ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 6: ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΩΝ ΚΑΤΑΝΟΜΩΝ ΑΓΡΙΝΙΟ, 2016
ΑΣΚΗΣΗ 6: ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΩΝ ΚΑΤΑΝΟΜΩΝ Στο χάρτη της εικόνας Α παρουσιάζονται οι θέσεις των δέκα σταθμών οι οποίοι αποτελούν το δίκτυο παρακολούθησης των αβιοτικών χαρακτηριστικών της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού. Τα κυριότερα κριτήρια για την επιλογή των σταθμών αυτών, ήταν η μέγιστη δυνατή χωρική κάλυψη του υδάτινου σώματος, το βάθος της περιοχής στην οποία επιλέχθηκε να τοποθετηθεί ο κάθε ένας σταθμός. Πραγματοποιήθηκαν συνολικά δύο δειγματοληψίες, η πρώτη τον Ιούλιο του 2013 και η δεύτερη τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου Σε κάθε έναν από τους σταθμούς μετρήθηκαν in situ (στο πεδίο) τα προφίλ των ακόλουθων φυσικοχημικών παραμέτρων: Θερμοκρασία Αγωγιμότητα-Αλατότητα Κατάσταση οξίνισης (ph) Συνθήκες οξυγόνωσης (διαλυμένο οξυγόνο) Δυναμικό οξειδοαναγωγής Διαφάνεια νερού Για την μέτρηση θερμοκρασίας ( o C), αλατότητας ( ), ph, δυναμικού οξειδοαναγωγής (mv) και διαλυμένου οξυγόνου (mg/l) χρησιμοποιήθηκε το πολυαισθητήριο όργανο TROLL 9500 της In- Situ, ενώ η διαφάνεια του νερού (m) προσδιορίστηκε με την χρήση του δίσκου του Secchi. Οι μετρήσεις αλατότητας, θερμοκρασίας και πίεσης χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό της πυκνότητας σύμφωνα με την καταστατική εξίσωση για το θαλασσινό νερό (UNESCO, 1981). Για λόγους απλοποίησης οι φυσικοί ωκεανογράφοι χρησιμοποιούν μόνο τα δύο τελευταία ψηφία της πυκνότητας, και αποκαλούν αυτή την ποσότητα ως ανωμαλία πυκνότητας ή πυκνότητα σ (s, t, p): σ (S, T, p) = ρ (S, T, p) - 1 g/cm 3 όπου S η αλατότητα, T η θερμοκρασία, p η πίεση και ρ η πυκνότητα. Στα επιφανειακά στρώματα, όπου η συμπιεστότητα του νερού μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα χρησιμοποιείται η ποσότητα σ-t: σ-t = σ (S,T,0) Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 2
Αυτή είναι η ανωμαλία πυκνότητας ενός δείγματος νερού αν θεωρήσουμε ότι η μοναδική πίεση που ασκείται σε αυτό είναι η ατμοσφαιρική (θεωρούμε δηλαδή την υδροστατική πίεση ίση με μηδέν), ενώ για τον υπολογισμό της χρησιμοποιούνται in situ μετρήσεις θερμοκρασίας και αλατότητας. Εικόνα Α: Βαθυμετρικός χάρτης της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού. Σημειώνονται οι θέσεις των σταθμών παρακολούθησης των αβιοτικών χαρακτηριστικών της λεκάνης. Στις ενότητες που ακολουθούν δίνονται: Α. τα προφίλ θερμοκρασίας, αλατότητας και συντελεστή πυκνότητας σε κάθε έναν από τους δέκα σταθμούς και για τις δύο δειγματοληψίες, Β. η κατανομή θερμοκρασίας, αλατότητας και συντελεστή πυκνότητας στην επιφάνεια της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού και για τις δύο δειγματοληψίες και Γ. κατακόρυφη κατανομή της θερμοκρασίας, αλατότητας και του συντελεστή πυκνότητας κατά μήκος της τομής που ορίζουν ου σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, και για τις δύο δειγματοληψίες. Να περιγραφούν τα προφίλ και οι κατανομές (οριζόντιες και κατακόρυφες) των τριών παραμέτρων (και για τις δύο δειγματοληψίες) και να σχολιαστούν οι χωροχρονικές τους μεταβολές στην λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 3
1.1. Θερμοκρασία Ιούλιος 2013 Εικόνα 1.1: Προφίλ θερμοκρασίας στους 10 σταθμούς δειγματοληψίας τον Ιούλιο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 4
Εικόνα 1.2: Χωρική κατανομή της θερμοκρασίας στο επιφανειακό στρώμα της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τον Ιούλιο του 2013. Εικόνα 1.3: Διάγραμμα κατακόρυφης κατανομής της θερμοκρασίας, κατά μήκος της Ν-Β τομής που ορίζουν οι σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, κατά την δειγματοληψία, του Ιούλιο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 5
1.2. Αλατότητα Ιούλιος 2013 Εικόνα 1.4: Προφίλ αλατότητας στους 10 σταθμούς δειγματοληψίας τον Ιούλιο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 6
Εικόνα 1.5: Χωρική κατανομή της αλατότητας στο επιφανειακό στρώμα της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τον Ιούλιο του 2013. Εικόνα 1.6: Διάγραμμα κατακόρυφης κατανομής της αλατότητας, κατά μήκος της Ν-Β τομής που ορίζουν οι σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, κατά την δειγματοληψία, τον Ιούλιο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 7
1.3. Πυκνότητα Ιούλιος 2013 Εικόνα 1.7: Προφίλ του συντελεστή πυκνότητας, σ-t, στους 10 σταθμούς δειγματοληψίας τον Ιούλιο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 8
Εικόνα 1.8: Χωρική κατανομή του συντελεστή πυκνότητας, σ-t, στο επιφανειακό στρώμα της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τον Ιούλιο του 2013. Εικόνα 1.9: Διάγραμμα κατακόρυφης κατανομής του συντελεστή πυκνότητας, σ-t, κατά μήκος της Ν-Β τομής που ορίζουν οι σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, κατά την δειγματοληψία, τον Ιούλιο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 9
2.1. Θερμοκρασία Νοέμβριος 2013 Εικόνα 2.1: Προφίλ θερμοκρασίας στους 10 σταθμούς δειγματοληψίας τον Νοέμβριο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 10
Εικόνα 2.2: Χωρική κατανομή της θερμοκρασίας στο επιφανειακό στρώμα της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τον Νοέμβριο του 2013. Εικόνα 2.3: Διάγραμμα κατακόρυφης κατανομής της θερμοκρασίας, κατά μήκος της Ν-Β τομής που ορίζουν οι σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, κατά την δειγματοληψία, του Νοεμβρίου του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 11
2.2. Αλατότητα Νοέμβριος 2013 Εικόνα 2.4: Προφίλ αλατότητας στους 10 σταθμούς δειγματοληψίας τον Νοέμβριο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 12
Εικόνα 2.5: Χωρική κατανομή της αλατότητας στο επιφανειακό στρώμα της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τον Νοέμβριο του 2013. Εικόνα 2.6: Διάγραμμα κατακόρυφης κατανομής της αλατότητας, κατά μήκος της Ν-Β τομής που ορίζουν οι σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, κατά την δειγματοληψία, τον Νοέμβριο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 13
2. 3. Πυκνότητα Νοέμβριος 2013 Εικόνα 2.7: Προφίλ του συντελεστή πυκνότητας, σ-t, στους 10 σταθμούς δειγματοληψίας τον Νοέμβριο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 14
Εικόνα 2.8: Χωρική κατανομή του συντελεστή πυκνότητας, σ-t, στο επιφανειακό στρώμα της λιμνοθάλασσας του Αιτωλικού, τον Νοέμβριο του 2013. Εικόνα 2.9: Διάγραμμα κατακόρυφης κατανομής του συντελεστή πυκνότητας, σ-t, κατά μήκος της Ν-Β τομής που ορίζουν οι σταθμοί Α2, Α3, Α6, Α8 και Α10, κατά την δειγματοληψία, τον Νοέμβριο του 2013. Ερμηνεία επιφανειακών και κατακόρυφων κατανομών- Σελ. 15