Φορολογία και Επιχειρήσεις Η Κύπρος προβάλλεται ως διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο κυρίως λόγω του ότι διαθέτει ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Είναι γεγονός ότι διαθέτει δύο συγκριτικά πλεονεκτήματα, το χαμηλό εταιρικό φορολογικό συντελεστή και το ευρύ δίκτυο συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας. Είναι όμως αρκετά για να θεωρείται ευνοϊκό το φορολογικό καθεστώς; Κατά την γνώμη μας θα πρέπει να ληφθούν σειρά μέτρων έτσι ώστε να καταστεί το φορολογικό σύστημα φιλικό προς τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή ενδεχομένως να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο. Το πιο σημαντικό μέτρο είναι να καταστεί πιο δίκαιο το φορολογικό σύστημα και να λειτουργεί με βάση τις καθιερωμένες φορολογικές αρχές. Δημόσια προβολή του φορολογικού καθεστώτος Καταρχήν χρειάζεται βελτίωση η επικοινωνιακή πολιτική, το πώς παρουσιάζεται το φορολογικό καθεστώς της Κύπρου τόσο στις αρμόδιες αρχές των άλλων χωρών όσο και στους ενδιαφερόμενους ξένους επενδυτές. Οι υπερβολές στη διαφήμιση των πλεονεκτημάτων του φορολογικού καθεστώτος που δίνουν την εντύπωση ότι τα πάντα είναι δυνατά ακόμη και στην απουσία ουσιαστικής οικονομικής δραστηριότητας είναι πιθανόν να εκληφθούν από τις άλλες χώρες ως πολιτική beggar thy neighbour ή και ως επιβλαβής φορολογικός ανταγωνισμός. Ήδη έχουν ακουστεί φωνές στην Ευρωπαϊκή Ένωση για φορολογικό ντάμπιγκ που ασκείται από κράτη μέλη με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Εκείνο που απαιτείται είναι μια πιο προσεγμένη παρουσίαση των πλεονεκτημάτων του φορολογικού συστήματος της Κύπρου. Από την άλλη, οι μονόπλευρες διακηρύξεις των προθέσεων της πολιτικής εξουσίας να φορολογήσει τον «επιδεικτικό πλούτο», τους «έχοντες και κατέχοντες», τη «μεγάλη ακίνητη ιδιοκτησία» και άλλα παρόμοια, δημιουργούν δικαιολογημένες αντιδράσεις που φθείρουν την εικόνα του κράτους. Η ρητορική αυτού του τύπου υποδαυλίζει την έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των φορολογικών αρχών και των πολιτών, με αποτέλεσμα οι φοροθέτες να βλέπουν τους φορολογούμενους σαν κλέπτες και απατεώνες και οι φορολογούμενοι να αντιμετωπίζουν τους φοροθέτες σαν παρείσακτους και άρπαγες. Όλοι αντιλαμβάνονται την αρχή της φορολογικής ισότητας, ότι δηλαδή η συνεισφορά στα δημόσια βάρη πρέπει να είναι ανάλογη προς της φοροδοτική ικανότητα του καθενός. Στόχος της πολιτικής εξουσίας θα πρέπει να είναι η ευρεία αποδοχή των φόρων καθώς και η συμφιλίωση των φορολογουμένων με τις φορολογικές αρχές και η ειλικρινής συνεργασία τους. Στα πλαίσια δε της προώθησης της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κέντρου, καλό θα ήταν να παρουσιάζεται στους ξένους επενδυτές ένα φιλικό φορολογικό περιβάλλον έτοιμο να κατανοήσει τις ανάγκες τους και τις ανησυχίες τους και να τους προσφέρει διευκολύνσεις. Η εκτόξευση απειλών επικείμενης φορολογικής επιδρομής στις επενδύσεις και τα περιουσιακά στοιχεία τους δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Κύπρου. AmCham Cyprus 1
Φορολογικές απαλλαγές Σ ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα δεν νοούνται φορολογικές απαλλαγές υπέρ ορισμένων προνομιούχων προσώπων. Ο φορολογικός αυτός φαβοριτισμός, που αποδίδεται στην άσκηση πίεσης από ομάδες που είναι σε θέση να επιβάλουν τη θέση τους, δημιουργεί πικρία στους φορολογουμένους. Άλλωστε παραβιάζει τις συνταγματικά καθιερωμένες αρχές της ισότητας και καθολικότητας του φόρου. Αυτές οι αυθαίρετες και άδικες φορολογικές διακρίσεις, που εύστοχα έχουν χαρακτηριστεί ως «φυματίωση» των δημόσιων οικονομικών, είναι χαρακτηριστικές υποανάπτυκτων κρατών και δεν έχουν θέση στο φορολογικό σύστημα ενός κράτους που παρουσιάζεται ως ευνομούμενο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εταιρικός φορολογικός συντελεστής Για να χαρακτηρίζεται ευνοϊκό το φορολογικό σύστημα θα πρέπει να διακρίνεται για τη σταθερότητά του. Οι συχνές μεταβολές των φορολογικών κανόνων και οι τροποποιήσεις στους συντελεστές φανερώνουν έλλειψη σοβαρής εξέτασης των προβλημάτων και αδυναμία εντοπισμού των αιτίων της κρίσης. Ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής 10% αποτελεί το πιο σημαντικό κίνητρο και είναι το κλειδί της επιτυχίας της προσέλκυσης ξένων επενδυτών. Οποιαδήποτε αύξηση θα οδηγήσει στην ανασφάλεια τους πιθανούς επενδυτές με όλες τις συνέπειες που αυτό μπορεί να συνεπάγεται στην αύξηση των επενδύσεων και στην οικονομική ανάπτυξη. Η διαβεβαίωση ο εταιρικός φόρος θα συνεχίσει να επιβάλλεται με τον ίδιο σταθερό συντελεστή θα δημιουργήσει στις επιχειρήσεις αίσθημα βεβαιότητας καθόσον θα είναι σε θέση να υπολογίσουν σωστά τις φορολογικές τους υποχρεώσεις και να τις ενσωματώσουν στους προϋπολογισμούς τους και τα μελλοντικά τους πλάνα. Ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής διαφημίζεται ως ο χαμηλότερος στην Ευρώπη, όμως το 10% είναι απλώς ο ονομαστικός συντελεστής. Ο αποτελεσματικός συντελεστής του εταιρικού φόρου κάποτε είναι αρκετά ψηλότερος και διαβρώνει την ανταγωνιστικότητα του κυπριακού φορολογικού συστήματος στην αγορά των διεθνών επενδυτικών κέντρων. Για να μειωθεί ο αποτελεσματικός συντελεστής και τουλάχιστον να εξισωθεί με τον ονομαστικό, απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα όπως η βελτίωση των απαλλαγών, των αφαιρέσεων και των αποσβέσεων (κεφαλαιουχικών εκπτώσεων) καθώς και η πλήρης έκπτωση των δαπανών που γίνονται για τους σκοπούς της επιχείρησης. Κοινή Ενοποιημένη Φορολογική Βάση Εταιρειών(ΚΕΦΒΕ) Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ύστερα από διεργασίες δέκα ετών πρόσφατα πρότεινε τη δημιουργία κοινής βάσης για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες της μιας χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόταση της Επιτροπής καθιερώνει ένα ενιαίο σύνολο φορολογικών κανόνων χωρίς να επηρεάζεται το κυριαρχικό δικαίωμα των κρατών μελών να καθορίζουν το δικό τους εταιρικό φορολογικό συντελεστή στο επίπεδο που κρίνουν κατάλληλο. Σύμφωνα με την προτεινόμενη οδηγία οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν είτε την ΚΕΦΒΕ είτε τα εθνικά συστήματα. Αν μια επιχείρηση επιλέξει την ΚΕΦΒΕ, θα υποβάλλει μια ενοποιημένη φορολογική δήλωση για όλα τα κέρδη που αντλεί και όλες τις ζημίες που υφίσταται σε όλες τις χώρες της ΕΕ που δραστηριοποιείται. Με άλλα λόγια θα έχει τη δυνατότητα να αθροίσει τα κέρδη, να αφαιρέσει τις ζημίες και να χρησιμοποιήσει τους κοινούς κανόνες για τον υπολογισμό των εκπτώσεων και απαλλαγών της, καταλήγοντας έτσι σ' ένα ενιαίο φορολογητέο ποσό. Καθεμιά από τις εμπλεκόμενες χώρες θα εισπράξει τον φόρο που αναλογεί σ' ένα μέρος του φορολογητέου ποσού με βάση τον εθνικό της συντελεστή. Το μέρος αυτό του φορολογητέου ποσού θα υπολογίζεται με τη μέθοδο που ορίζουν οι κανόνες. AmCham Cyprus 2
Το American Chamber of Commerce to the EU (AmCham EU) με ανακοίνωση τύπου ημερομηνίας 16 Μαρτίου 2011 καλωσορίζει την πρόταση της Επιτροπής για την ΚΕΦΒΕ και θεωρεί ότι θα αντιμετωπίσει τα σημαντικά διασυνοριακά φορολογικά ζητήματα μέσα στην ΕΕ που επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις και περιορίζουν την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Οι προτάσεις της Επιτροπής για σημαντική απλοποίηση της συμμόρφωσης και της φορολογικής διαχείρισης σε όλη την ΕΕ θα μειώσουν τα αχρείαστα βάρη επί των διασυνοριακών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Εξαιρετικής σημασίας είναι το γεγονός ότι οι προτεινόμενοι κανόνες θα είναι προαιρετικοί για τις επιχειρήσεις. Όμως το AmCham EU εκφράζει την ανησυχία του ότι ορισμένοι από τους κανόνες που αφορούν επενδύσεις προς την ΕΕ θα μπορούσαν να καταστούν πολύπλοκοι. Είναι σημαντικό να μην τροποποιηθούν ή να εξασθενίσουν τα κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής. Το AmCham EU, ειδικά, θα αντιταχθεί σθεναρά σε οποιαδήποτε προσπάθεια να αφαιρεθεί η προαιρετική φύση των προτεινόμενων κανόνων. Ως θέμα αρχής συμφωνούμε με τις θέσεις που διατυπώνει το AmCham EU τις οποίες έχουν προσυπογράψει και άλλα εθνικά AmChams. Η Κύπρος οφείλει να μελετήσει σοβαρά τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η υιοθέτηση της προτεινόμενης οδηγίας και να εξετάσει το κατά πόσο παραμένοντας εκτός της ζώνης της ΚΕΦΒΕ θα μπορέσει να διαφυλάξει τα συμφέροντά της και να ανταγωνιστεί τα κράτη μέλη που θα ενταχθούν στη ζώνη της ΚΕΦΒΕ. Κατά μία άποψη η ενοποίηση της φορολογικής βάσης θα επιφέρει απλοποίηση και διαφάνεια που θα ενισχύσει το φορολογικό ανταγωνισμό στην Ευρώπη καθιστώντας σαφέστερο το ποια κράτη μέλη προσφέρουν τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Συμφωνίες Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Η Κύπρος διαθέτει ευρύ δίκτυο συμβάσεων για αποφυγή διπλής φορολογίας και συνεχίζει τις προσπάθειες για νέες τέτοιες συμβάσεις. Το ευρύ δίκτυο είναι προαπαιτούμενο για ένα διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο. Ως κυπρο-αμερικανικός επιχειρηματικός σύνδεσμος θα μας ενδιέφερε η βελτίωση των όρων της υφιστάμενης συμφωνίας αποφυγής φορολογίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η συμφωνία αυτή είχε συνομολογηθεί το 1984 και είμεθα της άποψης ότι χρειάζεται επαναδιαπραγμάτευση με στόχο τον εκσυγχρονισμό της. Μια ορθολογιστική αναθεώρηση της συμφωνίας θα ενθαρρύνει αμερικανικές επιχειρήσεις να εγκαταστήσουν την ευρωπαϊκή τους έδρα στην Κύπρο αλλά κυρίως θα επιτρέψει σε αμερικανούς επενδυτές να αξιοποιήσουν το κυπριακό δίκτυο συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας και να επενδύσουν μέσω Κύπρου σε άλλες συμβαλλόμενες χώρες, όπως π.χ. Ρωσία, Ουκρανία, Ινδία κλπ. Φορολογική κατοικία εταιρειών Για να απολαμβάνει μια εταιρεία τα πλεονεκτήματα του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος, η διεύθυνση και ο έλεγχος της θα πρέπει να ασκούνται στην Κύπρο. Η εταιρεία πρέπει να διαθέτει πραγματική εγκατάσταση στην Κύπρο με επιτόπια μόνιμη υποδομή (κτίρια, προσωπικό και εξοπλισμό) από την οποία να ασκεί πραγματική ουσιαστική δραστηριότητα. Μια μπρούντζινη ταμπελίτσα ή μια ταχυδρομική θυρίδα ή μια εταιρεία προπέτασμα, με διοικητικό συμβούλιο αποτελούμενο από διορισμένους διοικητικούς συμβούλους (nominee directors), δεν είναι πλέον αρκετά. Ένα γραφείο που απλώς παρέχει εταιρικές υπηρεσίες κινδυνεύει να κριθεί ότι «αντιστοιχεί σε μια πλασματική εγκατάσταση που δεν ασκεί καμία ουσιαστική οικονομική δραστηριότητα» κατά την έκφραση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. AmCham Cyprus 3
Για να μη θεωρείται η Κύπρος απλώς ένα κέντρο λογιστικών καταχωρήσεων και να καταστεί ένα αναγνωρισμένο διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο, η πολιτική προσέλκυσης εταιρειών ξένων συμφερόντων θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί στις ανάγκες εκείνων που ενδιαφέρονται να εγκαθιδρύσουν πραγματική μόνιμη εγκατάσταση στην Κύπρο, να αποκτήσουν δικό τους γραφείο και εξοπλισμό, να εργοδοτήσουν δικό τους προσωπικό και να διεξάγουν ουσιαστικές εργασίες που προσθέτουν αξία στην επιχείρηση. Προσωπικός φόρος εισοδήματος Ο χαμηλός εταιρικός φόρος δεν αποτελεί από μόνος του ισχυρό κίνητρο για κάθοδο στην Κύπρο και εγκαθίδρυση πραγματικής μόνιμης εγκατάστασης. Πρόβλημα εντοπίζεται στον προοδευτικά κλιμακωτό συντελεστή του προσωπικού φόρου εισοδήματος που εφαρμόζεται επί των εισοδημάτων που αποκτούν οι εργοδοτούμενοι που θεωρούνται κάτοικοι Κύπρου, δηλαδή που διαμένουν στην Κύπρο για περισσότερες από 183 ημέρες κάθε φορολογικό έτος, από πηγές τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου. Ο υψηλός συντελεστής 30% (που το 2011 εφαρμόζεται επί εισοδημάτων που υπερβαίνουν τις 36.301) αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για μια εταιρεία ξένων συμφερόντων να εργοδοτήσει προσωπικό στην Κύπρο. Τα διεθνή επιχειρηματικά κέντρα που καταφέρνουν να προσελκύουν εταιρείες ξένων συμφερόντων διαθέτουν, εκτός των άλλων διευκολύνσεων, χαμηλό συντελεστή προσωπικού φόρου εισοδήματος που αποσκοπεί να προωθήσει την εργοδότηση όχι μόνο τοπικού προσωπικού αλλά και εκπατριζομένων. Το ύψος του προσωπικού φόρου εισοδήματος είναι σημαντικό κριτήριο που λαμβάνουν υπόψη τους τόσο οι μεγαλομέτοχοι όσο και οι εκπατριζόμενοι (κυρίως διευθυντικό και εξειδικευμένο υψηλόμισθο προσωπικό) που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μόνιμη κατοικία και να δημιουργήσουν σε μια χώρα το κέντρο των βιοτικών τους σχέσεων. Φόρος Προστιθέμενης Αξίας Η Κύπρος διαθέτει το χαμηλότερο κανονικό συντελεστή ΦΠΑ στην Ευρώπη και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα που το απολαμβάνουν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες ως καταναλωτές. Ωστόσο η συμπερίληψη του ΦΠΑ στον υπολογισμό της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής νοθεύει το χαρακτήρα του ΦΠΑ ως του κατ εξοχήν ευρωπαϊκού καταναλωτικού φόρου. Εξαρχής ο ΦΠΑ είχε σχεδιαστεί ως καταναλωτικός φόρος, δηλαδή φόρος που αποσκοπεί να αφαιρεί αγοραστική δύναμη από τους καταναλωτές και τη μεταφέρει στο κράτος. Η συμπερίληψη του ΦΠΑ στην ΑΤΑ μετακυλίει το φορολογικό βάρος από τον καταναλωτή στον εργοδότη του και, επομένως, τον μετατρέπει από φόρο επί της κατανάλωσης σε φόρο επί της εργοδοσίας. Καλούμε τις αρμόδιες αρχές να αφαιρέσουν το ΦΠΑ από την ΑΤΑ το συντομότερο, πριν να αρχίσουν να συζητούνται οποιεσδήποτε εισηγήσεις για αύξηση του συντελεστή. Φόρος Ακίνητης Ιδιοκτησίας Ο εκσυγχρονισμός του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας θα πρέπει να στηριχθεί πάνω σε δύο άξονες, την επικαιροποίηση των αξιών και την αναπροσαρμογή των συντελεστών. Ο καθορισμός των αξιών των ακινήτων στα σημερινά επίπεδα και η μέθοδος των μελλοντικών αναθεωρήσεων τους μπορεί να γίνει σε συνεργασία με επαγγελματίες του ιδιωτικού τομέα με στόχο τη όσο το δυνατόν πιο δίκαιη εκτίμηση και την αποφυγή ενστάσεων. Ο δε καθορισμός των νέων φορολογικών συντελεστών θα πρέπει να βασίζεται πάνω σε μια ισορροπία μεταξύ του ύψους των εσόδων που χρειάζεται το κράτος να αντλήσει από αυτή τη πηγή και του φορολογικού βάρους που μπορούν να αντέξουν οι ιδιοκτήτες ακίνητης ιδιοκτησίας. Είναι αυτονόητο ότι η υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων θα αποτρέψει τις πολυπόθητες νέες επενδύσεις. AmCham Cyprus 4
Ιδιαίτερη μνεία χρειάζεται η εισήγηση για φορολόγηση του αδρανούς πλούτου που ακούγεται σαν εύηχο σύνθημα, αλλά δεν συνάδει με την οικονομική πραγματικότητα του σήμερα. Προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι ο αδρανής πλούτος αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξη. Στην περίοδο οικονομικής κρίσης που διανύουμε η οποία χαρακτηρίζεται από αρνητικό οικονομικό κλίμα, πτώση στις πωλήσεις ακινήτων, δυσχέρειες στη χρηματοδότηση, υψηλότερα επιτόκια κλπ, είναι μάλλον απίθανο η φορολόγηση των αδρανών αστικών οικοπέδων να αποτελέσει κίνητρο για ανάπτυξή τους. Αντίθετα το πιο πιθανό είναι να οδηγήσει στο ξεπούλημά τους σε εξευτελιστικά χαμηλές τιμές με αποτέλεσμα να ευνοηθούν οι αγοραστές που διαθέτουν μετρητά. Φορολογικές γνωματεύσεις Έστω και αν η αρχή της βεβαιότητας του φόρου απαιτεί να καθορίζει με σαφήνεια ο νόμος τα ουσιώδη στοιχεία του φόρου (το υποκείμενο, το αντικείμενο, το συντελεστή, τον τρόπο και χρόνο πληρωμής του), ο νομοθέτης αναπόφευκτα χρησιμοποιεί γενικές και αόριστες έννοιες. Γι αυτό αναμένουμε από τις φορολογικές αρχές να εκδίδουν εγχειρίδια και ερμηνευτικές εγκυκλίους εξηγώντας τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύουν και εφαρμόζουν τους φορολογικούς νόμους. Και αν υπάρχουν δύο πιθανές ερμηνείες, να προτιμάται η ευμενέστερη για το φορολογούμενο (in dubio pro fiscus - εν αμφιβολία υπέρ του φορολογουμένου). Επίσης αναμένουμε από τις φορολογικές αρχές να απαντούν έγκαιρα σε ερωτήματα των φορολογικών συμβούλων σε σχέση με συγκεκριμένες περιπτώσεις για να δίνεται η ευκαιρία στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις να προβαίνουν στους φορολογικούς τους σχεδιασμούς χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις. Επιπλέον όταν μια διοικητική ερμηνεία ή καθορισμένη πολιτική αφορά και άλλες επιχειρήσεις, θα εισηγούμασταν να περιβάλλεται μανδύα δευτερογενούς νομοθεσίας υπό τη μορφή κανονιστικής διοικητικής πράξης έτσι ώστε να είναι δεσμευτική έναντι πάντων και να καλλιεργείται αίσθημα βεβαιότητας και γενικότερα κλίμα εμπιστοσύνης. Φοροδιαφυγή Οι συχνές δημόσιες αναφορές σε φοροδιαφυγή δίνουν την εικόνα φορολογικής ασυδοσίας και αναποτελεσματικότητας των φορολογικών αρχών. Στην πραγματικότητα η αδήλωτη οικονομία στην Κύπρο φαίνεται να είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη και, επομένως, η φοροδιαφυγή δεν μπορεί να είναι σε τόσο τραγικά επίπεδα όσο παρουσιάζεται. Εξάλλου διαπιστώνουμε μια σύγχυση στην ορολογία που χρησιμοποιείται και καλό θα ήταν να γίνεται διάκριση μεταξύ: φοροδιαφυγής (δηλαδή της παράνομης απόκρυψης φορολογητέας ύλης για να μην υποβληθεί σε φορολογία), παράλειψης καταβολής βεβαιωθέντων φόρων (που μπορεί να οφείλεται σε άρνηση πληρωμής ή σε καθυστέρηση λόγω αδυναμίας πληρωμής ή σε αμφισβήτηση της βεβαίωσης φόρου ενώπιον του Εφοριακού Συμβουλίου ή του Ανωτάτου Δικαστηρίου), και φοροαποφυγής (δηλαδή φορολογικού σχεδιασμού ο οποίος αποσκοπεί στη μείωση των φορολογικών υποχρεώσεων με νόμιμους τρόπους). Ως επιχειρηματικός σύνδεσμος τασσόμαστε ανεπιφύλακτα υπέρ της πάταξης της φοροδιαφυγής διότι στερεί το κράτος από έσοδα που δικαιωματικά του ανήκουν, παραβιάζει την αρχή της φορολογικής ισότητας και νοθεύει τους όρους του ανταγωνισμού σε βάρος των νομοταγών επιχειρήσεων. AmCham Cyprus 5
Οι πρόσφατες τροποποιήσεις των φορολογικών νόμων αποτελούν ισχυρά όπλα στη φαρέτρα του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων και λογικά αναμένουμε να δούμε διώξεις που θα επιφέρουν την τιμωρία των ενόχων του αδικήματος της φοροδιαφυγής και την ανάλογη αύξηση των φορολογικών εσόδων, καθώς και αγωγές εναντίον εκείνων που αδικαιολόγητα παραλείπουν ή καθυστερούν να καταβάλουν βεβαιωμένους φόρους. Δημοσιονομικοί παράγοντες Το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς μπορεί να διατηρηθεί μόνο αν η δημόσια οικονομία στηρίζεται σε υγιείς δείκτες και αξιολογείται θετικά από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Εκφράζουμε και εμείς την ανησυχία μας για τις συνεχείς υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Κύπρου και την επιτήρηση της κυπριακής οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η καθυστέρηση που παρατηρείται στη λήψη μέτρων εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών εκτός του ότι αυξάνει το κόστος χρηματοδότησης του δημόσιου δανεισμού, αυξάνει το κόστος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και περιορίζει την ανάπτυξη και την απασχόληση. Γι αυτό καλούμε την κυβέρνηση να ασκήσει άμεσα περισσότερη δημοσιονομική πειθαρχία λαμβάνοντας μέτρα για συγκράτηση του κρατικού μισθολογίου και αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος καθώς και για απεξάρτηση των ασκούντων επιχείρηση οργανισμών δημοσίου δικαίου από τις κρατικές χορηγίες. Παράλληλα, στα πλαίσια της διαχείρισης του δημόσιου χρέους, να προγραμματίσει την αποπληρωμή του χρέους προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Τα μέτρα που θα ληφθούν θα πρέπει να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τα διαρθρωτικά προβλήματα των δημόσιων οικονομικών και όχι να προσφέρουν βραχυπρόθεσμες και εύκολες λύσεις. Είμεθα της άποψης ότι οποιαδήποτε αύξηση των δημοσίων εσόδων δεν πρέπει να στηρίζεται στην αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, αλλά στην ανάπτυξη της οικονομίας που θα επιτευχθεί με την ενίσχυση των επενδύσεων σε καινοτόμα έργα μέσω κοινοπραξιών, συμμαχιών και συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα καθώς και τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος. Δυστυχώς οι εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις συνολικές επενδύσεις στην Κύπρο το 2011 είναι αρνητικές στο 3.9% ενώ για τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές της στο μεν Λουξεμβούργο αναμένονται να φθάσουν στο + 12% στη δε Μάλτα στο + 11%. Οι εκτιμήσεις αυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, η Κύπρος χρειάζεται επειγόντως στρατηγική για προσέλκυση επενδύσεων. Αν το δημοσιονομικό έλλειμμα συνεχίσει να διογκώνεται και τελικά αναγκαστεί το κράτος να καταφύγει σε επιπρόσθετες φορολογίες, τότε οι εταιρείες ξένων συμφερόντων θα τραπούν σε φυγή και το οικοδόμημα του διεθνούς χρηματοοικονομικού κέντρου θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος. Μιλτιάδης Μιλτιάδου Πρόεδρος AmCham Cyprus AmCham Cyprus 6