Διάταξη Θεματικής Ενότητας DEE 112 / Δίκαιο Εσωτερικής Αγοράς Σχολή ΣΟΕΔ Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Πρόγραμμα Σπουδών DEE Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θεματική Ενότητα DEE 112 Δίκαιο Εσωτερικής Αγοράς Επίπεδο Προπτυχιακό Μεταπτυχιακό Μάστερ (Διαπανεπιστημιακό) Διδακτορικό Γλώσσα Διδασκαλίας Τύπος Διδασκαλίας Ελληνική Εξ αποστάσεως Τύπος Θεματικής Ενότητας Υποχρεωτική Επιλογής Αριθμός Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων Σύνολο Φυσική Παρουσία Τηλεσυναντήσεις 4 2 2 Αριθμός Εργασιών 2 Υπολογισμός Τελικής Βαθμολογίας Εργασίες Τελικές Εξετάσεις 30 % 70 % Αριθμός Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων (ECTS) 15 Περιγραφή Θεματικής Ενότητας H ΔEE112, «Δίκαιο Εσωτερικής Αγοράς» είναι η δεύτερη Θεματική Ενότητα (Θ.Ε.) στον κορμό του Προγράμματος Σπουδών «Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Σκοπός της Θ.Ε. είναι η κατανόηση των θεμελίων και του πλαισίου λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η θεματική ενότητα αυτή θα επικεντρωθεί στις νομικές πτυχές της εσωτερικής αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σκοπός της θεματικής ενότητας είναι η εξοικείωση του φοιτητή με την ιστορική εξέλιξη της εσωτερικής αγοράς, τα νομικά θεμέλια της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού χώρου ελεύθερης κυκλοφορίας, τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τα ζητήματα που προκύπτουν από την ενάσκηση και τους περιορισμούς των θεμελιωδών αυτών ελευθεριών, την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, ορισμένους από τους ειδικότερους τομείς της εσωτερικής αγοράς, καθώς και ορισμένες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σχετίζονται με την εσωτερική αγορά. Μέσα από την μελέτη των στοιχείων αυτών, θα μπορέσει να γίνει κατανοητή η σημασία της εσωτερικής αγοράς ως ένα από τα πρωταρχικά θεμέλια του οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ενδελεχής μελέτη της Θεματικής αυτής Ενότητας είναι πολύ βασική για να μπορέσει ο φοιτητής να προχωρήσει σε επόμενες θεματικές ενότητες που σχετίζονται με ειδικότερους τομείς του Δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_DEE 112 1
Προαπαιτούμενες Θεματικές Ενότητες - - Σύνθεση Βαθμολογίας Τρόπος Αξιολόγησης Βαρύτητα στον τελικό βαθμό Ώρες Φόρτος εργασίας ECTS Εβδομαδιαία Μελέτη- Ασκήσεις-ΟΣΣ (14 εβδομάδες *~18 ώρες) (2 εβδομάδες *~25 ώρες) 0 % 275-330 11 Εργασία 1 15 % 50-60 2 Εργασία 2 15 % 50-60 2 Τελική Εξέταση 70 % 3 - Σύνολο 100% 375-450 15 Κανονισμοί Βαθμολογίας και Τρόποι Αξιολόγησης Ένας/Μια φοιτητής/-τρια βαθμολογείται με 10, αν συγκεντρώσει το 100% της πιθανής βαθμολόγησης. Ένας/Μια φοιτητής/-τρια βαθμολογείται με 9, αν συγκεντρώσει το 90% της πιθανής βαθμολόγησης, δηλαδή, 90%*10=9, και ούτω καθεξής. Βαθμός επιτυχίας (Passing rate) 50% Εργασιών, Δικαίωμα συμμετοχής στις τελικές εξετάσεις μιας Θ.Ε. έχουν οι φοιτητές/-τριες που κατοχύρωσαν αθροιστικά τον ελάχιστο απαιτούμενο βαθμό (>=50%) στις γραπτές εργασίες. 50% Τελικής εξέτασης Αν ένας/μια φοιτητής/-τρια συγκεντρώσει βαθμολογία με δεκαδικό ψηφίο, τότε αυτό στρογγυλεύεται στην πλησιέστερη μισή μονάδα. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_DEE 112 2
Κύριες δεξιότητες που θα πρέπει να αναπτυχθούν Οι φοιτητές/-τριες που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Αντιλαμβάνονται τη φιλοσοφία και τα στάδια εξέλιξης της εσωτερικής αγοράς. Αξιολογούν τους μηχανισμούς λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς Αναγνωρίζουν τις θεμελιώδεις νομικές αρχές που διέπουν την εσωτερική αγορά. Προσεγγίζουν κριτικά τις θεμελιώδεις ελευθερίες οι οποίες αποτελούν τα θεμέλια της εσωτερικής αγοράς. Αναλύουν τις κοινές πολιτικές για την επίτευξη της εσωτερικής αγοράς. Αναλύουν ειδικότερους τομείς της εσωτερικής αγοράς, όπως το Ευρωπαϊκό Εταιρικό Δίκαιο. Αναμενόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα Οι φοιτητές/-τριες που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Γνώση (Knowledge) Αναφέρουν τα σχετικά άρθρα των ιδρυτικών συνθηκών και υπογραμμίζουν την κύρια συμβολή τους στην εσωτερική αγορά. Απαριθμούν τα χαρακτηριστικά των κοινών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Προσδιορίζουν το πλαίσιο λειτουργίας των θεμελιωδών ελευθεριών. Γνωρίζουν την προβληματική της υιοθέτησης εναρμόνισης στην εσωτερική αγορά Περιγράφουν τη θεσμική δομή της εσωτερικής αγοράς. Ορίζουν τις πηγές του Δικαίου της εσωτερικής αγοράς. Κατανόηση (Comprehension) Διακρίνουν μεταξύ των πεδίων εφαρμογής των θεμελιωδών ελευθεριών. Συγκρίνουν την ελευθερία εγκατάστασης με την ελευθερία παροχής υπηρεσιών. Διαφοροποιούν την ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων από την ελευθερία εγκατάστασης και την ελευθερία παροχής υπηρεσιών. Κατανοούν τη λειτουργία και τη σημασία της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας. Εξηγούν το περιεχόμενο των εξαιρέσεων από την εφαρμογή των θεμελιωδών ελευθεριών. Εντοπίζουν τους δικαιολογητικούς λόγους των περιορισμών των θεμελιωδών ελευθεριών. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_DEE112 3
Εφαρμογή (Application) Εφαρμόζουν τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί των θεμελιωδών ελευθεριών Λύνουν προβλήματα που ανάγονται στη λειτουργία των κοινών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χρησιμοποιούν το κείμενο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να θεμελιώνουν τον τρόπο λειτουργίας των κοινών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξιοποιούν τις έννοιες που διδάσκονται στη Θ.Ε. για να εξηγούν τους δικαιολογητικούς λόγους των περιορισμών των θεμελιωδών ελευθεριών Ταξινομούν τα χαρακτηριστικά των κοινών πολιτικών για την επίτευξη της εσωτερικής αγοράς Εντοπίζουν τη σημασία της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας για τους πολίτες των κρατών μελών. Ανάλυση (Analysis) Αναλύουν την προβληματική της ελευθερίας εγκατάστασης των εταιρειών. Αξιολογούν τη συμβολική και πρακτική σημασία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας και των άλλων υπερεθνικών εταιρικών μορφών. Εξετάζουν το ζήτημα της εξελικτικής πορείας και της σταδιακής διαμόρφωσης των κοινών πολιτικών. Συζητούν το ουσιαστικό περιεχόμενο των παρακάτω κοινών πολιτικών: η κοινή αγροτική πολιτική και η πολιτική αλιείας, η πολιτική μεταφορών, η βιομηχανική πολιτική και η απασχόληση, η έρευνα και η τεχνολογική ανάπτυξη, η οικονομική και κοινωνική συνοχή και η ενεργειακή πολιτική. Συνοψίζουν την προβληματική της οδηγίας για τις υπηρεσίες. Καταδεικνύουν τη νομική και πολιτική σημασία της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας. Σύνθεση (Synthesis) Προτείνουν λύσεις σε υποθέσεις εργασίας που σχετίζονται με την ενάσκηση των θεμελιωδών ελευθεριών. Διατυπώνουν προτάσεις για περαιτέρω εναρμόνιση στην εσωτερική αγορά. Συνθέτουν τη δικαιολόγηση των περιορισμών των θεμελιωδών ελευθεριών, με βάση τα άρθρα της Συνθήκης και τη νομολογία. Διευκρινίζουν τη σημασία και τις μεταστροφές της νομολογίας στην ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων. Συγκεντρώνουν τις διάφορες προσεγγίσεις της νομολογίας σχετικά με τη μεταφορά της έδρας των εταιριών στην εσωτερική αγορά. Ορίζουν τις δυνατότητες που προσφέρει η εσωτερική αγορά στους εργαζομένους να εργασθούν σε άλλο κράτος μέλος υπό ίσους όρους με τους ήδη εργαζόμενους σε αυτό το κράτος μέλος. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_DEE112 4
Αξιολόγηση (Evaluation) Αποτιμούν την επιτυχία της έως τώρα της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς Αξιολογούν το κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν στην ενωσιακή έννομη τάξη οι θεμελιώδεις ελευθερίες: ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών, κεφαλαίων Ασκούν κριτική στη λειτουργία των κοινών πολιτικών της Ένωσης. Συστήνουν τρόπους για την καλύτερη ανάπτυξη των κοινών πολιτικών η οποία είναι μία διαρκής διαδικασία που επιβεβαιώνεται από τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκρίνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση με άλλα μορφώματα οικονομικής συνεργασίας και απελευθέρωσης των αγορών. Εκτιμούν την μελλοντική εξέλιξη της εσωτερικής αγοράς Βιβλιογραφία Υποχρεωτική βιβλιογραφία: Καλαβρός Γρηγόριος-Ευάγγελος, Γεωργόπουλος Θεόδωρος, Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Ουσιαστικό Δίκαιο, Τόμος ΙΙ, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2010 Συμπληρωματική βιβλιογραφία: Πλιάκος Αστέρης, To Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, τελευταία έκδοση Παπαγιάννης Δονάτος, Ευρωπαϊκό δίκαιο, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτινή, τελευταία έκδοση Καλαβρός Γρηγόριος-Ευάγγελος, Γεωργόπουλος Θεόδωρος, Το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης-Θεσμικό Δίκαιο, Τόμος Ι, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, τελευταία έκδοση Κανελλόπουλος Παναγιώτης, Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, τελευταία έκδοση Χριστιανός Βασίλειος (επιμ.), Συνθήκη της ΕΕ & ΣΛΕΕ - Κατ' άρθρο Ερμηνεία, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, τελευταία έκδοση Τζέμος Βασίλης, Οι πολιτικοί Θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, τελευταία έκδοση Κοτσίρης Λάμπρος, Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο, 2η έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2012 Κιάντος Βασίλειος, Ιδιωτικό δίκαιο του διεθνούς εμπορίου, 4η έκδοση, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2005. Θα δίνεται συμπληρωματικό υλικό ανά εβδομάδα. Διάταξη Θεματικής Ενότητας_DEE112 5