης ίδιων προς ξένα κεφάλαια, βελτιώνεται, όπως παρατηρούμε στον παραπάνω πίνακα. Βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και το 2011 φτάνει πάνω από τις 2 μονάδες. Αυτό εκφράζει ότι μια μονάδα ξένων κεφαλαίων καλύπτεται από 2,19 μονάδες ίδιων κεφαλαίων. Η εταιρεία υφίσταται μια ευνοϊκή κατάσταση, διότι η ασφάλεια που παρέχεται προς στους δανειστές της είναι υψηλή. Είναι φανερό ότι τα δάνεια που έχει λάβει η Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. είναι σε λογικά πλαίσια και δεν προσφεύγει σε υπερδανεισμό. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΟΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Αριθμοδείκτης Κυκλοφορούντος Ενεργητικού Προς = 100 Χ Συνολικές Υποχρεώσεις Κυκλοφορούν ενεργητικό Σύνολο υποχρεώσεων 51

66.727.000 74.962.000 88.761.000 57.207.000 59.178.000 56.774.000 1,16 ή 116,64 % 1,26 ή 126,67 % 1,56 ή 156,34 % Ο δείκτης κυκλοφορούντος ενεργητικού προς συνολικές υποχρεώσεις, το 2009 ανήλθε στο 1,16. Ενώ υπήρξε ανοδική πορεία τα επόμενα δύο έτη. Το 2010 κατά 0,10 μονάδες και το 2011 έφτασε το 1,56. Συνεπάγεται ότι το 2011 μια μονάδα ξένων κεφαλαίων καλύπτεται με 1,56 μονάδες κυκλοφορούντων στοιχείων. Ως συμπέρασμα, η ασφάλεια των πιστωτών είναι υψηλή και η μακροχρόνια ρευστότητα βρίσκεται σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΕΩΣ ΤΟΚΩΝ Αριθμοδείκτης Καλύψεως Τόκων = Κέρδη προ φόρων Σύνολο τόκων 22.012.000 20.887.000 25.936.000 1.531.000 1.864.000 2.591.000 14,37 φορές 11,20 φορές 10,01 φορές Ο αριθμοδείκτης καλύψεως τόκων μας δείχνει ότι, το 2009 οι τόκοι καλύπτονται από τα καθαρά κέρδη 14,37 φορές. Το 2010, 11,20 φορές και το 2011 10,01 φορές. Η μείωση του δείκτη οφείλεται στην αύξηση των τόκων. Αντίθετα με τη μείωση, τα αποτελέσματα συνεπάγουν την ικανότητα της εταιρείας να πληρώνει τους τόκους της. 52

3.6 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΣ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΕΡΔΗ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ Αριθμοδείκτης Κέρδη Κατά Μετοχή = Σύνολο καθαρών κερδών χρήσης Αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία 14.331.000 12.431.000 20.541.000 36.300.000 36.300.000 36.300.000 0,39 0,34 0,56 Τα ποσά του δείκτη κέρδη κατά μετοχή, το 2009 ανήλθαν στα 0,39, ενώ το 2010 εμφανίζουν μια ελάχιστη πτώση η οποία φτάνει στο 0,34. Αυτό οφείλεται στη μείωση των κερδών της Ε.Υ.Α.Θ Α.Ε., εφόσον το μετοχικό της κεφάλαιο έμεινε σταθερό. Το 2011 ο δείκτης κινείται ανοδικά, εξ αιτίας της αύξησης των κερδών η οποία από τα 12.402.000 ανήλθε στα 20.595.000. 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 0,56 Κέρδη κατά μετοχή 0,39 0,34 Πίνακας 11. Αριθμοδείκτης κέρδη κατά μετοχή 53

ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΜΕΤΟΧΗ Αριθμοδείκτης Μερίσματος Κατά = Μετοχή Σύνολο μερισμάτων Αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία 4.828.000 4.138.000 6.824.000 36.300.000 36.300.000 36.300.000 0,13 0,11 0,18 Το 2009 το μέρισμα ανά μετοχή ανέρχεται στα 0,13, ενώ το 2010 στα 0,11. Μια ελάχιτη αύξηση εμφανίζεται το 2011 η οποία ανέρχεται στα 0,18. Η τακτιή της εταιρείας είναι να διατηρεί σταθερή μερισματική πολιτική ώστε να παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στους επενδυτές της. 0,5 0,4 0,3 0,2 Μέρισμα κατά μετοχή 0,1 0 0,13 0,11 0,18 Πίνακας 12. Αριθμοδείκτης μερίσματος κατά μετοχή 54