Επιχειρησιακή Έρευνα Θεωρία Αποφάσεων. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: το Precision Tree Νίκος Τσάντας ιατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Τμήμ. Μαθηματικών Μαθηματικά των Υπολογιστών και των Αποφάσεων Ακαδημαϊκό έτος 2006-07 Θυμηθείτε το πρόβλημα Μία επιχείρηση είναι έτοιμη να βγάλει στην αγορά μια νέα γραμμή προϊόντων και πρόκειται να επιλέξει τη στρατηγική μάρκετινγκ που θα ακολουθήσει. Υπάρχουν τρεις διαφορετικές στρατηγικές που έχουν τεθεί: Επιθετική: Κύριο ενδιαφέρον στη νέα γραμμή προϊόντων. Σημαντική επένδυση σε πάγια. Υψηλά επίπεδα αποθεμάτων για άμεση ικανοποίηση ζήτησης. Εθνική καμπάνια προβολής & προώθησης. Μέση: Σταδιακή εισαγωγή της νέας γραμμής στην αγορά. Μικρότερη επένδυση σε πάγια. Αποθέματα μόνο για δημοφιλή προϊόντα. Προβολή & προώθηση σε ορισμένες περιοχές. Συντηρητική: Περιορισμένη παραγωγή. Προβολή & προώθηση από τοπικούς αντιπροσώπους. ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
Το τμήμα Μάρκετινγκ της επιχείρησης έχει ομαδοποιήσει τη ζήτηση που θα εμφανισθεί για τη νέα γραμμή προϊόντων σε δύο κατηγορίες και βασιζόμενο σε αντίστοιχες εισαγωγές προϊόντων έχει προσδιορίσει και συγκεκριμένες πιθανότητες εμφάνισης της κάθε μορφής ζήτησης: Υψηλή, με πιθανότητα εμφάνισης 40% Χαμηλή, με πιθανότητα εμφάνισης 60% Τα ετήσια έσοδα με βάση το ύψος της ζήτησης και της στρατηγική που ακολουθεί η επιχείρηση και το κόστος κάθε στρατηγικής δίνονται στο παρακάτω πίνακα: Στρατηγική Επιθετική Μέση Συντηρητική Υψηλή Ζήτηση 580 330 100 Χαμηλή Ζήτηση 200 200 200 Κόστος 280 130 50 ΕΥΡΕΣΗ ΑΡΙΣΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ?? Κατασκευή Δέντρου Απόφασης Αυτό το πρόβλημα μπορούμε να το αναπαραστήσουμε και με ένα δέντρο αποφάσεων. Χρησιμοποιούμε τετράγωνους κόμβους για να αναπαραστήσουμε σημεία απόφασης, από τα οποία ξεκινάνε ένα κλαδί για κάθε εναλλακτική που αντιμετωπίζουμε. Χρησιμοποιούμε κυκλικούς κόμβους για να αναπαραστήσουμε σημεία τύχης, από τα οποία ξεκινάνε ένα κλαδί για κάθε ενδεχόμενη εξωτερική κατάσταση. Χρησιμοποιούμε τριγωνικούς κόμβους για να αναπαραστήσουμε τελικές καταστάσεις ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
Κατασκευή Δέντρου Απόφασης Υψηλή 40% 580 Επιλογή Στρατηγικής Μάρκετινγκ Επιθετική -280 Μέση -130 Χαμηλή Υψηλή Χαμηλή 60% 40% 60% 200 330 200 Συντηρητική -50 Υψηλή 40% 100 Χαμηλή 60% 200 Δημιουργία Δέντρου Αποφάσεων με το Precision Tree Επιλέγουμε ένα κελί το οποίο θα είναι ο αρχικός μας κόμβος. Από την γραμμή εργαλείων επιλέγουμε Precision Tree και στην συνέχεια Create New και Tree. ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3
Ονομασία Κόμβων Εμφανίζεται ο πρώτος κόμβος. Πατάμε πάνω στο κόμβο και εμφανίζεται το παράθυρο διαλόγου. Στο Tree Name γράφουμε το όνομα του κόμβου «Επιλογή Στρατηγικής» και πατάμε ΟΚ Το όνομα εμφανίζεται στον κόμβο. Δημιουργία Κόμβων Επιλογής Πατάμε πάνω στον τριγωνικό κόμβο (εμφανίζεται το παράθυρο διαλόγου) Επιλέγουμε τον κόμβο με τον οποίο θέλουμε να συνεχίσουμε, εδώ τετράγωνο κόμβο, κόμβο απόφασης. Στο # of Branches γράφω τον αριθμό των κλαδιών, 3 εδώ. Πατάω ΟΚ. ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4
Ονομασία Κόμβων Πατάμε πάνω σε ένα κλαδί. Εμφανίζεται το παράθυρο διαλόγου και στο Branch Name γράφουμε το όνομα του κλαδιού π.χ. «Επιθετική». Επαναλαμβάνουμε για κάθε κλαδί γράφοντας «Μέση» &«Συντηρητική». Εισαγωγή Κόστους Στρατηγικής Εισάγουμε στο αντίστοιχο κελί το κόστος κάθε στρατηγικής. Επιθετική: -280 Μέση: -130 Συντηρητική: -50 ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5
Εισαγωγή Κόμβων Τύχης Πατάμε στον τελικό κόμβο της «Επιθετικής» Στρατηγικής. Στο παράθυρο διαλόγου επιλέγουμε τον κυκλικό κόμβο, κόμβο τύχης. Στο # of Branches γράφουμε τον αριθμό των κλαδιών που επιθυμούμε, εδώ 2. Επαναλαμβάνουμε και για τις δύο επόμενες Στρατηγικές. Πατάμε σε κάθε κλαδί που δημιουργήσαμε για κάθε στρατηγική και ονομάζουμε «Υψηλή» το πρώτο και «Χαμηλή» το δεύτερο. Εισαγωγή Κόμβων Τύχης Εισαγωγή κόμβων Ονομασία κόμβων ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6
Εισαγωγή Πιθανοτήτων & Κερδών Πατάμε στο αντίστοιχο κελί για κάθε κλαδί και γράφουμε την πιθανότητα που αντιστοιχεί π.χ. 40% για κάθε κλαδί που αντιστοιχεί σε Υψηλή ζήτηση και 60% για κάθε κλαδί που αντιστοιχεί σε Χαμηλή ζήτηση. Στο κελί κάτω από κάθε πιθανότητα που αντιστοιχεί σε μία στρατηγική και σε ένα μέγεθος αγοράς γράφουμε το κέρδος που θα μας αποφέρει π.χ. Για Επιθετική Στρατηγική και Υψηλή ζήτηση γράφουμε 580. Δέντρο Αποφάσεων Πιθανότητες ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7
Δέντρο Αποφάσεων Κέρδη Δέντρο Αποφάσεων Κόστη ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8
Ερμηνεία Κέρδος Στρατηγικής - Κόστος =580-280 =200-280 =330-130 =200-130 =100-50 =200-50 Ερμηνεία Καθαρή Αναμενόμενη Απόδοση ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 9
Λύση Επιλέγω Precision Tree, Analysis και Decision. Εναλλακτικά επιλέγω το κουμπί Βεβαιώνομαι ότι οι επιλογές Policy Suggestion και Optimal Choice Only είναι ενεργοποιημένες. Λύση Decision Tree Before Optimum Path is generated ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 10
Λύση Optimum Path Ανάλυση Ευαισθησίας Επιλέγω Precision Tree, Analysis και Sensitivity. Εναλλακτικά επιλέγω το κουμπί ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 11
1. Εισάγω το κελί στο οποίο βρίσκεται η παράμετρος η οποία θέλω να δω πως μεταβάλλεται 2. Εισάγω το κελί στο οποίο βρίσκεται η παράμετρος η οποία θέλω να δω πως επηρεάζει. 4. Επιλέγω Run Analysis 3. Επιλέγω Add Για το προηγούμενο παράδειγμα επιλέγω στο Cell to analyze το κελί όπου εμφανίζεται η απόδοση της Επιθετικής Στρατηγικής. Στο Input Editor Cell επιλέγω το κελί στο οποίο βρίσκεται το κέρδος αν η ζήτηση είναι υψηλή. Πατάω Add, το κελί που επέλεξα εμφανίζεται στο πλαίσιο Cells to Vary. Πατώντας πάνω στην επιλογή μου μπορώ να αλλάξω τα ποσοστά μεταβολής της παραμέτρου και τα βήματα που θα εμφανίζονται στο σχεδιάγραμμα. ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 12
Εμφάνιση Επιλεγμένων Κελιών Αλλαγή ποσοστιαίων μεταβολών παραμέτρου Ερμηνεία ΘΕΩΡΙΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 13