ΜΕΡΟΣ 3 ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΛΙΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ 1) ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Στο κεφάλαιο αυτό θα εξετάσουμε τις αρχές της λιτής φιλοσοφίας στην κατασκευαστή κουφώματος αλουμινίου, καθώς και όλη την Αλυσίδα του αλουμινίου,από την εξώριξη έως τον καταναλωτή. Ο κατασκευαστής αλουμινίου είναι ένας από τους κρίκους της αλυσίδας αλουμινίου και επηρεάζεται από όλη την αλυσίδα,από την πρώτη ύλη έως και την τοποθέτηση στον τελικό καταναλωτή. Η σχέση μεταξύ των κρίκων της αλυσίδας είναι αλληλένδετη και αλληλοεξαρτούμενη Μπορούμε να ονομάσουμε την αλυσίδα «Εστιασμένη Εταιρεία Αλουμινίου». Στο σχήμα 1 μπορούμε να δούμε την αλυσίδα κουφώματος του αλουμινίου σε όλο το ρεύμα. ΣΧHMA 1: ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ << ΕΣΤΙΑΣΜΕΝΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ>> ΕΞΩΡΗΞΗ ΒΩΞΙΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΛΟΥΜΙΝΑΣ ΔΙΕΛΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ Ό κάθε κρίκος επηρεάζεται από τον επόμενο η τον προηγούμενο και η ενέργειες μεταφέρονται από τον πρώτο κρίκο στον τελευταίο που είναι ο τελικός καταναλωτής. Το «φίλτρο» στα βιομηχανικά προφίλ είναι η διέλαση, και στον τελικό καταναλωτή πελάτη είναι ο αλουμινάς μονταριστής. Η σχέση μεταξύ δίελασης και μονταριστή-αλουμινά είναι η πιο κρίσιμη και η ποιο πολύπλοκη. Στο σχήμα 2 την προμηθευτική αλυσίδα που αφορά τον κατασκευαστή κουφωμάτων. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 1
ΣΧHMA 2: ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΟΛΛΑ ΔΙΕΛΑΣΗ ΣΙΤΕΣ- ΠΑΝΕΛ ΒΑΦΕΙΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΥΑΛΩΣΗΣ Και η προμηθευτική αλυσίδα του κατασκευαστή είναι επίσης μεγάλη και η αλληλεξάρτηση μεταξύ των κρίκων πολύπλοκη. Μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι τα στάδια είναι πολλά και η σχέση αλληλένδετη μεταξύ όλων των τμημάτων της <εστιασμένης εταιρείας αλουμινίου> 2) ΜΟΝΑΔΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (ΤΕΛΑΡΟ) Επειδή ένας κατασκευαστής αλουμινίου έχει κάθε μέρα να αντιμετωπίσει ένα πολύπλοκο προιοντικό μίγμα, τυπολογία κουφώματος και προφίλ, θα έπρεπε να ορισθεί μια κοινή μονάδα μέτρησης για την αλυσίδα και τα στάδια παραγωγής του κουφώματος, που να είναι κοινή σε όλες τις τυπολογίες των κατασκευών. Σαν μονάδα χρησιμοποιώ το τελάρο. Το κύριο τελάρο είναι ένα πλαίσιο από τέσσερα τουλάχιστον προφίλ ανεξαρτήτου τυπολογίας κουφώματος. Με βάση τον αριθμό των τελάρων που έχει ένα κούφωμα μπορώ να αναλύσω και να υπολογίσω τα στάδια και τους χρόνους παραγωγής, αλλά και το βασικότερο την ροή αξίας στην παραγωγή κουφώματος. Ένα μονόφυλλο ανοιγόμενο κούφωμα έχει δύο τελάρα, δηλαδή μια κάσα (ένα τελάρο) και ένα φύλο ανοιγόμενο (δεύτερο τελάρο). Ένα δίφυλο ανοιγόμενο κούφωμα έχει τρία τελάρα, μία κάσα και δύο φύλλα. Ένα συρόμενο επάλληλο έχει τρία τελάρα, μία κάσσα και δύο φύλα, ένα τρίφυλλο συρόμενο έχει τέσσερα τελάρα, μια κάσα και τρία φύλα κ.τ.λ. Τα βοηθητικά τελάρα είναι τα πηχάκια (κουμπιά) και τα αρμοκάλυπτρα (μπασκιά). Ένα δίφυλλο κούφωμα ανοιγόμενο έχει δυο βοηθητικά τελάρα (τα πηχάκια στα δύο φύλλα) και αν έχει αρμοκάλυπτρα τα βοηθητικά τελάρα είναι τρία. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 2
Θα μπορούσαμε να κάνουμε τα στάδια παραγωγής κουφώματος με τον ποιο απλό τρόπο όπως είναι στο σχεδιάγραμμα 3 ΣΧHMA 3: ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΠΡΙΟΝΙ ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΛΑΣΤΙΧΑ- ΒΟΥΡΤΖΑΚΙΑ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ Στην πραγματικότητα τα στάδια είναι πολύπλοκα δεδομένου της πολυπλοκότητας του προϊόντικου μίγματος, το οποίο θα μπορούσε να είναι σαν τυπολογία συρόμενο, ανοιγόμενο, ανασυρόμενο, παντζούρι κ.τ.λ. Ωστόσο θα μπορέσουμε να ξεκινήσουμε την ανάλυση της ροής της αξίας, βασική έννοια στην συναρμολόγηση του κουφώματος, μέσο της οποίας μπορούμε να καταλάβουμε την έννοια τού νεκρού χρόνου, δηλαδή των χρόνου που δεν προσθέτει αξία στο τελικό προϊόν και που μπορεί να απεικονιστεί σε ένα σχεδιάγραμμα αξιακής ροής του προϊόντος. Στον λιτό τρόπο παραγωγής ο νεκρός χρόνος, η σπατάλη, είναι το σημείο που εστιάζει ο κατασκευαστής, και που τις περισσότερες φορές λόγο του τρόπου διακίνησης του προϊόντος στον χώρο παραγωγής και την λανθασμένη διάταξη, και πολλές φορές λάθος επιλογής του μηχανολογικού εξοπλισμού, η σπατάλη πολύτιμου χρόνου, ανεβάζει το τελικό κοστολόγιο παραγωγής. Η ροή της αξίας θα πρέπει να γίνει σε όλες τις οικογένειες προϊόντων ξεχωριστά έχοντας σαν βασική μονάδα ανάλυσης το τελάρο. 3) ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ. Στο σχήμα 4 γίνεται η γραφική αναπαράσταση των δύο χρόνων της παραγωγής: χρόνος που προσθέτει αξία στο προϊόν με λευκό χρώμα και σπατάλη με σκούρο. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 3
ΣΧHMA 4: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΑΠΟ ΑΠΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΓΩΝΙΑΣΜΑ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΥΑΛΩΣΗΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΥΑΛΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙ ΣΤΗΝ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ Ο χρόνος που προσθέτει αξία είναι ο χρόνος κοπής στο πριόνι,η επεξεργασία, το μοντάρισμα, τα πηχάκια, οι υαλοπίνακες και τα αρμοκάλυπτρα. Μεταξύ αυτών των χρόνων υπάρχει σε κάθε στάδιο ένα διάστημα μεταφοράς μετακίνησης, το οποίο δεν προσθέτει αξία στο τελικό προϊόν με βάση τις ανάγκες του πελάτη. Ο πελάτης θέλει να παραλάβει έτοιμο προϊόν με τις προδιαγραφές που έχουν οριστεί από τον κατασκευαστή, χωρίς να τον ενδιαφέρουν οι χρόνοι που θα γίνει η παραγωγή. Ο πελάτης αγοράζει προστιθέμενη αξία, όχι σπατάλη (μετακινήσεις). Ο κατασκευαστής θα πρέπει να προσαρμοστεί χωροταξικά και οργανωτικά με στόχο να εξαλείψει την περιττή σπατάλη χρόνου. Όσο λιγότερη σπατάλη τόσο περισσότερο κέρδος θα έχει, με την ίδια (ίσως και καλύτερη) ποιότητα. Για να μπορούμε να δούμε το σχεδιάγραμμα της ροής της αξίας σε κλίμακα χρόνου, (δηλαδή π.χ. 10 λεπτά η κοπή 3 λεπτά η μετακίνηση κ.τ.λ.), θα πρέπει να χρονομετρηθούν όλα τα στάδια παραγωγής και οι χρόνοι των μηχανημάτων. Οι χρόνοι των μηχανών είναι σταθεροί και εκείνο που κάνει την διαφορά είναι τι μηχανές έχουμε και πώς τις χρησιμοποιούμε στην παραγωγή πού κάνουμε. Θα κάνω μια λίστα με τους χρόνους του μηχανολογικού εξοπλισμού και τον χρόνο μονταρίσματος ενός αλουμινάδικου. Μονό πριόνι: χρόνος κοπής ενός τεμαχίου 30 δευτερόλεπτα Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 4
Διπλό πριόνι: χρόνος κοπής ενός τεμαχίου 15 δευτερόλεπτα Πρεσάκι επεξεργασίας : χρόνος διάτρησης ανά φορά 10 δευτερόλεπτα Άνοιγμα υδρορροής η εξαερισμού στο φύλλο με φρέζα η τρυπάνι : 30 δευτερόλεπτα /τρύπα Γωνιάστρα : χρόνος γωνιάσματος ανά γωνία 1 λεπτό Βιδωτή γωνία: χρόνος τοποθέτησης και βιδώματος ανά γωνία 40 δευτερόλεπτα Τοποθέτηση ελαστικών σε φύλλο ανοιγόμενου : δύο λεπτά Τοποθέτηση ελαστικών σε κάσα ανοιγόμενου : τρία λεπτά Τοποθέτηση βουρτσάκια σε κάσα συρόμενου : δύο λεπτά Τοποθέτηση βουρτσάκια σε φύλο συρόμενου : τρία λεπτά Τοποθέτηση μηχανισμού κάσα μονόφυλλου ανοιγ. με τα αντικρίσματα : 3 λεπτά. Τοποθέτηση μηχανισμού κάσα δίφυλλου ανοιγ. με τα αντικρίσματα : 5 λεπτά Τοποθέτηση μηχανισμού φύλο ανοιγ. με ανάκληση : 9 λεπτά Τοποθέτηση μηχανισμού φύλο ανοιγ. δεύτερο φύλο με σύρτη : 3 λεπτά Τοποθέτηση μπινιού σε δεύτερο φύλο 2,5 λεπτά Τοποθέτηση μηχανισμού σε φύλλο συρόμενου : ένα λεπτό Τοποθέτηση ράουλα σε φύλλο συρόμενου : ένα λεπτό Τοποθέτηση υαλοπίνακα σε ανοιγόμενο : τρία λεπτά Τοποθέτηση υαλοπίνακα σε συρόμενο : τρία λεπτά Τοποθέτηση περσίδας αλουμινίου σε συρόμενο : πέντε λεπτά Τοποθέτηση σίτας πανί σε συρόμενο : πέντε λεπτά Μοντάρισμα τελάρου σε κάσα και δοκιμή λειτουργίας : 1,5 λεπτό. Σίγουρα οι παραπάνω χρόνοι έχουν διαφορές μεταξύ των κατασκευαστικών όμως είναι παρμένοι από την πραγματικότητα και μέσα από πολλά κατασκευαστικά. Στόχος του κάθε κατασκευαστή είναι να βελτιώνει όσο είναι δυνατόν τους παραπάνω χρόνους που προσθέτουν αξία στο προϊόν, και να εξαλείψει την σπατάλη. Μπορούμε να περιγράψουμε την παραγωγή ενός μονόφυλλου ανοιγόμενου κουφώματος αλουμινίου, ώστε να δούμε τα σημεία εκείνα που μπορούν να βελτιωθούν. Η διαδικασία ξεκινάει με την μεταφορά των προφίλ του φύλλου στο πριόνι κοπής από την αποθήκη (τα ράφια ) που μπορεί να γίνεται την στιγμή της κοπής βέργα -βέργα. Μετά γίνεται η κοπή των προφίλ του φύλλου που είναι ένα τελάρο (τέσσερα τεμάχια). Το τελάρο απαιτεί τέσσερες κοπές, και μετά θα πρέπει να μεταφερθεί το ρετάλι του προφίλ του φύλλου στο ράφι,και να μεταφερθεί στο πριόνι το προφίλ της κάσας. Γίνεται η κοπή ενός τελάρου που είναι η κάσα δηλαδή τέσσερις κοπές. Το ρετάλι της κάσας πρέπει να μεταφερθεί πίσω στο ράφι (αποθήκη). Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 5
Τα προφίλ μεταφέρονται στο τμήμα επεξεργασίας. Στο κάτω προφίλ από το τελάρο κάσας θα γίνουν υδρορροές (δύο) και στο τελάρο του φύλου θα γίνουν στο πάνω κάτω προφίλ υδρορροές εξαερισμός. Στο ένα προφίλ του ύψους θα γίνει η χειρολαβή,αν είναι κάμερα ευρωπαία (αν είναι περιμετρικός μηχανισμός θα μπορεί να γίνει σε επόμενο στάδιο).μετά είναι το μοντάρισμα του τελάρου, η τοποθέτηση του λάστιχου στα τελάρα (κάσα, φύλο) και η τοποθέτηση του μηχανισμού (κάσα, φύλο). Μετά κόβονται τα πηχάκια,γίνεται το τακάρισμα και η τοποθέτηση των υαλοπινάκων, και τελικά το μοντάρισμα του φύλου στην κάσα και τέλος η δοκιμή λειτουργίας. 4) ΚΥΨΕΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Υπάρχουν δύο τρόποι να τοποθετηθούν τα μηχανήματα : στην σειρά και σε κλειστή επιφάνεια (κυκλικά), ώστε οι χειριστές να βρίσκονται σε όλα σχεδόν στην ίδια απόσταση. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε την λογική της μαζικής παραγωγής ή την παραγωγή παρτίδας προϊόντων, όπου θα πρέπει κάθε θέση εργασίας να κάνει την συγκεκριμένη δουλειά και τα παραγόμενα προϊόντα να είναι της ιδίας κατηγορίας (συρόμενα η ανοιγόμενα κ.τ.λ.). Σε περίπτωση που θα λειτουργεί κάποιες φορές με λιγότερους εργαζόμενους τότε θα καλούνται να κάνουν αγώνες δρόμου για να προλάβουν τον χρόνο (Σχήμα 5). Στην δεύτερη περίπτωση έχουμε κυψέλη παραγωγής, όπου το πλεονέκτημα είναι ότι όλες οι θέσης εργασίας προσαρμόζονται με βάση την ζήτηση. Μπορεί να λειτουργήσει και με έναν εργαζόμενο,όπως επίσης με 4-5 η όσους θα παρασιτεί ανάγκη (Σχήμα 6). Η κυψέλη παραγωγής είναι πιο ευέλικτη στις αυξομειούμενες ανάγκες της παραγωγής, αλλά και στο μεγάλο προιοντικό μίγμα που διαχειρίζεται ένα κατασκευαστικό αλουμινίου. Στην πρώτη περίπτωση, την παραγωγή παρτίδας, η γραμμή είναι για παραγωγή πολλών και ιδίας οικογένειας κουφωμάτων (π.χ. ανοιγόμενα), χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα προσαρμογής σε διαφορετική τυπολογία,η σε μικρές ποσοτικά παραγωγές. Στο σχήμα που ακολουθεί η παραγωγή παρτίδας έχει την μορφή μίας ευθείας με εν σειρά τοποθετημένα τα μηχανήματα,και τις θέσης εργασίας. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 6
ΣΧHMA 5:ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΡΙΟΝΙ ΚΟΠΗΣ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΤΕΛΑΡΟΥ ΛΑΣΤΙΧΟ-ΒΟΥΡΤΣΑΚΙ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ Σε αυτά τα δύο απλοποιημένα σχεδιαγράμματα παραγωγής μονταρίσματος κουφωμάτων αλουμινίου μπορεί κανείς να καταλάβει ότι οι χρόνοι παραγωγής των μηχανών παραμένουν και στις δύο διατάξεις ακριβώς ίδιοι, εκείνο όμως που αλλάζει στην διάταξη της κυψέλης είναι ελάχιστη σπατάλη χρόνου και ευελιξία παραγωγής. ΣΧHMA 6: ΚΥΨΕΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΡΙΟΝΙ ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΛΑΣΤΙΧΟ- ΒΟΥΡΤΣΑΚΙ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 7
Επόμενο βήμα είναι να γίνει ο χάρτης αξιών για κάθε είδος προϊόντος. Και ο χάρτης αξιών γίνονται ξεχωριστά για όλες τις τυπολογίες, όπως συρόμενα, ανοιγόμενα και ειδικές κατασκευές με βάση την μονάδα μέτρησης το τελάρο. Το τελάρο ενός συρομένου όλων των κατηγοριών (επάλληλο, χωνευτό κ.τ.λ.) είναι ακριβός το ίδιο σαν επεξεργασία.ένα επάλληλο συρόμενο είναι το σύνολο τριών τελάρων (μίας κάσας και δύο φύλλων), και ένα μονόφυλο χωνευτό με πατζούρι είναι επίσης το σύνολο τριών τελάρων (μια κάσα και δύο φύλα). Εκείνο που αλλάζει στην ροή της αξίας είναι ότι ο χρόνος στην τοποθέτηση περσίδας είναι διαφορετικός από τον χρόνο της υαλώσεως του φύλλου. Χωνευτό μονόφυλο τζάμι-σίταπαντζούρι είναι τέσσερα τελάρα με διαφορετική ροή αξίας στην τοποθέτηση της σίτας,της περσίδας και του υαλοπίνακα. Η μονάδα για την μέτρηση της αξιακής ροής είναι πάντα το τελάρο. Θα μπορούσαμε να δούμε την ροή της αξίας για ένα κούφωμα μονόφυλο ανοιγόμενο ανακλινόμενο. Το κούφωμα αποτελείται από δυο ειδών τελάρα, ένα τελάρο κάσας και ένα τελάρο φύλου ανάκλησης. Το μοντάρισμα των δύο μας δίνει το ζητούμενο. Εξετάζουμε τρις ροές αξίας που η πρόσθεση τους μας δίνει την συνολική ροή. 1. Διάγραμμα αξιακής ροής τελάρου κάσας μονόφυλου ανοιγόμενου. 2. Διάγραμμα αξιακής ροής τελάρου φύλου μονόφυλου ανοιγόμενου 3. Διάγραμμα αξιακής ροής μονταρίσματος των δύο προηγουμένων Στο διάγραμμα που ακολουθεί, Σχέδιο 7, είναι η αξιακή ροή κάσας μονόφυλου και οι χρόνοι προκύπτουν από την «βιβλιοθήκη» χρόνων που έχω. ΣΧHMA 7: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΤΕΛΑΡΟΥ. ΜΟΝΟΦΥΛΟ-ΚΑΣΑ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 11,54 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 4,60 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 15,84 ΛΕΠΤΑ ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΚΑΣΑΣ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΜΕΝΤΕΣΕΔΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΡΥΣΜΆΤΩΝ 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 1ΛΕΠΤΟ 1,67 ΛΕΠΤA 2,67 ΛΕΠΤA 3ΛΕΠΤA 3 ΛΕΠΤA 30 ΔΕΥΤΕΡΑ ΑΠΟ ΑΠΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΕΛΑΣΤΙΚΏΝ ΣΤΗΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΣ ΚΑΣΑ-ΦΥΛΟΥ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙ ΣΤΗΝ Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 8
Η ανάλυση της ροής γίνεται από τον χρόνο που χρειάζεται ο χειριστής πριονιού να πάρει το προφίλ από το ράφι, και είναι 30 δευτερόλεπτα. Η κοπή του τελάρου, θεωρώντας ότι γίνονται με διπλό πριόνι, (τέσσερις κοπές επί 15 δευτερόλεπτα ) είναι ένα λεπτό. Η μεταφορά των προφίλ από το πριόνι στις επεξεργασίες είναι ένα λεπτό, οι επεξεργασίες στην κάσα (8 τρύπες για βιδωτή γωνία 2 για νεροχύτες σύνολο 10 επί 10 δευτερόλεπτα) είναι 1,67 λεπτά. Η μεταφορά των προφίλ από την επεξεργασία είναι ένα λεπτό, και μετά το μοντάρισμα ( τέσσερις βιδωτές γωνίες επί 40 δευτερόλεπτα ) είναι 2,67 λεπτά. Η μεταφορά του τελάρου στον πάγκο ελαστικών θέλει ένα λεπτό και η τοποθέτηση ελαστικού στην κάσα τρία λεπτά.ο χρόνος μεταφοράς του τελάρου στο επόμενο στάδιο είναι ένα λεπτό και μετά η τοποθέτηση των μεντεσέδων και των αντικρισμάτων είναι τρία λεπτά. Τέλος η τοποθέτηση του τελάρου της κάσας θέλει 30 δευτερόλεπτα να τοποθετηθεί στην θέση του μονταρίσματος του κουφώματος. Κατά τον ίδιο τρόπο υπολογίζονται όλα τα στάδια της ροής του φύλλου, και τελικά το μοντάρισμα τον δύο τελάρων φύλου-κάσας. Το σύνολο των χρόνων είναι η συνολική αξιακή ροή ενός μονόφυλου ανοιγομένου με ανάκλιση κούφωμα. Η πρόσθεση των χρόνων που προσθέτουν αξία είναι 35,61 λεπτά,και οι χρόνοι σπατάλη είναι 11,90 λεπτά. Ο συνολικός χρόνος κατασκευής του μονόφυλου ανοιγομένου κουφώματος στο συγκεκριμένο χωροταξικά και μηχανολογικά κατασκευαστικό, είναι 45,51 λεπτά από το ράφι έως πριν την συσκευασία. Με τον ίδιο τρόπο γίνεται το διάγραμμα ροής αξιών για το τελάρο δεύτερου φύλου ανοιγομένου με (ντίζες). Η πρόσθεση των αξιών ενός τελάρου κάσσας και δυο τελάρων φύλλου μας δίνει την συνολική αξία ροής για ένα κούφωμα δίφυλο ανοιγόμενο ανακλινόμενο. Ο συνολικός χρόνος αξιών για δίφυλο ανοιγόμενο ανακλινόμενο είναι το άθροισμα του χρόνου της κάσας του πρώτου φύλου του δευτέρου φύλου και το μοντάρισμα τους,σύνολο 74,43 λεπτά. Οι χρόνοι που αναφέρω είναι διαφορετικοί για κάθε κατασκευαστικό και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, όπως χώρος,μηχανολογικός εξοπλισμός,προσωπικό, οργάνωση κ.τ.λ.. Για λόγους συνέχειας της ανάλυσης χρησιμοποιώ τους χρόνους όπως του έχω περιγράψει, και που στην πραγματικότητα είναι πολύ καλοί. Θα πρέπει ο κάθε κατασκευαστής να τους καταγράψει για κάθε προϊόν. Ακολουθούν τα σχεδιαγράμματα ροής αξιών. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 9
ΣΧHMA 8: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΤΕΛΑΡΟΥ. ΜΟΝΟΦΥΛΟ-ΦΥΛΟ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 22,57 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 5,30 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 27,87 ΛΕΠΤΑ ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΦΥΛΟΥ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΚΑΙ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 1ΛΕΠΤΟ 3 ΛΕΠΤA 2,67 ΛΕΠΤA 3 ΛΕΠΤA 9 ΛΕΠΤA 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 4 ΛΕΠΤA 30 ΔΕΥΤΕΡΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Σ ΑΠΟ ΑΠΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΕΛΑΣΤΙΚΏΝ ΣΕ ΥΑΛΩΣΗ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΚΟΠΗΣ ΚΑΙ Σ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΤΜΗΜΑ Τ ΟΣ ΚΑΣΑ- ΦΥΛΟΥ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙ ΣΤΗΝ ΣΧHMA 9: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ MΟΝΟΦΥΛΟ ΑΝΑΚΛΙΝΟΜΕΝΟ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 1,5 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 2 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 3,5 ΛΕΠΤΑ ΤΟΣ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΣΑ 1,5 ΛΕΠΤA ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΤΑ ΤΕΛΑΡΑ ΚΑΣΑΣ ΚΑΙ ΦΥΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 10
ΣΧHMA 10: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΜΟΝΟΦΥΛΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΦΥΛΛΟ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 19,42 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 5,30 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 24,72 ΛΕΠΤΑ ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΦΥΛΟΥ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΜΠΙΝΙΟΎ ΚΑΙ ΣΥΡΤΗ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΚΑΙ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 1,25 ΛΕΠΤΟ 3 ΛΕΠΤA 2,67 ΛΕΠΤA 3 ΛΕΠΤA 5,5 ΛΕΠΤA 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 4 ΛΕΠΤA 30 ΔΕΥΤΕΡΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Σ ΑΠΟ ΑΠΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΕΛΑΣΤΙΚΏΝ ΣΕ ΥΑΛΩΣΗ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΚΟΠΗΣ ΚΑΙ Σ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΣ ΚΑΣΑ-ΦΥΛΟΥ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙ ΣΤΗΝ ΣΧHMA 11: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΔΙΦΥΛΟ ΑΝΑΚΛΙΝΟΜΕΝΟ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 3 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 3 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 6 ΛΕΠΤΑ ΤΟΣ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΣΑ 2 ΛΕΠΤΑ 3 ΛΕΠΤA ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΤΑ ΤΕΛΑΡΑ ΚΑΣΑΣ ΚΑΙ ΦΥΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ 5) ΔΙΑΤΑΞΗ <ΜΑΚΑΡΟΝΙ Η ΚΟΥΒΑΡΙ> Η μείωση της σπατάλης θα πρέπει να είναι ο στόχος του κάθε κατασκευαστή και αυτό είναι συνδυασμός του είδους του μηχανολογικού εξοπλισμού,και της διάταξης στον χώρο, με σχετικές διαδικασίες Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 11
παραγωγής. Στα μέχρι τώρα σχεδιαγράμματα είχα <ιδανικά> δεδομένα χώρου, και θα είχε ενδιαφέρον να δούμε ένα διαφορετικό τύπο κατασκευαστικού. Ακολουθεί το Σχήμα 12. στο οποίο η φυσική ροή της παραγωγής είναι κατά τέτοιο τρόπο που δημιουργεί σπατάλη. ΣΧHMA 12: ΔΙΑΤΑΞΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΡΙΟΝΙ ΚΟΠΗΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ ΤΕΛΛΑΡΟΥ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΛΑΣΤΙΧΟ- ΒΟΥΡΤΣΑΚΙ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ Κάνοντας την ροή αξίας του προϊόντος με αυτήν την διάταξη θα καταλάβουμε ότι οι χρόνοι (που προσθέτουν αξία και οι σπατάλες) μπορεί να είναι υπερδιπλάσιες από μία κυψέλη παραγωγής. Εδώ έχουμε το διάγραμμα κουβάρι ή μακαρόνι ή σπαγγέτι όπως ονομάζεται. 6) ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΞΙΩΝ ΓΙΑ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΔΙΦΥΛΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ Καθημερινά ο κατασκευαστής έχει να κατασκευάσει διαφορετικές τυπολογίες κουφωμάτων,ανοιγόμενα,συρόμενα κ.τ.λ. Θα κάνω το διάγραμμα ροής ενός συρομένου, ώστε να διακρίνουμε κοινά σημεία που θα μας οδηγήσουν στην τυποποίηση μερικών διαδικασιών και διαγραμμάτων παραγωγής. Θα πρέπει να περιγράψουμε με ακρίβεια όλα τα βήματα της παραγωγικής διαδικασίας. Η ανάλυση της ροής γίνεται από τον χρόνο που χρειάζεται ο χειριστής πριονιού να πάρει το προφίλ από το ράφι, και είναι 30 δευτερόλεπτα. Η κοπή του τελάρου, θεωρώντας ότι γίνονται με διπλό πριόνι, (τέσσερις κοπές επί 15 δευτερόλεπτα ) είναι ένα λεπτό. Η μεταφορά των προφίλ από το πριόνι στις επεξεργασίες είναι ένα λεπτό, οι επεξεργασίες στην κάσα (4 τρύπες για βίδωμα και 2 για νεροχύτες σύνολο 6 επί 10 δευτερόλεπτα) είναι 1 λεπτό. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 12
Η μεταφορά των προφίλ από την επεξεργασία είναι ένα λεπτό, και μετά η τοποθέτηση βουρτσάκι στην κάσα δύο λεπτά. Η μεταφορά των προφίλ στο επόμενο στάδιο του μονταρίσματος είναι ένα λεπτό και το μοντάρισμα ( τέσσερις βίδες και γωνίες επιπεδότητας) είναι 2 λεπτά χρόνος μεταφοράς του τελάρου στο επόμενο στάδιο είναι ένα λεπτό και μετά η τοποθέτηση του αντικρίσματος της κλειδαριάς(δύο τεμάχια επί 20 δεύτερα)ο,66 λεπτά. Τέλος η τοποθέτηση του τελάρου της κάσας θέλει 30 δευτερόλεπτα να τοποθετηθεί στην θέση του μονταρίσματος του κουφώματος. Κατά τον ίδιο τρόπο υπολογίζονται όλα τα στάδια της ροής του φύλλου και τελικά το μοντάρισμα τον δύο τελάρων φύλου-κάσας. Το σύνολο των χρόνων είναι η συνολική αξιακή ροή ενός μονόφυλου ανοιγομένου με ανάκλιση κούφωμα. Η μεθοδολογία της αξιακής ροής είναι η ίδια για ότι παράγουμε δηλαδή ο ορισμός του τι προσθέτει αξία στο προϊόν και τι όχι είναι το βασικό κριτήριο για να χωρίσουμε τους χρόνους σε προστιθέμενη αξία η σε σπατάλη. Και στο κούφωμα ο χρόνος που προσθέτει αξία είναι η κοπή, η επεξεργασία, το μοντάρισμα,οι μηχανισμοί, δηλαδή μόνον αυτό που βλέπει ο τελικός καταναλωτής. Όλοι οι άλλο χρόνοι είναι σπατάλη, δηλαδή η μετακινήσεις από θέση σε άλλη θέση εργασίας ή η μεταφορά, φορτοεκφόρτωση κ.τ.λ.. Ακολουθούν τα σχεδιαγράμματα ροής. ΣΧHMA 13: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΚΑΣΑ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 6,66 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 4 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 10,66 ΛΕΠΤΑ ΚΟΠΗΣ ΒΟΥΡΤΣΑΚΙΑ ΤΕΛΑΡΟΥ ΚΑΣΑΣ ΑΝΤΙΚΡΥΣΜΑ ΚΛΕΙΔΑΡΙΑΣ 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 2 ΛΕΠΤA 2 ΛΕΠΤA 0,66 ΛΕΠΤA 30 ΔΕΥΤΕΡΑ ΑΠΟ ΑΠΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΒΟΥΡΤΣΑΚΙΑ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΣ ΚΑΣΑ-ΦΥΛΟΥ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙ ΣΤΗΝ Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 13
ΣΧHMA 14: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΤΕΛΑΡΟΥ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΦΥΛΟ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 10,66 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 5 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 18,66 ΛΕΠΤΑ ΚΟΠΗΣ ΒΟΥΡΤΣΑΚΙΑ ΚΑΙ ΡΑΟΥΛΑ ΤΕΛΑΡΟΥ ΚΑΣΑΣ ΚΛΕΙΔΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΥΑΛΟΠΊΝΑΚΑ 30 ΔΕΥΤΕΡΑ 1 ΛΕΠΤΑ 1,83 ΛΕΠΤΟ 4 ΛΕΠΤA 2,83 ΛΕΠΤA 4 ΛΕΠΤΑ 30 ΔΕΥΤΕΡΑ ΑΠΟ ΑΠΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΒΟΥΡΤΣΑΚΙΑ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΑΠΟ ΠΑΓΚΟ ΣΕ ΠΑΓΚΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΣ ΚΑΣΑ-ΦΥΛΟΥ ΑΠΟ ΠΡΙΟΝΙ ΣΤΗΝ ΣΧHMA 15: ΡΟΗ ΑΞΙΑΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΔΙΦΥΛΟ Χρόνοι που προσθέτουν αξία στο προϊόν 3,16 Λεπτά Χρόνοι που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν (Σπατάλη) 3 Λεπτά ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ 6,16 ΛΕΠΤΑ ΤΟΣ ΤΟΥ 2 ΦΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΣΑ ΤΟΣ ΤΟΥ 2 ΦΥΛΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΣΑ 2 ΛΕΠΤΑ 2,16 ΛΕΠΤΑ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟ ΤΟΣ ΤΑ ΤΕΛΑΡΑ ΚΑΣΑΣ ΚΑΙ ΦΥΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ Ο συνολικός χρόνος για να κατασκευαστεί ένα επάλληλο συρόμενο είναι ο χρόνος κατασκευής της κάσας 10,66 λεπτά συν δύο φορές τον χρόνο του φύλλου 18,66 χ 2 =37,32 λεπτά συν τον χρόνο μονταρίσματος των τριών τελάρων (κάσας και δύο φύλων) και το πρόσθετο προφίλ,τον γάντζο (κόψιμο και επεξεργασία και βουρτσάκια) 6,16 λεπτά. Σύνολο χρόνου κατασκευής 54,14 λεπτά. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 14
7) ΤΑΚΤ (Ρυθμός) Χαρτογραφώντας την ροή αξίας όλων των οικογενειών των προϊόντων γνωρίζουμε τους χρόνους παραγωγής,χωρίς να επαναπαυόμαστε προσπαθούμε να περιορίσουμε την σπατάλη (χρόνους που δεν προσθέτουν αξία στο προϊόν), και προσαρμόζουμε την παραγωγή μας με βάση την ζήτηση (ποσοτική ποιοτική). Αν υποθέσουμε ότι έχουμε προς κατασκευή σε μία εβδομάδα 27 κουφώματα μονοφυλα ανοιγόμενα, και οι εργάσιμες μέρες της εβδομάδας είναι 5 επί 8 ώρες ανά ημέρα,σύνολο εργάσιμων ωρών 40/ εβδομάδα, τότε θα πρέπει να κατασκευάζουμε ανά 40/27 = 1,48 ώρες η 88,88 λεπτά ένα κούφωμα μονόφυλο ανοιγόμενο. Αυτός ο χρόνος ονομάζεται χρόνος τακτ, και μας δίνει τον ρυθμό οργάνωσης της παραγωγής. Στην πραγματικότητα θα μπορούσαμε να είχαμε προς κατασκευή δυο διαφορετικά είδη κουφωμάτων όπως 18 επάλληλα δίφυλλα και 4 ανοιγόμενα μονόφυλλα σύνολο 22 τεμάχια δηλαδή 20/22 = 1,81 ώρες η 109 λεπτά για κάθε τεμάχιο, η και ένα πιο πολύπλοκο προιοντικό μείγμα. Υπάρχουν δύο περιπτώσεις οργάνωσης της παραγωγής. Η πρώτη είναι να κατασκευάσουμε σε ξεχωριστούς χρόνους τις δύο διαφορετικές τυπολογίες (π.χ. πρώτα τα ανοιγόμενα και μετά τα συρόμενα), και η δεύτερη είναι να παράγουμε ταυτόχρονα και τις δύο τυπολογίες. Η λογική θα μας οδηγούσε να επιλέξουμε την πρώτη περίπτωση, θεωρώντας ότι θα έχουμε περισσότερα οφέλη. Στην πραγματικότητα η σωστότερη μέθοδος παραγωγής είναι η δεύτερη,παραγωγή με βάση την ζήτηση. Ο λόγος είναι ότι κατασκευάζοντας ταυτόχρονα όλες τις οικογένειες προϊόντων, συμβαδίζουμε με την ζήτηση του πελάτη και οι χρόνοι παράδοσης των προϊόντων θα είναι μέσα στα χρονικά όρια. Δεν θα εξαρτώνται από την προτεραιότητα που θα δίνουμε στο είδος του προϊόντος και επί πλέον θα έχουμε εξομαλυμένη παραγωγή, με σταθερή έλξη των πρώτων και βοηθητικών υλών. Θα μπορούσαμε να απεικονίσουμε τα παραπάνω σε τρία διαγράμματα με βάση το είδος του προϊόντος και το χρονοδιάγραμμα κατασκευής. Στο πρώτο διάγραμμα έχουμε την παραγωγή των προϊόντων κατά είδος. Το μειονέκτημα είναι ότι τις πρώτες δύο μέρες της εβδομάδας θα έχουμε περισσότερη δουλειά, στο μέσον της εβδομάδος αρκετή και την τελευταία μέρα λιγότερη. Επί πλέων ο πελάτης ή η παραγγελία που περιλαμβάνει τα συρόμενα κουφώματα θα πρέπει να περιμένει την τελευταία μέρα της εβδομάδος (σχεδιάγραμμα 16). Στο δεύτερο διάγραμμα έχουμε την παραγωγή των κουφωμάτων κατά είδος και χωρίς χρόνο τακτ (ρυθμό) παραγωγής. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 15
Μπορεί κανείς να καταλάβει ότι η παραγωγή «τρέχει σαν λαγός» τις πρώτες μέρες της εβδομάδος και προς το τέλος δεν έχει δουλειά (Σχέδιο 17). Δεν έχουμε εξισορροπημένη διαδικασία. Στο τελευταίο διάγραμμα εφαρμόζουμε στην πράξη την λιτή παραγωγή, δηλαδή το «μοίρασμα» της ζήτησης των προϊόντων στο χρονικό διάστημα της εβδομάδος,αξιοποιώντας τα διαγράμματα ροής αξιών του κάθε προϊόντος, και διαμορφώνοντας τις κυψέλες εργασίας, ώστε κάθε μέρα να ισομοιράζεται ο χρόνος παραγωγής με βάση την ζήτηση (προιοντική ποσοτική). Η παραγωγή εξομαλύνεται, στον χρόνο μιας εβδομάδος, πολλές φορές με την μετακίνηση στις κυψέλες εργασίας, ατόμων της παραγωγής. ΣΧHMA 16: ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΥΟ ΟΙΚΟΓΕΝΙΩΝ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΝΑ ΕΙΔΟΣ Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη Παρασκευή ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ Στα σχήματα 18,19,20 είναι τρις διαφορετικοί τρόποι παραγωγής κουφωμάτων,τρις διαφορετικές φιλοσοφίες οργάνωσης παραγωγής. Στο σχήμα 18 η παραγωγή γίνεται κατά παρτίδες, δηλαδή στο κούφωμα γίνεται με παρτίδες ίδιας τυπολογίας π.χ. πρώτα τα δίφυλλα ανοιγόμενα μετά τα μονόφυλλα ανοιγόμενα και στο τέλος τα επάλληλα. Στην δεύτερη περίπτωση στο Σχήμα 19 η παραγωγή ακολουθάει ένα τυχαίο συνδυασμό τυπολογιών χωρίς διαδικασίες,παράγοντας χωρίς ρυθμό (χρόνο τακτ), άλλοτε με υπερορίες και μερικές φορές μη έχοντας δουλειά. Στο σχέδιο 20 περιγράφω τον λιτό τρόπο παραγωγής όπου ο κατασκευαστής παράγει παράλληλα όλες τις τυπολογίες και με ρυθμό που εξαρτάται από την ζήτηση. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 16
ΣΧHMA :17 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΕΙΕΣ ΔΥΟ ΟΙΚΟΓΕΝΙΩΝ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΝΑ ΕΙΔΟΣ ΧΩΡΙΣ ΧΡΟΝΟ ΤΑΚΤ. Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ Πέμπτη ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ Παρασκευή ΣΧHMA :18 ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΥΟ ΟΙΚΟΓΕΝΙΩΝ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Δευτέρα Τρίτη Τετάρτη ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ Πέμπτη ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ ΕΠΑΛΛΗΛΟ ΣΥΡΟΜΕΝΟ Παρασκευή 8) ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ Η χαρτογράφηση των αξιακών ρευμάτων για κάθε οικογένεια προϊόντων (τυπολογία), με βάση το ένα κοινό «μέτρο», το τελάρο, βοηθάει να καταλάβουμε πολύ καλά ότι μπορούμε να τυποποιήσουμε τις διαδικασίες σε πολλές φάσεις της παραγωγής. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 17
Η χαρτογράφηση πρέπει να γίνει βήμα βήμα με κάθε λεπτομέρεια για κάθε τμήμα της εταιρείας (πωλήσεις, παραγωγή, παράδοση). Η τυποποίηση είναι η βάση για συνεχή βελτίωση. Ο ιδρυτής της Ford έλεγε «αν νομίζεται πως τα καθιερωμένα πρότυπα είναι αρκετά, τότε η πρόοδο σταματά». Η τυποποίηση βοηθάει να παραμένει η ποιότητα στο τελικό προϊόν σταθεροποιώντας την διαδικασία σε βασικά πρότυπα τα οποία με την συνεργασία εργοδότη εργαζόμενου βελτιώνονται. Η διαδικασία κοπής, ανεξάρτητα οικογένειας προϊόντος, μπορεί να τυποποιηθεί στο μεγαλύτερο μέρος της περιγράφοντας την κάθε κοινή φάση π.χ. τοποθέτηση του προφίλ στο πριόνι αφού καθαριστεί με τον αέρα, έλεγχο μετρήματος ενδεικτικά ανά περίπου 20 κοπές (για να εντοπιστεί τυχόν πρόβλημα στο αυτόματο μέτρημα), καθάρισμα με αέρα κάθε κοπή κ.τ.λ.,ορίζοντας όλα τα κοινά σημεία της διαδικασίας. Ο πρόεδρος της Τουγιότα Τσό έλεγε ότι η εργασία τυποποιείται βάση τριών στοιχείων «Τον χρόνο τακτ (ρυθμό) την σειρά διαδικασιών και τα αποθέματα που πρέπει να έχει κάθε εργάτης για να δουλέψει την συγκεκριμένη παραγγελία». Δηλαδή αν έχω να κατασκευάσω 5 κουφώματα σήμερα ο χρόνος τακτ είναι 8 ώρες που έχω εργάσιμες δια 5 = 1,6 ώρες/κούφωμα. Η κατασκευή θα πρέπει να γίνει με βάση την σωστή σειρά διαδικασιών (ροή) και με τα αποθέματα που χρειάζονται για τα συγκεκριμένα κουφώματα (έξη). Για να εφαρμόσουμε τα ανωτέρω πρέπει να ακολουθούμε τα 5 Σίγμα όπως τα έχει ορίσει η Τουγιότα : ταξινομώ, σταθεροποιώ, φωτίζω, τυποποιώ και διατηρώ. Στην παραγωγή τα Πέντε Σίγμα είναι μια σειρά ενεργειών που εξουδετερώνουν την σπατάλη, τα λάθη και τις ζημιές και είναι επίσης βασική προϋπόθεση (εργαλείο) για τυποποίηση. 9) ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΡΟΗΣ Η ροή που θα ακολουθήσει η παραγωγή (ή υπηρεσία) θα πρέπει να μελετηθεί, ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις η πισωγυρίσματα στους διάφορους κύκλους. Ο κατασκευαστής κουφωμάτων αγοράζει προμήθειες από πολλές εταιρείες, όπως διέλαση, εμπορικό, εξαρτήματα, μηχανισμούς, υαλοπίνακες, και υπηρεσίες όπως ηλεκτροστατική βαφή η ανοδίωση. Ο κατασκευαστής συνήθως είναι η μικρότερη εταιρεία σε σχέση με τους προμηθευτές, και συνήθως δεν έχει την δυνατότητα, να συντονίσει τους προμηθευτές του στις δικές του χρονικές ανάγκες. Δεν είναι δε δυνατόν για την πλειονότητα των κατασκευαστών να απασχολούν ένα μόνιμο άτομο στις προμήθειες. Θα πρέπει να οργανωθούν χωροταξικά και διαδικαστικά ώστε η ροή του προϊόντος να Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 18
ξεκινάει την παραγωγή από τις προμήθειες. Οι προμήθειες με βάση την λιτή παραγωγή, δηλαδή παραγωγή εξαρτώμενη από την ζήτηση του πελάτη, είναι συνδεδεμένη με τις παραγγελίες της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (π.χ. τριών ημερών), και διαμορφώνεται η ζήτηση των πρώτων και βοηθητικών υλών. Η ροή πρέπει να ξεκινήσει από την παραγγελιολειψία μετά στον προγραμματισμό και μετά στην φυσική παραγωγή του προϊόντος και να τελειώσει με την διανομή. Αν κάνουμε μια περιγραφή της ροής (όχι της αξίας ροής) ξεκινώντας από την συμφωνία. Κλείνουμε πρώτα την συμφωνία με τον πελάτη, και παίρνουμε τελικά μέτρα (έχει προηγηθεί συνάντηση για μέτρα προσφοράς). Τα τελικά μέτρα μετατρέπονται σε μέτρα κοπής, και παραγγέλνονται στους προμηθευτές οι πρώτες και βοηθητικές ύλες και τα εμπορεύματα. Παραδίνονται στον προγραμματισμό ο οποίος με βάση μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου π.χ. τριών ημερών (είναι μεταβλητή η περίοδος αυτή και εξαρτάται από τον φόρτο εργασίας), συγκεντρώνει όλες τις παραγγελίες. Από την διαίρεση τεμαχίων δια εργάσιμων ωρών (τις περιόδου τριών ημερών, 24 ώρες), προκύπτει ο χρόνος τακτ (ο ρυθμός της παραγωγής). Ο χρόνος τακτ θα μας ορίσει πώς πρέπει να οργανώσουμε τις κυψέλες παραγωγής (και τα άτομα μέσα σε αυτές). Μετά την τρίτη ημέρα θα πρέπει να ακολουθήσουμε την ροή διανομής παράδοσης στον πελάτη με βάση τις συμφωνηθέντες ημερομηνίες παράδοσης. Μπορούμε να καταλάβουμε ότι η επίτευξη της ροής του προϊόντος περνάει από όλα τα τμήματα της εταιρείας, τμήμα πωλήσεων, προγραμματισμός, παραγωγή, διανομή, παράδοση. Θα πρέπει να υπολογίζονται με ακρίβεια όλα τα στάδια,και το διάγραμμα ροής επίσης να περιγράφει τους χρόνους που προσθέτουν αξία και την σπατάλη για κάθε στάδιο. Η ροή, η ροή αξιών και ο χρόνος τακτ, είναι βασικά εργαλεία οργάνωσης των διαδικασιών σε όλα τα στάδια. Θα μπορούσαμε να δούμε σε σχεδιάγραμμα την επίτευξη ροής παραγωγής κουφωμάτων από την συμφωνία μέχρι την παράδοση. Κάνουμε την υπόθεση ότι υπάρχει μια κεντρική αποθήκη εξαρτημάτων, και τα προφίλ αποθηκεύονται σε ράφια δίπλα στο πριόνι. Θα εξετάσουμε την περίπτωση έλξης προφίλ και εξαρτημάτων, στην επόμενη παράγραφο για να γίνει κατανοητή η ιδέα της απόκτησης «ακριβώς στην ώρα» (just in time). Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 19
ΣΧHMA :19 ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΡΟΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΕΤΟΙΜΟΥ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ ΤΕΛΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΜΕΤΡΑ ΚΟΠΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΠΡΙΟΝΙ ΚΟΠΗΣ ΚΟΠΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ ΥΑΛΟΠΙΝΑΚΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ 1οΤΕΛΑΡΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ ΚΟΠΗ ΠΗΧΑΚΙΑ 2ο ΤΕΛΑΡΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΛΑΣΤΙΧΟ- ΒΟΥΡΤΣΑΚΙ 3ο ΤΕΛΑΡΟΥ ΕΞΟΦΛΗΣΗ 10) ΕΛΞΗ Ο στόχος στην λιτή παραγωγή είναι να μην παράγεται κανένα προϊόν αν δεν ζητηθεί. Η παραγωγή ανά τεμάχιο (και όχι παρτίδας) επιβάλει την έλξη του κάθε εξαρτήματος όταν και εφόσον ζητηθεί στο συντομότερο διάστημα. Χρησιμοποιούμε το σύστημα τροφοδοσίας των super markets,όταν τα αποθέματα στα ράφια φτάσουν σε ένα ορισμένο σημείο, ο υπεύθυνος τα γεμίζει και πάλη με καινούργια εμπορεύματα, με βάση την ελάχιστη προκαθορισμένη ποσότητα. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι ένα κατασκευαστικό αλουμινίου αν θεωρήσουμε ότι συνεργάζεται με δύο διελάσεις και διαχειρίζεται τέσσερις οικογένειες προϊόντων (ανοιγόμενα, συρόμενα, ανασυρόμενα και παντζούρια), με τρις διαφορετικούς συνδυασμούς προφίλ (ελαφριά σειρά βαριά σειρά με διαφορετική κάσα-φύλο), βρίσκεται στο τέλος της χρονιάς να διαχειρίζεται περίπου χίλιους κωδικούς εξαρτημάτων. Και όλους αυτούς τους κωδικούς θα πρέπει να τους έχει προς διάθεση σε διαφορετικές ημέρες (χρόνος τόπος). Τα υλικά σε ένα κούφωμα κοστίζουν από 250 500 ευρώ κατά μέσον όρο, και αυτό μεταφράζεται σε ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο κίνησης ανά μήνα, αν υποθέσουμε ότι ένας μέτριος κατασκευαστής που κατασκευάζει τρία κουφώματα την ημέρα, χρειάζεται κάθε μήνα 15.000 ευρώ συν κάποιο ελάχιστο στοκ (πολλές φορές είναι μεγαλύτερο από τις ανάγκες), Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 20
που μπορεί το σύνολο των πρώτον, βοηθητικών υλών και προϊόντων, να αγγίζουν τα 20.000 έως και τα 25.000 ευρώ. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η αν τα υλικά αυτά δεν είναι στοιβαγμένα σε κάποιο μέρος του κατασκευαστικού αλλά αποκτηθούν μόνον όταν η παραγωγή τα ζητήσει, θα υπάρξει μεγάλη αποδέσμευση κεφαλαίου και χώρου. Ένα άλλο μειονέκτημα είναι ότι αν είναι σε στοίβες (τα προφίλ) η σε κούτες (τα εξαρτήματα) η σε παλέτες (τα τζάμια), τα υλικά πολλών παραγγελιών ταυτόχρονα, θα χρειάζεται κάθε φορά συμβούλιο για να βρεθεί ο «χαμένος θησαυρός». Και όταν θα αγνοείται, θα φταίει ο προμηθευτής η θα το παραγγέλνουμε (δηλαδή θα το πληρώνουμε δύο φορές και θα το έχουμε στις στοίβες πιθανώς δύο φορές). Έλκω από τους προμηθευτές σημαίνει παραγγέλνω όταν χρειάζομαι (κρατώντας ένα ελάχιστο στοκ ασφαλείας). Έλξη από τους εσωτερικούς πελάτες σημαίνει το ίδιο για την παραγωγή. Η κάθε θέση εργασίας στις κυψέλες παραγωγής είναι πελάτης για την προηγούμενη θέση εργασίας. Όταν ο πελάτης ζητήσει, έλκει τα απαιτούμενα (υλικό η παροχή), από τον προμηθευτή του (προηγούμενη θέση εργασίας). Ο προμηθευτής γίνεται πελάτης για την επόμενη θέση εργασίας, και έχουμε την έλξη σε όλη την ροή παραγωγής του προϊόντος. Θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι η κάθε θέση εργασίας είναι ένα ράφι super market, το οποίο γεμίζει με τα απαραίτητα προϊόντα, με βάση ένα ελάχιστο (ανάλογα την ζήτηση προϊόν) στόκ. Η διαδικασία είναι απλή όπως ακριβώς στο super market: ένας εργάτης από την κεντρική αποθήκη εξαρτημάτων μεταφέρει ανά κάποια χρονικά διαστήματα (π.χ. μια φορά την ημέρα) σε όλες της θέσης εργασίας (πελάτες), τις ποσότητες των εξαρτημάτων που έλκει ο εργαζόμενος. Το ίδιο θα πρέπει να σκεφτούμε για την μεταφορά από θέση σε θέση εργασίας στα διάφορα στάδια επεξεργασμένου προϊόντος. Το εξάρτημα η το προϊόν θα πρέπει να περνάει από τον ένα εργαζόμενο στον επόμενο μόνον όταν του ζητηθεί. Η βασικότερη παράμετρος για να προσαρμόσουμε την ζήτηση στον χρόνο, είναι η προσαρμογή των κυψελών εργασίας στον χρόνο τακτ (ρυθμό). Όταν οι θέσης εργασίας σε ένα κατασκευαστικό είναι λίγες η διαδικασία απλοποιείται δεδομένου ότι ένας εργαζόμενος κάνει πολλές δουλειές, σε ένα χώρο περιορισμένο και εύκολα ελεγχόμενο. Ο ίδιος στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πελάτης και προμηθευτής των θέσεων εργασίας και μπορεί να γνωρίζει τις ελλείψεις. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 21
Σε περίπτωση που οι εργαζόμενοι είναι περισσότεροι από 3-4 θα πρέπει να εφαρμοστεί η πιο απλή μέθοδο ενημέρωσης του υπεύθυνου αποθηκάριου, που είναι η συμπλήρωση του έντυπου ζήτησης (η έξης). Σε κάθε θέση εργασίας θα υπάρχει ένα κουτί με έντυπα έξης και στα οποία κάθε εργαζόμενος θα συμπληρώνει πριν το τέλος της βάρδιας και θα το παραδίνει στον αποθηκάριο, ώστε την επόμενη ημέρα να γίνει η διανομή των εξαρτημάτων σε κάθε θέση εργασίας. Η δεύτερη περίπτωση έξης είναι ο οπτικός έλεγχος. Ο οπτικός έλεγχος προϋποθέτει όλα τα ράφια στις θέσης εργασίας και στην αποθήκη να είναι εμφανή, ώστε με έναν απλό οπτικό έλεγχο ο αποθηκάριος να γνωρίζει στο τέλος της βάρδιας τις ελλείψεις (με βάση την ζήτηση), και την επόμενη να τα συμπληρώνει. Αυτό γίνεται με τον ορισμό των ελάχιστων ποσοτήτων που πρέπει να είναι στοκαρισμένα (στόκ ασφαλείας). Οι δύο παραπάνω μέθοδοι παρακολούθησης και ανανέωσης των προϊόντων είναι πολύ απλή στην εφαρμογή τους χωρίς να απαιτούν κεφάλαιο για επένδυση, και το βασικότερο δεν χρειάζεται ειδικές γνώσεις για να εφαρμοστεί. 11) ΑΞΙΑ (ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ) Η φιλοσοφία της λιτής παραγωγής βασίζεται στον προσδιορισμό της αξίας του προϊόντος με τα κριτήρια του τελικού καταναλωτή. Θα πρέπει να γίνει κατάτμηση αγοράς, να ορίσουμε τους τελικούς καταναλωτές (ποιοι είναι) και να δούμε την σχέση τους στην «εστιασμένη εταιρεία αλουμινίου» δηλαδή στην αλυσίδα των εταιρειών του αλουμίνιου. Τον τελικό καταναλωτή τους χωρίζω σε τρις κατηγορίες, όσο αφορά την αξία. Ιδιώτης, τεχνικό έργο (εταιρεία εργολάβος) και προδιαγραφόμενο έργο. Αυτή η κατηγορία των καταναλωτών είναι άμεσα συνδεδεμένοι με τον κατασκευαστή και υπάρχει τριγωνική αλληλεξάρτηση μεταξύ του καταναλωτή, κατασκευαστή και της διέλασης. Στο Σχέδιο 20 παραθέτω την αλυσίδα του κουφώματος αλουμινίου από την αρχή ως το τέλος,όπου μπορεί να καταλάβει κανείς ότι ο τελικός καταναλωτής βρίσκεται σε άμεση σχέση περισσότερο με τον κατασκευαστή, και λιγότερο μέσο των προδιαγραφών η της διαφήμισης, με την διέλαση. Ο «κομιστής» των προσδιοριζόμενων αξιών του καταναλωτή προς το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της διέλασης είναι ο κατασκευαστής δεδομένου ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον πελάτη κα έχει ανταλλαγή εμπειριών και γνώσεων. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 22
ΣΧHMA :20 ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΛΙΚΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΕΞΩΡΗΞΗ ΒΩΞΙΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΛΟΥΜΙΝΑΣ ΔΙΕΛΑΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΜΕΝΟ ΕΡΓΟ Όπως φαίνεται και στο σχεδιάγραμμα 20 το προϊόν ρέει σε όλη την αλυσίδα ξεκινώντας από την εξόρυξη του μεταλλεύματος (βωξίτη) μετά με ηλεκτρόλυση μετατρέπεται σε αλουμίνα η οποία γίνεται μπιγέτα και από την οποία η διέλαση θα παράγει τα προφίλ τα οποία θα τα διαθέσει ή στον έμπορο η τον κατασκευαστή. Ο έμπορος θα τα διαθέσει με την σειρά του στο κατασκευαστή. Ο κατασκευαστής θα τα μεταποιήσει μετατρέποντας τα σε προϊόν και θα τα διαθέσει στον τελικό καταναλωτή που είναι ο ιδιώτης, το τεχνικό έργο και τα προδιαγραφόμενο έργο. Για να καταλάβουμε την αξία όπως την εννοεί ο τελικός καταναλωτής, θα πρέπει να πάμε ανάποδα στο σχεδιάγραμμα 20, και να δούμε από ποια κανάλια «περνάει» η αξία. Ο υπεύθυνος πωλήσεων Σοτάρο Καμίγια,το πρώτο μάθημα που έκανε στην Τογιότα το 1935 στο τμήμα πωλήσεων ήταν : «Τα ωφέλει από τις πωλήσεις οχημάτων πρέπει να λαμβάνονται βάση προτεραιότητας πρώτα από τον πελάτη, ύστερα από τον έμπορο και τελευταία από τον κατασκευαστή. Αυτή η συμπεριφορά είναι η καλύτερη προσέγγιση για να κερδισθεί η εμπιστοσύνη. του πελάτη και του εμπόρου, πράγμα που τελικά θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του κατασκευαστή». Εν κατακλείδι θα πρέπει να δούμε την πηγή της αξίας για να επωμισθούμε τα ωφέλει. Και ο τελικός καταναλωτής είναι η πηγή από τον οποίο θα ρέει η αξία προς τον κατασκευαστή, που με την σειρά του θα την μεταφέρει στον δημιουργό των αρχιτεκτονικών συστημάτων, τις διελάσεις. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 23
Στο σχεδιάγραμμα 21 βλέπουμε την φορά της αξίας από τον τελικό καταναλωτή προς τον κατασκευαστή και την διέλαση αλουμινίου. Εκείνο που μπορεί να παρατηρήσει κανείς είναι ότι η αξία «γεννιέται» στις διελάσεις, δηλαδή στο τελευταίο στάδιο της αλυσίδας, ενώ η εφαρμογή της γίνεται από τον κατασκευαστή ο οποίος σε πολλές των περιπτώσεων δεν συμμετέχει στο κανάλι μεταφοράς της (από τον τελευταίο καταναλωτή προς την διέλαση). Για να το πω διαφορετικά η έρευνα και ανάπτυξη γίνεται με δεδομένα σπασμένου τηλεφώνου η πολλές φορές με αξία προϊόντος από την ίδια την διέλαση (και όχι από τον τελικό καταναλωτή). ΣΧHMA :21 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΛΙΚΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΔΙΕΛΑΣΗ-ΕΜΠΟΡΟΣ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ-ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΔΙΕΛΑΣΗ (Έρευνα και ανάπτυξη) ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ (Έρευνα και ανάπτυξη) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ Η ροή αποτυπώνεται στα ανωτέρω διαγράμματα 21 και 22. Η αξία όπως την εννοεί ο καταναλωτής θα δώσει τα εχέγγυα στο τμήμα έρευνας και ανάπτυξης να σχεδιάσει το προϊόν. Και για τον τελικό καταναλωτή ιδιώτη, υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα, ένα κενό μεταφοράς της αξίας. Αυτήν είναι η αιτία που πολλές φορές υπάρχουν κατασκευαστές που δημιουργούν δικά τους αρχιτεκτονικά συστήματα (ως ειδικά προφίλ), και τα προωθούν στο δικό τους πελατολόγιο. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 24
ΣΧHMA :22 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΛΙΚΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΑΛΥΣΙΔΑ : ΔΙΕΛΑΣΗ-ΕΜΠΟΡΟΣ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ-ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΔΙΕΛΑΣΗ (Έρευνα και ανάπτυξη) ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ ΚΟΥΦΩΜΑΤΟΣ ( ανάπτυξη) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΜΕΝΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ Η αξία λόγω του «κενού» που υπάρχει μεταξύ διέλασης και τελικού καταναλωτή, κενό που θα έπρεπε να το γεφυρώνει ο κατασκευαστής με συνεχή αλλαγή και μεταβίβαση εμπειριών προς την διέλαση (τμήμα έρευνας και ανάπτυξης) δεν μεταβιβάζεται πάντα η πολλές φορές μεταφέρεται με λάθος τρόπο. Έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές οι ίδιες οι διελάσεις δημιουργούν την αξία του καταναλωτή, με βάση τις δυνατότητες παραγωγής τους η με βάση την ανάγκη άλλου κρίκου (π.χ. εμπόρου η αλουμινοκατασκευαστή) της αλυσίδας αλουμινίου, και όχι του τελικού καταναλωτή. Το καθεστός των δημοσίων έργων, περί προδιαγραφών, βοήθησε πολλές φορές να προωθηθούν στον τελικό καταναλωτή «αξίες» με βάση την υποχρεωτική χρήση συγκεκριμένης ομάδας προϊόντων που είχαν προδιαγραφεί. Πολλές φορές η αξία ερμηνεύεται με βάση την επένδυση της εταιρείας σε μηχανολογικό εξοπλισμό (η γενικά ενεργητικού), και προσφέρει αξία «με το ζόρι» στους κρίκους της αλυσίδας αλουμινίου,που μεταφέρονται σαν χιονοστιβάδα στον επόμενο κρίκο και «σκάνε» επάνω στον τελικό καταναλωτή. Η περίπτωση της αγοράς μεγάλης παρτίδας μπιγέτας από διέλαση (λόγω εξασφάλιση πρώτης ύλης ή τιμής), προώθηση μεγάλης ποσότητας στον κατασκευαστή (η έμπορο) από την διέλαση, καταλήγει στον τελευταίο καταναλωτή, μεταφέροντας στο πολλαπλάσιο την ζημία. Ο αλουμινάς ως ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας αλουμινίου, γίνεται η δεξαμενή εκτόνωσης, και πολλές φορές «απορροφά» την ζημιά εις βάρος του. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 25
Ο προσδιορισμός της αξίας του προϊόντος (ή της υπηρεσίας) με βάση τα κριτήρια του τελικού καταναλωτή,όταν περνάει από πολλές εταιρείες της αλυσίδας, είναι υπόθεση πολύ δύσκολη. Και στην περίπτωση του κουφώματος του αλουμινίου έχουμε πέντε κρίκους (εξόρυξη,διέλαση, έμπορος, κατασκευαστής και τελικός καταναλωτής), που είναι αλληλοεξαρτώμενοι. Σημαντικό στοιχείο είναι επίσης να μην προσδιορίσουμε την αξία γενικά και αόριστα περιλαμβάνοντας όλα τα προϊόντα (η υπηρεσίες) σε ένα καλάθι. Η αξία ορίζεται ξεχωριστά για κάθε οικογένεια προϊόντων με βασική παράμετρο το κόστος. Θα πρέπει να ορίσουμε μεμονωμένα την αξία για τα ανοιγόμενα κουφώματα π.χ. και διαφορετική για τα συρόμενα κ.τ.λ. Με βάση την έρευνα που έκανε η εταιρεία ALTERNATIVΕ για λογαριασμό της ένωσης αλουμινίου σε δείγμα πολιτών (τελικού καταναλωτή), προέκυψε ότι το καλό κούφωμα έχει για όλους τα παρακάτω χαρακτηριστικά: 1. Στέρεο (να μην κουνάει) 2. Καλή εφαρμογή (να μην «μπάζει») 3. Ηχομόνωση 4. Θερμομόνωση 5. Ασφάλεια (να μην «ανοίγει» εύκολα) 6. Εύκολο μηχανισμό (να μην είναι «βαρύ») 7. Ενισχυμένο μηχανισμό (να μην «ανοίγει» εύκολα) 8. Ανθεκτικό 9. Χωρίς ανάγκη συντήρησης 10. Όμορφο (χρώμα, καμπύλες, φυσικό υλικό) 11. Με διπλό τζάμι 12. Να μην είναι λεπτό Προκύπτει ότι τα τεχνικά χαρακτηριστικά είναι στην πλειονότητα «το καλό» κούφωμα, όπως το ορίσει ο τελικός καταναλωτής. Η έρευνα αναφέρει και τα βασικά κριτήρια επιλογής κουφωμάτων που είναι τα παρακάτω: Σχέση ποιότητας τιμής όπου η ποιότητα ορίζεται βάσει των χαρακτηριστικών που δόθηκαν στον ορισμό του «καλού κουφώματος»: Παρόλα αυτά, αυτή η σχέση κρίνεται διαφορετικά ανάλογα με το κοινό. Έτσι, οι «ερασιτέχνες» καθορίζουν την ποιότητα σε σχέση με αυτά που θα τους πουν άλλοι (τεχνίτης, εταιρεία, φίλος, κ.τ.λ.), αλλά και την αισθητική («το όμορφο είναι και καλό»). Οι «ειδήμονες», βασίζονται πιο πολύ στην προσωπική τους άποψη που είναι αποτέλεσμα της δικής τους «έρευνας αγοράς». Η σχέση ποιότητας τιμής κοινού είναι επίσης η άλλη βασική παράμετρος αξιών. Τέλος η έρευνα αναφέρει και τις πηγές επιρροής : Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 26
Φίλοι / γνωστοί που έχουν περάσει από την διαδικασία: Επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τους καταναλωτές (κυρίως τους «ερασιτέχνες») γιατί αφενός δεν έχουν να κερδίσουν κάτι ώστε να έχουν λόγο να προσπαθήσουν να τους αποπροσανατολίσουν και αφετέρου, το αποτέλεσμα είναι απτό και μπορεί να ελεγχθεί. Στην περίπτωση των «ειδημόνων» η συγκεκριμένη πηγή έχει αξία μόνο εφόσον είναι και οι φίλοι / γνωστοί «ειδήμονες», διαφορετικά δεν πείθονται από την άποψή τους: Τουλάχιστον όχι για το υλικό ή την μάρκα. Μπορεί να επηρεαστούν για τον «τοποθετητή», εφόσον μπορούν να ελέγξουν το αποτέλεσμα και να ανακαλύψουν πιθανές ατέλειες. Οι αλουμινάδες που επηρεάζουν σε επίπεδο εταιρείας (εφόσον έχει επιλεχθεί το αλουμίνιο ως τύπος κουφωμάτων) γιατί συνήθως αντιπροσωπεύουν αρκετές εταιρείες: η συμβουλή τους, λοιπόν, θεωρείται πιο αμερόληπτη και έτσι γίνεται αποδεκτή. Επίσης, είναι αυτοί οι οποίοι ουσιαστικά «δουλεύουν» τα προϊόντα και από τους οποίους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το τελικό αποτέλεσμα. Τέλος, σημαντική επιρροή ασκεί η διαφήμιση γιατί είναι αυτή που θα δημιουργήσει το awareness που χρειάζεται ο κόσμος προκειμένου να νοιώσει ασφαλής για την επιλογή του: Κάτι που ισχύει ακόμα και στην περίπτωση των «ειδημόνων». Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι οι «ερασιτέχνες» παρότι αρχικά επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό και, λόγω έλλειψης γνώσεων, αναζητούν την ασφάλεια της γνωστής εταιρείας, μπορεί στο τέλος πάλι να καταφύγουν στο ρητό «δεν βαριέσαι όλα ίδια είναι» προκειμένου να πάρουν κάτι που τους αρέσει και είναι πολύ πιο οικονομικό (σε βάρος όχι μόνο των τεχνικών χαρακτηριστικών αλλά και της εταιρείας). Συνεπώς η διαφήμιση, ο κατασκευαστής και ο «γνωστός η φίλος» είναι η βασική επιρροή για αγορά του προϊόντος Επιβεβαιώνεται και από τα κριτήρια επιλογής κουφωμάτων που παραθέτει η έρευνα. Κριτήρια επιλογής κουφωμάτων: Τεχνίτης σε πολλές περιπτώσεις είναι ο πλέον καθοριστικός παράγοντας, λόγω αντίληψης ότι η βασική διαφορά είναι στην εφαρμογή και όχι σε αυτή καθ αυτή την ποιότητα του υλικού. Εταιρεία η οποία όμως δείχνει να παίζει δευτερεύοντα ρόλο, γιατί υπάρχει γενικά η πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Έτσι, το ουσιαστικό κριτήριο είναι απλά να είναι κάποια επώνυμη (κάτι που τους δίνει μία αίσθηση ασφάλειας για την επιλογή τους), δηλαδή να διαφημίζεται. Παρόλα αυτά, η τελική επιλογή διαφοροποιείται και σε σχέση με υποκειμενικά κριτήρια που αφορούν το είδος του σπιτιού για το οποίο προορίζονται τα κουφώματα: Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 27
Και τέλος τα συμπεράσματα της έρευνας για το πως στέκεται ο κόσμος απέναντι στο οικονομικό του συμφέρον: Το προσωπικό οικονομικό συμφέρον είναι και θα είναι ένα βασικό κίνητρο πράξεων ή επιλογών των ανθρώπων, εφόσον είναι και ο πλέον κοντινός αλλά και μετρήσιμος παράγοντας: Δεν είναι μία ιδέα ή κάτι αόριστο, αλλά η πραγματικότητά τους. Το παραπάνω γίνεται ακόμα εντονότερο δεδομένης της όλο και μεγαλύτερης οικονομικής απαίτησης αναγκών από ένα εισόδημα που δεν αυξάνεται ανάλογα. Έτσι, αυτό που κινητοποιεί τελικά τον κόσμο είναι το προσωπικό οικονομικό συμφέρον (μικρόκοσμος) και όχι το κοινωνικό οικονομικό συμφέρον (μακρόκοσμος). 12) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στο δεύτερο κεφάλαιο αναπτύχθηκαν τα πέντε χαρακτηριστικά του «λιτού αλουμινά». Προσδιορισμός αξίας, Ροή αξίας, Επίτευξη ροής, Έλξη, Πάλι από την αρχή (τελειότητα), με σκοπό να γίνει κατανοητή η λιτή φιλοσοφία, αλλά και να γίνει κατανοητό ότι κανένας κρίκος της αλυσίδας αλουμινίου δεν μπορεί να πορευτεί σαν τον μοναχικό λύκο. Θα εστιάσω στο επόμενο κεφάλαιο τα χαρακτηριστικά αυτά, για έναν κρίκο της αλυσίδας του αλουμινίου - τον μονταριστή κουφωμάτων αλουμινίου, με στόχο να αποσαφηνιστεί ο τρόπος διαχείρισης της επιχείρησης «αλουμινάς». Ένα επάγγελμα που έχει γίνει πολύ δύσκολο τα τελευταία χρόνια με τις αυξημένες προϊόντικες και ποιοτικές απαιτήσεις των καταναλωτών σε συνδυασμό με το «σπασμένο τηλέφωνο» μεταφοράς γνώσεων, εμπειριών και επικοινωνίας μεταξύ των κρίκων της αλυσίδας αλουμινίου. Ο Τσάρλς Χάντη στο βιβλίο του «ο ελέφαντας και ο ψύλλος» παρομοιάζει τις σημερινές μεγάλες εταιρείες με τους ελέφαντες, δυνατές αλλά δυσκίνητες, και τις μικρές εταιρείες με ψύλλους, που ζουν αγκιστρωμένοι από τους ελέφαντες. Στην αλυσίδα του αλουμινίου υπάρχουν και τα μαμούθ, οι παραγωγοί αλουμίνας. Τα μαμούθ οι ελέφαντες (διελάσεις) και οι ψύλλοι (αλουμινάδες). Δύσκολος συνδυασμός. Κεραμίδας Νίκος e-mail: keramidasnikos@gmail.com Σύμβουλος Μηχανικός 28