Η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΑΝΟΪΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ Η ΕΡΓΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ Σταφυλαράκη Κλαίρη, Εργοθεραπεύτρια Κέντρου Ημέρας ν. Α. Χανίων Τζανακάκη Μελισσάρη Μαρία, Ψυχίατρος Νευρολόγος, Πρόεδρος Ε.Ε.Ν.Α. Χανίων
Τι είναι η Εργοθεραπεία Θεραπεία μέσω του έργου. Ο όρος έργο περικλείει κάθε είδους δραστηριότητα, εργασία, πνευματική ή σωματική απασχόληση στην οποία εμπλέκεται το άτομο. Τα έργα είναι σκόπιμες δραστηριότητες, δηλαδή έχουν επιλεχθεί με συγκεκριμένο στόχο κι έχουν θεραπευτική αξία.
Σκοπός της Εργοθεραπείας Η λειτουργική ενασχόληση του ατόμου στην πρόληψη αλλά και η θεραπευτική αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας. Η αξιολόγηση της λειτουργικής επίδοσης του ατόμου, ο εντοπισμός των δυσλειτουργιών του, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της κατάλληλης παρέμβασης. Η ανάπτυξη ικανοτήτων για οργάνωση και διαχείριση του χώρου. Η εύρεση νέων λύσεων για δυσκολίες και προβλήματα. Η δραστηριοποίηση και η κινητοποίηση.
Βασικοί τομείς απασχόλησης των Εργοθεραπευτών Δραστηριότητες καθημερινής ζωής (ένδυση απόδυση, σίτιση πόση, προσωπική υγιεινή, επιμέλεια εξωτερικής εμφάνισης, τουαλέτα, μετακίνηση εντός κι εκτός σπιτιού). Ανάπτυξη αντιληπτικών, κινητικών και γνωστικών δεξιοτήτων. Αυτονομία στις καθημερινές συναλλαγές (αγορά ειδών καθημερινής ανάγκης, πληρωμή παροχής υπηρεσιών, πληρωμή λογαριασμών κλπ.
Στόχοι της δραστηριοποίησης Βελτίωση ψυχοκινητικών δεξιοτήτων, όπως: Η ανάπτυξη: ενδιαφερόντων δημιουργικότητας επικοινωνίας και κοινωνικής συμπεριφοράς ομαδικού αισθήματος και συνεργασίας
Στόχοι της δραστηριοποίησης Η κάλυψη των αναγκών της καθημερινής λειτουργικής ενασχόλησης. Η βελτίωση της διάθεσης. Η χαλάρωση αποφόρτιση. Η έκφραση του καλού και του ωραίου μέσα από την δημιουργία έργων.
Πώς να βρείτε δραστηριότητες οι οποίες μπορεί να ευχαριστήσουν το άτομο με άνοια Προσπαθήστε να το συμπεριλάβετε στις καθημερινές οικογενειακές δραστηριότητες, ακόμη και αν η βοήθεια του δεν είναι αναγκαία. Προτείνετε μια δραστηριότητα που νομίζετε ότι μπορεί να το ευχαριστεί. Προσπαθήστε να επικεντρωθεί στην ευχαρίστησή, όχι στην επίτευξη της.
Πώς να βρείτε δραστηριότητες οι οποίες μπορεί να ευχαριστήσουν το άτομο με άνοια Βεβαιωθείτε ότι η δραστηριότητα που του προτείνετε έχει σχέση με την προσωπικότητα, το στυλ και τις παλιότερες συνήθειές του. Σε περίπτωση που παρατηρείται έλλειψη ενδιαφερόντων προσπαθήστε να του βρείτε νέα ενδιαφέροντα. Απλοποιήστε τις δραστηριότητες και παρέχετε βοήθεια χωρίς να αναλαμβάνετε τον γενικό έλεγχο. Εξασφαλίστε ότι το άτομο με άνοια ασκείται όσο μπορεί.
Πώς να βρείτε δραστηριότητες οι οποίες μπορεί να ευχαριστήσουν το άτομο με άνοια Δώστε τον απαραίτητο χρόνο που χρειάζεται. Σε περίπτωση που δυσκολεύεται να ολοκληρώσει μια δραστηριότητα είναι προτιμότερο να μοιραστεί ο χρόνος και να υπάρχουν μικρά διαλείμματα. Απλοποιείστε τις δραστηριότητες με βάση το μορφωτικό επίπεδο και τις ικανότητές του. Σεβαστείτε την αξιοπρέπεια του ασθενή!
Προτάσεις για δραστηριοποίηση Ανάληψη κάλυψης των αναγκών του σπιτιού (σούπερ μάρκετ, οικιακές δραστηριότητες κ.α.) Μαγειρική Κηπουρική Ράψιμο/ κέντημα / πλέξιμο Διάβασμα Συζήτηση και ανάλυση ενός συγκεκριμένου θέματος (μπορεί να αφορά παρελθόν ή παρόν) Ενεργή συμμετοχή σε συλλόγους / Κ.Α.Π.Η.
Προτάσεις για δραστηριοποίηση Περπάτημα Χορός Τραγούδι Χαρτιά τάβλι (για τους άντρες) Ζωγραφική Κολάζ Πηλός Χειροτεχνίες Στοχό-κατευθυνόμενα κινητικά παιχνίδια Παρασκευή φυσικών καλλυντικών
Εργονομική διευθέτηση χώρου Οργάνωση του χώρου με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολη, λειτουργική & αποτελεσματική. Διαμόρφωση του χώρου με στόχο την ασφάλεια και την παροχή αισθητηριακών ερεθισμάτων. Κατάλληλος φωτισμός, κατάλληλη τοποθέτηση επίπλων, αντικείμενα καθημερινής χρήσης σε εμφανή σημεία.
Εργονομική διευθέτηση χώρου Οπτικά ερεθίσματα (εικόνες ή γραπτά) σε δωμάτια, ντουλάπες, ντουλάπια, συρτάρια για την διευκόλυνση εύρεσης αντικειμένων. Εξοπλισμός προσαρμοσμένος στις ανάγκες του ασθενή. Βασική προϋπόθεση είναι να μπορεί να είναι αυτόνομος ο ασθενής, διαφορετικά χρειάζεται επίβλεψη.
Οργάνωση του χώρου Το σπίτι πρέπει να έχει μόνο τα απαραίτητα έπιπλα κι αντικείμενα. Τα έπιπλα να είναι έτσι τοποθετημένα ώστε να υπάρχει άνεση για μετακίνηση. Τα ράφια, εφόσον υπάρχουν, να είναι σταθερά Τα έπιπλα να είναι κατάλληλα για τη διευκόλυνση του ασθενή (καρέκλα, κρεβάτι, τραπέζι). Οι πόρτες των δωματίων να είναι κλειστές εκτός από του μπάνιου ώστε να είναι ορατό και άμεσα προσβάσιμο.
Οργάνωση του χώρου Η συσκευή του τηλεφώνου να είναι σε εμφανές σημείο, οι αριθμοί να είναι μεγάλοι & ξεκάθαροι. Τα χαλιά θα πρέπει να στερεωθούν και να μην γυρίζουν οι άκρες προς τα πάνω. Να αποφεύγονται τα κλειδιά πάνω στις εσωτερικές πόρτες. Προσοχή στις ηλεκτρικές παροχές. Προσοχή στα απορρυπαντικά.
Οργάνωση του χώρου Να υπάρχει ένα σταθερό σημείο όπου θα τοποθετούνται πράγματα καθημερινής χρήσης (κλειδιά, γυαλιά, τηλεκοντρόλ κ.α.). Να καταγράφει το καθημερινό πρόγραμμα σημειωματάριο στο ψυγείο ή σε σταθερό σημείο. Να γίνεται συχνή επίβλεψη για τα φάρμακα και για την διατροφή (αν υπάρχουν ληγμένα προϊόντα κλπ).
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!