Έμυ Μπάμη 7 o Νοσοκομείο Ι.Κ.Α
Οι αποτιτανώσεις στη μαστογραφία είναι συχνά μια διαγνωστική πρόκληση. Είναι δύσκολες στην ανίχνευση και στην ανάλυση. Αρκετές γυναίκες ταλαιπωρούνται μετά την ανίχνευση τους από επανελέγχους με μεγεθυντικές-εντοπιστικές λήψεις μέχρι και χειρουργική εξαίρεση αυτών για κάτι που τελικά αποδεικνύεται καλόηθες. Ωστόσο οι αποτιτανώσεις στο μαστό αποτελούν σημαντικό εύρημα ενός in situ ή διηθητικού καρκίνου, η ανάδειξη των οποίων σε πρώιμο στάδιο έχει εξαιρετική πρόγνωση.
ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ TOY DCIS Μόνο αποτιτανώσεις 72% Αποτιτανώσεις με διαταραχή των μαλακών μορίων 12% Μόνο διαταραχή μαλακών μορίων 10% Χωρίς μαστογραφικά ευρήματα 6%
Είναι μέθοδος επιλογής: 1. για την πρώιμη ανάδειξη του καρκίνου. 2. για την καλύτερη δυνατή εκτίμηση πολυεστιακών αλλοιώσεων. 3. για τον περιορισμό ικανού αριθμού άχρηστων βιοψιών σε καλοήθεις παθήσεις του μαστού που χαρακτηρίζονται από μικροαποτιτανώσεις.
1. Έκθεση στην ακτινοβολία Η υποέκθεση μπορεί να εξαφανίσει τις αποτιτανώσεις σε πυκνό μαζικό αδένα. 2. Πίεση Επαρκής πίεση σημαντική για την ανάδειξη της μορφολογίας. 3. Μεγεθυντική Μαστογραφία Ανάδειξη επιπρόσθετων, λεπτών, δυσδιάκριτων αποτιτανώσεων.
Η τεχνική αυτή αναδεικνύει την σκιαγραφική αντίθεση σε πυκνό μαζικό αδένα και ελαχιστοποιεί το πρόβλημα της υποέκθεσης, που είναι σύνηθες στην συμβατική μαστογραφία.
Θα προσπαθήσουμε να κατηγοριοποιήσουμε τις αποτιτανώσεις του μαστού βάσει των μορφολογικών χαρακτηριστικών τους και τη κατανομή τους σε τρείς κατηγορίες. Α) Τυπικά καλοήθεις αποτιτανώσεις Β) Άτυπες αποτιτανώσεις, χωρίς σαφής ακτινομορφολογικούς χαρακτήρες. Γ) Αποτιτανώσεις με υψηλή πιθανότητα κακοήθειας.
Αδρές αποτιτανώσεις με ή χωρίς διαυγαστικό κέντρο. Ημικυκλικές ή σαν κέλυφος αποτιτανώσεις που περιβάλουν βλάβες με διαυγαστικό κέντρο πχ. Ελαιώδεις κύστεις, λιπώδης νέκρωση, ασβεστοποιός λιπονέκρωση. Σχετικά τυπικές είναι οι αποτιτανώσεις των ινοαδενωμάτων και των θηλωμάτων. Αδρές σαν pop-corn και μεγάλες άμορφες αποτιτανώσεις (>2mm) πχ. Ινοαδενώματα, θηλώματα, πλασματοκυτταρική μαστίτις, ουλές. Αγγειακές αποτιτανώσεις με την τυπική μορφολογία γραμμών τρένου. Λεπτές, στικτές αποτιτανώσεις καλά περιγεγραμμένες και ομοιόμορφες με κατανομή συμμετρική, διάχυτη ή τοπική σε ομάδα πχ. Ινοκυστική αλλαγή. Tea cup αποτιτανώσεις πχ. Milk of calcium σε μικροκυστική καλοήθη αλλαγή.
Δερματικές Αγγειακές Αδρές ή τύπου pop-corn Αδρές γραμμοειδείς αποτιτανώσεις Στρόγγυλες αποτιτανώσεις Αποτιτανώσεις με διαυγαστικό κέντρο Δίκην κέλυφους αυγού ή στεφάνης. Milk of calcium Αποτιτανωμένα ράμματα Δυστροφικές αποτιτανώσεις
Συνήθως έχουν διαυγαστικό κέντρο. Πιο συχνά απαντώνται κατά μήκος της υπομαστικής πτυχής, τη μασχαλιαία χώρα και παραστερνικά. Μπορεί να εξακριβωθεί η φύση τους με λήψεις κατ εφαπτομένη.
Αποτιτανώσεις σε παράλληλη τροχιά οι οποίες σαφώς σχετίζονται με σωληνώδεις δομές.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις Αγγειακές αποτιτανώσεις με την τυπική μορφολογία γραμμών τρένου
Χαρακτηριστικέ ς μεγάλες αποτιτανώσεις (>2-3 χιλ. σε διάμετρο) που αναπτύσσονται μέσα σε εκφυλισμένο ινοαδένωμα.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις Σχετικά τυπικές είναι οι αποτιτανώσεις των ινοαδενωμάτων και των θηλωμάτων.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις Αδρές σαν pop-corn και μεγάλες άμορφες αποτιτανώσεις (>2mm) Ινοαδενώματα, θηλώματα, μετεγχειρητικές ουλές.
Σχετίζονται με διάταση των πόρων. Συμπαγείς ή διακεκομμένες, με λεία όρια, γραμμοειδείς, συνήθως με διάμετρο 1 χιλ. Έχουν κατανομή πόρων. Αποτιτάνωση του περιπορικού νεκρωμένου λίπους που συνοδεύει την εκτασία των πόρων σχηματίζει αδρές αποτιτανώσεις.
Αδρές γραμμοειδής αποτιτανώσεις σε κατανομή πόρου.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις
Στρόγγυλες στικτές αποτιτανώσεις οι οποίες ποικίλουν σε μέγεθος. Το μέγεθος τους ορίζεται με διάμετρο έως 0.5 χιλ.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις Λεπτές, στικτές αποτιτανώσεις καλά περιγεγραμμένες και ομοιόμορφες με κατανομή συμμετρική, διάχυτη ή τοπική σε ομάδα πχ. Ινοκυστική αλλαγή.
Το μέγεθος τους ποικίλει. Λεία επιφάνεια με διαυγαστικό κέντρο. Πιο παχύ αποτιτανωμένο τοίχωμα σε σχέση με τις αποτιτανώσεις δίκην κελύφους αυγού. Νέκρωση λίπους, αποτιτανωμένο ίζημα εντός των πόρων.
Απεικόνιση αποτιτανώσεων σε μορφή ιζήματος εντός κύστεων.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις Ημικυκλικές ή σαν κέλυφος αποτιτανώσεις που περιβάλουν βλάβες με διαυγαστικό κέντρο πχ. ελαιώδεις κύστεις, λιπώδης νέκρωση, ασβεστοποιός λιπονέκρωση.
Καλοήθεις αποτιτανώσεις Ημικυκλικές ή σαν κέλυφος αποτιτανώσεις που περιβάλουν βλάβες με διαυγαστικό κέντρο πχ. Ελαιώδεις κύστεις, λιπώδης νέκρωση, ασβεστοποιός λιπονέκρωση.
Απεικόνιση αποτιτανώσεων σε μορφή ιζήματος εντός κύστεων. Ασαφών ορίων, στρογγυλές άμορφες εναποθέσεις στη κεφαλουραία λήψη. Πιο καθαρά φαίνονται στην έσω πλάγια λήψη (90 o ) όπου απεικονίζονται με μηνοειδές ή κοίλο περίγραμμα. Αλλάζουν σχήμα σε διαφορετικές προβολές.
Απεικόνιση καθίζησης ασβεστώσεων εντός κύστεων. Θολές, ασαφών ορίων άμορφες αποτιτανώσεις στις κεφαλουραίες λήψεις. Πιο καθαρά απεικονίζονται στις πλάγιες λήψεις με μηνοειδή μορφολογία.
Αναπαριστούν εναποθέσεις ασβεστίου πάνω σε ράμματα. Γραμμοειδείς, σωληνοειδείς, σαν κόμβοι.
Αυτές συνήθως σχηματίζονται σε ένα ακτινοβολημένο μαστό ή μετά από τραυματισμό του μαστού. Παρά το ακανόνιστο σχήμα τους είναι αδρές και συνήθως μεγαλύτερες των 0.5 χιλ. σε μέγεθος. Συχνά έχουν διαυγαστικό κέντρο.
Στικτές και άμορφες αποτιτανώσεις που δεν ακολουθούν τυπικό μοντέλο κατανομής. Αποτιτανώσεις με ήπια έως μέτρια πολυμορφία. Αποτιτανώσεις χωρίς τυπική τμηματική ή λοβιακή εντόπιση που φαίνονται ασύμμετρες συγκρινόμενες με την αντίστοιχη πλευρά και που εντοπίζονται σε μια μόνο περιοχή η δίνουν την εντύπωση ομάδος. Όλες οι άλλες αποτιτανώσεις που δεν μπορούν να χαρακτηριστούν με βεβαιότητα ως καλοήθεις ή κακοήθεις όπως
Ινοκυστική αλλαγή Ινοαδένωμα Ινοαδενωματώδης υπερπλασία Αποτιτανώσεις στο στρώμα Αποτιτανώσεις εντός ατροφικών λόβιων Σκληρυντική αδένωση Εκτασία των πόρων Δερματικές αποτιτανώσεις Αποτιτανώσεις λόγω νεφρικής ανεπάρκειας Ιδιοπαθής κοκκιοματώδης μαστίτιδα
Ινοκυστική αλλαγή Εξαιρετικά συχνή κατάσταση. Οι συχνότερα απαντούμενες άτυπης μορφολογίας καλοήθεις αποτιτανώσεις. Διάχυτες αποτιτανώσεις αμφοτεροπλεύρως παρόλο που η κατανομή τους μπορεί να είναι ασύμμετρη. Συχνά αυτές οι αποτιτανώσεις έχουν λοβιακή κατανομή. Είναι πιο εύκολο να αναδειχτούν στην έσωπλάγια λοξή λήψη παρά στη κεφαλουραία.
Μικροαποτιτανώσεις χωρίς σαφείς ακτινομορφολογικούς χαρακτήρες Ύποπτες λεπτές γραμμοειδείς. Ινοκυστική αλλαγή
Κεφαλουραία λήψη αναδεικνύει χαμηλής πυκνότητας στρόγγυλες αποτιτανώσεις με ασαφή όρια λόγω της ινοκυστικής αλλαγής
Το ινοαδένωμα δεν απεικονίζεται πάντα όπως το περιμένουμε. Σε πυκνούς μαστούς μπορεί να απεικονίζεται μόνο μια ομάδα πλειόμορφων αποτιτανώσεων.
Δεν συνοδεύονται από μάζα. Άτυπες μικροαποτιτανώσεις σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Κοκκώδεις μικροαποτιτανώσεις οι οποίες ποικίλουν σε μέγεθος, σχήμα και πυκνότητα. Συχνά εντοπίζονται σε ομάδα ακανόνιστου σχήματος Σπάνια εμφανίζονται διακλαδούμενες ή σε κατανομή πόρου
Ακανόνιστου σχήματος ομάδα πλειόμορφων μικροαποτιτανώσεων λόγω ινοδενωματώδους υπερπλασίας Κοκκώδεις και στικτές αποτιτανώσεις ποικίλου μεγέθους και πυκνότητας λόγω ινοδενωματώδους υπερπλασίας
Αποτιτανώσεις στρώματος Το φυσιολογικό στρώμα του μαστού μπορεί κάποιες φορές να αποτιτανωθεί. Ποικίλου μεγέθους ομάδες αποτιτανώσεων, οι οποίες περιστασιακά μπορεί να καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτές κατευθύνονται προς τη θηλή, εγείροντας την υποψία ενδοπορικού καρκίνου in situ. Είναι συνήθως κοκκώδεις και ποικίλουν σε μέγεθος και πυκνότητα.
Ομάδα αποτιτανώσεων με επιμήκη κατανομή κοκκώδεις και στικτές αποτιτανώσεις. Αποτιτανώσεις του στρώματος Γραμμοειδείς αποτιτανώσεις ανάμεσα σε μια ομάδα αποτιτανώσεων. Αποτιτανώσεις του στρώματος
Ομάδα αποτιτανώσεων σε κατανομή πόρου και γραμμοειδείς αποτιτανώσεις. Αποτιτανώσεις εντός ατροφικών λόβιων Κοκκώδεις αποτιτανώσεις σε πορεία πόρου Αποτιτανώσεις εντός ατροφικού λόβιου
Λεπτές κοκκώδης και στικτές αποτιτανώσεις οι οποίες ποικίλουν σε μέγεθος και πυκνότητα. Η ομάδα των αποτιτανώσεων μπορεί να έχει πολυλοβιακή κατανομή.
Διάσπαρτες αποτιτανώσεις με πολυλοβιακή κατανομή λόγω σκληρυντικής αδένωσης
Ελαιώδεις κύστεις. Μικροαποτιταν ώσεις. Αδρές αποτιτανώσεις. Ακτινωτές μάζες. Μετά εκτομή καλοήθους βλάβης. Διάσπαρτες αποτιτανώσεις λόγω νέκρωσης λίπους.
Μετεγχειρητικά νέκρωση λίπους. Επιμήκεις γραμμοειδείς αποτιτανώσεις θα μπορούσαν να θεωρηθούν ύποπτες για κακοήθεια ωστόσο...
Κατά τους επόμενους μαστογραφικούς ελέγχους παρατηρείται αδροποίηση των αποτιτανώσεων μέχρι που απεικονίζονται τυπικά καλοήθεις.
Δεν δίνουν πάντα οι δερματικές την τυπική εικόνα. Μπορεί να βοηθήσει η χρήση markers καθώς και οι κατ εφαπτομένη λήψεις Αποτιτανώσεις για της οποίες η γυναίκα είχε κανονίσει κάνει βιοψία
Μετά τη χρήση marker σε σπίλο που είχε η ασθενής... Αποδείχθηκε πως οι αποτιτανώσεις ήταν δερματικές.
Μικροαποτιτανώσεις χωρίς σαφείς ακτινομορφολογικούς χαρακτήρες Πολύμορφες μικροαποτιτανώσεις με κατεύθυνση προς την θηλή. Ενδοπορώδες καρκίνωμα
Μικροαποτιτανώσεις χωρίς σαφείς ακτινομορφολογικούς χαρακτήρες Πλειόμορφες μικροκοκκιωματώδεις αποτιτανώσεις με κατανομή σε περισσότερα λόβια. - Μέσης διαφοροποίησης DCIS.
Μικροαποτιτανώσεις χωρίς σαφείς ακτινομορφολογικούς χαρακτήρες Εκτεταμένες γραμμοειδείς κυρίως αποτιτανώσεις σε ασθενή με Paget θηλής.
Μικροαποτιτανώσεις χωρίς σαφείς ακτινομορφολογικούς χαρακτήρες Κοκκώδεις μικροαποτιτανώσεις σε ομάδα. - Χαμηλού βαθμού DCIS.
α) Μορφολογικά χαρακτηριστικά Επιμήκεις, άτακτες αποτιτανώσεις, διακλαδιζόμενες ή διχαλωτές Ποικιλόμορφες, στικτές, άμορφες μικροαποτιτανώσεις Εστιακές, στικτές αποτιτανώσεις που αποτελούν νέο εύρημα ή εντοπίζονται σε περιοχή με διαταραχή της αρχιτεκτονικής. β) Χαρακτηριστικά τοπογραφικής κατανομής. Κατανομή πόρων Τμηματική κατανομή
Ύποπτες για κακοήθεια Ακανόνιστου σχήματος ομάδα μικροαποτιτανώσεων με κατεύθυνση προς τη θηλή. - Υψηλής διαφοροποίησης DCIS.
Ύποπτες για κακοήθεια Πλειόμορφες μικροκοκκιωματώδεις αποτιτανώσεις. - Υψηλής διαφοροποίησης DCIS.
Ύποπτες για κακοήθεια Πολυάριθμες κοκκιωματώδεις αποτιτανώσεις με τυπική κατανομή εντός πόρου. - DCIS.
Ύποπτες για κακοήθεια Συνδυασμός κοκκιωματωδών και γραμμοειδών πλειόμορφων αποτιτανώσεων με ακανόνιστη κατανομή. - Υψηλής διαφοροποίησης DCIS.
Ύποπτες για κακοήθεια Συνδυασμός γραμμοειδών και σχήματος Υ αποτιτανώσεων με ολιγάριθμες κοκκώδεις αποτιτανώσεις. - Υψηλής διαφοροποίησης DCIS με εκτεταμένη νέκρωση.
Ύποπτες για κακοήθεια Ομάδα αδρών αποτιτανώσεων κυρίως γραμμοειδείς και διακλαδούμενες. - Υψηλής διαφοροποίησης DCIS.
Ύποπτες για κακοήθεια Έσω πλάγια λοξή λήψη Αδρές tea cup αποτιτανώσεις. Τρία χρόνια μετά. Tea cup και εκτεταμένες σε κατανομή πόρου αποτιτανώσεις. Οι αποτιτανώσεις εντός των βλεννωδών εκκρίσεων έδωσαν τις tea cup αποτιτανώσεις - Μέσης διαφοροποίησης DCIS με βλεννώδεις εκκρίσεις.
Ύποπτες για κακοήθεια Ομάδα μικροκοκκιωματωδών αποτιτανώσεων χωρίς σημαντικές διαφορές σε μέγεθος, πυκνότητα και σχήμα. - Χαμηλής διαφοροποίησης DCIS.
Ύποπτες για κακοήθεια Διακλαδιζόμενες αποτιτανώσεις σε κατανομή πόρων, χαμηλής εντάσεως ωστόσο. Αποτιτανώσεις εντός βλεννωδών εκκρίσεων σε ένα μέσης διαφοροποίησης μικροθηλώδες DCIS.
Διηθητικός καρκίνος Οι αποτιτανώσεις αποτελούν ωστόσο και ένα κοινό χαρακτηριστικό των διηθητικών καρκίνων. Υψηλής διαφοροποίησης DCIS τείνουν να δώσουν υψηλής διαφοροποίησης DCIS και αντίστοιχα χαμηλής διαφοροποίησης DCIS δίνουν χαμηλής διαφοροποίησης DCIS. 67% των διηθητικών καρκίνων σχετίζονται με υψηλής διαφοροποίησης DCIS. Η μεγάλη πλειοψηφία των υψηλής διαφοροποίησης DCIS (>90%) δίνουν μαστογραφικά αποτιτανώσεις οι οποίες είναι συχνά τύπου comedo. Χαμηλής διαφοροποίησης DCIS απεικονίζεται με αποτιτανώσεις μόνο σε ένα ποσοστό της τάξεως του 50-60%
Διηθητικός καρκίνος Πολύμορφες ποικίλου μεγέθους. Πολυεστιακός διηθητικός πορογενής καρκίνος τύπου Comedo.
Διηθητικός καρκίνος Μικροκοκκιωματώδεις τριγωνικές αποτιτανώσεις. Πορογενής διηθητικός καρκίνος
Διηθητικός καρκίνος Ασαφών ορίων οζώδης σχηματισμός με συνοδό ομάδα ύποπτων μικροαποτιτανώσεων. Grade 3 διηθητικός καρκίνος.
Διηθητικός καρκίνος Μικρή ομάδα πλειόμορφων αποτιτανώσεων. Η ιστολογική ανέδειξε υψηλής διαφοροποίησης DCIS με συνοδό 4 χιλ. διηθητικού καρκίνου Grade 3.
Διηθητικός καρκίνος Ομάδα αδρών, πλειόμορφων αποτιτανώσεων χωρίς εμφανή συνοδό μάζα μαστογραφικά. - Υψηλής διαφοροποίησης DCIS με συνοδό Grade 3 πορογενές καρκίνωμα.
Διηθητικός καρκίνος Ασαφών ορίων μάζα η οποία αφορά διηθητικό καρκίνωμα με εκτεταμένο υψηλού βαθμού DCIS το οποίο επεκτείνεται προς τη θηλή. Η έκταση αυτού του DCIS έκανε την ογκεκτομή ακατάλληλη επιλογή για θεραπεία. Ασαφών ορίων μάζα η οποία αναπαριστά ένα διηθητικό καρκίνωμα με εμφανείς αποτιτανώσεις εντός πόρου με επέκταση προς τη θηλή.
Διηθητικός καρκίνος Εκτεταμένη περιοχή DCIS με πολλαπλές(άνω των 40) αποτιτανώσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις υψηλού βαθμού DCIS, σε core biopsy έχουμε πιθανότητες της τάξεως του 50% να βρούμε διηθητικό καρκίνο.
Διηθητικός καρκίνος Πολύμορφες (διακλαδιζόμενες-διχαλωτές). Πορογενές διηθητικό καρκίνωμα
Κατάταξη αποτιτανώσεων BI-RADS Στρογγυλές Άμορφες Ετερογενείς Λεπτές,επιμήκεις και διακλαδιζόμενες Εξαιρετικά μικρές με συχνά ανομοιογενή πυκνότητα Ανομοιογενούς μορφολογίας, μεγέθους, πυκνότητας Η μορφολογία μιμείται τους πόρους που περιέχουν in situ ή διηθητικό καρκίνωμα ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4 : Ύποπτες - ΒΙΟΨΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4 : Ύποπτες - ΒΙΟΨΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4 : Ύποπτες - ΒΙΟΨΙΑ Νέο εύρημα ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 0: Μεγεθυντικές Εντοπιστικές λήψεις Αύξηση σε αριθμό ή αλλαγή μορφολογίας στον επανέλεγχο; ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 0: Μεγεθυντικές λήψεις Σταθερές 3 χρόνια ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 2 : Καλοήθεις Αν αδρές ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3 : Πιθανώς καλοήθεις, επανέλεγχος μετά 6 μήνες και follow up για 3 χρόνια Αμετάβλητες σε αριθμό Αύξηση αριθμού ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4 : Ύποπτες - ΒΙΟΨΙΑ Αλλαγή μορφολογίας ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4 : Ύποπτες - ΒΙΟΨΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3 : Πιθανώς καλοήθεις, επανέλεγχος μετά 6 μήνες και follow up για 3 χρόνια American college of Radiology- (BIRADS) Breast Imaging and Data System
To CIS(carcinoma in situ)είναι μια εντοπισμένη αλλοίωση του μαστού που μπορεί να εξελιχθεί σε διηθητικό καρκίνο. Τα in situ καρκινώματα δεν μεθίστανται γιατί αφορίζονται από βασική μεμβράνη και δεν έχουν πρόσβαση στα λεμφικά ή αιμοφόρα αγγεία. Τα CIS χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες το DCIS (ductal carcinoma in situ )και το LCIS (lobular carcinoma in situ)
Ductal carcinoma lobular carcinoma in situ Eντόπιση Μαστογραφικά Τυχαία (σε βιοψία) Μαστογραφικά ευρήματα Μικροαποτιτανώσεις (-) Σχέση με διηθητικό Ca μαστού Προδιηθητική Αυξημένος παράγοντας Εντόπιση πιθανού διηθητικού καρκίνου Τοπικά Οπουδήποτε Θεωρείται Κακοήθεια Καλοήθεια
Τα κύτταρα αυτών των όγκων βρίσκονται μέσα στους γαλακτοφόρους πόρους, χωρίς να καταστρέφουν την βασική μεμβράνη, εξαπλώνονται δε κατά συνέχεια και όχι μέσω του συστήματος των πόρων και προσλαμβάνουν πολυεστιακή ή πολυκεντρική μορφή στο 30% όλων των DCIS και στο 60% των εκτεταμένων DCIS.
Εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στις ηλικίες μεταξύ 40 και 60 ετών. Η περισσότερες μορφές των DCIS παρουσιάζουν μικροαποτιτανώσεις, για αυτό και η αυξημένη χρήση του μαστογραφικού screening έχει αυξήσει την συχνότητα από 2-4% σε 19-20%.
Το 1996- DCIS -15,5% όλων των διαγνωσθέντων καρκίνων Το 1973- DCIS 2,8% Σήμερα το 20-40% όλων των μη ψηλαφητών καρκίνων σε όλες τις ηλικίες είναι DCIS
1. Χαμηλής διαφοροποίησης DCIS,με άμορφες αποτιτανώσεις 2. Μέσης διαφοροποίησης DCIS, με άμορφες, γραμμοειδείς και μικροκοκκώδεις αποτιτανώσεις. 3. Καλώς διαφοροποιημένο DCIS, με γραμμοειδείς, ψαμμιασικές και μικροκοκκώδεις αποτιτανώσεις
Υπάρχει ένας πολύ καλός συσχετισμός μεταξύ της μαστογραφικής εικόνας των μικροαποτιτανώσεων και των διαφορετικών ιστολογικών μορφών του DCIS
Η σημασία των μικροαποτιτανώσεων στη μαστογραφία, για την ανάδειξη του DCIS, είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή στη μελέτη και ανάλυση αυτών, διότι και καλοήθεις παθήσεις του μαστού απεικονίζονται με μικροαποτιτανώσεις και έτσι μπορούμε να οδηγηθούμε σε πολλές άσκοπες βιοψίες (στατιστικά περισσότερες από 10 βιοψίες με καλοήθη ευρήματα για 1 DCIS) ή ακόμα και σε υπερθεραπεία
1. Στο comedo DCIS η νέκρωση των κεντρικών κυττάρων οδηγεί σε αποτιτάνωση. Έτσι μπορούμε να έχουμε: Α. Τυπική κατανομή, που ακολουθεί το σύστημα των πόρων, με γραμμική ή διασταυρούμενη μορφή, τμηματική ή τριγωνική με την κορυφή προς τη θηλή.
Β. Τυπικές μικροαποτιτανώσεις, που λέγονται rod-like σαν αποτέλεσμα αποτιτάνωσης των μικρών γαλακτοφόρων πόρων, με μορφή Υ ή V, γραμμοειδείς ή σαν κόμμα.
Γ. Τυπικές πολύμορφες αποτιτανώσεις με διάμετρο >2χιλ.
2. Στον ηθμοειδή και μικροθηλώδη τύπο στο non comedo καρκίνωμα παρατηρούνται πολλαπλές μικρές στικτές μικροκοκκώδεις έως και μη χαρακτηριστικές αποτιτανώσεις
Η μελέτη των αποτιτανώσεων μπορεί να ολοκληρωθεί με συμπληρωματικές λήψεις (όπως 90 ο ) αλλά κυρίως με μεγεθυντική εντοπιστική λήψη, που καθιστά πλέον σαφή την μορφή τους. Επίσης ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί η μεταβολή της μορφής των αποτιτανώσεων.
1. Η προεγχειριτική μαστογραφία σε συνδυασμό με μεγεθυντική λήψη και τη στερεοταξία καθορίζει την έκταση του DCIS και συνδυάζεται πλέον και με τον εντοπισμό της προς αφαίρεση περιοχής. 2. Η μεγεθυντική λήψη του παρασκευάσματος καθορίζει την επιτυχία της επέμβασης 3. Η μετεγχειρητική μαστογραφία (πάντα σε συνδυασμό με μεγεθυντική λήψη )είναι απαραίτητη για την ανάδειξη τυχόν υπολειμματικών μικροαποτιτανώσεων που πρέπει σε δεύτερο χρόνο να οδηγήσουν σε αφαίρεση ή μαστεκτομή. (30% των DCIS μετά βιοψία δεν έχει γίνει πλήρης αφαίρεση της αλλοίωσης αναπτύσσουν διηθητικό Ca στο μέρος της βιοψίας σε δεκαετές follow up) 4. Η μαστογραφία για follow up παρακολούθηση των ασθενών.
Συμπεραίνουμε ότι από όλες τις μεθόδους η μαστογραφία εξακολουθεί να παραμένει μέθοδος εκλογής για την πρώιμη εντόπιση του πορογενούς καρκινώματος in situ (DCIS) είτε ως συμβατική μέθοδος είτε με την εξέλιξη της σε ψηφιακή μαστογραφία. Αδιαφιλονίκητος παραμένει όμως ο ρόλος του ακτινοδιαγνώστη όχι μόνο για την εντόπιση αλλά κυρίως για την ανάλυση, ταξινόμηση και χαρακτηρισμό των μικροαποτιτανώσεων.