Εδαφικές συνθήκες - θρέψη καλλιέργειας ελιάς (περιπτώσεις: ΠΕΖΑ και ΜΕΡΑΜΒΕΛΛΟ, 2011 και 2013)

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΕΘΟΔΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΕΙΦΟΡΑ ΑΓΡΟ- ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ SAGE10 Χρονική Διάρκεια: Οκτώβριος 2010 Ιούνιος 2014 Προϋπολογισμός: 2.105.442,10 Κοινοτική χρηματοδότηση: 1.052.721,05 Εδαφικές συνθήκες - θρέψη καλλιέργειας ελιάς (περιπτώσεις: ΠΕΖΑ και ΜΕΡΑΜΒΕΛΛΟ, 2011 και 2013) Ε. Χατζηγιαννάκης, Θ. Καρυώτης, Γ. Αραμπατζής, Α. Παναγόπουλος, Ε. Τζιρίτης, Χ. Καλογιάννη, Ι. Ζεϊμπέκη, Γ. Γιακουμάκη, Χ. Μανωλαράκη, Α. Αγγελάκη και Σ. Μαλλιαράκη ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΟΤΟΠΩΝ- ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ 1

Δράσεις Έργου και εμπλοκή ΙΕΒ Θέσεις δειγματοληψίας νερών και εδαφών Πεζά ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- Συνολικά πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις σε: (2011) 197 αγροτεμάχια ( 197 δείγματα) (2013) 200 αγροτεμάχια ( 200 δείγματα) 2

Δράσεις Έργου και εμπλοκή ΙΕΒ Θέσεις δειγματοληψίας νερών και εδαφών Μεραμβέλλο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- Συνολικά πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις σε: (2011) 200 αγροτεμάχια ( 200 δείγματα) (2013) 200 αγροτεμάχια ( 200 δείγματα)

Συνολικά πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις για: Προσδιορισμοί στα δείγματα εδάφους ΣΥΝΟΛΟ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΕΔΑΦΟΥΣ (2011-2013): 797 21 φυσικοχημικές δοκιμές στα εδάφη: Μηχανική σύσταση, ph, EC, οργανικός άνθρακας, οργανική ουσία (υπολογιστικά), CaCO 3, CEC, N kjeldahl, Ν-NO 3, P-Olsen, (Na K Mg Ca) ανταλλάξιμα, Fe, Mn, Zn, Cu, B, SAR (υπολογιστικά), ESP (υπολογιστικά). ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- Ποσοτικά στοιχεία (2011-2013) 16.737 δοκιμές και προσδιορισμοί παραμέτρων εδάφους 4

Σύνταξη θεματικών χαρτών και αντίστοιχης ψηφιακής βάσης δεδομένων για τις περιοχές μελέτης α/α Περιεχόμενα χάρτη στην περιοχή μελέτης 1 Σημεία δειγματοληψίας νερών και εδαφών 2 Χαρακτηρισμός εδαφικής υφής 3 Περιεκτικότητα εδάφους σε οργανική ουσία (%) 4 Τιμές ph εδάφους 5 Τιμές ηλεκτρικής αγωγιμότητας EC (ms/cm) εδάφους 6 Συγκεντρώσεις νιτρικού αζώτου (mg/kg) στο έδαφος 7 Συγκεντρώσεις ολικού αζώτου (mg/kg) στο έδαφος Συγκεντρώσεις ανταλλάξιμου καλίου (mg/kg) στο 8 έδαφος Συγκεντρώσεις φωσφόρου κατά Olsen (mg/kg) στο 9 έδαφος 10 Συγκεντρώσεις Βορίου (mg/kg) στο έδαφος 11 Συγκεντρώσεις ανθρακικού ασβεστίου (%) στο έδαφος ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 12 13 Τιμές ικανότητας ανταλλαγής κατιόντων (meq/100 gr) στο έδαφος Τιμές ποσοστού ανταλλάξιμου νατρίου (%) στο έδαφος 5

Υπόμνημα ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 8

Υπόμνημα (EC) ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 16

Υπόμνημα (52,5 %) ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 34

Με βάση τις τιμές των δοκιμών και προσδιορισμών στα εδαφικά δείγματα, πραγματοποιήθηκε: Σύνταξη δελτίου αποτελεσμάτων ανάλυσης εδάφους Σύνταξη σχολίων και οδηγιών για τη μεταχείριση του εδάφους Σύνταξη συμβουλευτικής λίπανσης για κάθε αγρό Σύνταξη έκθεσης επισήμανσης προβλημάτων αρδευομένων εδαφών Εξειδικευμένη ανά αγρό πρόταση βελτίωσης τυχόν δυσμενών περιβαλλοντικών παραμέτρων στα νερά και τα εδάφη Σύνταξη έκθεσης καταλληλότητας εδάφους για ελαιοκαλλιέργεια Παραγωγή πρωτογενών δεδομένων για εισαγωγή στην IAP ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 52

Παρατηρήσεις από την αξιολόγηση των εδαφών 2011 1. Σε 1 αγρό πρόβλημα οξύτητας εδάφους (ph<5.5) 2. Σε 1 αγρό πρόβλημα αγωγιμότητας εδάφους (EC>2) 3. Το 80 % των εδαφών ασβεστούχα 4. Σε 2 αγρούς το ESP 5-10 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΕΖΑ Παρατηρήσεις από την αξιολόγηση των εδαφών 2013 1. Σε 1 αγρό πρόβλημα οξύτητας εδάφους (ph<5.5) 2. Σε 12 αγρούς πρόβλημα αγωγιμότητας εδάφους (EC>2) 3. Σε 1 αγρό το ESP 5-10 και σε 1 αγρό 10-15 ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 53

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΕΖΑ Παρατηρήσεις από την σύγκριση της αξιολόγησης των εδαφών 2011-2013 1. Αυξήθηκε το 2013 κατά 7 % το ποσοστό των αγρών με υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της μεσαίας περιεκτικότητας 2. Αύξηση των αγρών με υψηλή αγωγιμότητα 3. Αυξήθηκε το 2013 κατά 9.5 % το ποσοστό των αγρών με ανεπάρκεια NO 3 -N, αυξήθηκε το 2013 κατά 14 % το ποσοστό των αγρών με επάρκεια - υπερεπάρκεια NO 3 -N με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της μέτριας επάρκειας 4. Αυξήθηκε το 2013 κατά 8.5 % το ποσοστό των αγρών με υπερεπάρκεια Κ, με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της επάρκειας + μέτριας επάρκειας 5. Αυξήθηκε το 2013 κατά 9 % το ποσοστό των αγρών με επάρκεια-μεγάλη επάρκεια P, με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της ανεπάρκειας μεγάλης ανεπάρκειας 6. Αυξήθηκε το 2013 κατά 18 % το ποσοστό των αγρών με επάρκεια + υπερεπάρκεια Β, με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της πολύ μεγάλης ανεπάρκειας + ανεπάρκειας 7. Αύξηση του ολικού Ν το 2013 που οφείλεται στη βελτίωση των καλλιεργητικών πρακτικών

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΜΕΡΑΜΒΕΛΛΟ Παρατηρήσεις από την αξιολόγηση των εδαφών 2011 1. Σε 3 αγρούς πρόβλημα οξύτητας εδάφους (ph<5.5) 2. Σε 5 αγρούς πρόβλημα αγωγιμότητας εδάφους (EC>2) 3. Το 7 % των εδαφών ασβεστούχα 4. Σε 9 αγρούς το ESP 5-10, σε 2 αγρούς 10-15 και σε 1 αγρό >15 Παρατηρήσεις από την αξιολόγηση των εδαφών 2013 1. Σε 2 αγρούς πρόβλημα οξύτητας εδάφους (ph<5.5) 2. Σε 18 αγρούς πρόβλημα αγωγιμότητας εδάφους (EC>2) 3. Σε 13 αγρούς το ESP 5-10, σε 3 αγρούς 10-15 και σε 1 αγρό >15 ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ- 55

Παρατηρήσεις από την σύγκριση της αξιολόγησης των εδαφών 2011-2013 1. Αυξήθηκε το 2013 κατά 3 % το ποσοστό των αγρών με υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της μεσαίας περιεκτικότητας 2. Αύξηση των αγρών με υψηλή αγωγιμότητα και με μέτρια νατρίωση 3. Αυξήθηκε το 2013 κατά 12.5 % το ποσοστό των αγρών με επάρκεια + υπερεπάρκεια NO 3 -N, με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της μέτριας επάρκειας 4. Μη σημαντικές μεταβολές των ποσοστών επάρκειας P 5. Αυξήθηκε το 2013 κατά 4 % το ποσοστό των αγρών με υπερεπάρκεια Κ, με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της επάρκειας + μέτριας επάρκειας 6. Αυξήθηκε το 2013 κατά 15 % το ποσοστό των αγρών με επάρκεια Β, με αντίστοιχη μείωση του ποσοστού της πολύ μεγάλης ανεπάρκειας + ανεπάρκειας 7. Μικρή μεταβολή του ολικού Ν ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΜΕΡΑΜΒΕΛΛΟ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ-

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός ΔΗΜΗΤΡΑ 57